PPT KARBO UAS

8/18/2019 PPT KARBO UAS

1/169

KARBOHIDRATKelompok 3 | TriptofanAndrea Rizky

Angeline ParamithaArnita Rut

r!andy Haryopra"ironoto#ahahera B$P$A$

#aria %lfa


2/169

&TR%KT%RKARBOHIDRAT


3/169

KARBOHIDRAT

◦Kar'ohidrat adalah zat yang mempunyaigugu( aldehid)keton dan gugu( hidrok(i *OH+

◦&um'er energi utama

◦Kar'ohidrat dikla(i,ka(ikan 'erda(arkan(tereokimia- .umlah unit gula- gugu( fung(iyang diikat$


4/169

STEREOKIMIA PADA KARBOHIDRAT

• Proyek(i /i(0her

• 1ota(i D dan 2

• Proyek(i Ha"orth

• Rumu( Konforma(i

• Anomer dan fek Anomer

• #utarota(i


5/169

Proyeksi Fischer


6/169

Notasi D dan L


7/169

Notasi D dan L


8/169

Proyeksi Haworth

◦Proyek(i Ha"orth digunakan pada kar'ohidratdalam 'entuk (iklik

◦ugu( pada po(i(i kanan proyek(i ,(0her- maka

akan men.adi po(i(i 'a"ah pada proyek(i Ha"orth◦ugu( pada po(i(i kiri proyek(i ,(0her- maka akanmen.adi po(i(i ata( pada proyek(i Ha"orth


9/169

Proyeksi Haworth


10/169

R!s Kon"or!asi


11/169

Ano!er dan E"ek Ano!er

◦Anomer merupakan epimer dari mono(akaridayang 'er'eda pada atom 4 nomor 5

◦67anomer po(i(i OH 'erada di 'a"ah

◦87anomer po(i(i OH 'erada di ata(


12/169

Mtarotasi◦#utarota(i adalah peru'ahan dari rota(i opti( (uatu

mono(akarida

◦67gluko(a murni *955:-:o+ akan men0apaike(etim'angan *9;:-


13/169

KLASIFIKASI KARBOHIDRATBERDASARKAN #$MLAH %$LAN&A

• #ono(akarida

• Di(akarida• Poli(akarida


14/169

◦#ono(akarida itu

Tidak 'er"arna

Kri(tal padat yang 'e'a(

2arut di dalam air- tetapi tidak larut di dalam pelarut

non7polar$ Ke'anyakan mempunyai ra(a mani($

◦ &atuan kar'ohidrat yang paling (ederhana

◦ Rumu( 4nH:nOn

dimana n > 3 ? =◦ 4ontoh@

43HAO3 @ trio(a

4BH=OB @ tetro(a- dan (eteru(nya$

Apa itu#ono(akaridaC

Penggolongan#ono(akarida

Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatan

liko(ida

#ono(akaridaPenting



15/169

◦Kerangka mono(akarida

Rantai kar'on 'erikatan tunggal yangtidak 'er0a'ang

5 atom 4 'erikatan ganda ok(igen

mem'entuk gugu( kar'onil Atom kar'on lainnya 'erikatan

dengan gugu( hidrok(il

◦ Eika gugu( kar'onil 'erada pada u.ungrantai kar'on- mono(akarida ter(e'ut

adalah (uatu aldehidaF dan di(e'ut (uatualdo(a

◦ Eika gugu( kar'onil 'erada pada po(i(ikedua dari u.ung rantai kar'on-mono(akarida ter(e'ut adalah (uatuketon dan di(e'ut keto(a



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatan

liko(ida

#ono(akaridaPenting


Gliseraldehi

a

Dihidroksias

ton


16/169

Ada : .eni(- yaitu

◦#ono(akarida memiliki gugu( keton *74O+ dengan'e'erapa gugu( hidrok(il *7OH+ di(e'ut golongan

ketosa◦#ono(akarida memiliki gugu( aldehida *74HO+ dengan'e'erapa gugu( hidrok(il *7OH+ di(e'ut a'dosa



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatan

liko(ida

#ono(akaridaPenting

Penggolongan #ono(akarida

Berdasarkan %(s Fn(si yan(di!i'iki

Berdasarkan #!'ahAto! Kar)on yan( di!i'iki

Penamaan dilakukandengan menam'ahkanakhiran ?o(a pada katayang menun.ukkan .umlah

atom kar'on penyu(unkar'ohidrat ter(e'ut


17/169

Berda(arkan penggolongan mono(akarida- makapenamaan golongan mono(akarida dilakukan dengantiga 0ara yaitu@◦ Dengan menye'utkan gugu( kar'onil yang dimilikinya dengan

mem'erikan akhiran ?o(a$

◦

Atau dengan menye'utkan .umlah atom kar'on penyu(unnya denganmem'erikan akhiran ?o(a$

◦ Atau dengan mengga'ungkan kedua 0ara penamaan ter(e'ut denganmem'erikan akhiran ?o(a$

Akan tetapi- nama lazim dari ma(ing7ma(ingmono(akarida le'ih (ering digunakan



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatan

liko(ida

#ono(akaridaPenting

Penamaan #ono(akarida


18/169

&truktur ini dikemukakan oleh mil /i(0her(ehingga di(e'ut pula (e'agai (truktur /i(0her

Terdapat dua .eni( kon,gura(i Alifati( yang (eluruh

arah gugu( hidrok(ilnya (aling 'ertolak 'elakangyaitu kon,gura(i D*!onosakarida dan L*!onosakarida$

Apa'ila arah gugu( ?OH pada atom kar'ona(imetri( nomor ter'e(ar pada (uatu (truktur

mono(akarida mengarah ke kanan makakon,gura(i mono(akarida ter(e'ut ditandai denganhuruf D- (edangkan apa'ila gugu( ?OH mengarah

(e'aliknya- maka kon,gura(i ditandai denganhuruf 2$



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatan

liko(ida

#ono(akaridaPenting

Kon,gura(i#ono(akarida

Strktr A'i"atis


19/169



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatan

liko(ida

#ono(akaridaPenting


D-triosa L-triosa

Strktr A'i"atis


20/169

◦Ke'anyakan kar'ohidrat 'erada dalam (truktur(iklik dalam larutan

◦Penye'a' ter'entuknya (truktur (iklik adalah

kar'ohidrat mempunyai gugu( aldehid)keton dangugu( alkohol



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatan

liko(ida

#ono(akaridaPenting


Strktr Sik'ik


21/169

◦&truktur (iklik yang ter'entuk dapat'er0in0in 3--;- 'ergantung ke(ta'ilan

◦Pirano(a > kar'ohidrat (iklik 0in0in

◦/urano(a > kar'ohidrat (iklik 0in0in ;



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatan

liko(ida

#ono(akaridaPenting


Strktr Sik'ik


22/169

◦ luko(a di(e'ut pula gula anggur *karena terdapat dalam 'uahanggur+ atau gula darah *karena terdapat dalam darah+$

◦ luko(a adalah zat padat putih 'erkri(tal- larut dalam air tetapi(ukar larut dalam alkohol$

◦ luko(a 'anyak digunakan di indu(tri permen dan 'i(kuit$

◦ luko(a dapat diperoleh (e0ara indu(tri dengan pemana(antepung kan.i dengan a(am klorida en0er di 'a"ah tekanan$

*4H5GO;+n 9 n H:O n4H5:O



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatan

liko(ida

#ono(akaridaPenting

#ono(akarida Penting

%'kosa

Struktur α-D-glukopiranos


23/169

◦/rukto(a adalah zat padat 'erkri(tal tak 'er"arna

◦le'ih mudah larut dalam air dan alkohol daripadagluko(a

◦/rukto(a merupakan i(omer gluko(a tetapimengandung gugu( keton$

◦D7frukto(a terdapat dalam 'uah7'uahan danmerupakan gula yang paling mani(

◦

Apa'ila difermenta(i dengan ragi- frukto(amengha(ilkan 4O: dan alkohol

◦/rukto(a dan gluko(a merupakan komponen utamadalam madu$

◦/rukto(a 'anyak digunakan dalam indu(tri

makanan dan minuman *(irup- minuman ringan+$



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatan

liko(ida

#ono(akaridaPenting


Frktosa


24/169

◦alakto(a .arang terdapat 'e'a( di alam$

◦alakto(a umumnya 'erikatan dengan gluko(adalam 'entuk lakto(a- yaitu gula yang terdapat

dalam (u(u$◦alakto(a memiliki ra(a yang kurang mani( dan

kurang larut di air di'andingkan gluko(a$

◦alakto(a merupakan i(omer gluko(a- tetapimemiliki per'edaan arah gugu( ?OH pada atomkar'on nomor empat$



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatanliko(ida

#ono(akaridaPenting


%a'aktosa

Struktur D-galaktopiranosa


25/169

◦

#ono(akarida dapat 'erikatan denganmono(akarida lain melalui ikatan gliko(ida(ehingga ter(u(un di(akarida- oligo(akarida danpoli(akarida$

◦Pem'entukan ikatan gliko(ida meli'atkan gugu( ?

OH pada atom kar'on anomerik mono(akaridayang (atu dan gugu( ?OH mono(akarida laindengan melepa(kan (atu molekul air$



Penamaan

danKon,gura(i

#ono(akarida

Ikatanliko(ida

#ono(akaridaPenting

Ikatan liko(ida

Ikatan Glikosida pada Disakarida


26/169

Disakarida terbentuk dari 2 monosakarida

Monosakarida Disakarida

glukosa + glukosa maltosa + H2O

glukosa + galaktosa laktosa + H2O glukosa +

fruktosa sukrosa + H2O

26

DISAKARIDA


27/169

Maltosa

◦Disakarida yang terkenal sebagai malt sugar

◦Tersusun dari dua molekul D-Glukosa

◦Diperole dari idrolisis tepung kan!i " starch#

◦Digunakan dalam pembuatan sereal$ permen$ dan bir

◦Ditemukan dalam bentuk α dan β

27


28/169

Struktur dan Pembentukan Maltosa

28

%altosa diubungkan

dengan sebua ikatan α -&$'-

gly(osidi( yang terbentuk

dariα

−OH pada karbon &glukosa pertama$ dan −OH pada karbon ' glukosa ke 2)


29/169

Laktosa

•Ditemukan dalam susu$ dan produk dari susu

•Disakarida yang tersusun atas β-D-galaktosa dan α- atau β -D-

glukosa•%emiliki ikatan β -1,4-glycosidic

29


30/169

Sukrosa

30

• diperole dari gulatanaman tebu dan tanaman

bit

• tersusun dari α-D-glukosa

dan β-D-fruktosa• memiliki sebua ikatan

α,β -&$2-gly(osidi(


31/169

◦Poli(akarida merupakan polimer yang di(u(un olehrantai7rantai mono(akarida

◦Poli(akarida mengandung le'ih dari 5G mono(akarida$

◦Berat molekular poli(akarida 'er!aria(i tergantung olehpenyu(unnya

◦ Ikatan antara mono(akarida dalam poli(akarida di(e'utikatan gliko(ida

POLISAKARIDA


32/169

Ikatan liko(ida

◦Ikatan gliko(ida ter.adi aki'at konden(a(i gugu(hidrok(il dari molekul mono(akarida$

◦Bera(al dari gugu( hidrok(il atom kar'on yangpertama dari (uatu mono(akarida- dan gugu(

hidrok(il kar'on ke :- atau dari gugu( kar'ok(imono(akarida yang lain


33/169

◦

Hidroli(i( dari (enya"a poli(akarida akanmengha(ilkan mono(akaridapenyu(unnya$

◦Poli(akarida di'agi men.adi poli(akaridanutrien dan (truktural$

◦Poli(akarida nutrien 0ontohnya @ pati

◦Poli(akarida (truktural 0ontohnya @

(elulo(a dan kitin


34/169

Pati

◦#empunyai rantai luru( * ikatan α75- gliko(idik + danrantai 0a'ang * ikatan α75- gliko(idik +

◦ Terdapat pada tum'uhan

◦ Terdiri dari amilo(a dan amilopektin


35/169

Amilo(a

◦ Amilo(a terdiri dari rantai pan.ang yang tidak 'er0a'ang *terdiri

dari 5GGG7:GGG molekul gluko(a+ yang dihu'ungkan dengan

ikatan 5- gliko(idik$

◦

Amilo(a larut dalam air◦ Ikatan amilo(a memungkinkan dalam 'entuk helik(

◦ Ikatan amilo(a yang (angat kuat mengaki'atkan amilo(a le'ih

lama di0erna di'andingkan dengan pati yang lainnya$


36/169

Amilo(a

Ikatan helik( amilo(a dapat merangkap

ikatan molekul iodin (ehingga mem'entukkarakteri(tik tertentu yaitu larutan akanmen.adi 'er"arna 'iru keunguan$


37/169

Amilopektin

◦ Terdiri dari rantai pan.ang gluko(a yang terdiri hingga 5GG$GGG

molekul yang dihu'ungkan melalui ikatan ikatan 5- gliko(idik dan

5- gliko(idik$◦ &etiap :;7;G unit gluko(a dihu'ungkan oleh ikatan 5- $ Rantai7

rantai te(e'ut dihu'ungkan dengan ikatan 5- (ehingga

mengha(ilkan (truktur yang 'er0a'ang

◦

Karena (trukturnya 'er0a'ang (ehingga (angat 'e(ar- maka dariitu amilopektin tidak larut dalam air$


38/169

&trukturAmilopektin


39/169

likogen

◦Kar'ohidrat penyimpan energi ter'e(ar pada he"an

dengan #r le'ih 'e(ar di'andingkan #r pati$◦&truktur 'er0a'ang - ter(u(un le'ih dari 5GG$GGG unit

gluko(a yang dihu'ungkan melalui ikatan 5- dan 5-

gliko(idik

◦ Tidak larut dalam air$ 2arut dalam pelarut organik non

polar @ eter- kloroform- hek(ana$


40/169

&trukturglikogen


41/169

&elulo(a

◦Polimer tidak 'er0a'ang dari gluko(a melalui ikatan

5-7β7gliko(idik

◦#empunyai permukaan kri(talin yang 'er(ifat hidro,l

dan merupakan un(ur utama pem'entuk dinding (el$

◦Be'erapa molekul (elulo(a akan mem'entuk mikro,'ril

dengan diameter :7:G nm dan pan.ang 5GG7GGGG nmyang (e'agian 'erupa daerah teratur *kri(talin+ dan

di(elingi daerah amorf yang kurang teratur$


42/169

&truktur &elulo(a


43/169

Berda(arkan dera.at polimeri(a(i dan kelarutan dalam

(enya"a 1aOH 5


44/169

1itro(elulo(a

◦1itro(elulo(a adalah (uatu (enya"a yang (angat mudah

ter'akar yang ter'entuk oleh nitrating (elulo(a yang

terhu'ung dengan a(am nitrat atau agen nitrating kuatlainnya$

◦&enya"a ini .uga dikenal (e'agai gun0otton ketika

digunakan (e'agai propelan atau 'ahan peledak lo"7

po"der $


45/169

&eluloid

◦&eluloid merupakan pla(ti0 (intetik yang dikem'angkandengan 0ara mereak(ikan nitro(elulo(a dengan al0oholatau eter$


46/169

Kitin

◦&uatu poli(akarida linear yang terdiri dari (enya"a poli 87

*5-+7: a(etamido deok(i7D7glukopirano(e$

◦%nit penggunaan (truktur kitin mengandung dua re(iduhek(o(a dan keto'io(a$ Ber"arna putih- kera(- tidak ela(ti(-

dan merupakan poli(akarida yang mengandung nitrogen$

◦Kitin mempunyai rumu( molekul *4=H531O;+n yang

mengandung .umlah atom 4 > -;-1 > -=Jdan O > 3J-3


47/169

&truktur Kitin

Kitin merupakan 'iopolimer alami yang melimpah pada kulitluar kepiting- udang-dan .uga dinding (el .amur dan (erangga$


48/169

Kito(an

◦ Kito(an adalah (uatu rantai linear dari D7luko(amin dan 17

A(etil D7luko(amin yang terangkai pada po(i(i 8*57+$

◦ Kito(an diha(ilkan dari dea(etila(i kitin$

◦ Kito(an .uga terdapat (e0ara alami dalam 'e'erapa .amur

namun tidak (e'anyak kitin$


49/169

Pektin

◦Polimer linier dari D7galakturonat melalui ikatan 5-7

α7gliko(idik$ Terdapat pada 'uah7'uahan$

◦ Tidak larut dalam pelarut organik- akan tetapi larut

dalam air pana( pada (ua(ana a(am$

◦Pada hidroli(a pektin ter'entuk metanol- ara'ino(a-

D7galakto(a- dan a(am D7galakturonat yaitu (e'uaha(am aldehid yang diturunkan dari D7galakto(a$

◦Dapat larut dalam H4l- H:&O- H3PO-

dikoloroa(etat- trikloroa(etat dan a(am formiat$


50/169

◦ Berupa zat yang 'er"arna putih kekuning7kuningan dan

'er'entuk tepung atau (er'uk$

◦ Pektin terdiri dari zat7zat 'er(ifat koloid yang amorf- pla(ti(-

dan (angat hidro,l *(uka air+$

&truktur Pektin


51/169

KLASIFIKASI KARBOHIDRAT


52/169

KLASIFIKASI KARBOHIDRATBERDASARKAN %$%$S F$N%SI &AN%

DIIKAT

• Aldo(a

• Keto(a

• Alditol

• Aldonat

• A(am %ronat


53/169

◦ Aldosa: kar'ohidrat yang mengikat gugu( aldehid$

4ontoh@ gluko(a- galakto(a- ri'o(a

◦Ketosa: kar'ohdrat yang mengikat gugu( keton$

4ontoh@ frukto(a

◦ Alditol: alkohol polihidrat ha(il reduk(i aldo(a

◦ Aldonat > a(am yang didapatkan dari ok(ida(i gugu(

aldehida dari mono(akarida men.adi gugu( kar'ok(il

◦ Asam Uronat: turunan gula yang ha(il ok(ida(i

gugu( alkohol primer terletak pada u.ung yang'erla"anan dengan gugu( aldehid (ehingga

ter'entuk gugu( kar'ok(ilat$

REAKSI PADA


54/169

REAKSI PADA

KARBOHIDRAT• Reak(i pimeri(a(i• Reak(i Reduk(i

• Reak(i Ok(ida(i

• Reak(i Pem'entukan (ter dan ter

• Reak(i Peman.anganLPemendekan Rantai

• Reak(i Hidroli(i(

• Reak(i &ikli(a(i


55/169

Reaksi E+i!erisasi

◦Reak(i epimeri(a(i adalah reak(i kar'ohidatmen.adi epimernya aki'at ditam'ahkan dengan'a(a larut atau 'a(a organik$

◦pimer adalah (tereoi(omer yang 'er'eda dalam

letak gugu( hidrok(il hanya pada (atu kar'ona(imetriknya

◦Reak(i ini (angat 'erguna untuk mendapatkan gulayang langka dari epimernya$


56/169

◦Di'a"ah ini mekani(me reak(i gluko(a men.adimanno(a$


57/169

Reaksi Redksi

Aldo(a dan keto(a yang direak(ikan dengan 1aBH akan

mereduk(i mereka men.adi polialkohol yang di(e'ut

dengan alditol$ Reduk(i ini akan menye'a'kan pemutu(an

'entuk (iklik dan mem'uatnya men.adi rangkaian ter'uka$


58/169

Reaksi Oksidasi

◦&eperti aldehida lainnya- aldo(e mudah terok(ida(ikarena (ifat a(am kar'ok(ilat yang dia miliki yangdi(e'ut a(am aldonik$

◦&ifat (e'agai reduktor ini digunakan untukkeperluan identi,ka(i kar'ohidrat maupun anali(i(kuantitatif$

Reaksi Pe!)entkan Ester dan


59/169

Reaksi Pe!)entkan Ester danEter

◦

Baik reak(i pem'entukan e(ter maupun eter- keduanya(ama7(ama di(e'a'kan karena adanya gugu( ?OH$

◦Reak(i pem'entukan e(ter dan eter ter.adi pada(ua(ana 'a(a- dengan pereak(i 'erturut7turut yaitua(am klorida)anhidrat dan alkil halida$

◦Kedua reak(inya akan di.ela(kan pada gam'ar 'erikut@


60/169

Reaksi Pe!an,an(an danPe!endekan Rantai

◦Reak(i peman.angan rantai kar'ohidrat dinamakandengan (inte(i( Killani7/i(0her$

◦Reak(i a"al mulanya menggunakan larutan (ianida

*1a41+ yang akan dilakukan penam'ahan neuklo,lik kedalam gugu( fung(i kar'onil dari gula$

◦&ianohidrin yang diha(ilkan dari reak(i dengan (ianidater(e'ut dipana(kan dalam air yang menye'a'kanhidroli(i( (ianida men.adi gugu( a(am kar'ok(ilat yang

0epat 'ereak(i men.adi lakton yang (ta'il$


61/169

◦Reak(i (elengkapnya digam'arkan pada gam'ardi'a"ah ini@


62/169

Reaksi Hidro'isis


63/169

Reaksi Hidro'isis◦Polimer dapat terpe0ah men.adi monomer melalui pro(e(

yang dikenal dengan pro(e( hidroli(i( yang mana reak(i ini

menggunakan molekul air untuk meme0ah polimer ter(e'ut$

◦&elama pro(e( ter(e'ut polimer dapat terpe0ah men.adi dua

komponennya$

◦ Eika komponennya tak terioni(a(i- (alah (atu 'agiannya akan

mendapat atom hidrogen dan yang (atunya akan mendapat

gugu( hidrok(il ha(il peme0ahan molekul air$

◦Di 'a"ah ini adalah reak(i hidroli(i( dimana mono(akarida

dilepa(kan dari kar'ohidrat komplek( aki'at terhidroli(i(


64/169

Reaksi Sik'isasi

◦Aldehida dapat 'ereak(i dengan alkoholmem'entuk hemia(etal$

◦Keton dapat 'ereak(i dengan alkohol mem'entukhemiketal$


65/169

/%1&IKARBOHIDRAT


66/169

/ung(i Pento(a 'agi Tu'uh

ula &um'er Peran Biokimia"i dan

Klini(d7Ri'o(a A(am nukleat dan zat

antara meta'olik

Komponen (truktural

a(am nukleat dan

koenzim- terma(uk ATP-

1AD*P+- dan koenzim

Ma!in

d7Ri'ulo(a Nat antara meta'olik Nat antara dalam .alurpento(a fo(fat

d7Ara'ino(a etah tum'uhan Kon(tituen glikoprotein

d7ilo(a etah tum'uhan-

proteoglikan-

gliko(aminoglikan

Kon(tituen glikoprotein

l7ilulo(a Nat antara meta'olik Diek(kre(ikan dalamurine pada pento(uria

e(en(ial

Tu'uh


67/169

Tu'uhula &um'er Peran Biokimia"i #akna Klini(d7luko(a &ari 'uah-

hidroli(i( pati-

gula te'u-amlto(a- dan

lakto(a

Bahan 'akar

meta'olik utama

untuk .aringanF guladarah

Diek(kre(ikan dalam

urine *gluko(uria+ pada

dia'ete( melitu( yangtidak terkontrol aki'at

hiperglikemiad7/rukto(a &ari 'uah-

madu- hidroli(i(

gula 'it dan

inulin-

i(omeri(a(i

enzimatik (irup

gluko(a untuk

pem'uatan

makanan

#udah dimeta'oli(me

melalui gluko(a atau

(e0ara lang(ung

Intoleran(i frukto(a

herediter menye'a'kan

penim'unan frukto(a

dan hipoglikemia

d7

alakto(a

Hidroli(i(

lakto(a

#udah dimeta'oli(me

men.adi gluko(aFdi(inte(i( di kelen.ar

payudara untuk

mem'entuk lakto(a

(u(u$ Kon(tituen

glikolipid dan

glikoprotein

alakto(emia herediter

aki'at kegagalan tu'uhme7meta'oli(me

galakto(a menye'a'kan

katarak

d7#ano(a Hidroli(i( getah Kon(tituen

/ung(i di(akarida 'agi tu'uh


68/169

ula Kompo(i(i &um'er #akna Klini(

&ukro(a O767d7

glukopirano(il7

*5Q:+ 87d7

fruktofurano(id

a

ula te'u dan 'it- (orghum

(erta 'e'erapa 'uah dan

(ayuran

Tidak adanya (ura(e *kelianan

genetik+ menye'a'kan

intoleran(i (ukro(a ?diare dan

kem'ung

2akto(a O767d7

galaktopirano(i

l7*5Q+ 87d7

glukopirano(a

&u(u dan 'anyak (ediaan

farma(i (e'agai pengi(i o'at

Tidak adanya lakta(e *alakta(ia+

menye'a'kan intoleran(i lakto(a

?diare dan kem'ung *Matulen(i+F

dapat diek(kre(ikan dalam urine

pada kehamilan

#alto(a O767d7

glukopirano(il7

*5Q+ 67d7glukopirano(a

Hidroli(i( enzimatik pati

*amila(e+F gandum dan (ereal

yang 'ertuna(

I(omalto(

a

O767d7

glukopirano(il7

*5Q+ 67d7

glukopirano(a

Hidroli(i( enzimatik pati *titik7

titik per0a'angan di

amilopektin+

2aktulo(a O767d7

galaktopirano(i

l7*5Q+ 87d7

fruktofurano(a

&u(u yang dipana(kan *(e.umlah

ke0il+- terutama (intetik

Tidak dihidroli(i( oleh enzim

u(u(- tetapi difermenta(ikan

oleh 'akteri u(u(- digunakan

(e'agai oen0ahar o(motik

ringan

Trehalo(a O767d7

glukopirano(il7

*5Q5+ 67d7

glukopirano(ida

Ragi dan .amur- gula utama

pada hemolimfe (erangga

/ung(iS!)er ener(i


69/169

/ung(ipenyimpanan dan

(truktural Tum'uhan◦Pati adalah homopolimer gluko(a yang

mem'entuk rantai 67gluko(ida yang di(e'utgluko(an atau glukan

◦Dua kon(tituen utamanya adalah amilo(a *537:G+ yang memiliki (truktur helik( tidak'er0a'ang- dan amilopektin *=G7=


70/169

He"an

◦likogen dapatmengha(ilkan kalori pergram$

◦ Tidak dapat dimanfaatkan(e'agai (um'er energi

utama oleh he"an dalam"aktu yang lamadikarenakan 0epat ha'i($

◦ Di(impan dalam hati*mengatur kadar guladarah+ dan otot *(um'er

energi+$

◦Digunakan ketikake'utuhan kon(um(i gulameningkat dengan 0aradihidroli(i($

◦Bi(a dire(tore .ika mengkon(um(i

makanan$

◦#erupakan (truktur yang le'ih'er0a'ang di'andingkan amilopektin danrantainya terdiri dari 5:75 re(idu 67D7

glukopirano(a *dalam ikatan gluko(ida

(

Detran


71/169

◦Detran di(e'ut .ugapoli(akarida 'akteri$

◦Poli(akarida ini diha(ilkandari (uatu 'akteri tertentu-0ontohnya adalahLeuconostoc mesenteroides$

◦Detran merupakan

poli(akarida yang'er0a'ang$

◦4a'ang dari detran le'ih'anyak di'andingkan0a'ang amilopektin danglikogen$

◦4ontoh@ Bakteri yangmenempel pada gigi 'erupaplak kaya akan detran$

◦Berfung(i mengurangikekentalan darah$


72/169

#ateri Pem'angun


73/169

#ateri Pem'angun◦ &elulo(a ialah komponen utama dinding (el

tum'uhan$

◦ Ber(ifat (eperti (era'ut- liat- tidak 'art di da'a!air- dan ditemukan terutama pada tangkai- 'atang-

dahan- dan (emua 'agian 'erkayu dari .aringantum'uhan$

◦ Terdiri dari unit7unit 87D7glukopirano(a yangdi(atukan oleh ikatan 85Q mem'entuk rantailuru( pan.ang yang diperkuat oleh ikatan7(ilanghidrogen$

◦ #amalia tidak memiliki enzim yang menghidroli(i(ikatan 85Q (ehingga tidak dapat men0erna(elulo(a$

◦ Kayu ter'uat dari (elulo(a dan poli(akarida lain-mi(alnya hemi(elulo(a dan pektin$

◦ Kapa( ter'uat hampir (eluruhnya dari (elulo(a$

◦ Kitin adalah poli(akarida (truktural di ek(o(keleton0ru(ta0ea dan in(ekta- .uga terdapat di fungi$

◦ Kitin terdiri dari unit7unit 17a(etil7D7gluko(aminynag di(atukan oleh ikatan gliko(ida 85Q$

◦ Kitin murni mirip (eperti kulit- tetapi akanmengera( ketika dilapi(i kal(ium kar'onat$

Penyu(un Dinding &el


74/169

◦ &el tum'uhan dikelilingi oleh(tuktur poli(akarida yang kaku$

◦ Kerangka dinding (el tum'uhan

terdiri dari lapi(an (erat (elulo(ayang pan.ang- mele'ar- (aling'er(impangan dengan diameteryang (ama$

◦ Kerangka (eperti (era'ut ini

diliputi oleh matrik (eperti (emenyang terdiri dari poli(akarida(tuktural .eni( lain dan 'ahanpolimer lain yang di(e'ut lignin$

◦Be'erapa (enya"a penyu(un dinding (el @

◦ Hemi(elulo(a merupakan poli(akarida yangter(u(un ata( gluko(a- ilo(a- mano(a dana(am glukoronat$ Berfung(i (e'agai perekatantar mikro,'ril (elulo(a$

◦ Pektin merupakan poli(akarida yangter(u(un ata( galakto(a- ara'ino(a- dana(am galakturonat$

◦ 2ignin hanya di.umpai pada dinding (el yangde"a(a dan 'erfung(i untuk melindungi (eltum'uhan terhadap lingkungan yang tidakmenguntungkan$


75/169

Pemani(

◦#ani( di(e'a'kan oleh enzim

ptialin yang meme0ahpoli(akarida men.adi gluko(ayang ra(anya mani($

◦ /rukto(a adalah .eni( gulayang paling mani($

◦ula te'u mengandung(ukro(a yang terdiri darigluko(a dan frukto(a-(edangkan .agungmengandung frukto(a$luko(a inilah yangmenye'a'kan per'edaanra(a mani( dan energi yangdiha(ilkan dari keduanya$

Komponen #em'ran &el


76/169

◦ Kar'ohidrat pada mem'ran pla(ma *(e'erat;+ terikat pada lipid atau protein dalam'entuk glikolipid dan glikoprotein$

◦ likolipid 'erperan penting dalam (i(temkeke'alan$

◦ #erupakan ha(il (ekre(i (el dan tetap'era(o(ia(i dengan mem'ran mem'entuk

◦ Interak(i antara kar'ohidrat pada permukaan (el'erperan pentingdalam 'anyak akti!ita(- (eperti@

◦ adanya infek(i

◦ pen0egahan infek(i

◦ /ertili(a(i

◦ peradangan (eperti rheumatoid arthriti( dan septicshock

◦ pem'ekuan darah$

◦

Rantai kar'ohidrat melekat pada 'agian teminal aminodi luar lapi(an ek(ternal$

Pengelompokkan


77/169

olongan Darah

◦Antigen dapat 'erupa kar'ohidrat- protein- glikoprotein- atau glikolipid$

◦olongan darah (i(tem ABO di'agi 'erda(arkan (truktur antigen permukaan eritro(it *aglutinogen+$

◦%o'on(an darah A ter(u(un dari 5 molekul fuko(a- : molekul galakto(a- 5 molekul 17a(etilgalakto(amin- dan 5 molekul 17a(etil gluko(amin

◦%o'on(an darah B ter(u(un dari molekul 17a(etil galakto(amin digantikan oleh 5 molekul galakto(a

◦%o'on(an darah AB memiliki kom'ina(i dari antigen A dan antigen B$

◦%o'on(an darah O terdiri ata( 5 molekul fuko(a- 5 molekul 17a(etil gluko(amin- dan : molekul

galakto(aF tetapi gugu( ini tidak 'er(ifat imunogenik (ehingga dianggap tidak memiliki antigen$


78/169

#eta'oli(me 2emak dan#em'antu Pengeluaran /e(e(

◦#en0egahter.adinya ok(ida(ilemak yang tidak(empurna- (ehinggamengha(ilkan'ahan7'ahan keton

'erupa a(ama(etoa(etat- a(eton-dan a(am 'eta7hidrok(i7'utirat$

◦#enye'a'kanketidak(eim'angannatrium dandehidra(i$

◦pH 0airan menurun$

◦Keadaan inimenim'ulkanketo(i( atau a(ido(i(yang dapat

merugikan tu'uh$

◦ #em'antupengeluaran fe(e(dengan 0aramengaturperi(taltik u(u(*oleh (elulo(a+ dan

mem'eri 'entukpada fe(e($

◦ 2akto(a dalam (u(umem'antu a'(orp(ikal(ium$

◦

2akto(a le'ih lamatinggal dalam(aluran 0erna-(ehinggamenye'a'kanpertum'uhan'akteri yang

menguntungkan$

f i d l ' li


79/169

Berfung(i dalam Kata'oli(me

◦ Kata'oli(me adalah pro(e(peme0ahan molekul7molekulmen.adi molekul yang le'ih

(ederhana yang dilakukandengan re(pira(i$

◦ Pro(e( kata'oli(me di manakondi(i optimal akan ter0apai(aat re(pira(i aero'$

◦ Terdiri dari 'e'erapa pro(e(@

5$ likoli(i(

:$ Dekar'ok(ila(i ok(idatifa(am piru!at

3$ &iklu( Kre'()daur a(am(itrat

$ Tran(fer elektron-


80/169

BIO&I1T&I&KARBOHIDRAT


81/169

Kata'oli(me


82/169

Ana'oli(me


83/169

Reaksi +ri!er@ Pem'entukan1ADPH- air dengan 'antuan0ahaya L kloro,l melakukan

reak(i fotoli(i(

Reaksi seknder@ Pengikatan4O:

/oto(inte(i(


84/169

Pada foto(inte(i(- ma(uknyakar'ondiok(ida ke daun dan keluarnyaok(igen yang diha(ilkan- mele"ati(truktur yang di(e'ut (tomata

/oto(inte(i( merupakan reak(ipenyederhanaan dari : tahapan reak(i-yaitu reak(i terang *'agian foto+ danreak(i gelap *'agian (inte(i(+$


85/169

Kloropla( terdapat pada 'agian dalamdaun yang ter(u(un oleh (el7(el hidup

dan dapat melakukan pro(e(7pro(e(,(iologi- di(e'ut me(o,l

Di dalam kloropla( terdapat 0airan )

Muida kental di(e'ut (troma danmem'ran7mem'ran halu( 'er'entukpipih (eperti koin- (e'agai tempatkloro,l- di(e'ut mem'ran tilakoid$

Tumpukan dari 'e'erapa mem'rantilakoid mem'entuk (truktur yang

di(e'ut grana$


86/169

/oto(inte(i(Reak(i

Reak(i Terang


87/169

Reak(i Terang

Reaksi ter,adi di da'a! (rana- khssnya +!e!)ran ti'akoid k'oro+'as

4ahayamataha

ri1ADP

H

ATP

nergi0ahaya

nergikimia

Kloro,l


88/169

T h h k i


89/169

5$ Air dipe0ah (e'agai (um'er elektron di (i(tem0ahaya II

:$ lektron yang terek(ita(i mentran(fer energinya ke

rangkaian pem'a"a elektron dengan tingkat energi

yang le'ih rendah untuk memompa proton *H9+ dari

(troma ke ruang dalam tilakoid *matrik(+

3$ Ter.adi per'edaan kon(entra(i ion H9 antar dua

permukaan mem'ran *matrik( dan (troma+

$ Beda poten(ial ini digunakan ion H9 kem'ali ke

(troma mele"ati enzim ATP sintase untuk

Tahap7tahap reak(i

terang@

Reak(i elap *&iklu( 4al!in+


90/169

Reak(i elap *&iklu( 4al!in+

Reak(i gelapdi'agimen.adi 3

fa(e @5$ /ik(a(i:$ Reduk(i3$ Regenera

(i


91/169

Tahap Reak(i elap *5+@

/ik(a(iRi'ulo(a 5-; 'ifo(fat *RuBP+ mengikat 4O: mem'entuk 3

fo(fogli(erat- dengan katali( enzim RuBP kar'ok(ila(e

Tum'uhan yang dapat mem,k(a(i 4O: ini di(e'ut tum'uhan

43 (eperti padi- gandum- dan kedelai


92/169

Tahap Reak(i elap *:+@

Reduk(i1ADPH mereduk(i 3 7fo(fogli(erat men.adi 37fo(fogli(eraldehid*3P+ dengan 'antuan ATP$%ntuk mem'uat 5 molekul 3P- (iklu( ter(e'ut memerlukan atom

kar'on dari tiga molekul 4O:$

Pelepa(an (atu molekul 3P pada (iklu( merupakan ha(il 'er(ih

foto(inte(i($


93/169

Tahap Reak(i elap *3+@

Regenera(i◦ Regenera(i atau pem'entukan kem'ali (enya"a re'ulo(a

'ifo(fat *RuBP+ digunakan untuk mengikat 4O:

◦ Pem'entukan kem'ali (enya"a re'ulo(a 'ifo(fat *RuBP+ danpe0ah men.adi : (enya"a *3P+ 'ereak(i dengan ATPmem'entuk a(am fo(fogli(eraldehid dan 1ADPH:

◦ &iklu( reak(inya 'er.alan 3 kali- dan kem'ali regenera(i lagi$

◦ Eadi untuk mem'entuk 5 molekul gluko(a maka di'utuhkan(e'anyak kali (iklu( *(iklu( 4al!in+ dengan menangkap

(e'anyak molekul 4O:

- reak(inya (e'agai 'erikut@

4O: 9 H:O SS 4AH5:OA 9 O:


94/169

/otore(pira(i◦

Ru'i(0o tidak a'(olut (e0ara (pe(i,k mengikat 4O: (e'agai (u'trat pada (i(i aktif- 'er(aing dengan O:$

◦Ru'i(0o *enzim ri'ulo(a 'ifo(fat kar'ok(ila(e7ok(igena(e+- alih7alih mengikat 4O:- .u(tru mengikat

O:

glikolat *:7fo(foglikolat+ dan terurai◦%mumnya ter.adi pada tanaman 43

◦Kondi(i lingkungan yang mendorong fotore(pira(i@hari yang pana(- kering- dan terik (tomata

tertutup

4O: teru( di kon(um(i

dalam daun-kadar O: men.adi le'ih tinggi 9 0ahaya

fotore(pira(i

Tahap /otore(pira(i *5+@Ok i R 'i


95/169

Ok(igena(e Ru'i(0o

5$ Ru'i(0o 'eker.a (ama dan'erikatan dengan ok(igen

:$ #em'entuk (enya"aantara atau intermediateyang tidak (ta'il

3$ Terpe0ah men.adi :7fo(foglikolat *digunakankem'ali+ dan 37

fo(fogli(erat *untuk (iklu(4al!in+

Tahap /otore(pira(i* + l lik l


96/169

*:+@ Ealur likolat

5$ Di kloropla(- fo(fata(emengu'ah :7fo(foglikolat glikolat

:$ Di'a"a ke perok(i(om-glikolat diok(ida(i olehmolekul ok(igen aldehid *gliok(ilat+ 9H:O: *produk (ampng+

3$ Tran(amina(i

*mem'entuk gli(in+

$ li(in di 'a"a ke matrik(mitokondria untukdekar'ok(ila(i ok(idatif

Tahap /otore(pira(i *3+@ &i(temD k ' k il i li i


97/169

Dekar'ok(ila(i li(in

5$ Komplek( dekar'ok(ila(igli(in mengok(ida(igli(in kar'on diok(idadan amonia denganreduk(i 1AD9 1ADH

:$ #emindahkan kar'on (i(adari gli(in ke kofaktortetrahidrofolat

3$ %nit kar'on ini di'a"a kegli(in kedua oleh (erin

hidrok(imetiltran(fera(e

(erin

$ &erin hidrok(ipiru!at gli(erat 37fo(fogli(eratuntuk regenera(i RuBP

Tum'uhan 4


98/169

Tum'uhan 4

◦Pada tanaman 4- 4O: diikat oleh PP *enzim

fo(foenolpiru!at+ yang tidak dapat mengikat O:

◦2oka(i ter.adinya a(o(ia(i a"al ini adalah di (el7(elme(o,l (el (eludang pem'uluh

◦Pada tum'uhan 4- kar'ondiok(ida pertama kaliakan diikat PP *pho(phoenolphyru!ate)fo(foenolpiru!at+ 9 enzim PP kar'ok(ila(e ok(aloa(etat- (uatu (enya"a 74

◦

PP (angat lemah 'erikatan dengan O:

menekanter.adinya fotore(pira(i menangkap le'ih 'anyak4O: meningkatkan la.u produk(i gluko(a

#ekani(mei i


99/169

/oto(inte(i( 4

5$ Kar'on diok(ida dengan'antuan air mengha(ilkanH4O3

:$ H4O3 dengan 'antuan

enzim PP ok(aloaa(etat

3$ Ok(alo a(etat tereduk(imen.adi malat *1ADPH

1AD9 +$ #enu.u (el (eludang

pem'uluh melaluipla(mode(mata


100/169

Tum'uhan 4A# *4ra((ula0ean A0id' li +


101/169

#eta'oli(m+

◦#eta'oli(me ini pertama kali diteliti padatum'uhan dari famili 0ra((ula0eae

◦ Tidak (eperti tum'uhan umumnya- kelompoktum'uhan ini mem'uka (tomata pada malam hari

dan menutup pada (iang hari$◦&tomata yang menutup pada (iang hari mem'uattum'uhan mampu menekan penguapan (ehinggamenghemat air- tetapi men0egah ma(uknya 4O:

◦Pada malam hari .ika kondi(i udara kurangmenguntungkan untuk tran(pira(i- (tomatatum'uhan 4A# mem'uka- kar'on diok(ida'erdifu(i ke dalam daun

#ekani(me 5$ 4O: di (itopla(ma (el7(el


102/169

/oto(inte(i( 4A# me(o,l akan diikat olehPP dengan 'antuanenzim PP kar'ok(ila(e 7ter'entuk ok(aloa(etat

:$ Ok(aloa(etat diu'ahmen.adi malat

3$ #alat di(impan dalam

!akuola (el me(o,l hinggapagi hari

$ Pada (iang hari (aat reak(iterang menyediakan ATPdan 1ADPH untuk (iklu(

4al!in7Ben(on- malatdipe0ah lagi men.adi 4O:

dan piru!at$

;$ 4O: ma(uk ke (iklu(

4al!in7Ben(on di (tromakloro la(

/aktor Penentu 2a.u


103/169

/oto(inte(i(

Konsentrasi kar)on dioksida4 Semakin 'anyak kar'ondiok(ida di udara- makin 'anyak .umlah 'ahan yang dapatdigunakan tum'uhan untuk melang(ungkan foto(inte(i($

Suhu$ nzim7enzim yang 'eker.a dalam pro(e( foto(inte(i(

hanya dapat 'eker.a pada (uhu optimalnya$ %mumnya la.ufoto(inten(i( meningkat (eiring dengan meningkatnya (uhuhingga 'ata( toleran(i enzim$

Kadar air $ Kekurangan air atau kekeringan menye'a'kan(tomata menutup- mengham'at penyerapan kar'ondiok(ida (ehingga mengurangi la.u foto(inte(i($

Kadar fotosintat (hasil fotosintesis)$ Eika kadarfoto(intat (eperti kar'ohidrat 'erkurang- la.u foto(inte(i(akan naik$ Bila kadar foto(intat 'ertam'ah atau 'ahkan

(ampai .enuh- la.u foto(inte(i( akan 'erkurang$


104/169

&I1T&I& DI1DI1 &2PO2I&AKARIDA@

&2%2O&A *T%#B%HA1+DA1 PPTIDO2IKA1

*BAKTRI+


105/169

&inte(i( &elulo(a Ter.adi di mem'ran pla(maBerupa (truktur(upramolekuler

&atu 'agian menempel

pada (u'(tratF padaglukko(a %DPF dalam(ito(olF dan (atu 'agianlain meman.ang keluar

*'erfung(i untuk elonga(idan kri(tali(a(i molekul7molekul (elulo(a padaruang ek(tra(elular+


106/169

Oligo(akarida72ipid@ Prekur(or


107/169

g p&inte(i( Dinding &el Bakteri

*Peptidoglikan+

◦&inte(i( (elulo(a ter.adi di komplek(

terminal *Rosettes

+ pada mem'ran pla(ma$ Tiap rantai (elulo(a dimulai denganter'entuknya (ito(terol dek(trin di dalam(el- lalu melipat keluar

◦&inte(i( peptidoglikan oleh 'akterimeli'atkan oligo(akarida7lipid yangter'entuk di dalam (el dan melipat keluaruntuk melakukan tahapan (elan.utnya

&trukturP tid lik

&inte(i(Peptidoglikan


108/169

Peptidoglikan Peptidoglikan

BIO&I1T&I& KARBOHIDRAT &


109/169

TRI1TRA&I PADA

T%#B%HA1liok(i(om

5$ liok(i(om 5$ A(am lemakpada lipiddikon!er(imen.adi A0etyl74oA

◦


110/169

dikon!er(imen.adi A0etyl 4oAmelaluireak(i7ok(ida(iolehenzim(pe(i(,k

yangterdapatdalamgliok(i(om$

:$ A(etil74oAdiu'ahmen.adi(itrat*turunan

a(am(itrat+

I(o(itrat3$ Dari

i(o(itratmengha(ilkan(uk(inat*+

$ &uk(inatakan'erpindahdarigliok(i(ommenu.umitokondria

;$ Ter'entukliok(ilat(etelahter.adipemi(ahanantara&uk(inatdanI(o(itrat

: #itokondria5$ &uk(inat yang ma(uk

pada mitokondria akan' k


111/169

:$ #itokondria mem'entuk /umaratdengan 'antuan

&uk(inal74oA:$ /umarat diu'ah

men.adi #alat dan(elan.utnya men.adiOk(aloa(etat$

3$ Pengu'ahan ini ter.adidi'antu oleh enzima(am a(etat 0y0le$

$ Ok(aloa(etat kemudian

'erpindah dari#itokondria menu.u(ito(ol$

;$ &e'agian Ok(aloa(etat

dikon!er(i kem'ali

3$ &ito(ol


112/169

5$ Ok(aloa(etat yang ma(uk dikon!er(i men.adifo(foenolpiru!at dengan mengha(ilkan 4O:

:$ /o(foenol piru!at ma(uk dalam pro(e( glukonegene(i(untuk mem'entuk frukto(a7fo(fat dan gluko(a7

fo(fat yang men.adi 'ahan pem'entukan (ukro(a


113/169

Kata'oli(me

likoli(i(

likoli(i(


114/169

Reak(i peme0ahan gluko(a men.adi a(am piru!at-ter.adi di (ito(ol$ Berikut adalah reak(inya@

&iklu( Kre'( Ter.adi di mitokondria


115/169

&iklu( Kre'( Ter.adi di mitokondriaDilakukan (e0ara

enzimatikBahan@ a(etil ? KoA

Produk@ A(am (itrat

#olekul yangdiha(ilkan@ 5ATP 931ADH 9 5/ADH

&e'agai kata'oli(me

ok(idatif kar'ohidrat-a(am lemak- dana(am amino

Tran(por lektron


116/169

◦ 0oU (enya"a yang 'erfung(i(e'agai pem'a"a elektron danrantai penghu'ung ke (itokrom

◦ &itokrom (enya"a yang'erfung(i (e'agai pemindahelektron

Tahap akhir pada re(pira(i (el Ter.adi pada mem'ran

mitokondria (e'elah dalam*matrik(+

Pro(e( ok(ida(i terminal danpemindahan elektron untuk

mengha(ilkan ATP


117/169

AP2IKA&IKARBOHIDRAT

Pem'uatan Kerta( dari &elulo(a*Informa(i lengkap liat note( yaaa+


118/169


119/169


120/169

Kayu *Ra" #aterial+

2im'ah pengolahankayu

Pen.arangan hutan

Vell7managed fore(t

Penanaman panen


121/169

Kompo(i(i dari kayu


122/169

De7Barking dan 4hipping

Kulit tidak digunakan-dire0y0le untuk 'ahan'akar atau pupuk

"ood0hip(

#e0hani0al dan 4hemi0al


123/169


Pulping#e0hani0al Pulping

◦ Pengolahan hanya 'erupadihalu(kan *grounded+

◦ Wield (e'e(ar J=

◦#a(ih terdapat (eluruh lignin

4hemi0al Pulping

◦ Xdima(akY menggunakan pana(dan tekanan dalam (odakau(tik dan (ufur$

◦menghilangkan lignin

◦mengha(ilkan yield (ekitar ;G7

G$



124/169


Pulping#e0hani0al Pulping

◦%ntuk kerta( koran- yello"

page(- dll

4hemi0al Pulping

◦%ntuk kerta( ma.alah- kerta(

yang 'agu(:


125/169

4leaning

◦ &erat7(erat kayu kemudian di0u0i- di(aring dan dikeringkan

◦ Pada tahap ini- pulp dapat lang(ung digunakan- atau dapatdi.adikan kerta( putih melalui pro(e( 'lea0hing

◦

Pulp yang 'elum di'lea0hing di.adikan 'ahan pem'uat karton-kardu(- dll


126/169

Paper #a0hine

◦ /ungi utama@ #enghilangkan kandungan air dalam pulp


127/169

Paper #a0hine@ Vire &e0tion

◦ &erat7(erat mem'entuk lem'aran- di(e'ut .uga X(heetformationY

◦#enghilangkan


128/169

Paper #a0hine@ Pre(( &e0tion

◦#enghilangkan ;G air dengan 0ara dipera()ditekan

Paper #a0hine@ Drying


129/169

Paper #a0hine@ Drying

&e0tion◦#engeringkan web dengan (ilinder7(ilinder (uhu 5GGZ4


130/169

4oating

◦#elapi(i i(i kerta( *(elulo(a+


131/169

4alendering

◦#enghalu(kan permukaan kerta(


132/169

/ini(hing

Reel( *'entuk gulungan+ &heet( *lem'aran+


133/169

A1A2I&I&KARBOHIDRAT


134/169

%EI K%A1TITATI/

.i i ik


135/169

5$ %.i /i(ikaDen(ita(Den(ita(

i


136/169

Den(ita(Den(ita( merupakan ma(a di'agi dengan!olumenya$ Den(ita( dari larutana[ueou( meningkat (eiring dengankon(entra(i kar'ohidratnya meningkat$&ehingga kon(entra(i kar'ohidrat dapat

ditentukan dengan mengukurden(ita(nya$

I f h


137/169

Inframerah&uatu material menyerap inframerah 'erda(arkan !i'ra(i danrota(i dari grup molekular$ Kar'ohidrat memiliki grup molekularyang menyerap radia(i inframerah pada pan.ang gelom'ang dimana tidak (atupun kon(tituen makanan lain dapat diukur padapan.ang gelom'ang ini$


138/169

HA&I2 1#R A1A2I&I&KARBOHIDRAT

P l i t i


139/169

Polarimetri#olekul7molekul yang memiliki atomkar'on a(imetri memilikikemampuan untuk memutar 'idangterpolari(a(i 0ahaya$ Polarimetermerupakan (uatu alat yang

mengukur (udut 'idang terpolari(a(i0ahaya 'erputar ketika mele"atilarutan$

Kon(entra(i kar'ohidrat dalam(ampel yang tidak diketahui

kemudian ditentukan denganmengukur (udut rota(inya danmem'andingkannya dengan kur!akali'ra(i$

%.i Ki i


140/169

%.i Kimia#etode ynon72ane

Titra(i

Tit i


141/169

Titra(i #etode ynon72ane merupakan (alah (atu 0ontoh dari metode

titra(i dalam menentukan kadar gula tereduk(i dalam (e'uah(ampel$ 2arutan kar'ohidrat ditam'ahkan ke dalam la'u yangmengandung tem'aga (ulfat dan indikator metilena 'iru$

ula tereduk(i 'ereak(i dengan tem'aga (ulfat$ Ketika (emua

tem'aga (ulfat telah ha'i( 'ereak(i- penam'ahan (elan.utnyamenye'a'kan indikator 'eru'ah "arna dari 'iru men.adiputih$ Eumlah larutan gula yang di'utuhkan untuk men0apaititik akhir di0atat$

#etode ini menggunakan kur!a kali'ra(i$

P


142/169

Pe"arnaan

◦#etode Anthrone merupakan (alah (atu 0ontoh metedope"arnaan dalam menentukan kon(entra(i total gula pada(uatu (ampel$ ula 'ereak(i dengan regen anthrone dalamkondi(i a(am untuk mengha(ilkan "arna 'iru7hi.au$

◦ A'(or'an(i diukur pada :G nm$

◦ Ada hu'ungan linierita( antara a'(or'an(i dan .umlah gulayang terdapat dalam (ampel a(li$ #etode ini menentukan 'aikgula tereduk(i dan non7tereduk(i karena kehadiran dari a(am(ulfat terok(ida(i yang kuat

3 %.i i tik


143/169

3$ %.i nzimatik#etode analitik yang 'erda(arkan enzimmengandalkan pada kemampuan kar'ohidratuntuk mengkatali( reak(i (pe(i,k$ #etode ini0epat- (angat (pe(i,k dan (en(iti!e terhadap

kon(entra(i rendah dan (ehingga 0o0ok untukpenentuan kar'ohidrat pada makanan$ Duametode yang paling umum digunakan untukmenentukan kon(entra(i kar'ohidrat adalah@

◦#em'iarkan reak(i untuk (ele(ai danmengukur kon(entra(i produk- yangpropor(ional terhadap kon(entra(i a"al(u'(trat$

◦#engukur la.u a"al reak(i katali( enzim karena

%.i 1 l l


144/169

$ %.i 1el(on (omogyl #etode ini di(e'ut .uga metode ok(ida(i dengan kupri$ dapat

digunakan untuk mengukur kadar gula reduk(i dengan

menggunakan pereak(i tem'aga ar(eno moli'dat$

Kupri mula7mula direduk(i men.adi 'entuk kupro dengan

pemana(an larutan gula$ Kupro yang ter'entuk (elan.utnyadilarutkan dengan ar(eno moli'dat men.adi moli'denum

'er"arna 'iru yang menun.ukkan ukuran kon(entra(i gula dan

mem'andingkannya dengan larutan (tandar (ehingga

kon(entra(i gula dalam (ampel dapat ditentukan$

Reak(i "arna yang ter'entuk dapat menentukan kon(entra(i

gula dalam (ampel dengan mengukur a'(or'an(inya$

;$ %.i 2u\7&0hoorl


145/169

◦ Penentuannya dengan titra(i menggunakan 1atrium tio(ulfat$&eli(ih titra(i 'lanko dengan titra(i (ampel ekui!alen dengan

kupro ok(ida yang ter'entuk dan .uga ekui!alen dengan .umlahgula reduk(i yang ada dalam 'ahan atau larutan$

◦Reak(i yang ter.adi (elama penentuan kar'ohidrat 0ara ini mula7mula kupri ok(ida yang ada dalam reagen akan mem'e'a(kaniod dari garam kalium iodida$

◦Banyaknya iod yang di'e'a(kan ekui!alen dengan 'anyaknyakupri ok(ida$ Banyaknya iod dapat diketahui dengan titra(imenggunakan 1atrium tio(ulfat$

◦%ntuk mengetahui 'ah"a titra(i (udah 0ukup maka diperlukanindikator amilum$ Apa'ila larutan 'eru'ah "arnanya dari 'irumen.adi putih 'erarti titra(i (udah (ele(ai$ Agar peru'ahan"arna 'iru men.adi putih dapat tepat maka penam'ahan amilumdi'erikan pada (aat titra(i hampir (ele(ai$

◦#etode 2u\7&0hoorl dapat diaplika(ikan untuk produk panganyang mengandung gula dengan 'o'ot molekuler yang rendahdan pati alami atau modi,ka(i$ Kemampuan mereduk(i dari

gugu( aldehid dan keton digunakan (e'agai landa(an dalam

I


146/169

$ Immunoa((ay◦#etode Immunoa((ay ini digunakan (pe(i,k utk

kar'ohidrat dengan 'erat molekul yang rendah4

◦4ara penggunaan metode ini adalah pertama7

tama Kar'ohidrat dia(o(ia(ikan dengan protein-dan kemudian diin.ek(ikan ke tu'uh he"an$

Tu'uh he"an akan mem'entuk anti'ody 'agi

kar'ohidrat ter(e'ut$ Anti'odi ini kemudian

dapat diek(trak dari tu'uh he"an dandigunakan (e'agai 'agian dari te(t kit untuk

menentukan kon(entra(i kar'ohidrat tertentu

dalam makanan$

◦Kele'ihan metode ini @ (an at (en(itif ( e(i,k


147/169

A1A2I&I&K%A2ITATI/

5 %.i #oli(0h


148/169

5$ %.i #oli(0h

◦&pe(i,k untuk (emua kar'ohidrat$ #ono(akaridamem'erikan ha(il po(itif yang 0epat$ Di(akarida danpoli(akarida 'ereak(i le'ih lama

◦Prin(ip@ Regen u.i mendehidra(i pento(a untukmem'entuk furfural *reak(i ata(+ dan mendehidra(iheo(a untuk mem'entuk ;7hidrok(imetil furfural *reak(i'a"ah+$ /urfural kemudian 'ereak(i dengan alfa7naftolyang terdapat pada regen u.i untuk mengha(ilkanproduk ungu$

◦Reak(i@

Langkah Kerja

◦: ml larutan u.i ditempatkan pada ta'ung u.i$


149/169

◦: tete( regen #oli(0h *larutan alfa7naftol dalam

J; etanol+ ditam'ahkan◦2arutan kemudian dituang perlahan dalamta'ung yang mengandung : ml a(am (ulfatpekat (ehingga ter'entuk dua lapi(an$

Hasil Positif

◦Pem'entukan produk ungu pada antarmukadua lapi(an

1egatif Po(itif

: %.i &eli"ano\


150/169

:$ %.i &eli"ano\

◦%.i ini digunakan untuk mem'edakan antara aldo(e*gluko(a+ dan keto(a *frukto(a+

◦Prin(ip@ Regen u.i mendehidra(i ketoheo(a untuk

mem'entuk ;7hidrok(imetilfurfural$ ;7hidrok(imetilfurfural kemudian 'ereak(i denganre(or0inol yang terdapat pada regen u.i untukmengha(ilkan produk merah dalam dua menit$Aldoheo(a 'ereak(i untuk mem'entuk produk

yang (ama- tapi le'ih lam'at$◦Reak(i@

Langkah Kerja

◦&atu (etengah larutan u.i ditempatkan dalamt ' .i


151/169

ta'ung pengu.ian$

◦

: ml regen &eli"ano\ *larutan re(or0inol danH4l+ ditam'ahkan$

◦2arutan kemudian dipana(kan dalam 'ak airmendidih (elama dua menit$

Hasil Positif ◦Ha(il po(itif ditun.ukkan oleh ter'entuknyaproduk merah$

1egatif Po(itif

3 %.i Benedi0t


152/169

3$ %.i Benedi0t

◦%ntuk mem'edakan antara gula pereduk(i dan non7pereduk(i$

◦ Prin(ip@ ula pereduk(i diok(ida(i oleh ion tem'aga padalarutan untuk mem'entuk a(am kar'ok(ilat dan endapantem'aga *5+ ok(ida kemerahan$

◦ Reak(i@

Langkah Kerja

◦5 ml larutan u.i ditempatkan dalam ta'ungpengu.ian


153/169

pengu.ian$

◦: ml regen 'enedi0t *larutan natrium (itrat dannatrium kar'onat di0ampur dengan larutan tem'aga(ulfat+ ditam'ahkan$

◦2arutan kemudian dipana(kan dalam 'ak airmendidih (elama tiga menit$

Hasil Positif

◦Ha(il po(itif dituntu.ukkan oleh ter'entuknyaendapan kemerahan dalam tiga menit$

1egatif Po(itif

%.i Barfoed


154/169

$ %.i Barfoed

◦%.i ini dilakukan untuk mem'edakan antaramono(akarida pereduk(i dan di(aakaridapereduk(i$

◦Prin(ip@ #ono(akarida tereduk(i diok(ida(i olehion tem'aga dalam larutan untuk mem'entuka(am kar'ok(ilat dan endapan tem'aga *5+ok(ida kemerahan dalam tiga menit$ Di(akarida

tereduk(i mengalami reak(i yang (ama- tetapidalam la.u yang le'ih pelan$

◦Reak(i@

Langkah Kerja

◦5 ml larutan u.i ditempatkan dalam ta'ungpengu.ian


155/169

pengu.ian$

◦

3 ml regen Barfoed *larutan tem'aga *:+ a(etatdan a(am a(etit+ ditam'ahkan$

◦2arutan kemudian dipana(kan dalam 'ak airmendidih dalam tiga menit$

Hasil Positif ◦Ha(il po(itif ditun.ukkan oleh pem'entukanendapan merah dalam tiga menit$

1egatif Po(itif

; %.i /ehling


156/169

;$ %.i /ehling

◦%.i /ehling 'ertu.uan untuk mengetahui adanyagugu( aldehid$ Reagent yang digunakan dalampengu.ian ini adalah /ehling A *4u&O+ dan

/ehling B *1aOH dan K1a tartarat+$◦Prin(ip@ ula tereduk(i diok(ida(i oleh iontem'aga dalam larutan untuk mem'entuka(am kar'ok(ilat dan endapan tem'aga *5+

ok(ida kemerahan$◦Reak(i@

Langkah Kerja

◦5 ml larutan u.i ditempatkan dalam ta'ung pengu.ian$

◦5 ml regen /ehling */ehling A menggunakan < mg


157/169

5 ml regen /ehling */ehling A- menggunakan < mg4u&O$;H:O dilarutkan dalam air di(tila(i yang

mengandung : tete( a(am (ulfat en0er$ /ehling B-menggunakan 3; mg of pota((ium tartarate dan 5: mg1aOH dalam 5GG ml air di(tila(i+ ditam'ahkan$

◦2arutan kemudian dipana(kan dalam 'ak air mendidih(elama tiga menit$

Hasil Positif

◦Ha(il po(itif ditun.ukkan oleh pem'entukan endapan0oklat kemerahan dalam lima menit$

1egatif Po(itif

%.i Iodine


158/169

$ %.i Iodine◦ Pada u.i iodine- konden(a(i iodine dengan kar'ohidrat- (elain

mono(akarida dapat mengha(ilkan "arna yang kha($ Amilumdengan iodine dapat mem'entuk komplek( 'iru- (edangkan denganglikogen akan mem'entuk "arna merah$

◦Reaksi@ Iodin 'erkomplek( dengan pati untuk mem'entuk produk'iru7hitam$ Perlu diperhatikan 'ah"a poli(akarida lainnya dapat

mem'erikan "arna lain terma(uk 'iru atau merah$

Langkah Kerja


159/169

◦: ml larutan u.i ditempatkan dalam ta'ung

pengu.ian$◦: tete( larutan iodin dan 5 ml air ditam'ahkan$

Hasil Positif

◦

Ha(il po(itif ditun.ukkan oleh pem'entukankomplek( 'iru7hitam$

1egatif Po(itif


160/169

&%#BR A2A#IKARBOHIDRAT

Dera.at Kemani(an


161/169

&e'agai (tandar (ukro(a >5GG

/rukto(a 5


162/169

Kar'ohidratBahan #akanan

KH *)5GG gr

'ahan+

Bera(


163/169

Ikan Dapat dia'aikanKeran(*keran(an

*Tira!*Ke+itin(

*$dan(

likogen

likogen

:G7:;

:7Da(in(

*Hati 7)er)a(ai

hewan8

likogen

Dapat dia'aikan

5G

Ss

*Sa+i

*ASI

2akto(a2akto(a

3G7;G;G

Nabati

Bi,i*)i,ian Pati ;7JG

Kentan( Pati =GBah*)ahan

/rukto(a-

luko(a- &ukro(a=G7J;

Sayr*sayran &ukro(a- Amilum G7JG #a!r Amilum G7;G

A(paragu(

Kedelai


164/169

Keterangan gEner(i :G kkal

Air J3-::

Protein :-:G

Le!ak G-5:

A) G-;=

Kar)ohidrat*Serat

*?at ('a

*Skrosa

*%'kosa

*Frktosa

*Laktosa *Ma'tosa

*%a'aktosa

3-==:-5

5-==G-:3G-;

5

GGG

p g

Keterangan

Air 5:-5G

2emak 53-JG:

ula reduk(i 5-J:

]itamin 4 5-J=

A'u 3-=;<

Protein 5-=G7:-5G

Kar'ohidrat 3-=373-J:

Kedelai

&ayuran


165/169

Keterangan

Komposisi (g)

Brokoli Wortel Bayam Kol

Energi 34 kkal 41 kkal 23 kkal 25 kkal

Air 89,30 88,29 91,4 92,18

rotein 2,82 0,93 2,86 1,28

!emak 0,37 0,24 0,39 0,1

A"# 0,87 0,97 1,72 0,64

Kar"o$i%rat

&'erat

&at g#la

&'#krosa

&l#kosa

&*r#ktosa &!aktosa

&+altosa

&alaktosa

&ati

6,64

2,6

1,7

0,1

0,49

0,680,21

0,21

0

0

9,58

2,8

4,74

3,59

0,59

0,550

0

0

1,43

3,63

2,2

0,42

0,07

0,11

0,150

0

0,1

0

5,8

2,5

3,2

0,08

1,67

1,450

0,01

0

0

&agu #adu


166/169

Keterangan g

Energi 350 kkal

!eman 0,2 g

Kolestrol 0

'o%i#m 0,003

otassi#m 0,005

Kar"o$i%rat

&'erat

&at g#la

85,5

0,5

0

rotein 0,2

Keterangan g

Energi 304 kkal

Air 17,1

rotein 0,2

!emak 0

A"# 0,2

Kar"o$i%rat

&'erat

&at g#la

&'#krosa

&l#kosa

&*r#ktosa &+altosa

&alaktosa

82,4

0,2

82,12

0,89

35,75

40,941,44

3,1

g

&u(u Tiram


167/169

Keterangan

g

nergi : kkal

Air =J-J:

Protein :-:<

2emak G-J<

A'u G-


168/169

andumKeterangan g

nergi :; kkal

Air 3-J

Protein 53-3

2emak -:3

A'u :-53

Kar'ohidrat7&erat7Nat gula 7&ukro(a 7luko(a

7/rukto(a 72akto(a 7#alto(a 7Pati

3-3


169/169

TRI#A KA&IH

PPT KARBO UAS

Documents