1 Cies GYSEN Advocaat-vennoot GD&A PPS-trajecten in de zorg. Is de kortste weg tussen twee punten een recht(e)? Colloquium zorg & vastgoed 20 maart 2014
1
Cies GYSEN Advocaat-vennoot GD&A
PPS-trajecten in de zorg. Is de kortste weg tussen twee punten een recht(e)?
Colloquium zorg & vastgoed 20 maart 2014
I. INLEIDING
3
Stijgende uitgaven en bijkomende taken
◦ Pensioenuitgaven
Lokale besturen moeten pensioenuitgaven zelf financieren
◦ Brandweerhervorming
Prijskaartje cfr. Politiehervorming?
◦ Politiehervorming
◦ Stijging geboortecijfer
Bijkomende capaciteit kinderopvang en basisonderwijs
◦ Saneringsverplichting oppervlaktewater
Tegen 2027 nog jaarlijks 800 miljoen investeren t.o.v. 300 miljoen saneringsbijdrage en 100 miljoen Vlaamse subsidies
◦ Vergrijzing/verwitting
Financiële uitdagingen lokale besturen
4
Dalende inkomsten
◦ Economische crisis
Daling inkomsten uit personenbelasting
Bouw valt stil: opcentiemen OV volgen niet
50% leefloon ten laste van lokale besturen: turbo-effect minder fiscale inkomsten én meer uitgaven
◦ Federale dotatie politiezones volgt ritme kosten niet
Extra uitgaven Salduswet,…
◦ Verlies dividenden
Gemeentelijke Holding 50 miljoen / jaar,…
◦ Rechtspersonen belasten blijft onmogelijk
Geen aanvullende gemeentebelasting op Venn.B. of RPB, enkel op PB
Strikt financieel kader
◦ Financiële normen BBC
Financiële uitdagingen lokale besturen
5
Rechtspositieregeling
◦ Meerkost statuut
◦ Gebrek aan flexibiliteit
Infrastructuur
◦ Gebrek aan onderhoud
◦ Verouderd
◦ Nieuwe normen
◦ Gediversifieerde verwachtingen
Publiek beslissingsproces
◦ Beslissingstraject
◦ Openbaarheid
◦ Overheidsopdrachten
◦ Motivering
◦ …
“Structurele beperkingen”
6
Kerntakendebat
Probleem stopzetting OCMW-diensten!
Interne reorganisatie (bv. Gemeente / OCMW)
Optimaliseren gebruik en financiering publieke activa;
Heroriëntatie taak- en risicoverdeling tussen publieke en private sector. Betrokkenheid publieke en private partner wijzigt. Van zelf doen / uitbesteding naar samenwerking/sturen op output.
Wijziging van het speelveld
Lokale motor met lokaalspecifieke uitdagingen; Verouderde/verlieslatende bestaande structuren);
Vervaging grens gezondheidszorg welzijnszorg;
Nood aan bijkomende expertise op niveau exploitatie;
Personeelsproblematiek;
Nood aan schaalvergroting;
Kritische consumenten en nood aan diversificatie.
Samenwerken/netwerken wordt een noodzaak.
PPS
Boortmeerbeek
Oud Turnhout
Lier
Zoersel
DBFM (Vipa)
OCMW Verenigingen
Zorgbedrijf/zorgbedrijven
Audio
Wingene
Zedelgem
Ter Kempen
Wuustwezel
Intergemeentelijk samenwerken
Bocholt/Peer/Meeuwen
Financieel/operationeel/maatschappelijk:
◦ Schaalvergroting
◦ Integrale levenscyclusbenadering en efficiëntie
◦ Herwaardering kerntaken – bejaarde/patiënt staat centraal
◦ Multifunctionaliteit / creativiteit
◦ Fiscaal, Financieel / Benefit sharing / ESR
◦ Adequate risicospreiding (bv. terbeschikkingstellingsrisico bij privé)
Tussen woord en daad staan vaak (volatiele) wetten in de weg en praktische bezwaren: Federaal en organiek kader;
OCMW-decreet;
Provincie- Gemeentedecreet, Decreet Intergemeentelijke
Samenwerking;
Facilitair Decreet 18 juli 2003;
Woonzorgdecreet; Randvoorwaarden: overheidsopdrachten, ruimtelijke ordening,
fiscaliteit, milieu, subsidiereglementeringen (Vipa, Gesco, Sociale Maribel, Riziv) …;
Eerst denken dan doen!
• Identificatie
• Doelstelling(en)/behoeften/Programma van Eisen
• Omgevingsanalyse
• Engagement/draagvlak/stakeholders/communicatie
• Structurering (Publiek-publieke afstemming)
• Projectorganisatie: situering/omvang, opdracht,
scope/termijn, vereiste resultaten/diensten, …
• Goedkeuring (voor zover vereist)
Vergunningen/erkenningen/subsidies/grondposities
• Ondersteuning (juridisch/ontwerper/financieel…)
II. Contractuele PPS
Afstoting/stopzetting?
Overdracht zakelijke rechten (onder voorwaarden);
Art. 61 organieke wet;
Promotieovereenkomst (DBF);
DBFM;
Concessies werken en diensten (dienstverlening of DBFMO).
◦ Probleem Vipa
• Keuze private partner(s):
• 1 op 1 mogelijk? Exclusieve posities?
• Vergunningen/erkenningen
• Grondposities
• Contractueel
• Markt:
• Aankondiging
• Selectieleidraad
• Gunningsleidraad
• Onderhandelingen (meestal bij complexe projecten)
• Overeenkomst
• Gunning
Bv. Oud-Turnhout
• Voortraject
• 2008-2009 Marktonderzoeken woonnoden
• 2009-2010 Publiek-publieke afstemming: RO, mobiliteit,
financieel, Gemeente/OCMW
• 2010 Juridische advisering / definiëren PVE
• Juli-augustus 2010 stuurgroep
• Keuze partner (promotieovereenkomst/DBF)
Oktober november 2010 aankondiging/selectieleidraad
Januari 2011 Indienen selectiedossiers (8)
Mei 2011 selectie (3)
• Keuze partner
Juni 2011 gunningsleidraad
September 2011 Indienen offerte (2)
November 2011 Toelichtingsvergadering kandidaten
December 2011 Verslag Beoordelingscommissie
Januari 2012 Bijkomende verduidelijkingen
April 2012 Verslag beoordelingscommissie en onderhandelingsnota
Mei 2012 Onderhandelingscommissie
Juni 2012 BAFO / verslag beoordelingscommissie / Selectie preferred
bidder
Juli – september 2012 Onderhandelingen/werkgroepen/aanbod
Oktober 2012 Gunning
III. PARTICIPATIEF SAMENWERKEN
Stringent kader
Specifieke wettelijke regelingen
Titel VIII Hoofdstuk 1 (Publiekrechtelijke vereniging)
Titel VIII Hoofdstuk 2 (Ziekenhuizen)
Titel VIII Hoofdstuk 3
Titel VIII Hoofdstuk 4 (Woonzorgcentra)
19
Specifiek kader bij decreet gecreëerd voor bestaande WZC’s
Leden
Bewaakte VZW:
◦ VZW-wetgeving en/versus OCMW decreet
◦ Garanties uitbating:
Continuïteit dienstverlening
Democratische controle
Ideologisch profiel
Opnamebeleid / prijszetting
Buitengerechtelijke ontbinding
Titel VIII Hoofdstuk 4 (Woonzorgcentra)
20
Soepeler privaatrechtelijk kader en mogelijkheden bedrijfsmatige
aanpak:
◦ Beslissingsprocessus
◦ Openbaarheid bestuursdocumenten / formele motivering
◦ Geen BBC / toezicht
Rechtspositieregeling
Schaalvoordelen
Importeren bijkomende know-how
Financiële inbreng
(…)
Mogelijke voordelen titel VIII hoofdstuk 4
• Ïdentificatie/projectstructurering/voortraject
• Keuze partner / onderhandelingen / waardering
Overheidsopdracht?
• Samenwerkingsovereenkomst
Basisafspraken en uitgangspunten
• Principe beslissing OCMW en partners
• Overleg toezicht
• Sociaal Overleg / Communicatie
• Oprichtingsbeslissing OCMW
22
Oprichtingsdossier
◦ Grondige motiveringsnota
◦ Duidelijk bestuursplan
Opdracht
Organisatie
Rechten en plichten
Waarborgen
◦ Financieel plan
Bedrijfsopdrachten
Financiële middelen/structuur
Controle
◦ Statuten
Deelgenoten / stemmenaantal
Inbreng / verbintenissen en bijdragen
Communicatie OCMW
Bestemming vermogen (…)
Traject
• Gemeenteraad
• Goedkeuring Vlaamse Regering
• Implementatie
• Publicatie
• Neerlegging
• Algemene vergadering
• (…)
24
Onvolkomenheden wettelijk kader
◦ OCMW-decreet / organieke wet
◦ Woonzorgdecreet
Sociaalrechtelijk
Responsabiliseringsbijdrage
Fiscaal
Subsidies (VIPA, RIZIV, Sociale Maribel, Gesco…)
(…)
Aandachtspunten
IV. UITSMIJTER
26
Art. 3,9° wet:
“Concurrentiedialoog: de gunningsprocedure waaraan elke belangstellende aannemer, leverancier of dienstverlener mag vragen deel te nemen en waarbij de aanbestedende overheid een dialoog voert met de voor deze procedure geselecteerde kandidaten, teneinde één of meer oplossingen uit te werken die aan de behoeften van de aanbestedende overheid beantwoorden en op grond waarvan de gekozen kandidaten zullen worden uitgenodigd om een offerte in te dienen”
Technisch, financieel juridisch complexe opdrachten
Uitsmijter: Concurrentiedialoog
27
1. Aankondiging
2. Aanvraag tot deelneming (selectie) (tweestapsprocedure)
3. Selectie + uitnodiging tot deelname aan de dialoog
4. Beschrijvend document: behoeften, eisen én (gewogen) gunningscriteria
5. Dialoog met elke deelnemer afzonderlijk (al dan niet in opeenvolgende fases)
6. Opmaak bestek + uitnodiging tot indiening eindofferte (na keuze één of meer oplossingen)
7. Indiening eindoffertes
8. Eventueel: vraag tot precisering (niet wezenlijk wijzigen!)
9. Gunning: keuze van de economisch voordeligste offerte
10. Sluiting door ondertekening overeenkomst
Traject concurrentiedialoog
CONCLUSIES
29
Kantoor te Mechelen Antwerpsesteenweg 16-18
B-2800 MECHELEN
+32 15 404940
+32 15 276276
www.gdena-advocaten.be
Kantoor te Westerlo 4WINGS - Nijverheidsstraat 13
B-2260 WESTERLO
+32 14 57 46 52
+32 15 276276
www.gdena-advocaten.be
© Steven Michiels