โครงงานพลังงานทดแทน เรื่อง พลังงานไฟฟาจากพลังงานแสงอาทิตย
โครงงานพลังงานทดแทน
เรื่อง พลังงานไฟฟาจากพลังงานแสงอาทิตย
นายจักรกริช นุกิจรัมย เลขที่ 1
นางสาวจิตรานุช สายบุตร เลขที่ 11
นางสาวนิษาลักษณ สายแกว เลขที่ 15
โครงงาน เรื่อง พลังงานไฟฟาจากพลังงานแสงอาทิตย
จัดทําโดย
นางสาวนิษาลักษณ สายแกว เลขที่ 15
นางสาวรุจิรดา โกติรัมย เลขที่ 26
นางสาวนิตยา เจริญรัมย เลขที่ 33
ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 6/5
เสนอ
คุณครพูิทักษฉัตร เทพราชา
พลังงานไฟฟาจากพลังงานแสงอาทติยพลังงานไฟฟาจากพลังงานแสงอาทติย
สถานการณพลังงานของโลก
ส ถ า น ก า ร ณ โ ล ก ป จ จุ บั น กํ า ลั ง เ ผ ชิ ญ กั บ ป ญ ห า ด า นทรัพยากรธรรมชาติที่ลดนอยลง โดยเฉพาะวิกฤติพลังงาน
ในกลางศตวรรษที่ 20 ถึงปจจุบันพลังงานหลักที่ใชในกิจกรรมในกลางศตวรรษที่ 20 ถึงปจจุบันพลังงานหลักที่ใชในกิจกรรมตางๆลวนมาจากน้ํามันและแกสธรรมชาติ แตเนื่องจากมีการพยากรณไววาประมาณอีก 50 ปปริมาณน้ํามันจะลดลงและน้ํามันจะเปนพลังงานราคาแพงจนไมคุมที่จะเปนพลังงานหลักในการผลิตสินคาอีกตอไป ทําใหตองหาแหลงพลังงานใหมที่ราคาถูกกวามาใชแทนน้ํามัน
การคาดการณพลงังานสํารอง
พลังงานสํารองทั่วโลก พลังงานสํารองในประเทศไทย
น้ํามัน 41 ป น้ํามัน -น้ํามัน 41 ป น้ํามัน -
กาซธรรมชาติ 63 ป กาซธรรมชาติ 19 ป
ถานหิน 150 ป ถานหิน 61 ป
ชวงเวลา 40 ปที่ผานมาการผลิตไฟฟาดวยน้ํามันและพลังน้ํามีสัดสวนลดลง เนื่องจากขอจํากัดของแหลงพลังงานและราคาที่สูงขึ้น
2%
ปจจุบัน
ถานหิน1%
ป พ.ศ. 2516
ถานหิน40%
7%
19%
16%16% 2% ถานหิน
น้ํามัน
กาซธรรมชาติ
นิวเคลียร
พลังน้ํา
อื่นๆ
38%
25%12%
3%21%
1% ถานหิน
น้ํามัน
กาซธรรมชาติ
นิวเคลียร
พลังน้ํา
อื่นๆ
ประเทศไทยตองพึ่งพาการนําเขาพลังงานจากตางประเทศเปนหลัก โดยมีสัดสวนการนําเขาน้ํามันถึง 80% ของปริมาณการใชน้ํามันทั้งหมดและมีแนวโนมสูงขึ้นอีกเพราะไมสามารถผลิตปโตรเลียมในประเทศ ไดทันกับความตองการ
สัดสวนการนําเขาพลังงาน/ผลิตในประเทศ
0% 20% 40% 60% 80% 100%
น้ํามันดิบ
น้ํามันสําเร็จรูป
กาซธรรมชาติ
ถานหิน
ไฟฟา
ผลิตในประเทศ
นําเขา
พลังงานทดแทน
พลังงานทดแทน หมายถึง พลังงานที่นํ ามาใชแทนน้ํ ามันเชื้อ เพลิงได สามารถแบงตามแหลงที่มาได 2 ประเภท คือ
• พลังงานทดแทนจากแหลงที่ใชแลวหมดไป หรือ พลังงานสิ้นเปลือง
• พลังงานทดแทนจากแหล่งที�ใช้แล้วหมุนเวียนมาใช้ได้ หรือ
พลังงานทดแทน
หมดไป หรือ พลังงานสิ้นเปลือง เชน ถานหิน กาซธรรมชาติ นิวเคลียร หินน้ํามัน เปนตน
แล้วหมุนเวียนมาใช้ได้ หรือ พลังงานหมุนเวียน เช่น แสงอาทติย์ ลม นํ �า เป็นต้น
พลังงานแสงอาทิตย
พลังงานแสงอาทิตย
พลังงานแสงอาทิตย เปนพลังงานทดแทนประเภทหมุนเวียนที่ไดตามธรรมชาติ เปนพลังงานที่สะอาด และเปนพลังงานที่มีศักยภาพสูง แบงได 2 รูปแบบการใชงาน คือ
• การใชพลังงานแสงอาทิตยเพื่อผลิต • การใชพลังงานแสงอาทิตยเพื่อผลิต• การใชพลังงานแสงอาทิตยเพื่อผลิตกระแสไฟฟา
• การใชพลังงานแสงอาทิตยเพื่อผลิตความรอน
พลังงานแสงอาทิตย
การใชแสงอาทิตยเพื่อผลิตกระแสไฟฟา การใชแสงอาทิตยเพื่อผลิตความรอน
• เซลลแสงอาทิตยแบบอิสระ (PV Stand-alone system)
• เซลลแสงอาทิตยแบบตอกับระบบ
• การผลิตน้ํารอนดวยแสงอาทิตยมี 3 ชนิด
- การผลิตน้ํารอนชนิดไหลเวียนตามธรรมชาติ
- การผลิตน้ํารอนชนิดใชปมน้ําหมุนเวียน• เซลลแสงอาทิตยแบบตอกับระบบจําหนาย (PV Grid connected system)
• เซลลแสงอาทิตยแบบผสมผสาน (PV Hybrid system)
- การผลิตน้ํารอนชนิดใชปมน้ําหมุนเวียน
- การผลิตน้ํารอนชนิดผสมผสาน
• การอบแหงดวยแสงอาทิตย มี 3 ลักษณะ
- การอบแหงระบบ Passive
- การอบแหงระบบ Active
- การอบแหงระบบ Hybrid
Solar cell
เซลลแสงอาทิตย(Solar cell ) เปนสิ่งประดิษฐที่สรางจากสารกึ่ งตัวนําซึ่ งสามารถเปลี่ยนสารกึ่ งตัวนําซึ่ งสามารถเปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตยใหเปนพลังงานไฟฟาไดโดยตรงและไฟฟาที่ไดนั้นจะเปนไฟฟากระแสตรง
หลักการทํางานและการใชงานทั่วไปของเซลลแสงอาทิตย
- โครงสรางของเซลลแสงอาทิตย ไดแก รอยตอพีเอ็นของสารกึ่งตัวนําพวกซิลิกอน
- นําเซลลแสงอาทิตยมาผานกระบวนการแพรซึมสารเจือปนในเตาอุณหภูมิสูง เพื่อสรางรอยตอ สารเจือปนในเตาอุณหภูมิสูง เพื่อสรางรอยตอ P – N ที่หนาที่สรางสนามไฟฟาภายในเซลล
- เมื่อแสงอาทิตยตกกระทบจะเกิดการสรางพาหะนําไฟฟาอิเล็กตรอนและโฮล รอยตอ P–N จะนําอิเล็กตรอนไหลไปที่ขั้วลบและนําไฟฟาชนิดโฮลไหลไปที่ขั้วบวก จึงเกิดแรงดันไฟฟาแบบกระแสตรงขึ้นที่ขั้วทั้งสอง
หลักการทํางานและการใชงานทั่วไปของเซลลแสงอาทิตย(ตอ)
- เ ซ ล ล แ ส ง อ า ทิ ต ย เ ส น ผ า นศูนยกลาง 5 นิ้วใหกระแสไฟฟาลั ดวงจร 3 แอมแปร และใหแรงดันไฟฟาวงจรเปด 0.5 โวลต แรงดันไฟฟาวงจรเปด 0.5 โวลต ถาตองการใหไดกระแสไฟฟามากๆก็ทําไดโดยการนําเซลลมาตอขนานกันหรือถาตองการใหไดแ ร งดั นสู งๆก็ นํ า เซลล มาต ออนุกรมกัน
หลักการทํางานและการใชงานทั่วไปของเซลลแสงอาทิตย(ตอ)
- กร ะแส ไฟฟ าที่ ไ ด จ าก เซลลแสงอาทิตยเปนกระแสตรง ถาตองการนําไปจายไฟฟาใหกับตองการนําไปจายไฟฟาใหกับอุปกรณ ไฟฟากระแสสลับตองตอเซลลกับอินเวอรเตอร ซึ่งเปนอุปกรณเปลี่ยนไฟฟากระแสตรงใหเปนกระแสสลับ
หลักการทํางานและการใชงานทั่วไปของเซลลแสงอาทิตย(ตอ)
- ถาจายไฟฟาใหเฉพาะเครื่องใชไฟฟากระแสตรงในเวลากลางวัน สามารถตอเซลลแสงอาทิตยกับเครื่องใชไฟฟากระแสตรงไดเลย
- ถาจายไฟฟาใหกับเครื่องใชไฟฟากระแสสลับในเวลากลางวัน ตองมีอินเวอรเตอรดวย
- ถาตองการใชไฟฟาในเวลากลางคืนดวยจะตองมีแบตเตอรี่เขามาใชในระบบดวย
สถานะภาพระบบเซลลแสงอาทิตยของโลก
120
140
160
)
ปริมาณใชงานของแผงเซลลแสงอาทิตย(ทั่วโลก)
0
20
40
60
80
100
120
1970 1980 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000
ปริมา
ณใช
งาน(
เมกะ
วัตต)
ป
ปริมาณใชงานของแผงเซลลแสงอาทิตย(ทั่วโลก)
สถานะภาพระบบเซลลแสงอาทิตยของประเทศไทย
สัดสวนการใชงานเซลลแสงอาทิตยในประเทศไทย
ระบบคมนาคม ระบบประจุแบตเตอรี่ใหหมูบานหางไกล
ระบบสูบน้ําในหมูบานหางไกล ระบบสอนหนังสือทางไกล
ระบบผลิตไฟฟาผสมผสานในพื้นที่หางไกล ระบบผลิต/จําหนายไฟฟาเขาสูสายสง
36%
33%
19%
2% 1% 5% 4%
ระบบผลิตไฟฟาผสมผสานในพื้นที่หางไกล ระบบผลิต/จําหนายไฟฟาเขาสูสายสง
เบ็ตเตล็ด เชน ไฟสัญญาณ สถานีอนามัยฯ
• 1. ระบบแสงไฟถนนดวยเซลลแสงอาทิตย 10 ชุด โดยบริษัท บีพีไทยโซลาร จํากัด
• 2. ระบบผลิตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทิตยเชื่อมตอสายสงโดยการไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย
ตัวอยางการนําเซลลแสงอาทิตยมาใช
โครงการนําพลังงานทดแทนไปใชในศูนยศึกษาการพัฒนาเขาหินซอนอันเนื่องมาจากพระราชดําริ
• 2. ระบบผลิตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทิตยเชื่อมตอสายสงโดยการไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย
• 3. ระบบสูบน้ําดวยไฟฟาจากเซลลแสงอาทิตย
ระบบแสงไฟถนนดวยเซลลแสงอาทิตย 10 ชุด โดยบริษัท บีพีไทยโซลาร จํากัด
ภายในศูนยศึกษาการพัฒนาเขาหินซอนฯ มีการติดตั้งระบบแสงไฟถนนดวยเซลลแสงอาทิตยจํานวน 10 ระบบ แตละระบบประกอบดวย เซลลแสงอาทิตยขนาด 75 วัตต อุปกรณควบคุมแบตเตอรี่ หลอดไฟฟลูออเรสเซนตขนาด 18 วัตต และเสาไฟพรอมโครงฟลูออเรสเซนตขนาด 18 วัตต และเสาไฟพรอมโครงเหล็กยึดเซลลแสงอาทิตย
ลักษณะการทํางานของระบบ คือ เซลลแสงอาทิตยจะประจุไฟฟาลงในแบตเตอรี่ ในเวลากลางวัน โดยผานอุปกรณที่ควบคุมประจุใหอยูในระดับที่พอเหมาะ ภายในเครื่องมีอุปกรณสั่งใหหลอดไฟสวางเมื่อทองฟาเริ่มมืด และสั่งใหหลอดไฟดับเมื่อทองฟาเริ่มสวาง
ระบบผลิตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทิตยเชื่อมตอสายสงโดยการไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย
ระบบผลิตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทิตยเชื่อมตอสายสงนี้ประกอบดวยเซลลแสงอาทิตยขนาด 2,100 วัตต อุปกรณควบคุม 1 ชุด เครื่องแปลงกระแสไฟฟา 1 ชุด และวัตตมิเตอรแสดงผลการผลิตไฟฟา 1 ชุด
เซลลแสงอาทิตยจะทําหนาที่เปลี่ยนพลังงานแสงเปนพลังงานไฟฟากระแสตรง 220-240 โวลต เซลลแสงอาทิตยจะทําหนาที่เปลี่ยนพลังงานแสงเปนพลังงานไฟฟากระแสตรง 220-240 โวลต และถูกเปลี่ยนเปนไฟฟากระแสสลับ 220 โวลต ซึ่งมีคุณสมบัติเหมือนกับไฟฟาในระบบไฟฟาที่มีอยูเดิม ดังนั้น ไฟฟาที่ผลิตไดจากระบบน้ีจึงสามารถใชไดกับเครื่องใชไฟฟาทุกชนิด
ถาไฟฟา ที่ผลิตไดจากเซลลแสงอาทิตยมีมากกวาความตองการใชสวนเกินจะถูกขายคืนเขาในระบบสายสงของการไฟฟาฯ ในทางกลับกันหากความตองการใชไฟฟามีมากกวาไฟฟาที่ผลิตได ไฟฟาสวนที่ขาดก็จะถูกซื้อเสริมเขามาจากระบบสายสงของการไฟฟาฯ ตามปกติ
ระบบผลิตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทิตยเชื่อมตอสายสงโดยการไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย
ผลการติดตั้ง ทําใหปริมาณไฟฟาที่ซื้อจากระบบสายสง ลดลงเทากับปริมาณซื้อจากระบบสายสง ลดลงเทากับปริมาณไฟฟาที่ผลิตไดจากเซลลแสงอาทิตย ซึ่งเทากับวาจะสามารถชวยลดการใชเชื้อเพลิงบรรพชีวิน ในการผลิตกระแสไฟฟาลงไดดวย
ระบบสูบน้ําดวยไฟฟาจากเซลลแสงอาทิตย
ระบบสูบน้ําดวยไฟฟาจากเซลลแสงอาทิตยแบบกระแสสลับ ประกอบดวยแผงเซลลแสงอาทิตยขนาด 1,500 วัตต 1 ชุด เครื่องสูบน้ํามอเตอรกระแสสลับขนาด 1 แรงมา 1 เครื่อง เครื่องแปลงกระแสไฟฟาจากกระแสตรงเปนกระแสสลับขนาด 3 กิโลวัตต 1 เครื่อง แบตเตอรี่ขนาด 130 แอมแปรชั่วโมง 12 โวลต 20 ลูก อุปกรณควบคุมการประจุแบตเตอรี่ 1 ชุด 30 แอมแปร 48 โวลต อาคารโรงคลุมอุปกรณ 1 หลัง และ20 ลูก อุปกรณควบคุมการประจุแบตเตอรี่ 1 ชุด 30 แอมแปร 48 โวลต อาคารโรงคลุมอุปกรณ 1 หลัง และทอสงน้ํา 1 ชุด
เครื่องสูบน้ําจะทํางานดวยการใชพลังงานไฟฟาที่ถูกสะสมไวในแบตเตอรี่จากเซลลแสงอาทิตยโดยผานเครื่องแปลงกระแสไฟฟา ซึ่งสามารถสูบน้ําไดวันละ 45 ลูกบาศกเมตร
ระบบสูบน้ําดวยไฟฟาจากเซลลแสงอาทิตย
เนื่องจากไดนําระบบแบตเตอรี่มาใชเปนอุปกรณสะสมพลังงาน ทําใหระบบนี้สามารถนําพลังงานไฟฟาจากแบตเตอรี่มาใชสามารถนําพลังงานไฟฟาจากแบตเตอรี่มาใชกับอุปกรณไฟฟาอื่นๆ ไดในชวงเวลาที่ไมมีความจําเปนตองใชพลังงานเพื่อการสูบน้ํา เชน ใชกับหลอดไฟ โทรทัศน และอุปกรณไฟฟากระแสสลับอื่นๆ ที่มีขนาดและระยะเวลาการใชงานทีเ่หมาะสม
บทสงทาย
แสงอาทิตยเปนแหลงพลังงานหลอเลี้ยงทุกชีวิตบนโลกนี้ นาเสียดายที่เราไมไดใชความพยายามอยางเพียงพอ ที่จะประยุกตใชขุมพลังงานนี้ ใหเกิดประโยชนสูงสุด แตกลับเผาผลาญเชื้อเพลิงฟอสซิล ที่สะสมมานับลานปใหหมดไป ในระยะเวลาเพียงไมกี่ชั่วคน ผลก็คือความสะดวกสบายที่ไดรับ แตเราก็ตองเผชิญกับความเสื่อมเพียงไมกี่ชั่วคน ผลก็คือความสะดวกสบายที่ไดรับ แตเราก็ตองเผชิญกับความเสื่อมโทรมของสภาวะแวดลอม หวังวาผลที่ไดจากโครงการนี้ จะเปนแรงหนึ่งที่ชวยผลักดันใหประเทศไทย มีการผลิตไฟฟาจากเซลลแสงอาทิตยเพิ่มมากขึ้น
การเริ่มตนรวมมือกันในวันนี้คงยังไมสาย หากเราจะกลับไปสูพลังงานที่ใหกําเนิดชีวิต และมีใหใชอยางเหลือเฟอ ซึ่งเปนอีกหนทางหนึ่ง ที่จะชวยบรรเทาปญหาการขาดแคลนพลังงาน และชวยทําใหปญหามลภาวะเปนพิษเบาบางลงไปได
ที่มาของขอมูล
• http://www.volunteerspirit.org/node/1352
• http://www.dede.go.th/dede/index.php?option=com_content&view=article&id=889&Itemid=56&lang=thntent&view=article&id=889&Itemid=56&lang=th
• http://www.eppo.go.th/vrs/VRS49-09-Solar.html
• http://www.rmutphysics.com/charud/virtualexperiment/virtual2/solar-cell/index.html
• http://library.dip.go.th/Industrial%20Innovation/www/innonew1-02.html