ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปป
ปั�จจ�ยที่��มี�อิ�ที่ธิ�พลต่�อิการเจร�ญเต่�บโต่ขอิงพ�ช
ดิ�น• ดิ�น เปั�นปั�จจ�ยสำ าคั�ญอิ�นดิ�บแรก ดิ�นที่��เหมีาะสำมี
ต่�อิการเจร�ญเต่�บโต่ขอิงพ�ช ต่%อิงเปั�นดิ�นที่��อิ& %มีน 'า ไดิ%ดิ� ร�วนซุ&ย มี�อิ�นที่ร�ย+ว�ต่ถุ&มีาก แต่�เมี��อิใช%ดิ�น
ปัล.กไปันานๆ ดิ�นอิาจเสำ��อิมีสำภาพ เช�น หมีดิแร� ธิาต่& จ าเปั�นต่%อิงมี�การปัร�บปัร&งดิ�นให%อิ&ดิมี
สำมีบ.รณ์+ ไดิ%แก� การไถุพรวน การใสำ�ปั&2ย การปัล.ก พ�ชหมี&นเว�ยน เปั�นต่%น
ดิ�น คั�า pH
• คัวามีเปั�นกรดิ- ดิ�างขอิงดิ�น คั�าที่��เหมีาะสำมีคัวร อิย.�ระหว�าง 6.0 –8.0 ข3'นอิย.�ก�บชน�ดิขอิงดิ�นดิ%วย
• pH ที่��ไมี�เหมีาะสำมี ที่ าให%ธิาต่&อิาหารที่��มี�อิย.�ในดิ�นไมี�สำามีารถุถุ.กดิ.ดิข3'นมีาใช%ปัระโยชน+ไดิ%
น 'า• เปั�นอิ�กหน3�งปั�จจ�ยหล�กที่��มี�คัวามีสำ าคั�ญต่�อิการเจร�ญเต่�บโต่
ขอิงพ�ช น 'าเปั�นสำ�วนปัระกอิบที่��สำ าคั�ญขอิงสำ��งมี�ช�ว�ต่หน%าที่��ขอิงน 'าในพ�ช• น 'าเปั�นต่�วที่ าละลาย ที่ าให%มี�การน าเอิาธิาต่&อิาหารไปัใช%ปัระโยชน+ไดิ%
• น 'าเปั�นต่�วช�วยในการเก�ดิกระบวนการmetabolism ภายในพ�ช• น 'า ที่ าให%เซุลล+เต่�ง เก�ดิการเคัล��อินที่��ขอิงน%าภายในต่%นพ�ชเซุลล+มี�การขยายขนาดิ
• น 'าที่ าให%เก�ดิคัวามีเย4นและเปั�นมี�สำ�วนในการคัวบคั&มีอิ&ณ์หภ.มี�ขอิงพ�ช
น 'า• การคัายน 'า ช�วยปั5อิงก�นไมี�ให%เก�ดิการสำะสำมีคัวามี
ร%อินในพ�ช และปัร�มีาณ์น 'าในเซุลล+พ�ชที่ าให% เซุลล+ที่นต่�อิการเปัล��ยนแปัลงขอิงอิ&ณ์หภ.มี�ไดิ%
ปั�จจ�ยที่��มี�ผลต่�อิการคัายน 'าขอิงพ�ช- แสำง- อิ&ณ์หภ.มี�-ลมี-น 'าในดิ�น-คัวามีช�'นสำ�มีพ�ที่ธิ+
ธิาต่&อิาหารหร�อิปั&2ย• เปั�นสำ��งที่��ช�วยให%พ�ชเจร�ญเต่�บโต่ดิ�ย��งข3'น ธิาต่&
อิาหารที่��จ าเปั�นต่�อิการเจร�ญเต่�บโต่ขอิงพ�ชมี� 16 ธิาต่& แต่�ธิาต่&ที่��พ�ชต่%อิงการมีากและในดิ�นมี�กมี�ไมี�
เพ�ยงพอิ คั�อิ ธิาต่&ไนโต่รเจน ฟอิสำฟอิร�สำ และ โพแที่สำเซุ�ยมี ธิาต่&อิาหารเหล�าน�'จะต่%อิงอิย.�ในร.ปั
สำารละลายที่��พ�ชน าไปัใช%ไดิ%และต่%อิงมี�ปัร�มีาณ์ที่�� พอิเหมีาะ จ3งจะที่ าให%การเจร�ญเต่�บโต่ขอิงพ�ช
เปั�นไปัดิ%วยดิ� แต่�ถุ%ามี�ไมี�เพ�ยงพอิต่%อิงเพ��มีธิาต่&อิาหารให%แก�พ�ชในร.ปัขอิงปั&2ย
ธิาต่&อิาหารหร�อิปั&2ย ธิาต่&อิาหารที่��จ าเปั�นต่�อิการดิ ารงช�พขอิงพ�ชมี� 16 ธิาต่& แบ�ง
เปั�น 4 กล&�มี• คัาร+บอิน (C) ไฮโดิรเจน (H) และอิอิกซุ�เจน (O) เปั�นสำ�วน
ปัระกอิบปัระมีาณ์ 94-99.5% ขอิงน 'าหน�กขอิงพ�ช และพ�ชไดิ%ร�บจากอิากาศและน 'า
• ไนโต่รเจน (N) ฟอิสำฟอิร�สำ (P) และโปัแที่สำเซุ�ยมี (K) มี�ก เร�ยกธิาต่&อิาหารหล�กหร�อิปั&2ย เพราะพ�ชต่%อิงการใช%มีาก และ
ดิ�นมี�กจะขาดิธิาต่&เหล�าน�' จ3งมี�กใช%เปั�นปั&2ยสำ าหร�บพ�ชในไร�นาที่��วไปั
• แคัลเซุ�ยมี (Ca) แมีกน�เซุ�ยมี (Mg) และก ามีะถุ�น (S) เร�ยกว�า ธิาต่&รอิง เพราะพ�ชต่%อิงการใช%มีากรอิงจาก N, P, K
ธิาต่&อิาหารหร�อิปั&2ย• เหล4ก (Fe) แมีงกาน�สำ (Mn) สำ�งกะสำ� (Zn) ที่อิง
ดิอิง (Cu) โบรอิน (B) โมีล�บดิ�น�มี (Mo) คัลอิร�น (Cl)พ�ชต่%อิงการในปัร�มีาณ์น%อิยมีากแต่�ก4ขาดิไมี�
ไดิ% จ3งเร�ยกกล&�มีน�'ว�า จ&ลธิาต่&• จ&ลธิาต่&มี�กขาดิในดิ�นที่ราย ดิ�นมี� pH สำ.ง หร�อิมี�อิ�นที่ร�ย+ว�ต่ถุ&มีาก
• N, P มี�กขาดิในดิ�นที่��วไปั K มี�มีากยกเว%นในดิ�นที่ราย
อิากาศ• ในอิากาศมี�แก:สำหลายชน�ดิ แต่�แก:สำที่��พ�ช
ต่%อิงการมีากคั�อิ แก:สำคัาร+บอินไดิอิอิกไซุดิ+และ แก:สำอิอิกซุ�เจน ซุ3�งใช%ในการสำ�งเคัราะห+ดิ%วยแสำง
เพ��อิสำร%างอิาหารและหายใจ แก:สำที่�'งสำอิงชน�ดิน�'มี� อิย.�ในดิ�นดิ%วย ในการปัล.กพ�ชเราจ3งคัวรที่ าให%ดิ�น
โปัร�งร�วนซุ&ยอิย.�เสำมีอิ เพ��อิให%อิาหารที่��อิย.�ในช�อิงว�างระหว�างเมี4ดิดิ�นมี�การถุ�ายเที่ไดิ%
แสำงแดิดิ• แสำงแดิดิ พ�ชต่%อิงการแสำงแดิดิมีาใช%ในการ
สำร%างอิาหาร ถุ%าขาดิแสำงแดิดิ พ�ชจะแคัระแกรน ใบจะมี�สำ�เหล�อิงหร�อิขาวซุ�ดิและต่ายในที่��สำ&ดิ พ�ช
แต่�ละชน�ดิต่%อิงการแสำงไมี�เที่�าก�นพ�ชบางชน�ดิ ต่%อิงการแสำงแดิดิจ�ดิ แต่�พ�ชบางชน�ดิก4ต่%อิงการ
แสำงร าไร
อิ&ณ์หภ.มี�• มี�สำ�วนช�วยในการงอิกและเจร�ญเต่�บโต่ขอิงพ�ช
เช�นก�น จะเห4นไดิ%ว�าพ�ชบางชน�ดิชอิบข3'นในที่��มี� อิากาศหนาวเย4น แต่�พ�ชบางชน�ดิก4ชอิบข3'นในที่��มี�
อิากาศร%อิน การน าพ�ชมีาปัล.กจ3งคัวรเล�อิกชน�ดิ ที่��เหมีาะสำมีก�บอิ&ณ์หภ.มี�ที่��เปัล��ยนไปัต่ามีฤดิ.กาล
ในแต่�ละที่%อิงถุ��นดิ%วย
อิ&ณ์หภ.มี�ผลขอิงอิ&ณ์หภ.มี�• อิ&ณ์หภ.มี�ต่ �า ในกรณ์�ที่��ต่ �าจนถุ3งจ&ดิเย�อิกแข4ง
ที่ าให%น 'าภายในเซุลล+เปั�นผล3กแข4ง เซุลล+แต่กผน�งเซุลล+เสำ�ยหาย
• อิ&ณ์หภ.มี�สำ.งอิ&ณ์หภ.มี�ที่��สำ.งเก�นไปั ที่ าให%โปัรต่�น เสำ�ยร.ปั การเก�ดิกระบวนการที่างเคัมี�ต่�างๆ ขาดิ
คัวามีสำมีดิ&ลเก�ดิภาวะการณ์+ขาดิน 'าในพ�ช พ�ชแสำดิงอิาการเห��ยว