Physical Geology 205103 - Chiang Mai University...ค าความกดด นต อความล กจากผ วโลกโดยประมาณ ด งน ความล

Physical Geology205103

หนแปร• หนแปร (Metamorphic Rocks) คอหนทเกดมาจากการเปลยนแปลงของหนชนดใด

กได หนแปรเกดขนในทลกมากใตผวโลกซงมความดนและอณหภมสง โดยการเปลยนแปลงเกดขนในสภาวะทเปนของแขง โดยหนเดมไมเกดการหลอม (melting)

• การเปลยนแปลงท าใหสวนประกอบ และ/หรอ เนอหนเดม อาจมสวนประกอบใหมมาเพมหรอไมกได

• การแปรสภาพ metamorphism มาจากภาษากรก ซงแปลวา การเปลยนรป "to change form”

• การแปรสภาพ ถกใหค าจ ากดความอยางคราวๆ ไววาเปนการเปลยนแปลงทางแร (Mineralogical) ลกษณะเนอหนและโครงสราง (Texture and structural) ทเกดขนในหนในสภาพทหนยงเปนของแขงอย และการเปลยนแปลงนม ปจจยส าคญ คอ ความรอน และ/หรอความกดดนทมตอหน และสารวองไวตอปฏกรยาทางเคม บางชนดเขามาเกยวของดวย ซงหนทเกดขนใหมแตกตางไปจากหนเดม แรทเกดขนใหมจะเปนแรทมความเสถยรกบอณหภมและความดนในขณะทมการแปรสภาพ

ปจจยทท าใหหนเกดการแปรสภาพ1. ความรอน (heat) เปนปจจยทส าคญมากในการแปรสภาพ เปนแหลงพลงงานทท าใหแรภายในหนเกดการตกผลกใหม (recrystallization) ไดผลกแรทมขนาดใหญขนและเกาะตดกนแนนขนกวาเดม

ความรอนยงท าใหเกดการเปลยนแปลงสมบตทางกายภาพของหนดวย หนเกดการออนตวลงและอาจเกดการแปรรป ดงนน ความรอนจงท าใหหนเกดการเปลยนแปลงทงลกษณะเนอหนและโครงสราง

ความรอนทท าใหหนมอณหภมเปลยนไปนนมาจาก

• การไหลของความรอนจากแมนเทลเขาไปในสวนลางของเปลอกโลก

• การสลายตวของแรกมมนตรงสในเปลอกโลก

• การแทรกตวของมวลหนชนดแมกมา (Magma) เขามาในเปลอกโลก

• การสะสมตวของตะกอนทหนามากๆ ท าใหบรเวณสวนลางเกดความรอนขน

ความรอนอนเนองมาจากความลก (Geothermal gradient) ไดมาจากน าหนกทกดทบลงบนหน ยงลกลงไปจากผวโลกมากเทาใด อณหภมทจดนนกจะรอนมากขนเทานน (ประมาณ 20 – 30 oc/km)- อณหภมต าสดทเรมเกดการแปรสภาพจะอยระหวาง 200 – 350 oc และ

อณหภมสงสดของการแปรสภาพทพบจะอยระหวาง 650 – 800 ocตวอยางการค านวณงายๆ เชน หากเรมทผวโลกอณหภม 25 oc ทบรเวณนนม geothermal gradient 25oc/km หนจะเรมแปสภาพเมอถกฝงลงไปลก 8 km (อณหภม 200 oc)

1. ความรอน

Temperature increases with depth at a rate of 20-30oC/km in the crust.

Deep

Temperature

http://www.columbia.edu/itc/ldeo/v1011x-1/jcm/Topic3/Image1aa.gif

Moho

ความรอนอนเนองมาจากความลก

Concept of GeothermalGradient

2. ความกดดน (pressure) เปนการวดแรงทมากระท าตอ 1 หนวยพนทของหน ขนอยกบน าหนกของหนทกดทบและระดบความลก หนวยของความกดดนใชเปนบาร (Bar) หรอกโลบาร (Kbar)

หนทอยภายใตความดน ท าใหแรในหนเกดการเปลยนแปลง โดยอะตอมภายในแร อาจถกอดกนแนน ปรมาตรลดลง เมอรวมกบผลของความรอน อาจเกดการตกผลกใหมของแรทเปนแผนหรอเปนแทง อาจมการเรยงตวกนอยางเหนไดชด

2. ความกดดน

คาความกดดนตอความลกจากผวโลกโดยประมาณ ดงนความลก (กโลเมตร) 10 35 50ความกดดน (x100บาร) 2.6 10 15

- ความดนทเกดจากการกดทบของวตถทวางตวอยดานบน (Lithostaticpressure) จะขนอยกบความลกและความหนาแนนของสงทกดทบ- ความดนของเหลว หรอกาซทแทรกอยระหวางเมดหน (Fluid pressure) ท าใหเกดการเปลยนแปลงทางแร- ความดนโดยตรงทเกดจากกระบวนการทางเทคโทนค (Tectonic pressure) ซงมผลท าใหเกดการเปลยนแปลงทางโครงสรางและเนอหนมากกวาการเปลยนแปลงทางแร

ความกดดนอนเนองมาจากความลก

Concept of LithostaticPressure

ความกดดนอนเนองมาจากความลก

ความกดดนและการเรยงตวใหมของแร

3. สารวองไวปฏกรยา (Chemically active fluid) เปนสารละลายหรอกาซทเหลอเปนสวนสดทายจากการเยนตวของหนหลอมเหลว หรอน าทอยในโครงสรางของแรเดม ตามชองวางหรอรอยแตกในหน ทถกขบออกมาเมอสภาพแวดลอมเปลยนแปลง ซงอาจมชนดเดยวกนหรอหลายชนด และสามารถเคลอนทไดอยางอสระภายในหนหรอเขาไปในหน หรอออกจากหนทก าลงถกแปรสภาพ ท าใหเกดการเปลยนแปลงไอออน เขาไปในหนหรอถกดงออกจากหน ท าใหเกดแรใหมขนมา

3. สารวองไวปฏกรยา

สารวองไวปฏกรยา และการแปรสภาพ

ลกษณะของการแปรสภาพชนดของการเปลยนแปลงระหวางการแปรสภาพ ทส าคญเกดขน 2 อยางคอ1. การแทนทของแรเดมในแรใหม (Metamorphic minerals) เกดจากปฏกรยาเคม

การทหนแปรชนดเดยวกนหรอตางชนด มแรใหมทเกดขนตางชนดกน เนองจากสวนประกอบของหนเดม และความรนแรงของการแปรสภาพตางกน แรใหมทเกดขนจงเปนตวบงบอกถงความรนแรงหรอสภาวะของการแปรสภาพได

2. การเกดเนอหนแบบใหม เชนการเรยงตวของแรทเปนแผนในหนชนวน หรอการทเนอหนหยาบขน จากหนปนกลายเปนหนออนหนแปรมกมสวนประกอบทางเคมเหมอนกบหนเดม ยกเวนการเพมขนหรอการหายไปของสารระเหยงาย ไดแก น า (H2O) การแปรสภาพแบบนเรยกวา การแปรสภาพแบบสวนประกอบทางเคมคงเดม (Isochemical metamorphism)ในบางกรณสวนประกอบทางเคมมการเปลยนแปลงไปอยางมากระหวางมการตกผลกใหม กระบวนการเปลยนแปลงสวนประกอบทางเคมระหวางการแปรสภาพ เรยกวา การแปรสภาพแบบแทนท (Metasomatism) และเรยกหนทเกดใหมวา หนทแปรสภาพแบบแทนท (Metasomatic rock)

ชนดของการแปรสภาพ• การแปรสภาพม 2 ชนด

1. การแปรสภาพแบบสมผส (contact metamorphism) เกดเนองจากหนหลอมเหลวแทรกเขาไปในเปลอกโลก ความรอน (ระหวาง 300 ถง 800 oc) และสารละลายจากหนหลอมเหลวเขาไปท าปฏกรยากบหนรอบๆ การแปรสภาพลกษณะนเกดขนเฉพาะรอบๆ บรเวณทมความรอน หรอสารละลาย ความรนแรงของการแปรสภาพมากทสดทจดสมผสและลดลงเมอหางออกไป

2. การแปรสภาพแบบภมภาค (regional metamorphism) การแปรสภาพแบบนเกยวของกบการเคลอนไหวของเปลอกโลก หรอทเรยกวา การกอเทอกเขา (Orogeny) เกดขนทระดบลกใตเปลอกโลก อาศยทงความดนและอณหภมสงในการแปรสภาพ ขณะแปรสภาพจะมแรเกดใหมหลายชนด มการเปลยนแปลงรปรางและลกษณะการจดเรยงตวของเมดแร หนทไดจะแสดงลกษณะการเรยงตว (foliation) ของเมดแรทเปนแผนหรอเปนแทงอยางเปนระเบยบ หรอมการแยกเปนชนของแรสเขมและแรสจาง การแปรสภาพในลกษณะนจะเกดเปนบรเวณกวาง

การแปรสภาพแบบสมผส

บรเวณเนอหนทถกแปรสภาพจะเปนรปวงแหวน เรยกวา ปรมณฑลสมผส (Contact aureole) ซงมความกวางตางกนไปตงแตหลายเมตรจนถง 2 - 3 กโลเมตร ขนอยกบขนาดและมวลของหนอคนทแทรกขนมา ตลอดจนชนดของหนเดม

การแปรสภาพแบบเพมพน (Progressive metamorphism) ทมการเพมขนของระดบความรนแรงของการแปรสภาพทเกดขนอยางตอเนองเปนบรเวณกวาง ตงแตหนทถกแปรสภาพความรนแรงต า (Low grade) ไปจนถงหนทถกแปรสภาพความรนแรงสง (High grade)

การทความรอนและความกดดนเกดขนในหนบรเวณกวาง เปนเวลานบลานป ยอมตองเกดการเพมขน และลดลงของอณหภมและความดนเปนวงจรหลายๆ ครง การเปลยนแปลงขนๆ ลงๆ ของความแรงของการแปรสภาพท าใหเกด

การแปรสภาพแบบภมภาค

เนอหนของหนแปรเนอหนของหนแปร พจารณาจาก ขนาด รปราง และการเรยงตวของเมดแร ซงบงบอกถงสภาพของความดนและอณหภมในขณะทหนนนเกดการแปรสภาพ แบงออกเปน 2 กลม คอ • เนอหนทไมมการเรยงตว หรอเนอผลก (Non-foliated texture)• เนอหนทมการเรยงตว (Foliated texture)

1. เนอหนไมมการเรยงตว (nonfoliated texture) ลกษณะเนอหนแบบนเกดจากการตกผลกใหมของแรในหนเดม ท าใหไดเมดแรทโตกวาเดม เชน ควอตซในหนทรายเดม เปนเมดควอตซทมขนาดใหญกวาเดมใน หนควอตไซตหรอเมดผลกของแคลไซตในหนปนเดม ทกลายมาเปน หนออน เปนตน

เนอเมด (Granoblactic) มองเหนเมดแรได เชน หนควอรตไซต และหนออน

เนอฮอรนเฟลสค (Hornfelsic)หรอเนอแนน มองไมเหนเมดแร จบกนแนน เชน หนฮอรนเฟลส

ชนดของเนอหนทไมมการเรยงตว

หนควอรตไซต หนออน

2. เนอหนทมการเรยงตว (foliated texture)

ลกษณะเนอหนแบบน เกดจากการทมการตกผลกใหมของแรดน (Clay minerals) ไปเปนแรพวกไมกา (Micas) แลวไมกาเกดการจดเรยงตวขนานกนในทศทางทตงฉากกบทศทางของแรงทมากทสดในขณะทมการแปรสภาพ ประกอบดวย

• เนอแบบหนชนวน (Slaty texture)

• เนอแบบหนฟลไลต (Phyllitic texture)

• เนอแบบหนชสต (Schistose texture)

• เนอแบบหนไนส (Gneissose texture)

เนอหนทมการเรยงตว

ลกษณะการเรยงตวของเนอหน

Granite Gneiss

1. เนอแบบหนชนวน (Slaty texture) เปนลกษณะเนอทมการแตกขนานกนในทศทางใดทศทางหนง อนเนองมาจากการเรยงตวขนานกนของเมดแรทเปนแผนขนาดเลกมาก มองไมเหนดวยตาเปลา เมอหนตะกอนเนอละเอยด (หนดนดาน โคลน หรอทรายแปง) ถกแปรสภาพในระดบต าเมดแรทตกผลกใหมแตยงมขนาดเลกมากจะพยายามจดระเบยบเรยงตวขนานกน ในทศทางทตงฉากกบแรงทมากระท าตอหน การเรยงตวท าใหเกดแนวระนาบขนานกน เรยกวา แนวแตกเรยบแบบหนชนวน (Slaty Cleavage) และหนกมแนวโนมทจะแตกขนานกนในทศทางน

ดวย = หนชนวน (Slate)

เนอแบบหนชนวน

หนชนวน (Slate)

2. เนอแบบหนฟลไลต (Phyllitic texture) เปนลกษณะเนอหนทมการเรยงตวขนานกนของเมดแรทเปนแผนเกดขนในหนทมการตกผลกใหม จากขบวนการแปรสภาพ ท าใหไดหนทมเนอหยาบพอจะมองเหนเมดแรบางชนดไดดวยตาเปลา การเรยงตวขนานกนของเมดแรท าใหเกดโครงสรางทเปนระนาบ และหนกจะแตกออกเปนแผนในทศทางทตงฉากกบระนาบดงกลาว

= หนฟลไลต (Phyllite)

ในหนทมเนอแบบหนฟลไลต เมอแตกออกจากกนแลว บนผวทแตกออกจะเรยงเปนมน แวววาว (Pearly luster)

เนอแบบหนฟลไลต

3. เนอแบบหนชสต (Schistose texture) เปนลกษณะเนอหนทมการเรยงตวขนานกนของเมดแร ทเปนแผน เปนแทง ขนาดของเมดแรมองเหนได และแบงแยกไดดวยตาเปลา แรทเปนแผนมกไดแก แรมสโคไวต/ไบโอไทต การเรยงตวขนานกนของแรเหลาน ท าใหเกดเปนโครงสรางแนวระนาบ (Planar structure) เรยกวา ชสโตสซต (Schistosity)

= หนชสต (Schist)

เนอแบบหนชสต

4. เนอแบบหนไนส (Gneissose texture) เปนลกษณะเนอหนทมการเรยงตวขนานกนของเมดแรทเปนแผน หรอเปนแทง ท าใหเกดโครงสรางทเปนระนาบ แตกมขอจ ากดอยทวาการเรยงตวของแรทเปนแผน หรอเปนแทงเกดมาจากการแยกตวเปนแถบ หรอเปนรวอยสลบกบแถบของแรตางชนดกน ซงปกตมกจะเปนแถบของแรพวกไมกา อยสลบกบของควอตซกบเฟลดสปาร ท าใหสามารถแยกแถบออกจากกนไดอยางชดเจน

= หนไนส (Gneiss)

การแยกแถบนเปนผลมาจากการแปรสภาพในขนรนแรง ลกษณะเปนแถบเปนรวเรยกวา Gneissic layering

เนอแบบหนไนส

5. เนอหนแบบไมโลไนต (Mylonitic texture) เปนลกษณะเนอหนทเกดจากการบดอด หรอเลอนผานกนอยางรนแรง การเรยงตวขนานกนของเมดแรในหนจะแสดงทศทางการเคลอนท แรทมความตานทานตอการบดอดจะยงคงเหลออยและมรปรางคลายรปตา (Augen) ซงเมอตรวจสอบอยางละเอยดแลวพบวา ตามขอบของเมดแรแสดงการแตกหก อนเนองมาจากการเคลอนผานกนอยางรนแรง เมดแรทมความตานทานตอการบดอดต ากจะแตกเปนชนเลกชนนอยหรอเปนผง และมการเชอมประสานใหมโดยสารละลายรอน ทขนมาตามแนวรอยเลอน

= หนไมโลไนต (Mylonite)

เนอหนแบบไมโลไนต

สรปเนอหน (Texture)

การจ าแนกหนแปร ตามสวนประกอบดงเดมของหน

1.หนแปรทมตนก าเนดมาจากหนพวกเนอละเอยด (หนดนดาน หนทรายแปง หรอหนโคลนหนพวกนแตเดมเปนหนตะกอนทมปรมาณ Al2O2 และ K2O เปนปรมาณมาก เมอถกแปรสภาพแลวหนทไดจะประกอบไปดวยแรพวกไมกามาก หนพวกนแสดงการเรยงตวของเมดแรไดอยางเดนชดมาก สวนประกอบทางแรประกอบดวย คลอไรต มสโคไวต ไบโอไทต หนพวกนจะมการตอบสนองตอการเปลยนแปลงอณหภม และความกดดนในระหวางทมการแปรสภาพไดดมาก ท าใหแรท าปฏกรยาซงกนและกน ท าใหไดแรใหมขน

2. หนแปรทประกอบดวยควอตซ และเฟลดสปารมาก หนในกลมนมกจะแปรสภาพมาจากตะกอนทมปรมาณควอตซมาก หรอไมกกลายมาจากหนอคนพวกเฟลซก (Felsic) หนแปรเหลานปรมาณ SiO2 สงมาก แตมปรมาณ FeO และ MgO คอนขางนอย หนเหลานคอนขางเฉอยชาตอการเปลยนแปลง T และ P

3. หนแปรทกลายมาจากหนอคนพวกเบสก เชน หนบะซอลต เมอหนเบสกถกท าใหแปรสภาพเรากเรยกหนนนทวไปวา หนเมตาเบไซต(Metabasite) ใน Orogenic belt หลายๆ แหงมกปรากฏวาหนพวก ภเขาไฟชนดบะซอลต แทรกสลบอยในชนของหนตะกอน

การจ าแนกหนแปร ตามสวนประกอบดงเดมของหน

4. หนแปรทกลายสภาพมาจากตะกอนเนอปน ถาหนเดมกอนการแปรสภาพประกอบดวย CaCO3 เกอบลวนๆ กจะไดหนออน ถาหนสกปรก หรอเปน ซลเชยสโดโลเมตค (Siliceous dolomitic limestone) กจะท าใหหนทประกอบไปดวยทรโมไลต ไดออปไซต วอลลาสโทไนต และแรแคลเซยมซลเกตอนๆ ถาหนเดมมปรมาณของ Al2O3 มาก กจะไดหนทประกอบไปดวย ฮอรนเบลนด เอพโดต และแพลจโอเคลส และหนนนกจะมสวนประกอบทางแรคลายกนกบหนแปรทกลายมาจากหนอคนพวกสเขม(Mafic igneous rock)

การจ าแนกหนแปร ตามสวนประกอบดงเดมของหน

หนดงเดมและหนแปร

Which one is Quartzite/Sandstone?

Which one is marble/limestone?

การเรยกชอหนแปร (Metamorphic rocks nomenclature) สวนใหญเราจะอาศยลกษณะเนอหน และสวนประกอบทางแรเปนหลก ซงสามารถแยกไดดงน

1. หนชนวน (Slate) เปนหนแปรทมเนอละเอยด สามารถท าใหแตกออกเปนแผนบางๆ ใหเหมาะส าหรบใชมงหลงคาบาน หรอใชเปนกระดานเขยน หนชนวนประกอบไปดวยเมดแรขนาดเลกมาก ไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา

• มลกษณะเดน คอ สามารถแตกขนานกนตามแนวของ แนวแตกเรยบแบบหนชนวน (Slatycleavage)

• ลกษณะทางโครงสรางหนตะกอนเดมจะยงพอสงเกตเหนได เชน การวางชน (Bedding) การวางชนแบบเรยงขนาด (Graded bedding) เปนตน

• หนชนวนเปนหนทแปรสภาพมาจากหนพวก Pelitic เชน หนดนดาน หนทรายแปง หรอหนโคลน บางครงอาจแปรมาจากหนตะกอนภเขาไฟ เชน หนทฟฟ เปนตน

• หนชนวนมกเปนผลมาจากการแปรสภาพไพศาล แตบางครงกพบอยตามขอบของการแทรกตวของหนอคน (Igneous intrusion)

• หนชนวนมไดหลายส ปกตมกมสเขมจากอนทรยวตถ หรอเหลกซลไฟด

2. หนฟลไลต (Phyllite) มสวนประกอบคลายหนชนวนมาก แตเนอหนมเมดแรขนาดปานกลาง มองเหนแรบางชนดไดดวยตาเปลา

• หนฟลไลตแสดงการเรยงตวของเมดแรทเปนแผนใหแนวทขนานกน และมกมการแตกในแนวขนานกนกบแนวการเรยงตวของเมดแรน บนผวเรยบทแตกออกมกแสดงประกายแวววาว จบดรสกวาลนมอ เนองจากมแรพวกไมกาตกผลกมากขน

• หนเดมกอนการแปรสภาพมาเปนหนฟลไลตสวนใหญเปนพวก Pelitic เชน หนดนดาน หนโคลน หรอหนทรายแปง อาจจะแปรมาจากหนตะกอนภเขาไฟพวกทฟฟไดบาง ถาหนฟลไลตมควอตซเปนสวนประกอบมากกวา 50% เรากเรยกหนนนวา ควอตซตคฟลไลต (Quarzitic phyllite)

3. หนชสต (Schist) เกดแบบแปรสภาพบรเวณไพศาล ทพบมากทสด มเนอหยาบ สามารถมองเหนเมดแรตางๆ ไดดวยตาเปลา และสามารถแยกแยะชนดของแรในหนไดชดเจน - การเรยงตวขนานกนของแรทมรปรางเปนแผนเปนไปอยางมระเบยบ ท าใหเกดเปนโครงสรางในแนวระนาบ (Planar structure) ทเรยกวา สภาพเรยงตวแบบหนชสต(Schistosity) - หนเดม ทมสวนประกอบเปนแบบ Pelitic เชน หนดนดาน หนโคลน หรอหนทรายแปง - การเรยกชอหนชสตเรยกตามสวนประกอบทางแรทเดน เชน ถาหนมแรพวกไมกามาก กเรยกหนนนวา ไมกาชสต (Mica schist) ถามคลอไรตมากเรยก คลอไรตชสต หรอถามควอตซมาก กเรยกวา ควอตซตคชสต หรอควอตซชสตกได - สวนประกอบทางแรของหนชสตโดยทวไป ประกอบดวยไมกา พวกไบโอไทต หรอมสโคไวตหรอทงสองอยาง แอลไบต ควอตซ การเนต สตอโรไลต ซลลมาไนต แอนดาลไซต บางครงพบวาหนชสตมเนอหนแบบ แรดอกแปร (Porphyroblast)

4. หนไนส (Gneiss) เปนหนแปรทเกดแบบบรเวณไพศาล มเนอหยาบ -ลกษณะเดน คอ มการแยกแถบของแรชนดตางกน ท าใหหนมลกษณะเปนรวๆ ซงการแยกแถบโดยมากจะเปนการแยกกนระหวางแรทมสเขมกบสจาง แรสเขมโดยมากเปน ไบโอไทต หรอฮอรนเบลนด สวนแถบแรสจางประกอบดวยควอตซและเฟลดสปาร ลกษณะการแยกแถบนท าใหเหนเนอหนทเรยกวา เนอแบบหนไนส (Gneissic texture) หรอ Gneissic layering - หนไนสทแปรมาจากหนอคน เรยกวา ออรโทไนส (Ortho-Gneiss) - หนไนสทแปรมาจากหนตะกอน เรยกวา พาราไนส (Para-Gneiss) - สวนประกอบทางแรของหนไนสโดยทวไป ไดแก ควอตซ เฟลดสปาร ไบโอไทต มสโคไวตซลลมาไนต การเนต ไพรอกซน ฮอรนเบลนด เปนตน

5. หนไมโลไนต (Mylonite) - เปนหนแปรทเกดจากการบดอดอยางรนแรง เนองมาจากการเลอนผานกนของหนตามแนวรอยเลอน (Fault) - เปนหนทมการเรยงตวขนานกนตามทศทางการเคลอนทของรอยเลอน ท าใหเกดการแตกหกของเมดแร เมดแรทมความแขงหรอความตานทานนอยจะถกบดเปนผง สวนทมความตานทานสงตามขอบของเมดแรจะถกบดจนละเอยด แลวท าใหสวนทเหลอของเมดแรมรปรางคลายรปตา (Augen structure)

6. หนออน (Marble) และหนแคลกซลเกต (Calc-Silicate) หนออน เปนหนทแปรมาจากหนปน หนออนประกอบดวยแคลไซตเปนสวนใหญ หนออนบรสทธมสขาว บางทหนปนตนก าเนดม ควอตซ โดโลไมต และแรดน ปนอยมาก กจะท าใหไดหนออนทมสตางๆ อาจจะเปนรวสเขยว หรอน าตาลของแรแคลเซยมซลเกตอนๆ ปะปนดวยเราเรยกหนทมลกษณะเชนนวา หนแคลกซลเกต สวนประกอบทางแรของหนแคลกซลเกตโดยทวไปประกอบดวยแคลไซตควอตซ ทรโมไนต ทลก ไดออปไซด โฟลโกไปตฟอรสเตอไรต ไอโดเครส และกรอสซลาการเนต หนแคลกซลเกตมกพบวาเกดรวมกบหนชสตและหนไนส เชน ตามบรเวณเชงดอยสเทพ จงหวดเชยงใหม เขอนภมพล จงหวดตาก เปนตน

7. หนควอตไซต (Quartzite) - เปนหนแปรทมหนเดมเปนพวกหนทราย (Sandstone) ทมปรมาณควอตซมาก - หลงจากถกแปรสภาพแลว เมดควอตซจะมการเชอมประสานกน โดยควอตซทมาตกผลกใหมตามชองวางระหวางเมดแร ท าใหชองวางของหนลดนอยลงหนมเนอแนนและแขงขนมาก- หนควอตไซตมไดหลายส ตงแตสขาว สแดง เพราะมเหลกออกไซดปะปนอย สวนประกอบของหนควอตไซต ไดแก ควอตซ เฟลดสปาร มสโคไวต ไบโอไทต คลอไรตและ การเนต เปนตน แตถาหากปรมาณของไมกามาก เรากอาจเรยกหนนนวา ควอตซชสตกได

8. หนฮอรนเฟลส (Hornfels) เปนหนทเกดจากการแปรสมผส มลกษณะแขง เนอละเอยดแนนปราศจากการเรยงตวของแร ประกอบดวยเมดแรขนาดเทาๆ กน อาจมแรดอกแปร (Porphyroblast) อยดวย

ชอหนเฉพาะ (Special name)

หนกรนชสต (Greenschist) เปนหนเมตาเบไซต (Metabasite) สเขยวทมการเรยงตวของเมดแร ซงไดแก คลอไรต อพโดต และแอคตโนไลต

หนบลชสต (Blueschist) เปนหนเมตาไซตสมวง-เทาเขม มการเรยงตวของเมดแร ซงสวนใหญไดแก กลอโคเฟน (Glaucophane) ครอสไซต (Crossite)

หนแอมพโบไลต (Amphobolite) เปนหนสเขยวออกด า ประกอบดวยแรส าคญ 2 ชนด คอ ฮอรนเบลนด และแพลจโอเคลส มขนาดเมดแรปานกลาง ถงหยาบ แปรสภาพมาจากหนอคนชนดเบสก

หนเซอรเพนทไนต (Serpentinite) เปนหนสเขยว ด า หรอออกแดง ประกอบดวย เซอรเพนทน(Serpentine) เปนสวนใหญ เกดจากการเปลยนแปลงสภาพของแรเฟอรโรแมกนเซยมซลเกต พวกโอลวนและแอมฟโบลในหนอลตราเบสกเดม

หนเอโคลไจต (Eclogite) เปนหนทมเมดแรขนาดเทากน ประกอบดวยไพรอกซนชนดออมฟาไซต (Omphacite) และไพโรปการเนต (Pyrope) มสวนประกอบทางเคมเหมอนกบหนบะซอลตเกดจากการแปรสภาพบรเวณไพศาล ทอณหภมและความกดดนสงมาก

หนมกมาไทต (Migmatite) เปนหนผสมทประกอบดวยหนชสตหรอไนส คละกนอยกบสายของหนอคน ประเภทหนแกรนต หนแอไพลตหรอหนเพกมาไทต