Phong cách lãnh đạo

B GIO DC V O TO TRNG I HC KINH T TP. HCM KHOA QUN TR KINH DOANH --------------------

Bi tiu lun

Hng1

Gio vin hng dn : L Vit

Hong Anh

Sinh vin thc hin Lp

: Nguyn

: 09_K35

Nin kho 2009- 2013

Mc lc

Li m u.....................................................................3I.Khi nim v phong cch lnh o.....................................4 II.Cc phong cch lm vic c bn........................................51.Nghin cu ca Kurt Lewin v phong cch lnh o..........................5 2.M hnh ca trng i hc bang Ohio................................................6 3. Nghin cu h thng qun l ca Likert.............................................8 4.Phong cch lnh o t quyt, hip thng v tp th ca Victor H. Room................................................................9 5.Phong cch lnh o coi trng tnh cn bng v tinh thn on kt...................................................................................10 6.Nhng nghin cu v phong cch lnh o ca Robert R.Blake v Jane S.Mouton(S mng li lnh o)........................................11 7.Phong cch lnh o quan tm v phong cch lnh o cu trc.................................................................13 8.Phong cch lnh o di gc trit hc phng ng........................................................13

III.M hnh cc phong cch Lnh o/ Tng tc..............15 IV.Cc cn c la chn phong cch lnh o......................16V d v phong cch lnh o Nht Bn..............................................20

Kt lun...................................................................222

Li m u

Trong iu kin mi trng thay i nhanhhin nay, lnh o tr thnh mt ch c quan tm c bit.S thnh cng ca t chc i hi nhng ngi ng u cc t chc phi gii c qun l ln lnh o. i tng ca s lnh o chnh l con ngi, do , mt ngi lnh o gii chnh l ngi c hiu bit su sc v con ngi, t c th thu ht, dn dt h i n mt mc tiu chung. Ngi cn b qun l mi cp u cn xy dng cho mnh nhng k nng lnh o cn thit, hn th na, h cn xy dng c mt phong cch lnh o ph hp vi t cht ca bn thn v iu kin xung quanh, t pht huy hiu qu nng lc ca mnh v ng gp tch cc cho doanh nghip. C nhiu cch tip cn, hay ni chnh xc hn l phong cch trong lnh o v qun l. Nhng phong cch ny c hnh thnh da trn h thng nhng gi nh v lun thuyt ring. Mi ngi s la chn cho mnh mt phong cch lnh o/qun l ring da trn kt hp cc yu t bao gm nim tin, gi tr v nhng tiu chun c nhn lin quan, cp ln hn l nhng yu t v vn ha doanh nghip v cc chun mc chung m trn mt h thng tng th chung , c th c mt phong cch s thch hp, c ng h nhng phong cch khc li khng c iu kin p dng. Trong mi trng kinh t ton cu v mang tnh cnh tranh khc lit nh ngy nay, s thnh cng ca mt doanh nghip ph thuc rt nhiu vo phong cch lnh o ca nh lnh o ch khng ch ph thuc vo vic thay i k thut, cng ngh, u t vnnh trc kia. V vy, bn thn mi nh lnh o phi xy dng c cho mnh mt phong cch lnh o ph hp v phi bit vn dng u th ca tng kiu phong cch lnh o trong tng hon cnh c th

3

I. Khi nim v phong cch lnh oPhong cch lnh o l kiu hot ng c th ca nh lnh o c hnh thnh trn c s kt hp cht ch v tc ng qua li bin chng gia yu t tm l ch quan ca ngi lnh o vi yu t mi trng x hi trong h thng qun l. Phong cch lnh o ph thuc nhiu ngh nghip, lnh vc cng nh mi trng hot ng. iu quan trng trong phong cch ca ngi lnh o l phi xy dng da trn bn cht, s nhn thc v o c ca tng ngi, ph hp chung vi nhng chun mc ca x hi, to ng lc tt cho x hi. Phong cch lnh o khng t nhin c, m phi c o to mt cch bi bn. c coi l mt nhn t quan trng ca ngi qun l, lnh o, n gn lin vi kiu ngi lnh o v ngh thut lnh o, qun l con ngi. Phong cch lnh o khng ch th hin v mt khoa hc v t chc lnh o, qun l m cn th hin ti nng, ch hng, ngh thut iu khin, tc ng ngi khc ca ngi lnh o. Phong cch lnh o l cch thc lm vic ca nh lnh o. Phong cch lnh o l h thng cc u hiu c trng ca hot v ng qun l ca nh lnh o, c quy nh bi cc c im nhn cch ca h. Phong cch lnh o l kt qu ca mi quan h gia c nhn v s kin, v c biu hin bng cng thc: Phong cch lnh o = C tnh x Mi trng. iu ny c th rt khc vi nhn thc ca ngi lnh o m chng ta nh ngha nh l s t nhn thc ch khng phi l phong cch.So snh s t nhn thc ca mt ngi v phong cch lnh o ca h vi nhn thc ca ngi khc v phong cch ca ngi c th c rt t s nht tr., v s t nhn thc ca ngi lnh o c th hoc khng th phn nh phong cch lnh o thc s, s nht tr tu thuc vo mc tng ng gia nhn thc ca ngi ny vi nhn thc ca ngi khc Mt ngi lnh o gii phi l mt ngi c phong cch lnh o hp l, h va p ng c cc nhu cu khc nhau ca ngi lao ng, va pht huy c sc mnh c nhn cng nh sc mnh ca tp th ngi lao ng trong t chc ca mnh, t c mc tiu cao nht m t chc ra.

II .Cc phong cch lm vic c bn1. Nghin cu ca Kurt Lewin v phong cch lnh o4

a) Phong cch lnh o c on

Kiu qun l mnh lnh c on c c trng bng vic tp trung mi quyn lc vo tay mt mnh ngi qun l, ngi lnh o - qun l bng ch ca mnh, trn p ch v sng kin ca mi thnh vin trong tp th. Phong cch lnh o ny xut hin khi cc nh lnh o ni vi cc nhn vin chnh xc nhng g h mun cc nhn vin lm v lm ra sao m khng km theo bt k li khuyn hay hng dn no c u im ca phong cch c on l n cho php gii quyt mt cch nhanh chng cc nhim v .Song ,do ngi lnh o khng quan tm n kin ca ngi di quyn v ra quyt nh trn c s nhng thng tin sn c nn phong cch c on c nhc im l khng tn dng c sng to,kinh nghim ca ngi di quyn. Nhc im ca phong cch ny l n trit tiu tnh sng to ca mi ngi trong doanh nghip. C IM: Nhn vin t thch lnh o. Hiu qu lm vic cao khi c mt lnh o, thp khi khng c mt lnh o. Khng kh trong t chc: gy hn, ph thuc vo nh hng c nhnb) Phong cch lnh o dn ch:

Kiu qun l dn ch c c trng bng vic ngi qun l bit phn chia quyn lc qun l ca mnh, tranh th kin cp di, a h tham gia vo vic khi tho cc quyt nh. Kiu qun l ny cn to ra nhng iu kin thun li cho nhng ngi cp di c pht huy sng kin, tham gia vo vic lp k hoch v thc hin k hoch, ng thi to ra bu khng kh tm l tch cc trong qu trnh qun l. u im ca phong cch dn ch l n cho php khai thc nhng sng kin, kinh nghim ca nhng ngi di quyn, ca tp th. T n to ra mt s tho mn ln cho ngi di quyn v to ra c cm gic v c chp nhn v c tham gia. ngi lao ng cm thy tho mn v h c thc hin nhng cng vic do chnh h ra, thm ch c tham gia nh gi kt qu cng vic. Nhc im ca phong cch dn ch l qu trnh tn km thi gian v nu ngi cn b lnh o doanh nghip nu s dng phong cch ny m l ngi nhu nhc s dn n tnh trng theo ui qun chng, cc quyt nh a ra chm chp l mi c hi thun tin. Trong rt nhiu trng hp,vic bn bc5

ko di m khng i ti c quyt nh trong khi thi gian gii quyt nhim v khng cho php ko di. C IM Nhn vin thch lnh o hn Khng kh thn thin, nh hng nhm, nh hng nhim v Nng sut cao, k c khng c mt ca lnh o.c) Phong cch lnh o t do

Vi phong cch lnh o ny, nh lnh o s cho php cc nhn vin c quyn ra quyt nh, nhng nh lnh o vn chu trch nhim i vi nhng quyt nh c a ra. Phong cch lnh o u thc c s dng khi cc nhn vin c kh nng phn tch tnh hung v xc nh nhng g cn lm v lm nh th no. Bn khng th m m tt c mi cng vic! Bn phi t ra cc th t u tin trong cng vic v u thc mt s nhim v no . u im ca phong cch ny to cho h thng c t do hnh ng, t do sang

to. Nhc im ca phong cch ny l d a h thng ti ch v, mnh ai ny

lo. Cho nn ch dng n khi em tho lun cc vn nht nh no m thi. C IM Nhn vin t thch lnh o.

Khng kh trong t chc thn thin, nh hng nhm, nh hng vui chi. Nng sut thp, ngi lnh o vng mt thng xuyn. Mi phong cch lnh o c mt u, nhc im khc nhau, trong mi giai on pht trin ca doanh nghip cn th hin phong cch lnh o tng ng, ph hp. Trong giai on u thnh lp doanh nghip cn mt ngi lnh o quyt on, dm chu trch nhim, th phong cch lnh o c on l ph hp. Khi doanh nghip bc sang giai on n nh, cn mt khng kh t do, dn ch hn, phong cch lnh o dn ch s pht huy c tnh tch cc hot ng ca mi nhn vin.2. M hnh ca trng i hc bang Ohio

Theo m hnh ny ,cc nh qun l c th tp trung s khuyn khch , ng vin ca mnh theo hai hng :ch trng n con ngi v ch trng n cng vic. a. Phong cch lnh o ch trng n con ngi :

6

Phong cch lnh o ch trn g n con ngi c c trng ni bt l s quan tm n di sng .li ch v gn gi,lng nghe kin nhn vin .Cc nh lnh o theo phong cch ny c gng to bu khng kh thn thin v d chu ni lm vic . Do em li cho nhn vin ham mun hon thnh cng vic ca h mt cch hon ho v iu khin cho cng vic ca h c thc hin d dng hn . Nh lnh o tm kim s nht tr ca cp di bng cch i x vi h da trn s tn trng c nhn v phm gi, gim n mc ti thiu vic x dng quyn hn Nhng hnh vi ca nh lnh o n cn l :Biu l s nh gi cao khi nhn vin hon thnh tt mt cng vic.

Khng i hi qu mc m ngi nhn vin c th thc hin . Gip nhn vin gii quyt cc vn ring ca h. i x mt cch thn thin v gn gi vi nhn vin. Khen thng kp thi nhng nhn vin hon thnh tt cng vic.

b. Phong cch lnh o ch trng n cng vic : c trng ni bt ca phong cch ny l nhng hoch nh, t chc ,kim sot v phi hp cc hot ng ca cp di.Phong cch ny da trn nhng gi thit ca thuyt X. Nhng hnh vi in hnh ca nh lnh o ch trng vo cong vic bao gm : Phn cng nhn vin m nhim vo cng vic c th.

Thit lp tiu chun nh gi thnh tch . Cung cp nhng thng tin , ti liu cn thit cho nhn vin theo yu cu ca cng vic. Lp biu tin hnh cng vic cho cc thnh vin m nhn Khuyn khch p dng nhng quy trnh thng nht . Do hai nhm hnh vi quan tm ti con ngi l tng i c lp vi nhau nn c th c phong cch lnh o : (1) Quan tm ti cng vic cao v con ngi thp ; (2) Quan tm ti cng vic cao v con ngi cao ; (3) Quan tm ti cng vic thp v con ngi cao ; (4) Quan tm ti cng vic thp v con ngi thp .

Bn dng phong cch ny c th hin qua s :7

S3 Cng vic : t Con ngi : nhiu S4 Cng vic : t Con ngi : t

S2 Cng vic :nhiu Con ngi :nhiu S1 Cng vic : nhiu Con ngi : t

S1 : Ngi lnh o ch yu hng ti vic lm cho cng vic c thc hin ,s quan tm ti con ngi l th yu S2 : Ngi lnh o theo ui vic t ti nng sut cao trong s cn i gia vic lm cho cng vic c thc hin v duy tr s on kt ,gm b ca nhm v t chc. S3 : Ngi lnh o theo ui vic ng vin s hi ha ca nhm v tha mn cc nhu cu x hi ca ngi di quyn . S4 : Ngi lnh o gi vai tr th ng v mac tnh th din ra .

3. Nghin cu h thng qun l ca LikertS dng cc cng trnh nghin cu ban u Michigan lm im xut pht, R.Likert tin hnh mt s nghin cu m rng nhm khm ph th thc qun l chung c nhng nh qun l t sn lng cao p dng i chiu vi th thc cu nh qun l khc. Rensis Likert nh tm l hc ngi M a ra 2 kiu phong cch lnh o l: Phong cch lnh o c on v phong cch lnh o dn ch, qua vic nghin cu cc kiu mu v phong cch lnh o trong vng 3 thp k (1930 1960). . Phong cch lnh o c on gm c Phong cch lnh o "c on - p ch, Phong cch lnh oc on - nhn t, v phong cch lnh o dn ch gm c:Phong cch lnh o tham vn, Phong cch lnh o tham gia - theo nhm. Trong kiu tham gia theo nhm l phong cch lnh o c p dng rng ri v thu c thnh cng ln nht.

8

STT

Kiu phong cch lnh o

Gii thch

1

Cc nh lnh o, qun l chuyn quyn cao , t c lng tin vi cp di. H thc y nhn vin bng e do. Qu trnh "c on qun l thng tin tin hnh t trn xung v gii hn vic ra p ch quyt nh cp cao nht, khng cho php nhn vin trc tip tham gia vo qu trnh ra quyt nh. Cc nh lnh o c lng tin ca cp trn v tin vo cp di. H thc y nhn vin bng khen thng v bng mt t e do, c on trng pht. H c tip thu kin t cp di, v c giao quyn, nhn t c cho php cp di ra quyt nh nhng kim tra cht ch v mt chnh sch. Cc nh lnh o tin tng v hy vng ln nhng khng hon ton vo cp di. H lng nghe kin t nhn vin, nhng ch Tham vn tham kho. Qu trnh qun l thng tin c thc hin t trn xung hoc t di ln trong qu trnh iu hnh v hoch nh cc chnh sch chin lc ca cng ty. Cc nh lnh o tin tng v hy vng hon ton vo cp di mi vn , lun thu nhn cc t tng, kin ca cp di v s dng chng mt cch xy dng. H khuyn khch cp Tham gia di a nhng quyt nh trong tnh hung kh khn khi h -theo nhm vng mt, coi mnh v cp di l nhng ngi cng hi cng thuyn. Qu trnh qun l thng tin c thc hin theo sut ba chiu: ln trn, xung di v vi nhng ngi cng cp.

2

3

4

Tm li, h thng 1 l nh hng bn phn, l phong cch c on; h thng 4 l phong cch nh hng quan h da trn c s hot ng tp th,tin tng v tin cy ln nhau; h thng 2, 3 l cc giai on trung gian nm gia hai thi cc ny hai thi cc gn cht vi nhng quan im ca thuy X v thuyt Y.4. Phong cch lnh o t quyt, hip thng v tp th ca Victor H.

RoomNh tm l hc v nh nghin cu khoa hc hnh vi ni ting Victor H. Room (Canada) chia phong cch lnh o thnh 3 kiu: kiu lnh o t quyt, hip thng v tp th, da trn mc tham gia ca nhn vin vo qu trnh ra quyt nh. Theo ng, ngi lnh o c th thng qua vic thay i mc i tham gia ra quyt nh ca nhn vin th hin phong cch lnh o ca mnh.9

STT

Kiu phong cch lnh o

Gii thch - Nh lnh o s dng t liu m mnh c c, t mnh gii quyt vn , ra quyt nh qun l - Nh lnh o yu cu cp di cung cp t liu cn thit, sau t quyt nh phng php gii quyt. Khi yu cu cp di cung cp t liu, c th gii thch tnh hnh hoc khng gii thch. Trong qu trnh ra quyt nh, cp di ch cung cp cho ngi lnh o nhng t liu cn thit, khng ra phng n gii quyt. - Dng phng thc tip xc c bit nhn vin cp di c lin quan hiu r vn , lng nghe kin v ngh ca h. Hoc lm cho tp th cp di hiu r vn , lng nghe kin v ngh ca tp th. Sau ngi lnh o ra quyt nh. Ni dung ra quyt nh c th c hoc khng c kin ca cp di - Lm cho tp th cp di hiu r vn v cng vi ngi lnh o ra phng n, bn bc v la chn, c gng t c s nht tr trong vic la chn quyt sch. Trong qu trnh tho lun, ngi lnh o ch gi vai tr ca nh t chc, khng dng t tng ca mnh tc ng n qun th v vui lng tip nhn, thc hin bt k phng n no c tp th ng h.

1

T quyt nh

2

Hip thng

3

Tp th

5. Phong cch lnh o coi trng tnh cn bng v tinh thn on kt

Coi trng tnh cn bng gia nh lnh o vi nhn vin v tinh thn on kt gia cc nhm nhn vin vi nhau chnh l phong cch lnh o c cc nh qun tr kinh doanh Nht Bn p dng ph bin. y l kiu phong cch lnh o do nh nghin cu Nht Bn Hiroshi Mannari a ra. Vai tr quan trng ca nh lnh o l gi cn bng trong nhm v gia cc nhm vi nhau, loi b xung t, v pht huy tinh thn on kt trong t chc. H khuyn khch tt c mi ngi ng gp tr tu, sc lc vo cng vic chung, khen thng cho c ngi sng to t nng sut cao v c ngi lm vic chm ch d nng lc nh th no.6. Nhng nghin cu v phong cch lnh o ca Robert R.Blake v Jane

S.Mouton(S mng li lnh o)10

Tip cn phong cch lnh o theo mng li, hai nh tm l hc ngi M Robert Blake v Jane Mouton nhn thy phong cch lnh o khng ch a v cc loi trn, m trn thc t n th hin v cng phong ph v a dng. Cn c vo hai tiu ch sau: s quan tm ca ngi lnh o hay ca ngi qun l i vi ngi lao ng v s quan tm n cng vic ca ngi cn b qun l, thun li trong vic nghin cu, cc ng xy dng mt mng li cc phong cch lnh o bn c , c 81 nh, ng vi mi nh l mt phong cch lnh o tng ng. bn c c hai chiu, mt chiu quan tm n con ngi, mt chiu quan tm n sn xut. R. Blake v J.Mouton nhn mnh, n vic s dng khi nin quan tm ti nhm din t cc nh qun l quan tm nh th no i vi sn xut hay i vi con ngi, ch khng phi l h quan tm n thu c bao nhiu kt qu sn xut cu mt nhm . S quan tm n vn sn xut bao gm cc thi ca ngi qun c i vi mt lot cc vn nh l cht lng ca cc quyt nh chnh sch, cc th tc v qu trnh, tnh sng to trong nghin cu, cht lng ca dch v tham mu, hiu qu cng tc, khi lng sn phm. S quan tm i vi con ngi c gii thch mt cch rng hn. N bao gm cc yu t nh mc ca s cam kt c nhn i vi vic t c mc tiu, s duy tr lng t trng ca cc cng nhn, vic giao trch nhim da trn s tin cy hn l trn s phc tng, vic chun b cc iu kin lm vic tt, v duy tr s tho mn cc mi quan h gia con ngi.

Bn phong cch cc oan m cc tc gi a ra cn trnh l:

Phong cch 1.1 c mt s tc gi coi l cch qun l suy gim, cc nh qun l quan tm t n con ngi, v sn xut, v tham gia ti thiu cng vic ca h, xt theo ngha v mc ch h b mc cng vic ca h v ch dm11

chn ti ch v hnh ng nh nhng ngi bo tin, em cc thng tin t cp trn xung cho cp di.

trng hp cc oan khc l cc nh qun l theo 9.9. l nhng ngi th hin trong hnh ng ca h s hin dng cao nht c th c c cho c con ngi ln sn xut. H l cc nh qun l ng i thc s kh kh nng khp ni c cc nhu cu sn xut ca mt c s vi cc nhu cu c nhn. Mt phong cch khc c coi l cch qun l cc oan l phong cch 1.9. Cc nh qun l rt t hoc khng quan tm g c n sn xut m ch quan tm n con ngi. H to ra mt mi trng m trong mi ngi u thy thoi mi, thn i v hnh phc, khng ai quan tm n vic em ht c gng phi hp thc hin cc mc tiu ca doanh nghip.

trng hp cc oan ngc li 9.1 cc nh qun l chuyn quyn theo cng vic, l nhng ngi ch quan tm n vic trin khai mt hot ng c hiu qu, h t hoc khng quan tm n con ngi v h hon ton chun quyn trong phong cch lnh o ca h.

T ch nu ra bn phong cch cc oan cc tc gi nu ra mt phong cch ton din hn, nh qun l quan tm va phi n cng vic v con ngi. H nhn c mt mc tinh thn v sn xut thch hp, nhng khng ni bt, h khng t cc mc tiu qu cao, h c thi chuyn quyn qu rng lng i vi con ngi.7. Phong cch lnh o quan tm v phong cch lnh o cu trc

Bn cnh cc phong cch lnh o k trn cn c hai phong cch lnh o khc m cc nh lnh o vn thng s dng, l: Quan tm Consideration (hng n nhn vin) Cc nh lnh o s lun quan tm ti nhu cu thit yu ca nhn vin. H gy dng tinh thn lm vic tp th, gip cc nhn vin gii quyt nhng vn ca bn thn h, ng thi a ra nhng ng h v mt tm l. Cu trc Structure (hng n nhim v) Cc nh lnh o tin rng h s thu c kt qu tt bng vic trc sau nh mt gi cho cc nhn vin lun cm thy bn rn v thc gic h lm vic. Thc t cho thy, nh lnh o no quan tm v suy xt mt cch k lng n vic s dng phong cch lnh o th s l nhng ngi lun lm vic hiu qu v cm thy tho mn vi cng vic ca mnh. Cng cn ch rng phong cch lnh o quan tm v phong cch lnh o cu trc l12

hon ton c lp vi nhau, do vy chng khng nn c xem xt nh nhng mt i lp ca nhau, v d, mt nh lnh o thin v phong cch lnh o quan tm s khng ng ngha vi vic nh lnh o km ci i vi phong cch lnh o cu trc.8. Phong cch lnh o di gc trit hc phng ng

Khc hn vi cc nh Tm l hc Phng ty, cc nh Tm l hc X Vit gii quyt vn phong cch lnh o trong sn xut kin h doanh di thc, lp trng ca cc ng Cng sn, di hc thuyt ca ch ngha Mc Lnin. Theo V.I. Mikhaep a ra cc phong cch lnh o sau: phong cch dn ch tp th, phong cch ny khng phi mt ngi m l mt tp th qun l, lnh o, mt hn ch ca phong cch ny l to ra s li, cha chung khng ai khc trong t chc. Phong cch c on, ngc li vi phong cch trn phong cch lnh o ny li khng coi trng ngi di quyn, ngi qun l cho rng mnh l ngi gii nht. Phong cch lnh o ny ph bin cc cp lnh o trung ng. Phong cch khi qut, y l mt phong cch lnh o ngi lnh o thong trong qun l, nm ly im ct yu ca cng vic. Ngc li vi phong cch khi qut l phong cch chi tit; chi tit ho trong cng vic. a)Theo quan im ca V. Gaphanaxep ( ng l Trng ban cng tc t tng ca ng Cng sn Lin X ) Nghin cu cc t chc x hi v doanh nghip trung ng v c s a ra cc phong cch lnh o nh sau: phong cch lnh o c on, phong cch lnh o dn ch, phong cch lnh o hnh chnh, phong cch lnh o cch bit, phong cch lnh o mang tnh cht tm l x hi. T chc sn xut kinh doanh ( doanh nghip ) c coi nh mt tp hp c thin hng kim li nhun hoc tho mn nhng yu cu c tha nhn v mt x hi. Mt khc doanh nghip cn mang tnh x hi kha cnh to ra vic lm, mc tiu ny nhiu khi cn c u tin, d c tn hi n kinh t, thm tr n s ua tranh quc t. Nhng mc ch y chi phi cc cu trc ( hnh thc hoc khng hnh thc ) v vic t chc hot ng ca doanh nghip. Ngoi ra, cu trc v t chc hot ng ca mt doanh nghip cng nh phong cch lnh o ca ngi cn b qun l c thc hin trong mt bi cnh v cng rng, nhng iu kin kinh t x hi chung, nhng la chn v h t tng ca quc gia, h th bc ca cc chun mc v cc gi tr quy nh cc hnh vi tp th, nhng vn ng ca d lun tt c nhng ci nh hng n hot ng ca cc doanh nghip. C. Mc cho rng cc quan h sn xut, trc tip ph thuc vo phng thc chim hu cc t liu sn xut.13

b)Theo hng ngc li mt s nh kinh t hc v x hi hc hin nay ( Raymond Aron, Jean Fourastie, Jacques Ellul H gn cho trng thi k thut mt vai tr u thng v cho rng x hi cng nghip, bt k di ch chnh tr kinh t - x hi no ang p t mt kiu hot ng v lin h ging nhau. Trong doanh nghip hin nay, ang t ra nhng vn v ci thin lao ng, v lao ng hc, v giao tip, v khng kh x hi, v ch huy. Trong cc loi doanh nghip u phi t ngi lao ng vo ng v tr thch hp nht i vi h v vo ng ni no h c ch nht. Cui cng, trong tt c cc loi doanh nghip, cn phi o to, hon thin hun luyn tht c cc cp, cc tc nhn ca sn xut. Trong nn kinh t tp trung bao cp trc y, b my qun l cng knh, quyn lnh o ch huy sn xut phn tn gia gim c v cc ph gim c, gia ng v chnh quyn, cng on, on thanh nin, lm vic theo nguyn tc tp th. Tp th cng lm v cng chu trch nhim, iu ny dn n mt hiu qu ht sc nghim trng l tt c cc khuyt im u dn cho tp th lm ra, nu c s tranh chp, km ca v loi tr ln nhau u c khot ln mt m t p l tp th quyt nh. Cc cn b qun l li bing suy ngh, khng mun ci bin phng thc lm vic, bt c ci g c tp th hp hnh, bn bc gii quyt. Trong c ch c, phong cch lnh o ch yu v ph bin l phong cch lnh o dn ch, tp th lnh o, ngi cn b qun l khng gim nhn trch nhim qun l v mnh, tt c c tp th quyt nh v chu trch nhim. iu ny dn n khng pht huy c ht nng lc lnh o ca ngi cn b lnh o.

III.M hnh cc phong cch Lnh o/ Tng tcCc lnh o ti ba lun nm r v nhng im mnh v im yu ca mnh. H n lc ti a ha cc im mnh v b lp cho cc im yu. Mi lnh o u s hu mt trong bn phong cch lnh o ch yu di y. Khng c phong cch no tt hn hay km hn cc ci cn li. Hiu r v iu chnh c phong cch chim u th ca mi ngi l mt cha kha lnh o hiu qu. Tuy nhin, quan trng hn l kh nng nhn bit v hi ha vi cc phong cch lnh o ca ngi khc m chng ta lm vic cng. S "cc phong cch lnh o/ Tng tc" l mt cng c gip cho cc lnh o nhn bit cc phong cch ni tri ca

14

h v pht trin kh nng nh gi ca phong cch u th ca ngi khc.

Mi trong s bn phong cch ny l mt t hp ca cc hnh ng ng x cng vi s tp trung ca mt ngi (vi nhim v hoc l vi mi ngi) v cch tip cn ti bin php chia s thng tin (bng vic hi hoc ni). Hiu r bn phong cch trn, c nhn c th hc c cch tng tc hiu qu hn vi ngi khc. Chng ta khng cn coi cch hnh ng, ng x v suy ngh khc l ng hay sai, nhng n gin l c th thy rng chng khc bit. Chng ta c kh nng nhn thy im mnh trong cch tip cn v bin php khc (c th khng ging vi ca chng ta). Thm na, s ny khng nhn mnh vo vic lm th no thay i hoc iu chnh li ng x ca chng ta. Thay vo , chng khuyn khch mi ngi tn dng c cc im mnh ca phong cch ca h trong khi ti thiu ha c cc cc cm by do cc im yu gy nn. iu ny nhm gip cho mi ngi to c nhng g tt nht m h c, ch khng phi l c gng "ba ra" nhng g m h thiu. Mi trong s bn phong cch u hiu qu trong s b tr ph hp. Phong cch no cng rt tt. S "Cc phong cch lnh o/ Tng tc" c thit k gip cho cc lnh o gii tr nn gii hn. V chng ta ngy cng i su vo cu trc lnh o tng thuc, chng hn nh trong cc nhm, nn iu ny tr nn quan trng ti mc m chng ta cn phi tm cc bin php tng tc hiu qu hn. Hiu r bn thn mnh l bc quan trng u tin i vi vic tng tc tt vi ngi khc. Thnh cng ca mt t chc trn c s nhm da vo s hnh thnh ca cc nhm nh cng vi cc nng khiu, k nng v kh nng. S "Cc phong cch lnh o/ Tng tc" l mt cng c gip tp hp cc thng tin cn thit to nn mt nhm lnh o hiu qu. Mt li ch cui cng ca m hnh ny l: vic nhn thc r v bn thn thng rt khc vi cch m mi ngi nhn thc v chng ta. Chng ta c th cm nhn c15

bn thn chng ta l mt dng lnh o no , trong khi nhng ngi khc lm cng vi chng ta li nhn theo mt cch cc k khc bit. Mi trng lnh o khc nhau c th khin chng ta hnh ng vi phong cch khng phi l ci chim u th ca chng ta.

IV .Cc cn c la chn phong cch lnh o

Theo bn chn cch thc lnh o thch hp, nh qun tr nn cn c vo nhng yu t no?

Ngy nay, trong hot ng kinh doanh khng cn t cho s tn ti ca mt ng gim c ch bit ngi ch i khch hng ti mua bn m khng cn tnh n nhu cu, nguyn vng ca h. V cng khng cn nhng ng gim c ch bit ngi ra lnh v ch i cp di tun th. Bi cnh mi ca s pht trin t nc, nn kinh t th trng t ra nhng yu cu mi i vi cc doanh nghip mun thnh cng trong kinh doanh.

Nn chn phong cch lnh o no?Mt phong cch lnh o tt nht ch c c khi nh lnh o bit vn dng mt cch mm do. iu ny c ngha l, nh lnh o bit vn dng cc u th ca tng kiu phong cch lnh o trong tng hon cnh c th, phi bit xy dng v pht trin phong cch ca mnh ph hp vi t chc v x hi. Khng c mt phong cch lnh o no c hiu qu tuyt i, nn khi la chn mt phong cch lnh o, nh lnh o phi nhy cm vi nhng nhn t nh hng ti hnh ng ca mnh trong mt thi im no , phi hiu v kh nng ca mnh, v mi c nhn m mnh lnh o, v mi trng t chc v x hi trong thi im . Phi bit da vo s nhy cm trn, a ra cch lnh o ph hp. Khi la chn phong cch lnh o, cng phi tnh ti nhng c im vn ho, dn tc, o c ca t nc.

* Hon cnh v phong cch lnh o16

1. S phn phi ngun quyn lc H thng th bc/ tn mt C hoc khng c quyn lc Quan h gn hoc xa Ngun bn trong/ bn ngoi S lin minh chin thng nh nht 2. Tnh hung cng cng/t nhn S lng c ng Thc o gi tr S qung b Cc hn ch 3. Nhn vin cm thy nhu cu thay i nh gi khch quan bi nh lnh o S phn b nhn vin 4. Mong c tham gia ca nhn vin Tnh hung chuyn quyn Thi gian S phn phi ca chuyn mn S mi l ca tnh hung, ngc vi suy ngh tp th Gio dc v trao quyn 5. Khng hong (e do khn cp) Cng vic c tnh phn tch Cng vic c tnh hot ng Cng vic c tnh chnh tr 6.Cc dng thng tin Thit k h thng Duy tr h thng17

Bn cnh vic thay i v k thut, cng ngh, o to cn phi c nhng t duy mi trong cng tc lnh o - qun l. iu c ngha l ngi lnh o - qun l phi l ngi hon ton khc vi nhng ng ch t bn trc kia iu khin x nghip bng roi vt, ra nhng quyt nh t chic gh ph ti, hay nhng v gim c khng dm ngh, dm lm ch th ng lm theo nhng quy nh cng nhc ca c ch c di thi bao cp.

Cc tnh hung c thTheo thm nin cng tc - S dng phong cch lnh o c on i vi cc nhn vin mi, nhng ngi cn ang trong giai on hc vic. - Nh lnh o s l mt hun luyn vin tt vi y nng lc v trnh . Nh , nhn vin s c ng vin hc hi nhng k nng mi. y s l mt mi trng hon ton mi dnh cho cc nhn vin. Theo cc giai on pht trin ca tp th - Giai on bt u hnh thnh. L giai on tp th cha n nh, mi thnh vin thng ch thc hin cng vic c giao theo nhim v, nh lnh o nn s dng phong cch c on. - Giai on tng i n nh.Khi cc thnh vin cha c s thng nht, t gic trong hot ng, tnh tch cc, s on kt cha cao, nn dng kiu lnh o mm do, linh hot. - Giai on tp th pht trin cao: Tp th c bu khng kh tt p, c tinh thn on kt, c kh nng t qun, t gic cao, nn dng kiu dn ch hoc t do. Da vo tnh kh ca NV - i vi tnh kh si ni nng ny. - i vi tnh kh trm t nht nht. Da vo gii tnh Theo trnh ca nhn vin : - S dng phong cch lnh o u thc i vi cc nhn vin hiu r v cng vic hn chnh bn thn nh lnh o. -Nh lnh o khng th m m tt c mi th! Cc nhn vin cn lm ch cng vic ca h.18

-Cng nh vy, trng hp ny s gip nh lnh o c iu kin lm nhng cng vic khc cn thit hn. Da theo tui: -Nn dng kiu lnh o t do i vi ngi hn tui. -Tri li i vi ngi nh tui th dng kiu c on. Cn c on vi: -Nhng ngi a chng i -Khng c tnh t ch. -Thiu ngh lc -Km tnh sng to Cn dn ch vi -Nhng ngi c tnh thn hp tc. -C li sng tp th. Nn t do vi -Nhng ngi khng thch giao thip. -Hay c u c c nhn ch ngha Vi tnh hung bt trc: -Vi mt s tnh hung i hi ta phi hnh ng khn trng v kp thi, chng hn nh ho hon. -Mi n lc phi dc ht vo x l tnh hung. -Doanh nghip cn mt s lnh o cng rn v uy quyn. Bt ng trong tp th: -Khi c s bt ng trong tp th, trc s th ch, chia r ni b, nh qun tr cn phi p dng kiu lnh o c on, s dng ti a quyn lc ca mnh. Nhng tnh hung gy hoang mang -Thnh thong do s xo trn trong tp th nh thay i, ci tkhng ai bit nn phi lm g, mi ngi u hoang mang. -Nh qun tr phi t ra gn gi, gp g trao i, thng bo, to mi quan h thn mt trn an nhn vin.

19

V d v phong cch lnh o Nht BnBn cnh nhng phong cch lnh o v ang c p dng cc tc phng Ty, th trong cng trnh nghn cu ca GS. Hiroshi Mannari la ra mt kiu phong cch qun l ph hp vi nn vn ho phng ng, m c trng ca phong cch ny l phong cch qun l ca cc nh qun tr kinh doanh Nht Bn ang p dng.

Phong cch qun l ca nhng nh lnh o cc cng ty Nht Bn chu nh hng su sc ca trit hc Khng gio v cc yu t thuc truyn thng dn tc. Do vy, c im ni bt nht ca n khc vi phong cch qun l ca cc nh lnh o phng Ty l vic xy dng v duy tr nhng mi quan h tt p, hi ho gia nhng ngi di quyn v pht huy tinh thn on kt thn i vi nhau. Chc nng hng u ca ngi qun l doanh nghip l phi to iu kin v gip cc nhm, ca kp, cc t, i sn xut hon thnh tt nhim v ca mnh, th hin nng sut, cht lng v hiu qu cng vic, bng cch loi tr cc xung t, pht huy thc on kt, thng nht. Trong x hi Nht Bn truyn thng, vai tr v v tr ca nhm c c bit coi trng. Tip tc truyn thng y, ngi ng u mi nhm phi to ng cho c mt bu khng kh thun li t c mc tiu m c nhm xc nh. Nh vy, ngi lnh o nhm phi lm sao gi c s "cn bng", to ra cm gic trong nhng ngi di quyn rng, gia h khng c s khc bit nhau l my. Phong cch qun l Nht Bn c tha nhn l c o ch: Ngi lnh o lun thc rng, h phi thit lp cc quan h khng chnh thc vi nhng ngi di quyn bng thi ng x chn tnh, gn gi, chan ho, s thin cm v ng cm ngi di quyn. i vi cc nh qun l Nht Bn, quan h gn gi, thn mt vi ngi di quyn khng phi l mc ch t thn m l mt nhim v qua to c bu khng kh ci m, chn tnh, tin cy ln nhau trong tp th.

20

Hn th na, n l ng lc khuyn khch mi ngi ng gp tr tu, ti nng, sc lc vo cng vic chung. Phong cch qun l Nht Bn cn c o cch thc khen thng v k lut. Khen thng khng ch dnh cho nhng ai c sng kin, t nng sut lao ng cao, m c nhng ngi lm vic chm ch, cn mn, d nng lc ca h nh th no. Khen thng phi c tc dng khch l nhng ngi di quyn dm lm nhng g h cho l ng v hp l, khng ngi ch th ng ch th cp trn. Nu c iu g khng tt xy ra th ban qun tr cng khng mt cng truy tm, iu tra ngi phm li (iu ny khc hn so vi phng php qun l theo phng Ty). iu quan trng ca vic thc hin cc bin php k lut ca ngi lnh o vi ngi di quyn khng phi l tm cho ra th phm ri thi hnh k lut bng pht tin, ui vic m l tm ra v lm r cho mi ngi hiu r nguyn nhn sai lm rt ra kinh nghim. Khi ph bnh, ngi lnh o Nht Bn khng bao gi lm cho ngi mc khuyt im b mt th din, phi lng tng trc tp th, trc :t i sn xut... H thng trao i ring vi ngi phm sai lm theo tnh thn hai bn cng chu trch nhim, cng nhau tm cch tho g nhng vng mc, nhng hu qu no . V vy m ngi mc li s khng phi mc cm v mnh nh l " b i", "v dng" chng no ngi cn c gng vn ln.

Qua phn tch trn, chng ta c th thay rng vic p dng mt kiu phong cch lnh o no trong hot ng qun tr kinh doanh khng n gin l p dng nguyn bn mt kiu phong cch no trong thc tin sn xut, kinh doanh m i hi ngi qun tr phi vn dng mt cch linh hot, sng to tm ra kiu phong cch lnh o thch hp, tu vo nhng iu kin, tnh hung c th ca doanh nghip. Nh vy, p dng phong cch qun l ca nhng nh lnh o cc doanh nghip Vit Nam trong hot ng qun tr kinh doanh cng phi tun theo cch lm trn. Theo xut ca chng ti th mt phong cch lnh o ph hp vi cc c im c th ca Vit Nam s l phong cch lnh o m ngi lnh o phi c21

tnh quyt on th hin qua cc phm cht dm nghe dm lm, dm chu trch nhim, t tin, ra c nhng quyt nh kp thi trong nhng tnh hung kh khn. Bn cnh , ngi lnh o to ra c nhiu iu kin thun li cp di pht huy ht nng lc, tr lc, c sng to, lng nhit tnh vo cng vic, c h thng ch i ng, khen thng, k lut kp thi, thch ng nhm ng vin ngi lao ng pht huy mi tim nng, n nh tinh thn v m bo c cuc sng. Nh vy, c th ni rng, mt phong cch lnh o tt l mt sn phm mang tnh tr tu cao ca ngi lnh o, th hin s nhun nhuyn trong cch s dng cc phong cch lnh o khc nhau vo cc tnh hung khc nhau, ng thi ph hp vi cc c im vn ha Vit Nam.

Kt lun

T

on cu ho, cch mng thng tin v dn ch ho l cc xu hng di hn ang thay i hon cnh ca vic lnh o chnh tr v x hi trong cc x hi hu cng nghip. Cc nh nghin cu qun l pht hin ra mt s thay i trong phong cch lnh o hiu qu sau hai thp k va qua. Cc nh lnh o thnh cng ang s dng phong cch thng nht hn v tham gia hn m t s nhn mnh vo quyn lc mm ca vic thu ht hn l quyn lc cng ca vic ra lnh. iu m tng c xem l phong cch lnh o mm mng trong khi nim rp khun v gii tnh tr nn hiu qu hn cho c ph n cng nh nam gii. Nhng s rt quan trng nhn ra rng s thay i ny trong phong cch lnh o l mt vn ca mc ra lnh hoc thu ht, t phong cch quyn lc cng ti mm, ch khng phi l s thay i t ngt t phong cch ny n phong cch khc. Trong khi cc k nng quyn lc mm ca tm nhn, s truyn thng v s hiu bit cm xc ang tr nn quan trng hn trong s pha trn, cc nh lnh o hiu qu cn phi kt hp chng vi cc k nng quyn lc cng c tnh hnh ng ca vic qun l cc cu trc t chc v cc k nng chnh tr ca vic p buc, mua, mc c v thng lng cng rn. V quyn lc mm tit kim s thng pht, nn mt s nh lnh o c d d lun s dng n. l l do ti sao k nng quan trng nht choccnh lnh o s l hiu bit hon cnh, k nng chnh tr rng m m cho php h kt hp thnh cng quyn lc cng v mm thnh quyn lc thng minh v chn la s pha trn thch hp ca phong cch truyn cm hng v c tnh hnh ng theo nhu cu ca nhn vin trong hon cnh vi m khc nhau. S la chn phong cch ph hp ph thuc22

vo cc cu hi, chng hn liu mt tnh hung l chuyn quyn hay dn ch, liu cc iu kin l bnh thng hay ang trong khng hong, liu vn l quen thuc hay l thng v mc thay i l cn thit hay ng m c. S hiu bit hon cnh s l k nng lnh o ch yu trong cc trng hp nh: nh gi h thng x hi v t chc, sp xp s lin h quyn lc, nhn thy cc xu hng trong b mt ca s linh hot v bin ng, thch nghi vi s pha trn phong cch , to ra v duy tr h thng ca cc dng chy thng tin m gio dc cc linh cm ca nh lnh o. Vic lnh o thnh cng c th da vo quyn lc mm nhiu hn so vi trc y, nhng phn thng s n vi nhng ngi c hiu bit hon cnh qun l s kt hp quyn lc cng v mm thnh quyn lc thng minh. (GS Joseph S. Nye) Nhng nh lnh o - qun l gii hin nay phi l ngi c nhng ci nhn thc t hn v gi tr ca h i vi t chc m h qun l. H phi c mt phong cch qun l mi, hp l. Phong cch lnh o hp l l phong cch m ngi lnh o va p ng c cc nhu cu khc nhau ca ngi lao ng, va pht huy c sc mnh c nhn v tp th ngi lao ng trong hot ng sn xut, kinh doanh. C th khng nh rng, phong cch lnh o s l mt yu t quan trng trong nhng yu t lm nn s thnh cng trong lm n ca mt doanh nghip./.

Ti liu tham khohttp://saga.vn/Kynangquanly/Lanhdao/LanhdaovsQuanly/512.saga

http://www.ketnoisunghiep.vnhttp://chungta.com http://www.khoadaotao.vn/Khoahoc http://www.kynang.edu.vn http://www.cemd.ueh.edu.vnhttp://my.opera.com/Quan%20tri%20doanh%20nghiep/blog/show.dml/935412

23