1TO NG LC LM VIC
Trng i Hc Bch Khoa Tp H Ch Minh
Khoa Qun L Cng Nghip
3Mc tiu
Nhn thc c tm quan trong cua vic kt ni ng lc va hiu qua lam vic.
Xac inh ung cac yu t tac ng n ng lc lam vic
ong gop xy dng mi trng lam vic tich cc doanh nghip
M ta cac bin phap tao ng lc cua nha quan ly
Thc hanh mt s ky nng tao ng lc cua nha QL
X ly mt s tinh hung thiu ng lc lam vic
Thi gian: 6 tit 3
4Ni dung
1. Cng c phn tch ng lc lam vic
ng lc va hiu qua lam vic
Thuyt nhu cu cua Maslow
Thuyt nhu cu cua Mc Clelland
Thuyt hai yu t Herzberg
Thuyt ng lc ni tai Hackman va Oldman
Thuyt ky vong cua Vroom
Thuyt X va thuyt Y
4
5Ni dung
2. Cc yu t tc ng n ng lc lam vic
3. Vai tro cua nha qun l
4. Mt s ky nng to ng lc
5
6Tai liu tham kho
Business Edge (2002), Tao ng lc lam vic, Nha xut ban tre
Garry Kroehnert , 100 training games
Business Edge (2004), Tao ng Lc Lam Vic Phi Chng Ch C Th Bng Tin?, Nxb Tre
6
Theo mt cuc iu tra gn y do Jobsite, mt trang web v lao ng va vic lam cua Anh, thc hin, thi co n 70% nhn vin noi rng ho nhn c s ng vin cua lnh ao it hn trc y, 80% tin rng, nu ho mun, ho co th lam vic tt hn rt nhiu va 50% ngi lao ng tha nhn rng ho ch lam vic va u khng bi sa thai
http://forum.vietnamlearning.vn/archive/index.php/t-4786.html
8ng lc va hiu qu lam vic
8Vi d Tc lam giau cua cac dn nhp c vao My
Tao ng lc lam vic la dn dt nhn vin at c
nhng mc tiu ra vi n lc ln nht
Gi s ban c mt cng vic sp
n han phi hoan tt. Ban cn
nhn vin n lc hn na
at mc tiu ng thi han.
Ban s lam g?
Bn tng chn nn vi cng vic v???
Bn tng hng phn trong cng vic bi v???
L do mt ng lc Lin quan n mi trng doanh nghip (DN)
Tm nhin, s mnh, gia tri
Cung cach lam n
Nan b phai
Canh tranh khng lanh manh ln nhau
Ch i ng nhn vin
Lin quan n ban lnh o cao cp cua DN
Khng minh bach va cng bng trong ra quyt inh
Khng nhn ra hoc khng anh gia ung nng lc cua nhn vin
Thiu tin tng, tn trong cp di, ng nghip
Ni 1 ng lam 1 neo
Gia tri chi phi thai
Thai iu khin hu ht cachnh vi
12
Thuyt nhu cu cua Maslow Abraham Maslow (1908-1970)
L thuyt v Thang bc nhu cu (Hierarchy of Needs)
1943
12
13
Thuyt nhu cu cua Maslow
13
1943 1970 - 1990
1. Nhu cu c bn (basic needs)
2. Nhu cu v an toan (safety
needs)
3. Nhu cu v x hi (social
needs)
4. Nhu cu v c qu trng
(esteem needs)
5. Nhu cu c th hin mnh
(self-actualizing needs)
1. Nhu cu c bn (basic needs)
2. Nhu cu v an toan (safety
needs)
3. Nhu cu v x hi (social needs)
4. Nhu cu v c qu trng
(esteem needs)
5. Nhu cu v nhn thc
(cognitive needs)
6. Nhu cu v thm my (aesthetic
needs)
7. Nhu cu c th hin mnh
(self-actualizing needs)
8. S siu nghim (transcendence)
14
Thuyt nhu cu cua Maslow
14
TIN
CNG VIC THU VI
C ANH GIA CAO
N INH TRONG CNG VIC
CAM THY LA NGI NI B
C LN CHC
C LN CHC KHI CO KHO KHN
IU KIN LAM VIC TT
C CNG TY QUAN TM
CNG TY CHO PHEP LAM VIC LINH HOAT
CHO IM: 1 QUAN TRONG NHT
10 IT QUAN TRONG NHT
NG GOC NHN VIN NG GOC QUN LY
HO TN : MSSV:
2,2
4,7
4,0
4,2
6,8
5,0
7,4
4,1
5,6
6,9
15
Thuyt nhu cu cua Maslow
15
CHO IM: 1 QUAN TRONG NHT
10 IT QUAN TRONG NHT
NG GOC NHN VIN NG GOC QUN LY
2,2 TIN 2,5
4,7 CNG VIC THU VI 5,3
4,0 C ANH GIA CAO 4,0
4,2 N INH TRONG CNG VIC 6,0
6,8 CAM THY LA NGI NI B 6,9
5,0 C LN CHC 4,9
7,4 C LN CHC KHI CO KHO KHN 6,4
4,1 IU KIN LAM VIC TT 4,0
5,6 C CNG TY QUAN TM 5,4
6,9 CNG TY CHO PHEP LAM VIC LINH HOAT 8,2
16
Thuyt nhu cu cua Maslow
16
17
Thuyt nhu cu cua David C.McClelland
(1917 1998)
17
L thuyt v nhu cu thc y lam vic 1961.
Nhu cu thanh tch (achievement motivation):
- Lng mong mun thc hin cac trach nhim ca
nhn.
- Xu hng t t ra cac mc tiu cao.
- Nhu cu cao v s phan hi c th, ngay lp tc.
- Nhanh chong, sm lam chu cng vic cua ho.
Nhu cu quyn lc (authority/power motivation): mun tac
ng, anh hng va kim soat cac ngun lc, con ngi
Nhu cu lin minh (affiliation motivation): mun co mi
quan h gn gi va thn thin vi moi ngi xung quanh con ngi c gng vi tinh ban, thich hp tac thay vi canh tranh, mong
mun xy dng cac mi quan h da trn tinh thn hiu bit ln
nhau.
18
Thuyt nhu cu cua Mc Clelland
Cc kt lun danh cho nha QT
18
Nhu cu thanh tich cao khng nht thit s tr thanh
mt nha quan ly tt, c bit trong cac t chc ln.
Nhu cu quyn lc cng thng xut hin nhng
ngi co nhu cu thanh tich cao.
Cac nhu cu v quyn lc va lin minh co lin quan cht
ch ti thanh cng trong quan ly.
Nhu cu thanh tich co th c khuyn khich phat trin
thng qua ao tao trin khai cac chng trinh ao tao ph hp phat huy
Khi at thanh tich cao khng c cng ng ghi nhn
va co quyn lc tng xng thi ca nhn s giam ng lc
lam vic, giam nhu cu at thanh tich cao.
1919
Khuyn khich ngi lao ng tham gia vao cac hoat ng
cua t chc so sanh, anh gia ca nhn, tao ng lc vn ln
Nha QT phai hiu cac loai nhu cu cua nhng ngi di
quyn cac bin phap thoa mn nhu cu ngi lao ng ma vn am bao c mc tiu cua t chc.
Xy dng mi trng lam vic inh hng vao nhng gia
tri thanh at hinh thanh va phat trin ng lc thanh at Cac doanh nghip va nhng ngi thanh at trong x hi
thng la nhng ngi co nhu cu cao v thanh tich, kha
cao v quyn lc, va nhu cu lin kt mc tng i
bit tao iu kin, phat trin nhn vin cng nh giup ho thng tin khi co c hi.
Thuyt nhu cu cua Mc Clelland
Cc kt lun danh cho nha QT
20
Thuyt hai yu t Herzberg
(17/01/ 1923 19/01/ 2000)
20
21
Thuyt hai yu t Herzberg
(17/01/ 1923 19/01/ 2000)
21
22
Thuyt hai yu t Herzberg
22
2 nhom yu t ngi nhn vin mong i:Yu t to ng lc: Thuc y tht s, giup ngi nhn vin
mun lam vic
- S thanh at
- Nhng thach thc
- Trach nhim
- S thng tin
-S phat trin
Yu t duy tr: duy tri trang thai tt, ngn nga cac "chng
bnh
- Lng bng
- S quan ly
- Gim st
- iu kin lam vic
23
Thuyt hai yu t Herzberg
Cc kt lun danh cho nha QT
23
Mun ng vin nhn vin lam vic, Nha QT phi:
- Cng nhn thanh tich: nh khen trc cng chung, trao bng
khen, khen trc tip, hoc th khen va quan tm c bit.
- Tao c hi phat trin ca nhn: nh cho i ao tao phat trin
ky nng, tham d vao cng vic quan ly, giao thm vic, giao
quyn..
- Khen thng: Bng khen, huy hiu hay cup; tng qua; tn va
hinh anh cua nhn vin c t tai ni trang trong cua cng ty;
thng chc.
Nha lnh ao phai co Ky nng ng vin tt, luc o Hoai bo cua Nha lnh ao s thanh hin thc.
24
Thuyt ng lc ni ti Hackman va
Oldman
24
Ban thn cng vic co nhng c trng thit yu cua no.
Nhng c trng o co th s lam cho ban thn cng vic o
tn tai mt ng lc ni tai, va ngi lao ng s c kich
thich tng nng sut lam vic ty theo ban thn mi cng vic
lam tng y ngha cua cng vic, cn phai:
Lam tng s a dng cua cng vic va nng cao tm quan
trng cua cng vic
Bin nhim v thanh c hi cho ngi lao ng
Trao quyn t chu cho ngi lao ng
C ch thng tin phn hi nhanh chng va trc tip cho
ngi lao ng
25
Thuyt ky vng cua Vroom (9/8/1932 - ?)
25
Expectancy (ky vng): La nim tin rng n lc (effort) s dn n
kt qua tt, anh hng bi cac nhn t nh:
- S sn co cua cac ngun lc ph hp (thi gian, con ngi,).
- Ky nng thc hin.
- S h tr cn thit thc hin nhim v (thng tin, s giam
sat, inh hng,).
Instrumentality (tnh cht cng c): La nim tin rng kt qua tt
s dn n phn thng xng ang th hin qua mi quan h gia
hanh ng (performance) va phn thng (rewards), c th bi anh
hng bi cac nhn t nh:
- S r rang trong mi lin kt gia hiu qua lam vic va phn
thng ngi lao ng c nhn.
- Tin tng vao s cng bng ngi co quyn quyt inh
thng/phat
- Tin tng vao tinh minh bach trong vic quyt inh
thng/phat.
26
Thuyt ky vng cua Vroom
26
Valence (ho tr): Phan anh mc quan
trong cua phn thng i vi ngi thc
hin cng vic. Khai nim nay c th
hin qua mi quan h gia phn thng va
mc tiu ca nhn (personal goals). Cac
nhn t anh hng n hoa tri nh:
- N lc khuyn khich lam vic.
- Hiu qua cng vic at c tng
xng vi phn thng nhn c.
- S quan tm n nhng kt qua/phn
thng ma ca nhn nhn c.
27
Thuyt ky vng cua Vroom
27
28
Thuyt X va thuyt Y
(Douglas Mc Gregor (1906 1964)
28
Hc thuyt X: Mc Gregor a ra vao nhng nm 1960
Hoc thuyt X a ra gia thit v con ngi:
- Li bing la ban tinh cua con ngi binh thng, ho
ch mun lam vic it.
- Ho thiu chi tin thu, khng dam ganh vac trach
nhim, cam chiu ngi khac lnh ao.
- T khi sinh ra, con ngi t coi minh la trung tm,
khng quan tm n nhu cu cua t chc.
- Ban tinh con ngi la chng lai s i mi.
- Ho khng c lanh li, d bi ke khac la ao va
nhng ke co d tm anh la
Co cai nhin mang thin hng tiu cc v con ngi va la mt ly thuyt may moc.
Hiu n gian la ngi lao ng co nhu cu v tin hay ch nhin phin din va cha y u v ngi lao ng noi ring cng nh ban cht con ngi noi chung.
Nhng nha quan tri theo hoc thuyt X nay thng:
- Khng tin tng vao bt ky ai.
- Ch tin vao h thng nhng quy inh cua t chc va sc manh cua k lut.
- Khi co mt vn nao o xay ra, thng c quy trach nhim cho mt ca nhn c th k lut hoc khen thng.
Thuyt X cua Mc Gregor
Nhn xt
Hoc thuyt X ung h phng phap ly lun truyn thng la: Quan ly nghim khc da vao s trng phat; Quan ly n ha da vao s khen thng; Quan ly ngim khc va cng bng da vao ca s trng phat va khen thng.
Hoc thuyt X cng c khai quat theo ba im sau: Nha quan tri phai chiu trach nhim t chc cac doanh
nghip hoat ng nhm at c nhng mc tiu v kinh t trn c s cac yu t nh: tin, vt t, thit bi, con ngi.
i vi nhn vin, cn ch huy ho, kim tra, iu chnh hanh vi cua ho ap ng nhu cu cua t chc.
Dng bin phap thuyt phc, khen thng, trng phat tranh biu hin hoc chng i cua ngi lao ng i vi t chc.
Thuyt X cua Mc Gregor
Cc kt lun danh cho nha QT
Hc thuyt Y: Mc Gregor a ra vao nhng nm 1960Co th coi hoc thuyt Y la s sa sai hay tin b hn v ly
thuyt quan tri nhn lc. Hoc thuyt Y a ra nhng gia thit tich cc hn v ban cht con ngi, o la:
Li nhac khng phai la ban tinh bm sinh cua con ngi noi chung. Lao ng tri oc, lao ng chn tay cng nh ngh ngi, giai tri u la hin tng cua con ngi.
iu khin va e doa khng phai la bin phap duy nht thuc y con ngi thc hin mc tiu cua t chc.
Tai nng con ngi lun tim n vn la lam sao khi gi dy c tim nng o.
Con ngi s lam vic tt hn nu at c s tha mn ca nhn.
Thuyt X va thuyt Y
(Douglas Mc Gregor (1906 1964)
Hoc thuyt nay co tich cc va tin b hn hoc thuyt X ch no nhin ung ban cht con ngi hn.
No phat hin ra rng, con ngi khng phai la nhng c may, s khich l i vi con ngi nm trong chinh ban thn ho.
Nha quan tri cn cung cp cho ho mt mi trng lam vic tt thi nha quan tri phai kho lo kt hp mc tiu cua ca nhn vao mc tiu t chc.
anh gia nhn vin theo hoc thuyt Y nay ht sc linh ng, han ch: vic tun theo hoc thuyt Y co th dn n s bung
lng qua trong quan ly hoc trinh cua t chc cha ph hp ap dng hoc thuyt nay.
Vi vy hoc thuyt Y ch co th c phat huy tt trong cac t chc co trinh phat trin cao va yu vu s sang tao nh cac tp oan kinh t ln nh
Thuyt Y cua Mc Gregor
Nhn xt
Thc hin nguyn tc thng nht gia mc tiu cua t chc va mc tiu cua ca nhn.
Cac bin phap quan tri ap dng i vi ngi lao ng phai co tac dng mang lai "thu hoach ni tai.
Ap dng nhng phng thc hp dn co c s ha hn chc chn cua cac thanh vin trong t chc.
Khuyn khich tp th nhn vin t iu khin vic thc hin mc tiu cua ho, lam cho nhn vin t anh gia thanh tich cua ho.
Nha quan tri va nhn vin phai co anh hng ln nhau.
Thuyt Y cua Mc Gregor
Cc kt lun danh cho nha QT
34
2. Cc yu t tc ng n ng lc lam vic
ap ng nhu cu
Mi trng lam vic
Tn trong nhn vin
Chia se thng tin
Tao iu kin phat trin
Hng dn hanh vi
Ghi nhn thanh tich
Khen thng hiu qua
K lut
34
35
3. Vai tro cua nha qun l
Hiu nhn vin
Xac lp mc tiu cua nhom
Xac lp mc tiu cho nhn vin
Phn cng cng vic
Cung cp ngun lc
H tr thc hin cng vic
anh gia kt qua
Cung cp phan hi
35
36
4. Mt s ky nng to ng lc
Cc nguyn tc to ng lc:
Chng minh s tin tng
quyn t quyt cho nhn vin i vi mt cng vic hoan chnh
a ra s thach thc
Khuyn khich nhn vin tr thanh chuyn gia trong lnh vc chuyn mn ph hp
Ky nng to mc tiu - cac iu cn tranh
Nhng mc tiu kho inh lng
S bt tng xng gia mc tiu va phn thng
Mc tiu khng u thach thc
36
37
Ky nng to mc tiu bao am:
Nhn vin co kha nng nhn trach nhim v mc tiu;
Nhn vin nm bt ni dung va hiu tm quan trong cua mc tiu c giao pho.
Gii quyt khi mc tiu c nhn mu thun vi mc tiu phng ban
Ky nng thit k cng vic
Ky nng phan hi thng tin
Ky nng km cp
Ky nng phan hi
37
4. Mt s ky nng to ng lc
38
Ngh thut phn quyn
- S sn sang tao c hi cho ngi khac
- S sn sang chia s
- S sn sang cho php ngi khac mc sai lm
- Sn sang tin cy cp di
- S sn sang lp ra va s dng s kim tra rng ri
- Khng tin tng
- Pham vi quyn lc khng r rang
- Quyn han khng tng xng
- vi trach nhim
- ???
4. Ky nng uy thc cng vic & giao quyn
Mt s vn :
39
Xut phat t mc tiu
anh gia cng vic hin tai: Thit k cng vic la co cn thit khng hay kha thi?
Phn tich nhim v: Kim tra cng vic va quyt inh chinh xac xem nhim v la gi. Xac inh nhng rc ri, rui
ro. S dng cac 5M1E hay 5W1H
Thit k cng vic: Xac inh cac phng phap tin hanh cng vic, k hoach lam vic, cac bui tp hun cn thit,
cac thit bi cn s dng va nhng thay i trong ia im
lam vic. Kt hp nhng nhim v cng vic khac nhau
mi cng vic bao gm nhiu hoat ng khac nhau. Phai
cn thn khng bi qua tai hoc nh nhang qua.
39
4. Ky nng Thit k cng vic
40
Ky nng phan hi thng tin
Ky nng km cp
Ky nng phan hi
40
4. Ky nng khc
4141
Bn suy nghi gi v mi trng hc tp ti BK ni chung, SIM ni ring.
Tra li cc cu hoi sau, trong vong 5 pht.
1. Cc biu hiu cua vic thiu ng lc hc tp cua SV la gi ?
2. Theo bn nguyn nhn gi khin SV thiu ng lc hc tp
3. xut nhng bin php tng ng lc hc tp cua SV
4242
Hy th kim tra xem by gi bn a hiu ro hn v ng lc hc tp cua
mnh cha? N se gip bn t to ng lc hc tp cho mnh y.
Tra li cc cu hoi sau, trong vong 5 pht.
1. ng lc nao khin bn hc tp hin nay?
2. Bn s nht iu gi? Ni s o nh hng th nao n vic hc cua bn
3. Mong mun ln nht cua bn la gi ? N tc ng nh th nao n vic
hc cua bn
4. Bn c th lam gi to ng lc hc tp cho chnh mnh
43