PG-İç Denetim Etkililiğinin ve Verimliliğinin Ölçülmesi · 2012-04-11 · İÇ DENETİMİN ETKİLİLİĞİNİN ve VERİMLİLİĞİNİN ÖLÇÜLMESİ Uygulama Rehberi Uluslararası

[Şirket adını yazın] | Gizli

İÇ DENETİMİN ETKİLİLİĞİNİN ve VERİMLİLİĞİNİN ÖLÇÜLMESİ

Uygulama Rehberi

Çeviri:Ersin Bulut

Aralık

2010

Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü


Uygulama Rehberi


İçindekiler

Yönetici Özeti ................................................................................ 1

Giriş ................................................................................................ 1

İç Denetimin Etkililiğinin ve Verimliliğinin Tanımlanması ........... 2

İç ve Dış Paydaşlar ......................................................................... 3

İç Denetimin Performans Kriterleri/Etkililik ve Verimlilik

Göstergeleri .................................................................................... 4

Performans Ölçüm Sürecinin Oluşturulması .................................. 4

İç Denetim İçin Performans Bilgisi Kategorileri ............................ 5

Performans Göstergelerinin Özellikleri:......................................... 6

Nicel-Nitel...................................................................................... 6

Özel Göstergeler............................................................................. 6

İzleme ve Sonuçları Raporlama...................................................... 7

Ek A: .............................................................................................. 8

Başvuru Kaynakları ........................................................................ 8

EK B:.............................................................................................. 9

İç Denetimin Kalitesini Layıkıyla Ölçebilmek ve Bu Hususta

Çeşitli Paydaşlara Makul Güvence Verebilmek Amacıyla

Cevaplanması Gereken Sorular ...................................................... 9

EK C:............................................................................................ 10

İç Denetim Etkililik ve Verimlilik Kriterleri Örnekleri ................ 11

Ek D: ............................................................................................ 12

İç Denetimin Etkililiğini ve Verimliliğini Raporlama Tablosu

Örneği ........................................................................................... 13

Ek E:............................................................................................. 14

İç Denetim Tamamlandıktan Sonra Gönderilen Müşteri Anketi

Örneği ........................................................................................... 15

Yazarlar ........................................................................................ 16

Gözden Geçirenler ve Katkı Sağlayanlar ..................................... 16


Uygulama Rehberi


Yönetici Özeti

İç denetim bir kurumun yönetişimi ve faaliyetleri için

kritik bir rol oynar. İç denetim, etkili bir şekilde

uygulanıp, işletilip yönetildiğinde, bir kurumun

hedeflerine ulaşmasına yardımcı olan önemli bir

unsurdur. İç denetimi etkili bir şekilde kullanan

kurumlar, iş risklerini, süreç ve sistem verimsizliklerini

belirlemeyi, uygun düzeltici önlemleri almayı ve

bunların sonucunda da sürekli gelişmeyi desteklemeyi

daha iyi başarırlar. İç denetimin güvenilirliğini

sağlamak ve güçlendirmek için etkililiğinin ve

verimliliğinin izlenmesi zorunludur.

Bir denetim faaliyetinin hedeflerini ve amaçlarını

karşıladığının, en yüksek kalite uygulamaları ve

standartları ile uyumlu olduğunun belirlenebilmesi için

performans ölçütlerinin oluşturulması kritik öneme

sahiptir. Bu uygulama rehberi iç denetim faaliyetlerine,

etkililiklerini, verimliliklerini ve paydaşlarına

sundukları müşteri hizmetinin seviyesini ölçmeleri için

rehberlik sağlar.

İlk adım olarak paydaşların kurumun faaliyetlerine

değer kattığını ve geliştirdiğini düşündükleri faaliyetler

için anahtar performans ölçütleri belirlemek gerekir.

Yönetim kurulu, üst düzey yönetim, kamu kuruluşları

ve düzenleyici otoriteler ve dış denetçinin yanında iç

denetim faaliyetinin kendisini de paydaşlara örnek

olarak sayabiliriz.

Anahtar performans etkililik ve verimlilik

göstergelerini belirlerken, Uluslararası İç Denetçiler

Enstitüsü’nün (IIA) Uluslararası Mesleki Uygulama

Çerçevesi, iç denetim yönetmeliği ve görevi,

yürürlükteki yasa ve düzenlemeler, denetim strateji ve

planları gibi kaynaklar göz önünde bulundurulur.

Etkililik ve verimlilik göstergeleri nicel ve nitel

olabilir. Denetim faaliyetinin performans göstergeleri,

Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü tarafından

yayımlanan Uluslararası İç Denetim Standartlarına

(Standartlar) uyumun yanı sıra aşağıdaki hususları

içerebilir:

Risk yönetimi, kontrol ve yönetişim

süreçlerinin gelişimine katkı düzeyi,

Anahtar hedef ve amaçlara ulaşılması,

Denetim planına uyum düzeyinin

değerlendirilmesi,

Personel verimliliğindeki gelişmeler,

Denetim sürecinin verimliliğindeki artış,

Süreç iyileştirmeleri için önerilen aksiyon

planı sayısındaki artış,

Denetim görevinin planlanmasının ve

gözetiminin yeterliliği,

Paydaşların ihtiyaçlarının karşılanmasındaki

etkililik,

Kalite güvence değerlendirmelerinin ve iç

denetim faaliyetinin kalite geliştirme

programının sonuçları

Denetimin uygulamasındaki etkililik,

Denetim müşterisiyle (denetlenen) ve

Yönetim Kuruluyla olan iletişimin açıklığı

Anahtar etkililik ve verimlilik göstergeleri ve hedefleri

belirlendikten sonra, bir izleme sürecinin ve paydaşlara

raporlama yönteminin belirlenmesi (format,

zamanlama ve göstergeler gibi) gerekir. İç denetim

faaliyetinin kilit paydaşlardan denetimin etkililiği

hakkında geri bildirim alması ve bu doğrultuda ihtiyaç

duyulan alanlarda düzeltmeler yapması önemlidir.

Giriş

Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü’nün yayımladığı

Mesleki Uygulama Çerçevesi’nde iç denetim “Bir

kurumun faaliyetlerini geliştirmek ve onlara değer

katmak amacını güden bağımsız ve objektif bir

güvence ve danışmanlık faaliyetidir. İç denetim,

kurumun risk yönetimi, kontrol ve yönetişim

süreçlerinin etkililiğini değerlendirmek ve geliştirmek

amacına yönelik sistemli ve disiplinli bir yaklaşım

getirerek kurumun amaçlarına ulaşmasında yardımcı

olur.” olarak tanımlanmıştır.

Aşağıdaki Uluslararası İç Denetim Standartları iç

denetim faaliyetinin etkililiğinin ve verimliliğinin

ölçülmesi ile ilgilidir.


Uygulama Rehberi


1300-Kalite Güvence ve Geliştirme Programı

İç denetim yöneticisi, iç denetim faaliyetinin tüm

yönlerini kapsayan bir kalite güvence ve geliştirme

programı hazırlamak ve bunu sürdürmek zorundadır.

Yorum:

Bir kalite güvence ve geliştirme programı, iç denetim

faaliyetinin İç denetimin tanımına ve standartlara

uygun olarak değerlendirilmesini ve iç denetçilerin etik

kurallarını uygulayıp uygulamadığının

değerlendirilmesini mümkün kılmak amacıyla

tasarlanır. Program ayrıca, iç denetim faaliyetinin

verimliliğini ve etkililiğini değerlendirir ve geliştirme

için fırsatları belirler.

1310-Kalite Güvence ve Geliştirme

Programının Gereklilikleri

Kalite güvence ve geliştirme programı hem iç hem de

dış değerlendirmeleri ihtiva etmek zorundadır.

1311-İç Değerlendirmeler

İç değerlendirmeler:

İç denetim faaliyetinin performansının

devamlı izlenmesini,

Öz değerlendirme yoluyla veya kurum içinde,

iç denetim uygulamaları hakkında yeterli

bilgiye sahip kişilerce yapılan dönemsel

gözden geçirmeleri

kapsamak zorundadır.

1312-Dış Değerlendirmeler

Dış değerlendirmeler, kurum dışından vasıflı ve

bağımsız bir gözden geçirme uzmanı veya ekibi

tarafından en azından beş yılda bir yapılmak

zorundadır. İç denetim yöneticisinin:

Dış değerlendirme sıklığının artırılmasına

yönelik ihtiyacı,

Dış gözden geçirme uzmanı veya ekibinin

sahip olması gereken vasıfları ve bunların

bağımsızlığını, menfaat çatışması ihtimalini

de göz önünde bulundurarak

Yönetim Kurulu ile birlikte değerlendirmesi zorunludur.

Bu standartların uygulanması hakkında ilave rehberlik:

Uygulama Önerisi 1300-1: Kalite Güvence ve

Geliştirme Programı

Uygulama Önerisi 1310-1: Kalite Güvence ve

Geliştirme Programının Gerekleri

Uygulama Önerisi 1311-1: İç

Değerlendirmeler

Uygulama Önerisi 1312-1: Dış Değerlendirmeler

Bu uygulama rehberi, iç ve dış değerlendirmeler sırasında performans göstergelerinin incelenmesinin de bir faktör olarak kullanılmasını önerir. Performans göstergelerinin incelenmesi, iç denetim bölümlerininçeşitli iç ve dış müşteriler için etkililiğini ve verimliliğini ölçerken göz önünde bulundurulacak örnekler sağlar. Bu örneklerin, kullanılacak yegane unsurlar olarak değerlendirilmemesi gerekir. Bu konuda başvuru kaynağı olarak Ek-A’ya da bakınız.

İç Denetimin Etkililiğinin ve

Verimliliğinin Tanımlanması

Etkililik ve verimlilik genel olarak, niteliği de içerecek

şekilde, belirlenen amaçlara ulaşma seviyesi olarak

tanımlanır. Aynı tanım iç denetimin etkililiği ve

verimliliği için de kullanılabilir. İç denetimin, iç

denetim faaliyetinin kuruluş amaçlarına ulaşma

derecesini (niteliği de içeren) ölçmek için

çevresi/faaliyeti ile uyumlu performans göstergeleri ve

bağlantılı ölçüm kriterleri belirlemesi gerekir (iç

denetimin niteliğini belirlemeye yardımcı olabilecek

soru örnekleri için ek B’ye bakınız.). İç denetimin

etkililik ve verimliliğinin iç denetim sürecinin bir

parçası olarak belirli aralıklarla izlenmesi ve

değerlendirilmesi gerekir.


Uygulama Rehberi


İç ve Dış Paydaşlar

İç denetim faaliyeti için kilit paydaşlar genellikle iç ve

dış olarak ikiye ayrılır.

İç paydaşlar;

Yönetim Kurulu (veya denetim komitesi gibi

bir komite)

Üst yönetim

Operasyon ve Destek Yönetimi ve

İç denetçilerden

oluşabilir.

Dış paydaşlar ise;

Düzenleyici kurumlar ve standart

belirleyiciler,

Dış denetçiler,

Üçüncü taraf satıcılar ve

Üçüncü taraf müşterilerden

oluşabilir.

İç denetim faaliyetinin, ilgili tüm paydaşları ve bu

paydaşların iç denetim faaliyetinden sağladıkları çıkar

ve faydayı belirlemesi ve mümkünse her paydaştan

geribildirim alması gereklidir. Özel geribildirimler;

İç denetimin amaç ve sorumluluğu ve bu amaç

ve sorumluluğun kurum içindeki değişik

kademeler tarafından anlaşılıp anlaşılmadığı,

İç denetimin bağımsızlığı ve tarafsızlığının

yeterliliği,

İç denetim faaliyetinin hedef çıktıları ve

beklentileri,

Mevcut veya planlanan iş öncelikleri ve

bunların faaliyetin kapsamı ile ilişkisi,

Varsa, iç denetim faaliyetinin mevcut

eksiklikleri,

İç denetim faaliyetinin iletişimin kalitesi ve

yeterliliği,

Planlanan ve uygulanan görevlerin sıklığı ve

doğasına ilişkin mevcut memnuniyet veya

memnuniyetsizlik düzeyi,

İç denetim faaliyetinin kaynaklarına ilişkin

mevcut memnuniyet veya memnuniyetsizlik

düzeyi,

Değişen iş ihtiyaçları, ilgili riskler ve iç

denetimin güvence ve danışmanlık hizmetleri

sağlama kabiliyeti

hakkında fikir verecektir.

İlgili paydaşların ve memnuniyet düzeylerinin

belirlenmesine ilişkin değerlendirmeler aşağıdaki

hususları içerir:

Kurumun ve iç denetim faaliyetinin

düzenlemelerinin kapsamı,

İç denetimin kilit iç ve dış paydaşlarla ilişkisi ve

bu gruplarla birlikte iç denetim fonksiyonunun

amaçları ve bu fonksiyondan olan beklentilerin

oluşturulması,

Otoritenin iç denetim faaliyetleri ile ilgili

düşünceleri ve paydaşların iç denetim

faaliyetlerine ilgisi,

Kilit kişilerden, gruplardan veya standart

koyuculardan iç denetim faaliyetinin nitelik,

kapsam ve etkililiğini en üst seviyeye taşıyacak

iç geribildirimler alınması,

Kurumun yapısı (kamu-özel ve yönetim

seviyeleri/yönetim hiyerarşisi gibi),

İç denetim faaliyeti tarafından uygulanan görev

tipleri,

İç denetim yönetmeliğinde belirtilen özel

paydaşlar,

Yönetim kurulu yönetmeliğinin ilgili hükümleri


Uygulama Rehberi


İç Denetimin Performans Kriterleri/Etkililik ve Verimlilik Göstergeleri

İç denetim, kurumun yönetişim çerçevesinin kilit bir bileşeni olarak değerini etkili bir şekilde göstermek zorundadır.

Denetim faaliyeti, örneğin; güçlü, uygun ve güvenilir performans kriterleri ile yol gösterici olabilir.

Performans Ölçüm Sürecinin Oluşturulması

Etkili performans göstergeleri belirleyebilmek için iç denetim yöneticisinin;

Paydaş memnuniyeti, iç denetim süreçleri, yenilikler ve yetenekler gibi kritik performans kategorilerinin

belirlenmesi,

Performans kategorilerinin stratejilerinin ve ölçüm yöntemlerinin belirlenmesi. Stratejilerin IIA standartları,

yürürlükteki diğer mesleki standartlar, yürürlükteki kanun ve düzenlemelerle uyumlu olarak yürütülmesi ve

paydaş memnuniyetini sağlaması gereklidir. İç denetim faaliyetinin IIA standartlarına uyumunu sağlamak

amacıyla performans kriterlerinin kullanılması iç değerlendirme sürecinin bir öğesi olabilir.

Performans kriterlerinin rutin olarak izlenmesi, değerlendirilmesi ve raporlanması

hakkında bir süreç oluşturması gerekir.

Süreç aşağıdaki adımları içerebilir:

İç Denetim Etkililiğinin Tanımlanması

Standartları da içerecek şekilde ilgili Uluslararası Mesleki Uygulama Çerçevesinin incelenmesi

İç denetim faaliyetinin ve kurumun stratejik planının incelenmesi

Yönetim kurulu, denetim komitesi ve iç denetim faaliyet yönetmeliklerinin incelenmesi

Temel, beklenen ve hedeflenen/tercih edilen iç denetim faaliyeti çıktılarının değerlendirilmesi

İç denetimin etkililiği ve verimliliği için bir ön tanım yapılması

Kilit paydaşlarla etkililik ve verimlilik tanımları üzerinde anlaşma sağlanması

Kilit İç ve Dış Paydaşların Belirlenmesi

Faaliyet ve kurum için kilit iç ve dış paydaşların belirlenmesi

İç denetim çalışmalarını doğrudan veya dolaylı olarak dayanak kabul edenlerin belirlenmesi

İç denetim çalışmalarından doğrudan veya dolaylı olarak faydalananların belirlenmesi

İç denetim faaliyetini destekleyenlerin belirlenmesi

İç Denetimin Etkililik Kriterlerinin Geliştirilmesi

Kilit paydaşların iç denetim faaliyetinden beklentilerinin anlaşılması

Kilit paydaşların önem verdiği iç denetim özelliklerinin, çıktılarının ve yeteneklerinin neler olduğunun ve bu alanlarla ilgili eksikliklerin ve ilerlemelerin anlaşılması


Uygulama Rehberi


Etkililik ve verimlilikle ilgili nitelikleri ve bunlar karşısındaki performansı belgelemek için dengeli karne gibi ölçüm araçlarının geliştirilmesi

Etkililik ve verimlilik ölçütleri ile ilgili kilit paydaşlarla uzlaşılması

İzleme ve Sonuçların Raporlanması

Kurumun büyüklüğü, özellikleri ve yönetişim yapısı ile uyumlu ve üzerinde anlaşılmış bir rapor formatı ve sıklığı belirlenmesi

Uygunluk, verimlilik ve etkinliği sağlamak için bu izleme ve raporlamaların periyodik olarak incelenmesi

Raporlama sonuçlarının iç denetim faaliyetlerinin şekillendirilmesi ve yönlendirilmesi için kullanılması

İç denetim faaliyetlerine, belirlenmiş etkililik ve verimlilik kriterleri doğrultusunda yön verilmesi

İç Denetim İçin Performans Bilgisi Kategorileri

İç denetim faaliyetinin paydaş memnuniyeti, denetim süreçleri, iç denetim yenilik ve yetenekleri gibi anahtar performans

gösterge kategorilerini belirleyebilmesi gereklidir. Denetim süreçleri, risk değerlendirme, planlama ve denetim

metodolojilerini içerebilir. Yenilik ve yetenekler teknolojinin, eğitimin ve sektör bilgisinin etkili kullanımını içerebilir.

İç denetim faaliyetinin performans kriterlerini belirlerken aşağıdaki hususları göz önünde bulundurması gerekir:

İç denetim faaliyetinin stratejisiyle ilişkilendirilen performans kriterleri ne ölçüde etkili?

Performans kriterleri hem öncü hem de artçıl göstergeleri içeriyor mu?

Performans kriterleri faaliyetin görev ve rolünü yansıtıyor mu?

Sürekli gelişim için kullanılan performans göstergeleri ne kadar etkili?

Performans kriterleri boyutlar, çıkarlar ve çeşitli kilit paydaşların bakış açıları doğrultusunda oluşturulabilir. Her bakış

açısı ilgili kriterleri içerecektir.

Kaynak: Mark Frigo’nun İç Denetim Birimleri için Bir Dengeli Karne Çerçevesi” yayınından alınmıştır.

IIA Standartları

Bölüm bazında çıktılar ve ayrıcalık

düzenlemeleri/Politikalar

Denetim Komitesi

İç Denetim Süreçleri Yönetim/Denetlenenler

Yenilik ve Yetenekler


Uygulama Rehberi


Performans Göstergelerinin

Özellikleri:

Nicel-Nitel

İç denetim faaliyetinin performansını ortaya koymak

açısından hem nicel hem de nitel ölçütler önemli olup,

her ikisi de kabul görmüş standartlarla, önceki

performansla ve/veya üzerinde uzlaşılan beklentilerle

kıyaslanabilir.

Nitel performans ölçütleri çoğu kez mevcut

veya elde edilebilir verilere dayanır ve

kolaylıkla anlaşılabilir. (örneğin tamamlanan

ve planlanan denetim yüzdelerinin

karşılaştırılması) Nitel ölçütlerin toplanması

çoğunlukla kolaydır ve bunlar diğer

kurumlarla da karşılaştırılabilir niteliktedir.

Nicel ölçütler çoğunlukla anket araştırmaları

ve röportajlar gibi daha yoğun zaman

harcanarak elde edilen benzersiz bilgilerin

toplanmasına dayanır. Nicel ölçütler, nitel

ölçütlere derinlik sağlayabilecek çok sayıda

konuda performansa geniş bir bakış açısı

sağlar.

Özel Göstergelerİç denetimin performans ölçüm amaçları standartlara

uyumun yanı sıra; risk yönetimi, kontrol ve yönetişim

süreçlerinin gelişmesine sağladığı katkı düzeyini,

belirlenmiş temel hedef ve amaçlara ulaşılmasını,

denetim planına uyumun değerlendirilmesini,

çalışanların verimliliği, denetim sürecinin maliyet

verimliliği, süreçlerin geliştirilmesi için önerilen

aksiyon planı sayısını, paydaşların ihtiyaçlarının

karşılanmasındaki etkinliği ve kalite güvence

incelemelerinin yeterliliğini içerebilir.

Aşağıda, iç denetim faaliyetinin kullanabileceği bir

dengeli karne yaklaşım tipi örneği yer almaktadır.

Bu göstergelerin tutarlı, şeffaf ve sürdürülebilir bir

şekilde kullanılabilmesi için her birinin dikkatlice ve

tam olarak tanımlanması gerekecektir.

Denetim Komitesi:

Memnuniyet anketi

Risk kaygıları

Plan girdisi

IIA Standartları

Bölüm faaliyet sonuçları ve

öncelikleri

Mevzuat/Politika

Yenilik ve Yetenekler:

Çalışanların Tecrübesi

Denetçi başına düşen eğitim saati

Tayin olan personel yüzdesi

Uygulamaya alınan yenilikçi gelişme

sayısı

Süreç iyileştirme sayısı

Beklenmedik risk olaylarının yüzdesi

Yönetim/Denetlenenler:

Memnuniyet anketi

Denetim başına düşen

öneri sayısı

Düzeltici önlem

tarihinde uygulamaya

alınan öneri oranı

Maliyet tasarrufları

Süreçlerde sağlanan

değişimler

İç Denetim Süreçleri:

Riski karşılama

Tamamlanan

denetimlerin

planlanan denetimlere

oranı

Öneri/denetim sayısı

Gerçekleşen

maliyetlerin planlanan

maliyetlerle

karşılaştırılması

Denetimin başından

sonuna kadar geçen

süre

Politika ve

standartlara uyum

Geliştirilen kalite

güvence teknikleri


Uygulama Rehberi


İzleme ve Sonuçları Raporlama

İç denetimin etkililiği ve verimliliğinin belirli

dönemlerde paydaşlara raporlanması gereklidir. İç

denetim yöneticisinin kilit paydaşlardan iç denetim

raporlamasının (örneğin, format, zamanlama, ölçütler)

etkililiği ve verimliliği hakkında geri bildirim alması ve

raporları onların beklentilerine yaklaştırmak için çaba

sarf etmesi gereklidir.

İçerik: Raporlanacak hususlar paydaşların

beklentilerine ve kurumun özel ihtiyaçlarına göre

değişiklik gösterir. Kilit paydaşların beklentilerini ve

ihtiyaçlarını belirlemek için anket düzenlenmesi- ki bu

daha sonra iç denetimin hangi kriterlere göre

değerlendirilmesi (Anket örneği için Ek-E’ye bakınız.)

gerektiğini belirlemeye de yardımcı olur- bu anlamda

iyi bir uygulamadır.

Raporlama Tipleri: İç denetim yöneticisi hangi

paydaşlara raporlama yapılması gerektiğini

değerlendirir ve bunların özel ihtiyaçlarına uygun rapor

setlerini tasarlar.

Sıklık: Raporlama sıklığı paydaşların ihtiyaçlarına göre

belirlenir. İç denetimin etkililiğinin ve verimliliğinin

üçer aylık dönemlerde raporlanması iyi bir başlangıç

olabilir.

Biçim: İç denetimin etkililiğinin ve verimliliğinin

raporlanmasına ilişkin standartlar denetimle ilgili diğer

bilgilerin raporlanması sırasında takip edilen raporlama

standartlarına benzer olmalıdır. Word, Powerpoint,

otomatik araçlarla hazırlanan tablolar ve e-mail gibi

çok sayıda raporlama şekli vardır. Belirlenen formatın

paydaşların özel ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde

dizayn edilmesi gereklidir. Örneğin, yönetim kuruluna

yapılan raporlama kurulun iç denetim faaliyetlerini

gözetim ihtiyaçlarını karşılayacak surette, daha az

sıklıkta ve daha az detay içerecek şekilde olabilir.

Yönetime yapılan raporlama bükük ölçüde çok daha

detaylı olacaktır. Tablo rapor örneği için Ek-D’ye

bakınız.

Ölçüm verilerini bir araya getirmek, özetlemek ve

analiz etmek için uygun süreçlere ihtiyaç vardır. Ölçüm

verisini gerçekleştirme ve doğrulama sorumluluğu

diğer herhangi bir denetim görevine benzer bir şekilde

belirlenmelidir.

İç denetim yöneticisi, güncel ölçüt ve kriterleri

dönemsel olarak emsal kurumlar tarafından

kullanılanlarla kıyaslamayı düşünebilir. Bu, iç

denetimin etkililiğini ve verimliliğini ölçmek için

geçerli ve uygun kriterlerin kullanıldığından emin

olunmasına yardımcı olabilir.


Uygulama Rehberi


Ek A:Başvuru Kaynakları

Kalite Değerlendirme El Kitabı (IIA Araştırma

Vakfı,2009)

Kurumların denetim birimlerinin büyüklüğü, tecrübesi,

uzmanlığı ve diğer değerlerin benzer büyüklükteki

diğer kurumların toplulaştırılmış ortalamaları ile

karşılaştırılmasına imkan veren IIA’in Küresel

Denetim Bilgi Ağı (GAIN)

İç Denetim Birimleri için Bir Dengeli Karne Çerçevesi-

Mark Frigo (IIA Araştırma Vakfı,2002)

İç Denetim: Güvence ve Danışmanlık Hizmetleri-Kurt

Reding, Paul Sobel, Urton Anderson, Michael Head,

Sridhar Ramamoorti, Mark Salamasick ve Chris Riddle

(IIA Araştırma Vakfı, 2007)

Temel Unsurlar: Bir İç Denetim Faaliyetleri Kılavuzu-

Archie Thomas

Performans Denetimi: Bir Ölçüm Yaklaşımı-Ronell

Raaum ve Stephan Morgan (IIA Araştırma Vakfı,

2009)

En İyi Uygulamalar: 4 Yenilikçi Denetim

Departmanının Katma Değerli Yaklaşımları-James

Roth (IIA Araştırma Vakfı, 2000)

İç Denetimim Etkililiği: Doğru Tuşlara Basmak-David

Lukeman (IIA Dahili Bölge Topluluğu-

PriceWaterhouse Coopers, 21 Mart 2007)


Uygulama Rehberi


EK B:İç Denetimin Kalitesini Layıkıyla Ölçebilmek ve Bu Hususta Çeşitli Paydaşlara Makul Güvence Verebilmek Amacıyla Cevaplanması Gereken Sorular

Kaynak: www.theiia.org/guidance/quality

1. İç Denetim Faaliyetinin bir kalite güvence ve

geliştirme programı var mı?

2. İç Denetim Faaliyeti görev yönetmeliğine uygun

olarak yürütülmekte midir?

3. İç denetçiler IIA’in Etik İlkelerini benimsiyorlar mı?

4. İç denetimler, Uluslararası İç Denetim Mesleki

Uygulama Standartlarına uygun olarak yürütülmekte

midir?

5. İç Denetim faaliyeti etkili ve verimli bir şekilde

yürütülmekte midir?

6. Kadro büyüklüğü yeterli midir?

7. Mevcut beceri setleri uygun mudur?

8. İç denetim faaliyeti kurumun faaliyetlerinin

gelişimine katkı sağlıyor mu ve katma değer sağladığı

paydaşlar tarafından da kabul ediliyor mu?

9. İç denetim faaliyeti ihtiyacı olan araçlara ve diğer

kaynaklara sahip midir?

10. İç denetim faaliyeti sürekli iç değerlendirmeler,

denetimin analizi, belgeleme, politika ve prosedürlerle

uğraşmakta mıdır?

11. İç denetim faaliyeti, müşteri anketleri, risk

değerlendirmeleri, çalışma kağıtlarının incelenmesi,

performans göstergelerinin analizi, en iyi

uygulamalarla kıyaslamayı içeren dönemsel

değerlendirmeler yapmakta mıdır?

12. Takım üyeleri profesyonel gelişim eğitimlerine

katılmakta mıdır?

13. Takım üyeleri yeterliklerini gösteren mesleki

unvanlara sahip midir?

14. İç denetim faaliyeti 5 yıl içinde bağımsız bir dış

kalite değerlemesi temin etti mi?


Uygulama Rehberi


EK C:İç Denetim Etkililik ve Verimlilik Kriterleri Örnekleri

PerformansÖlçüm Kategorisi

Verimlilik Kriterleri Etkililik Kriterleri Verimlilik ve EtkililikKriterleri

Temel Kriterler Planlanan denetim sayısı

Tamamlanan denetim sayısı

Performans geri bildirimininzamanında yapılması

Personel kullanımı-Doğrudan ve dolaylı zaman

Denetçi başına tamamlanan denetim

Gerçekleşen saatler ve bütçelenen saatler

Denetim raporu çevrim süresi:açılış toplantısından saha çalışmasının tamamlanmasına kadar geçmesi beklenen süre vesaha çalışmasının tamamlanmasından nihai raporun hazırlanmasına kadar geçen süre

Planlanan iç denetimler iledüzenlenen iç denetim raporsayısının kıyaslanması

Müşteri memnuniyet değerlendirmeleri

Çalışan memnuniyet değerlendirmeleri

Önemli denetimbulgusu sayısı

Uygulamaya alınan öneri oranı

Tekrarlanan bulguların sayısı

Planlanan düzelticifaaliyet süresi geçmiş açık denetim bulgusu sayısı

Yetersiz iç denetimkanaati sayısı

Eğitim/Sürekli mesleki eğitim (CPE)

Personel devir hızı/elde tutma

Paydaşlara Sunulan Hizmetler

Özel taleplere duyarlılık

Yönetimin taleplerine ortalamacevap verme süresi

Yürütülen kontrol özdeğerlendirme oturum sayısı

Her 1000 çalışan başına düşen denetçi sayısı

1 milyon $ Gelir/1 Milyon $Varlık başına düşen denetçi sayısı

Tamamlanan denetimlerinplanlanan denetimlerlekarşılaştırılması

Bölüm bütçesinden yapılan maliyet tasarrufu yüzdesi

Yüksek kaliteli hizmetteslimi

Denetlenenlerinbeklentilerinin yönetimi

Güçlü ilişkiler kurmak

Yönetimden gelentaleplerin sayısı

Denetime dahil olankomite ve görev gücüsayısı

Belirlenen maliyettasarrufu miktarı ve geri kazanım yüzdesi

Müşteri anketi skorları (Ek E’deki örnek anketmektubuna bakınız.)

Üst düzey yönetimanket skorları

Denetim komitesi anketskorları

Denetimler/denetçilerhakkındaki olumlu ve olumsuz geri bildirimsayısı


Uygulama Rehberi


PERFORMANSÖLÇÜM KATEGORİSİ

VERİMLİLİK KRİTERLERİ ETKİLİLİK KRİTERLERİ VERİMLİLİK VE ETKİLİLİK

KRİTERLERİ

İş Bilgisi Karmaşık müşteri sorunlarını çözmeye yardımcı olmak için sahip olduğu bilgileri kullanma

Derinlemesine birsektör bilgisiningeliştirilmesi

En iyi uygulamaları, gündemdeki konuları ve sektör eğilimlerini geliştirme ve katkıda bulunma

Kıyaslanan en iyi uygulamalar

Teknik Gelişim İlgili teknik bilgilerin gelişimi:

İç denetim Muhasebe Düzenleyici İş

Denetim metodolojisetine uyum

Yenilik Denetimlerde teknolojininkullanımı

Yaratıcılık ve verimlilik

İç denetim geliştirme takımlarının sayısı ve takım başına harcanan süre

Gelişmiş denetim süreci

Kurum bünyesindeveya iç denetimfaaliyetinin içinde tespitedilen ve duyurulan eniyi uygulama sayısı

İşe veya diğer özel eğitimlere harcanan süre

Mesleki örgütlerekatılma (Örn: IIA, denetçilerin yuvarlakmasa toplantısı gibi)

Düşünce liderliği


Uygulama Rehberi


PERFORMANS ÖLÇÜMKATEGORİSİ

VERİMLİLİK KRİTERLERİ ETKİLİLİK KRİTERLERİ VERİMLİLİK VE ETKİLİLİK

KRİTERLERİ

İnsan Gelişimi Bir yıl içindeki koçluk seansı sayısı

Gelişim planının izlenmesi (planlanan vegerçekleşen)

İhtiyaç duyulan en düşük eğitim saatlerine ulaşma

Ortalama görev süresi

İç denetim faaliyetindeki personelrotasyon sayısı

Ortalama denetimtecrübesi

Mesleki sertifika sahibidenetçi oranı

İleri düzey denetçi oranı

Denetçi başına eğitim süresi

Denetçi devir hızı

Kurum içinde başka birimlere atanan,yükselen denetçisayısı/yüzdesi ve kurumdan ayrılan denetçi yüzdesi

İşe alımda takım üyelerinin yardımı (Özgeçmişlerin incelenmesi, mülakatvb.)


Uygulama Rehberi


Ek D:İç Denetimin Etkililiğini ve Verimliliğini Raporlama Tablosu Örneği

NİCEL GÖSTERGELER

Alan Gösterge Hedeflenen Gerçekleşen

1.Çeyrek

2.Çeyrek

3.Çeyrek

4.Çeyrek

Bütçe Yönetimi Bütçe ve gerçekleşmeler

Denetim planının sunulması

Yıl içinde sunulan denetim planı oranı

MÜŞTERİ HİZMETLERİ


1.Çeyrek

2.Çeyrek

3.Çeyrek

4.Çeyrek

Sürekli olmayan işler için alınan geçici taleplerin sayısı/türleri

Yönetim tarafından yapılan geçici taleplerle ilgilitutulması gereken kayıtlar

ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ VE GELİŞİMİ


1.Çeyrek

2.Çeyrek

3.Çeyrek

4.Çeyrek

Çalışanlara verilen eğitim saatleri/yıl

Gerçekleşen eğitim saatinin bütçelenen eğitim saati ile karşılaştırılması

Çalışan planı (işe alma) Planlanan ve işe alınan personel karşılaştırması

DENETİM HİZMETİ/VERİMLİLİĞİ


1.Çeyrek

2.Çeyrek

3.Çeyrek

4.Çeyrek

Bütçe dahilinde vekararlaştırılan hedef tarihte tamamlanan denetimincelemesi

Bütçelenen ve gerçekleşen

Denetim metodolojisiningözden geçirilmesi

Planlanan ve gerçekleşen gözden geçirmeler

3. KİŞİLERLE İLİŞKİLER


1.Çeyrek

2.Çeyrek

3.Çeyrek

4.Çeyrek

Konunun uzmanlarının kullanımı

Özel işler için konunun uzmanlarının kullanımı


Uygulama Rehberi


Ek E:İç Denetim Tamamlandıktan Sonra Gönderilen Müşteri Anketi Örneği

Konu: İç Denetim Geri Bildirim Anketi

Sayın XXXXX

Sizin faaliyet alanınızda yakın zamanda bir iç denetim gerçekleştirdik. Müşterilerimize sunduğumuz

hizmetin seviyesini geliştirmeyi sürdürebilmemiz için ekteki iç denetim geribildirim anketine vereceğiniz

içten cevaplar bizi memnun edecektir. Biz müşterilerimizin ve paydaşlarımızın görüşlerine değer veririz ve

sizin geribildiriminizi denetim hizmetlerimizin kalitesini sürekli olarak değerlendirebilmek amacıyla

kullanacağız. Lütfen tamamladığınız anketi …………. tarihine kadar bana gönderiniz.

Herhangi bir sorunuz olduğunda, …………….. nolu telefonumdan çekinmeden bana ulaşabilirsiniz.

Saygılarımla,

İç Denetim Yöneticisi veya Denetçi

İÇ DENETİM GERİ BİLDİRİM ANKETİ

Denetim Raporu Başlığı: ___________________________________________

İşin Sahibi: ___________________________________________

Aşağıdaki derecelendirme ölçeği 5 (Kesinlikle katılıyorum) ile 1 (Kesinlikle katılmıyorum) arasındaki

değerlerden oluşmaktadır.

DENETİMİN NİTELİĞİ 5

KesinlikleKatılıyorum

4Katılıyorum

3Karasızım

2Katılmıyorum

1Kesinlikle

Katılmıyorum

Yapılmadı

1Açılış toplantısı düzenlendi ve tüm sorular/yorumlaryeterince ele alındı.

2Nihai denetim amaçları ve kapsamı konusunda mutabakat sağlandı


Uygulama Rehberi


3Denetim ekibi işiniz hakkında bilgi sahibiydi

4Denetim belirtilen zamandiliminde tamamlandı

5

Denetim işlerinizi en alt seviyede aksatacak şekilde etkili ve verimli bir şekilde yürütüldü

6Denetim profesyonel venazik bir şekilde yürütüldü

7Denetim ekibi temelkonularla ilgili denetimsırasında sizi bilgilendirdi.

8

İşle ilgili tüm temel kaygılarınız/riskleriniz denetim sırasında ele alındı.

9

Kapanış toplantısı her iki taraf için de tümdeğerlendirmelerin ele alınmasına ve tartışılmasına imkan sağladı.

10Denetim raporu tamdı ve bulgular açıkça iletilmişti.

11

Denetim raporu ekibinizingörüşlerini ve alınan düzeltici aksiyonları da mümkün olduğunca yansıtmaktadır.

12

Denetim, tüm yönleriyledeğerlendirildiğinde sizin faaliyet alanınıza katkı sağladı.

Yukarıdaki sorularla ilgili görüşlerinizi burada belirtebilirsiniz.

Gelecekte yapılacak denetimlerin kalitesini artırabilmek için önerileriniz nelerdir?

Yukarıdaki anketi tamamladığınız için teşekkür ederiz. Lütfen …………… tarihine kadar gönderiniz.


Uygulama Rehberi


Yazarlar

Gregory S. Dubis, CIA, CCSA

Princy Jain, CIA, CCSA

Amipal Manchanda

Rita Thakkar, CIA

Gözden Geçirenler ve Katkı Sağlayanlar

Douglas J. Anderson, CIA

James Rose, CIA

Steven E. Jameson, CIA, CCSA, CFSA

PG-İç Denetim Etkililiğinin ve Verimliliğinin Ölçülmesi · 2012-04-11 · İÇ DENETİMİN ETKİLİLİĞİNİN ve VERİMLİLİĞİNİN ÖLÇÜLMESİ Uygulama Rehberi Uluslararası

Documents