Petrolioa

PETROLIOA

LEIRE UNZAGA

PETROLIOAEKOIZPENA

Petrolioa itsasoan edo itsasotik hurbil dauden arro sedimentarioetan sortzen da . Itsaspeko

organismoak hiltzean itsasoaren hondoan gelditzen ziren .

Organismo hauek sedimentuz estaltzean ,hartzidura prozesu

bat asten zuten eta guzti honen ondorioz petrolio

sortzen zen .

• Arroka neurri batean iragazkorra izan behar du

presioa dagoenean mugitu ahal dadin.

• Arroka iragazgaitza ere egon behar du gasa nahiz

petrolioa ez aldegiteko.

PETROLIOA LORTZEKO BEHAR DIREN BALDINTZAK

• Tokia "tranpa"baten moduan mantendu behar da.

• Gainera materia organiko nahikoa egon behar da

petrolioa lortzeko.

KOKAPENA

Petrolioa mundu osoan zehar aurkitzen

da . Estatu Batuak dira petrolio

kontsumitzailerik handienak . Badaude

estatu batzuk organizazio berezi bat

osatzen dutenak(O.P.E.P).

ENERGI ITURRIA

Munduan kontsumitzen den energia osoaren % 40 inguru dator petroliotik.

Erabiltzen ditugun erregai gehienak petroliotik dator adibidez: zuntz sintetikoak , plastikoak , kautxua , asfaltoa , garbigarriak , nekazaritza zein medikuntzako hainbat produktu kimiko …

Petrolio gordina tratatuta behar da , behin eta berriz zatitu eta frakzioak banandu .

• Petrolioa oliobideen bidez ateratzen da lurrean zulo sakonak eginez . Hala ere landu gabeko petrolioa ez

du ezertarako balio,horregatik

lehenengo findu egin behar da

• Horretarako 360 C º berotzen dute eta lurrun

bihurtzen da . Lurrun hau kondentsatzean frakzio

ezberdinak banatzen dira . Azkenik prozesu kimiko batzuk eragiten dizkiete .

•Energi iturri garrantzitsuenetariko

bat da baina ez da berriztagarria .

Honek esan nahi duena ezin dela berriro erabili .

Orduan : Zer egingo dugu hau bukatzean?

KUTSADURA

Gaur egun energi iturri hau asko erabiltzen dugun arren ez gara konturatzen bere arriskuez .Urtero izaki bizidun ugari hiltzen dira honen erruz itsasoetan .

Petrolio-ontzia hondoratzean petrolioa askatzen dute eta aurkitzen duen guztiarekin bukatzen du . Honen adibide triste bat " Prestige " itsasontziaren hondoratzea izan zen .

Energia emateko duen gaitasun handiarengatik , haize garraiatzeagatik eta bere ugaritasun erlatiboarengatik , 1950eko hamarkadatik aurrera munduko energia-iturririk garrantzitsuena bilakatu da .

Gainera , hainbat produktu kimikoren (disolbatzaile , ongarri ,plastiko edota pestiziden) lehengaia ere bada petrolioa . Energia ekoizteko kontsumitzen ez den %16 material horietan erabiltzen da .

Zulatze-prozesuak beti eragiten du kalte ekologikoa , lehenik , zulo berriak lurpeko hainbat

substantzia askatzen dituelako , eta , bigarrenik , etengabe

injektatu behar den lohia ere ingurunean barreiatzen delako .

Petrolioa erretzen denean karbono dioxido (CO2 ) eta beste gas batzuk

isurtzen dira eguzkitik datorren erradiazioa jasotzen dutenak .

Ondorioz , Lur planeta berotzen doa . Fenomeno honi berotze globala esaten

da .

Lohi hori bi motatakoa izan daiteke , bere osagai

nagusiaren arabera , hots , batez ere olioa edo ura duena . Zulatze-teknikak asko aldatzen dira lohi-mota batetik bestera .

ERAUZKETA

Petrolioaren erauzketa oso zaila bilakatzen da hobian petrolio gutxi geratzen denean . Normalean , olioa oso likatsua eta trinkoa izaten da .

Hala ere , teknika hobeak eta garbiagoak aplika litezke : Kanadako ikertzaile batzuek proposatu dute bakterioak erabiltzea olio likatsua metano bilakatzeko .

Ahalik eta etekin handiena ateratzeko , ingeniariak saiatzen dira olio hori metano bihurtzen eta gas hori erauzten ; baina hori egiteko teknikak ,garestiak dira

FINDU ETA DESTILATZEA Putzuetatik ateratzen

denean aplikazio gutxi dauka , horregatik

findu egin behar dira .

Findegian petrolio gordina hidrokarburo talde edo zatitan

banatzen da . Banaketa hori zatituriko destilazioko zutabe batean

egiten da .

Zutabea petrolioa sartu eta irakiten du . Gero zati astunak zatiki arinak bihurtzen dira .

GARRAIOA

• Petrolioa ahalik eta merkeena izatea ezinbestekoa da , eta

prezioan garrantzi handia du garraioak .

• Petrolio -erreserben eta kontsumitzaileen artean

dagoen distantzia dela eta garraioa ezinbestekoa denez ,

ahalik eta merkeena izan behar du errentagarria izan

dadin.• Itsas garraioa da gaur egun merkeen ateratzen den garraio

mota .

• Munduan ateratzen den petrolioaren % 62 itsaso bidez

garraiatzen da eta beste guztia , % 38 , lehorretik , oliobideen bidez ,

trenez edo kamioiez .Petrolio gehiena itsasoz

garraiatzen da .

• Askotan petrolioa erauzten den puntua ez dago kostatik edo portutik gertu .

• Petrolio gordina findegietara eramateko edo findegietatik produktuak garraiatzeko moduetako bat oliobideak dira .

• Petrolioa hodietan zehar mugitzeko motor elektrikoen edo gas-turbinen indarrez mugitzen diren ponpak erabiltzen dira .

Petrolio gordinak eta haren deribatuek 5 -13 kilometro orduko abiadura har dezakete hodian.

XIX. mendean petrolioa erauzten hasi zirenetik daude oliobideak; lehena Estatu Batuetan eraiki zen, 1865ean, eta 14 kilometro eta erdiko luzera zuen.

Haren diametroaren eta presioaren arabera, baita lurraldearen topografiaren eta gaiaren biskositatearen arabera ere.

Gaur egun, oliobideak asko garatu eta espezializatu dira, eta lurralde oso zabalak zeharkatzen dituzte, Siberia edo Alaska esaterako (Alaskako oliobide nagusiak 1.280 kilometro ditu).

Kasu gehienetan, lurreko beste garraioekiko alternatiba merkeena direlako erabiltzen dira, distantzia oso luzeetan eta etengabe petrolioa garraiatzea lortzen baita horrela.

OLIOBIDEAK ITSAS GARRAIOEN OSAGAI

Garraio sistema