BN DeStem zaterdag 2 februari 2013 2 | spectrum Niveau 6 - Groente- en bloementeelt. Tomaten, komkommers, paprika’s, courgettes, etc. Niveau 5 - Veeteelt en pluimvee- houderij. Kippen, eenden, varkens, koeien, geiten, etc. Niveau 4 - Hydro- en aquaponica. Zeesalade, radijs, uien, bloemen, etc. Verdamping voor zoetwaterproductie. Zonnecelfolie voor zonne-energie. Niveau 3 - Zeolieten en algenkweek. Energieproductie Niveau 2 - Diepzeeviskwekerij. Zalm, karper, tilapia, panga, etc. Niveau 1 - Vismest. Omzetting van organisch en vloeibaar residu in biomassa. Verticale landbouw van boven naar onder E en zestig meter hoge, honderd hectare grote tuinbouwkas die op zee dobbert. Waarin op zes verdiepingen boven elkaar al- gen, vis, insecten en groenten worden geteeld, duizenden varkens en tienduizenden kippen worden gefokt. Waarbij al het afval wordt gerecycled tot voedingsstoffen en energie. Het zou zo- maar een beeld uit een nieuwe science fic- tionfilm kunnen zijn. Maar volgens Claude Monique Mampaey is dit snel keiharde rea- liteit. Als het aan de ambitieuze onderne- mer uit het Brabantse Made ligt, drijft bin- nen een paar jaar de eerste verticale zee- boerderij voor de kust van Zuid-Korea. Met haar bedrijfje Deep Arctic Water heeft Mampaey een ontwerp laten maken voor een gigantische kasconstructie die bestand moet zijn tegen tsunami’s en aanvaringen met boten. Want dat de megaboerderij van de toekomst op zee moet komen, is volgens de 35-jarige Brabantse vanzelfspre- kend. „Op het land raakt de ruimte op. Ze- ker in Azië, waar de verstedelijking ten kos- te gaat van landbouw en de grond rond miljoenensteden vaak zwaar verontreinigd is geraakt.” Op zee is ruimte genoeg. Ook vlakbij die snel groeiende miljoenensteden. De nabij- heid van stad en megaboerderij heeft vol- gens Mampaey nog meer voordelen: „Het verkort de afstand waarover het voedsel naar de consument wordt vervoerd. Dat verlaagt de kosten. Bovendien is de water- toevoer onbeperkt. Met moderne metho- den kan zeewater in zoet water worden omgezet. Water tempert de temperatuur- verschillen, waar je op het land meer reke- ning mee moet houden.” De zeeboerderij moet grotendeels zelfvoor- zienend worden. In de onderste laag in het water worden vissen geteeld. Daarboven eetbare zeesla, zeewier en algen. Algen die- nen als voedsel voor de dieren in de boven- ste lagen en - nadat ze zijn bewerkt tot bio- diesel - als bron voor energie. In de derde laag worden groenten geteeld op basis van hydrocultuur - in zoet water. De bovenste lagen zijn bestemd voor insectenfarms en megastallen voor varkens en kippen. De mest en andere natte reststromen gaan in een biovergister. Die verwerkt ze tot brand- stof en biomest voor de planten. En dat is nog niet alles: met zonnecelfolie in het dak van de constructie moet zonne-energie worden opgewekt, onder meer om de led-verlichting mee te laten branden. Mampaey werkt nauw samen met verschillende Nederlandse en Zuid-Kore- aanse bedrijven uit het mkb die in haar plan geloven. Zo denkt agrarisch advies- bureau Lucel mee over de beste manier om planten in de futuristische kasconstruc- tie te telen en buigt een andere onderne- mer zich over de optimale techniek om bio-afval te vergisten. Zelf ging Mampaey na haar studie econo- mie aan de slag bij het bedrijf van haar va- der, dat onder meer onderdelen levert voor tuinbouwkassen. Haar eerste contac- ten in Azië deed ze op via een Chinese stu- dievriendin die werkzaam was op het con- sulaat in Shanghai. In juni nam ze deel aan een Nederlandse handelsmissie naar Zuid-Korea, waar ze contact legde met ondernemers en overheden. Tijdens haar eerste reizen in Azië ontdekte Mampaey al snel dat het continent, als het om land- en tuinbouw gaat, mijlenver ach- terloopt bij Nederland. Moderne tuin- bouwkassen zijn er niet, om over technie- ken om agrarische afvalstoffen en reststro- men te hergebruiken al helemaal maar te zwijgen. Waarom dan niet eerst een proefboerderij- tje voor de Zeeuwse kust, maar meteen groots van start gaan in Zuid-Korea? Juist omdat je in Nederland niet snel ver- der komt dan een proefboerderijtje, zegt Mampaey. „Hier is een overproductie van voedsel. Er is geen noodzaak om te investe- ren in zo’n groot project. In Azië durven zowel overheden als investeerders veel gro- ter te denken.” En ze moeten volgens haar ook wel, om- dat de dreigende problemen daar veel ur- Als er niet genoeg land is om voedsel te verbouwen voor de groeiende wereldbevolking, dan bouw je toch een megaboerderij op zee? Een Nederlandse onderneemster werkt aan een futuristische zeeboerderij voor de Zuid-Koreaanse kust. door Annemieke van Dongen [email protected] Boeren op zee: geen