PENTINGNYA KEKAYAAN INTELEKTUAL (KI) - lppa · PDF file- KESIMPULAN 4 OUTLINE. Pendahuluan 5 . 10 Negara Teratas Permohonan Paten PCT 2014 ... PPaatteenn aattaauu ppeerrmmoohhoonnaann

PENTINGNYA KEKAYAAN INTELEKTUAL (KI) :

PERLU MENGAWAL PERMOHONAN DARI HULU

SAMPAI KE HILIR UNTUK MEMPEROLEH PATEN

Presented by :

Dr. Mercy Marvel, Kasubdit Pemeriksaan Paten, Pada : Worshop

Pengelolaan Kekayaan Intelektual (KI), “Peningkatan Jumlah Pendaftaran KI Melalui Pemahaman dan Identifikasi Penelitian Bernilai KI serta melakukan Penelitian berbasis KI”. Universitas Airlangga, 13 Februari 2017

2 2

BIODATA SINGKAT 1. Nama : Dr. Drs. Mercy Marvel, SH., M.Si. 2. Pangkat/Gol. : Pembina Utama Muda / IV-c / 1-Apr 2010,

3. Jabatan :-Kasubdit Pemeriksaan Paten,

24 – 01 - 2014 s/d sekarang.

-Kasubdit Sertifikasi, Pemeliharaan, Mutasi

dan Lisensi Dit. Paten,HKI, 25-10-2012

s/d 23-01-2014.

-Pemeriksa Paten bid.Bioteknologi,

Juli 1997 s/d 24 -10-2012

-Dosen Pascasarjana.

- Pengajar Drafting Paten dan Koordinator Pengajar Pendidikan dan Pelatihan Konsultan Kekayaan Intelektual Kerjasama Perguruan Tinggi dg DJKI - Kemenkumham, sejak 2013 sampai sekarang.

4. Pendidikan : S-3 (Doktor Hukum Unpad)

S-2 (Fisip- Univ. Indonesia)

S-1 Biologi dan S1-Hukum.

5. HP: 0813 82600 494, 081315576534. E-mail : [email protected]

DASAR HUKUM PERJANJIAN INTERNASIONAL

•

•

•

Berne Convention 1883 – Hak Cipta

Paris Convention 1886 – Paten, Merek, Desain Industri

Perjanjian TRIPs (agreement on Trade Related Aspects Intellectual Property Rights) – WTO 1994

NASIONAL

of

UU

•

•

•

•

•

•

•

UU

UU

UU

UU

UU

UU

No.

No.

No.

No.

No.

no.

30/2000

31/2000

32/2000

13/2016

20/2016

28/2014

tentang

tentang

tentang

tentang

tentang

tentang

Rahasia Dagang

Desain Industri

Desain Tata Letak

Paten

Merek

Hak Cipta

Sirkuit Terpadu

Keputusan Dirjen HKI, Departemen Hukum dan HAM No : H.08.PR.09.10 Tahun 2007 Tentang Petunjuk Teknis Pemeriksaan Substantif Paten. 3

1. Pendahuluan 2. Jenis

Tata & Pengertian KI

Paten 3.

4.

Cara Pendaftaran

PENUTUP :

- KESIMPULAN

4

OUTLINE

Pendahuluan

5

10 Negara Teratas Permohonan Paten PCT 2014

Patent applications for the top 10 offices, 2014

-

928,177 (+12.5%)

China

578,802 (+1.3%)

United States of America

325,989 (-0.7%)

Japan

210,292 (+2.8%)

Republic of Korea

152,662 (+3.2%)

European Patent Office

65,965 (+4.4%)

Germany

42,854 (-0.4%)

India

40,308 (-10.3%)

Russian Federation

35,481 (+2.1 % )

Canada

30,342 (-1.8%)

Brazil

Applications

Source: WIPO Statistics Database, October 2015.

6

10 Pemohon Perusahaan Teratas Paten PCT - 2014

7

7

PCT top applicants, 2014

HUAWEI TECHNOLOGIES (China) 3,442

QUALCOMM (United States of America) 2,409

ZTE (China) 2,179

PANASONIC (Japan) 1,682

MITSUBISHI ELECTRIC (Japan) 1,593

INTEL (United States of America) 1,539

LM ERICSSON (Sweden) 1,512

MICROSOFT (United States of America) 1,460

SIEMENS (Germany) 1,399

PHILIPS (Netherlands) 1,391

PCT applications published in 2014

Source: WIPO Statistics Database, October 2015.

AAllaassaann UUttaammaa MMeennjjaaddii KKuunnccii

MMeennggaappaa SSuummbbeerr DDaayyaa KKeettaahhaannaann EEkkoonnoommii

KKII

SSuuaattuu

NNeeggaarraa

MMaajjuu,, kkaarreennaa ppeerrppuuttaarraann ppeerreekkoonnoommiiaann dduunniiaa ddiikkuuaassaaii oolleehh

aasseett iinnttaannggiibbllee

((7700°%/o

ppeerreekkoonnoommiiaann dduunniiaa ddiikkuuaassaaii aasseett

hhaarrttaa bbeerrwwuujjuudd))..

bbeennddaa bbeerrggeerraakk ttaakk

AAsseett iinnttaannggiibbllee ((hhaarrttaa

bbeennddaa bbeerrggeerraakk ttaakk

bbee rrwwuujjuudd)) tteerrmmaassuukk yyaanngg ppaalliinngg ddoommiinnaann aaddaallaahh aasseett

KKII.. 8

QQuuaalliittyy ooff LLiiffee ooff Soommeeoonnee

aanndd IInntteelllleeccttuuaall PPrrooppeerrtyy

Menurut majalah Forbes,

untuk tahun 2016 ini, total

kekayaan bersih Bill Gates

berada pada angka US$ 79,2

miliar (Rp. 1099,7 Triliun). used in

PPrrooffiillee ooff oonnee ooff tthhee rriicchheesstt iinn tthhee wwoorrlldd Name :: William H Gates

(("“Bill

Gates”")

FFoouunnddeerr && OOwwnneerr ooff

•

•

• 08/-02-/2017 Dr. MerMcy

MICarRveOl SOFT med@i

a 9

9

MMiiccrroossooff

Asia

MMiiccrroossooff

used in

Cyberspace

MMiiccrroossooff

used in

Europe

MMiiccrroossooff

used in

Australia

MMiiccrroossooff

used in

Americas

“Bill

Gates”

MMiiccrroossooff

used in

Africa

10

10 10101010

JUMLAH

1209

34061

1038

624

36932

TTaabbeell 11 :• FFAAKKTTAA

TTEEKKNNOOLLOOGGII YYAANNGG DDIIBBEERRII

PPAATTEENN

•

TTaahhuunn PPAATTEENN PPaatteenn

SSeeddeerrhhaannaa

TTOOTTAAL

L DDNN

LLNN

DDNN

LLNN 11999922--

22000000

776

6

55779977 11771

1

22442

2

66228866 2200001

1

99 11332255 440

0

2244 11339988 2200002

2

2211 22447711 551

1

1144 22555577 2200003

3

1166 22882288 661

1

66 22991111 2200004

4

3333 22661100 7788 2211 22774422

2200005

5

2244 11663344 660

0

1133 11773311 2200006

6

3333 11772288 661

1

1122 11883344 2200007

7

7700 11774411 7799 2200 11991100

22000088 221199

11994444 6699 220044 22443366 2200009

9

11002

2

22228822 881

1

2255 22449900 2200110

0 111199 22335577 775

5

1100 22556611

2200111

1 220000 22119977 5588 111

1 22446666

2200112

2 11226

6 22770055 997

7 114

4 22994422

2013

2014

J2U0M1L5AH

161

119

1112909

2442

2069

230460961

57 8

40 15

410038 16524

2668

2243

326294332

%0/o

JJUUMMLLAAHH

33,,2277 %°/o

9922,,2233 %°/o

22,,8811 %°/o

11,,6699 %°/o 11o00<S %0/o

Permohonan Paten Dalam Negerl StatistikJumlah

10000

8-

724 9000

7937 ------ - ------- - - -- - - - - ----- 8000

7021 7000

6184 6000

5357 5097

5000 4426

4181 4173 4000

3000

2000

1000

0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

• Asing

2012 2013 2014 2015 2016

• Domestik

11

JJuummllaahh ppeerrmmoohhoonnaann ppaatteenn ddaallaamm nneeggeerrii hhaannyyaa + 77°%/

o.. SSttaattiissttiikk ddii aattaass mmeennggiinnddiikkaassiikkaann bbaahhwwaa ppaassaarr ddoommeessttiikk IInnddoonneessiiaa ssaaaatt iinnii,, kkhhuussuussnnyyaa tteerrkkaaiitt pprroodduukk--pprroodduukk

tteekknnoollooggii,, ttelah “"dijajah"” pihak asing.

PPaaddaahhaall IInnddoonneessiiaa aaddaallaahh nneeggaarraa

bbeerrppeenndduudduukk tteerrbbeessaarr kkee--44 ddii dduunniiaa ((229900 jjuuttaa jjiiwwaa)) nnaammuunn hhaannyyaa mmaammppuu

mmeenngghhaassiillkkaann sseeddiikkiitt sseekkaallii ppaatteenn.. 12

PPaatteen

n yyaanngg

ddaa ppaatt ddiimmaannffaaaattkkaann

aa)) PPaatteenn yyaanngg ssuuddaahh hhaabbiiss

mmaassaa ppeerrlliinndduunnggaannnnyyaa ((±± 2200 jjtt))

bb)) PPaatteenn aattaauu ppeerrmmoohhoonnaann ppaatteenn ddii IInnddoonneessiiaa yyaanngg tteellaahh ddiittoollaakk,, ddiittaarriikk

kkeemmbbaallii oolleehh

ppeemmoohhoonn, ddiiaannggggaapp ddiittaarriikk

kkeemmbbaallii aattaauu

bbaattaall ddeemmii hhuukkuumm ((±± 4400..000000))

PPeerrmmoohhoonnaann ppaatteenn dduunniiaa yyaanngg ttiiddaakk cc)

ddiiddaaffttaarrkkaann ddii IInnddoonneessiiaa ((22 jjuuttaa –- 88..000000

±± 11..999922..000000 ddookkuummeenn//ttaahhuunn)) ==

13

Mengapa

Sistem

kita Perlu

Kekayaan

Membangun

Intelektual Bangsa yang berperadapan maju dan unggul, bila bangsa itu

mengakui dan menghormati Kekayaan Intelektual.

Salah satu pilar dari Global Competitiveness Index

(Peringkat Daya Saing negara-negara se-dunia), pilar

kesembilan adalah INOVASI : Salah satu yg diukur pada

pilar ini apakah bangsa / negara itu memberikan

perlindungan terhadap Kekayaan Intelektual.

Kunci utama lahirnya berbagai produk dan jasa dari Hasil

Karya Intelektual manusia adalah Sistem KI yang baik.

Salah satu kekuatan terpenting untuk pertumbuhan

ekonomi.

KI merupakan Hak Asasi Manusia yang wajib diakui,

dihormati, dihargai, dan dilindungi.

14

Perkembangan dan kemajuan suatu bangsa

tidak lagi ditentukan oleh banyaknya Sumber

Daya Alam (natural resources) yg dimilikinya,

melainkan sangat ditentukan oleh banyaknya

jumlah karya intelektual yg dihasilkan oleh

bangsa itu. Semakin banyak karya intelektual

yg dihasilkan suatu bangsa, maka semakin

sejahtera negara dan masyarakatnya (welfare

State). Fakta menunjukkan bahwa negara-

negara maju dipastikan menghasilkan jumlah

paten yg sangat besar , seperti USA, Japan,

Germany, Tiongkok, Korea Selatan, dll.

15

Sumber Penghasil Terbesar Dunia no 1:

Kelapa Sawit 465.000 ton

Penghasil Terbesar Dunia no 6:

Batubara 141,1 juta ton oil eq

Daya Indonesi• a I Penghasil Terbesar Dunia no 3:

Beras 35,8 juta ton

Output Terbesar Dunia no 6: Agricultural US$ 60 milyar

Penghasil Terbesar Dunia no 3:

Kokoa 545.000 ton

Penghasil Terbesar Dunia no 4:

Kopi 465.000 ton

Penghasil Terbesar Dunia no 2:

Karet 2,80 juta ton

Penghasil Terbesar Dunia no 6:

Tembaga 789.000 ton

Indonesia adalah negara yang dikaruniai hampir semua prasyarat untuk mampu menjadi kekuatan besar dalam

Penghasil Terbesar Dunia no 3:

Nikel 229.000 ton perekonomian dunia. Penghasil Terbesar Dunia no 2:

Timah 102.000 ton

Keragaman Budaya Jumlah Penduduk Wisata

16

TTAANNTTAANNGGAAN

N EEKKOONNOOMMII

GGLLOOBBAAL

L PPEERRSSAAIINNGGAANN EEKKOONNOOMMII AANNTTAARR NNEEGGAARRAA DDAANN KKAAWWAASSAANN RREEGGIIOONNAALL SSEEMMAAKKIINN KKOOMMPPEETTIITTIIFF DDAANN PPEESSAATT

11..

SSEEMMAAKKIINN MMEELLUUAASSNNYYAA PPRROOSSEESS GGLLOOBBAALLIISSAASSII KKOOMMPPEETTIISSIINNYYAA..

DDAAN

N AARREEAAL

L 22..

PPEERRLLUU DDIIUUBBAAHH PPOOLLAA PPEERREEKKOONNOOMMIIAANN MMEENNJJAADDII

33..

PPEERREEKKOONNOOMMIIAANN DDAAEERRAAHH

DDAAN

N NNAASSIIOONNAALL YYAANNGG MMEENNGGAANNDDAALLKKAANN KKEETTEERRAAMMPPIILLAANN SSDDMM YYAANNGG

BBEERRBBAASSIISS KKIl YYAANNGG

MMEENNGGHHAASSIILLKKAANN PPRROODDUUKK--PPRROODDUUKK

KKIl LLOOKKAALL YYAANNGG BBEERRNNIILLAAII TTAAMMBBAAHH TTIINNGGGGII DDAANN BBEERRDDAAYYAA

SSAAIINNGG..

PPEESSAATTNNYYAA PPEERRKKEEMMBBAANNGGAANN EEKKOONNOOMMII DDII KKAAWWAASSAANN

44..

RREEGGIIOONNAALL DDAANN

GGLLOOBBAALL,, PPEERRLLUU SSEECCAARRAA CCEEPPAATT,, CCEERRMMAATT DDAANN TTEEPPAATT DDII DDAALLAAMM MMEENNYYUUSSUUNN

PPEENNGGEEMMBBAANNGGAANN DDAAYYAA SSAAIINNGG PPEERREEKKOONNOOMMIIAANN DDAAEERRAAHH DDAANN NNAASSIIOONNAALL,, AAGGAARR

MMEEMMAASSUUKKKKA

ANN VVAARRIIAABBEELL PPEENNGGUUAATTAANN

SSEECCAARRAA DDRRAASSTTIISS PPRROODDUUKK--

PPRROODDUUKK KKIl LLOOKKAALL YVGG BBEERRDDAAYYAA SSAAIINNGG

DDAALLAAMM SSIISSTTEEMM

KKIl.. 17

Jenis dan Pengertian KI

08/02/2017 18 media

18

Sistem Kekayaan Intelektual Berdasarkan Sifat hak

dan kepemilikannya

KEKAYAAN INTELEKTUAL KOMUNAL

KEKAYAAN INTELEKTUAL PERSONAL

1. Paten

2. Desain Industri 1. Folklore/ekspresi budaya

tradisional 3. Merek

Hak Cipta 4. 2. Pengetahuan tradisional 5. Rahasia Dagang

6. Desain Tata Letak Sirkuit

Terpadu, dan Varietas

Tanaman (diatur

pelaksanaannya pada

Kementerian Pertanian )

3. Indikasi asal

4. indikasi geografis 7.

5. Keanekaragaman hayati

Catatan :

1) Indikasi geografis termasuk dalam lingkup kekayaan intelektual komunal intelektual personal (diatur didalam UU Merek)

tetapi administrasi perlindungannya dimasukkan dalam kekayaan

2) 3)

Folklore termasuk dalam lingkup kekayaan intelektual komunal diatur di dalam UU Hak Cipta

Kekayaan intelektual personal haknya melekat kemana ia berada, sedangkan kekayaan intelektual komunal haknya mengikuti asal wilayah

komunitas pemangku/pemiliknya.

19

24-04-2014 Marvel 2020 20 2

CCoonnttoohh KKoommbbiinnaassii KKIl KKoommuunnaall ddaann KKIl kkoommuunnaall llaaiinnnnyyaa ((bbaaiikk ppeennggeettaahhuuaann ttrraaddiissiioonnaall mmaauuppuunn eekksspprreessii bbuuddaayyaa ttrraaddiissiioonnaall)) kkeemmuuddiiaann ddiippeerroolleehh KKIl ppeerrssoonnaall

1. PENGETAHUAN TRADISIONAL MEMBUAT SUSU BERBAHAN DASAR NABATI SAAT INI UMUMNYA DIPEROLEH DARI KEDELAI, KEMUDIAN DICOBA ALTERNATIF LAIN MISALNYA BERBAHAN DASAR NABATI DARI KACANG TANAH, SINGKONG, DAN NABATI LOKAL LAINNYA YG MUDAH DIDAPAT DAN MURAH.

2. Pengetahuan Tradisional tentang pembuatan garam secara turun temurun (sebagai KI Komunal) tetapi terdapat kelemahan dalam produksi garam yang homogen dan berkualitas, lalu diteliti dg penggunaan media isolator untuk produksi garam yang homogen dan berkualitas (sebagai KI Personal).

3. Di bidang kreasi seni dan desain POLA BATIK (EKSPRESI BUDAYA TRADISIONAL) atau MEMBATIK PADA KAIN KONVENSIONAL KEMUDIAN DITERAPKAN PADA KAIN SEJENIS LEVIS/JEANS YANG MERUPAKAN INISIAL PRODUK PAKAIAN KONVENSIONAL.

CONTOH-CONTOH INI SEBAGAI UPAYA MENCIPTAKAN PELUANG INOVASI DAN KREATIFITAS UNTUK MENINGKATKAN NILAI TAMBAH DARI KEAHLIAN YANG SUDAH ADA dengan cara mengkombinasi AGAR MEMILIKI DUA SASARAN YAITU :

1. 2.

MEMBUAT PASAR YANG SAMA UNTUK PRODUK YANG BERBEDA, ATAU MEMBUAT PRODUK YANG BERBEDA PADA PASAR YANG SAMA

“Dalam satu jenis KI Komunal bisa menghasilkan beberapa KI Personal”. 20

0

IILLUUSSTTRRAASSII BBIIDDAANNGG--BBIIDDAANNGG KKIl

DDAALLAAMM SSAATTUU CCOONNTTOOHH PPRROODDUUKK

DDEESSAAIINN

IINNDDUUSSTTRRII"?

DDeessaaiinn yyaanngg

ttaammppaakk// ppeennaammppiillaann lluuaarr

PPoocckkeett PPCC

21

DESAIN TATA LETAK SIRKUIT

TERPADU Desain tata letak

sirkuit terpadu yang berada di

dalam produk IC dari Pocket PC

HAK CIPTA

Program Komputer

yang dipakai pada

Pocket PC

PATEN Invensi teknologi

berupa alat/komputer dalam

ukuran kecil yang dapat

dimasukkan ke dalam saku

MEREK

“acer”sebagai

simbol dagang

barang

MMEEMMBBEEDDAAKKAANN HHAAKK CCIIPPTTAA,, PPAATTEENN,, DDEESSAAIINN

IINNDDUUSSTTRRII

&&

MMEERREEKK

Pemilik Merek

dagang & jasa

(Pendaftaran)

diperpanjang

th

22

HAAKK CCIIPPTAA

PPAATEENN DESAIN

INDUSTRI

MEREK

SUBYEK

Pencipta

Pendesain

Pedagang/

Pengusaha/ Inventor

OBYEK

Seni, Sastra & IP

Invensi

Teknologi

(Proses, Alat)

Desain

penampilan

produk

Simbol

CARA

MENDAPATKAN

PERLINDUNGAN

Deklaratif (tanpa

pendaftaran)

Konstitutif

(Pendaftaran)

Konstitutif

(Pendaftaran)

Konstitutif

LAMA

PERLINDUNGAN

Seumur hidup dan

ditambah 70 tahun

setelah Pencipta

meninggal dunia

Biasa 20 th

Sederhana 10

10 tahun

10 th dapat

HHaakk

HHaakk

DDaallaamm

CCiippttaa

PPeerrlliinndduunnggaann

Hak Moral

Hak Ekonomi Hak untuk mengumumkan

dan memperbanyak

13 – 02 - 2017

23

Hak Cipta

Hak melarang

melakukan:

-Perubahan isi ciptaan

- Perubahan judul Ciptaan

- Perubahan nama

Pencipta

-Perubahan Ciptaan

25 – 01 - 2017

24

Hak yang didasarkan pada

orisinalitas karya dan keahlian kreatif

seseorang.

Hak-hak kepemilikan non fisik yang

terdiri atas hak ekonomi dan hak

moral, misalnya hak menggandakan & mengumumkan.

KONSEP DASAR HAK CIPTA

HHaakk

PPeenncciippttaa// PPeemmeeggaanngg

Hak Cipta

Pencipta : Seorang atau beberapa orang secara bersama-sama yang atas inspirasinya Hak Cipta suatu ciptaan berdasarkan kemampuan

pikiran, imajinasi, kecekatan, keterampilan

atau keahlian yang dituangkan dalam bentuk

yang khas dan

bersifat pribadi.

Menggunakan sendiri

Melarang Pihak Lain yang menggunakan

Ciptaan secara tanpa hak/ijin

Mengijinkan pihak lain untuk menggunakan ciptaannya (Lisensi) Hak Mengumumkan

dan memperbanyak

Melakukan Penuntutan Secara Perdata maupun

Pidana

13 – 02 - 2017

25

Pemegang Hak Cipta :

Pencipta sebagai pemilik

hak cipta atau pihak yang

menerima hak tersebut dari

pencipta atau pihak lain

yang menerima lebih lanjut

hak dari pihak tersebut di

atas.

lahir

DESAIN INDUSTRI

26

CCoonnttoohh

DDeessaaiinn

Ilnndduussttrrii

27

Contoh Desain Industri

Thesis karya Mahasiswa Desain Industri Republik Ceko,

Vojtěch Sojka

28

Merek Merek adalah

Gambar;

Nama;

Kata;

Huruf-huruf;

Angka-angka;

tanda berupa :

Susunan warna; atau

Kombinasi unsur-unsur tersebut, yang memiliki daya pembeda

dan digunakan dalam kegiatan perdagangan barang atau jasa

29

Jenis Merek

Merek

Merek

Merek

dagang

jasa

kolektif (digunakan pada barang

dan atau jasa)

30

Yang dimaksud merek gambar dapat

berupa : gambar, lukisan,

simbol.

foto, logo atau

Contoh :

Lukisan

Foto

Logo/Simbol

31

Merek kata, dapat berupa : kata benda, kata sifat, kata bilangan, kata majemuk, ciptaan.

susunan kata, kata

Contoh :

(fretty

Kereta

Api

Lippe ,��1�

1111

l11i

32

Merek Kombinasi, adalah merek terdiri dari gabungan / kombinasi

yang

unsur-unsur yang tersebut di atas.

Contoh :

33

Apa itu Indikasi

Geografis?

Indikasi geografis adalah suatu tanda

yang menunjukkan daerah asal suatu

barang, yang karena faktor lingkungan

geografis termasuk faktor alam, faktor

manusia, atau kombinasi dari kedua

faktor tersebut, memberikan ciri dan

kualitas tertentu pada barang yang dihasilkan.

34

CCoonnttoohh Ilnnddiikkaassii GGeeooggrraaffiiss

Jeruk Garut

Jeruk Medan

Apel Malang

35

CCoonnttoohh

Ilnnddiikkaassii 36

GGeeooggrraaffiiss

Bika

Kopi

Kopi

Kopi

Dll

ambon

Arabika Kintamani,

Toraja

enrekan

Bali

36

Lingkup DTLST yang Mendapat

Perlindungan, Hak Subyek DTLST

menurut :

UU No. 32/2000

tentang

DTLST, dan

DESAIN TATA

(DTLST)

LETAK SIRKUIT TERPADU

siiicon chip \

19

notch

small

dot

plastic case

inch

e&.:re:IIU1 (IC). or ailicon chip. The JC i.s a piooc or silicon. ubout t.ho si:r..c ol.' a child's fingomoil. on whJch tho componcnt.s of a.n A.a

c.l� c;::arcu.d. arc� "T"ho JC la pucked in a plastic oont..oJnc.r with mcla..l legs Uult connect it to 1.hc circuh boo.rel. (unagc c:, Hebcoa) 13-02-2017

37

Pembuatan produk semikunduktor (CHIP) atau

IC untuk menghasilkan

fungsi

elektroni

k (termasuk proses pembuatannya) dapat

dikategorikan sebagai “invensi” yang dapat

dilindungi dalam bentuk “PATEN”, misalnya di

bawah klasifikasi paten internasional H01L

25/00 atau dalam bentuk perlindungan IC itu

sendiri.

Kreasi penempatan/tata letak tiga-dimensi

dari sejumlah elemen aktif/pasif untuk

persiapan pembuatan sirkuit terpadu

dalam

suatu CHIP dapat memperoleh

perlindungan

dalam bentuk Desain Tata Letak Sirkuit

Terpadu (DTLST)

38

PRODUK DESAIN TATA LETAK SIRKUIT TERPADU

�----- ... -

.. -·- siiicon chip \

19 m�--- --t

small dot

plastic/ case

Aa ....... cuam. (IC). or Rl:icoa dup. Tbe JC ,s a pieoe o/ ahoon. lbolll lhe Gze al a child's finganatl, oa ,i,·bicb the components ol an cJcctncal an:. arc c::IChcd. Tbe IC is peckod UI a pb.stic cootalacr •1tb metal kp that conncct 1t '° the cuaut board. (lllll&OO-

O Actu.tl •lze of rnlcrodllp AC\-pc:al�pr,-.t-b!wd(PCB) n.POIODM11i•IIOCblafDr*..-,ddlQIU.w�IMUltCIIINIOCWII

..:.. \1-,tOHd-.i

39

? Apakah Rahasia Dagang

itu?

Semua Informasi/invensi yang memiliki nilai komersial

Tidak diketahui oleh umum

Dibidang teknologi/atau bisnis

Digunakan dalam kegiatan usaha

Dijaga kerahasiaannya dengan cara / upaya yang bersifat rahasia

Hanya Diketahui pihak tertentu

Kadangkala disebut juga Trade Secret Information

atau

Undisclosed

40

P A T E N

41

05-06-2014 @ Dr. Mercy Marvel 42 4242

FAKTA TENTANG PATEN (TEKNOLOGI)

YANG HARUS DIWASPADAI 1. Paten

tetapi Untuk

BUKAN HANYA hak melaksanakan Teknologi, melarang

mendapat

orang lain

paten, inventor wajib

invensi teknologinya ( patent = to 2.

mengungkapkan disclose)

3.

4.

First to file system

Tidak semua jenis invensi Teknologi dapat diberi paten Monopoli teknologi, terbatas dan bersifat nasional

Prosedur pemberian paten, yang dinilai deskripsi

5.

6.

tertulis invensi teknologinya, bukan perwujudan aktual teknologinya

Diperlukan biaya pemeliharaan paten (Teknologi) 7.

INVENSI

. Pasal

: APA

butir

ITU ?

1 (2) UUP - Invensi adalah ide Inventor yang dituangkan ke dalam suatu

kegiatan pemecahan masalah yang spesifik di bidang

teknologi, dapat berupa produk atau proses, atau

penyempurnaan dan pengembangan produk atau proses

. An “invention” is a mental construct inside the mind of

inventor and has no physical substance the

- Technical Solution to Technical Problem

13-02-2017 @ Dr. Mercy Marvel 43

BEBERAPA PENGERTIAN…1

INVENSI : APA ITU ? . -

-

-

-

-

.

Produk Barang

Komposisi / Formulasi

Peralatan

Sistem

Genetic Organisms/Gene

Proses - Metode/Proses

- Sistem

Sequences, dll

. Penyempurnaan atau pengembangan

13-02-2017 @ Dr. Mercy Marvel 44

BEBERAPA PENGERTIAN…2

45

CONTOH : INVENSI

Invensi

-Andrew Moyer: US Pat. 2423873 – FD:

1944

Jun 17,

“Method for Production of Increased Yields of

Penicillin”

(granted :25

harga $20

Mei 1948 )

(Juli 1943)

produksi penisilin

→$0.55 (1946)

10x lipat ,

45

46

CONTOH:• TEMUAN (DISCOVERY) BUKAN INVENSI

Antibiotik: Penisilin

Discovery: -Pertama kali ditemukan oleh Alexander Flemming 1928.

- Jamur Penicillium notatum atau Penicillium chrysogenum

-Struktur ditemukan oleh Dorothy Crowfoot Hodgkinpada awal 1940an.

46

47

INVENSI VS. TEMUAN (DISCOVERY)

Temuan (discovery)

Sesuatu yang baru atau unsur-unsur yang baru ditemukan di alam yang merupakan suatu yang sudah ada (pemberian Tuhan)

Invensi

Sesuatu yang baru dan belum pernah

diungkapkan sebelumnya yang dapat

menyelesaikan suatu masalah teknik

47

INVENSI tidak

aa.. kkrreeaassii eesstteettiikkaa;; bb.. sskkeemmaa;;

mencakup :

cc.. aattuurraann ddaann mmeettooddee uuttkk mmeellaakkuukkaann kkeeggiiaattaann :: 11.

. 22.. 33.

.

yygg mmeelliibbaattkkaann kkeeggiiaattaann mmeennttaall;; ppeerrmmaaiinnaann;; ddaann bbiiss

nniiss.. dd.. aattuurraann ddaann mmeettooddee yygg hhaannyyaa bbeerriissii pprrooggrraamm

kkoommppuutteerr;; ee.. pprreesseennttaassii mmeennggeennaaii ssuuaattuu iinnffoorrmmaassii;; ddaann ff.. TTeemmuuaann ((ddiissccoovveerryy)) bbeerruuppaa ::

11..ppeenngggguunnaaaann bbaarruu uuttkk pprroodduukk yygg ssuuddaahh aaddaa ddaann /I aattaauu ddiikkeennaall;; ddaann aattaauu 22..bbeennttuukk bbaarruu ddaarrii sseennyyaawwaa yygg ssuuddaahh aaddaa yygg ttiiddaakk mmeenngghhaassiillkkaann

ppeenniinnggkkaattaann kkhhaassiiaatt bbeerrmmaakknnaa ddaann tteerrddaappaatt ppeerrbbeeddaaaann ssttrruukkttuurr kkiimmiiaa tteerrkkaaiitt yygg ssuuddaahh ddiikkeettaahhuuii ddaarrii sseennyyaawwaa..

48

Beberapa penjelasan :

aa.. YYaanngg ddiimmaakkssuudd ddgg “"ppeerrmmaaiinnaann"”aaddaallaahh aattuurraann aattaauu kkaaiiddaahh tteerrkkaaiitt kkeeggiiaattaann aattaauu aakkttiivviittaass mmaannuussiiaa sseeccaarraa ffiissiikk uunnttuukk bbeerrmmaaiinn.. bb.. bbiissnniiss aaddaallaahh mmeettooddee bbiissnniiss yygg ttiiddaakk mmeemmiilliikkii kkaarraakktteerr

ddaann eeffeekk tteekknniikk..

cc.. YYaanngg ddiimmaakkssuudd ddgg “"aattuurraann ddaann mmeettooddee yygg hhaannyyaa bbeerriissii pprrooggrraamm kkoommppuutteerr”" aaddaallaahh pprrooggrraamm kkoommppuutteerr yygg hhaannyyaa bbeerriissii pprrooggrraamm ttaannppaa mmeemmiilliikkii kkaarraakktteerr,, eeffeekk tteekknniikk,, ddaann ppeennyyeelleessaaiiaann ppeerrmmaassaallaahhaann.. BBiillaa

uunnyyaaii kkaarraakktteerr ((iinnssttrruukkssii--iinnssttrruukkssii)) yygg

mmeemmiilliikkii eeffeekk tteekknniiss ddaann ffuunnggssii uuttkk mmeenngghhaassiillkkaann ppeennyyeelleessaaiiaann mmaassaallaahh bbaaiikk yygg bbeerruujjuudd mmaauuppuunn yygg ttaakk bbeerruujjuudd mmeerruuppaakkaann iinnvveennssii yygg ddaappaatt ddiibbeerrii ppaatteenn.. CCoonnttoohh iinnvveennssii yygg ddaappaatt ddiibbeerrii ppaatteenn :: 11.. AAllggoorriittmmaa :: mmeettooddee eeffeekkttiiff ddiieekksspprreessiikkaann sseebbaaggaaii rraannggkkaaiiaann tteerrbbaattaass ddaarrii iinnssttrruukkssii--iinnssttrruukkssii yygg

tteellaahh ddiiddeeffiinniissiikkaann ddgg bbaaiikk uuttkk mmeenngghhiittuunngg sseebbuuaahh ffuunnggssii.. 22.. PPeennggeennkkrriippssiiaann iinnffoorrmmaassii ddgg ccaarraa ppeennggeennkkooddeeaann && ppeennddeekkooddeeaann uuttkk mmeennggaaccaakk,, sseehhiinnggggaa iinnffoorrmmaassii ttiiddaakk ddaappaatt tteerrbbaaccaa oolleehh ppiihhaakk llaaiinn4..9

pprrooggrraamm kkoommppuutteerr ttssbb

mmeemmpp

Beberapa penjelasan :

11.. YYaanngg ddiimmaakkssuudd ddgg “"pprroodduukk yygg ssuuddaahh aaddaa ddaann /I aattaauu ddiikkeennaall"” mmeennccaakkuupp aallaatt,, bbaarraanngg,, mmeessiinn,, kkoommppoossiissii,, ffoorrmmuullaa,, mmeettooddee,, ppeenngggguunnaaaann,, sseennyyaawwaa ddaann ssiisstteemm,, bbaaiikk yygg mmaassiihh ddiilliinndduunnggii ppaatteenn mmaauuppuunn yygg ssuuddaahh mmiilliikk uummuumm.. 22.. YYaanngg ddiimmaakkssuudd ddgg “"bbeerrmmaakknnaa"” uummuummnnyyaa ddiigguunnaakkaann ppaaddaa bbiiddaanngg ffaarrmmaassii,, yyaakknnii ppeerrbbeeddaaaann ssttrruukkttuurr kkiimmiiaa sseennyyaawwaa

tteerrkkaaiitt mmiissaallnnyyaa iinnvveennssii mmeennggeennaaii oobbaatt aannttiibbiioottiikkaa ggoolloonnggaann ppeenniissiilliinnaa,, aammppiissiilliinnaa ddaann aammookkssiilliinnaa.. PPeerrbbeeddaaaann ppdd ssaallaahh ssaattuu gguugguuss HH ((hhiiddrrooggeenn)) ppaaddaa aammppiissiilliinnaa ddaann gguugguuss OOHH ((hhiiddrroossiill)) ppaaddaa aammookkssiilliinnaa mmeemmuunnccuullkkaann kkhhaassiiaatt ppeemmbbaassmmii mmiikkrroobbaa ddgg ssppeekkttrruumm aannttiimmiikkrroobbaa yygg lluuaass ddaann

iillaann yygg lleebbiihh ttiinnggggii ddiibbaannddiinnggkkaann ddgg aammppiissiilliinnaa,, sseehhiinnggggaa ddaappaatt ddiikkaattaakkaann aammookkssiilliinnaa mmeemmiilliikkii ppeenniinnggkkaattaann kkhhaassiiaatt yygg bbeerrmmaakknnaa ddiibbaannddiinnggkkaann ddgg aammppiissiilliinnaa..

kkeessttaabb

50

PENGELOMPOKAN INVENSI

1. 2. 3. 4. 5.

FISIKA, ELEKTRO MEKANIK , TEKNOLOGI UMUM BIOTEKNOLOGI, BIOLOGI KIMIA FARMASI

INVENSI

51

ANALISIS INFORMASI DAN PEMETAAN WRAWir-���� ���� nu�A�W�� nw��

k�,,\���W\,f�..,

TREND TEKNOLOGI i UhlAn � IC'.' -ttAnr-n��

52

No

Bidang

Aplikasi Yang Terdaftar Pada HKI

Trend Teknologi

1 Elektro - Telekomunikasi, wireless

- Produk computer yang mencakup

program, audio

- Smarthphone

- Komputer

2 Mekanik - Alat-alat pertanian (dalam negeri)

- Motor bakar (luar negeri)

- Kompor biogas

- Mobil Hybrid

3 Biologi - Sel Punca (Stem Cell)

- Polyclonal Antibody

- Green Biotek

- Sel Punca (Stem Cell)

- Polyclonal Antibody

- Green Biotek

4 Kimia - Herbisida - Nano partikel

- Minyak kemiri sunan

5 Farmasi - Second medical use (Lamivudin,

Nevirapin, efavirenz)

- Bahan baku senyawa yang sudah

dikenal (bentuk kristal)

- Second medical use (Lamivudin,

Nevirapin, efavirenz)

- Bahan baku senyawa yang sudah

dikenal (bentuk kristal

PATEN : APA ITU ?

. Paten = yang telah memenuhi

patentabilitas : Baru

Mengandung langkah inventif

Dapat diterapkan dalam industri

syarat

-

-

-

- Invensi tsb bukan invensi yg tidak

9 - UUP No.13 Tahun 2016)

Ketentuan lain

dapat diberi paten (Pasal

-

13-02-2017 @ Dr. Mercy Marvel 53

BEBERAPA PENGERTIAN.. 3

Time Line Permohonan Paten

Publication

Publication of Granted/ Issued

Patent of Patent Application Filling

Keputusan Date

Tunggu

Maks. 18 bulan

Maks. 30 bulan

6 bulan

Maks 36 bulan jangka waktu permohonan pemeriksaan substantif

total prosedur + 54 bulan 13-02-2017

54

Masa

Pemeriksaan

Substantif

Masa Publikasi

Masa

Time Line Permohonan Publication of

Granted/Issued

Patent

Paten Sederhana

Publication of Simple Patent

Application

Filling Date Keputusan

Maks. 2 bulan 3 bulan

Maksimal Total Prosedur

12 bulan sampai diberi paten 13-02-2017

55

Masa Pemeriksaan

Substantif

Masa Publikasi

Pemeriksaan

Formalitas

(Masa

Tunggu)

56

Persyaratan lain yang harus dilengkapi:

Surat Pernyataan pengalihan invensi (bila Pemohon bukan inventor)

Surat Kuasa (bila melalui kuasa/ Konsultan KI)

Bukti Prioritas bila menggunakan Hak Prioritas (Pemohon dari Luar

Negeri)

Persyaratan Minimum Untuk Mendapat Tanggal Penerimaan

1. Mengisi Formulir Permohonan Paten

2. Melampirkan deskripsi, klaim dan abstrak

3. Membayar Biaya Permohonan:

a. Umum :Rp750.000 untuk paten dan paten PCT;

UMKM, Litbang, Lemb Pendidikan :Rp. 450.000

b. Umum Rp500.000 untuk paten sederhana

UMKM, Litbang, Lemb Pendidikan :Rp. 450.000

2.1. Persyaratan Administrasi Permohonan Paten

57

@@ PPeerrmmoohhoonnaann PPaatteenn:: UUmmuumm EElleekkttrroonniikk ((oonnlliinnee))

RRpp1l..225500..000000

UUMMKKMM,, LLeemmbbaaggaa PPeennddiiddiikkaann,, ddaann RRpp

335500..000000

LLiittbbaanngg PPeemmeerriinnttaahh

@@ PPeerrmmoohhoonnaann PPaatteenn SSeeddeerrhhaannaa::

UUmmuumm RRpp8B0000..000000

UUMMKKMM,, LLeemmbbaaggaa PPeennddiiddiikkaann,, ddaann RRpp220000..000000

LLiittbbaanngg PPeemmeerriinnttaahh

@@ PPeerrmmoohhoonnaann ssuubbssttaannttiiff

## PPaatteenn RRpp22..000000..000000 ## PPaatteenn sseeddeerrhhaannaa RRpp335500..000000

DDiisseettoorrkkaann mmeellaalluuii BBaannkk BBaannkk RRaakkyyaatt IInnddoonneessiiaa ((BBRRII))

NNoommoorr RReekk NNoo..11662244--0011--000000000044--3300--88 aa//nn DDiittjjeenn HHaakk KKeekkaayyaaaann

IInntteelleekkttuuaall

BBIIAAYVAA

((PPPP

NNoo..4455//22001166))

TTAATTAA WWAAKKTTUU PPEEMMBBEERRIIAANN PPAATTEENN

18 bln 6 bln = 24 Bulan

FD/TP Pub Akhir Pub

PUBLIKASI

PEMERIKSAAN SUBSTANTIF

3-6 Bln 3 Bln 3-6 Bln 3 Bln

Tahap Akhir (Beri / Tolak)

Tanggapan

Pemohon Tanggapan

Pemohon Tahap I Tahap II

58 58

59 media

INDONESIAINKDONUESIA

08/02/2017 media 59 59

Terima kasih

Informasi DJKI

http://www.dgip.go.id

Email : [email protected] 13-02-2017