PEJZAŻ RODZINNY GIMNAZJALISTÓW LUBUSKICH dr Marzena Sendyk Uniwersytet Zielonogórski

Projekt „Życie Lubuszan. Współczesność i perspektywy” współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

PEJZAŻ RODZINNY GIMNAZJALISTÓW LUBUSKICH

dr Marzena Sendyk

Uniwersytet Zielonogórski


W analizie środowiska rodzinnego gimnazjalistów lubuskich uwzględniono

wymiary:

osoby realizujące funkcje wychowawcze

liczbę dzieci w rodzinie

wykształcenie rodziców i sytuację zawodową

trudności przeżywane przez rodzinę

podejmowane przez młodzież formy pomocy rodzicom

zachowania przemocowe rodziców

samotność emocjonalną młodzieży w rodzinie


Osoby realizujące funkcje wychowawcze

W opinii dyrektorów w rodzinach samotnych rodziców wychowuje się 10% uczniów,

a poza rodziną naturalną 1,4% uczniów

81.8%

14.0%

2.2%1.4%0.6%

Oboje rodzice

Samotna matka

Samotny ojciec

Krewni

Osoby spoza rodziny


„Struktura” rodzin w powiatach:

Nie odnotowujemy różnic w strukturze rodzin uczniów w powiatach o najniższym i

najwyższym wskaźniku bezrobocia. Nieco odmienna jest struktura rodzin w

powiatach grodzkich.

W miastach niższy jest odsetek uczniów z rodzin pełnych - 78,5% (w powiatach dwu

pozostałych typów odsetek ten jest niemal identyczny: 83,4% i 83,7%)

W miastach więcej jest uczniów wychowywanych przez samotne matki -16,6% (w

powiatach dwu pozostałych typów odsetek ten wynosi: 12,8% i 12,7%) oraz

samotnych ojców - 2,9% (w powiatach dwu pozostałych typów odsetek ten wynosi:

1,9% i 1,8%).

Liczba dzieci wychowywanych przez krewnych oraz osoby spoza rodziny we

wszystkich powiatach jest bardzo zbliżona


14,60%

48,20%

37,20%

Liczba dzieci w rodzinach

Jedno

Dwoje

Troje i więcej

Jedno Dwoje Troje0.0%

10.0%

20.0%

30.0%

40.0%

50.0%

60.0%

13.0%

43.8% 41.9%

11.5%

44.7% 43.8%

19.3%

54.6%

26.1%

Liczba dzieci w rodzinach w powiatach trzech typów

O najwyższym bezrob.

O najniższym bezrob.

Miasta


Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe Brak informacji0.0%

5.0%

10.0%

15.0%

20.0%

25.0%

30.0%

35.0%

40.0%

4.9%

29.6%

33.8%

23.3%

8.4%

4.5%

36.2%

30.7%

18.3%

10.3%

Wykształcenie rodziców

Matki

Ojcowie


Rodziny, w których oboje rodzice podjęli pracę poza granicami kraju – 1,1%

Według danych dyrektorów wyjazd rodziców za granicę dotyczy 3% rodzin, w tym 0,4% to rodziny,

w których pracę za granicą podjęli oboje rodzice

Pracuje w kraju Pracuje za granicą Nie pracuje0.0%

10.0%

20.0%

30.0%

40.0%

50.0%

60.0%

70.0%

80.0%

90.0%

76.8%

3.2%

20.0%

80.6%

13.8%

5.5%

Sytuacja zawodowa rodziców

Matka

Ojciec


Sytuacja zawodowa matek w powiatach:

Najmniej matek niepracujących odnotowujemy w miastach (13,4%), najwięcej w

powiatach o najwyższym wskaźniku bezrobocia (26,7%).

Matki pracujące w kraju stanowią najwyższy wskaźnik w miastach (84,4%), a

najmniej jest takich matek w powiatach o najwyższym bezrobociu (69,4%).

Na wyjazd za granicę najczęściej decydują się matki w powiatach o najwyższym

bezrobociu - 3,9%, nieco rzadziej matki w powiatach o najniższym bezrobociu – 3,5%

i najrzadziej matki i w miastach – 2,2%.

Sytuacja zawodowa ojców w powiatach trzech typów jest bardzo zbliżona


Bezrobocie rodziców

Bezrobocie rodzica

Niskie zarobki

Trudność w zasp. potrzeb

Zadłużenie

Zła sytuacja mieszkaniowa

Problem alkoholowy

Konflikty rodzinne

Obciążenie pracą

Brak wsp. czasu wolnego

Opieka nad osobą niepełnospr.

Nie ma trosk

0.0% 5.0% 10.0% 15.0% 20.0% 25.0% 30.0% 35.0% 40.0% 45.0%

3.1%

16.8%

20.7%

2.6%

15.6%

4.1%

5.8%

17.0%

41.1%

12.4%

7.2%

33.1%

Problemy rodziny


Problemy rodziny w powiatach

Uczniowie z powiatów o najwyższym bezrobociu dostrzegają częściej niż inni:

brak pracy dla rodzica (22%; najrzadziej w powiatach grodzkich – 12,8%)

niskie zarobki (23,7%; najrzadziej w powiatach grodzkich – 18,9%)

duże obciążenie rodziców pracą zawodową (45,1%; w powiatach o najniższym bezrobociu - 38,3%)

Uczniowie z miast dostrzegają częściej niż inni:

konflikty rodzinne (20,7%, najrzadziej w pow. o najniższym bezrobociu – 13,4%)

zadłużenie i konieczność spłaty kredytów (18,5%, najrzadziej w pow. o najwyższym bezrobociu – 13,2%)


W rodzinach o strukturze innej niż pełna istotnie częściej problem w stanowią: brak pracy dla jednego rodzica (20,1%; w rodzinach pełnych wskaźnik ten wynosi 16,1%)

niskie zarobki rodziców (27,7%; w rodzinach pełnych wskaźnik ten wynosi 19,2%)

konflikty w rodzinie (30,5%; w rodzinach pełnych wskaźnik ten wynosi 14,0%)

uzależnienie od alkoholu (10,2%; w rodzinach pełnych wskaźnik ten wynosi 4,8%)

zadłużenie (20,3%; w rodzinach pełnych wskaźnik ten wynosi 14,7%)

zła sytuacja mieszkaniowa (9,1%; w rodzinach pełnych wskaźnik ten wynosi 3,0%)

brak pieniędzy na zaspokojenie podstawowych potrzeb (5,2%; w rodzinach pełnych wskaźnik ten

wynosi 2,1%)

brak wspólnie spędzanego czasu wolnego (16,3%; w rodzinach pełnych wskaźnik ten wynosi 11,5%)


Zła syt. mieszkaniowa

Trudność w zasp. potrzeb

Niskie zarobki

Bezrobocie rodzica

Bezrobocie rodziców

0.0% 5.0% 10.0% 15.0% 20.0% 25.0% 30.0%

5.8%

4.2%

26.6%

24.5%

4.8%

3.1%

1.9%

17.3%

12.1%

2.1%

3.0%

1.1%

16.6%

12.7%

2.0%

Problemy w rodzinach z różną liczbą dzieci

Jedno

Dwoje

Troje i więcej


W opinii dyrektorów 1,3% młodzieży podejmuje pracę zarobkową

Podejmiję pracę

Pomagam rodzicom w pracy zaw.

Pomagam w domu

Staram się oszczędzać

0.0% 5.0% 10.0% 15.0% 20.0% 25.0% 30.0% 35.0% 40.0% 45.0% 50.0%

6.4%

16.2%

46.5%

39.9%

Formy pomocy rodzinie


Awantury z interwencją policji

Przemoc seksualna

Poniżające kary

Obniżanie pocz. wartości

Konflikty między rodzicami

Bicie

Spoliczkowanie

Obrażanie

Krzyk

0.0% 10.0% 20.0% 30.0% 40.0% 50.0% 60.0% 70.0% 80.0%

4.8%

0.7%

1.2%

14.4%

26.0%

6.8%

5.8%

32.6%

74.1%

Zachowania przemocowe rodziców


Uczniowie z miast częściej niż uczniowie z pozostałych powiatów wskazywali na :

stosowanie obraźliwych słów(35,9%; w powiatach o najniższym bezrobociu - 28,4%)

ostre konflikty między rodzicami (30,4%; w powiatach o najwyższym bezrobociu – 23%)

Uczniowie z powiatów o najwyższym bezrobociu nieznacznie częściej niż inni

wskazywali na poniżające kary i awantury będące przyczyną interwencji Policji

Uczniowie z powiatów o najniższym bezrobociu uzyskali najniższe wyniki w zakresie aż

pięciu analizowanych przejawów zachowań przemocowych


Dziewczęta istotnie częściej niż chłopcy wskazywały na:

krzyk rodziców (76,2%; w grupie chłopców wskaźnik ten wynosi 72,1%)

używanie obraźliwych słów (34,9%; w grupie chłopców 30,3%)

konflikty między rodzicami (31,7%; w grupie chłopców 20,2%)

obniżanie wartości (16,9%; w grupie chłopców 11,9%)

awantury będące przyczyną interwencji Policji (6,5%; w grupie chłopców 3,0%)

Chłopcy nieznacznie częściej doświadczają przejawów przemocy fizycznej ze strony

rodziców oraz kar w postaci zakazu snu i jedzenia.


Uczniowie wychowujący się w strukturach innych niż rodzina pełna istotnie częściej

doświadczają:

awantur, będących przyczyną interwencji Policji (10,6%; w drugiej podgrupie wskaźnik ten

wynosi 3,5%)

bicia (9,1%; w drugiej podgrupie wskaźnik ten wynosi 6,3%)

W rodzinach wielodzietnych częściej niż w mniej licznych dzieci doświadczają:

obniżania wartości (15,9%, najrzadziej w rodzinach z dwójką dzieci - 12,7%)


W rodzinach osób pozbawionych pracy istotnie częstsze niż w rodzinach osób aktywnych są:

krzyk (78,5%; w rodzinach osób aktywnych zawodowo – 73,1%)

bicie (9,1%; w rodzinach osób aktywnych zawodowo – 6,3%),

ostre konflikty między rodzicami (31,6%; w rodzinach osób aktywnych zawodowo – 24,7%)

obniżanie poczucia wartości (17,8%; w rodzinach osób aktywnych zawodowo – 13,7%)

kary w postaci zabraniania jedzenia lub spania (2,2%; w rodzinach osób aktywnych

zawodowo – 1,0%)

awantury będące przyczyną interwencji Policji (11,3%; w rodzinach osób aktywnych

zawodowo - 3,4%)


Uczniowie oceniający siebie jako mierni częściej niż inni doświadczają:

spoliczkowania (8,5%, najrzadziej wśród uczniów bardzo dobrych i dobrych – 3,8%)

bicia (9,9%, najrzadziej wśród uczniów dobrych – 4,0%)

obniżania wartości (19,8%, najrzadziej wśród uczniów dobrych – 9,9%)

awantur będących przyczyną interwencji policji (7,2%, najrzadziej w rodzinach uczniów

dobrych – 1,7%).

Uczniowie oceniający siebie jako bardzo dobrzy częściej niż inni doświadczają stosowania

kar w postaci zakazu jedzenia lub snu (3,0%, najrzadziej wśród uczniów dobrych – 0,5%).


Rozmiary poczucia osamotnienia młodzieży w rodzinie


Osamotnienie w rodzinie najczęściej doświadczane jest przez uczniów:

z rodzin o innej strukturze niż pełna (24,4%; w r. pełnych – 20,1%)

z rodzin z co najmniej trojgiem dzieci (22,3%, najrzadziej w r. z jednym dzieckiem –

18,8%)

z rodzin osób pozostających bez pracy (27,7%, w r. osób aktywnych zawodowo –

19,5%)

z rodzin zamieszkałych w powiatach grodzkich (22,3%; w powiatach o najniższym

bezrobociu - 19,9%)


DZIĘKUJĘ

PEJZAŻ RODZINNY GIMNAZJALISTÓW LUBUSKICH dr Marzena Sendyk Uniwersytet Zielonogórski

Documents