-
1
. .
B E R
DIE
ABKUNFT DER SLAWEN N A C H
LORENZ SUROWIECKI
VON
PAUL JOSEPH SCHAFFARIK
D. DER PHIL. UND DER F.K.MAG. , PROF. AM GYMNASIUM DER. GRIECH.
N. UN.
GEMEINDE IN NEUSATZ, UND DER KN. GES. DER FREUNDE DER WISS. IN
WARSCHAU,
DER GEL. GES. AN DER UNIV. IN KRAKAU UND DER GROSS-HERZ. LAT.
SOC. IN JENA
CORR. MITGLIEDE.
O F E N,
IT KON. UNG. UNIVERSITTS - SCHRIFTEN.
1823.
-
2
,
.
- 7 . . , , , , , , ,
1998
-
, , , , , , , . XVI XVII ,
-
3
XIX XX . , , , , . , , , , , - . , , , . , , , , .
, . , , , , , , , . , () . , , , VII .
, '' ( ). , . , - , , - ! , . : , , , , , , , , , ., , .
, . , XVII , XVIII , . 1824. , . , . , ( ), , . . ( ) . , ( : ,
, , 1843, , , , . , 1843)
-
4
, XIX , , , .
, 1955. . ", , . , , , , , , , : ?" - "! . " , . : ?
, ". : ... , !".
, . , , , . , - .
.
. , . , o , , . , . , . . , , . , , , !
. - ; - VI ; - , , , ?! - , ? - , , , , , , , , , , ? - , , , ,
, , ?
! ,
,
-
5
. , , XVIII XIX , , , .
, " , , , , . " . , , .
VII ? : ? ? ? ?
. , , , , .
II
13. 1795. , . , (1808-1810), 1810-1814. . (1815-1817) , . 1819.
(), , . , , , , , , , .1 , ", .
1 : C 186 (1898) : . . . . - , 197-202. 1899-1900; . , , 1927: .
. . 1937: , , . 1949: . . (1795-1861). 100- . . . 1963: .. . . . .
. . 34 .. . 1988; , , 1995. :
-
6
, , , , , , , , , , . , XIX , , .
, , ", , .2 , , , . - . .
, , XVIII XIX , ( , , .), .3 , 1814. .
2 1899. (. 198, . II. 2) :
, ; , ".
3. 1823. , . .
15. 1819. ,
. 19.1 1819. : . , , ". 20.000 , , ", . , , . ... ". ", ; , ,
".
, , , : , , , , , ...'' 4. , ".
-
7
, " .
, , . ", . , . : , , , . , , ... , . ."5 - , .6 , ".
4. . . , 1949, 228.
5. . - . , - - , , . 186. . I, 1898, . 123.
6. " . 1816. . ,, ". : ? ? ?
, XIX , ; , , , , , , , . , , . , , ..."7
, . . . , , , .8 , . , , .
-
8
7. . - . , .., 127. 8. .
, , .
? ? - !
. ." : . . . , . . 197. 1899. . 55-85.
1826. , , ", XIX . 80 , , , , . , . , , , 1864/65, ". . , , ,
".9 1899. , ".10
".11 , . ..." - . . . , ". . " III XIX ". " ". .
9. . . 100- . . , . . 1963, 10.
10. . . . . . . 200. . IV. 1899. 111.
11. . . ... 14.
, , , , . , , . , , , , , . , ,
-
9
. 100 , : , "12
12. . . . . . . . 200. . IV. 1899,
113.
- , . XVII-XVIII , , ", , . , , . , , , - .
, , , . , , , . , , , . , , .
? . , , , , , , - , .
.. , . , , . . 1824. Sledzenie poczatka narodow Slowianskich,13
Jahrbucher der literatur". , 1828. ber die Abkunft der Slawen nach
Lorenz Surowiecki", . ''. ", . . , , .
13.
" , Roczniki Towazystwa Krol. Warszawskiego przyjaciol nauk. T.
XVII. 1824: Kao 1861. .
-
10
" . , , . , , , , ., , , ".14
14. . , . . . . . 200. . IV,
1899.111-134.
, . , , , , , . , , , . , , , . " . , , " 1837. . , . , , , . ,
.
..." , , . , , " ! ..."; " ". , , .15 " . , , . ,,... "16
15. , . . IV. 1929. 983/4; . . IV. 1969,
239.
-
11
16. . , 1998. 720-721.
, XIX ". : , ".17 : , - ... . , . . - , . ... . , , ".18 , , ! ,
, , ."19
17. . . . . 186. 1989. 18. . , . . LIV. 1925. 262. 19. . ... 7 "
1829. , 16(5-34),
17(21-50), 18(33-60), 19(11-33) ,, ...", ", .
, 1899-1900. , ...", . , 100 , 1963. , . , . " .
", ". , , , . ". , , , , .
. , , ",
-
12
, , , , , ..."20
". , ". . " ( " . .). , , , ".21 ! , ( , ), , . , , , , .
. , "22 , . " - " .
, XIX , .
20. , 15 21. , 16 22. . 16
III
..." 170 . , , : , . , . , , .
, , , , , . 1 - 20.
, , , , , .
, , ,
-
13
. , . , . , . , 1999. . , , , .
, , , , , .
, , , , .
, 1999. .
. , , , , , , .
, , , . , , .
, .
, , , , , .
-
14
. , : , . . .
, , , . , tz. .
, 15. 1828.
. , , , . , , , , . , , , , ; , , , .
, , , , , . ; , , , , .
, , , , , , , , () , .
, , . ,
-
15
, , , , , , - , .
. , ; , , . , , , .
, , , . ; , , .
, , , , . , . , , , . . .
( 1056; 1111) , , , yyyhe , , , , .
(Wincent Kadtubek; 1161; 1223.) , .
(Boguphal, 1253.) . . (Dlugos), ( 1415.; 1480.)
.
.
-
16
. ( 1374. .) , , , .
. (. Kranz, 1517. .) (Tuisco), , (Vandalus) , .
N. Marschaleka, ( Vand. Col. 1519. f.), je .
. (Kromer; 1512; 1589) (De orig.et.reb.gest. Pol. Bas.
1555.r.).
(Ragusiner) (Mauro Orbini) [Regno de gli Slavi, Pesaro 1601.
f.].
(J. M. Sudetis) je [Bojem. natio . 1614. Subcesiva 1615.].
(P.h. Cluwer, 1580: 1623.) [Germ. ant. Lugd. 1616, 1631. 2
1].
. (Heneter). , , [Genealochron. Megapol. u J. E. od Westpjalens
Mon. ined. LPZ. 1739. ff.f.].
J. Pastorius von Hirtenberg (Heniochen) [De orig. Sarm. Dant.
1685. 8.].
(A. Frenzel) [De orig. 1 Sorab. Budiss. 1693-96.4.]
(. Abe1, 1677, 1763.) (Lazi) (Zichi) , (Ljachen) (eshen), [
Alt.Lpz. 1729. 1741. 3 Th. 8]. (Anten), [Gatterer hist. Bibl. 10
Bd].
(. Sh. von Jordan) , , (Tanais) , (Pontus) , (Motiden) [De orig.
Slav. Vind. 1745. f.).
Bonde, a (Mller) . (S. Dolci) je ,
[De illzr.l. vet.Ven. 1754]. . . (J. F. Hartknoch, 1740;
1789)
(Skythen). . (G. Dobner, 1719; 1790)
[Mon.hist.Boem.Pr. 1764. u.a.]. M. de Peyssonel ( 1710, 1790) ,
, (Petschenegen)
(Chorwaten) , [Observ. hist. et. geogr. Par. 1765. 4].
-
17
. (Grubissich) [Disq.in.orig. ethist.
alph.Slavo-Glagol.Ven.1766.]
J. (J. Severini) , [Comm. de inc.Hung.Sopr. 1767. Pannonia Lips.
1771].
N. Freret (. 1688, 1749.) [Oeuvres ed. 1796. . I. Mem. de I
Acad. d. Inscr. T. XXI].
(W. N. Tatisew, o 1686, 1750.) , , , [Ist.ross.Mosk. U.S.Pet.
1768. f.f.4].
J. ( 1726, po 1801), , , (Heruler), [Ist.slav.nar. Be 1792. f.f.
8.].
C. (S. Kleczewski) , . [Sar.eur.Leop. 1769.4]. . X. .
. Ch. Gatterer, 1727, 1799, , (Geten) [Comm.Soc.Gott.T. XII.
u.a.].
[7. D. Michaelis 1717, 1791.] (Chaldaer) . [Spic.geogr.
Hebr.Gott. 1769.4].
Ca . . (. R. Forster, 1729, 1798). . . (h. W. Gercken, 1722,
1791)
[Vers.d. Gesch.d.Slaw. Lpz. 1771.8]. , ,
[Abh.e.Privatges. in Bohm.B.II]. K. G. Anton ( 1751, 1818)
(Armenier),
(Budinen), , [Vers.ub.d.Slaw.Lpz. 1783. ff.8].
. X. (. Ch. Levesque, 1736, 1812) , , [Essai sur 1. rapports de
la.1. des Slaves aves celle des anc.hab.de Latinum].
. ( 1781, 1821) [Of. 1818.8].
(L. A. Gebhardi, 1735, 1802) , , , [Gesch.aller wend.slaw.
Staaten Halle 1790.ff.4].
K. (. Mannert) je , [Georg. d.Gr.u Rm.B.IV.Nrnb. 1795.8].
. . (Katancsich, 1750, 1825) , [De Istro Budae 1798. u.a].
-
18
(N. Naruszewicz, 1733, 1796.) , [Hist.nar.pol.B.I.War.
1824.8].
(. L. Schlozer, 1735, 1809) , , , (Jazyges) , , , [Nestor
Gtt.l802.ff.8].
. . (Appendini) , , (Japhet) - , , , , (Gelen), , , - [De
praest.et. vet.I.illzr. Rag.1806].
(Stullischen) W.B.S. Sestrenewi Bogu ( 1731) , , , [Rech.
hist.S.Pet. 1812.8.Precis desrech.S.Pet. 1824.4].
(Czaykowski) , , [Rocz.tow.Warsz.B.XI].
(W.S. Maiewski) [. Slawianach Warsz. 1816.8].
. (urr, 1775. 1813.) , [Hist. of the eur.langu.Ed.1823.8], A.
Wagner (Lpz.1825.8).
(X M. Karamzin, 1765, 1826) , , , [Ist.gos.ross. S.Pet. 1816-
18. 2 A. 1819-26. 11. .8].
. (. Dobrowsky), , , , , , , , , , , [Gesch.d.bohm. Lit.
Pr.1818.8].
, J.FA. von Schwabenay
[Hesperus Jahrg. 1819. M. Jan u. ff.]. (.. nczyn Ossolinski;
1756, 1826)
. . , [Wiad. hist.-krt. . II. Krak. 1819.8. V. Kadlubek v.S.G.
Linde Warsz. 1822.8].
. (G. Dankowsky) , [Fragm.z. Gesch.Pressb.1825.8. Die Gr. als
Verw.d.SL. Eb.l828.8].
, , ,
-
19
(Lorenz Surowiecki, 9. 1827. .) . , , Bep, , , , . , he , , ,
.
, , , 1807. . , 24. 1824. XVII , : Sledzenie poczatku narodow
Slowianskich. w Warsz.l824.8, , , , , . , , , , , , :
, , , . . , . , , , , . , , , , . , . (.3);" , . . , , , , , , ,
, ". (.4).
. , . , . , , , , , . ;
-
20
, . , , ; , , . ; , , (.5)"
, , . , . , , , , . , . , " (.6)."
, , . , , , . , , (.7)."
, , , ce ". (.8).
: , , , " (Eb.)
, , (Korallen), (Bessen), (Krowyzen), , , , , (Ister) , ".
(Eb.)
, , , , , , . , (Skordisker), , , (n), (Taurisker), (Rhtier), ,
, , ,
-
21
, (Armoriker) (Aquitanier) , (Seine) (Belgen), , (Kaledonier),
(Picten), (Siluren), (Hibernier), (Iberer) , (Keltiberer),
(Turditaner), , (Lusitaner), ." (.9).
, () , , , . : , (Friesen). (Chatten). (Cherusker);
(Hermunduren): , (Angeln), (Wariner). (Rugier), (Heruler), , : .
(Thringer) ; (Semnonen) ; , (Lygier); , (Burier); , (Osen)
(Gothinen); (Naharvaler), (Arier); (Quaden), (Markomannen).
(Bastarnen) (Peukiner), , , . (Sueven) ". (.10).
[ ]. , , ; , , , (Melanchlnen), (Essedonen); (Agathyrsen),
(Neuren), . (Tyrageten) . , ". (.11).
, , , (der venedische Meerbusen). , , ". (Eb.)
, , . , . , . , , (Zagorier), , , (Bessen) [ ] . , , . ,
(Dalmatern), (Norikern), , (Lugurern), (Aquitanern), (Ibereren),
(Turdetanern), , ., , . , , (Moriner), a
-
22
. (Gothinen) (Osen), (Esthen) (Guttonen), ". (. 12-13).
, . ; (Gallier) (Kimmerier). , . , , ; . , , , , , . ;
(Arioviste) (Arminiuse) . . , . , . , - [ ], , , , , , . .
II (Lizgier) , , III . IV , , . V , , . , , . , , ". (. 14-18).
; , . , , , , , , (), , , . , , , , , , . ; ; , . , , , . ; , 451.
. . ,
-
23
". (. 19-20).
, , V , . , , , , , , . , , , " (. 21).
, . , . , : , , . . ; . , , , , ". (.21-22).
VI , , . ; , . , , . , , . , , , , , IV , . V . , , ".
(.23.).
, , . ; , . , , ". (.24).
-
24
, , . , , . (Lowreta), (Andragastos, ), (), (), () : . , , ". (.
24-25).
, . : Nomen etiam
quondam Sclavenis Antisque unum erat: utrosque enim appellavit
Sporos (, acc. pl.) antiquitas, ob id, opinor, quia Hoc est sparsim
et rare positis tabernaculis regionem obti-nent, quo fit, ut magnum
occupent spatium. Et vero ulterioris ripae Istri partem maximam
habent" [B.G. IV. 4.] :
Palus (Maeotis) in Ponti Euxini litus evolvitur, Qui illic
habitant, Cimmerii dicti olim, jam vocantur Uturguri. Ulteriora ad
septemtrionem habent populi Antarum infiniti. [B.G.IV.4].
, :
Introrsus ili Scythiae parti ad confluentes Tibisci et Danubii
Dacia est, ad coronae speciem arduis alpibus emunita; juxta quorum
sinistrum latus, quod in aquilonem vergit, et ab ortu Vistulae
fluminis per immensa spatia Winidarum natio (: venit, Winidarum
natio, C.) populosa consedit: quorum nomina licet nunc per varias
familias et loca mutentur, principaliter tamen Sclavini et Antes
nominantur. Sclavini a civitate Nova... ( Nouietunense) et lacu,
qui appellatur Mursianus, usque ad Danastrum et in boream
Visclatenus commorantur:, hi paludes sylvasque pro civitatibus
habent. Antes vero, qui sunt eorum fortissimi, qua Ponticum mare
curvatur (ne: qui ad Ponticum mare curvantur, kao C.), a Danastro
extenduntur usque ad Danubium (itaj: Danaprum); quae flumina multis
mansionibus ab invicem absunt. Ad litus autem oceani, ubi tribus
faucibus fluenta Vistulae fluminis ebibuntur Vidivarii resident ex
diversis nationibus aggregati: post quos ripam oceani item Aesti
tenent, pacatum hominum genus omnino". [De Got.or.c.5].
Ha :
Ermanaricus in Venetos arma commovit... numerositate
pollentes... hi ab una stirpe exorti tria nunc nomina reddidere, id
est Veneti, Antes, Sclavi" (c.26).
,
; : VI , [ - , . ..] , , c , ,
-
25
, , , , , , , , , . , , (Esthen) , , " [ ", . ..], (.26).
; " " , . , " , ". , , ; .
, , , , .
, ". (. 27-28).
, , : , ? , , , . . , , , . , , . , , , . , (Semnner)
(Ackersleute) ; , , ". (.29-30).
. , , , . . , , (Esthen) , (Ermanarich) IV . , , , . , , . , , ,
, ". (.29-31).
, . (Sciren), (Hirren) :
Quidam haes habitari ad Vistulam usque fluvium a Sarmatis,
Venedis, Sciris, Hirris tradunt" (IV 27). :
-
26
Dextro Suevici maris litore Aestyzorum gentes alluuntur, quibus
ritus habitusque Suevorum, lingua Britannicae propior... Peucinorum
Venedorumque et Fennorum nationes Germanis an Sarmatis adscribam,
dubito. Quamquam Peucini, quos quidam Bastarnas vocant, sermone,
cultu, sede ac domiciliis ut Germani agunt: sordes omnium ac
torpor, ceterum (al. procerum) connubiis mixtis nonnihil in
Sarmatarum habitum foedantur. Venedi multum ex moribus traxerunt,
nam quidquid inter Peucinos Fennosque sylvarum ac montium erigitur,
latrociniis pererrant. Hi tamen inter Germanos potius referuntur,
quia et domos figunt, et scuta gestant, et pedum usu ac pernicitate
gaudent, quae omnia diversa Sarmatis sunt in plaustro equoque
viventibus". (M. G. c. 46).
:
Tenent autem Sarmatiam gentes maximae: Venedae per totum sinum
Venedicum, et supra Daciam, Peucini et Bastarnae, et per totum
latus Maeotidis Jazyges et Rhoxolani, et interiores iis Hamaxobii".
(III. 5).
: Juxta fluvium autem Vistulam, infra Venedas, sunt Gythones". A
: Venedici montes". Eb. (c.31-32).
[ ] , , ; ; , , , , ". (.32).
, , , . , , . . " (. 32-35). : , , (Liefland), ; ; , ,
(Wolynien), " (.36).
, . , , , , , , . , , , , , ( )
-
27
, , " (.37).
, : ? . . , , , .
, ( ), , , , . (Massageten), , , , , , , , , . , . , , : , , , ,
" (.39-40).
, , . , . . ; , , . , , ; , , [ ] , . , , , . [ ], , ,
(kodanische) (suevische) " (.41-44).
V . , . , . , ; , . , , ; , , , ; , .
-
28
, , . VII , IX , (Swatopluk) . " (.45-48).
, . . , , , , . . , , ; . , , , . , V , -, VI , " (.49-50).
. II IV ; V ; V , , . , , " (.50-51).
V , . (Warnen) ."
, , . VI . , , , , ". (. 54).
VI , :
'' , 560. . , . , . . , , , . (Gross-Chorwatien) VII , . , "
(.55).
, ce , , (Sjewerier) (Dobruscher) ,
-
29
. . 678. , " (.56).
, . , , , ". (.57)
, , , , . ; . . , , ". (.59);
, , , . , . , . , , : , . , , : ? ? , , , , . , , , , . , , . ,
. , (Flaminius), , , . , , , ; . IV , (rpen), , 300,000 , , , . ,
VI , , , , , , , , , , . , , , , urbes erutas per totum Illyricum"
(c.61-64).
-
30
- , , , , , . , , , ., , , , , , . , , , , . , , .
, , . , , , , . : , . , , (Medien). " (. 80-81).. , . , , , , ,
" (. 85-86).
Mey . , , VI . :
Plurimae quidem superioribus fuere temporibus hodieque sunt
nationes Gotticae; sed inter illas Gotthi, Vandali, Visigotthi et
Gepaedes quum numero tum dignitate praestant. Olim Sauromatae
dicebantur ac Melanchlaeni: quidam etiam Getarum nomen ipsis
tribuerunt. Vocabulis quidem omnes, ut distum est, nulla vero re
praeterea inter se differunt. Cutis omnibus candida, flav
caesaries, corpus procerum, facies liberalis, eaedem leges, eadem
sacra, Ariana scilicet, una demum lingua, quam Gotthicam vocamus:
ita ut ad unam universos gentem pertinuisse quondam ac suorum
deinde ducum nominibus discretos fuisse existimem. Antiquae eorum
sedes trans flumen Istrum." B.V.I.2.. Vandali Maeotidis paludis
accolae, fame pressi, ad Germanos, quos hodie Francos nominant et
fluvium Rhenum se receperunt, tractis in societatem Alanis, natione
Gotthica". B.V.1.3.
-
31
. . , , . , , , , " (. 95-96).
, , , . , ab antiquo usque nunc conscriptas bellagines" " (.
103)..
, .
Scytharum nomen, , usquequaque transit in Sarmatas atque
Germanos, nec aliis prisca illa duravit appellatio, quam qui
extremi gentium harum ignoti prope ceteris mortalibus degunt''.IV.
13.
, , , . , , , . , , , . , , , , , , . . , , IV , , , Rossolainen
VIII Rossen, Warager Alanen , , .
. , [B.I.K.6.ANm. 198]. (Warager == ) . , , . , . , , , , , , .
, , . , , , , , , , , , , , , , , , , , ." (.108, 118 -121.).
-
32
, . , , , . -, , , 300.000 ? . , , , , , . , , ." (.
121-122).
, , . , ; , , . . , , , . , , , . , ; , , . ." (.122-123.)
-, , . , , , . , . , . , ! , , .
. , , . , , , ; , ." (. 126).
; , . . . ; , , , , .
-
33
, ; . ." (. 130)
, , ,
, () [Prok.B.G.III.14., Const.Proph.A.J.c.8.38, desky
prawdodatne, prawda po zakonu swatu" Libusin Saud v. 51.109]. ; , .
, Tractat-y, Wislicer - , , Wenceslavovim .. ". (. 156.).
; , . , . , ., , , . , , , ., . VII , , , .
Gentes, quae literas norunt: Scythae, Sarmatae etc." Chronicon
paschale. ; [ 630 (Heraklius)] . , , , . Bogwedza, , . , .
(Wannen), , . , , ; , ". (. 163-165).
, , , . :
, . 177, ; , , . . , , , . ,
-
34
, , , . , , , , , , , , , , , , , , , , , , , . , [ ] , ."
(.177-178.).
, , , , , ; , ; ; , . , , , .
, . , (Mariner) , , , . , . Gesoriacum, . .
, , , , , , . , , , (Noriken), (Salasser), (Venonnen,
Vindelicier), , (Taulantier), , . , . , [-], , e, (Rhtier) . , , ,
, .
, c , , ; .
gens vetustissima in Italia et alia a Gallis utentes lingua"...
:
. , . , , . : , , , , , , , , , , : (Vennonnen), (Vindelicier),
, , (Taulantier), , (Oseriaten), (Istrier), (Latoviken),
(Varciani), (Likaten), (Medoaken),
-
35
(Stulpiner), (Salasser), (Karner), (Sevacer), (Noriker); :
Savus, Dravus, Timavus, Narona, Licus, Isara, Plavis; : Bebiaori, ,
. , ; , , , , , ; , , , , . ; , , , , , . , , ." (. 178-183).
( , Aesti , Aesti , Haesti ), , , , . , , [ ] ." (. 184-186)
, , . , , , , , , . , , , , , . , , (Lappen)" (c. 187).
, , , , , , , ." (. 187-188).
, . , ." (. 188).
, , , , , , , , , , " (.189).
, , , . , . . , (Hibernien) ; , , , ." (Eb).
-
36
, , . , . , ; , . , , , [ ] , , . , ". (. 190).
, , . , . , (Hercznischer Wald) , , , 590. . , , . , 390. , , (
, ) . , , . , , , -, , . , , ". (. 190-192).
, , , . -. , , ; ; , ". (. 193).
, , , , , , , , , . , (, Lygier) "? (. 194).
, . , , , , , , . ". (Eb)
. , , , , . ,
-
37
, , , , , (Epiroten). , , , , , . , [ ], ". (. 194-195).
, , . , , , . , , , . , , , , : , , , , , , , , , , , , , , . ,
.
, , , , , , e , . , , . , , , , . , , , , . , , , , . , ,
(Gelenius, Knapski, Martinius, Temler, Sorgo, Soltau, Ihre, Frisch,
Adelung, Kopcyznski, Whiter, Berndt, urr, A. Wagner, Dobrowsky,
Lindi ikow, Rakowiecki, F. Graf, Dankowsky), .
, -, , , . , --, . . , , , ;
-
38
, , , . , ; . , , , , , , , . , , .
, , : , Nase, nasus; , Auge, oculus, ; , .
: ; chalupa, , ; ; ; ; cerasus ; caballus ; kobyla; lupa,
lupanar ; scrinium ; populus Papel i Topol; cannabis ; vesper ;
vidua ; viverra ; pastyr; castellum , katjel; acetum , escueil,
ecueil , bride ; jazyk; tsil ; belen , bjel; meat ; , leik, laece,
lech, . laemir, laekiare, leech , ; Pflug i plug; Gast i
gost; Esel osel; husfada ; Dolmetsch tuma; Weile i chwila;
ligetan cja; Knig ; Pfennig ; Schops ; Granze, Granitz ; , ,
Elenthier , ; Schwefel ;fana , supuni ; skada ; katil i kotel; ,
silk, silke i elk; thusand tysjata, tisjc; stikils , sklo; smakkans
; Rieth . arundinetum u.m. . , , . , , .
. F. Graef Comm. qua I. graeca et lat. cum. slav. dial, in re
gramm comparatur, Petrop. 1827. 8. , , , , = , laiph sklos = slaw,
gast gais = , valda = wlad, sir ger = , , vit, vut = wit, , rith =
, na bert = bor, , Gard, hard, ard, gurd = , ,
-
39
mar mer = : , 225 , , Cattumer Ucromir tten- , Segimir,
Inguiomer Chariomer 81-96 , , , , , , 215. Welimir, Chnodomar,
Hodomar, Vadomar, Suomar 357-361., (Chotimir), Barzimer 387.., ,
Brzaw, Brzimir, Brzgod, Richomer 378. g., Ratimir, Markomir, 388.
., Walemir 453. ., Welimir, Wolimir, Hwalimir, Ricimer 453-472. .
625-631. , Ratimir, Godomar Gundomar 470-480. ., 523-534. ,
Hotimir, Klodomir, 511-524. , Ludimir, Gilimer, 530-534. . ,
Golimir, Visumar , Izjamir, Ariomar ; laif cklos = slaw: Dogalaiph
366. ., Dlugoslav, Domaslav, Hermegisklos 495. ., , Vergasilaus
Wrchoslav, Godegisklas Godislaw, Teodogisklas ; imena na gast gais
= gost: Arbogast 388-394.., Radagais 405. , Radgost, Visogastis,
Bodogastis, Salegastis, Vodogastis, 422. .; - valda baud = wlad,
wolod: Baltha , , , , Cariovalda, , Catualda Catuvalda, , ,
Hariobaud, 359, Gundovald Gondebald, 466. ., Hildebald, 541. .,
Adelvald, Arivald, Rodvald, Grimoald, Garvald, Kgg. 624. r. ff.,
Visivaldr, Ezvaldr . , Wlad, Wsewlad, Rogvlad, Dobrovlad; - sir ger
- ir: Kritasir, 60. . Krtoir, Vortiger, 445. ., Fritiger, 381. . ,
, 495. . , , , ; - vig, vit, vut = vit:Clodvig Chlodovaeus 466-511.
. Bidevut, Vidivarii, Vitae, Vites, Ravenna, Vit, Ljudevit,
Svetovit; -, rith = : Reccared, 586. ., Pertharith, 661. ., Wserad,
Zderad, Domarad; - bert = bor, brod:Theudebert, Sigebert,
Charibert, Egbert, Childebert, Dagobert, Norbert, Adalbert, Ctibor,
Chotebor, Ratibor, Predbor, Stabor, Zemibor, Kurisbrod;
-
40
- gard, hard, ard, gurd = grd, hrd: Irmengard, Sighard,
Ekkehard, Emehard, Eginhard, Frodoard, Sigurd, ( knez, III ), , ,
Grdon, Wsehrd, Sobehrd, Podgrd, , , Held; Krakus Krokus, 306. .
Eddi, 670-690. . , 650. . . , , Curche, Gorcho, Kurko, ; , 878. .,
Booz , , ; Thorismund, Hunnimund, Asilmund, Faramund, Gundamund,
Berimund. , : Premysl, Nezamysl, Krezomysl, Nonomysl . - Muth
(hrabrost), Ge-mth, mys-l, - mind,
mens, ment-ist, ;, menisch, minneth .
, .
, - Waldemara 1157. . Borislefa 1167. . Wladimir Borislav,
Filimera Walemira, Radagaisa ca Welimirom Radgostom, . VI , ? , ,
VI . , . , , , , , , . .
, , (Heinrich Schulze), , . ,, , , ; , , . - (Semigermanen), .
(Cimbrer) , . , ; , , , , . ( " Hamm 1826.8).
-
41
, , . , ce , .
, , , , , , , , . , , .
, , , , , Bindische Kirpl" Bende" , , , . , , , , . ; . , . , ,
, , ce .
, , , , , , , , , , , .
, ; , ; , , , , , , . Galindae, Sudeni, Slavani ili Stavani,
Igzlliones, Cistoboci, Tramontani, Avareni, Arsietae, Saboci,
Piengitae, Biessi, Bulanes ili Sulanes, Carpiani, Bodini, Careotae,
Sali, Pagyritae, Zacatae, Borusci, Savari, Acibi, Nasci, Vibiones,
Idrae, Sturni, Caryones, Sargatii, Amadoci, Navari , ,
-
42
, . , , , , , , .
, : ce , IV VI , , . , , , . , , , .
, . , sparsim,
a , , , ( , -) , ( , ) bonus, bona, bonum,
, servus, Chorwat , Canale via plavstralis , , ( , , , ) nemus
Dei, umen ( ) Symeon ( ) Caesaris barba, .
. , , " , , ., , ? , ? , , ? , , , , (, , 1784. VI. .280. Monse
Olm. 1788, tom II. c. 16. asop.wlast. Mus.w. Pr. 1827. 11,
c.8).
, , , jep . , , , , , .
, , (, ) , , - , .
-
43
() () (), . , , , , , , , , , () , . , , , , . ?
:
Cimmerio accolunt Maeotici, Vali, Serbi, Arrechi, Zingi,
Psesii". [VI 7]. :
Inter Ceraunios montes et Rha fluvium Orinaei et Vali et
Serbi
(, )" [V.9]. , ,
, , , , ( ) . (Brge) . (Meotis) , , . , ; . , VI , , , ce .
, , , , , , . , Venda, Vanda, Venna, , , . Baute, Bude, budowati
bauen , : , , , , , , , , . , , - , , ,
, , . .
, , , ,
-
44
; , , , . . (IV. 102.105). (. . 8) . (IV.26).
(Karpen und Gevinen) (III.5). , (. IV.21):
( ), (Wolchonskischer Wald) (II1.5). , , .
. , ,
(, VII. 1, II. 11). :
"... " [... , , ];
, , , ,
, , subrufus . , ciemny, , , , , ; , , .
, , , , : Civitatis /Venetae/ est longe amplissima auctoritas
omnis orae maritimae regionum illarum, quod et naves habent Veneti
plurimas, quibus in Britanniam navigare consueverunt, et scientia
atque usu nauticarum rerum ceteros antecedunt, et in magno impetu
maris atque aperto, paucis portubus interjectis, quos tenent ipsi,
omnes fere, qui eodem mari uti consueverunt, habent vectigales."
(B. G. III. 8). Jep .
449. , , . W. Scott ''Ivanhoe'' Gotha 1826. tom I. . , , .
Sorbiodunum Itin. Anton. , (Serbenstadt)
Old-Sarum, Itin. Anton.. . ., Vindobela Not.Imp.,
Vindogladia Itin. Anton. ., Vindolana Not.Imp. .,
-
45
Itin. Anton., Vindomis , Vinovia Itin. Anton., . . .
, . , , , ; .
to beat, ( ), to dap , , drab, , meat, , merk, mirk, murk,
murky, , , much , mud. mudy , , , to screak, skraik, krek, to stoop
, , sty ( ) , Stall , to tew , , ( ) tti tnu, to yead, , , jiti,
yel, .
- , , , , . Triballos, . ,
, , , , , , , . syr , sisa , , .; , , , , , , ,
, . Triballi, , , ( "; ), , , , , , , , , ( ) , Oeskuis, .
(Odryser) .
, ( ?) . ; ; (Autaritae) . . .
-
46
- . , - , , , , . - . :
Daci utramque Istri ripam occupant, quorum illi, qui cis flumen
juxta Triballos habitant, ad Mysiae praefecturam pertinent, et
Mysi, non tamen ab iis, qui proprie regionis indigenae sunt,
vocantur, qui vero trans flumen degunt, Daci vocantur" 1 (LI. 22).
1). .. .
. , Mca , , ." ( ..).
IV , ,
, -, (bessisch) :
In primo templo laudes Dei graeca lingua personabant, in altero
Bessi sermone suo praeconia canebat, in tertio Armenii numini
supplicabant" (Vita S. Theodos.ap.Pag.T.II.p.9).
.
- , , , , , () . ; , , , .
, , . , , , , , , , colluvies gentium , (Tschuden), , . , , .
(Nestor III. 111).
-
47
, (ber Urspr. d, altnord Spr. Stockh. 1818. s. 112-146; - O ,
1818. .).
, (Tschud) , . (Tschud) , . , , , , , . (Mller Samml. r.Gesch.
S.13., Karamzin 1.246, Mller- ).
, , - , , , . . , , , (Grnlander), , ( ) - , , , , . . , , , , ,
, . , , , , , . , ; (Nyerup Magazin Kopenh. 1820. B.I.W.Jahrb.
1822. . XV. Zend-Sprache v. Hagen Beri 1826. c. 70-71).
(, ). :
,,Hi (Sauromatae) multis post annis, numero et viribus aucti,
magnam Scythiae partem devastarunt,
et omnibus quos debellaverant, internecione sublatis, maximam
regionis partem desolavere."2 (II 43).
2. .. // , , , , , ." ( . .)
.
. , . , , , , , , , , , . , , , - , , , . , ,
-
48
, . (Skyth) , , ( ); () , : ,
( , : = , = ), - Fenni . szauti schiessen () szaudijie Pfeil (),
- skitta, kyta Schutz () sagittarius (Scyth.p.66), (sagitta) (urr)
sculas, sceola, Schutz (), [Bogner.II.223]. , [Skoloti.IV 6].
, . , . , -, Jatschutsch Ma-Tschutsch (
Tschin i Ma-Tschin), Massagetae (-Tschutsch), , , Thussen ( ), ,
Tschautschu (, Korjken) Tschuktsch, . Gog, Tschutsch, Ma-schutsch,
Saka, Ma-Ssaget, Skyth, ud, Thuss, Tschautschu i Tschuktsch . r, ,
(Skyth) :
Qoid autem Czud est aliud, quam ipsum Scythicum nomen?"
, , 1771. . Rudbeckisches Schlummern" , [Nord.Gesch.s.
301;Nestor II,39]. O . :
Ermanaricus... multas arctoas gentes perdomuit... Golthes
(Gothos), Etta, Thividos" [c.30].
: Supra illos (Sviones) Wilzi, Witzi, ( Wessi), Mirri, Lami,
Scuti" [De situ Dan. c.222].
Thividi Scuti Tschud
. , , , ,
-
49
, , , ; , , , , (Uzen), , , , (Petschenegen), (Polowtzer) , , ,
. , , - - , , ; , ".
, , , ; , , " , , ", . , , , , , . , , . - , . , .
, . : . : ? , , , , , , , ; , , , , , , , :
Ad fabros aerarios haec insipida barbarorum pinguis ingenii
monumenta ( ), unde nihil didiceris!".
A ,
, , . ,
-
50
, , , ; , . ? - , ? :
, ! , , , ? , .
, , !
, , , "; , .
, , , , , , , , , ; - - ! , , : . , - .. (Pontanus):
A.M. Aurelii principatu Gothi e patriis sedibus per Sarmatiam
vagati tandem in Dacia consedere. Atque inde occasio nata
auctoribus aevi sequentis, eamdem eos cum Dacis et Getis nationem
censendi; et Graecis quoque, quia e Scythia Europaea a Maeoti
palude advenerant, eosdem pro
Scythis habendi. Unde etiam Dexippus res Gothicas inscripsit ,
et ipsos Gothos ;, teste Photio. Ut mirum haud sit, simili errori
implicitos Procopium, Orosium, Hieronymum, Spartianum, Claudianum
aliosque tam historicos, quam poetas Graecos Latinosque, qui Gothos
et Getas Promisque appelitant."3 [Rer. Dan. Hist. Amst. 1631. f. p.
676].
ce :
" [II. 232]. :
-
51
Scytharum nomen usque quaque transit (Surowiecki transiit) in
Sarmatas atque Germanos, nec aliis prisca illa duravit appellatio,
quam qui extremi gentium harum ignoti prope ceteris mortalibus
degunt" [IV 13]; : , , , , ( - Tschuden, Fin) , . O . , , , , ,
[B.V.I.2.3. B.G. IV.5.], , , , , ? , , . Vialla de Sommieres ( ) ,
, , . . , . , - 2/1., 2"91. , , , . , ; : , \\ SK^apoi, 1 ^-."4
(VII. 12.), 5 - -CCCUTOV 5' eiiieiv TCOV ZK^apnvffiv "5 (.4.), : '0
5 ; ; Si.a^.auptvei. itepi tfii; Yevo|xevr|(; ..^, ; 'P(n)icuQ)v
S-uvttneaiv, tpioTeicei;
'Pco[iaicov ^&, T\toi 6 ."6 Theoph. . . Phot.
3. . . , , . , ; , , . O . e . , , , , , , , ." ( . .)
4. '' ..." 5. .. , "
6. , . ." ( . .) , , , , : , , , , ? , , , ,
-
52
, , , . , . : Circa haes stagna (Maeotim et Pontum) ultima
extimaque plures habitant gentes, sermonum institutotumque
varietate dispariles. Jaxamatae et Maeotae, et Jazyges Roxolanique,
et Alani et Melanchlaenae, et cum Gelonis Agathyrsi, aliique ultra
latentes, quod sunt omnium penitissimi." [XXII. 8].
, . , , , , , , . , , . , , Sarmatae Vagi, Venadi Sarmatae,
Lupiones S., Amaxobii S., Arraei S., Epageritae S, Hyperboraei S.,
Basilici S., Hipophagi S. , , ( ) . , , , , [ , (Rothrussland)] . ,
, . (Pytheas-a) o , , , ; . , (Panoten) ( , ) , , .
, 215. , [Hist.Arc.c.12]. , , . , , , .
-, . , - (, , = , V V .
-
53
. cee (340 ) :
Ephorus quatro historiarum libro, qui inscribitur Europa,
partibus Europae ad Skythiam usque explicando peragratis, ad finem
scribit, quum aliorum Scytharum, tum Sauromatarum non unum esse
vitae iristitutum. Quosdam emim eo immanitatis progredi, ut humanis
etiam animantibus obstinere. Atque alii quidem, ait, de crudelitate
eorum verba faciunt, quod soiunt animos rerum atrocium ac
terribilium narratione percelli; quum tamen in alteram partem
neque, quod dicatur, desit, neque exempla. Haque ipse, inquit, de
iis loquor, qui moribus utuntur probissimis. Sunt enim quidam de
vagis se nomadibus Scythis, qui equorum lacte vescuntur, justitia
omnibus hominibus superiores."[VII.9],
:
Communi quadam et priscorum et posteriorum fama creditum est,
nomadum eos, qui maxime ab alis hominibus essent remotum, lacte
vesci, opibus carere et esse justissimos." Id. ib.
Sarmatae limigantes , , ,
(Jazyges metanastae) , pedites" casae trabibus compactae
firmissimis'' i sopstvena vozila gentiles lembi, nota remigia."
[XVII. 13]. :
Germani truces et Sarmata bellax atque Getae nec non
Basternae".
, . . , , , : , 626, (955-972), ., . .
Celebris est, , apud Illyrios Marula divojka, quae Turcis a.
1475 Lemnum obsidentibus, patre urbis praefecto caeso, sumtis ejus
armis et veste, adeo fortiter irruit in hostem, ut militem metu
correptum excitarit hoste a moenibus repulso." [Orb.Ant.I.243].
, ?
, . VI-X (. ...38., .) , ; . , , ;
-
54
, ? ?
360. ; : harnis-scala (), . , , , , , . .
, , , , , . , ! VI ! , :
Eorum (Indorum) autem complures sunt gentes, atque eae lingua
inter se dissonae; et eorum alii sunt rei pecuariae dediti, alii
non, item alii in paludibus fluvii habitant, crudis victitantes
piscibus" [III 98],
. , , . , . , , , , , , , , , , , , , , , . , , , , , , , ,
.
, ; , . , , , , .
, [IV. 148] , , ,
-
55
, , .
, , , , , , -, , . . (390) ;
' . [ ]. [.IV.21; .. 11.8.] ?
, , : , , , , ( ) , . , , , , , , , , , . , , , S. Hamaxoikoi"
Jazyges S." . . , , :
Sarmatia intus quam ad mare latior, ab iis, quae sequuntur,
Visula amne discreta, qua retro abit usque ad Istrum flumen
immittitur."7 [III. 4]. 7). .. , , ." ( . .)
Sarmatae, Sauromatae, ;
S. Hamaxobii" S. Maeotici gynaecocratumeni" Amazones
Sauromatides. , 48. . , . , , , 81. . , . 100. . , [. II 108]. , ,
[VII. 9. . IV. 116]. .
, . : Sarmatae Venedi (IV. 27), S. Hamaxobii, Jazyges S., Arraei
S., S. Epageritae i Sauromatae Gynaecocratumeni". , , , , , , ,
-
56
, , , Hyperboraei S., Basilici S., Hippophagi S". : Sarmatae
Vagi, Amaxobii S., Lupiones S., Venadi S., Roxalani S., Suani S.,
Sasones S."
, , , , . , Pontus Euxinus , , V . , Venadi Sarmatae, Sarmatae
Lupiones () Sarmatis Venedis [IV 27.] , . , , , , Vanaheim, Vanen
(Wendeland, Wenden), a . , .
, ( ) , , [1143.],.
(Sarmatae) gens habitu armisque Parthicae proxima"[IV 3],
Sarmatae Medorum, utfuerunt. soboles" [VI. v. 7]. . , , , , , .
(Japhetiden). , , , , . , , , [Prochazka de lib.art.in Boh.p.12].
XIV , -, [Jungmannhist.lit.es.s.17].
471. . . , , , , , , . , , , , (), , , ,
-
57
- , Alane, Roxalane i Jutungalane (Jutungen = Jazygen).
Ho, : , , . Chronicom paschale ( 630. .) , , ( ). . (817. .)
[Ed.Par.p.296]. I-I , -, . , , :
Zeriuani, quod tantum est regnum, ut ex eo cunctae gentes
Sclavorum exortae sint et originem, sicut affirmant, ducant."
[ () , , , ]. Serviani == Serbjane, , I- . Drewljanen -
(, ), , [...9.] - (Gross - Weiss-Serbien, = ; , , = , , ), , - ,
.
Magna autem Chrovatia, quaa etiam alba cognominatur, in
hodiernum usque diem sine baptismo est, quemadmodum et finitimi
Serbli. Equitem peditemque non habet tam numerosum quam baptisata
Chrovatia (?); quippe frequentibus incursionibus infestata
Francorum, Turcarum, Patzinacitarum: neque sagenas, neque conduras
item aut navigata ad mercaturam habet, utpote a mari remota, a quo
quidem triginta dierum itinere distat. Mare autem, a quo totidem
dierum itinere distat, illud est, quod Nigrum appelatur." [A. I. C.
31].
-, -,
, , . - , , [...9]. , ...13., , ( ) () (). , , - , , . , - , , .
( 900. .) :
-
58
Item juxta oceanum est patria, quae dicitur Roxolanorum,
Suaricum, Sauromatum, per quam patriam inter cetera transeunt
flumina, quae dicuntur, fluvius maximus, qui dicitur Vistula, quia
nims undosus in oceano mergitur, et fluvius, qui nominatur Lutta (
Gatterer-a Rutta Russa; , Letta)"8, [Ed.Par.1688. p.140].
Ha : Iterum ad septemtrionalem, juxta, oceanum, nominatur patria
Sarmatorum, quae confinalis existit, cum praenominata Roxolanis;..
.ex cujus Sarmatiae montibus eseunt plurima flumina; inter cetera
unum procedit oceano, quod divitur Bangis, et aliud vent quasi ad
partem Danubii, quod dicitur Appion"9 [Ib. 293]. 8). , , ,
j , , , ??."
9). , , :... ; , , , ." ( ..)
Alfred (871-901. .) Surpe (Serben, )
, , (Mgthaland), , -, , . , ( 920. .) : :
Sarmatae nuncupati... Sirbi tum dicti." [Cod. Mus. Boh.p.
303.c.3].
. . , , ( 966. .) , , Vinlanda, , Veonodland. Wacerad-a, , ,
1102. :
Sarmatae populi, Sirbi." [Cod.Mus.Boh p. 471c. 1].
?
, , , , . ,
-
59
. , , , ; . , , , , , . , . , , , ; , , , .
, . . . : Porata, Tiarantos, Araros, Naparis, Ordessos, Maris,
Atlas, Auras, Tibisis, Sthrys, Noes, Artanes, Eskios, Angros i
Brongos, :
// ' , " , , .
Praeterea ex regione, quae est supra Ombricos, Carpis, et alius
ad ventum aquilonem fluvius Alpis in Istrum exeunt." [IV 49].
, , .
. Alpisfluss , Albis; a Karpis . O ; , , , . (Shltzers
Nord.Gesch.c.108). ,
. , , .
(Piengiten) , . , 180-192. . [F.Vopisc.39.Aur.Victor.39,
43.Eutrop9.Petri ecs.de leg.p4. Zosim.I. 20.27. Jord. 16]. Ha :
G.Valerius a Carpis liberatus". (Philippus Arab 248. .)
: Victoria Carpisa", [Katanschich Ge.Ep.II.287]. 295. 305. . .
[Aur. Vict.I.c.Jom. I.c.Rav. 1.12],
-
60
, Aethicus-y (360. .) Carpicoti, Carpatici ili Korwaten, . , . .
449. , , , Belo-Chorwatien
Chrovati (baptisati) tunc (449) habitabant, ubi nunc sunt
Belo-Chrovati." [A.J.c. 30], , . VI I- , - 859. , 885. , 993. .
Karpis, Karpates, Karpiani, Carpicoti cy - Chrbi, Chrwati, , , . ,
, . , , , , , , hrb gibbus Hcher = collis Hgel - , hrba cumulus
Haufen = , collis, tumulus Hgel = , , . Chrby-xp, , echy, Ljachy,
Morawy, Bawory, Uhry , () . Chrb (Micalia) hrev hreb, , G . Chrbet
xp dorsum, Rcken = , chrbet, , chrzypt chrzbt, , , pa xpa ( ),
chrbat, , xp . - Gekrse = intestina drobet, Bisschen = , . krpe
Tropfen = kap i krap-et Trpfchen-, -, wech Wein-, Bierzeiger = ,
wech-et Strohwisch = ( drjek tergum) : , . Hrbet chrbet hory ,
Jablonoj-Chrebet, Uraljskoj-Chrebet, Kamatskoj-Chrebet,
Stanowoj-Chrebet .
Xp, , , , , Hrrivat Hervat , , , Chorwat, xpe, xp, , buckelig =
gibbosus , Buckel = , , montanus bruchat buching = brucho; wlasat
haarreich = wlas, popelat aschfarben = popel; bunt = straka Elster
= : bohat reich = boh, srdnat herzhaft = ; befiedert = ; zottig = ;
mannhaft = , . , . holzhaft, Waldbewohner = , Lun wiesenhaft = , ,
, , , , , , , , , . , , , , , , , , , , , ., , . Chrwat Chrb b w. ,
chrw, ; (Chrwat), , , .
- chrbat Bergrcken = ' . . , x ',
-
61
. Sarmatae Hamaxobii . , , , , , , , .
, , : . " , . 523. . , . , [ 1827. I. 139]. Lupiones Sarmatae m
Obrima. Lupiones Lugii Lugija (Lygier), (Ljachen) . Vlci - , , , -,
- , ( Lebusii ).
, , , Schalauen ; , , (, ) Teich, See. , Sudauern, , , [Voigt I.
75]. , , , , , , opce, ; , , ; , [ , . . . . . 1805, . IV s. 1260].
, , ', , Preussen, Po-Russen, , II, Russ, Rutta, Lutta Rhubon,
Rhudon ., , . , , , , , , , .
, , Suari , , , : , . : , , (); Piengite , , , ; ; , , (Hgler),
, , Hgel = , ; Kareotae ; ; , , , , , , , , , , .
: , , , , , , , , , Rster = , , . , , , , . , , Vistullus sive
Vistula, ', . Bisula, , , , , , , , , , , , , , , , , , : , , , , ,
, , . Weichsel = ei , Vistula , Leipa = , Stlavi = [Gesch. D. bohm.
Spr. s. 8. ( , . 8)]. , , , Ruth = , () ,
-
62
, , , , - , Kamdik Peitsche = , , : , " ."[IV 48].
Silin, , , , Silis , Sille; Silica Silauci, Geilthalu, , . , , ,
, mergi, tanu , emergere, tn, , ; , , , , , , , . Maravios, ; , ,
Sarbacum , Sarum , , , ;, ; , . ' Ripaeus mons ca , , . 550. 682.
.
Sarmatae limigantes , , Pessium, Pet, Pathissum , . , Granua tj.
Gran, Horn, Aucha Uacha Vag, Vah, Tsierna a , Berzovia , Titza ,
Bustricius , Ulcaea, Hiulca Vlka , Gai, Beuga Buga Chorow. , Babai
. . :
Habent /Sarmatae/ animal quadrupes, quod ab iis colos dicitur, ;
magnitudine inter cervum et arietem media, album, cursu quam illa
velocius, quod naribus aquam in caput haurit ibique per dies
complures reservat, ita ut facile vivat in locis qaquae
expertibus." [VII. 8].
Ko , Elen = ,
, , elgsdyr, elgur, ylgr, elan, elk, alce Caesar [B. G. VI. 27],
boreedis, pdder, Suss (siss), krungoje, chaburta? [AntonVers. b. d.
Sl. s. 13]. , ; .
, (, , ) , .
, ,
. Sauromatae - (habende) , , .
zar, , , . , , , . sriman - ati, - at, - sarmaith, , , , saur =
met, mat matai = , , Sauromatai , . . .
-
63
, , Sauromatae, Syrmatae, Sarmatae, Sermatae, Srimatae, Sermente
., , , - . , Sarmatae.
b w m ( . bos , , , , , kolebka , pobrjslo povrjeslo, modlitba -
,
, , ; , , formica, erv Vermis, , ; , bene, melius, plebes e, ,
trema, tremas, chyba, chybas shyma, chymas, trabes tram, drbati, ,
Trbunice Tremonice ekoj, Trbijn, Trebinj.
Tremijn eb.; bivum : , milas, mily, vidr, medis, vel melas,
vesperus miszparas, tribus trims, trimis) , , .
, , , familia, pulli, equini, vituli, graeca juventus, serbica
juventus,
optimates , . , , , , Zeriuani. , , , , . , , , , , , , , , , ,
. , , .
- Sarmatae , : - - - . , , , (?) .
, , , , , , , , . , , ? ?.
. , [Diod .II.43.], . . , , , , , , [Ritter Erdk.II] 845. . ,
.
-
64
, , ( = ), . ; , .
(17. . ) . (20) , , , VI (116-64. . ). , , , , (Aelius
Spartanus), (Trebellius Pollio), (Flav. Vopiskus), A. ,
(Claudianus), (Ambrosius), , . , , : , , , , , , , .
. " . , , . Virtingui"; Salmasius- Vithungi"; Suidas-y Vithungi"
. , , , , , , . , : , , March , , (Vithungi , ) . , , , Jadzwingi,
Jaczwiey, . , 48-51 . , [Taciti Annal. XII. 29.] , Jazyges
metanastae, Sarmatae limigantes. Sarmatae servi [Kruse's Atlas d.
Gesch. Taf. VIII]. , , , , .
. ; Alani et Rhoxalani" IV. 25; , , , [ LXXI. 19]. . -, :
Jutungi Alamannorum pars" [XVII. 6]. Alanorum, , :
Jul. Januarius, Legati Aug. strator et armiger tribuni alae num.
Jutungalan. (Jutungalanorum)." [Erpigr. II. 250. 288].
, , .
. :
-
65
, , , ., , , , , , , . , , , , , , , . , (Jazux Jazyngs Jatving,
Jadzwing ), , , , , , , , , - . , , , , , . , , , , , . , [I. 165.]
. II , (Swieck) , -, , , , :
inhabitaverunt 1) occidentalem Polesiae partem, quamobrem et
Pollexiani dicti sunt; 2) totam Podlachiae provinciam; 3) totam
illam Masoviae partem, quae inter fluvios Valdoschum, Narevam
intrantem, et Bugum sita est; 4) veterem Sudaviam, Prussicam e
Samaitico-Littuanicum" [De Jaz. S. Jazw. Regiom 1812, p.10];
983. , 1038. . , 1041. . I., 1192. . II, 1241 , 1264 V
1279-1289. . , . . , . :
In ipso hujus vompagis exordio (na severozapadu Evrope) ubi
Riphaei deficiunt montes, habitant Arimphaei justi homines
placiditateque cogniti, quos amnes Chronius (Pregel) et Bisula
(Visla) praeterfluunt: juxltaque Massagetae, Alani et Sargetae,
aliique plures obscuri, quorum nec vocabula nobis sunt nota, nec
mores." [Amm. Marcell. 11. 8].
, Amaxobii, Mazowii , , .
Sub Venedis sunt Galindae et Sudini ac Stavani ( ) usque ad
Alaunos". [ 11.5].
, , , , Alauni Scythae, , , , . (400. .?) , Rhubon, Rhudon,
Russa, Memel, , , , , . . , , , .
-
66
, , ; , , , .. . , , , ; , :
' '' [V.9]. 10). ." ( . .)
, , , , . ,
, ( Alauni Skythae , , , ); , , . , , . (41-54. .) - , , 51.
[nnal.II.29.]; - 15. , . Fasti, , 739. .p.c.R.E., 15. . :
L. Asinius Gallus de Sauromateis."
, Gallus , , , y , (3. . ):
( ' 11). , . : : ". ( ..)
. ,
(Florus)
Appius in Sarmatas usque pervenit, Lucullus ad terminum gentium
Tanaim lacumquw Maeotim" [III4].
je Lucullus (71. . ) . , ; , , [urr I. 68-69]. , , ,
-
67
.
, (Cassius Dio, Amm. Marcellinus, S. Hieronimus, An de vita
Constant. M.) . , , , . , Limigantes Sarmatae servi [Amm. Marc.
XVII. 13] ce , , Sarmatae liberi l.c. . 334. . , (Victophalen)
.
, . , , . , . , ; Sarmatae limigantes, Sarmatae servi , , , , .
, , .
II 359. . Sarmatae limi-gantes; . , . , , . , - - () , , .
II , , . , , . , . , , , , . , .
, , , , , ; , V VI , , , . , ; , , ,
-
68
, .
, , , , : , , , , . , , ; , , , : - , , :
;"12 [De Them. II 6.], :
'' ' ."13
12). ." ( ..) 13). ." ( ..)
, , , . , , . , . .
, , , VI , , , , , : , , , , , , , .
, , V , . [de Goth. or. .5.] . , ; , . , , :
Sclavini a civitate Novietunense et lacu qui appelatur Mursianus
usque ad Danastrum, et in boream Visclatenus commorantur; hi
paludes sylvasque pro civitatibus habent. Antes vero, qui sunt
eorum fortissimi, qua Ponticum mare curvatur a Danastro extenduntur
usque ad Danaprum, quae flumina multis mansionibus ab invicem
absunt."14
-
69
14) , ,
, . , , , ." (..) Novietunense Nova et Sclavino-Rummunense,
N. 237. Durich [Bibl.slav.p.II} i Dobrowsk [Slawin S.295.].
Weseling :
Sclaveni a civitate Novictunense" [Vet. Rom.it.p. 226}. ,
Sclavino-Rumunense, [Slawin 295-297}. . .
, [Nord. Gesch.525; Nestor II 73]. , , Kataniscich (De Istro
p.106. Orb. Ant. l 204), Dobrowsky u W. Jahrb. (XXVII.264). [IV.
150]. [1.41].
, Novietunum Danaprum, , , [Untersuch. s.70 Acta Soc.Jablon. T.
IV.p. 107]. Mysianus, Musianus Mursianus. , Novietunum Lacus
Mursianus.
, , , , , , . Noviodunumom Novemiasto [Gesch. d.UngI.42.
Reichardi O.A.Tab. XIII. Sarmatia 1826]! , , , Novae , , , Nowgorod
. , Novietunum-a. [Slawin s.296]. .
Noviodunum. , . 26 . 5 1/5 Arubium-a 41 . 8 1/5 Salsovia.
Diniguittia yiuhy 20 . 4 Aegissus 24 . 4 4/5 . Notitia Dignitatum
Imp. Legio I Jovia. . :
-
70
Per Novidunum, navibus ad transmittendum amnem connexis, perupto
barbarico continuatis itinerbus longius agentes Greuthungos
aggressus est."[XXVII.5].
Ha , , Darius Hystaspis
[Herodot IV. 89]. Naeodunum - [De Aedif.IV.11].
, , , , .
; Noviodunus . Noviodunus. Cod.Theod. Neviodunum [L.I. de
Vest.Oloveris.]. Nevedunum Martyrol. ad. d. XVI Kal. Jun. Novioduno
. Novidunum, Novietunum, " ".
, , , . . . , , , . Halmyris j. Sale, Istropolissacha, , ,
Noviodunum Isaktschi.
(8. 1828) . , , , 200 500 12 . , , . 1650. : saktschi,
Isakdschi, Getschidi, , . 1029. (1620) , , 40 . , , , . , ." [Hadi
Chalfa s. 34]. , , ; , ce , , ' , . , [La Motraye II. 207. Hassel
s. 639].
, Nova civitas
-
71
, . Lacus Mursianus, . Musaea () [Univ.-Hist. s. 965]. Sysianum
Sissek () [Not. Hung. IV. 136]. [Bschings Magaz. XVI. 304]. , ,
Mursianus Kulagheri- [Act. Soc. Jabl. IV-107]. Mursa [Nachrichten
III Jahrg. s. 250]. , , , Vlka (Vlca, Hiulca), [Gesch, 1. 90].
[Nestor II. 73]. [I. 42]. , , - [Mannert VII, 121]. , , , Moesia
secunda , Skythie parva, [Gesch. D. Bulg. s. 251]. . [. Tab. XIII].
, . :
Eotenus ubi Hister oritur amnis ( ) vel stagnum dilatatur
Mysianum (Musianum, Mursianum)" [c. 5.],
, Lacus Mursianus Halmyris, Ozolimne , 7, 3/4 3 , . , . :
Primum Danubii ostium Peuces: mox ipsa Peuce insula, a qua
proximus alveus appelatus, XIX mp. Magna palud absorbetur. Ex eodem
alveo et super Istropolim lacus gignitur LIII mp. Ambitu: Halmyria
vocant" [IV 12].
. 41 . 8 1/5 , XVII . 3 2/5 . Notitia Dignitatum Imp. .
Ravennas. , . Salmorude 9 1 4/5 . Salmorude Samyride Halmyride.
Halmyrisa . , :
'' '' '', Et aliud castellum in extrema Scythia ( , ) positum,
nomine Halmyris." [De Aedif IV. 7].
-
72
.
antesignanus Arianae factionis." [Eunomius, Philostorg. H. E. X.
6. Niceph. Kallistus H. E. XII. 29].
:
In Scytharum fines ingressi in Almyridensem civitatem
devenerunt." [Vita S. Epict. Et Aetionis c. 6.].
, . Salmydessus, a
Halmydessus . , -
[Hamer u Anh. Z. Hadzi Chalfa 193-194. .], Salz = co, , Sal,
salum, Lacus Mursianus (Musianus). .
' Ozolimne Lacus Osianus. :
Est haec, quae jam a nobis 0zolimna nominatur, palus plane
amplissima, sive trajectus, sive circuitus mensuram spectes,
nullique earum, quae uspiam a geographis celebratae
sunt, magnitudinem quod attinet inferior. Sita est supra Centum
colles ( ); in eamque maximi simul et pulcherrimi confluunt fluvii.
Quin etiam, qua parte meridiem spectat, multas magnasque et
oneribus plenissimas magnis sustinet naves: haud dubium eo ipso
profunditatis suae indicium ferens. Ceterum Ozolimnae vocabulum
utrumque Graeci sermonis vim sentientibus a terto quodam, quem haec
palus inhalet, odore ductum videri possit, neutiquam tamen ita est,
sed ab Unnico exercitu circa nundinante atque ad ripas ejus mentate
castra nomen id tractun est; quoniam quos Unnus dicimus, vulgaris
agrestium
ac plebejorum lingua Uzos solet appellare. Inde puto ' Uzolimnam
primum hanc paludem nominatam, una vocali abundante supra hodiernum
vocis ejusdem istius sonum; porro litera graeca u ipso usu deinceps
extrita, redactum id nomen in eam, quae hodie invaluit, formam.
Tempus si quis quaereat denominationis hujus, sane in vetenbus
historiis non facile reperietur expeditionum Unnicarum mentio, quae
appulsis ad paludem hanc castris antiquam originem nomenclationis
istius probet. Nempe Alexio imperante id contigit. Tunc inquam,
Unnorum gens magno undique concussa excitaque motu, in eum, quem
dixi, locum armata confluens, nomen istud novum fecit, primamque
talis rei memoriam historia haec nostra complectitur. Etiam ad
ceteram patris mei claritatem illud quoque accesit, quod obiter
annotasse tanti fuerit, ut passim effervescentibus per orbem partim
ejus auspiciis ac ductu, partim hostium ipsius coorientium undique
variis exercitibus, loca inde plurima recentes appellationes
traxerint". [Anna Komn. Alex. Ada. 1083-1096 ed. V. p. 159.
Stritter III. 870].
!
, Vertex Symeonis, Centrum colles .
-
73
Vertex Symeonis je , Sumlja , , Panissus , Ditzini , Kamdschik ,
. , , , . :
Nicephorus Imp. (802-811) in Bulgariam profectus, Crumo genti
imperante, principio secunda fortuna usus est, ut et Aulam illius
caperet, sic enim Bulgari sui principis
habitationem appellabant ( ') Zonaras ed. V. 11. 98. Imp.
Alexius Comnenus Pliscova in quaedam verticem Symeonis dictum
ascendit, qui et vulgari lingua Buleuterium sive curia
Scytharum
( ) nominatur ab indigenis" [Anna Komn. Ed. V. 153. Stritter
III. 859].
,
900. Vertex Symeonis, , , - , , , , , , , , , . Centrum colles
-- :
Pacinaces in planitie inter Haemum, Istrum et mare, in loco
saltus et lucos et omnis
generis sylvas et aquam ac pascua habente, incolae locum Centum
colles ( ) appellabant, consederunt." [Kedren. Ad. A. 1049.
Stritter . 823].
. ,
, Musolimne, , -I ( ), . [Mos. Chor. P. 345]. . Du Cange je . ,
-, - -', - Mysin, , - Hal-Myris. Sal-Myris.
Rha, Rhos nomina ex antiqua mortalium et communi lingua ad
Scythia et alios permanarunt ( y Scythia parva, , ), quo fluvium
dixere; apud Arabes est Roha, apud Turcas et Persas Rud, apud
Slavos rjeka." [Baer or. Sczth. p. 70].
-
1
. .
B E R
DIE
ABKUNFT DER SLAWEN N A C H
LORENZ SUROWIECKI
VON
PAUL JOSEPH SCHAFFARIK
D. DER PHIL. UND DER F.K.MAG. , PROF. AM GYMNASIUM DER. GRIECH.
N. UN.
GEMEINDE IN NEUSATZ, UND DER KN. GES. DER FREUNDE DER WISS. IN
WARSCHAU,
DER GEL. GES. AN DER UNIV. IN KRAKAU UND DER GROSS-HERZ. LAT.
SOC. IN JENA
CORR. MITGLIEDE.
O F E N,
IT KON. UNG. UNIVERSITTS - SCHRIFTEN.
1823.
-
2
,
.
- 7 . . , , , , , , ,
1998
-
, , , , , , , . XVI XVII ,
-
3
XIX XX . , , , , . , , , , , - . , , , . , , , , .
, . , , , , , , , . , () . , , , VII .
, '' ( ). , . , - , , - ! , . : , , , , , , , , , ., , .
, . , XVII , XVIII , . 1824. , . , . , ( ), , . . ( ) . , ( : ,
, , 1843, , , , . , 1843)
-
4
, XIX , , , .
, 1955. . ", , . , , , , , , , : ?" - "! . " , . : ?
, ". : ... , !".
, . , , , . , - .
.
. , . , o , , . , . , . . , , . , , , !
. - ; - VI ; - , , , ?! - , ? - , , , , , , , , , , ? - , , , ,
, , ?
! ,
,
-
5
. , , XVIII XIX , , , .
, " , , , , . " . , , .
VII ? : ? ? ? ?
. , , , , .
II
13. 1795. , . , (1808-1810), 1810-1814. . (1815-1817) , . 1819.
(), , . , , , , , , , .1 , ", .
1 : C 186 (1898) : . . . . - , 197-202. 1899-1900; . , , 1927: .
. . 1937: , , . 1949: . . (1795-1861). 100- . . . 1963: .. . . . .
. . 34 .. . 1988; , , 1995. :
-
6
, , , , , , , , , , . , XIX , , .
, , ", , .2 , , , . - . .
, , XVIII XIX , ( , , .), .3 , 1814. .
2 1899. (. 198, . II. 2) :
, ; , ".
3. 1823. , . .
15. 1819. ,
. 19.1 1819. : . , , ". 20.000 , , ", . , , . ... ". ", ; , ,
".
, , , : , , , , , ...'' 4. , ".
-
7
, " .
, , . ", . , . : , , , . , , ... , . ."5 - , .6 , ".
4. . . , 1949, 228.
5. . - . , - - , , . 186. . I, 1898, . 123.
6. " . 1816. . ,, ". : ? ? ?
, XIX , ; , , , , , , , . , , . , , ..."7
, . . . , , , .8 , . , , .
-
8
7. . - . , .., 127. 8. .
, , .
? ? - !
. ." : . . . , . . 197. 1899. . 55-85.
1826. , , ", XIX . 80 , , , , . , . , , , 1864/65, ". . , , ,
".9 1899. , ".10
".11 , . ..." - . . . , ". . " III XIX ". " ". .
9. . . 100- . . , . . 1963, 10.
10. . . . . . . 200. . IV. 1899. 111.
11. . . ... 14.
, , , , . , , . , , , , , . , ,
-
9
. 100 , : , "12
12. . . . . . . . 200. . IV. 1899,
113.
- , . XVII-XVIII , , ", , . , , . , , , - .
, , , . , , , . , , , . , , .
? . , , , , , , - , .
.. , . , , . . 1824. Sledzenie poczatka narodow Slowianskich,13
Jahrbucher der literatur". , 1828. ber die Abkunft der Slawen nach
Lorenz Surowiecki", . ''. ", . . , , .
13.
" , Roczniki Towazystwa Krol. Warszawskiego przyjaciol nauk. T.
XVII. 1824: Kao 1861. .
-
10
" . , , . , , , , ., , , ".14
14. . , . . . . . 200. . IV,
1899.111-134.
, . , , , , , . , , , . , , , . " . , , " 1837. . , . , , , . ,
.
..." , , . , , " ! ..."; " ". , , .15 " . , , . ,,... "16
15. , . . IV. 1929. 983/4; . . IV. 1969,
239.
-
11
16. . , 1998. 720-721.
, XIX ". : , ".17 : , - ... . , . . - , . ... . , , ".18 , , ! ,
, , ."19
17. . . . . 186. 1989. 18. . , . . LIV. 1925. 262. 19. . ... 7 "
1829. , 16(5-34),
17(21-50), 18(33-60), 19(11-33) ,, ...", ", .
, 1899-1900. , ...", . , 100 , 1963. , . , . " .
", ". , , , . ". , , , , .
. , , ",
-
12
, , , , , ..."20
". , ". . " ( " . .). , , , ".21 ! , ( , ), , . , , , , .
. , "22 , . " - " .
, XIX , .
20. , 15 21. , 16 22. . 16
III
..." 170 . , , : , . , . , , .
, , , , , . 1 - 20.
, , , , , .
,