Department of Agriculture AGRICULTURAL TRAINING INSTITUTE Region 6 ASU Compound, Banga, Aklan Phone: 63-36-267-6785 Fax: 63-36-267-6786; 63-36267-5951 E-mail: [email protected]Website: www.ati.da.gov.ph/rtc6 Marso 2011 Department of Agriculture AGRICULTURAL TRAINING INSTITUTE Region 6 NATURAL NGA PAGPANGUMA Paghimo kag Paggamit sang Nagakasari-sari nga Organiko nga mga Timplada
8
Embed
Paghimo kag Paggamit sang Nagakasari-sari nga Organiko nga ...ati.da.gov.ph/rtc6/sites/default/files/organiko nga tinimpla.pdf · Ihalo ang 2 ka kutsara nga OHN sa 1 ka litro nga
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Haluon sa isa ka plastic nga suludlan ang 1 ka litro nga IMO, 1 ka litro nga molasses o 1 ka kilo nga muscovado, kag 28 ka litro nga malimpyo nga tubi (wala chlorine). Takpan sang malimpyo nga papel. Ibutang sa isa ka mahandong kag mabugnaw nga lugar. Pateneron sa sulod sang 3 ka adlaw.
Paggamit Bilang foliar fertilizer: Haluon ang 2 ka kutsara sang IMO sa 10 ka litro sang tubig. Kon EMAS . 1 ka litro sang
EMAS sa kada 1 ka litro man nga tubi (1:1). I-spray ang misklada sa dahon sang tanom o sa duta kada aga (4:00—6:00 AM) o sa hapon
(tapos 5 PM ) kon san-o aktibo ang mga mikroorganismo. Gamiton ang IMO kada 7-10 ka adlaw sa bag-o nga tanum nga binhi sang palay, mais, uluta-
non, kag puno nga prutas. Kon may makit-an nga maputi na material sa duta, ini isa ka indikasyon nga nagadamo ang
mikroorganismo sa duta. Bilang disinfectant o panglimpyo I-spray ang tinimpla nga IMO (2 ka kutsara sa 1 ka litro nga tubi) o EMAS (1 ka litro nga
EMAS sa 50 ka litro nga tubi) sa tangkal sang sapat, basurahan, o bisan ano pa nga lugar sang balay o uma agud ini matinluan kag makuha ang baho.
Indigenous Microorganisms (IMO)
6
7 8
5
Sa isa ka sentimetro kwadrado (cm2) sang dahon may ara nga 100,000 hasta 150,000 ka
mikroorganismo nga ang kadamuan amo ang lactic acid bacteria kag yeast (Cho’s Natural
Farming, 2003). Ang FPJ amo ang ginpamaga nga tanum kon sa diin ginagamit ang muscovado
agud masuyop ang sustansiya sang tanom. Gani ang FPJ isa ka timplada nga puno sang mga
bacteria nga makapabakod sa tanom kag kasapatan.
Mga Benepisyo
Makapaayo sa pagtubo o pagdako sang tanom
Nagabulig sa pagmentenar sang kabakod sang tanom kapin pa sa pagbato sa mga
masakit kag peste
Makahatag enerhiya sa kasapatan kag tawo man
Fermented Plant Juice (FPJ)
Mga Materyales
1 ka kilo nga dahon sang kangkong o talbos sang
kamote / ubod sang saging/ tambo
Malimpyo nga kutsilyo
1 ka kolon o plastic nga balde
1 ka kilo nga muscovado o molasses
Malimpyo nga papel (wala sulat)
Bato/mabug-at nga butang nga pangpit-ag
Pisi
Malimpyo nga tela nga pangsala
Botelya nga may takop
Paghimo
1. Magkolekta sang napilian nga tanum antes maggwa ang adlaw agud damo pa nga enerhiya
ang makuha sa tanum.
Magpili sang 1 lang ka klase sang tanum.
Magkuha lang sang parte nga malimpo kag wala higko o lapok.
Indi paghugasan ang tanum nga gamiton.
2. Hiwaon sing mahangay ang nakolekta nga mga dahon o ubod. Kon
ang gin-usar ubod sang saging kag tambo, kinanglan manipis ang
paghiwa. Kon kangkong kag talbos sang kamote, hiwaon sa 2-3 ka
pulgada ang laba.
10
Paghimo
Mga Materyales
1 ka kilo nga tul-an sang baka, baboy o kon manok o kutiba sang itlog
2.5 ka gallon sng langgaw halin sa lubi (wala kolor)
Bulutangan nga plastic
1. Kon tul-an ang gamiton, pabukalan agud maseparar ang unod. Pabahawon ang mga tul-an.
Ihawon ang mga tul-an hasta mangin daw sa uling ang kolor. Kon kutiba sang itlog ang gamiton,
isanlag ini.
2. Ihalin sa isa ka suludlan kag butangan sang langgaw.
3. Takpan kag pateneron sa sulod sang 20 diyas.
4. Salaon kag ibutang sa botelya nga plastic.
Paggamit
Ihalo ang 2 ka kutsara sa 10 ka litro nga tubi. I-spray sa tanom sa pag.sugod sang pagpamulak.
Calcium Phosphate
Calcium Carbonate
1. Isanlag o ihawon ang kutiba sang kohol hasta pwede na ini mapusa sang kamot.
2. Pulpugon agud nga mangin pulbos.
3. Ibutang ang 400 gramos nga ginpulbos nga kutiba sa botelya sang tuba kag pamagaon sa
sulod sang 1 ka bulan.
4. Salaon kag gamiton
Paggamit
Ihalo ang 1 ka kutsara sa 1 ka litro nga tubi. I-spray sa tanom sa pag.sugod sang pagpamulak.
Pwede man i-spray sa duta, 1 ka litro kada ektarya.
Paghimo
Mga Materyales
Kutiba sang kohol 1 ka gallon sang tuba
Bulutangan nga plastic
9
Kohol Amino Acid (KAA)
Mga Benepisyo
Tungod mataas ang protina (12%) sang kohol, pwede ini mahimo nga pampatambok sang duta.
Parehas sang FAA, ang KAA madamo sing nitroheno kag amino acids. Ang pagkolekta sang
kohol sa uyapad makabulig pa sa pagtapna sang halit sa palay.
Paghimo
Mga Materyales
Mga Kohol Nagabukal nga tubi
Kolon o Bulutangan nga plastic IMO (1 ka kutsara/1 ka litro sang tubi)
1 ka kilo nga muscovado o 1/2 ka kilo sang molasses nga ginhalo sa 1/2 ka litro sang tubi
Papel nga malimpyo
1. Ibabad ang mga kohol sa nagabukal nga tubi sa sulod sang 1 –2 ka
minute. Ini para madali makuha ang unod. Indi paglutuon kay makadto gid
lang sa tubi ang protina.
2. Kuhaon ang unod gamit ang matalas nga kutsilyo.
3. Ihalo ang 1 ka kilo nga unod sa IMO kag muscovado o molasses. Ibu-
tang sa kolon o plastic nga bulutangan.
4. Takpan kag pateneron sa sulod sang 7—10 diyas. Siguraduhon nga haluon ini isa ka beses
kada adlaw.
5. Salaon kag ibutang sa botelya.
Paggamit
Ihalo ang 1 ka kutsara nga KAA sa 1 ka litro nga tubi.
Ibunyag sa duta kag tanom.
Ang kutiba sang kohol himo sa calcium carbonate gani ini maayo nga kuhaan
sang calcium kag iban pa nga micronutrients. Parehas sang apog, ang timplada nga
halin sa kutiba sang kohol makabulig sa pagpaayo sang maaslum nga duta.
Ang calcium kinahanglanon agud mangin manami ang pagbulak kag pagbunga sang
tanom. Ini makuha man sa mga timplada halin sa tul-an sang baka, baboy, manok
ukon sa kutiba sang itlog.
6
3. Ibutang sa isa ka suludlan. Siguraduhon nga hasta 2 sa tatlo ka
parte lang sang bulutangan ang mapuno.
4. Haluan sang muscovado o molasses.
5. Pit-agan sang bato o bisan ano nga mabug-at nga butang agud
manaog ang mga hiniwa nga tanom.
6. Pagkaligad sang 1 ka adlaw, kuhaon ang bato. Takpan sang malimpyo nga papel kag higtan.
7. Ibutang sa isa ka malamig kag mahandung nga lugar. Itungtong
ang suludlan sa isa ka palanggana nga may tubig agud indi pagsuba-
yan. Para makalikaw sa ilaga, tungtungan man sang bato o mabug-at
nga bagay.
8. Pateneron sa sulod sang 7—10 ka adlaw.
9. Salaon ang juice gamit ang malimpyo nga tela.
10. Ibutang sa botelya. Butasan ang takup
sang botelya antes gamiton agud malikawan ang paglupok sini.
Paggamit Haluon ang 2 ka kutsara sang FPJ sa 10 ka litro sang tubig. I-spray ang timplada sa dahon sang tanom o sa duta kada aga
(4:00—6:00 AM) o sa hapon (tapos 5 PM ) kon san-o aktibo ang mga mikroorganismo.
Gamiton ang juice sa sulod sang 2—3 ka adlaw . Pwede gihapon magamit ang juice sa sulod sang 45 ka adlaw pero untatan ang paggamit kon magbaho na ini.
Fermented Plant Juice (FPJ)
7
1 ka kilo nga muscovado o molasses
Malimpyo nga manila paper
Pisi
Malimpyo nga tela
Botelya
Mga Materyales
1 ka kilo nga luto nga prutas (saging manga,
kapaya, avocado o kalabasa)
1 ka kolon /plastic nga bulutangan
Malimpyo nga kutsilyo
1. Panitan ang prutas kag kuhaon ang liso.
2. Tuktukon sang kutsilyo.
3. Ibutang sa kolon/plastic nga bulutangan kag laktan sang muscovado.
4. Takpan sang papel kag higtan sang pisi.
5. Ibutang sa isa ka malamig kag mahandung nga lugar.
6. Pateneron hasta sa 7 ka adlaw.
7. Salaon ang juice sang malimpyo nga tela.
8. Ibutang sa malimpyo nga botelya.
Paggamit
Haluon ang 2 ka kutsara sang FFJ sa 10 ka litro sang tubig. I-spray ang timplada sa dahon sang tanom o sa duta kada aga
(4:00—6:00 AM) o sa hapon (tapos 5 PM ) kon san-o aktibo ang mga mikroorganismo.
Gamiton ang FFJ kada 7-10 ka adlaw kon nagasugod na pamulak ang tanom hasta 1 ka semana antes pwede na mapupo ang mga bunga sini. Kon sa palay, halin sang hasta 1 ka semana antes patubas. Kon mais, halin sa paggwa sang tassel hasta 1 ka semana antes magpatubas.
Mga Benepisyo
Makapadasig sa pagdako sang tanum
Makapatam-is sa prutas sang tanom tungod madamo ini sang potassium
Nagabulig sa pagpatambok sang duta
Nagabulig sa pagmentenar sang kabakod kag pagbato sang tahom sa peste
Paghimo
Fermented Fruit Juice (FFJ)
8
Mga Materyales
Bakog, tinae, hasang, panit sang isda /bao/ kohol
Plastic nga bulutangan
Muscovado o molasses
1. Ibutang ang bakog, tinae, hasang, panit sang isda o bao sa isa ka bulutangan nga plastic.
2. Dugangan sang parehas man kadamo nga muscovado kag takpan.
3. Ibutang sa isa ka mabugnaw kag mahandong nga lugar sa sulod sang napulo (10) ka adlaw.
4. Salaon agud makuha ang juice.
Paggamit
Haluon ang 2 ka kutsara sang FFA sa 10 ka litro sang tubig. I-spray sa tanum, duta o Kompost.
Fish Amino Acid (FAA)
Mga Benepisyo
Ang Fish Amino Acid may ara sing madamo nga nitroheno nga kinhanglanon sang tanum sa