A ay para sa Mansanas, B ay para sa Saging : Pagsusuri ng
Kalidad at ng mga Epektong Dubbing sa BansaRosalinda. Marimar.
Jewel in the Palace. Lovers in Paris. Sailor Moon. Doraemon.
Ilanlamangitosamgapalabas nasumikat saPilipinas pagkatapos
lapatanngmgamalalakingnetork na pantelibisyonngikang !ilipinoangmga
ori"inal na boses ngmga tau"an.#anggang sa kasalukuyan ay laganap
pa rin sa media ang mga dubbedna palabas, at ang
mganetorktuladngABS$%B&, 'MA, at
()*aynagpapasa"impapaidparinngilangmgadubbed na palabas kada ara.
#indi maipagkakaila na lubos na tinatangkilik ng mga Pilipino
angmga programing ito, pero paano nga ba nagsimula ang obsesyon ng
mga mamamayan sa mgapalabas na isinalin sa ating ikang pambansa+
Katanggap$tanggap ba ang kalidad dubbing samga palabas na ito+
&akatutulong ba ito sa atin sa paggamit ng ating ika+ At "igit
sa la"at,paano tayo naapektu"an ng panunuod ng mga dubbed na
palabas+&oong ,--. ay pinalabas ang Marimar sa Pilipinas, at
magmula noon ay nagbago na angla"at. Pinalabas ang naturang Me/i0an
teleno1ela sa 2P& - at noong #unyo ng ,--. ay
nagsilbiitongtagapagtaasngratingsngnetork. 3a"il
saMarimaray"alosmatalong2P&-angpinakamalakas nitong
kakompetensya, ang ABS$%B&.Ang pagpapalabas ng Marimar sa
bansaay naging "udyat ng malalaking pagbabago sa mga ipinapalabas
na mga programa sa bansa. Ang la"at ng uri ng pagsasalin ng ika ay
itinuturing isang anyo ng komunikasyon. 3a"ildito, tuing ang mga
banyagang palabas na isinalin sa !ilipino ay kinikilala bilang mga
anyo ngkomunikasyon, ang implikasyon ng presensya nito sa mga
telebisyon ng bansa ay malaki para samgaiskolar at
kritikongPilipino, lalonat
tuluyangnalilinangangpagsasalinbilangisangpropesyon o isang bagay
na maaaring lapatan ng kritisismo.Bilang isang uri ng komunikasyon,
ang pagsasalin ng isang programa upang maipalabasito sa Pilipinong
telebisyon ay maaaring "atiin sa dalaang kategorya: ang pagsasalin
ng
mgabanyagangpalabassa!ilipinosapamamagitanngdubbing,oangpagsasalinngmgaitosapamamagitan
ng paggaa ng isang lokal na bersyon ng palabas. Ang dubbing ay
isang uri ngpagsasalin kung saan ay pinapalitan ang ori"inal na
boses ng mga tau"an sa isang palabas upangmaipa"ayag ang nais
sabi"in ng tau"an sa ibang ika 4 kadalasan ay ang ika na ginagamit
ngmasa.Angpaggamit ngikang!ilipinoaynagpataas ngpopularidadngmga
banyagangpalabassapagkat "alosalumpungporsyentongmgalokal
naprogramaayipinapalabasnagamit ang pambansang ika. Sa kabilang
dako, tinutulungan ng mga teleno1ela at anime angpubliko na
gamiting ang !ilipino sa ara$ara nilang pamumu"ay. Ang ideya ng
isang
#aponeso%au0asiannanagsasalitangikang!ilipinoaymaaaringmagbigayngisangmagandangimpresyon
sa mga Pilipino da"il bakas pa rin sa ating kultura ang
pagtangkilik sa mga bagaymula sa ibang bansa.Syempre, nangingibaba
pa rin ang kultura ng ori"inal na pinagmulan ng palabas. Maymga
pagkakataong pinapalitan ang pangalan ng mga tau"ang #apones o
Koreano, peronananatili pa rin ang kanilang kultura at
pagpapa"alaga. &abibigyang$pansin ng mga Pilipinoang
pagkaka$iba ng mga bansa at da"il dito ay napapalaak nila ang
kanilang pag$unaa samundong kanilang ginagalaan.'ayunpaman, minsan
ay kinukutya ng mga mapanuring Pilipino ang kalidad ng dubbingsa
bansa. #indi ra katulad ng ori"inal na boses ang dub, "indi ra
kasing "usay. 3a"il likas sapagda$dub ang pagbabago ng diyalogo
upang masabayan ng aktor ang paggala ng bibig ngisang karakter,
maaaring "indi maiparating sa mga manunuod ang tunay sa ka"ulugan
ng isanglinya. &atural sa isang dubbed na palabas ang kaalan ng
lalim ng mga diyalogo nito, lalo na samga ma"a"alagang eksena.
Isang "alimbaa nito ang pagsusuri ni 'ilbert %"ee !un !ong sa
Marimarsa kanyanglibrong 53ubbing and Subtitling in a 6orld
%onte/t7. 'inamit niya ang unang tatlong eksena ngika$siyam na
kabanata ng programa na ipinalabas noon sa 2P& -. &oong
binili ng 2P& -
angkarapatangisa"impapaidangMarimar,binigyandinsilangisangiskripngteleno1elanaisinalin
sa Ingles na agad naman isinalin sa !ilipino. Pero ang pagsasaling
ito ay muling ginaa"abang nasa proseso ng pagda$dubsapagkat
kinailangan ng mga aktor na mabilisang bagu"inang kanilang mga
linya upang masabayan ang paggala ng bibig ng mga
artista.8,9,:Ayonkay!ong, "indi ramaayos
nanaisalinangMarimarbilangisanglat"alaingpasulat, panuorin, at
pantunog. Bilangisangpalabas, angMarimardaay"indi maaaringbalikan
ng isang manunuod ang mga ba"aging "indi niya lubos naintindi"an.
Sa pag$aanalisaniya,
masmagandaangunangpagkakasalinngiskripsa!ilipinoda"il
maypagkakaugnay$ugnay, kalinaan, at kapamigatan ito. Pero da"il
biglaang ginaa ang pangalaang pagsasalinng palabas, na"i"irapan ang
mga manunulat na suriin at itama ang pagkakaugnay$ugnay,kalinaan,
at kapamigatan nito. 8,-;:3agdagpaniya, pinaiigtingdapat
sapatunognalat"alainsatelebisyonangtonoatkalinaan ngmga salita. Ang
mga pantig aybinibilang upang matiyak na
naiintindi"an,pamilyar,pang$usapangmgasalita,
atupang"indimabulolangmgaaktor.Masmagandangpakinggan ang pangalaang
translasyon sapagkat mas maiikli ang mga salitang ginamit
ngunitnaaala ang kalinaan ng ka"ulugan ng diyalogo. 3a"il masyadong
bingyang$atensyon angsinkronisasyon sa paggala ng bibig ng mga
artista, naala ang kalinaan ng mga linya. 8,-na na ako sa iyo,
"a+75&akakainis= Kung bakit kasi "indi ko pa sinagot si
Kitamura nung isang taon=7Sa isang iglap ay tila nagbago ang dia ng
eksena.Isinaad ni ?uyken sa 5@1er0oming ?anguages in (ele1ision7 na
da"il isang disiplina atteknik ang dubbing, dapat magkaroon ng
kakaya"ang ipalianag at panindigan ng akademya atang industriyang
pantelebisyon ang kanilang mga aksyon ukol sa pagsasaling$ika.
Angpagsasaling$ika bilang isang teknik at disiplina ay maaaring
mapagkunan ng mga makabagongteorya at konsepto na dapat
bigyang$pansin ng akademya at ng industriyang pantelebisyon. May
mga pagkakataon din naman na lubos na pinaninindigan ang pagsasalin
ng literal naka"uluganngmgalinya. Mayusap$usapansainternet
namayisangpalabasnapambatangnagtangkang magpakatotoo sa ating ikang
pambansa sa pamamagitan ng pagsasalin ngkatagang AA is for Ale, !
is for !ananaA bilang AA ay para sa Mansanas, B ay para sa
Saging.AMadamingepektoangpanunuodngmgadubbednapalabas.
Sapanunuodngmgadubbed na palabas ay maaaring ma"a"asa ang mga bata
sa pagamit ng sarili nilang ika, peroda"il "indi minsanay"indi
astoanggramatikao"indi angkopangistilongpananalitasakanilang
pinapanuod, maaaring mali naman pala ang matututunan nila. Ang
istilo ng pananalitana natututunan nila sa pagkabata ay maaaring
dal"in nila "anggang sa kanilang pagtanda.Pangalaa, sa "alip na
tangkilikin ang sariling atin, mas napapama"al ang
mgamamamayansamga Asiano1elasat Me/i0ano1elas.At
nakaaalimanangmgaginagaangpagda$dub, minsan ay nagsisilbing paraan
lamang ito upang makapagtipid ang mga malalakingkompanya.
Sinasabingmasmadalingmag$dubnalamangngmgabanyagangpalabaskaysagumaa
ng isang bagong serye, lalo nat mas nangingibabasamainstreamang
mgaAsiano1ela. At "igit sa la"at, bumababa ang mga pamantayan ng
Pilipino sapagkat nasasanay sila samga diyalogong pinasimple nang
"usto. Sa kabila ng mga kakulangang nakasaad sa taas, nagagampanan
pa rin ng mga dubbed naprograma ang kanilang panguna"ing silbi: ang
makatulong sa mga Pilipino na maintindi"an angmga palabasna
kanilang pinapanuod.Siguroaymaymgataongmasmadalingmasiya"an
sapanunuod ng mga eksenang puno ng aksyon kung !ilipino ang gamit
na ika ng mga tau"an saprograma. Mas mainam din para sa mga
matatanda at mga bata na makinig na lang sadub
sa"alipnamagbasangmgasubtitle.'ayunpaman, malaki
angimpluensiyangdubsamgaPilipino kaya mas nakabubuti kung
patataasin ang kalidad nito.Mga Sanggunian !ong, 'ilbert.Dubbing
and Subtitling in a "orld #onte$t.&eBork: %olumbia>ni1ersity
Press, CDD-. Print. ?uyken, 'eorg$Mi0"ael. Language conversion in
the audiovisual media% a growth areawith newtechnical alications
and rofessional &ualifications. 3iss. Man0"ester:European
Institute Eor t"e Media, CDDC. Print. Ma0leod, >rge. 5("e ?o 3on
on: 3ubbing7. "ordress. 6ordpress, n.d. (auro, Fanet.
5(eleno1ela,Anime (ransEorm?ands0apeoEP"ilippine
()7."ordress.6ordpress, n.d. Magtibay, Marlo. 5@pinyon: Bakit
parating may isyu sa pag$dub sa !ilipino+7animePiliinas.
animePilipinas. 6eb, !ebruary ,-, CD,*. Koolstra, %ees M., Peeters,
A. ?. and Spin"oE, #.The Pros and #ons of Dubbing andSubtitling.
3iss. ?ondon: Sage Publi0ations, CDDC. Print. (Gnase, )ioleta. Pros
and%ons oE Subtitlingand3ubbingoE Audio1isual (e/ts in%"ildrens
Programmes and %artoons. 3iss. IaHi: Ale/andru Ioan %uIa
>ni1ersity Press,n.d. Print. inoueC,B Moments.A @nline 1ideo
0lip.'ouTube. Bou(ube, ,* Aug. CDD-. #anna Katrina 3ipasupil2ussel
de Padua