Packet Switching Një histori dixhitale, me shumë bytes…
Cfare eshte packet
switch?
• Packet switching eshte nje metode komunikimi rrjeti
dixhitale e cila grupon te gjitha te dhenat qe transmetohen
pa marre parasysh permbajtjen, tipin apo strukturen, ne
madhesi blloqesh te pershtatshme te quajtura paketa.
• Keto paketa transmetohen ne rrjet, ku gjate kalimit te
tyre ne pershtates rrjeti(adapter), switche-ra, rutera dhe
nyje te tjera rrjeti vendosen ne buffer sipas rradhes, gje qe
rezulton me vonesa dhe trafik ne rrjet.
Historiku
• Koncepti i packet switching i pare u shpik nga Paul Baran
ne fillim te viteve 1960 dhe pastaj disa vite me vone ne
menyre te pavarur nga Donald Davies.
• Leonard Kleinrock udhehoqi kerkimet ne fushen e digital
message switching dhe ndihmoi ne ndertimin e
ARPANET qe ishte edhe rrjeti packet switch i pare ne
bote.
Historiku
• Ne veren e vitit 1961 Baran paraqiti para Forcave Ajrore
idene e tij qe: mesazhi mund te ndahej ne paketa
informacioni individuale te cilat mund te gjenin rrugen e
tyre per ne destinacion nepermjet rrjetit.
• Ndersa ne vitin 1962 zgjeroi publikimin e tij per Paper
P2626 ne nje seri prej njembedhjete letrash te titulluara
“Mbi komunikimin e shperndare”.
Historiku
• Letrat fokusoheshin ne tre ide celes:
• 1.Perdorimi i rrjetave te decentralizuara me pathe te
ndryshme mes cdo dy pikash.
• 2.Ndarja e mesazheve ne blloqe mesazhesh te cilat me
vone u quajten paketa.
• 3.Shperndarja e mesazheve nepermjet ruaj dhe percill.
Historiku
• Baran krijoi konceptin e packet switch dhe e quajti
”Distributed adapted message block switching”, por disa
vite me vone Donald Davies e quajti “packet switching”
nga e ka marre edhe emrin.
• Rrjeti i pare kompjuterik i cili perdori packet switch ishte
Octopus Network tek Laboratori Nacional Lawrence
Livermore.
Packet switching ne rrjeta
• Packet switching perdoret per te permiresuar kapacitetin e
disponueshem te kanalit te transmetimit te te dhenave ne
rrjete sic jane rrjetet kompjuterike dhe per te minimizuar
vonesat ne transmetim.
Packet switching ne rrjeta
Perdorimi me i njohur i packet switching eshte interneti
dhe local area network ose LAN. Interneti implementohet
nga Internet Protocol Suite. Gjithashtu teknologji te reja
celularesh perdorin packet switch per shembull GPRS, I-
mode.
• Një file do niset nga kompjuteri A në kompjuterin B.
• File ndahet në pjesë më të vogla, të quajtura “paketa”
• Paketat etiketohen në mënyrë individuale me: origjinën,
mbërritjen dhe vendin në skedarin fillestar.
• Paketat nisen në rrjet.
• Kur paketa shkon në një router, ai kontrollon paketën për
të parë se ku duhet të shkojë.
• Pasi paketat mbërrijnë, informacioni mbi vendndodhjen
në skedarin fillestar përdoret për të ribashkuar pjesët.
Si dergohen paketat
nepermjet rrjetit?
• Imagjinoni internetin si miliarda kompjutera te lidhur
bashke, nuk ka vetem nje rruge per te kaluar nga nje
kompjuter tek tjetri, porse ka me miliona.
• Paketa le kompjuterin tuaj dhe dergohet ne rrjet duke
ditur se ku duhet te shkoje.
Si dergohen paketat
nepermjet rrjetit?
• Ajo fillon duke levizur ne drejtime te ndryshme duke
kaluar ne pathin me pak te zene ne ate moment. Nje
paisje e quajtur Router zgjedh se cila eshte lidhja e
ardhshme me e shpejte dhe e dergon paketen ne ate
drejtim. Gjate rrugetimit paketa kalon ne mjaft routera, ka
mundesi edhe ne mjaft shtete.
Si dergohen paketat
nepermjet rrjetit?
• Kjo metode punon mjaft mire sepse nese nje rruge eshte e
zene apo jashte funksionit, atehere paketa automatikisht
kalon ne nje path tjeter ne vend te saj.
• Ne figuren me poshte paraqitet menyra e dergimit te
paketave ne rrjet duke perdorur pathe te ndryshme.
Cfare ndodh kur paketat
mberrijne?
• Kur paketat mberrijne ne destinacion ato bashkohen
serish sipas te njejtit rend sic ishin para dergimit. Kjo
mundesohet nga nje numer qe ka cdo pakete.
• Në një rrjet me packet switching, nuk krijohet asnjë lidhje
para se të nisen të dhënat nga pajisjet. Grupe të dhënash,
qofshin të të njëjtit file apo komunikimi, mund të marrin
një numër të pacaktuar rrugësh ndërkohë që shkon nga
një pajisje në një tjetër
Cfare ndodh kur paketat
mberrijne?
• Gjithashtu koka e paketes permban numrin e paketave qe
permbante mesazhi i copetuar ne fillim, keshtu qe nese
nje pakete nuk mberrin brenda nje kohe te caktuar,
atehere i dergohet nje mesazh kompjuterit ne origjine per
te zevendesuar paketen qe mungon.
Cfare ndodh me paketat
qe humbin?
• Nganjehere mund te humbin paketa dhe ato vazhdojne
duke u endur nga nje router tek nje tjeter pau ndalur
asnjehere ne destinacion.
• Per te zgjidhur kete problem, ne koken e paketes vendoset
nje numerues i cili tregon se paketa mund te endet nga nje
router tek nje tjeter maksimumi 100 here, duke eleminuar
keshtu bllokimin e rrjetit me paketat e humbura.
Avantazhet e packet
switching
• Ben shume eficent perdorimin e rrjetit pasi eleminon
lidhjet me tela.
• Mund te anashkaloje lehtesisht bitet e thyera te rrjetit.
• Me rritjen e klientave, networku duhet vetem te zgjerohet
ngadale ne krahasim me circuit switching.
Disavantazhet e packet
switching
Pas transmetimit te paketes bashkohen te dhenat dhe
krijohet mesazhi si ne burim, por kjo kerkon kohe dhe mund
te jete e papershatshme per transmetimin e te dhenave ne
kohe reale si per shembull videokonferenca.
Nuk eshte menyre shume e mire per transmetimin e
paketave te vogla, psh nese paketa eshte 600 byte atehere
duhen perdorur dy paketa 515 byte plus dhe informacionin e
adreses.
Disavantazhet e packet
switching
Pas transmetimit te paketes bashkohen te dhenat dhe
krijohet mesazhi si ne burim, por kjo kerkon kohe dhe mund
te jete e papershatshme per transmetimin e te dhenave ne
kohe reale si per shembull videokonferenca.
Nuk eshte menyre shume e mire per transmetimin e
paketave te vogla, psh nese paketa eshte 600 byte atehere
duhen perdorur dy paketa 515 byte plus dhe informacionin e
adreses.
Cila eshte e ardhmja e
packet switching?
• Packet switching ka provuar se eshte i suksesshem,
prandaj kompanite telefonike jane duke ndryshuar rrjetin
telefonik ne menyre qe thirrjet telefonike te perdorin kete
teknologji. Por kjo do te kerkoje shume vite dhe miliarda
paund.