1 Over verantwoord gebruik van grafieken NPSO | 26 september 2017 Over verantwoord gebruik van grafieken Jelke Bethlehem Universiteit Leiden | Instituut voor Politieke Wetenschap Grafieken Waarom grafieken? Zijn een krachtig instrument om de statistische boodschap in de gegevens over te brengen. Geven veelomvattend en samenhangend beeld. Zijn effectiever dan teksten of tabellen. Kunnen onthullend zijn. Trekken de aandacht. Maar Het is vrij eenvoudig om iemand (bewust of onbewust) op het verkeerde been te zetten. Daarom zijn methodologisch aspecten van grafieken belangrijk. Wie maakt een grafiek? Statisticus of grafisch vormgever? Over verantwoord gebruik van grafieken 1
22
Embed
Over verantwoord gebruik van grafieken...presentatie en niet voor exploratie. Over verantwoord gebruik van grafieken 2 Terug in de tijd De eerste grafische voorstellingen Eerste tijdreeks,
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
1
Over verantwoord gebruik van grafieken NPSO | 26 september 2017
Over verantwoord gebruik van grafieken
Jelke Bethlehem
Universiteit Leiden | Instituut voor Politieke Wetenschap
Grafieken
Waarom grafieken?
Zijn een krachtig instrument om de statistische boodschap in de gegevens over te brengen.
Geven veelomvattend en samenhangend beeld.
Zijn effectiever dan teksten of tabellen.
Kunnen onthullend zijn.
Trekken de aandacht.
Maar
Het is vrij eenvoudig om iemand (bewust of onbewust) op het verkeerde been te zetten.
Daarom zijn methodologisch aspecten van grafieken belangrijk.
Wie maakt een grafiek? Statisticus of grafisch vormgever?
Over verantwoord gebruik van grafieken 1
2
Grafieken
Overzicht
Over de geschiedenis van statistieken.
De ingrediënten van een grafiek.
Richtlijnen voor het maken van grafieken.
Merk op
Het gaat alleen over statische grafieken en niet over dynamische grafieken (bijv. Hans Rosling).
Het gaat alleen over grafieken voor presentatie en niet voor exploratie.
Over verantwoord gebruik van grafieken 2
Terug in de tijd
De eerste grafische voorstellingen
Eerste tijdreeks, inclinatie (hoogte boven horizon van planeten).
Gemaakt in klooster in Europa in 10de of 11de eeuw.
Over verantwoord gebruik van grafieken 3
3
Terug in de tijd
De eerste grafische voorstellingen
Tijdreeks van import/export van Engeland met Oost-Indië.
Gemaakt door John Playfair in 1786. Grote doorbraak.
Over verantwoord gebruik van grafieken 4
Terug in de tijd
De eerste grafische voorstellingen
Functie van de grafiek: exploratie of presentatie?
John Snow, sterfte aan cholera in Londen, 1854.
Over verantwoord gebruik van grafieken 5
4
Terug in de tijd
De eerste grafische voorstellingen
Een goede grafiek vertelt een verhaal.
Charles Joseph Minard, 1862, veldtocht van Napoleon naar Rusland.
Over verantwoord gebruik van grafieken 6
Terug in de tijd
De eerste grafische voorstellingen
Een goede grafiek vertelt een verhaal.
Charles Joseph Minard, 1862, veldtocht van Napoleon.
Over verantwoord gebruik van grafieken 7
5
Ingrediënten van een grafiek
Data & metadata
Data: het deel van de grafiek binnen het rechthoekig kader (met uitzondering van roosterlijnen).
Metadata: alles wat nodig is om de grafiek te kunnen begrijpen en interpreteren (titel, assen, legenda). Alles om het kader heen.
Data
Over verantwoord gebruik van grafieken 8
Ingrediënten van een grafiek
Data & metadata
Data: het deel van de grafiek binnen het rechthoekig kader (met uitzondering van roosterlijnen).
Metadata: alles wat nodig is om de grafiek te kunnen begrijpen en interpreteren (titel, assen, legenda). Alles om het kader heen.
Metadata
Over verantwoord gebruik van grafieken 9
6
Ingrediënten van een grafiek
Teksten, lijnen, legenda
Teksten altijd horizontaal.
Roosterlijnen kunnen helpen bij het aflezen. Niet overheersend.
Legenda, kleuren in dezelfde volgorde/oriëntatie als in grafiek.
Over verantwoord gebruik van grafieken 10
Ingrediënten van een grafiek
Gebruik van kleur
Alleen functioneel gebruik van kleur. Geen chartjunk!
Kwantitatieve variabele
Waarden hebben een natuurlijke volgorde.
Oplopende of aflopende tinten van dezelfde kleur. Intensiteit correspondeert met waarde.
Voor verschillen (saldo’s) twee kleuren.
Over verantwoord gebruik van grafieken 11
7
Ingrediënten van een grafiek
Gebruik van kleur
Alleen functioneel gebruik van kleur.
Kwalitatieve variabele
Geen natuurlijke volgorde van waarden. Dus ook geen oplopende of aflopende tinten van één kleur.
Verschillende kleuren voor verschillende categorieën.
De perceptie van de intensiteit moet voor elke categorie hetzelfde zijn.
Zie ook: http://colorbrewer2.org
Over verantwoord gebruik van grafieken 12
Ingrediënten van een grafiek
Gebruik van kleur
Kwantitatieve variabele Kwalitatieve variabele
Winst/verlies PvdA bij verkiezingen Provinciale Staten 2011
Over verantwoord gebruik van grafieken 13
Uitvoer van Nederland naar verschillende werelddelen in 2012