OVER LEZYONLARINDA İMMÜNOHİSTOKİMYA · 2013. 5. 20. · Over Tümörleri •Over yüzey epitel tümörleri •Seks kord stromal tümörler •Germ hücreli tümörler –Her grupda

OVER TÜMÖRLERİNDE İMMÜNOHİSTOKİMYA NE

İŞE YARAR?

Dr. ALP USUBÜTÜN

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji AD

Over tümörüne ne yapalım?

Over Tümörleri

• Over yüzey epitel tümörleri

• Seks kord stromal tümörler

• Germ hücreli tümörler

– Her grupda ayrı immünhistokimyasal profil

– Hücre tipine özgün ekspresyon

– Bazı belirleyiciler bir kaç grupta eksprese

BAŞLARKEN ……

• Öncelikle histolojik değerlendirme yap ve ayırıcı tanıyı düşün

• Belirleyicilerden uygun ve bir panel oluştur

• Yanlış pozitif ve negatif sonuç

olabileceğini unutma

Her zaman negatif ve pozitif kontroller kullan

• Tanı sorunları – Mikst karsinom – LGSC tanınmaması – Standart dışı

terminoloji

• H+E uyum – Kappa 0.89 (0.80-

0.97)

• (H+E)+IHK uyum – Kappa 0.92 (0.87-

0.97)

Over Yüzey Epitel Tümörler

• Epitelyal Tümörler H&E ile tanınır • Şeffaf hücreli ve müsinöz tümörler

kemoresistan • Sorunlar

– Seröz /endometrioid ayrımı – Şeffaf hücre farklışması

• Endometrioid ve seröz tümörler • Kemoterapi sonrası seröz tümörler

– ER, WT–1 ve HNF–1β ile ayırıcı tanı

Over Yüzey Epitel Tümörleri

• Seröz tümörler – ER/WT–1(+) HNF–1β(-)

• Endometrioid tümörler – ER(+) WT–1/HNF–1β(-)

• Şeffaf hücreli tümörler – ER/WT–1(-) HNF–1β(+)

• Müsinöz tümörler – ER/WT–1/HNF–1β (-)

WT-1 ER

Over Yüzey Epitel Tümörleri

• WT-1 – Primeri bilinmeyen tümörlerde pelvik seröz

karsinomun teyidi • Pelvik seröz tümörler yaygın (+) • Undiferansiye ve transisyonel over ca (+)

– Uterin ve pelvik seröz karsinom ayrımı • Uterin seröz Ca (-) Pelvik seröz Ca (+)

• p16 / p53 – Pelvik seröz tümörler genellikle yaygın (+) – Bazı endometrioid ca yaygın (+)

• PAX8 (+)

PRİMER ENDOMETRİUM X PRİMER OVER SERÖZ CA

SERÖZ WT-1

WT-1

P53 ENDOMETRİOİD SERÖZ

SERÖZ KARSİNOM (yüksek dereceli) VE p53

DÜŞÜK DERECELİ SERÖZ (MİKRO-) PAPİLLER KARSİNOM

DÜŞÜK DERECELİ SERÖZ PAPİLLER KARSİNOM

p16 p53

TUBA UTERİNA (DİSPLAZİ) p53

Metastatik Over Tümörleri

• Primer metastatik ayırımı için – Klinik, makroskopik, mikroskobik ve

immünohistokimya bulguları bir arada değerlendirilmeli

• En sık görülen GIS ve meme

• En ciddi sorun müsinöz tümörler – GIS’in her bölgesinde farklı ekspresyon

METASTAZDAN AYRIMI MAKROSKOPİK İNCELEME İLE

BAŞLAR Bilateral

10cm’den küçük

Nodüler görünüm

Over dışında tümör

Unilateral

12 cm’den büyük

Düzgün kapsüllü

Over dışında tümör YOK

METASTATİK TÜMÖRLER

• Bilateral %70

• Unilateral %10

• Yüzeyde tümör

• Çok sayıda nodüller – Nodüllerde değişen

morfoloji

• LVS invazyonu

• Sıradışı morfoloji

• Hilar tutulum

Metastatik Over Tümörleri

• Primer–metastaz ayrımında kullanılan belirleyiciler – CK7, CK20, CA–125, WT1, ER, PR, GCDFP–

15, CDX2, DPC4, CEA, CA19.9, p16, β-catenin, MUC2, MUC5AC, TTF-1

Metastatik Over Tümörleri

• CK20 ve CK7

• (Genellikle ama kural değil) – Primer over müsinöz tümörler CK7(+) CK20(-)

– Kolorektal karsinomlarda CK7(-) CK20(+)

– Pankreas, appendiks tümörü CK7(+) CK20(+)

• Müsinöz tümörlerde hedef bölge göz önüne alınarak belirleyici panel seçilmeli

Metastatik Over Tümörleri

• Kolon tümörleri endometrioid over tümörlerini taklit eder

• Endometrioid over tümörleri – CK7/ ER / CA125 (+)

– CK20/CEA/CA19.9/ CDX2 (-)

• Kolon metastazı – CK7/ER/CA125 (-)

– CK20/CEA/CA19.9/CDX2 (+)

Müsinöz Over Tümörleri

• «İntestinal tip» müsinöz over tümörleri

kolon tümörleri gibi profil gösterir • “Müllerian tip» over müsinöz tümörler

«intestinal tip»de görülen profilin tam aksini gösterir

• İHK’nın primer / metastatik musinöz karsinom ayrımında değeri düşüktür

Metastatik Over Tümörleri

• WT–1, CA–125, PAX8, ER, PR – Histolojik tiplerde farklılık var genelde over

kanserinde (+) – Over tümörleri %40 ER/PR (+)

• CDX–2 ve β-catenin – Kolon tümörleri (+)

• GCDFP–15 • Metastatik meme karsinomları (+)

• ER, PR – Meme ve jinekolojik tümörler

PAX8

• Tiroid • •Papiller 100% • •Folliküler 100% • •Medüller 75% • •Anaplastik 79%

• Böbrek • •Şeffaf 98% • •Papiller 90% • •Kromophobe 82% • •Medullary 100% • •Oncositoma 95% • •Sarcomatoid 71% • •Nephrogenic adenoma100%

• Genital Sistem

• *Over 80% • Seröz 96-100% • Endometrioid 67-89% • Şeffaf 100% • Musinöz 8%

• *Endometrial 80% • Şeffaf 100%

Metastatik Meme Tümörleri

• BRCA-1 mutasyonunda meme + over – Önce meme ca görülür

– Over Ca hemen daima seröz tiptir

• Over seröz karsinom – WT1, CA125, PAX 8 (+)

• Meme karsinomu – GCDFP15, mammoglobin (+)

Seks-Kord Stromal Tümörler

• İnhibin; En değerli belirleyici – Fibrom, sklerozing stromal tümör, az

diferansiye sertoli hücreli tümör negatif olabilir

• Kalretinin; özgül olmamakla beraber duyarlı bir belirleyici

• CD99 • CD56 • Melan-A

Seks-Kord Stromal / Epitelyal Tümörler

• Epitelyal tümörler – İnhibin/kalretinin(-) EMA/CK7(+)

• Seks-kord stromal tümörler, - İnhibin/kalretinin(+) EMA/CK7(-)

• En az bir epitelyal ve bir seks-kord stromal belirleyici birlikte – En uygun kombinasyon EMA ve inhibindir

EPİTELYAL TÜMÖR x SEKS KORD STROMAL TÜMÖR

İNHİBİN EMA

İNHİBİN KALRETİNİN

JUVENİL GRANÜLOZA HÜCRELİ TÜMÖR EMA (+) OLABİLİR

Germ Hücreli Tümörler

• PLAP, alfa-fetoprotein (AFP), β-hCG, OCT–4, c-kit, CD 30, HepPAR–1, SALL4, Glypican–3

• Disgerminom – CK (AE1/AE3)/ AFP (-), PLAP / OCT4 (+)

• “yolk sac” – CK (AE1/AE3)/ AFP (+), PLAP / OCT4 (-) – AFP “altın standart” belirleyicidir – SALL4, Glypican–3

• Embriyonal karsinom – OCT–4 / CD30(+) ve EMA (-)

• Koryokarsinomlar – β-hCG

SALL4

• Embriyolojik gelişimde önemli – OCT4 transkripsiyonunu ve embriyonik kök

hücreleri düzenler

• Seminom / Dysgerminom 100%

• Embriyonal Karsinom 100%

• Yolk Sac Tümorü 100%

• Koryokarsinom 67 –100%

• Over Karsinomu 0 –3% (fokal)

DİSGERMİNOM

LCA OCT 4

Glypican 3

• YST 69 –100% • Koryokarsinom 100% • Seröz karsinom

OVARIAN GERM CELL TUMORS

• SALL4 – Disgerminom, Yolk Sac Tümör,

Koryokarsinom, Embriyonal Karsinom

• Glypican 3 – Yolk Sac Tümör, Koryokarsinom

• CDX2 – Yolk Sac Tümör

• OCT 4 – Disgerminom, Embriyonal Karsinom

• www.alpusubutun.wordpress.com