Top Banner
SA GRONDBONE - OUDITRIGLYN VIR GOEIE LANDBOUPRAKTYK 01/2013 Riglyne vir Primêre Grondboonprodusente ter ondersteuning van Goeie Landboupraktyk Oudits Goeie Landbou- Praktyk Ouditriglyne vir Grondbone Saamgestel en versprei deur: Die Suid-Afrikaanse Grondboonforum; Olie- & Proteiensade Ontwikkelingstrust & Oliesade Advieskomitee
118

Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

Nov 18, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

S A G R O N D B O N E - O U D I T R I G L Y N V I R G O E I E L A N D B O U P R A K T Y K

0 1 / 2 0 1 3

Riglyne vir Primêre Grondboonprodusente

ter ondersteuning van Goeie

Landboupraktyk Oudits

Goeie Landbou- Praktyk Ouditriglyne vir Grondbone

Saamgestel en versprei deur:

Die Suid-Afrikaanse Grondboonforum;

Olie- & Proteiensade Ontwikkelingstrust

& Oliesade Advieskomitee

Page 2: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

Vrywaring

Die Uitvoerende Hoof van die Departement van Landbou, Bosbou en Visserye;

PPECB; die Suid-Afrikaanse Grondboonforum, OAK en geen van hulle amptenare

aanvaar enige aanspreeklikheid van enige aard ten opsigte van nalatigheid of

ander oorwegings wat kan spruit uit die gebruik van die inligting of enige deel

daarvan nie. Die inligting hierin vervat, word voorsien as riglyn en verteenwoordig

nie enige amptelike standaard of protokol nie.

[email protected]

Posbus 5562 / Rivierstraat 49

Woodmead Uitb. 1

Rivonia

2128

Tel: 011 234 3400

Faks: 011 234 3402 / 086 634 8067

Suid Afrikaanse Grondboonforum;

Olie- & Proteiensade Ontwikkelingstrust

&

Oliesade Advieskomitee

Page 3: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

Inhoud

Doel van die Gids ........................................................................................................................................................ 2

Gesonde Grondbone begin op die Plaas .............................................................................................................. 2

Wat in die gids aangetref sal word… ...................................................................................................................... 2

DIe grootste risiko’s met grondbone… .................................................................................................................... 2

Beste praktyke: Voorkoming en beperking van aflatoksien in grondbone: .................................................... 3

Tegnieke om Volwassenheid te bepaal ................................................................................................................. 5

Grondboonkalender ................................................................................................................................................... 6

Praktyke uit die grondboonsaadproduksiehandleiding uitgereik deur ICRISAT .............................................. 7

Praktiese riglyne om Chemiese Residu te beperk ................................................................................................. 9

Evaluasie en Bestuur ten opsigte van Chemiese Middels en Opleiding: .......................................................... 9

Verantwoordelikhede: Werkgewers ..................................................................................................................... 9

Verantwoordelikhede: Werknemers ..................................................................................................................... 9

Chemiese middels: Gebruik, Berging en Opleiding ........................................................................................ 10

Lys van wetgewing .................................................................................................................................................... 11

Voorbeelde van beleid en prosedures ................................................................................................................. 12

Beleid oor Algemene Gesondheid, Higiëne en Voedselveiligheid vir Werknemers ................................. 13

Beheermaatreëls en chemiese opleiding ......................................................................................................... 14

Standaard Operasionele Prosedure (Praktiese Werkblad) ............................................................................ 22

Nuttige Kontak- en verwysingsbronne ................................................................................................................... 24

Oudit van goeie landboupraktyk: Rekord en vorm template .......................................................................... 25

Bylaes ........................................................................................................................................................................... 27

A. Nagaanlys vir Primêre Produksie van Grondbone : Oudit van Goeie Landboupraktyk

(Geïmplementeer op 1 Oktober 2013)

B. Voldoeningskriteria, Aantekeninge en Bestuurshulpmiddels : Oudit van Goeie Landboupraktyk

(Geïmplementeer op 1 Oktober 2013)

C. CAC/RCP 55-2004 : Gedragskode om Aflatoksien in Grondbone te voorkom en te beperk

D. CAC/RCP 22-1979 : Codex Alimentarius - Internasionale Gedragskode wat aanbeveel word vir

Higiëniese Praktyke in die Produksie van Grondbone

E. MRL Beheerlys: Grondbone – Suid-Afrika, EU en Japan (Gepubliseer in Julie 2012)

Page 4: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

DIE DOEL VAN DIE GIDS...

Die gids is nie ᾿n produksie-

handleiding nie, maar eerder ᾿n

hulpmiddel en verwysingsraam-

werk om boere te ondersteun met

die hou van rekords in terme van

Goeie Landbou-praktyk, insluitend

die inligting vereis vir die amptelike

oudits soos voorgeskryf in die

Standaarde wat verband hou met

Voedselveiligheid en Voedsel-

higiëne van Gereguleerde Land-

bouvoedselprodukte van Plant-

oorspong wat bedoel is vir Uitvoer

(Regeringskennisgewing 707 van

13 Mei 2005).

Hoewel die doelwitte

wat hierin hanteer word die

Codex Alimentarius in ag neem, is

die belangrikste oorweging om

die riglyne ten opsigte van die

amptelike oudit van Goeie

Landboupraktyk aan te spreek,

gebaseer op die amptelike na-

gaan- en ouditlyste en as sulks te

verseker daar word voorsiening

gemaak om aan alle vereistes te

voldoen.

Dit moet ten alle tye aanvaar

word dat die gids net dien as riglyn

en dat daar aspekte kan wees

wat nie spesifiek van toepassing is

nie, of wat vervang kan word met

bestaande prosedures of rekords

op die spesifieke plaas. Andersins

mag dit nodig wees om die riglyne

uit te brei of aan te pas om

sodoende te verseker dat die

plaas voldoen aan die oudit-

en/of spesifieke markvereistes.

Hoewel die gids met die

uiterste sorg saamgestel is, bly die

primêre produsent verantwoord-

elik vir alle aspekte en geen

aanspreeklikheid moet aan enige

regeringsliggaam, agent of orga-

nisasie toegeskryf word nie.

Dit sou raadsaam wees om die

amptelike nagaanlyste vir die

oudit, asook die voldoenings-

kriteria waarna verwys word (en

wat ingesluit is by die gids)

noukeurig te bestudeer, nie net

om te verseker dat daar voldoen

word aan alle vereistes nie, maar

ook vir interne oudits en om die

waardevolle verwysings inligting

vervat in hierdie amptelike

dokumente, ten volle te benut.

WAT IN DIE GIDS AANGETREF SAL WORD…

Inligting oor Goeie Pandboupraktyk, spesifiek vir veilige grondboonboerdery.

᾿n Stel vorms en standaarde wat spesifiek saamgestel is om te voldoen aan die vereistes van die

ouditkriteria en nagaanlyste. Die lyste is net voorbeelde en die produsent moet aanpassings maak waar

nodig en self bepaal watter vorms gepas is in hulle spesifieke situasie en omgewing.

Voldoeningskriteria, aantekeninge en bestuurshulpmiddels: Primêre Produksie en Hantering van Produkte

op die Plaas (Grondbone) : R707 van 13 Mei 2013

Ouditnagaanlys: Primêre Produksie en Hantering van Produkte op die Plaas (Grondbone) : R707 van

13 Mei 2013

Standaarde en gedragskodes wat aanbeveel word - Codex Alimentarius:

o Internasionale aanbevole Gedragskode – Algemene beginsels van Voedselhigiëne

(CAC/RCP 1 – 1969, Vierde hersiening - 2003)

o Gedragskode om Aflatoksien in Grondbone te Voorkom en te Beperk (CAC/RCP 55)

Lys van Landbouchemikalieë vir gebruik op grondbone in Suid-Afrika.

Graderingsriglyn vir produsente

Voorstelle vir opleiding en evaluering van risiko

GESONDE GRONDBONE BEGIN OP DIE PLAAS . . .

Die volhoubaarheid van markte –

plaaslik sowel as internasionaal – is

in die hande van primêre

produsente. Al is die sekondêre en

primêre sektore se rol hoe

belangrik, bestaan daar egter

beperkte opsies om risiko’s te

beperk indien die insetproduk nie

na behore bestuur is nie.

1

Page 5: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

2

DIE GROOTSTE RISIKO’S MET GRONDBONE…

Besmetting van grondbone met

aflatoksien op die land kom voor

as daar negatiewe omstandig-

hede, soos groot temperatuur-

verskille, droogte, reën, relatiewe

humiditeit en insek infestasie

gedurende spesifieke stadiums in

die groeityd aanwesig is. Boere

het min beheer oor meeste

omgewingsfaktore, maar dit

verhoog juis die

belangrikheid

vir die toepas-

sing van sekere

praktyke, beide

voor en tydens

die oes. Dit

behels praktyke

soos wisselbou,

besproeiing, beplande tye vir

aanplant en oes, asook die

gebruik van plaagmiddels. Hierdie

aspekte word internasionaal

geag as die beste maniere om

besmetting met aflatoksien te

voorkom of te beperk. Indien die

gewas betyds geoes word, kan dit

vog beperk tot ᾿n punt waar die

swamme nie ontwikkel nie. Verder

kan minimum skade aan doppe

tydens oesprosesse die gevaar

van besmetting van peule

aansienlik verklein.

Ander gevare in terme van die

veiligheid van voedsel hou

verband met verdere bronne van

besmetting:

vreemde

voorwerpe,

mikrobiese en

ander chemiese

residu.

Met behoorlike

protokolle en

opleiding kan die risiko’s bestuur

en tot ᾿n baie groot mate beperk

word.

Doeltreffende, goeie landbou-

praktyk doen meer as om net die

gevaar van besmetting met

aflatoksien of ander risiko’s te

voorkom. Goeie landboupraktyk

verbeter die algehele oes gehalte

en winsgewendheid – nie net vir

die spesifieke gewas nie, maar vir

alle ander oeste en bedry-

wighede op die plaas.

DEURLOPENDE &

TOEPASLIKE BESTUUR VOOR

EN TYDENS OES IS DIE BESTE

MANIER OM AFLATOKSIEN

BESMETTING EN ANDER

RISIKO FAKTORE TE

VOORKOM EN TE BEHEER.

Page 6: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

3

KORTLIKS… BESTE PRAKTYKE WAT AANBEVEEL WORD VIR DIE

VOORKOMING EN BEPERKING VAN AFLATOKSIEN IN

GRONDBONE:

Doeltreffende beheer van

aflatoksien voor die oes beteken

daar moet gelet word op die

onderskeie omgewings- en

agronomiese faktore wat besmet-

ting van peule en saad beïnvloed.

Faktore wissel aansienlik van

perseel tot perseel, asook tussen

seisoene. Sekere gebiede kan

veral gunstig wees vir

fungusbesmetting en al die

faktore moet deeglik oorweeg

word by die verbouing van

grondbone. In die meeste

gevalle is dit egter moontlik

om die gevaar van aflatoksien

te verlaag deur die goeie

Landboupraktyk en bestuur.

Wisselbou en tipe grond Waar grondbone ononderbroke op dieselfde grond geproduseer

word, kan hoër vlakke fungi wat aflatoksien produseer voorkom.

Ligter, sanderige grond is gunstiger vir die vinnige ontwikkeling van

fungi, veral onder droë toestande.

Swaarder grond hou meer water en is minder geneig om te lei tot

droogtestres wat bydra tot die gevaar van aflatoksien.

Grondtoestand Grondtoetse kan aandui of bemesting of ander toedienings nodig

is om die gesondheid en weerstand van plante te bevorder.

Keuse van kultivars Kultivars moet gekies word omdat dit geskik is vir die

groeitoestande van die spesifieke streek en moet weerstand bied

teen aspekte soos insekte, mikrobiese besmetting en fungi.

Die groeiseisoen moet voorsiening maak vir oes teen optimale

wasdom, gunstige oestoestande en droë weer.

Besproeiing/water Besproeiing kan droogtestress beperk en moet eweredig gedoen

word om te verseker dat alle plante in die landery ewe veel water

ontvang.

Water vir besproeiing en chemiese middels moet altyd van ᾿n

geskikte gehalte wees.

Optimale plantverhouding Voorkom plante wat te dig opkom deur te hou by die spasiëring

wat tussen plante en rye aanbeveel word.

Te digte populasie kan lei tot droogtestres, swak ontwikkeling of

ondoeltreffende toediening van plaagdoders.

Onkruid- en plaagbeheer Onkruid ding mee vir vog in die grond.

Skade deur insekte en swaminfeksie kan beperk word deur

doeltreffende en verantwoordelike gebruik van chemiese

of biologiese produkte wat geregistreer is vir gebruik op

grondbone.

Werk versigtig tydens groeiproses en onkruidbeheer sodat

blomstele, ankers en peule nie beskadig word nie.

Voor oes

Page 7: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

4

Oes tot Aflewering Opleiding Werkers wat betrokke is by die oesproses moet goed opgelei wees

en kennis dra van risiko’s en higiëniese praktyke.

Toerusting Alle toerusting moet in stand gehou, versien en skoongemaak word

om behoorlik te werk en gevare vir veiligheid en gehalte uit te

skakel – vir werkers sowel as produkte.

Oestyd Beplan om te oes sodra volwassenheid bereik is, tensy daar

uitsonderlike omgewingsrisiko’s soos buitengewone hitte, droogte

of reën is wat die kwaliteit of opbrengs kan benadeel indien die

oes uitgestel word.

Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te

lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot

᾿n groter voorkoms van aflatoksien.

Onderskeid ten opsigte van risiko Verskillende dele van dieselfde land kan plante/peule met ᾿n

groter/kleiner risiko lewer. Daar moet oorweeg word om hoër risiko

opbrengs te skei van die res en spesiaal te bestuur (soos om plante

wat weens peste, patogene of siekte dood is afsonderlik te oes.

Verder kan plante wat in water gestaan het gedurende die laaste

stadium van die groeiseisoen of tydens die oes/droogtydperk,

afsonderlik geoes word).

Waar lande besproei word, kan enige opbrengs van plante wat

nie besproei is nie, of wat buite bereik van die besproeiingstelsel

geval het, afsonderlik geoes en gelewer word, sodat produkte met

᾿n groter risiko nie gemeng word met produkte wat ᾿n laer risiko het

nie.

Beperk skade aan peule Dit is belangrik om nie peule te beskadig tydens die oesproses nie.

Dit kan lei tot maklike en omvangryke besmetting met A. flavus/A.

parasiticus

Peule en pitte moet so versigtig as moontlik hanteer word tydens

die oes-, droog-, pluk-, bergings- en verspreidingsproses .

Droogproses Nadat peule geoes is, behoort drogingsproses oordeelkundig

beplan en bestuur word.

Die droogproses moet so vinnig as moontlik afgehandel word tot

᾿n veilige voginhoud, sodat mikro-organismes soos swamme wat

aflatoksien afskei voorkom kan word .

Indien die droogproses te vinnig is, kan dit egter lei tot sonskade,

los velletjies, pitte wat skei en verkleuring.

Vervoer en berging Grondbone behoort so gou as moontlik na die oes en/of

droogproses na geskikte bergingsplekke of verwerkings-fasiliteite

geskuif te word.

Houers en oppervlaktes waar dit op voertuie gelaai word vir

lewering aan die volgende proses behoort:

- skoon en droog te wees

- sonder insekte en swamme te wees

- sonder vreemde materiaal, insluitend chemikalieë, olie, grond,

plantreste, of ander kommoditeite se saad te wees .

Besendings moet beskerm word teen enige addisionele vog,

insluitend kondensasie, wat kan lei tot aflatoksien ontwikkeling.

Infestasie van knaagdiere, voëls en insekte moet ten alle koste

verhoed word.

Page 8: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

5

Tegnieke om volwassenheid

te bepaal

Daar is vier algemeen erkende metodes om te bepaal of

grondbone gereed is om geoes te word:

“Uitdop”-metode: Peule word uitgedop en die pitte

gesorteer in volwasse en onvolwasse kategorieë volgens

die mate van verdonkering van die binnekant van die

dopwande. Die gewas het waarskynlik volle wasdom

behaal as die verhouding volwasse peule meer as 95% is.

Die uitdopmetode word aanbeveel vir droëland

grondboonproduksie.

Weke na aanplant: Dié metode hang af van kultivar en

ligging. Dit is nie baie akkuraat nie, omdat tempera-

tuurverskille en veranderlike droogtestrespatrone in

verskillende jare kan lei tot wasdomverskille van tot drie

weke vir dieselfde kultivar.

Dopkrapmetode: Krap die buitekant van die dop met ̓ n mes

en sorteer die peule in kategorieë volgens kleurverskille (wit,

geel, oranje, bruin/swart). Sodra die hoeveelheid

bruin/swart peule 60-65% van Virginia-soorte

verteenwoordig en 65-75% van Ranker soorte, kan aanvaar

word dat die grondbone gereed is om geoes te word.

Hitte/tyd-metode: Dié metode is gebaseer op ᾿n teorie wat

gegrond is die opbou van “hitte-eenhede” wat hoër is as

᾿n “basis”-temperatuur van ongeveer 10ºC. Die metode is

egter eksperimenteel en is beter geskik vir die bepaling van

wasdom in gewasse onder besproeiing.

Navorsing en ervaring op plase toon dat die

dopkrapmetode en die hitte/tyd-metode die

betroubaarste is waar die gewas besproei word en peule

geneig is om terselfdertyd wasdom te bereik.

Waar grondbone op droëland verbou word, kan waterstres

op verskillende groeistadia daartoe lei dat die peule laat

ryp word en wasdom is dan versprei oor ᾿n langer tydperk.

Die “uitdopmetode” is hier ᾿n betroubaarder manier om

optimale wasdom te bepaal.

Verskeie faktore beïnvloed die besluit oor wanneer grondbone geoes moet word, insluitend:

Wasdom

Sterkte van stele en algehele gesondheid van gewas – as daar heelwat siektes teenwoordig is, is dit raadsaam om vroeg te oes, sodat oesverliese verlaag kan word

Weer – as nat weer voorspel word moet oes vroeër beplan word of uitgestel word

Produsent se risiko beskouing

Grondverskille wat kan lei tot verskillende stadia van wasdom binne ᾿n blok

Logistiek - masjiene en verwante

Page 9: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

6

GRONDBOONKALENDER Soos gepubliseer deur die LNR (2012)

Junie/Julie/Augustus

• Beplan vir volgende seisoen.

• Identifiseer landerye en

voorbereiding.

Einde Oktober/November

• Plant net as grondtemperatuur 15ºC of

hoër is.

• Plant in klam grond.

• Plante moet tussen 5 en 7 cm diep

geplant word.

• Saaidigtheid wat aanbeveel word:

50 - 80 kg/ha droëland en 80 -120 kg/ha

onder besproeiing.

• Effektiewe onkruiddoder gebruik voor

opkoms.

Oktober

• Begin om saaibeddings voor te berei.

• Gebruik kalk twee weke voor plantdatum as pH

reggestel moet word.

• Maak seker dat saaibeddings fyn en gelyk is.

• As bewaringsbewerking gedoen word om winderosie

te beperk, moet plantreste nie aanplant bemoeilik

nie.

September

• Toets grondmonsters en beplan hoe

voedingstowwe aangewend moet

word.

• Kies en bestel vroegtydig middels om

onkruid en siektes te beheer.

• Werk, indien van toepassing ᾿n

besproeiïngskedule uit.

• Verseker dat planters en spuitarms in

goeie werkende toestand is en dat dit

reg gekalibreer is.

• Kies kultivar volgens aanpasbaarheid,

verwagte opbrengs en vereistes in die

mark.

Desember

• Afhangend van die plantdatum kan sekere lande al

vier weke oud wees. Saailinge begin aktief groei 21

dae nadat die plante opkom.

• Begin kyk vir blaarsiektes.

• Teen die middel van Desember kan gips toegedien

word op die lande wat eerste aangeplant is.

Januarie

• Gee gips op die lande wat in

November geplant is.

• Kyk gereeld vir blaarsiektes – baie

belangrik.

• Begin met roetine siekte- en

onkruidbeheer

Februarie

• Kyk gereeld vir blaarsiektes.

• Hou siekte- en onkruidbeheer

vol.

• Versien oestoerusting.

Maart

• Evalueer gereeld of

grondbone gereed is vir

oes.

• Hou streng by

weerhoudingstydperke vir

siekte- en

onkruidbeheermiddels.

• Lande wat vroeg geplant is

sal gereed wees vir oes.

Mei

• Vir later aanplantings, moes finale oes al

begin het.

• Maak dorsmasjinerie skoon en bêre tot

volgende seisoen.

April

• Oes.

• Doen gereeld vogtoetse

om regte leweringstyd te

bereken.

Page 10: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

7

PRAKTYKE UIT DIE GRONDBOONSAADPRODUKSIEHANDLEIDING

UITGEREIK DEUR ICRISAT (B R Ntare, AT Diallo, J Ndjeunga en F Waliyar)

Saai

Keuse en behandeling van saad: Saad moet deeglik voorberei en gesorteer word om saad sonder vel, onvolwasse saad, saad wat gemuf het en klein saad uit te haal. Daarna moet dit

behandel word met ᾿n mengsel van insekdoder en swamdoder om saailingskroei wat veroorsaak word deur bakterieë en swamme in die grond te voorkom. Die swamdoder beheer grondpeste

wat saailinge beskadig.

Saai: Die plantdatum word gekoppel aan temperatuur, vog in die grond en verspreiding van reën in die omgewing, asook die duur van die seisoen vir die gewas. Vog in die grond moet voldoende

wees om goeie ontkieming te verseker. Saad moet nie direk na swaar reën gesaai word nie, omdat dit te veel water absorbeer en dit laat die saad vrot. Dit laat ook die grond te veel

kompakteer en dit kan ontkieming belemmer. Oor die algemeen is gehalte en opbrengste beter as saad vroeg gesaai word (aansienlike vertraging van die saaidatum kan die opbrengs met tot

50% verminder).

Voorbereiding van landery

Dit moet oorweeg word om plantreste wat siektes versprei en peste huisves te verwyder. Met ligte

grond kan die skoonmaakproses opgevolg word deur die grond oppervlakkig te hark na die eerste

ligte reën. Dit skakel vroeë onkruidgroei uit. In natter omgewings of omgewings met swaarder grond, moet die landery aan die begin van die seisoen geploeg word om onkruid te ontmoedig

en die grond los te breek. Daarna moet die grond verfyn word deur dit te eg. Met swaarder grond

word opgehoopte rye dikwels gebruik om afloop en staande water te verminder. Indien grondbone op riwwe verbou word, moet die riwwe net voor of tydens die saaiproses gemaak word. Die rif moet ᾿n plat bokant hê. As die grond droog is wanneer die riwwe gemaak word, kan dit ferm gemaak word deur dit liggies te rol nadat die riwwe gemaak is.

Keuse van grond

Grondbone vereis sanderige leemgrond wat goed dreineer om dit maklik te maak vir die ankers om in te dring en om te oes

sonder om peule te te verloor.

Grondboonplante is sensitief vir soutinhoud

en hoë suurgehalte (pH<5) kan lei tot magnesium- of

aluminiumtoksisiteit. Vir dié soort grond behoort

kalsium bygevoeg te word om die pH bo 6 te

hou.

Klimaatstoestande

Optimale temperature vir die kweek van grondbone

is tussen 25°C tot 35°C. Koeler temperature, veral

saans, verleng die groeisiklus. Hoewel

grondbone droogtebestand is, word goeie opbrengste sterk

gekoppel aan voldoende grondwater wanneer dit gesaai word, opgevolg

deur reën wat goed versprei is. Vroeë wasdom

van variëteite met klein saad vereis 300-500 mm reën, terwyl grondbone

met groter sade wat medium tot laat wasdom

bereik, 1 000-1 200 mm reën nodig het.

Bemesting

Behou ᾿n redelike vlak van organiese materiaal in ligte tropiese grond met swak struktuur. Die

grondboonplant het ᾿n uitgebreide wortelstelsel wat beteken dat dit baie van die grond benut en

dus baat by die organiese reste van die vorige gewas (graan). Grondbone kan verbou word met gebalanseerde bemesting (N-P-K). Kalsium moet

gebruik word vir effense suur grond om die pH reg te hou en gehalte van die saad te verbeter. ᾿n

Kalsiumtekort lei tot ᾿n groot persentasie saad wat verwerp word (leë peule) en peule wat nie

behoorlik vol is nie. Kalsium word moeilik deur blare opgeneem en moet dus aangewend word sodra

die vrugte (peule) begin vorm. Die bemestingshoeveelheid wat aanbeveel word

hang af van die soort grond en wissel tussen 200 tot 600 kg/ha gips vir variëtite met groot saad.

Isolasie van landery

Grondbone is selfbestuiwend en

hoef dus nie geïsoleer te word nie. ᾿n

Afstand van 5-10 m tussen variëteite word

aanbeveel om vermenging tydens

die oes- en stroopproses te

vermy

Wisselbou

Grondbone pas in by verskeie boerderystelsels.

Dit kan na baie graangewasse (bv

mielies, sorgum en gars) en wortelgewasse (bv patats) geplant word.

Grondbone doen goed op groengrond, of

onmiddellik nadat ᾿n grasveld omgeploeg is,

of na ᾿n gewas wat baie bemesting verg, soos

mielies. Vermy wisselbou waar grondbone

grondbone opvolg, om die opbou van peste en

plae te voorkom en opbrengs te verbeter.

Page 11: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

8

Spasiëring van plante

Spasiëring hang af van die groeiwyse en variëteit. Spaanse

soorte met klein saad word gespasieer teen 60 cm tussen rye

en 10 cm tussen stasies. Dit bied ᾿n optimale plantpopulasie van 167

000 per hektaar. Die Virginia-soorte met groter saad word

gespasieer teen 75 cm tussen rye en 15 cm tussen stasies. Dit bied ᾿n

optimale plantpopulasie van 89 000 per hektaar. Onder

besproeiing kan die plantpopulasie so hoog wees as

250 000 plante per hektaar.

Berging en bewaring van saad

Grondbone kan uitgedop word of in doppe geberg word. Dit is beter om grondbone in doppe te berg onder koel, droë toestande waar

dit beskerm word teen reën en knaagdiere (veral rotte en muise). Grondbone in sakke - uitgedop of

nie - behoort nie direk op ᾿n betonvloer gehou te word nie, weens die gevaar van vog wat kan lei tot die ontwikkeling van

swamme. Uitgedopte grondbone is sensitief en word blootgestel aan verskillende stowwe wat

fisiese, chemiese en biologiese skade kan veroorsaak.

Onkruidbeheer

Grondbone kan nie doeltreffend meeding met onkruid nie, veral nie op die vroeë stadia van ontwikkeling (3-6 weke nadat dit gesaai is) nie. As onkruid vroeg verwyder word,

verlig dit die mededinging. Wisselbou kan ook sekere soorte onkruid verminder. Onkruiddoder kan voor en na opkoms

gebruik word om onkruid uit te roei en onkruid moet deeglik uitgetrek word binne die eerste 45 dae. Sodra die blomstele begin groei moet versteuring van die grond vermy word, of so gering as moontlik gehou word om nie in te meng met

die ontwikkelende peule nie.

Hantering na die oes

Gehalte van saad hang hoofsaaklik af van gepaste

hantering en berging van die geoeste grondbone. Hantering beteken dat die beste kwaliteit

behaal word, terwyl bergingstoestande verseker dat saad van hoë gehalte bewaar word. Grondboonsaad word

beskerm deur ᾿n dop wat dien as uitstekende natuurlike beskerming

teen peste en siektes. Die dop moet egter heel wees en daarom moet beskadigde peule voorkom of uitgehaal word. Oesreste wat

saam met die peule geberg word is dikwels bronne van besmetting.

Oes

Dit is belangrik om grondbone op die regte tyd te oes –sodra wasdom bereik is. Blomme is nie van

deurslaggewende belang nie en daar behoort ᾿n verskeidenheid volwasse en onvolwasse peule te wees na afloop van die groeisiklus. Grondbone is volwasse

wanneer 70-80% van die binnekant van die peuldoppe donker merke het en die pitte plomp is. Kleure sal

wissel. Indien grondbone te vroeg geoes word, krimp die pitte wanneer dit gedroog word en dit lei tot ᾿n

kleiner getal bone nadat dit uitgedop is, saad van swak gehalte en laer olie-inhoud. Indien dit te laat geoes word, begin variëteite wat nie dormant is nie op die

landery uitloop en dit lei tot laer opbrengste

Droging

Plante word ᾿n paar dae op die landery gelaat om uit te droog in die son en lug, voordat die peule gepluk word. Daarna

behoort die peule verder gedroog te word totdat die voginhoud verlaag is tot

sowat 6-8% (of soos met koper ooreengekom). Dit word gewoonlik

gedoen deur die peule in sakke in die son te los vir ses tot sewe dae. Indien die

peule vir te lank blootgestel word aan die son, word die gehalte van die pitte benadeel en die saad kan ontkiem.

Op gemeganiseerde plase word stropers gebruik om die windrye te stroop. Die peule word dan met ᾿n enkele stap

gepluk en daarna kunsmatig gedroog in droogwaens. Die lugvloeitemperatuur

moet 5-6°C hoër wees as die omliggende temperatuur, maar behoort nie meer te wees as 35°C nie. Optimale diepte wissel van 0.6 tot 3 meter, volgens voginhoud

van die peule en die soort droogtoerusting wat gebruik word.

Pluk

Peule word ongeveer twee tot

ses weke na die oes gepluk wanneer

die voginhoud van die peul stabiliseer

teen ongeveer 10%. Die plukproses

beteken dat die peule geskei word

van die plantagtige dele van die plant.

Page 12: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

9

EVALUASIE EN BESTUUR TEN OPSIGTE VAN CHEMIESE MIDDELS EN OPLEIDING:

Werknemers

Enige werknemer wat met of naby chemiese

middels werk, is verantwoordelik vir veilige

werkpraktyk om hul eie en ander se veiligheid

en gesondheid, asook die produkte te

beskerm. Werknemers moet onmiddellik die

werkgewer in kennis stel van enige aspek wat

in stryd is met enige betrokke wetgewing of

instruksie.

• Gebruik net plaagmiddels wat

geregistreer is en goedgekeur is vir die

bedoelde gebruik.

• Lees die geregistreerde etiket op die

houer (of vra dat iemand dit lees sodat

die gebruiker dit verstaan) en hou streng

by die aanwysings op die etiket.

• Sorg dat persone, eiendom, plante wat

nie die teiken is nie asook diere nie in

gevaar gestel word wanneer die middel

gebruik word nie.

• Hou behoorlike rekords van voorraad en

aanwending.

• Kry opleiding

Werkgewers

Tree verantwoordelik op om die veiligheid

van werknemers, kontrakteurs, bure, die

algemene publiek, verbruikers en die

omgewing te beskerm voor, gedurende en

na toedoening van chemiese middels. Die

verantwoordelikheid behels twee vlakke:

– ᾿n statutêre verpligting volgens

heersende wetgewing.

– ᾿n Gemeenregtelike plig om veiligheid te

verseker en te sorg dat geen skade

berokken word aan uself, enige ander

persoon of aan enige eiendom nie.

• Moenie toelaat of verwag dat enige

werknemer of kontrakteur ᾿n taak verrig

wat onwettig of onveilig is nie.

• Maak seker dat werknemers behoorlik

ingelig en opgelei is, maar ook dat hulle

chemiese middels na behore gebruik.

• Maak seker dat inligting en stelsels

toegepas in plek is om risiko’s te beperk.

• Voorsien instruksie en toesig.

Praktiese riglyne om chemiese residu gering te hou

Verseker dat die “beste praktyke” toegepas word wanneer chemiese middels op die plaas gebruik

word. Daar is vyf elemente wat in ag geneem moet word:

• Die chemiese middel moet geregistreer wees vir die bedoelde gebruik en kommoditeit.

• Die voorgeskrewe hoeveelheid wat aangewend moet word en hoe dikwels dit aangewend

mag word, mag nie oorskry word nie.

• Die weerhoudingstye en intervalle voor oes, wat aangedui word op die etiket, moet ten alle

tye toegepas word.

• Ander spesifieke aanwysings op die etiket moet nagekom word.

• Die riglyne vir produsente in die bedryf, ten opsigte van die gebruik van chemiese middels op

uitvoergewasse moet streng nagekom word.

Page 13: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

10

Chemiese middels - gebruik, berging en opleiding

LET WEL: Die omvang van wetgewing en gevare wat verband hou met die berging en gebruik van chemiese

middels is omvangryk en dit is raadsaam om opleiding te laat doen deur ᾿n bevoegde, moontlik eksterne,

diensverskaffer wat behoorlik geregistreer is en wat dienooreenkomstig opleidingsertifikate vir personeel kan

uitreik. Dit is baie onwaarskynlik dat die Goeie Landbou Praktyk ouditeur interne opleiding sal aanvaar, tensy

die persoon wat die opleiding gee self behoorlik opgelei en geregistreer is, asook bewys kan lewer van

behoorlike opleiding, opleidingsmateriaal/inhoud en bywoning van die opleidingsessies.

Die volgende inligting word verskaf as aanduiding van die faktore wat oorweeg moet word vir ᾿n opleidingsprogram:

1. Die program moet die geletterdheidsvlakke, werkervaring en spesifieke vaardighede wat vereis word vir die werk

in ag neem.

2. Die program moet prakties en praktykgerig wees waar van toepassing. Praktiese opleiding moet byvoorbeeld

gegee word vir die gebruik en pas van beskermende klere en toerusting.

3. Die volgende persone moet behoorlik opgelei word:

werkers wat chemiese middels moet bêre of gebruik

werkers wat toesig hou oor ander wat met chemiese middels werk

persone wat naby die dele waar chemiese middels geberg en gebruik word werk, of persone wat in aanraking

kan kom met gevaarlike reste

almal wat waarskynlik betrokke sal wees by ᾿n brand of noodsituasie

geleentheid- of seisoenwerkers wat in aanraking kan kom met chemiese middels of reste – oorweeg dit om take

van geleentheid- of seisoenwerkers te beperk as alternatief vir meer opleiding wat voorsien moet word.

Waar van toepassing, moet opleiding ook voorsiening maak vir die volgende:

• Herken en interpreteer inligting op ᾿n etiket, insluitend: o veiligheidsaanwysings en frases wat gevaar aandui

o gifskedules, gevaarlike goedere en klassifikasie van chemiese middels, insluitend simbole

o noodhulp en noodprosedures, insluitend spesiale instruksies

o hoeveelhede wat aangewend moet word, versoenbaarheid met ander middels en tye wanneer

plaagmiddels weerhou moet word

• Hoe belangrik die volgende is:

o ken die dele van die etiket en die belang van die inligting in elke deel

o interpreteer die belangrike inligting op produkte se etikette

o hoe die gevaar verband hou met die gifskedule, klassifikasie van gevaarlike goedere en frases oor gevaar

o bereken hoeveel plaagmiddel gebruik moet word om die regte hoeveelheid te kan aanwend

o weet hoe om toegang te kry tot die MSDS en die inligting wat elke deel van die MSDS kan voorsien

o verstaan keuse, gebruik, instandhouding en berging van vereiste veiligheidstoerusting

o toepassing van werkpraktyk of prosedure terwyl enige chemiese middel gebruik word en enige toepaslike

regulasie of gedragskode wat toegepas moet word

o toepassing van heraanwendings- en/of weerhoudings tydperke

o gepaste rekord oor die gebruik van plaagmiddels en

behoorlike bergingsrekords

• Gebruik van chemiese middels, insluitend:

o keuse van die regte toerusting

o belang van akkurate en eweredige toediening

o keuse van spuitkoppe

o kalibrasie vir behoorlike aanwending en om te sorg dat

sproei nie in die lug versprei nie

o berekening van die regte hoeveelheid plaagmiddel om dit teen die regte hoeveelheid aan te wend

o stappe om toerusting en klere skoon te maak sodat daar nie chemiese reste agterbly nie

o weggooi van afval

o instandhouding en skoonmaak van toerusting

o beskerming van ander mense

• Veiligheid en gesondheid:

o beskerming van menselewens

o potensiaal vir skade aan die omgewing

o aanvanklike maatreëls om beheer uit te oefen

o dekontaminasie

o prosedures vir noodhulp of aanmeld van voorvalle waar persone beseer is of siek geword het.

Verwys ook na addisionele riglyne

elders in die gids

Page 14: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

11

LYS VAN WETGEWING

… vir gebruik as riglyn, maar konsulteer met kundiges indien enige

onsekerheid bestaan

LYS VAN REGULASIES EN UITVOERVEREISTES, ASOOK STANDAARDE WAT VAN TOEPASSING IS OP DIE INVOER EN UITVOER VAN

GRONDBONE WAT GEADMINISTREER WORD VOLGENS DIE WET OP LANDBOUPRODUKSTANDAARDE (WET 119 VAN 1990)

Wet op Landbouprodukstandaarde (Wet 119 van 1990)

“Vir die beheer van verkope en uitvoer van sekere landbouprodukte, beheer oor die verkoop van

sekere ingevoerde landbouprodukte en beheer oor ander verwante produkte, asook sake wat

verband hou daarmee”

http://www.nda.agric.za/doaDev/sideMenu/foodSafety/doc/Act%20119.pdf

Plaaslike regulasies

Regulasies vir die gradering, verpakking en merk van grondbone bedoel vir verkoop in die

Republiek van Suid-Afrika. (R966 van 7 Oktober 2005)

http://www.nda.agric.za/doaDev/sideMenu/foodSafety/doc/localImportRegulations/gg28084_nn966%20-%20

groundnuts.pdf

Uitvoervereistes en standaarde

Die standaarde en vereistes vir die uitvoer van Grondbone (Nr 608 van 9 September 2011) 2011-1.

http://www.nda.agric.za/doaDev/sideMenu/foodSafety/doc/agronomyExport/Groundnuts_Export_Standards_

amendment2011.doc

http://www.nda.agric.za/doaDev/sideMenu/foodSafety/doc/agronomyExport/Grondbone_Standaarde2011.doc

http://www.nda.agric.za/doaDev/sideMenu/foodSafety/doc/agronomyExport/Groundnuts_Table_Amendment2011.

doc

Die Standaard vir voedselhigiëne en voedselveiligheid van verwante lanbouvoedselprodukte.

(R707 van 13Mei 2005)

http://www.nda.agric.za/doaDev/sideMenu/foodSafety/doc/english.doc

Standaard Operasionele Prosedures

Standaard Operasionele Prosedures vir die neem van monsters en ontleding van graan, oliesaad

en grondbone om die teenwoordigheid van mikotoksienvlakke te bepaal en risiko-beheer toe te

pas as deel van uitvoerinspeksie en sertifisering volgens die Wet op Landbouprodukstandaarde

(Wet 119 van 1990)

http://www.nda.agric.za/doaDev/sideMenu/foodSafety/doc/Mycotoxin%20SOP%202012.doc

Standaard Operasionele Prosedures vir die neem van monsters en ontleding van landbouprodukte

van plantoorsprong om die resvlakke van landbouchemikalieë te bepaal en die risiko te bestuur

as deel van uitvoerinspeksie en sertifisering volgens die Wet op Landbouprodukstandaarde http://www.nda.agric.za/doaDev/sideMenu/foodSafety/doc/SOP%20-20SAMPLING%20METHODS.REP.doc

Ander:

Wet op Bemesting, Plaasvoer, Landbouremedies en Veeremedies, 1947 (Wet 36 van

1947)

Wet op Voedselmiddels, Kosmetiek en Ontsmettingsmiddels, 1972 (Wet 54 van 1972).

Wet op Gevaarlike Middels, 1973 (Wet 15 van 1973).

Wet op Beroepsgesondheid en -veiligheid, 1993 (Wet 85 van 1993).

Wet op Omgewingsbewaring, 1989 (Wet 73 van 1989).

Nasionale Omgewingsbestuurswet, 1998 (Wet 107 van 1998).

Die Standaardewet, 1993 (Wet 29 van 1993).

Page 15: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

12

VOORBEELDE VAN BELEID EN PROSEDURES

Die volgende dokumente kan gebruik word as riglyne, of aangepas word vir die spesifieke omstandighede

op die plaas.

Beleid oor algemene gesondheid, higiëne en voedselveiligheid vir werknemers/werkers

Hierdie of ᾿n soortgelyke beleidsdokument behoort deel uit te maak van ᾿n seisoenale opleidingsessie vir alle

werkers/werknemers wat met grondbone werk of in aanraking kom daarmee en/of met enige

verbouingsbedrywighede wat daarmee verband hou. Dit kan oorweeg word om die dokument uit te brei deur

die datum van opleiding aan te dui en ruimte te laat waar alle werkers/werknemers die dokument kan

onderteken om te bevestig dat opleiding ontvang is en dat hulle instem om die beleid na te kom.

Beheermaatreëls en opleiding ten opsigte van chemiese middels

Die dokument bevat inligting oor aspekte wat verband hou met die verantwoordelike en veilige bestuur van

chemikalieë, maar die betrokke wetgewing is deurslaggewend, soos elders in die riglyn genoem. Opleiding en

opleidingsmateriaal behoort voorsien te word deur ᾿n gekwalifiseerde persoon.

Werkblad vir veilige bedryfsprosedures

Die vorm word nie vereis nie, maar dit is ᾿n nuttige hulpmiddel wat algemene riglyne bied oor standaard

operasionele prosedures en dit kan help met die opstel van spesifieke prosedures van toepassing by die

spesifieke boerdery.

Page 16: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

13

Beleid oor algemene gesondheid, higiëne en voedselveiligheid vir

werknemers/werkers

(Die handleiding bied voorstelle oor spesifieke aspekte wat aandag moet geniet, maar die betrokke

wetgewing is in alle gevalle deurslaggewend en daar moet verseker word dat aan alle aspekte voldoen

word.)

Alle werknemers, werkers en besoekers by die perseel moet die behoorlike gesondheid- en higiëniese

prosedures nakom.

Mense, veral diegene wat in direkte aanraking kom met voedselprodukte wat nie beskerm is nie,

moet hulle hande was voordat hulle begin werk of terugkeer werk toe (na etes of nadat hulle

waskamers of toilette, ens. gebruik het).

Werknemers/werkers behoort nie juweliersware te dra op plekke waar die gewas hanteer word nie.

Rook, drink en eet word nie toegelaat terwyl die gewas hanteer word nie. Sulke aktiwiteite moet

beperk word tot gebiede wat aangedui word daarvoor en wat nie naby oesbedrywighede is nie,

om besmetting te voorkom.

Glashouers word onder geen omstandighede toegelaat op die landery of in enige ander deel waar

die gewas hanteer of geberg word nie.

Werknemers/werkers wat aan aansteeklike toestande ly, mag nie voedselprodukte direk hanteer nie.

Werknemers en werkers moet onmiddellik aanmeld as daar enige moontlike besmetting is (insluitend

besmetting met chemiese middels, vreemde voorwerpe, liggaamsvloeistowwe, diesel/brandstof,

olie, of enige middel wat uitgelek of gemors het, ens.).

Werknemers/werkers moet te alle tye let op die teenwoordigheid van vreemde materiale soos glas,

metaal, verpakkingsmateriaal, persoonlike items, insekte, knaagdiere, ontlasting, ens. Enige sulke

materiale moet, waar moontlik, verwyder word en aangemeld word by ᾿n toesighouer.

Werknemers/werkers wat naby toerusting gestasioneer is, moet weet waar die beheerpunte is om

masjinerie veilig aan te skakel of af te skakel. ᾿n Toesighouer moet onmiddellik in kennis gestel word

indien daar enige onveilige omstandighede is wat die werkers in gevaar kan stel of wat die gewas

kan besmet/beskadig.

Enige soort chemiese houers moet weggehou word van bergings- en gewasgebiede, tensy dit

hanteer word deur ᾿n gemagtigde werknemer/werker wat behoorlik opgelei is.

Alle werknemers of werkers wat chemikalieë hanteer, voorberei en/of aanwend, moet behoorlik

opgelei wees om die beste praktyke toe te pas. Die werknemers/werkers moet produketikette lees

en verstaan. Hulle moet ook waar nodig sertifikasie volgens plaaslike wetgewing hê.

Page 17: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

14

Beheermaatreëls en chemiese opleiding

(Die handleiding bied voorstelle oor spesifieke aspekte wat aandag moet geniet, maar die betrokke

wetgewing is in alle gevalle deurslaggewend. Daar moet verseker word dat voldoen word aan alle aspekte).

Dit is raadsaam om die riglyne te gebruik en duidelik aan te bring by al die betrokke werkstasies op die

perseel.

Beheermaatreëls word bedoel om blootstelling aan chemiese middels te beperk binne die werklike

werkomgewing waar dit gebruik en geberg word. Oorweeg ook beheermaatreëls wat die invloed op die

omgewing beperk, insluitend die beperking van afvalmateriaal.

Die doel van risiko-bestuur vir die hantering van chemiese middels is om beserings, siektes en besmetting te

verhoed deur die volgende stappe na te kom:

Identifiseer die chemiese gevare

Evalueer die omvang van die gevaar wat geskep word deur gevaarlike chemiese middels terwyl dit

geberg word of terwyl dit gebruik word in werkprosesse.

Skakel gevare uit, of waar dit nie redelik prakties moontlik is nie, moet maatreëls ingestel word om die

gevare te beheer. Dit sluit die verbetering van bestaande maatreëls in.

Verseker dat werkers onder behoorlike toesig werk.

Verseker dat werkers behoorlik opgelei word, asook behoorlike inligting ontvang en dat hulle opgelei

word.

Teken enige werkoptrede of -prosedure wat vasgestel is vir die werkplek aan.

Kyk gereeld of die beheermaatreëls geïmplementeer word en of dit suksesvol toegepas word.

Administratiewe beheer behels beplande werkpraktyke om gevare te bestuur. Dit behels onder andere: duur

van die werk, ure van beperkte werk, wind- en weerstoestande, asook die beperking van persone wat

toegelaat word om sekere take te verrig en persone wat toegang het tot spesifieke werkdele of chemiese

bergingsplekke. Administratiewe beheer word geïmplementeer om te verseker dat veilige werkpraktyke

toegepas word en goedgekeur word vir die werkplek, maar ook dat die invloed op die omgewing so gering as

moontlik gehou word.

Voorbeelde van administratiewe beheer behels ook die volgende:

• Verminder die getal mense wat blootgestel word en verbied personeel wat nie noodsaaklik is nie om in

die dele te wees.

• Verbied mense om te eet, drink en rook wanneer chemiese middels hanteer word.

• Maak seker dat daar genoeg fasiliteite is vir doeltreffende dekontaminasie, soos wasgeriewe, en maak

seker dat dit gebruik word.

• Verseker dat buitelugtake op die mees toepaslike tye van die dag gedoen word (byvoorbeeld wanneer

daar nie wind of oormatige hitte is nie).

• Bereken volume van die gewas akkuraat, asook die deel wat behandel moet word en hoeveel sproei

nodig is. Dit help om die hoeveelheid wat gebruik word gering te hou en dit verlaag koste.

• Kalibreer toerusting korrek.

• Beperk toegang tot die gewas nadat die middels toegedien is.

• Gebruik tekens om aan te dui waar daar gevaar is.

• Stel bure in kennis.

• Maak seker dat daar prosedures is vir die weggooi van afval en houers.

Page 18: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

15

Soorte gevare

Risiko moet evalueer word vir die volgende drie belangrike aspekte:

• Gevare vir gebruikers waar chemikalieë voorberei en gebruik word, met klem op beheerde kontak.

• Gevare vir ander as die sproei in die lug versprei, gevare van besmetting (as deel wat behandel is weer

betree word na behandeling) en hantering van afval.

• Gevare vir persone, eiendom en die omgewing as ongelukke gebeur – soos as die middels uitmors, of

as daar ᾿n brand is in die stoorplek of tydens vervoer

MAATREËLS

Oorweeg die advies in hierdie afdeling om te bepaal of beheermaatreëls effektief toegepas word:

Verminder die gevaar dat sproei in die lug versprei:

• Identifiseer sensitiewe gebiede waar die sproei die grootste invloed kan hê, soos waterbronne, geboue

wat beset word, openbare paaie, skole en ander openbare geriewe, vee, gewasse en landerye.

• Indien moontlik, skei die perseel wat behandel word en die dele wat moontlik blootgestel is aan gevaar

met skeidingsmateriaal of heinings, of sorg dat daar ᾿n redelike afstand is tussen die dele. Moedig

byvoorbeeld plantegroei aan wat kan dien as skeiding. Waar moontlik behoort ᾿n buffersone gehou te

word tussen dele wat gespuit word en dele wat nie gespuit word nie.

• Boere behoort eiendomsplanne te gebruik om al die faktore wat in ag geneem moet word aan ander

te verduidelik wanneer chemikalieë op ᾿n eiendom gebruik word. Die plan moet huise, plaasgeboue,

naburige eiendomme, sensitiewe dele, paaie en toegangspunte, openbare paaie en plekke,

waterbronne en waterberging en weidingsgebiede aandui. In geval van lugspuitbehandeling, moet

gevare soos kraglyne en sendertorings aangedui word. Die eiendomsplan help om met bure te

kommunikeer en dien ook as bestuurshulpmiddel wanneer spuitkontrakteurs gebruik word, of wanneer

instruksies aan werkers gegee word.

• Boere moet met bure kommunikeer om probleme en konflik te vermy.

• Gebruik ᾿n produk of formule (as dit beskikbaar is) wat verspreiding van sproei beperk, of gebruik

alternatiewe aanwendingsmetodes (as dit toegelaat word volgens die etiket). Daar is formules wat

minder vlugtig is en dit is verkieslik om onbedoelde blootstelling te beperk, of waar hoër temperature

verwag word nadat die sproei aangewend is. Poeiervorms kan ioniseer op ᾿n droë dag en dit kan bydra

tot verspreiding in die lug.

• Gaan windspoed en -rigting na. Enige spuitwerk kan net gedoen word as die windrigting weg is van

gebiede wat blootgestel kan wees aan verspreiding in die lug.

• Kies toerusting wat ontwerp is om verspreiding in die lug te verminder (as die toerusting toegelaat word

volgens die instruksies op die etiket).

• Toerusting moet gebruik word volgens die vervaardiger se instruksies en moet die beste geskik wees vir

die taak wat gedoen moet word, die spesifieke plaagdoder en die teiken.

• Toerusting wat gebruik word om chemikalieë toe te dien behels verskillende toebehore soos spuitkoppe,

hidrouliese druk, hoogte van lewering en die teenwoordigheid of afwesigheid van ᾿n direkte lugstroom

wat die grootte en beweging van die druppels beïnvloed, asook die doeltreffende effek op die teiken.

Toedieningstoerusting moet opgestel word om optimale plaagbeheer toe te pas en om te verhoed dat

die sproei versprei na dele wat nie besproei moet word nie.

• Sproeivolume moet beheer word deur spuitkoppe en nie deur druk te verander nie. Hoër druk vorm

gewoonlik ᾿n fyner sproei wat oormatig kan versprei na dele wat nie besproei moet word nie.

• Druppels versprei gewoonlik voordat die middel die teiken bereik, maar dit neem af indien die middel

so laag as moontlik vrygestel word. As dit egter te laag vrygestel word, kan dit moeilik wees om ᾿n

eenvormige sproeipatroon te verseker.

• Kleppe wat drup voorkom en stelsels wat hersirkuleer behoort waar moontlik gebruik te word. Drukmeters

behoort in stand gehou te word en moet te alle tye funksioneer. Maak seker dat die sproeitoestel

akkuraat en dikwels gekalibreer word.

• Kalibrasie en instandhouding moet gereeld gedoen word. Dit behels ook dat gekyk word na die werking

van sproeikoppe, asook slytasie en druk. Meters en reguleerders moet behoorlik werk. Spuituitlaatpunte,

Page 19: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

16

filters en die spoed van gemotoriseerde eenhede wat op die grond loop moet gereeld nagegaan en

herstel word waar nodig.

Weerstoestande:

• Dit is belangrik om te verhoed dat die sproei versprei na dele wat nie besproei moet word nie en daarom

is dit noodsaaklik om weerstoestande tydens en direk nadat die middel toegedien is te monitor. As

werklike inligting oor die weer in die omgewing van die teikengewas nie beskikbaar is nie, moet gewasse

nie uit die lug of met grondtoerusting besproei word nie.

• Die ideale toestande is relatief hoë humiditeit en temperature wat nie hoër is as dit wat aanbeveel word

vir die produk nie.

• Temperatuur beïnvloed die hoeveelheid verdamping van veral mengsels met ᾿n waterbasis.

Verdamping kan die grootte van druppels verklein en veroorsaak dat dit meer versprei na dele buite

die teikengebied. ULV-formules wat ligte olie gebruik as draer verdamp nie so maklik nie.

• Hoë relatiewe humiditeit word verkies om die oortollige verspreiding wat veroorsaak kan word deur

verdamping te verklein. Toediening teen temperature wat hoër is as 30°C en relatiewe humiditeit van

minder as 45% vergroot die gevaar van onnodige verspreiding buite die teikengebied.

• Maak seker dat spuitwerk gedoen word in kruiswindtoestande nie direk in of teen die windrigting nie.

• Toediening moet vermy word in kalm, stabiele omstandighede vroeg in die oggend of laat in die

middag, of tydens temperatuurinversies.

• Beter tegnologiese sproeitoerusting soos reëndruppelspuitkoppe kan help om gewasse te spuit onder

meer weerstoestande, sonder enige gevaar van onnodige verspreiding buite die teikengebied.

• Reën kan veroorsaak dat die plaagdoder afwas en die omgewing besmet. Dit moet in ag geneem

word wanneer die risiko vir die omgewing oorweeg word. Plaagdoders moet nie toegedien word as

reën waarskynlik die plaagdoder kan afwas nadat dit toegedien is nie.

• Moenie spuit as daar atmosferiese inversie is nie. Dit beteken dat die lug nader aan die grond vinniger

afkoel as hoër lug. Dit vorm dan ᾿n laag waar die hoër lugtemperatuur warmer is, nie koeler nie. Klein

druppels wat vrygestel word in ᾿n inversielaag, kan in die lug bly en oor groot afstande versprei.

Inversietoestande ontstaan meer in vroeg in die oggend en laat in die middag as die wind nie waai nie.

Dit word dikwels gekenmerk deur mis of rook wat op ᾿n sekere vlak hang en nie styg nie.

Hou chemiese afval en weggooi van chemiese middels gering:

• Sekere plaagdoders is nie meer geregistreer nie en daar kan beperkings wees wanneer die middels

weggegooi moet word. Plaagdoders of spoelmiddels moet nooit in dreineringstelsels, wasbakke,

toilette, afvoerpype of in damme of in riviere weggespoel word nie.

• Leë houers moet gespoel en weggegooi word, of herwin word soos dit aangedui word op die etiket.

Indien die houers met die hand gespoel word, moet dit drie keer gespoel word. Dromme/houers bied

᾿n kleiner gevaar vir die omgewing as dit behoorlik uitgespoel word.

• ᾿n Doeltreffende manier om houers te spoel -

– Wanneer die inhoud in die spuittoerusting gegooi word, moet die houer vir ᾿n addisionele 30

sekondes nadat net druppels uitloop oor die tenk van die spuittoerusting gehou word.

– Vul die houer met die geskikte oplosmiddel, tot ongeveer 20 tot 25% van die kapasiteit.

– Sit die deksel of dop op en maak dit dig toe.

– Skud en rol die houer om dit te spoel.

– Haal die dop of deksel af en gooi die inhoud in die spuittenk. Hou die houer vir ᾿n addisionele 30

sekondes nadat net druppels uitloop oor die tenk van die spuittoerusting.

– Herhaal die stap nog twee keer.

– Kyk na die houer en deksel/dop se skroefdrade, asook die buitekant van die houer. As daar van

die middel oorgebly het aan die buitekant of skroefdrade, moet dit met ᾿n tuinslang of met die

hand afgewas word.

– Laat die houer heeltemal droog word en sit die deksel of dop terug.

– Daar is verskillende spoeltoebehore en uitgooistelsels met uitspoelsiklusse beskikbaar.

• As houers gemerk is dat dit aan die verskaffers terugbesorg moet word, moet dit as sulks hanteer

word.

Page 20: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

17

• Indien uitgespoelde houers geberg word, moet seker gemaak word dat deksels of proppe verwyder

is sodat hergebruik ontmoedig word en dat houers veilig gebêre is. Indien houers nie aan die

verskaffer teruggegee kan word nie, moet gate in die houers gemaak word, of dit moet platgedruk

word om te verseker dat dit nie weer gebruik kan word nie.

• Houers moet nie verbrand word nie. Dit kan ontplof en die rook kan gesondheidsgevare inhou.

Wanneer behandelde landerye weer betree kan word

• Daar is ᾿n sekere tydperk waartydens dit nie veilig is om ᾿n behandelde landery te betree nie. Persone

wat nie veiligheidsklere dra nie, mag nie die landery betree nadat chemiese middels op ᾿n gewas

gespuit is nie. Dit moet in ag geneem word as deel van die evaluering van die risiko.

• Werkers en ander persone moet ingelig word oor die vereiste tyd wat moet verloop voordat hulle die

landery betree. Dit is belangrik om hierdie vereiste na te kom, spesifiek in gevalle waar dit onmoontlik is

om kontak tussen blare en vel te vermy.

• Bestudeer die produk etiket vir aanwysings.

• Indien daar nie enige wagtydperk genoem word nie, moet minstens 24 uur gewag word, of minstens

totdat die chemiese middel droog geword het op die gewas voordat die landery betree word, tensy

behoorlike beskermende klere gedra word soos dit voorgeskryf is. Die vereiste oor die wagtydperk is

onderhewig aan die evaluering van die risiko. As die gewas nog nat is van die sproei, moet die landery

met uiterste omsigtigheid betree word, ongeag van die tydperk wat verloop het nadat die middel

gespuit is.

Voorbereiding, meng en hantering van chemiese middels

Konsentrate en poeiers moet met uiterste sorg hanteer word. Pas die

volgende maatreëls toe:

Dra beskermende klere en gebruik die regte toerusting. Sorg dat

daar genoeg filters vir die respirator is.

Meng die middels in ᾿n omgewing wat goed geventileer is. As die

wind waai, moet so gestaan word dat die wind nie die middels

terugwaai terwyl dit oopgemaak, uitgegooi of gemeng word nie.

Moenie eet, drink of rook terwyl plaagdoders voorberei en gemeng

word nie.

Vermy kontak met vel, oë en mond. As besmetting voorkom, moet

die deel onmiddellik met baie water gewas word (indien die etiket

aandui dat dit met water gewas kan word).

Bereken die regte hoeveelheid wat nodig is en sorg dat toerusting

akkuraat gekalibreer is, sodat daar nie van die mengsel oorbly nie.

Die meet- en mengproses is die beste tyd om leë plaagdoderhouers uit te spoel. Alle plaagmiddelhouers

moet drie keer uitgespoel word. Die water waarmee die houer uitgespoel word kan ook in die spuittenk

gegooi word terwyl die middel gemeng word.

As enige van die middel uitmors, moet dit onmiddellik skoongemaak word.

Berei plaagmiddels in die tenk voor, of op ᾿n drupbak op ᾿n ondeurdringbare oppervlak, minstens 15 meter

weg van enige waterbronne.

As die chemiese middel vlambaar is, moet dit ver van enige moontlike ontbrandings- of hitte bronne

voorberei word.

Moenie per mond aan enige pype of spuitkoppe blaas om dit skoon te maak nie.

As enige siektesimptome ontwikkel, hou dadelik op met die werk en kry mediese hulp.

Moet nooit moontlike gevaarlike materiaal of ander huishoudelike afval meng nie. Moet byvoorbeeld nie

verskillende chemiese middels in een houer gooi nie. Los dit in die oorspronklike houer. As die middels

gemeng word, kan die chemiese reaksie toksies wees. Dit kan ᾿n ontploffing veroorsaak, of dit kan giftige

gasse vrylaat.

Moenie chemiese middels oorgooi in ʼn houer wat nie vir daardie doel geskik is nie of wat nie duidelik en reg

gemerk is nie.

Neem net genoeg houers met chemikalieë vir die dag se toediening uit die bergplek na die plek waar die

middels gemeng/gelaai/toegedien word.

Page 21: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

18

Waar prakties moontlik moet die middels nie sonder toesig gelaat word of gelos word waar mense sonder

behoorlike magtiging toegang het tot die middels nie.

Neem chemiese produkte wat nie gebruik is nie terug na die bergplek en maak seker dat die etikette en

houers nie beskadig is nie.

Voorbereiding

Voordat die chemiese middel hanteer, gemeng of toegedien word, is die volgende belangrik:

o Die etiket op die produk en MSDS moet gelees, verstaan en toegepas word voordat die middel

hanteer, gemeng en toegedien word. As die hanteerder nie kan lees nie, moet iemand dit vir hom

of haar lees.

o Chemiese middels wat nie geregistreer is nie moet nie gebruik word nie en chemiese middels moet

vir niks anders as die geregistreerde doel of gewasse gebruik word nie.

o Moenie meer van die chemiese middel gebruik as wat die etiket of permit aandui nie en moet dit

ook nie meer dikwels toedien as wat aanbeveel word nie.

o Maak seker dat die bestuurder se instruksies vir die werk voorsiening maak vir goeie gesondheid en

᾿n veilige omgewing.

o Gaan persoonlike beskermingstoerusting na vir slytasie, skade en lekplekke voor gebruik. Maak seker

dit is heel en skoon na elke dag se werk.

o Maak seker dit werk behoorlik volgens die vervaardiger se instruksies.

o Kalibreer spuittoerusting gereeld met water om seker te maak die regte hoeveelheid chemiese

middel word toegedien. Onthou net dat die samestelling verander nadat die middel by water

gevoeg word en dat dit die hoeveelheid wat vrygestel word mag beïnvloed.

o Monitor uitset tydens of na toediening om seker te maak dat die regte hoeveelheid aangewend

word.

o Maak spuittoerusting skoon en hou dit in stand volgens die vervaardiger se instruksies en/of die etiket

op die produk (dit kan spesiale skoonmaakmiddels of -metodes aanbeveel).

o Moet nooit alleen werk terwyl chemiese middels toegedien word nie, veral nie as die

omstandighede gevaarlik is nie. As dit nie moontlik is nie, moet seker gemaak word dat dit maklik is

om vinnig hulp te ontbied in ᾿n noodgeval, byvoorbeeld deur middel van ᾿n selfoon of radio.

o Volg die instruksies ten opsigte van die konsentrasie van die mengsel en toediening. Probeer om nie

die middel in ander houers te gooi nie omdat identifikasie kan belemmer. Chemiese middels moet

nie van een houer in ̓ n ander gegooi te word nie, tensy albei houers duidelik gemerk is met ᾿n etiket.

As dit oorgegooi moet word, moet die houer ontwerp wees vir die spesifieke chemiese middel.

Sekere chemiese middels reageer met die houer en dit is dus belangrik om nie die verkeerde houer

te gebruik nie.

o Moet nooit chemiese middels in houers vir kos of drank gooi nie.

o As die oplossing met die plaagdoder in ᾿n spuittenk aangemaak is en nie onmiddellik gebruik word

nie, moet dit ᾿n waarskuwing met minstens die volgende woorde bevat:

o GIF (en die gewone naam van die plaagdoder)

o VERMY KONTAK

o GEVAARLIKE PLAAGDODER

o Aangemaakte plaagdoder wat nie gebruik is nie, moet weggegooi word of in ᾿n houer met ᾿n etiket

wat die inhoud aandui gegooi word.

o Moet nooit aangemaakte chemiese middels in die toedieningstoerusting hou vir langer as wat

nodig is om ᾿n taak af te handel nie. Daar moet altyd gelet word op die hoeveelheid, toksisiteit en

stabiliteit van die chemiese middel.

o Maak toedieningstoerusting skoon op ᾿n plek wat ontwerp is daarvoor en bêre dit dan in die

bergplek.

o Gooi oortollige aangemaakte middel (insluitend water om die toerusting te was) veilig en volgens

regulasies weg.

o Volg instruksies op etiket as dit nodig is om weer na die gebied wat gespuit is te gaan. Sit

waarskuwingstekens op indien nodig. Indien die etiket nie noem dat daar ᾿n wagtydperk is nie, is dit

raadsaam om uit die behandelde deel te bly totdat die middel droog is op die plante. Daar is egter

Page 22: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

19

᾿n paar chemiese middels wat vir ᾿n lang tyd na aanwending sterk ruik. Lig vir besoekers aan die

plaas in dat die gewasse onlangs gespuit is.

Vervoer

o Verpakte materiaal (gevaarlike middels) mag

net met die korrekte dokumente wat prominent

aangebring is in die kajuit op openbare paaie

vervoer word. Die dokumente moet die

gevaarlike middels wat vervoer word beskryf.

o Pak die middels veilig en stabiel in die voertuig.

o Waar nodig moet aan alle ander regulasies ten

opsigte van die vervoer van gevaarlike middels

voldoen word. Dit mag beteken dat tekens op

voertuie aangebring moet word, dat persone in

die voertuie beskermende klere en toebehore moet dra en dat voldoen moet word aan

versekeringsvereistes ten opsigte van openbare aanspreeklikheid.

o Moenie chemikalieë in die kajuit van die voertuig vervoer nie en moet dit ook nie in dieselfde area

van ᾿n voertuig wat mense, kos, voer of bemesting in het vervoer nie.

Gebruik van chemiese middels

o Gebruik alle gepaste beheermaatreëls om die gevaar van blootstelling te verklein, insluitend die

maatreëls wat ontwikkel is as deel van die evaluering van risiko.

o Implementeer werkpraktyke en stel beheermaatreëls om blootstelling te verklein.

o Afhangend van die mate van die beheer, moet gepaste persoonlike beskermende toerusting

gebruik word soos aangedui op die etiket en die MSDS.

o Moenie kinders of ongemagtigde persone toelaat naby die chemiese middels wat gebruik word

nie.

o Moet nooit eet, drink of rook terwyl chemiese middels gebruik word nie.

o Maak seker dat daar skoon waswater en seep is vir persoonlike gebruik terwyl met chemikalieë

gewerk word. Gebruik die seep en water onmiddellik na blootstelling aan die chemiese middels en

voordat geëet, gedrink of gerook word.

o Hou ᾿n noodhulpkissie met geskikte toerusting byderhand.

o Maak seker dat daar altyd iets is om oë mee te was, minstens ᾿n bottel met skoon water.

o Moenie spuitkoppe wat toe is per mond probeer oopblaas nie.

o Trek onmiddellik besmette persoonlike beskermende klere en toebehore uit, vervang wat nodig is

en maak die res skoon.

o Moenie besmette klere in ᾿n toe trekkerkajuit dra nie.

o Maak seker dat die sproei nie buite die teikengebied versprei nie.

Omgewingsbeskerming

o Moenie chemikalieë langs of naby sensitiewe omgewingsgebiede soos water (riviere en damme),

bosreserwes en wild lewe berg, laai of meng nie.

o Moenie chemiese middels toedien as daar redes is om te vermoed dat dit die omgewing kan skaad

nie. Dit sluit gebruik van onkruiddoders oor worteldele van sensitiewe bome in.

o Gooi afvalmiddels en houers weg in gepaste fasiliteite wat voorsien word deur die bestuurder.

o Moenie riviere, damme of grondwater besoedel met afvalmiddels of houers nie.

o Voorkom verspreiding van die sproei na wateroppervlakke terwyl dit toegedien word. Lees etikette

vir waarskuwings oor akwatiese spesies voordat chemiese middels op lande naby damme of ander

waterbronne gebruik word.

o Gebruik net toerusting wat ᾿n veiligheidsklep het, of kleppe wat nie die middel laat terugvloei nie.

Dit voorkom dat die middel terugvloei wanneer die tenks volgemaak word uit oppervlakwater en

terugvloei in suigpype by chemiese besproeiingstelsels wat direk water trek uit oppervlakwater.

Page 23: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

20

Beskerm voëls, bye en soogdiere:

o Vermy gebruik van chemiese middels op landerye onder vloedbesproeiing om besmetting

van riviere, damme, waterbronne en/of dreineringskanale te voorkom.

o As chemiese middels wat relatief giftig is vir bye gebruik word, moet dit net vroeg in die

oggend of aand, wanneer bye nie aktief is nie, gebruik word.

o Maak seker dat die byeboer in kennis gestel word as daar byekorwe naby die gewas wat

gespuit gaan word is. Dit sal beteken dat die korwe verwyder kan word voordat die gewas

gespuit word.

o Vermy besmetting van oppervlakwater waar bye water drink.

o Inkorporeer korrelmiddels heeltemal onder die grondoppervlak, veral aan die einde van rye

en plekke waar middels voorberei word.

o Maak enige middel wat uitmors onmiddellik skoon.

o Hou gevaar vir voëls gering deur seker te maak dat:

– aas nie naby voëlhabitats gebruik word nie. As dit nie vermy kan word nie, moet

aasstasies gebruik word sodat voëls nie toegang kan kry nie;

– aas eweredig versprei word, sonder enige hoë konsentrasies op sekere plekke;

– aas nie op oop grond of oop situasies naby gewasgrense geplaas word waar voëls die

aas kan sien nie;

– gebruik net aas as die pesdruk groot is;

– sit aas laat in die aand uit wanneer voëls nie meer aktief is nie;

– tel onmiddellik enige knaagdierkarkasse op as dit oop lê en verbrand dit;

– beperk verspreiding van sproei na aangrensende plante, wildgange, nesplekke of

ander voëlhabitats;

– poog om voëls weg te jaag van gewasse wat gespuit gaan word;

– spuit laat in die dag wanneer voëls nie meer aktief is nie; en

– gebruik net chemikalieë wat nie baie giftig is vir voëls as groot konsentrasies voëls neste

in die nabyheid het nie.

o Hou gevare van blootstelling aan chemiese middels gering vir soogdiere, deur seker te

maak dat:

– waarskuwings op etikette en wagtydperk nagekom word voordat chemiese middels

gebruik word op landerye waar daar weiende vee is;

– troeteldiere nie toegang het tot gebiede wat onlangs gespuit is nie;

– chemiese middels net gebruik word naby vee en troeteldiere as die middels geregistreer

is daarvoor; en

– diere wat nie geteiken word nie, nie toegang het tot gebiede wat behandel word vir

knaagdierbeheer nie.

Stappe wat oorweeg moet word as chemiese middels uitmors:

o ontruim alle personeel wat nie noodsaaklik is nie uit die gedeelte waar die chemiese middel

uitgeloop het;

o dra beskermende klere en toebehore;

o doen onmiddellik stappe om die vloei van die chemiese middel te

keer;

o ontbied hulp en/of maak alarm indien nodig;

o verwyder vee uit die gebied as dit nodig is;

o vermy direkte kontak met die chemiese middel of dampe;

o sorg dat daar nie oop vlamme is in die gebied nie;

o beperk die verspreiding van die middel deur gebruik van vloeibare

absorbeermiddels, of grond/sand as dit beskikbaar is;

o poeier- of stofmiddels (nie berokers nie) kan beperk word deur dit

effens nat te maak met ᾿n fyn watersproei (tensy dit nie versoenbaar is met water nie), of dit kan

met plastiekvelle bedek word om te keer dat die stof versprei;

Page 24: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

21

o bedek die hele deel met absorberende materiaal en wag totdat die chemiese middel geabsorbeer

is;

o vee die middel op of skep dit in houers wat gepas gemerk is sodat dit weer gebruik kan word, of as

dit vuil geword het, in houers wat duidelik gemerk is “afval wat verwyder moet word”;

o gooi onmiddellik weg op die wettige manier;

o maak die morsplek skoon volgens die vervaardiger se aanbevelings.

Noodhulp en noodbehandeling

Algemene instruksies

o Lees die instruksies op die etiket

o As die pasiënt bewusteloos is, moet naarheid nie aangebring word nie en niks per mond toegedien

word nie

o Noodhulp is net die eerste stap en volle professionele mediese behandeling bly noodsaaklik

o Na die noodhulp moet die pasiënt dokter of hospitaal toe geneem word. Onthou om die etiket van

die middel of die MSDS saam te neem.

Spesifieke noodhulp-instruksies:

Gaan die volgende prosedures na vir elke soort kontaminasie:

o Mors op vel of klere: Trek onmiddellik klere uit en was die vel met water en seep. Moenie hard skrop

nie en moenie salf met ᾿n olie basis, poeier of medisyne gebruik nie, tensy ᾿n dokter sê dat dit gebruik

moet word.

o Inasem: Laat die pasiënt vars lug inasem en laat hom/haar lê. Hou die persoon warm en kalm. As

die persoon ophou asem haal, pas mond-tot-mond-asemhaling toe.

o Oogkontak: Hou die ooglid saggies oop en was sagkens die oog met skoon lopende water vir 15

minute. Maak die oog toe met ᾿n skoon lap en kry onmiddellik mediese hulp.

o Insluk: Lees die instruksies op die etiket. Die instruksies dui aan of braking veroorsaak moet word of

nie. Voorbeelde van middels waar braking nie aanbeveel word nie, is chemiese middels met

petroleum as basis (emulsifiseerbare konsentrate) of bytmiddels (suur of alkalies).

Page 25: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

22

Standaard Operasionele Prosedure (Praktiese Werkblad) Die riglyn hieronder gee ᾿n algemene uitleg van ᾿n standaard operasionele prosedure wat kan help met die opstel van sulke prosedures vir die spesifieke plaas. Vrae moet so deeglik as moontlik beantwoord word. Indien ᾿n vraag nie van toepassing is op die spesifieke plaas nie, skryf net “NvT” (nie van toepassing nie).

1. DOEL

Hoekom is die prosedure nodig en wat moet bereik word daarmee?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. OMVANG

Op watter dele van die plaas is die prosedure van toepassing?

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. VERWYSINGS

Watter dokumente hou verband met die prosedure?

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. OMSKRYWINGS

Is daar enige woorde wat omskryf moet word? (Byvoorbeeld afkortings, wetenskaplike of tegniese terme)

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Page 26: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

23

5. VERANTWOORDELIKHEID

Wie is direk of gesamentlik verantwoordelik vir die prosedure?

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. PROSEDURES

Hoe word die prosedure toegepas? Noem die stappe in die volgorde waarin dit gedoen moet word en gee ᾿n nommer vir

elke taak.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. VERIFIKASIEPROSEDURES

Hoe moet die doeltreffendheid van die prosedure bevestig en bekragtig (geverifieer) word?

______________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________

8. REKORDS

Watter dokumente (rekords) moet geskep word tydens die prosedure?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Page 27: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

24

NUTTIGE KONTAK EN VERWYSINGSBRONNE

http://www.nda.agric.za/

o Landbouproduksie, Gesondheid en Voedselveiligheid Afdeling

Voedselveiligheid en gehaltestandaarde (wetgewing, standaardbedryfsprosedures,

ouditlyste en -kriteria, inligting oor VBO-registrasie, verwysingsmateriaal, ens.)

http:/www.codexalimentarius.net/web/standard_list.isp

http://www.ppecb.com

http://www.grainsa.co.za

http://www.arc.agric.za (Instituut vir Graangewasse)

Boeke/Publikasies:

Groundnut Diseases and Pests/Grondboonsiektes en -plae

Groundnuts Always Tops/Grondbone altyd ᾿n Wenner (inligting oor morfologie, saad,

saadgehalte, kultivars, wisselbou, voorbereiding van grond en saaibeddings,

plantpraktyke, op-erd van grondbone, voedingstowwe, onkruid, siektes, insekte,

virusse en aalwurms, gebruik van water, besproeiing en oes).

Grondboonkalender (opsomming elders in dié dokument).

Page 28: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

25

OUDIT VAN GOEIE

LANDBOUPRAKTYK:

REKORD EN VORM TEMPLATE

Page 29: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

26

Oudit van goeie landboupraktyk - Rekords en vorms

Die voorbeelde van vorms en rekords in hierdie afdeling kan gebruik word vir ondersteuning van

implementering en oudit van ᾿n gedokumenteerde stelsel vir goeie landboupraktyk waar die primêre

produsent grondbone verbou.

Indeks: Dokumente en Stawende rekords & Fisiese/Visuele Nagaanlys

Die amptelike nagaanlys en voldoeningsvereistes vir die oudit van goeie landboupraktyk verwys na rekords en

fisiese vereistes wat deur die ouditeur nagegaan word. Die Indeks: Dokumente & Stawende Rekords verwys na die

onderskeie skriftelike verslae, rekords, standaarde en prosedures wat gehou en bygehou moet word, maar wat ook

geredelik beskikbaar moet wees vir die oudit. Dit noem ook die minimumvereistes ten opsigte van dokumente en/of

ondersteunende rekords wat gehou moet word om aan te dui dat daar kennis is van, of dat sekere aspekte beheer

word.

Verder is die Fisiese/Visuele Nagaanlys ᾿n interne hulpmiddel vir die boer en plaasbestuurder om te bepaal of alle

beheerpunte wat fisies of visueel nagegaan word deur die ouditeur wel bevestig en van toepassing is.

Op beide hierdie dokumente word dieselfde onderverdelings en nommerstelsel – soos aangedui in die nagaanlys

vir die oudit – gebruik vir maklike verwysing en kruisverwysing.

Daar word steeds sterk aangeraai dat interne oudits gedoen behoort te word volgens die amptelike nagaanlys

vir die oudit van goeie landboupraktyk.

Inligting oor die plaas (Rekord R01)

Bevat basiese inligting oor die plaas, verantwoordelike persone en registrasie.

Produksierekords (Rekord R02)

Bevat die meeste van die belangrikste en betrokke seisoenale inligting vir elke eenheid of landery.

Rekord van gebruik van chemiese middels (A – C) (Rekord R03)

Rekord van alle middels wat op die landerye toegedien is, insluitend bemesting, chemiese stowwe ens. Drie vorms word

verskaf waarvan die mees toepaslike/gerieflikste gekies kan word.

Rekord van instandhouding, nagaan en kalibrasie van toerusting (Rekord R04)

Rekord wat bevestig dat toerusting doeltreffend en betroubaar is wanneer dit gebruik word.

Evaluering, instandhouding en skoonmaak van voertuie, toerusting en houers (Rekord R05)

Bevestig dat houers en voertuie in stand gehou word om gevaar van besmetting te beperk.

Nagaanlys: Voor-oes en Skeiding evaluering (Rekord R06)

Interne nagaanlys om te bevestig dat alle voorbereiding en evaluerings van risiko gedoen is voor die oes. Dié rekord word nie

vereis vir die oudit nie, maar kan nuttig wees as bestuurshulpmiddel en kan dien as bewys dat alle noodsaaklike stappe gedoen is.

Leweringsdeklerasie (Rekord R07)

Rekord om produkte na te spoor tussen die plaas en die leweringspunt (“paspoort”)

Rekord van opleiding van werkers (Rekord R08)

Inventaris van chemiese middels (Rekord R09)

Evaluering van risiko: Landery/Grond (Rekord A01)

Evaluering van risiko: Organiese bemesting (Rekord A02)

Evaluering van risiko: Besproeiingswater (Rekord A03)

Evaluering van Berging en Hantering van Chemiese Middels (Rekord A04)

Page 30: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

27

BYLAES

A. Nagaanlys vir Primêre Produksie van Grondbone : Oudit van Goeie

Landboupraktyk (Geïmplementeer op 1 Oktober 2013)

B. Voldoeningskriteria, Aantekeninge en Bestuurshulpmiddels : Oudit van Goeie

Landboupraktyk (Geïmplementeer op 1 Oktober 2013)

C. CAC/RCP 55-2004 : Gedragskode om Aflatoksien in Grondbone te voorkom en

te beperk

D. CAC/RCP 22-1979 : Codex Alimentarius - Internasionale Gedragskode wat

aanbeveel word vir Higiëniese Praktyke in die Produksie van Grondbone

E. MRL Beheerlys: Grondbone – Suid-Afrika, EU en Japan (Gepubliseer in Julie 2012)

(Bygewerk: www.daff.gov.za onder “Divisions: Food Safety and Quality Assurance”

Page 31: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

Registrasie: ‘GAP’ Oudit Riglyne

Aan: Die Voorsitter

Suid Afrikaanse Grondboon Forum

Epos: [email protected]

Faks: 011 234 3402 / 086 634 8067

Beste Voorsitter

Registreer my besonderhede asseblief vir die ontvangs van

opgedateerde inligting en toekomstige publikasies van hierdie

dokument:

Naam: __________________________________________________________

Besigheid/Plaasnaam: ____________________________________________

___________________________________________________________________

Omgewing/Distrik: ________________________________________________

Stuur aan:

Epos: ______________________________________________

of

Faks: ______________________________________________

Page 32: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

INHOUD

GOEIE LANDBOUPRAYKTYK REKORD EN INLIGTINGS TEMPLATE : GRONDBONE

Rekords en dokumente Visuele en Fisiese Nagaanlys

R01: Plaas Inligting R02: Produksierekord

R03: Toediening van middels

(A-C)

R04: Instandhouding, Nagaan en Kalibrasie van Toerusting

R05: Evaluering, Instandhouding en Skoonmaak: Voertuie, Toerusting en Houers

R06: Nagaanlys: Voor-oes en Risiko Bestuur

R07: Afleweringverklaring R08: Rekord: Opleiding van Werkers

R09: Chemiese Middel: Voorraadlys

A01: Risiko analise: Grond

A02: Risiko analise: Organiese bemesting

A03: Risiko analise: Besproeiingswater

A04: Risiko analise: Berging en hantering van chemiese middels

Page 33: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONE INDEKS VAN DOKUMENTE EN REKORDS

Rekord Addisionele Stawende Dokumente

1. R01: Inligting oor plaas

2. R01: Inligting oor plaas

3. R01: Inligting oor plaas Standaardsertifikaat (bv. BRC, HACCP, Globalgap)

4. Baie belangrik R02: Produksierekord Voorbeeld van saadfaktuur en -etiket

Baie belangrik R07: Afleweringsverklaring

5. Belangrik A01: Evaluering van risiko op nuwe landerye

6. Belangrik R01: Uitleg van plaas en landery/identifikasie van perseel

7. Belangrik R02: Produksierekord

8. Belangrik R02: Produksierekord LNR-data of ander verwante data oor kultivars

9. Belangrik R03: Rekord: Toediening van kunsmis en chemiese middels Etikette/Veiligheidsinligting oor materiaal (MDSS)

10. Baie belangrik R02: Produksierekord LNR-data of ander verwante data oor kultivars

11. Belangrik R03: Rekord van gebruik van kunsmis en chemiese middels Etikette/Veiligheidsinligting oor materiaal

12. Belangrik A02: Evaluering van risiko's wat verband hou met organiese bemesting

13. Baie belangrik A03: Evaluering van risiko's wat verband hou met besproeiingswater Waterontleding en/of publieke/munisipale verslae

14. Belangrik A03: Evaluering van risiko's wat verband hou met besproeiingswater Waterontleding en/of publieke/munisipale verslae

15. Baie belangrik R03: Rekord van gebruik van kunsmis en chemiese middels (A-C)

16. Van kritiese belang R03: Rekord van gebruik van kunsmis en chemiese middels (A-C)

17. Belangrik R03: Rekord van gebruik van kunsmis en chemiese middels (A-C)

18. Van kritiese belang R03: Rekord van gebruik van kunsmis en chemiese middels (A-C)

19. Belangrik R04: Instandhouding, nagaan en kalibrasie van toerusting Kalibrasiesertifikate (Skale)

20. Belangrik R09: Inventaris van chemiese middels

21. Belangrik R09: Inventaris van chemiese middels Bewys van manier waarop dit weggegooi/vernietig is

22. Baie belangrik R02: Produksierekord

23. Belangrik R02: Produksierekord of eie plaasrekords

24. Belangrik R04: Instandhouding, nagaan en kalibrasie van toerusting & Rekord van opleiding van werkers

25. Baie belangrik R02: Produksierekord & R07: Afleweringsverklaring

26. Van kritiese belang R02: Produksierekords & R07: Afleweringsverklaring

27. Baie belangrik R05: Evaluering, instandhouding en skoonmaak van voertuie, toerusting en houers

27. Baie belangrik R05: Evaluering, instandhouding en skoonmaak van voertuie, toerusting en houers

28. Baie belangrik R05: Evaluering, instandhouding en skoonmaak van voertuie, toerusting en houers

29. Baie belangrik Personeelopleiding: Gesondheid, higiëne en veiligheid van voedsel

Belangrik

Baie belangrik

Van kritiese belangMRL en bestuur van neerslag/reste 6.1.2 Huidige MRL-lys van chemiese middels vir grondbone (www.daff.gov.za onder "Food Safety and Quality Assurance")

FBO-registrasiesertifikaat (http://FBO.daff.gov.za/FBO/index.jsp)

Kies vorm wat die beste geskik is. MSDS- of produk-etikette; MRL-

vereistes; Werkprosedure; Rekord van opleiding van werkers en/of

subkontrakteurs, Resultate van neerslag-/restoetse (verwys na

toetsresultate van koper of keuringsfasiliteit - vorige of huidige seisoen)

Wasdom van gewas tydens oes 7.1

Weerstoestande 7.2

Beperking van skade aan peule tydens oes 7.3

Instandhouding en skoonmaak van toerusting en houers 7.7

Geskiktheid/aanpasbaarheid van kultivars 3.1

GEHALTE VAN BESPROEIING EN WATER (nie van toepassing op plase wat nie besproeiing gebruik nie)

OESBESKERMING

OES

Voedselveiligheidsrisiko van organiese bemesting

LNR-produksiehandleiding en inligting oor kultivars

Prosedures en instruksies om besmetting te vermy 7.9

Toerusting 6.3.1/6.4.3

Skeiding van produkte met hoë risiko

Berging van chemiese produkte 6.4.5

Berging en weggooi/vernietiging van chemiese middels 6.4.8

6.2

Korrekte aanwending van chemiese middels 6.1.3

Gehalte van besproeiingswater

Onbehandelde rioolwater 5.1.1

5.2

Landbouchemikalieë - registrasie en aanwending 6.1.1

Beskrywing

Registrasie en sertifiseringInligting oor plaas, adres en telefoonnommers

VBO (FBO)-registrasie Registrasie en sertifisering

Oudit verwysing (item)

ALGEMEEN

1.1; 1.2

Evaluering van risiko op nuwe landerye 2.1

Gehalte-/voedselveiligheidstandaardsertifisering (waar van toepassing)Registrasie en sertifisering

Identifikasie en naspoorbaarheid van geoeste produk 1.1; 1.2

NASPEURBAARHEID

GESKIEDENIS EN BESTUUR VAN PERSEEL

Onkruidbeheer 2.5

Aanpasbaarheid van kultivar en GMO-status 3.1

Gebruik van bemesting 4.1.1

GEBRUIK VAN BEMESTING

Identifikasie van produksiepersele (landerye) 2.2; 2.3

Rekord van wisselbou (gewasse) 2.4

Populasieverhouding (spasiëring van plante/rye) 2.5

VOORTPLANTINGSMATERIAAL

7.4

Optimale populasieverhouding en aanpasbaarheid 2.5

Gebruik en bestuur van houers 7.8

Instandhouding en skoonmaak van voertuie 7.6

LNR-produksiehandleiding en inligting oor kultivars

ALGEMENE VERWYSINGSDOKUMENTE

Veilige vogvlak voor lewering 7.5

4.3.2

Bestuur van residu vlakke en MRL-vereistes 6.1.2

Rekord van aanwending

Page 34: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEFISIESE EN VISUELE

NAGAANLYS

JA NEE NvT

1.1 & 1.2Baie

belangrik

2.3 Belangrik

4.2.1 Belangrik

4.3.1 Krities

5.1.1Baie

belangrik

6.1 (Verskeie)Belangrik

tot krities

6.3.1 Belangrik

6.4.1 Belangrik

6.4.2 Belangrik

6.4.3 Belangrik

6.4.4 Belangrik

6.4.5 Belangrik

6.4.6 Belangrik

6.4.7 Belangrik

6.4.8 Belangrik

6.5.1 Belangrik

7.1Baie

belangrik

7.3 Belangrik

7.4Baie

belangrik

7.5 Krities

Boer/plaasbestuurder kan verduidelik/demonstreer hoe produk

gedroog word om veilige vogvlakke te verseker en vol te hou

volgens vereistes van ontvanger.

OES

Leë houers wat plaagmiddels bevat het word nie weer gebruik nie.

Daar word gate in die houers gemaak en dit word veilig geberg

voordat dit volgens plaaslike wetgewing verwyder word.

Boer/plaasbestuurder kan verduidelik/demonstreer hoe wasdom

van gewas bepaal word.

Oes en pluk word so gedoen dat skade aan peule so ver moontlik

beperk word (deur behoorlike instandhouding van toerusting en

opleiding van werkers).

Boer/plaasbestuurder kan verduidelik/demonstreer hoe produkte

met hoë risiko voor lewering geskei word.

BERGING VAN PLAAGMIDDELS EN LEË HOUERS

('Nie van toepassing' indien bewys van subkontrakteursdiens verskaf kan word)

Bergingsdeel word veilig gesluit en het genoeg lig.

Net plaagmiddels en -toerusting word in bergingsdeel gehou.

Gepaste toerusting is beskikbaar vir meet en meng.

Toegang word beperk tot gemagtigde personeel.

Inventarisregister wat gereeld bygewerk word en geskiedenis vir

drie maande aandui, is beskikbaar.

Plaagmiddels word in oorspronklike houers/verpakking geberg.

Bergingsdeel vir plaagmiddels is duidelik gemerk met permanente

teken op/aan toegangsdeur.

Chemikalieë wat nie meer gebruik kan word nie, word veilig,

afsonderlik geberg en verwyder deur gemagtigde owerhede.

Doelbewuste gebruik van onbehandelde rioolwater is verbied.

Werkers (en subkontrakteurs) is opgelei/gekwalifiseerd en kan

chemiese middels korrek bereken, voorberei en aanwend volgens

skriftelike prosedure en instruksie.

Verifikasie van aanwendingstoerusting kan bewys word.

Goeie landboupraktyk - verwysing

(item)

Anorganiese bemestingstowwe word behoorlik en gepas geberg:

- Afsonderlik van produkte wat gebruik word om die oes te

beskerm en word fisies geskei (muur of gepaste afskorting)

- Bergingsdeel is toe om beskerming te bied teen sonlig, ryp en

reën, nie direk op die grond nie.

- Daar is nie afval in die bergingsdeel nie.

- Enige reste van middels wat gemors is/uitgelek het is verwyder.

Gebruik van menslike riool is verban vir alle gewasse.

Beskrywing

Alle produkte kan nagespoor word na ᾿n fisiese perseel (landery)

en ontvanger (soos aangeteken volgens R02 en R03).

᾿n Visuele identifikasiestelsel wat gekoppel is aan die rekordstelsel

word gebruik en kan fisies/visueel bevestig word.

Alle organiese en anorganiese bemestingstowwe word afsonderlik

van enige vars produkte geberg.

BESKERMING VAN GEWAS

Dié lys verwys na beheerpunte wat bo en behalwe moontlike rekords fisies of visueel nagegaan en/of bewys en/of bevestig moet word.

Verwys na oudit- en kritiese nagaanlys vir besonderhede.

4.22 Belangrik

NASPOORBAARHEID

GESKIEDENIS EN BESTUUR VAN PERSEEL

GEBRUIK VAN BEMESTING

Page 35: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEFISIESE EN VISUELE

NAGAANLYS

JA NEE NvTGoeie landboupraktyk - verwysing

(item)Beskrywing

7.6 & 7.7Baie

belangrik

7.9Baie

belangrik

Oorweeg dit om die volgende in te vul:

Rekord A04: Evaluering van berging en hantering van chemiese middels

(Datum)

Item: Datum: Onderteken:

Nagaanlys ingevul op:

Deur:

Besonderhede en wat gedoen moet word om die probleem reg te stel:

Personeel kan demonstreer dat doeltreffende instandhouding en

bestuur toegepas word, terwyl voldoen word aan alle prosedures

en instruksies om besmetting van enige aard te vermy.

Voertuie, toerusting en houers word skoongemaak en in stand

gehou om besmetting met vreemde voorwerpe, ander gewasse,

chemiese middels, vuilgoed, ens. te vermy.

Kommentaar en/of regstellende maatreëls: Regstellende maatreël bevestig

Houers word eksklusief vir grondbone gebruik en houers wat vir

ander gewasse gebruik word, word behoorlik skoongemaak

voordat dit weer gebruik word.

7.8Baie

belangrik

Page 36: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEINLIGTING OOR PLAAS Rekord: R01

Telefoon-/selnommer:

Telefoon-/selnommer:

Gehalte- of voedselveiligheid-sertifikaat

(bv. HACCP, Globalgap, BRC ens.): Datum van laaste GAP oudit:

Naam van geregistreerde eienaar:

Naam van plaasbestuurder:

VBO-nommer:

Telefoonnommer:

Selfoonnommer:

E-posadres:

GPS-koördinate:

Geregistreerde naam van plaas:

Adres:

Page 37: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEINLIGTING OOR PLAAS Rekord: R01

Ha:

S1 Perseel A

S2 Perseel B

S3 Perseel C

S4 Perseel D

C1

C2

C3

F1

W1

W2

W3

B1

B2

B3

Bemesting stoor

Dreinering

Afvalwaterafvoer

UITLEG VAN PLAAS EN IDENTIFIKASIE VAN PERSEEL/LANDERY (nie volgens skaal nie) Totale ha:

N Sleutel

Plantgebiede:

Chemiese stoor

Chemiese mengdeel

Chemiese skoonmaak

Huis

Kantore

Store/bergingsdele/skure/afdakke

Paaie

Hoofgeboue:

Waterreservoir

S1

S2

S3

S4

C1;2;3

F1

B1

B2

B3

B3

Net voorbeeld - vervang met plan van eie plaas

Page 38: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONE

PRODUKSIEREKORD

(moet ingevul word vir elke individuele perseel/landery)Rekord: R02

Ja: Nee:

As dit ᾿n nuwe perseel is, is die risiko’s evalueer om te bepaal of daar enige risiko’s is vir die huidige produksie van grondbone? NvT: Ja: Nee:

Ja: Nee: Ja: Nee:

Ja: Nee: Ja: Nee:

Ja: Nee:

Per hand: Ja: Nee:

Hopies: Tydperk: dae

Windrye: Tydperk: dae

Nee: Lig: Swaar:

kg saad/hektaar:Bewerk of nie bewerk nie:

Rede(s) vir oes as optimale wasdom nie

behaal is nie:

Kultivar geskik/aangepas vir streek: GMO-variëteit:

Totale groeitydperk (dae): Gemiddelde opbrengs (peule/ha):

Oes

Spasiëring van saad/plant:

Oesdatum/s): _________________tot_________________Hektaar geoes:

Spasiëring van rye:

Droging

Meganies:

Invloed van droogte op gewas:

Oeswyse (metode): Subkontrakteur:

Was daar enige omstandighede

wat skeiding van produkte met

hoë risiko vereis het? Indien wel,

dui aan watter stappe gedoen is

om dit reg te stel.

Optimale wasdom behaal:

Nee:(Verwys na

Aflewerings

verklaring)

Droogwyse (metode) op land: (Merk blokkie)

Reën tydens droogproses op land:

Is veilige vogvlak behaal volgens

ontvanger se vereistes? Ja:

Evaluering en geskiedenis van perseel/landery

Kommoditeit:

Kultivar:

Oesjaar:

Plaas:

Verwysingsnommer vir perseel/landery:

VBO-kode:

Dit is ᾿n nuwe produksieperseel, vir die eerste keer aangeplant na gebruik vir diere of kultivering van nie-voedsel gewasse .

Wisselbou: (Noem drie vorige gewasse wat op die perseel

verbou is, jongste eerste)

Aanplantdatum(s):

Plant

Waterstelsel:

Hektaar aangeplant:_________________tot_________________

Natuurlike reënval

Besproeiing

Page 39: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONE

PRODUKSIEREKORD

(moet ingevul word vir elke individuele perseel/landery)Rekord: R02

Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4

Totale

reënval

(mm)

Ge-

middel-

de tem-

peratuur

(hoog)

Ge-

middel-

de tem-

peratuur

(laag)

Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4

Totale

reënval

(mm)

Ge-

middel-

de tem-

peratuur

(hoog)

Ge-

middel-

de tem-

peratuur

(laag)

Afleweringsverwysingsnommer: (verwys na R03)

Afleweringsverwysingsnommer: (verwys na R03)

Afleweringsverwysingsnommer: (verwys na R03)

Lewering

Desember Januarie

Februarie Maart April Mei

Gelewer aan:

Weerstoestande gedurende produksie (of boer se eie rekord)

Gelewer aan:

Oktober November

Gelewer aan:

Page 40: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONE MISSTOF EN CHEMIESE TOEDINGING

(GEKOMBINEERDE VERSLAG)

Rekord: R03 A

Plaas:

VBO-kode:

Verwysings Nr landery:

Plant Datum:

*Stadium: Voor aanplant (1); Aanplant (2); Voor opkoms (3); Na opkoms (4) Voor blom (5); Peulontwikkeling tot volheid (6); Voor oes (7)

* Stadium

van gewas

**

Soort

aanwending

Aanwendingstoerusting Dosis

Weerhouding tydperk

indien van toepassing

(dae)

Naam van persoon in

beheer van toediening:

Produk (Naam en aktiewe bestanddeel waar van

toepassing)

Kommoditeit:

Kultivar:

Oesjaar:

Oesdatum:

Noem alle grondbehandelings, grond- en saadbehandeling voor aanplant en na aanplant, asook behandeling van blare. Noem alle berokingsmiddels, onkruiddoders, insekdoders, swamdoders, groeireguleerders, ens.

Aanwendings-

datum (afgehandel) Teiken of rede vir aanwending

**Soort aanwending: Organiese bemesting (1); Anorganiese bemesting (2); Saadbehandeling (3); Onkruiddoder (4); Swamdoder (5); Aalwurmdoder (6); Insekdoder (7); Ander (8) VERANTWOORDELIKE TEGNIESE PERSOON:

Page 41: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEGEBRUIK VAN CHEMIESE MIDDELS/SPUITREKORD Rekord: R03B

- Gevaar vir aangrensende gewasse, hulpbronne of bedrywighede? Ja Nee

- Moet aangrensende plase/bure ingelig word van voorneme om te spuit? Ja Nee

Rede vir aanwending: Insekte Siekte Aalwurm

Besonderhede van teiken of rede vir toediening:

Groot Medium Lig Voorkomend

Groeitoestande: Baie goed Goed Swak Baie swak

Planttoestande: Baie goed Goed Swak Baie swak

Grondtoestand:Nat op

diepteVogtig

Droë

oppervlakDroog

Ja Nee

NvT Ja Nee

Ja Nee

Meet-, meng- en aanwendingstoerusting in goeie werkende toestand, skoon en gekalibreer? Ja Nee

Weerstoestand tydens aanwending:

Ja Nee

Is die res van die chemiese middels hanteer volgens prosedure en wettige vereistes? NvT Ja Nee

Ja Nee

Ja Nee

Ja Nee

Ja Nee

Waterbron gebruik vir meng van

chemiese middels:

Plaas: Kommoditeit:

VBO-kode: Kultivar:

Datum van toediening:

Verwysingsnommer vir landery: Oesjaar:

Verantwoordelike tegniese persoon:

Grootte van oppervlak:

EVALUERING

Operateur het etikette, MSDS en instruksies gelees en verstaan?

BESONDERHEDE VAN AANWENDING

Hoeveelheid Hoeveel/volume chemiese middels is gebruik?Produkte gebruik (volledige naam van produk)

Risiko's is evalueer (waar nodig)?

Omvang van probleem:

Groeistadium:

Risikobeheer in plek?

Ander

VOORBEREIDING

Aanwender se naam:

Besonderhede van

omgewings risiko:

Bymiddels gebruik Hoeveelheid Hoeveel/volume bymiddels is gebruik?

Aanwendingstoerusting gebruik:

Hoeveel water is

gebruik:

Enkel-/dubbellyn

Spuitgehalte

Spasiëring van spuitpunte

Spuitdruk

Spoed

Hoogte bo teiken

Hoe laat aanwendingsproses begin het:

Onderteken deur aanwendingsoperateur:

Onderteken deur bestuurder/toesighouer:

Het enige chemiese middels oorgebly in die tenk?

WEERHOUDING: INTERVAL VOOR OES EN MRL-RISIKO

Keuse van chemiese

middel

Is die MRL-vereistes wat gestel word deur die plaaslike en invoerland se regulasies oorweeg en doeltreffend bestuur ten

opsigte van:

Weerhoudingstydperk:Interval voor oes:

Aanwending van

chemiese middel

Weerhoudingstydperk

Interval voor oes

Onderteken deur persoon verantwoordelik vir

voorbereiding:

Soort spuitpunt

Grootte/nommer van spuitpunt

Hoe laat aanwendingsproses gestaak is:

Windrigting:

Windspoed:

Temperatuur:

Page 42: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONE MISSTOF TOEDIENINGS REKORD Rekord: R03 C

Kommoditeit:

Kultivar

Gewasjaar:

Oesdatum:

Toedieningsdatum

Toedieningsdatum

Plaas:

Beskrywing

ORGANIESE BEMESTING/VERANDERING VAN GROND/GEBRUIK VAN DEKLAAG

GEBRUIK VAN ANORGANIESE BEMESTING

Naam/beskrywing/formule

Verskaffer HoeveelheidVroegste toelaatbare

oesdatum

HoeveelheidVroegste toelaatbare

oesdatumToediener se naam

Toediener se naam

Aanplantdatum:

VBO-kode:

Verwysingsnommer vir landery:

Page 43: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONE REKORD VAN INSTANDHOUDING, NAGAAN EN KALIBRASIE VAN TOERUSTINGRekord: R04

Datum

Inst

and

ho

ud

ing

He

rste

l

Sko

on

maa

k e

n

san

itas

ie

Ve

rifi

kasi

e

Kal

ibra

sie

Verantwoordelike

Persoon

Let wel: Kalibrasiedokumente/bewys/sertifikaat moet voorsien word as bewys van kalibrasie van toerusting met aanduiding van hoe dit gedoen is (metode).

Toerusting Wat gedoen is/rede vir wat gedoen is

Page 44: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONE

EVALUERING, INSTANDHOUDING EN SKOONMAAK VAN VOERTUIE, TOERUSTING EN HOUERS Rekord: R05

Gaan die volgende items na in geval van voertuie en teken kommer aan volgens verwysingsnommers:

Verantwoordelike persoonDui aan wat gedoen is om probleem reg te

stel

D. Doen instandhoudingswerk (soos herstel skarniere, slotte of toestelle wat ladings

beveilig)

B. Vee

Regstellende optrede: Indien enige van die probleme hierbo gesien is, moet dit reggestel word deur die probleem te herstel of ander stappe ook te doen. Alle stappe moet aangeteken

word:

Datum

E. Was/maak skoon met goedgekeurde skoonmaakmiddels F. Ander

C. Spoel

4. Vreemde voorwerpe of stowwe: mis, vullis, glas, olie, chemiese middels,

plante of diere-afval, ens.5. Vereiste instandhouding (soos skarniere, slotte of toestelle om vragte te

beveilig)

6. Houers/vervoereenhede word nie eksklusief vir produkte gebruik nie.

Teken kommer

aan volgens

verwysings-

nommers

(sien notas)

A. Weier om produk op voertuig/in eenheid te laai

Besonderhede van voertuig,

toerusting of houer wat

nagegaan is

Identifikasie- of

registrasienommer

van voertuig

1. Tekens van peste of insekte

2. Skade (soos splinters, gate)

3. Reuke (soos chemiese reuke of olie)

Page 45: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONE VOOR OES KONTROLE EN EVALUERING Rekord: R06

Ja NeeParafeer indien

afgehandel

Plaas: Kommoditeit:

VBO-kode: Kultivar:

Verwysingsnommer vir landery: Oesjaar:

Aanplantdatum: Oesdatum:

Vraag Aksie

Is toilet- en wasgeriewe geredelik beskikbaar vir werkers – op die perseel of

volgens geskeduleerde vervoerreëlings?

Is drinkwater beskikbaar vir werkers?

Is oestoerusting beskikbaar, in ᾿n goeie en skoon toestand?

Is daar bewys van fisiese besmetting of negatiewe toestande in die oesgebied

wat aandag moet geniet of wat beheer moet word?

Word moontlike besmettingstowwe soos brandstof en chemiese middels

geïsoleer van die gewas/oesarea?

Ander aantekeninge of kommentaar:

Indien dit van toepassing is, word produk wat hoër risiko aandui appart geoes

en word dit afsonderlik gehou?

Is vervoertoerusting en houers beskikbaar, skoon en sonder enige

stowwe/kommoditeite wat nie grondbone is nie?

Page 46: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEAFLEWERINGSVERKLARING

(Naspeurbaarheid)

Rekord: R07

Kultivar:

Oesdatum(s):

Pit

te:

Peu

le:

In s

akke

:

Los:

Besonderhede:

__________________________________________ ________________________________________ ________________________

Naam Handtekening Datum

Massa (mt)

ontvang:

__________________________________________ ________________________________________ ________________________

Naam Handtekening Datum

Inligting oor inname (moet deur ontvanger ingevul word):

Skeiding van produk met hoë

risiko: (merk

blokkie)(Verwys na afskrif van oesverslag)

a. Tydens die oesproses was daar geen rede vir skeiding nie.

b. Geskeide voorraad met hoë risiko is nie in die vrag gelewer nie.

c. Geen skeiding nie, ten spyte van hoër risiko.

Onderteken namens produsent:

Die produk wat deur die voertuig wat hierbo genoem word vervoer is verbou volgens die beginsels van goeie landboupraktyk, met spesifieke

verwysing na die voorkoming en beheer van aflatoksien en voedselveiligheid.Verbouing:

Verklaring oor genetiese

modifikasie: Die produk wat vervoer is deur die voertuig wat hierbo genoem word, is nie geneties aangepas nie.

Aflatoksien: Hoewel alle moontlike stappe gedoen is om die gevaar van aflatoksien en besmetting met aflatoksien te voorkom, is geen mikotoksientoetse

gedoen op primêre produksievlak nie.

Na-oes behandeling:

(merk blokkie)a. Geen chemiese behandeling is gedoen na die oes van die gewas wat in die voertuig wat hierbo genoem word vervoer is nie.

b. Insekdoder en/of ander behandeling is toegepas na die oes, teen vlakke wat aanbeveel word deur die vervaardiger of laer, na

die oes van die gewas wat in die voertuig wat hierbo genoem word vervoer is. Rekords van die toediening is op versoek

beskikbaar.

Datum afgelewer:Registrasienommer van

trok:

Registrasienommer van

sleepwa:

Merk blokkie:

Verklarings van produsent:

Die voertuig wat hierbo aangedui word is visueel nagegaan voordat die vrag gelaai is en dit is in ᾿ʼn geskikte toestand is om grondbone wat

bestem is vir die voedselmark te vervoer. Geen toetse is gedoen om dit te bevestig nie en geen waarborg word gebied deur die verklaring nie.

Inspeksie van voertuig:

Kontrakteur se naam:

(indien van toepassing)

Ontvanger

Landerynr:

Oesjaar:

Voltooi in duplikaat vir elke individuele vrag.

Twee kopieë moet saam met die vrag(te) gestuur word en die ontvanger moet een afskrif hou. Die ander kopie moet deur die ontvanger onderteken

word en aan die produsent teruggestuur word vir eie rekords.

Eie

Verwysingsnommer vir lewering:

Produsent se VBO-kode:

Gelewer deur/van:

(Naam en distrik)Kontrakteur

Vervoer:

(merk blokkie)

Onderteken namens ontvanger:

BESONDERHEDE VAN ONTVANGER EN BEVESTIGING

Weegbrugkaartjie Nr:Voginhoud van

monster:

Aflatoksien in

monster:

Gelewer aan/van:

(Naam en distrik)

Ontvanger se VBO-kode:

Verwysingsnommer vir ontvangs:

Grootte van

monster:

R03 Bladsy 15

Page 47: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONE REKORD VAN WERKNEMER-/WERKEROPLEIDING Rekord: R08

Soort

opleidingEerste: Opknapping:

Soort opleiding (metode)

(bv. video, groep, individueel,

demonstrasie)

Naam van werknemer/werker Werknemer/werker se handtekening

Opleidingsonderwerp en

besonderhede van

opleidingsmateriaal

Datum van

opleidingNaam van opleier

Page 48: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONE

INVENTARIS VAN CHEMIESE MIDDELS

(moet ingevul word vir elke individuele produk)Rekord: R09

Groep

Insekdoder Onkruid-

doder

Swam-doder

Datum:

Hand-

tekening:

Datum Rede

Let wel: Dui voorraad wat nie meer gebruik kan word aan as uitgaande voorraad

en hou amptelike bewys van manier waarop dit weggemaak is in lêer.

Nagegaan deur verantwoordelike

tegniese persoon:

Inname en rekord van gebruik

INNAME

Wet 36 van 1947 Registrasienommer Naam van produkSoort (merk blokkie)

ParafeerHoeveelheidDatum Beskrywing/Faktuur Hoeveelheid

Parafeer

Aktiewe bestanddele en konsentrasie

GEBRUIK/WEGGOOI/VERNIETIG

Page 49: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEEVALUERING VAN RISIKO NUWE LANDERY

(of indien risiko-status verander het)Rekord: A01

Ja Nee

2. Vorige gebruik van area:

3. Grond: Ja Nee

- Die grond is struktureel geskik vir die bedoelde verbouing.

- Chemiese besmetting van die grond.

- Grond besmet met swaar metale.

- Tekens of gevaar van grondbesoedeling.

- Naby geleë aktiwiteite of verbouing wat risiko kan inhou?

- Soort grond ideaal vir produksie van grondbone.

- Voldoende dreinering.

Geteken:

Datum:

- Vorige gebruik (buiten die verbouing

van gewasse wat nie vir voedsel gebruik

word nie, soos mynbou, diereboerdery,

ens.):

Verwysingsnommer vir landery:

Datum van evaluering:

Evaluering gedoen deur:

- Vorige gewasse wat nie in voedsel

gebruik word nie:

Die evaluering ten opsigte van voedselveiligheidsgevare wat hier genoem word, sluit die geskiedenis

van die landery in. Dit behels moontlike gevare wat krities is vir die veiligheid van voedsel en word

jaarliks hersien.

Risiko word oorweeg op persele wat vir die eerste keer beplant word nadat dit gebruik is deur diere of

vir die produksie van gewasse wat nie gebruik word vir voedsel nie, of waar nuwe gevare

geïdentifiseer is op persele wat voorheen gekultiveer is.

Plaaslike of ander wetgewing/regulasies is bevestig en dit verhoed nie die

landbou-ontwikkeling of dat gewasse op die betrokke landery verbou word

nie.

1.

Page 50: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEEVALUERING VAN RISIKO'S WAT VERBAND HOU MET

ORGANIESE BEMESTINGRekord: A02

Ja Nee

- Biologiese besmetting

- Besmetting met swaar metale

Gebruik van die bemesting wat hier beskryf word, is goedgekeur vir gebruik met grondbone

omdat alle moontlike gevare oorweeg en versag is waar nodig.

Onderteken:

Datum:

Die evaluering van moontlike voedselveiligheidsrisiko’s wat verband hou met die gebruik van

organiese bemesting (waar van toepassing). Die gebruik van menslike riool is verbied.

Datum van evaluering:

Evaluering gedoen deur:

Beskrywing van organiese

bemesting:

Verskaffer:

Voor aanplant

Na opkoms

Tipiese weerhoudingstydperk

Rede/Bestuur van risiko:Indien bogenoemde nie

beskikbaar is nie, gevaar van:

Tipiese toedieningstydperk:

Metode/besonderhede van

vervaardiging van kompos:

(Gedokumenteerde bewys moet

beskikbaar wees om aan te dui

watter soort komposmetode

gebruik is en dat dit veilig is vir

gebruik op landerye waar

grondbone verbou word.)

- Oordrag van siektes

Page 51: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEEVALUERING:

BESPROEIINGSWATER

Rekord: A03

JA NEE NvT

Gebruik van die besproeiingswater wat hierin beskryf word is goedgekeur vir gebruik op grondbone

omdat alle moontlike risiko’s oorweeg en versag is waar nodig.

Onderteken:

Datum:

Die evaluering van die voedselveiligheidsrisiko oorweeg die moontlike veiligheidsrisiko’s wat verband hou met die

onbedoelde gebruik van onbehandelde of besoedelde besproeiingswater (waar van toepassing)

Datum van evaluering:

Bron van besproeiingswater:

Besproeiingswater voldoen aan die Wêreldgesondheidsorganisasie se riglyne vir

die veilige gebruik van afvalwater en ekskrement in landbou en akwakultuur

(1989) (1 000 fekale koliforms/100 ml).

Moontlike bron van besoedeling teenwoordig in beskikbare water.

Besonderhede van ontleding van water (Verslae aangeheg)

(Ontleding word nie jaarliks vereis nie, tensy nuwe risiko’s teenwoordig is of vermoed word)

Beskrywing van ontleding of verslag: Uitgereik deur: Datum uitgereik:

Volgende evalueringsdatum:

Besproeiingswyse:

Doelbewuste gebruik van onbehandelde of besoedelde besproeiingswater word

verbied.

Evaluering gedoen deur:

Regstellende of versagtende optrede in geval van

bevestigde gevaar:

Page 52: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEEVALUERING: BERGING EN HANTERING

VAN CHEMIESE MIDDELSRekord: A04

Ja Nee

Ja Nee

OPLEIDING

Opleiding (deur 'n toepaslik geregistreerde persoon) is voorsien vir alle

werkers/werknemers wat in aanraking kom met chemiese middels, of wat die

middels meng en/of toedien:

Aard van opleiding:

(verwys na

opleidingsrekords)

Besonderhede van

enige akkreditasie/

sertifisering:

BERGING

MSDS Beskikbaar?Maksimum

hoeveelheid (kg of l)Chemiese middel

Watter soort chemiese middels word geberg en geraamde, gemiddelde hoeveelheid wat ooit geberg

word:

Page 53: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

GOEIE LANDBOUPRAKTYK:

GRONDBONEEVALUERING: BERGING EN HANTERING

VAN CHEMIESE MIDDELSRekord: A04

1. Slotte Ja: Nee:

2. Hekke wat kinders beskerm (indien kinders in die area mag kom) Ja: Nee:

3. Ander: _________________________________________________________

1. Op palette Ja: Nee:

2. Op rakke Ja: Nee:

3. Ander: _________________________________________________________

1. Ondeurdringbare en sterk strukturele afvoergeute met genoeg kapasiteit? Ja: Nee:

2. Beton geute met sterk wande en genoeg kapasiteit? Ja: Nee:

3. Morsplate op rakke? Ja: Nee:

4. Metaalkabinet met ingeboude geut? Ja: Nee:

5. Ander: ______________________________________________________________________________

Kalk Sand Absorbeermiddels

Besem Graaf Drom

Ander: _________________________________________________________________________________

Ja: Nee:

Ander: _________________________________________________________________________________

Ja: Nee:

Ja: Nee:

Voorskoot Handskoene Gesigmasker Veiligheidsbril

Respirator Oorpakke Ander:

Ja: Nee:

Ja: Nee:

Ja: Nee:

Ja: Nee:

Ja: Nee:

Datum:

Naam:

Onderteken:

Is die stoor brandbestand?

WEGGOOI/WEGDOEN

Watter persoonlike beskermende toerusting is beskikbaar vir die meng van chemiese middels:

Is daar genoeg ventilasie terwyl middels gemeng word?

Word middels gemeng terwyl meer as een persoon teenwoordig is, of binne

roepafstand is?

Is water beskikbaar vir die werkers om in noodgevalle te was?

Is werkers/werknemers opgelei vir noodprosedures?

MENG EN VOORBEREIDING

Watter brandblustoerusting is beskikbaar?

Brandslang

Brandblusser met droë poeier

Wateremmer

Ander brandblusser

Is opvang area vir mors voldoende om die inhoud van die grootste houer wat

gebruik word te hou?

Is daar prosedures in plek of word werkers opgelei om weg te doen met

chemiese houers?Is daar prosedures in plek of word werkers opgelei om weg te doen met

oortollige chemiese middels?

Hoe word die chemiese bergingsdeel beveilig sodat ongemagtigde persone nie toegang het tot die stoor

area nie?

Hoe word die chemiese middels beskerm teen vog?

Hoe word mors van die middels beheer in die stoor?

Watter toerusting is beskikbaar om skoon te maak as chemiese middels uitmors?

Page 54: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

A

Grondboon Primêre Produksie Nagaanlys

(GAP Oudit) (1 October 2013)

Groundnut Primary Production Checklist

(GAP Audit) (1 October 2013)

Page 55: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

Standaarde wat verband hou met voedselveiligheid en voedselhigiëne van gereguleerde landbouvoedselprodukte van plantoorspong wat bedoel is vir uitvoer

- soos vereis volgens artikel 4(3)(a)(ii) van die Wet op Landbouprodukstandaarde, Wet 119 van 1990, gepromulgeer volgens kennisgewing R707 van 13 Mei 2005.

Soort VBO: Primêre produksie

Vierde hersiening: Julie 2013

Implementeringsdatum: 01 Oktober 2013

NAGAANLYS

Omvang: Produksie, oes en naspoorbaarheid van grondbone bedoel vir uitvoer.

‘Nie van toepassing nie’ is nie geregverdig nie

Page 56: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

1. NASPOORBAARHEID OP PLAAS

R/P 1.1 Is geoeste produk geïdentifiseer en spoorbaar tot waar dit geproduseer is?

BAIE BELANGRIK

R/P 1.2 Is die volgende ontvanger in die verskaffingsketting geïdentifiseer?

BAIE BELANGRIK

2. GESKIEDENIS EN BESTUUR VAN PERSEEL

R 2.1 Is die risiko evalueer vir nuwe produksiepersele of bestaande persele (waar die risiko-status verander het) om aan te dui dat dit geskik is vir produksie?

BELANGRIK

R 2.2 Is ᾿n rekordstelsel saamgestel om elke produksieperseel te identifiseer?

BAIE BELANGRIK

R/P 2.3 Is ᾿n visuele identifikasiestelsel wat gekoppel is aan die rekordstelsel geïmplementeer vir individuele produksiepersele?

BELANGRIK

R 2.4 Dui die kultivasierekords aan dat wisselboubeginsels toegepas word?

BELANGRIK

R 2.5 Is die gevaar van droogtestres versag deur:

- Optimale populasieverhoudings wat verband hou met kultivarkenmerke

- Doeltreffende onkruidbeheer

BELANGRIK

Page 57: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

3. VOORTPLANTINGSMATERIAAL: (GEEN GENETIES AANGEPASTE VARIëTEITE IS GEBRUIK NIE)

R 3.1 Is die kultivar gekies volgens die aanpasbaarheid daarvan in die plantstreek en om enige geneties aangepaste saad uit te skakel?

BAIE BELANGRIK

4. GEBRUIK VAN BEMESTING

4.1 Toedieningsrekords vir bemesting (anorganies en organies)

R 4.1.1 Is alle datums, produksiepersele, soorte bemesting, hoeveelhede, toedieningsmetode en operateur aangeteken?

BELANGRIK

4.2 Berging van bemesting (anorganies en organies)

P 4.2.1 Word bemesting afsonderlik van produkte geberg?

BELANGRIK

P 4.2.2 Word anorganiese kunsmis gepas geberg, afsonderlik van produkte wat die gewas beskerm?

BELANGRIK

4.3 Organiese bemesting

P 4.3.1 Is die gebruik van menslike riool verbied vir gewasse?

KRITIES

R 4.3.2 Is die voedselveiligheidsgevare van die organiese bemesting oorweeg voordat dit toegedien is?

BELANGRIK

Page 58: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

P 4.3.3 Word organiese bemesting ingesluit by die voorbereiding van die grond voor aanplanting en nie toegedien tydens die groeiseisoen nie?

BELANGRIK

5. BESPROEIING

5.1 Onbehandelde rioolwater

P 5.1.1 Is doelbewuste gebruik van onbehandelde rioolwater verbied op die plaas?

BAIE BELANGRIK

5.2 Gehalte van besproeiingswater (net nie van toepassing op natuurlike reënvalgebiede waar besproeiing nie gedoen word nie)

R 5.2.1 Is die risiko ten opsigte van die gehalte van besproeiingswater spesifiek oorweeg met inagneming van die mikrobiese inhoud?

BELANGRIK

R 5.2.2 Is opgetree in geval van negatiewe resultate voor die volgende oessiklus indien die oorweging van die risiko dit vereis?

BELANGRIK

6. BESKERMING VAN DIE GEWAS

6.1 Keuse en gebruik van chemiese middels

R/P 6.1.1 Is chemiese produkte geregistreer vir gebruik op grondbone volgens die produk-etiket en is werkers wat die gewasbeskermingsprodukte hanteer en toedien opgelei? Werk hulle volgens ᾿n bepaalde werkskedule?

BAIE BELANGRIK

Page 59: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

R/P 6.1.2 Word chemiese produkte wat gebruik word gekies volgens die plaaslike en uitvoervereistes vir MRL (veral vir die potensiële land waarheen dit uitgevoer word)?

KRITIES

R 6.1.3 Is ᾿n spuitskedule beskikbaar om aan te dui wat die korrekte hoeveelheid is wat bereken moet word en hoe die chemiese produk voorberei moet word volgens die instruksies op die etiket?

BELANGRIK

6.2 Rekords van insekdoders wat gespuit word

R 6.2.1 Dui die spuitrekords die volgende inligting aan:

Datum van toediening

Kommoditeit en variëteit

Identifikasie van produksieperseel

Handelsnaam en aktiewe bestanddele van middel wat toegedien is

Hoeveelheid/konsentrasie van die produk

Naam van operateur verantwoordelik en verantwoordelike tegniese persoon

Toedieningsmasjinerie/-toerusting

KRITIES

Page 60: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

R 6.2.2 Is die intervalle voor oes (weerhoudingstydperke) toegepas vir al die toedienings van die plaagdoders?

KRITIES

6.3 Toedieningstoerusting

R/P 6.3.1 Word die toedieningstoerusting nagegaan voor verskillende toedienings – minstens elke jaar?

BELANGRIK

6.4

Berging van plaagdoders (Die beheerpunte kan net gemerk word dat dit nie van toepassing is nie, indien bewys van ᾿n subkontrakteur wat die spuitwerk doen aan die ouditeur voorsien kan word)

P 6.4.1 Word die bergingsplek vir plaagdoders gesluit en is dit goed belig?

BELANGRIK

P 6.4.2 Word net plaagdoders, meet- en spuittoerusting in die bergplek vir plaagdoders gehou?

BELANGRIK

P 6.4.3 Is gepaste toerusting beskikbaar vir die meet en meng van plaagdoders?

BELANGRIK

P 6.4.4 Word toegang tot die plaagdoders beperk tot net gemagtigde personeel?

BELANGRIK

R/P 6.4.5 Is ᾿n inventaris (register) met inligting vir minstens drie maande beskikbaar vir alle plaagdoders wat geberg word?

BELANGRIK

P 6.4.6 Word alle plaagdoders geberg in die oorspronklike houers/verpakking?

BELANGRIK

P 6.4.7 Is die bergplek vir plaagdoders behoorlik gemerk?

BELANGRIK

Page 61: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

R/P 6.4.8 Word chemiese produkte wat nie meer gebruik kan word nie veilig gehou en word dit net deur die gepaste owerhede verwyder?

BELANGRIK

6.5 Leë houers van plaagdoders

P 6.5.1 Word gate gemaak in leë houers van plaagdoders sodat dit nie weer gebruik kan word nie en word dit daarna veilig geberg sodat dit volgens die vereistes van nasionale wetgewing verwyder kan word?

BELANGRIK

7.

OES: (Dié deel kan net gemerk word dat dit nie van toepassing is nie, indien die maatskappy wat die oesfunksie verrig se kontrak beheerpunt 7.1 - 7.10 insluit).

R/P 7.1 Word die gewas geoes binne die wasdomtydperk wat aanbeveel word nadat dit aangeplant is?

BAIE BELANGRIK

R 7.2 Is daar rekords van die weerstoestande (temperatuur, humiditeit en reënval) gedurende die oestydperk?

BELANGRIK

R/P 7.3 Word die oes so gedoen dat skade aan peule vermy word? BELANGRIK

R 7.4 Is daar enige bewyse wat aandui dat daar tydens die oesproses probeer is om voorraad met ᾿n hoë risiko (soos plante/peule uit dele van die land wat onder water was of wat blootgestel is aan ander negatiewe gebeure) van die res te skei?

BAIE BELANGRIK

Page 62: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

P 7.5 Wanneer die vogvlak waaarop ooreengekom is met die koper oorweeg word, is daar enige bewyse of rekords wat aandui dat die droogmetode doeltreffend was om die optimale en veilige vogvlak te behaal voordat die produk gelewer/geberg is?

KRITIES

R 7.6 Is voertuie wat gebruik word vir die vervoer van geoeste produkte skoon en word dit in stand gehou waar nodig om te voldoen aan die vereistes na die evaluering van die risiko?

BAIE BELANGRIK

R/P 7.7 Word die houers en gereedskap wat gebruik word vir die oes skoongemaak, in stand gehou en beskerm teen besmetting?

BAIE BELANGRIK

R/P 7.8 Word produkhouers eksklusief gebruik vir produkte?

BAIE BELANGRIK

R/P 7.9 Word skriftelike instruksies vir die hantering van produkte om kontaminasie te vermy geïmplementeer?

BAIE BELANGRIK

Page 63: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

8. Geïntegreerde pesbestuur

Geïntegreerde pesbestuur (IPM) behels die deeglike oorweging van alle pesbeheertegnieke en die daaropvolgende integrasie van gepaste maatreëls wat die ontwikkeling van pespopulasies ontmoedig sodat plantbeskermingsprodukte en ander ingrepe gehou kan word op vlakke wat ekonomies geregverdig is en die gevaar vir menslike gesondheid en die omgewing so gering as moontlik hou. Gegewe die natuurlike verskeidenheid van peste wat kan ontwikkel in die meeste gewasse en gebiede, moet enige IPM-stelsel geïmplementeer word binne die konteks van plaaslike fisiese toestande (klimaat, topografie, ens.), biologiese omstandighede (peskompleks, natuurlike vyandkompleks, ens.) en ekonomiese omstandighede oorweeg word.

Verwysing: Global G.A.P Guidelines bylae CB.3 - IPM toolkit

8.1 tot 8.3 Kan die produsent bewys lewer dat minstens een van die aktiwiteite in die kategorie val:

P/R 8.1 Voorkoming Geoudit/ geen punt toegeken

nie

P/R 8.2 Observasie en monitor Geoudit/ geen punt toegeken

nie

P/R 8.3 Ingrepe Geoudit/ geen punt toegeken

nie

9 Biosekuriteit vir voedselprodukte

9.1 Word die gevaar van doelbewuste besmetting van kos evalueer en is daar prosedures wat geïmplementeer word om geïdentifiseerde risiko’s te bestuur?

Geoudit/ geen punt toegeken

nie

Page 64: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

OPSOMMING VAN OUDIT

Beheerpunte/nagaanlys Getal nie van toepassing nie geregverdig

Resultate van die oudit

Getal toepaslike beheerpunte Getal beheerpunte wat nie van toepassing is nie

TOTALE GETAL KRITIESE BEHEERPUNTE

6 1

TOTALE GETAL BAIE BELANGRIKE BEHEERPUNTE

11 5

TOTALE GETAL BELANGRIKE BEHEERPUNTE

24 16

TOTALE GETAL BEHEERPUNTE 41

Kommentaar

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Naam: Ouidituer: ……………………………………………………..…… Handtekening………………….……………………………..

Naam: VBO-verteenwoordiger: …..………………………………….….. Handtekening………………………………..……………….

VBO-kode: ……………… Datum: ……………………………………………………..…

Page 65: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

B

Voldoeningskriteria, Aantekeninge en

Bestuurshulpmiddels

(GAP Oudit) (1 October 2013)

Compliance Criteria, Notes & Management Aids

(GAP Audit) (1 October 2013)

Page 66: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

Standaarde wat verband hou met Voedselveiligheid en Voedselhigiëne van Gereguleerde Landbouvoedselprodukte van Plantoorspong wat bedoel is vir Uitvoer

- soos vereis volgens artikel 4(3)(a)(ii) van die Wet op Landbouprodukstandaarde, Wet 119 van 1990, gepromulgeer volgens kennisgewing R707 van 13 Mei 2005.

Soort VBO: Primêre produksie en hantering van produkte op plaas

Vierde hersiening: Julie 2013

Implementeringsdatum: 01 Oktober 2013

VOLDOENINGSKRITERIA, AANTEKENINGE EN BESTUURSHULPMIDDELS

Omvang: Produksie, oes en naspoorbaarheid van grondbone bedoel vir uitvoer.

Page 67: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

AANTEKENINGE EN BESTUURSHULPMIDDELS

1. REGISTRASIE PPECB bevestig gewoonlik die registrasiestatus van ᾿n voedselbesigheidsoperateur en onderneming(s) voordat ᾿n oudit gereël word.

#1.1 Is betrokke ondernemings geregistreer by die Departement van Landhou, Bosbou en Visserye met betrekking tot ᾿n voedselbesigheidsoperateur (VBO)?

Die Standaard vir Voedselveiligheid en Voedselhigiëne wat uitgereik is volgens die Wet op Landbouprodukstandaarde van 1990, (Wet 119 van 1990), spesifiseer dat ᾿n Voedselbesigheidsoperateur (VBO) ondernemings wat produkte van plantoorsprong wat bedoel is vir uitvoer hanteer, moet registreer. Alle produkte wat hanteer of verwerk word, moet geregistreer word by die Departement van Landbou. ᾿n VBO-kode word toegeken aan elke geregistreerde onderneming. Fasiliteite op plase, soos die pakhuis en koelkaste word beskou as ᾿n enkele onderneming. Die VBO is verantwoordelik daarvoor om registrasie en besonderhede wat verband hou met die VBO-kode op datum te hou. Registreer asseblief by: http://fbo.daff.gov.za/FBO/index.jsp Besonderhede wat verband hou met VBO-registrasie is beskikbaar op die Departement van Landbou se webblad, www.daff.gov.za onder “Divisions: Food Safety and Quality Assurance”.

#2 SERTIFISERING PPECB bevestig die sertifiseringstatus van ᾿n Voedselbesigheidsoperateur en onderneming(s) voordat ᾿n oudit gereël word.

#2.1 Is ᾿n VBO (onderneming) gesertifiseer by Globalgap, Nature’s Choice, HACCP of BRC ens. om aan te dui dat dit voldoen aan ᾿n standaard?

PPECB bepaal die prioriteit en frekwensie van oudits volgens die VBO (onderneming) se risiko-profiel. ᾿n VBO (onderneming) wat gesertifiseer is omdat dit voldoen aan ᾿n erkende standaard, word gewoonlik beskou as ᾿n onderneming met ᾿n relatief laer risiko as ᾿n VBO (onderneming) sonder sertifisering. (Lees inligting oor ᾿n lae risiko-profiel op die Departement van Landbou se webblad)

Page 68: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

#3. HOU VAN REKORDS VIR DIE DOEL VAN VOEDSELVEILIGHEID

Rekords dien as bewys van noukeurige bedrywighede en dat voldoen word aan vereistes. Indien iets verkeerd loop, kan dit van die uiterste belang wees tydens ᾿n ondersoek en optrede na die ondersoek, soos om produkte te onttrek.

Die VBO (onderneming) is verantwoordelik vir die implementering van ᾿n geskikte rekordstelsel.

Die volgende is voorbeelde van vereistes:

- Die Standaard vir Voedselveiligheid en Voedselhigiëne wat uitgereik is volgens die Wet op Landbouprodukstandaarde, 1990 (Wet 119 van 1990) vereis dat ᾿n voedselbesigheidsoperateur as primêre produsent die volgende moet doen:

Vestig ᾿n rekordstelsel vir elke landery, boord of kweekhuis om te dien as permanente rekord van aktiwiteite wat by die onderskeie persele gedoen word;

Vestig visuele identifikasie of ᾿n verwysingstelsel vir elke landery, boord of kweekhuis;

Hou rekords of dokumente wat die volgende relevante inligting voorsien vir minstens twee jaar:

Verskaffers van landhouinsette en lotnommers vir landbouinsette;

Besproeiingspraktyke;

Die regte en toepaslike gebruik van plantbeskermingsprodukte en bemesting;

Die behoorlike behandeling van mis of soliede biomateriaal, of organiese bemesting;

Skoonmaak en afvalverwyderingsprogramme; en

Rekords van ontleding van monsters wat geneem is van produkte, of ander ontledings wat verband hou met:

Plantbeskermingsprodukte;

Watergehalte;

Grondbesmetting.

- Gehaltestandaarde, asook Standaard vir Voedselveiligheid en Voedselhigiëne wat uitgereik is volgens die Wet op Landbouprodukstandaarde van 1990 (Wet 119 van 1990),spesifiseer dat voedselbesigheidsoperateurs vir naspoorbaarheidsdoeleindes behoorlike rekords moet hou om te help om verskaffers van bestanddele en voedselprodukte wat by die onderneming gebruik word te identifiseer, maar ook om voedselondernemings wat verband hou met produkte wat verskaf is te identifiseer.

Vereistes wat verband hou met rekords word aangedui in die vrae oor voedselveiligheid en die voldoeningskriteria. Dit word aangedui met ᾿n “R”.

Vereistes wat verband hou met fisiese bewyse word aangedui in die vrae oor voedselveiligheid en die voldoeningskriteria. Dit word aangedui met ᾿n “P”.

- Rekords is nie altyd beskikbaar by die onderskeie bedrywighede tydens die oudit nie. Indien rekords verwerk word in die administrasiekantoor of inligtingsafdeling, is dit nie by die bedryfspunt beskikbaar nie. Die bedryfsbestuur en personeel behoort egter te weet waar al die betrokke rekords gehou word en die ouditeur moet toegang hê tot die rekords wat tydens die oudit aangevra word.

- Histories rekords word gewoonlik nie ondersoek tydens ᾿n voedselveiligheidsoudit nie.

Dit is goeie praktyk vir die VBO (onderneming), sy bedryfsbestuur en personeel om die bevindinge van ᾿n voedselveiligheidsoudit te sien, veral met betrekking tot die gehalte en beskikbaarheid van rekords vir elke aspek van die bedrywighede wat ondersoek word. Dit sal help om onder elke afdeling van die nagaanlys te merk of die rekords wat gedurende die oudit aangevra is beskikbaar is, asook of enige spesifieke oorwegings aangeteken moet word en of enige stappe gedoen moet word.

Page 69: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

Opsomming van rekords/evalueringstabel – Primêre produksie en hantering van produkte op plaas (Dié dokument word nie geoudit nie) Deel 1 NASPOORBAARHEID

- Is rekords wat aangevra is tydens die oudit beskikbaar? - Moet enige spesifieke oorwegings aangeteken word of moet enige stappe gedoen word?

Deel 2 GESKIEDENIS VAN PERSEEL EN BESTUUR - Is rekords wat aangevra is tydens die oudit beskikbaar? - Moet enige spesifieke oorwegings aangeteken word of moet enige stappe gedoen word?

Deel 3 VOORTPLANTINGSMATERIAAL - Is rekords wat aangevra is tydens die oudit beskikbaar? - Moet enige spesifieke oorwegings aangeteken word of moet enige stappe gedoen word?

Deel 4 GEBRUIK VAN BEMESTING - Is rekords wat aangevra is tydens die oudit beskikbaar? - Moet enige spesifieke oorwegings aangeteken word of moet enige stappe gedoen word?

Deel 5 BESPROEIING - Is rekords wat aangevra is tydens die oudit beskikbaar? Moet enige spesifieke oorwegings aangeteken

word of moet enige stappe gedoen word?

Deel 6 GEWASBESKERMING - Is rekords wat aangevra is tydens die oudit beskikbaar? - Moet enige spesifieke oorwegings aangeteken word of moet enige stappe gedoen word?

Deel 7 OES - Is rekords wat aangevra is tydens die oudit beskikbaar? - Moet enige spesifieke oorwegings aangeteken word of moet enige stappe gedoen word?

Deel 8 GEiNTEGREERDE PLAAGBESTUUR - Voorkoming - Observasie en monitor - Ingrepe

Deel 9 BIOSEKURITEIT VIR VOEDSELPRODUKTE “Biosekuriteit vir voedselprodukte” verwys na voedsel wat beskerm moet word teen bioterrorisme. Bioterrorisme verwys na die doelbewuste gebruik van biologiese en chemiese middels om skade te veroorsaak. Sekere regeringsagentskappe verwys eenvoudig na “voedselveiligheid”, nie noodwendig na “biosekuriteit vir voedselprodukte” nie.

Page 70: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

1. NASPOORBAARHEID OP DIE PLAAS

R/P 1.1 Is geoeste produk geïdentifiseer en spoorbaar tot waar dit geproduseer is?

BAIE BELANGRIK

Teken die identiteit van die produk so aan dat dit voldoen aan merkvereistes en dat dit betekenisvol is vir die volgende entiteit in die verskaffingsketting: - Soort produk - Kultivar - Datum geoes - Houer, bergplek indien van toepassing. - Landery - VBO-kode - Plaas se naam en adres

R/P 1.2 Is die volgende ontvanger in die verskaffingsketting geïdentifiseer?

BAIE BELANGRIK

Teken die identiteit van die ontvangende entiteit aan - VBO-kode. - VBO-kode van verwerker

- Naam en adres van ontvanger (waar van toepassing) - Besonderhede van vervoer/vervoerder (waar van toepassing).

Teken die bestemming(s) van geoeste produkte op die plaas aan, soos die VBO-kode vir die pakhuis op die plaas of pakhuis buite die plaas, of kommersiële koelkamer, of voorsien ‘n beskrywing daarvan.

Page 71: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

2. GESKIEDENIS VAN PERSEEL EN BESTUUR

R 2.1 Is die risiko evalueer vir nuwe produksiepersele of bestaande persele (waar die risiko-status verander het) om aan te dui dat dit geskik is vir produksie?

BELANGRIK Daar is ᾿n gedokumenteerde evaluering van voedselveiligheidrisiko’s wat die perseel se geskiedenis in ag neem, asook die invloed van voorgestelde ondernemings op naburige voorraad/gewasse ten opsigte van besoedeling en besmetting met swaar metale. Indien die evaluering aandui dat daar ᾿n risiko is wat krities is vir voedselveiligheid, moet die perseel nie gebruik word vir landbou-aktiwiteite nie. Die risiko-evaluering moet jaarliks hersien word.

Omskrywing van nuwe produksiepersele: Grond wat gebruik word vir produksie, of vir die eerste keer aangeplant word nadat dit vir diereproduksie of gebruike anders as voedselproduksie gebruik is, buiten gewasse wat die “grond verbeter”.

Bepaal of enige evaluering van risiko gedoen moet word:

1. Is it a new agricultural site?

2. Is it possible that previous production

processes can cause a risk to the current

production?

3. Did environmental factors change that

might cause a risk to the current production?

Possible risk, do a risk assessment.

No risk to the production system, risk

assessment is not needed.

Yes

Yes

Yes

No

No

No

Grafiek: 1. Is dit ᾿n nuwe landbouperseel?

Nee Geen risiko vir die produksiestelsel nie en ᾿n evaluering van risiko hoef nie gedoen te word nie Ja Moontlike risiko, doen evaluering van risiko.

2. Is dit moontlik dat vorige produksieprosesse gevare inhou vir die huidige produksie? 3. Het omgewingsfaktore verander en kan dit moontlik lei tot gevare vir huidige produksie?

Evaluering van risiko moet die volgende insluit, maar dit is nie beperk daartoe nie:

Wetgewing: Plaaslike regulasies moet eerstens nagegaan word om te wettige voldoening te bevestig.

Vorige gebruik van grond: Vorige gewasse, soort gebruik (nywerheid of militêre gebruik), opvulperseel, of mynbou, natuurlke plantegroei, peste, siektes en onkruid.

Soort grond: Strukturele geskiktheid, vatbaarheid en chemiese volhoubaarheid.

Page 72: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

R 2.2 Is ᾿n rekordstelsel saamgestel om elke produksieperseel (landery) te identifiseer?

BAIE BELANGRIK

Daar moet gedokumenteerde rekords wees wat verwys na elke oppervlak wat aangeplant is met ᾿n gewas, insluitend al die agronomiese aktiwiteite wat verband hou met goeie landboupraktyk volgens die dokumentasievereistes van die gebied.

Nee. nvt

R/P 2.3 Is ᾿n visuele identifikasiestelsel wat gekoppel is aan die rekordstelsel geïmplementeer vir individuele produksiepersele?

BELANGRIK Elke landery moet fisies identifiseerbaar wees, bv. met gebruik van beskrywingskaarte, landmerke en/of iets soos ᾿n unieke kode, naam, nommer, of kleur wat dan gebruik word om alle rekords wat verwys na daardie deel te identifiseer.

Nee. nvt

R 2.4 Dui die kultivasierekords aan dat wisselboubeginsels toegepas word?

BELANGRIK Volgehoue kultivasie op dieselfde landery kan lei tot die opbou van populasies van A. flavus in die grond en dit verhoog die moontlikheid van infeksie.

Die kultivasierekords vir die grondboonlanderye moet aandui of wisselboubeginsels toegepas word. (Dit moet minstens drie vorige gewasse wat op dieselfde landery aangeplant is – insluitend enige grondbone - aandui).

R 2.5 Is die gevaar van droogtestres versag deur:

- Optimale populasieverhoudings wat verband hou met kultivarkenmerke

- Doeltreffende onkruidbeheer

BELANGRIK Optimale plantbevolkings moet gevestig word omdat plantpopulasie wat te hoog is kan lei tot droogtestres en ondoeltreffende aanwending van gewasbeskermingsmiddels.

Dui die kultivasierekord aan dat optimale ry- en plantspasiëring toegepas is?

Ideale spasiëring is tussen 50 en 75 mm vir alle beskikbare kultivars (Bron: LNR)

Dui die kultivasierekord onkruid- en insekbeheer aan? (Kruisverwys na rekords oor gebruik van landbouchemikalieë, insluitend enige toepassing op saad).

3. VOORTPLANTINGSMATERIAAL: (GEEN GENETIES AANGEPASTE VARIëTEITE IS GEBRUIK NIE)

R 3.1 Is die kultivar gekies volgens die aanpasbaarheid daarvan in die plantstreek en om enige geneties aangepaste saad uit te skakel?

BAIE BELANGRIK

Kultivars moet gekies word volgens geskiktheid vir die spesifieke groeiseisoen en dit moet wasdom bereik aan die einde van die reënseisoen sodat die droogproses na oes gedoen kan word onder gunstige omstandighede.

Norden- en Selmani-grondbone word net onder besproeiing geproduseer. (Bron: LNR)

Spaanse grondbone word onder besproeiing en onder gewone reënvaltoestande geproduseer. (Bron: LNR)

4. GEBRUIK VAN BEMESTING

Page 73: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

4.1 Toedieningsrekords vir bemesting (anorganies en organies)

R 4.1.1 Is alle datums, produksiepersele, soorte bemesting, hoeveelhede, toedieningsmetode en operateur aangeteken?

BELANGRIK Rekords moet gehou word van alle bemesting wat toegedien word. Dit moet die datum van toediening, die naam of verwysing na die landery, boord of kweekhuis waar die gewas geproduseer word, handelsnaam, soort bemesting, hoeveelheid en konsentrasie, hoe dit aangewend is (metode) en die naam van die operateur wat dit toegedien het, aandui.

4.2 Berging van bemesting (anorganies en organies)

P 4.2.1 Word bemesting afsonderlik van produkte geberg?

BELANGRIK Bemesting word nie saam met vars produkte geberg nie.

P 4.2.2 Word anorganiese kunsmis gepas geberg, afsonderlik van produkte wat die gewas beskerm?

BELANGRIK Die vereistes behels minstens om te verhoed dat kruisbesmetting plaasvind tussen bemesting (organies en anorganies) en produkte wat gebruik word om die plante te beskerm. Dit beteken dat ᾿n fisiese skeiding (muur, plate, ens.) opgerig moet word. Indien bemesting saam met plantbeskermingsprodukte toegedien word (soos in geval van mikrovoedingstowwe of blaarvoeding) en die produkte word verpak in toe houers, kan dit saam met die plantbeskermingsprodukte geberg word.

Die deel wat gebruik word vir berging moet onder dak wees. Die deel moet geskik wees vir die beskerming van alle anorganiese bemesting, soos poeier, korrels of vloeistowwe, sodat dit nie beïnvloed kan word deur atmosferiese aspekte soos sonlig, ryp en reën nie. Plastiek kan gebruik word om dit toe te hou. Die produkte behoort nie direk op die grond geberg te word nie. Dit is aanvaarbaar om kalk en gips op land te hou vir die dag of twee voordat dit toegedien word.

Die deel moet sonder vullis wees en mag nie ᾿n plek wees waar knaagdiere kan aanteel nie. Enige van die produk wat uitmors of lek moet maklik skoongemaak kan word.

4.3 Organiese bemesting (nvt as dit nie gebruik word nie)

P 4.3.1 Is die gebruik van menslike riool verbied vir gewasse?

KRITIES Gebruik van menslike riool word verbied vir alle gewasse.

Nee. nvt.

Page 74: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

R 4.3.2 Is die voedselveiligheidsgevare van die organiese bemesting oorweeg voordat dit toegedien is?

BELANGRIK Daar moet dokumentêre bewys wees om aan te dui dat die volgende moontlike gevare in ag geneem is:

soort gewas;

hoe behandeling/kompos toegedien word;

biologiese inhoud en teenwoordigheid van swaar metale; en

oordrag van siektes wat verband hou met die organiese bemesting wat gebruik is, waar van toepassing.

P 4.3.3 Word organiese bemesting ingesluit by die voorbereiding van die grond voor aanplanting en nie toegedien tydens die groeiseisoen nie?

BAIE BELANGRIK

Die interval tussen toediening en oes behels nie voedselveiligheid nie. Rekords oor die toedien van bemesting behoort dit aan te dui.

5. BESPROEIING

5.1 Onbehandelde rioolwater

P 5.1.1 Is doelbewuste gebruik van onbehandelde rioolwater verbied op die plaas?

BAIE BELANGRIK

Onbehandelde riool word nie gebruik vir besproeiing/bemesting op die plaas nie. Indien behandelde rioolwater of water wat herwin is gebruik word, moet die watergehalte voldoen aan die Wêreldgesondheidsorganisasie se riglyne vir die veilige gebruik van afvalwater en ekskrement in landbou en akwakultuur (1989) (1 000 fekale koliforms/100 ml). Indien daar enige twyfel is oor water wat moontlik verkry word van ᾿n besoedelde bron (indien daar byvoorbeeld ᾿n dorpie is in die rigting van die oorsprong van die water), moet die boer deur deeglike ontleding aandui dat die water voldoen aan die Wêreldgesondheidsorganisasie se riglyne of enige plaaslike wetgewing wat van toepassing is op besproeiingswater.

Geen onbehandelde rioolwater word gebruik nie. nvt.

Verwysing: Global G.A.P Guidelines: Tabel 3 in bylae AF.1 - Risk Assessments.

5.2 Gehalte van besproeiingswater (net nie van toepassing op natuurlike reënvalgebiede waar besproeiing nie gedoen word nie)

Page 75: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

R 5.2.1 Is die risiko ten opsigte van die gehalte van besproeiingswater spesifiek oorweeg met inagneming van die mikrobiese inhoud?

BELANGRIK Die ontleding van die risiko (nie noodwendig jaarliks nie) moet die volgende in ag neem:

- potensiële mikrobiese besmetting van alle bronne van besproeiingswater

- besproeiingmetode wat toegepas word

- die soort gewas wat besproei word

- frekwensie van ontleding

- bronne van water wat gebruik word vir besproeiing

- wanneer die ontleding van die risiko hersien word

R 5.2.2 Is opgetree in geval van negatiewe resultate voor die volgende oessiklus indien die oorweging van die risiko dit vereis?

BELANGRIK Wat word gedoen in geval van negatiewe resultate?

6. GEWASBESKERMING

6.1 Keuse en gebruik van chemiese middels

R/P 6.1.1 Is chemiese produkte geregistreer vir gebruik op grondbone volgens die produk-etiket en is werkers wat die gewasbeskermingsprodukte hanteer en toedien opgelei? Werk hulle volgens ᾿n bepaalde werkskedule?

BAIE BELANGRIK

Alle chemiese produkte wat gebruik word vir die gewas is geregistreer (Wet 36 van 1947) en is gepas vir die pes, siekte, onkruid of teiken van die gewasbeskermingsproduk wat gebruik word vir die ingrepe.

Waar van toepassing, sluit dit chemiese produkte wat gebruik word op voortplantingsmateriaal (veral blaaragtige groentesaailinge) in.

R/P 6.1.2 Word chemiese produkte wat gebruik word gekies volgens die plaaslike en uitvoervereistes vir MRL (veral vir die potensiële land waarheen dit uitgevoer word)?

KRITIES Aangepaste, toepaslike MRL-lyste (Departement van Landbou se webblad: www.daff.gov.za onder “Divisions: Food Safety and Quality Assurance”)

Voldoen aan invoerland se MRL.

Resultate vir keuse van plante vir die vorige seisoen.

Page 76: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

R 6.1.3 Is ᾿n spuitskedule beskikbaar om aan te dui wat die korrekte hoeveelheid is wat bereken moet word en hoe die chemiese produk voorberei moet word volgens die instruksies op die etiket?

BELANGRIK

Daar moet gedokumenteerde bewys wees wat aandui dat die regte hoeveelheid gewasbeskermingsproduk gebruik is vir die gewas wat behandel is en dat dit gedoen is volgens die instruksies op die etiket, asook dat die hoeveelheid akkuraat bereken, voorberei en aangeteken is.

Rekords moet aandui dat die vereiste instruksies gegee is, of dat daar ᾿n opleidingsprogram aangebied word. Daar moet ᾿n afskrif wees van bywoningsertifikate of die werkers wat die opleidingskursus bywoon, moet ᾿n presensielys onderteken. Subkontrakteursdienste moet ook ingesluit word by die opleidingsprogram.

6.2 Rekords van insekdoders wat gespuit word

R 6.2.1 Dui die spuitrekords die volgende inligting aan:

Datum van toediening

Kommoditeit en variëteit

Identifikasie van produksieperseel

Handelsnaam en aktiewe bestanddele van middel wat toegedien is

Hoeveelheid/konsentrasie van die produk

Naam van operateur verantwoordelik en verantwoordelike tegniese persoon

Toedieningsmasjinerie/-toerusting

KRITIES Alle rekords oor gewasbeskermingsprodukte wat toegedien word, moet die naam en variëteit van die gewas wat behandel is aandui.

Alle rekords oor gewasbeskermingsprodukte wat toegedien word, moet die geografiese gebied, die naam of verwysingsnommer van die plaas, die landery, boord of kweekhuis waar die gewas gekweek word aandui. Dit moet ook aandui hoeveel van die mengsel oorgebly het nadat dit toegedien is.

Alle rekords oor gewasbeskermingsprodukte wat toegedien word, moet die handelsnaam en aktiewe bestanddeel (bestanddele) van die middel aandui.

Alle rekords oor gewasbeskermingsprodukte wat toegedien word, moet die totale hoeveelheid van die produk wat aangewend is aandui in gewig of volume, met inligting oor die totale hoeveelheid water (of ander medium) en dosis in g/l aandui, of dit moet aangedui word op ᾿n wyse wat internasionaal erken word vir die gewasbeskermingsproduk.

Die operateur wat die gewasbeskermingsprodukte toedien moet geïdentifiseer word in die rekords.

Die masjinerie wat gebruik word vir die toedien van alle gewasbeskermingsprodukte moet aangedui word (en indien verskeie eenhede toegedien word, moet dit individueel geïdentifiseer word). Verder moet die toedieningsmetode (rugsak, ULV teen hoë volume, deur middel van die besproeiingstelsel, poeier, verstuiwer, lugtoediening, of ander metode) aangedui word vir alle toedienings van gewasbeskermingsprodukte.

Die verantwoordelike tegniese persoon wat die gewasbeskermingsproduk aanbeveel, moet geïdentifiseer word in die rekords.

Page 77: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

R 6.2.2 Is die intervalle voor oes (weerhoudingstydperke) toegepas vir al die toedienings van die plaagdoders?

KRITIES Die boer moet kan aandui dat alle intervalle voor oeste toegepas is in geval van gewasbeskermingsprodukte wat op die gewasse gebruik is. Duidelike gedokumenteerde prosedures soos die rekords oor die toediening van gewasbeskermingsprodukte en oesdatums vir behandelde persele kan gebruik word. In geval van volgehoue oessituasies moet veral gesorg word dat daar stelsels in plek is vir die landery (soos waarskuwingstekens ens.) om te verseker dat daar voldoen word aan dié veiligheidsvereiste.

6.3 Toedieningstoerusting

R/P 6.3.1 Word die toedieningstoerusting nagegaan voor verskillende toedienings – minstens elke jaar?

BELANGRIK Die masjinerie wat gebruik word om gewasbeskermingsprodukte toe te dien moet nagegaan word om korrekte werking te bevestig en dit moet geldig wees vir minstens 12 maande.

6.4 Berging van plaagdoders (Die beheerpunte kan net gemerk word dat dit nie van toepassing is nie, indien bewys van ᾿n subkontrakteur wat die spuitwerk doen aan die ouditeur voorsien kan word)

P 6.4.1 Word die bergingsplek vir plaagdoders gesluit en is dit goed belig?

BELANGRIK Die plek waar die gewasbeskermingsprodukte geberg word, moet veilig gesluit word – slot en grendel.

Die plek waar die gewasbeskermingsprodukte geberg word, moet voorsien word van genoeg lig (natuurlike en kunsmatige lig) om te verseker dat produkte op die rakke se etikette maklik gelees kan word.

P 6.4.2 Word net plaagdoders, meet- en spuittoerusting in die bergplek vir plaagdoders gehou?

BELANGRIK Niks anders as die materiaal wat aangedui word, mag in die bergplek gehou word nie. Daar mag nie enige kos of persoonlike besittings wees nie. Daar mag ook nie produkte of verpakkingsmateriaal gebêre word in die vertrek nie.

P 6.4.3 Is gepaste toerusting beskikbaar vir die meet en meng van plaagdoders?

BELANGRIK Indien die plek waar gewasbeskermingsprodukte geberg word en die plek waar dit gemeng of gevul word nie dieselfde is nie, moet die meettoerusting vir houers en die bevestiging van skale wat gekalibreer is jaarliks voorsien word deur die boer.

P 6.4.4 Word toegang tot die plaagdoders beperk tot net gemagtigde personeel?

BELANGRIK Die plek waar gewasbeskermingsprodukte geberg word, moet gesluit bly en toegang word net verleen aan persone wat kan bewys dat hulle opleiding ontvang het vir die veilige hantering en gebruik van gewasbeskermingsprodukte.

R/P 6.4.5 Is ᾿n inventaris (register) met inligting vir minstens drie maande beskikbaar vir alle plaagdoders wat geberg word?

BELANGRIK Die inventaris (register) wat aandui wat in die bergplek gehou word moet beskikbaar wees en dit moet minstens elke ses maande bygewerk word.

Page 78: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

P 6.4.6 Word alle plaagdoders geberg in die oorspronklike houers/verpakking?

BELANGRIK Al die gewasbeskermingsprodukte wat in die vertrek gehou word, moet in die oorspronklike houers en verpakking gehou word. Die verpakking kan net verander word indien ᾿n houer breek en dan moet die nuwe verpakking al die inligting van die oorspronklike etiket aandui.

P 6.4.7 Is die bergplek vir plaagdoders behoorlik gemerk?

BELANGRIK Daar moet permanente en duidelike tekens op of langs die toegangsdeur na die bêreplek wees.

R/P 6.4.8 Word chemiese produkte wat nie meer gebruik kan word nie veilig gehou en word dit net deur die gepaste owerhede verwyder?

BELANGRIK Daarna moet gedokumenteerde rekords wees wat aandui dat gewasbeskermingsprodukte wat nie meer gebruik kan word nie weggeneem is deur amptelike gemagtigde ondernemings/persone. Indien dit nie moontlik is nie, moet gewasbeskermingsprodukte wat nie meer gebruik kan word nie, veilig en identifiseerbaar geberg word.

6.5 Leë houers van plaagdoders

P 6.5.1 Word gate gemaak in leë houers van plaagdoders sodat dit nie weer gebruik kan word nie en word dit daarna veilig geberg sodat dit volgens die vereistes van nasionale wetgewing verwyder kan word?

BELANGRIK Die stelsel wat gebruik word om ontslae te raak van leë gewasbeskermingshouers verseker dat mense nie in fisiese aanraking kan kom daarmee nie. Die leë houers moet veilig geberg word en veilig hanteer word totdat dit op ᾿n verantwoordelike wyse weggemaak kan word.

7. OES: (Dié deel kan net gemerk word dat dit nie van toepassing is nie, indien die maatskappy wat die oesfunksie verrig se kontrak beheerpunt 7.1 - 7.10 insluit)

R/P 7.1. Word die gewas geoes binne die wasdomtydperk wat aanbeveel word nadat dit aangeplant is?

BAIE BELANGRIK

Verwysingsdokumente wat saamgestel en verskaf word deur die LNR dui die wasdomtydperke per spesifieke kultivar aan.

- Die verskil tussen plant- en oesdatums volgens die landeryverslag verwys na die optimale groeitydperk wat van toepassing is op die spesifieke kultivar.

- Indien daar ᾿n verskil van meer as 20 dae ontstaan, moet die landeryverslag aandui hoekom dit gebeur het (bv. reën tydens oes, handtoets om wasdom te bepaal het gedui op ᾿n groot getal onvolwasse korrels, ens.)

- Die boer kan verduidelik en/of aandui dat die handproses om volwassenheid te bepaal (soos aanbeveel deur die LNR of geregistreerde verskaffer van saad) gedoen is. Dit moet visueel bevestig word indien die oudit gedoen word tydens die oes.

R 7.2 Is daar rekords van die weerstoestande (temperatuur, humiditeit en reënval) gedurende die oestydperk?

BELANGRIK

- Rekords van weerstoestande moet minstens die weeklikse temperatuur en reënval op die plaas gedurende die kultivasietydperk aandui.

- As alternatief kan rekords bekom word van die naaste weerstasie van Weather SA (maar net indien so ᾿n stasie binne ᾿n radius van 50 km van die plaas geleë is).

Page 79: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

R/P 7.3 Word die oes (pluk ingesluit) so gedoen dat skade aan peule vermy word?

BELANGRIK - Rekords van instandhouding en behoorlike bedryf van masjiene moet beskikbaar wees.

- Rekords van opleiding vir die landery se toesighouer en operateur van toerusting moet beskikbaar wees. Dit sluit spesifieke verwysing na die belang van beperkte skade aan peule in.

- Dit moet visueel bevestig word indien die oudit gedoen word tydens die oes.

R 7.4

Is daar enige bewyse wat aandui dat daar tydens die oesproses probeer is om voorraad met ᾿n hoë risiko (soos plante/peule uit dele van die land wat onder water was of wat blootgestel is aan ander negatiewe gebeure) van die res te skei?

BAIE BELANGRIK

- Die rekord vir die landery moet aandui of enige omstandighede tydens die oes vereis het dat voorraad met ᾿n hoë risiko geskei moet word.

- Daar is ᾿n standaardprosedure wat beskryf hoe en wanneer skeiding gedoen moet word. Die beskrywing van die prosedure is beskikbaar.

- Afleweringsverslag aan koper moet aandui of enige skeidingstappe gedoen is. - Dit moet visueel bevestig word indien die oudit gedoen word tydens die oes.

P 7.5 Wanneer die vogvlak waaarop ooreengekom is met die koper oorweeg word, is daar enige bewyse of rekords wat aandui dat die droogmetode doeltreffend was om die optimale en veilige vogvlak te behaal voordat die produk gelewer/geberg is?

KRITIES - Skriftelike bewys van vogvlak waarop ooreengekom is met die koper moet verskaf

word.

- Landery- en leweringsverslag moet droogmetode aandui, asook hoe lank droogtydperk was en wat die gemiddelde voginhoud is ten tye van lewering.

R 7.6 Is voertuie wat gebruik word vir die vervoer van geoeste produkte skoon en word dit in stand gehou waar nodig om te voldoen aan die vereistes na die evaluering van die risiko?

BAIE BELANGRIK

Plaasvoertuie wat gebruik word vir die vervoer van geoeste produkte en wat ook gebruik word vir enige ander doel buiten die vervoer van geoeste produkte moet skoon wees en in stand gehou word volgens ᾿n skedule om te voorkom dat produkte besmet word (met grond, vuilgoed, organiese bemesting of middels wat uitgestort het, ens.)

Page 80: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

R/P 7.7 Word die houers en gereedskap wat gebruik word vir die oes skoongemaak, in stand gehou en beskerm teen besmetting?

BAIE BELANGRIK

Herbruikbare oeshouers, oesgereedskap (soos skêre, messe, snoeiskêre, ens.) en oestoerusting (soos masjinerie) moet skoongemaak en in stand gehou word. Daar moet ᾿n skoonmaak en ontsmettingskedule wees.

R/P 7.8 Word produkhouers eksklusief gebruik vir produkte?

BAIE BELANGRIK

Produkhouers wat uitsluitlik gebruik vir produkte (dit word nie gebruik vir landbouchemikalieë, smeermiddels, olie, skoonmaakchemikalieë, plante of ander reste, kospakkies, gereedskap, ens.) nie. Ouditeur moet visueel bevestig.

Indien veeldoelsleepwaens, karretjies ens. gebruik word as houers vir produkte, moet dit skoongemaak word voordat dit gebruik word (volgens skedule en dit moet in die rekords aangeteken word).

R/P 7.9 Word skriftelike instruksies vir die hantering van produkte om kontaminasie te vermy geïmplementeer?

BAIE BELANGRIK

Daar moet bewys wees dat die werkers voldoen aan die instruksies en prosedures. Werkers moet opgelei word. Skriftelike (gepaste tale) moet gebruik word en/of prentjies moet gebruik word as instruksies om te voorkom dat fisiese items (soos slakke, klippe, insekte, messe, vrugtereste, ander saad en kommoditeite, horlosies, selfone ens), asook mikrobiologiese en chemiese middels die produk besmet tydens die oes.

Page 81: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

8. Geïntegreerde plaagbestuur

Geïntegreerde plaagbestuur (IPM) behels die deeglike oorweging van alle pesbeheertegnieke en die daaropvolgende integrasie van gepaste maatreëls wat die ontwikkeling van pespopulasies ontmoedig sodat plantbeskermingsprodukte en ander ingrepe gehou kan word op vlakke wat ekonomies geregverdig is en die gevaar vir menslike gesondheid en die omgewing so gering as moontlik hou. Gegewe die natuurlike verskeidenheid van peste wat kan ontwikkel in die meeste gewasse en gebiede, moet enige IPM-stelsel geïmplementeer word binne die konteks van plaaslike fisiese toestande (klimaat, topografie, ens.), biologiese omstandighede (peskompleks, natuurlike vyandkompleks, ens.) en ekonomiese omstandighede oorweeg word.

Verwysing: Global G.A.P Guidelines bylae CB.3 - IPM toolkit

8.1 to 8.3 Kan die produsent bewys lewer dat minstens een van die aktiwiteite in die kategorie val:

P/R 8.1 Voorkoming Geoudit/ geen punt toegeken

nie

Die produsent moet bewys lewer van minstens een aktiwiteit wat behels dat die produksiepraktyke geïmplenteer is om die voorkoms en intensiteit van peste te verlaag en wat daartoe lei dat minder ingrepe nodig is.

P/R 8.2 Observasie en monitor Geoudit/ geen punt toegeken

nie

Die produsent moet bewys lewer van a) die implementering van minstens een aktiwiteit wat bepaal wanneer en tot watter mate peste en hulle natuurlike vyande teenwoordig is en b) die inligting gebruik om te beplan watter pesbestuurstegnieke vereis word.

P/R 8.3 Ingrepe Geoudit/ geen punt toegeken

nie

Die produsent moet bewys lewer dat in gevalle waar peste die ekonomiese waarde van die gewas beïnvloed, daar ingrepe is en dat spesifieke pesbeheermetodes toegepas is. Waar moontlik moet benaderings wat nie chemiese ingrepe verg nie oorweeg word.

9 Biosekuriteit vir voedselprodukte

9.1 Word die gevaar van doelbewuste besmetting van kos evalueer en is daar prosedures wat geïmplementeer word om geïdentifiseerde risiko’s te bestuur?

Geoudit/ geen punt toegeken

nie

Potensiële gevare vir voedselveiligheid in alle fases van die bedrywighede moet geïdentifiseer word om te verseker dat alle insette verkry word van veilige bronne. Inligting oor alle werknemers en subkontrakteurs moet beskikbaar wees. Prosedures vir regstellende optrede moet in plek wees in geval van ᾿n doelbewuste gevaar of dreigement.

Page 82: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

C

Praktyke vir die Voorkoming en Verlaging van

Aflatoksien Besmetting in Grondbone

CAC/RCP 55-2004

Code of Practice for the Prevention and Reduction of

Aflatoxin Contamination in Peanuts

CAC/RCP 55-2004

Page 83: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

1

Adopted 2004.

CODE OF PRACTICE FOR THE PREVENTION AND REDUCTION OF AFLATOXIN

CONTAMINATION IN PEANUTS CAC/RCP 55-2004

1. SCOPE

1. This document is intended to provide guidance for all interested parties producing and handling peanuts for entry into international trade for human consumption. All peanuts should be prepared and handled in accordance with the Recommended International Code of Practice – General Principles of Food Hygiene1, which are relevant for all foods being prepared for human consumption. These codes of practice indicate the measures that should be implemented by all persons that have the responsibility for assuring that food is safe and suitable for consumption.

2. DEFINITIONS

2. “Blows” (Pops) means in-shell nuts which are unusually light in weight due to extensive damage from physiological, mould, insect, or other causes and which can be removed, for example, by an air-separation process.

3. “Curing” means drying of the in-shell peanuts to a safe moisture level. 4. “Farmers stock” peanuts means in-shell peanuts as they come from farms, after

separation from the vines by hand and/or mechanical means. 5. “Safe water activity” means a water activity of in-shell peanuts and shelled

peanuts that will prevent growth of micro-organisms normally present in the harvesting, processing, and storage environment.

6. Water activity (aw), is a measure of free moisture in a product and is the water

vapour pressure of the substance divided by the vapour pressure of pure water at the same temperature. Water activities above 0.70 at 25 degrees Celsius (77 ° Fahrenheit) are ‘unsafe’ as far as growth of Aspergillus flavus and Aspergillus parasiticus and possible aflatoxin production are concerned.

1 Recommended International Code of Practice - General Principles of Food Hygiene (CAC/RCP 1- 1969, Rev.

4-2003).

Page 84: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

PREVENTION AND REDUCTION OF FOOD AND FEED CONTAMINATION (1st Edition)

2

3. RECOMMENDED PRACTICES BASED ON GOOD AGRICULTURAL PRACTICES

(GAP)

3.1 Pre-harvest 7. To be effective, pre-harvest control of aflatoxin contamination of peanuts must take

into consideration all the varied environmental and agronomic factors that influence pod and seed infection by the aflatoxin-producing fungi, and aflatoxin production. These factors can vary considerably from one location to another, and between seasons in the same location. Some environments may be particularly favourable to fungal infection and subsequent aflatoxin contamination of groundnuts, and in these circumstances it would be necessary to consider whether or not the crop should be grown in such areas. However, for most situations it should be possible to devise agricultural practices that should reduce aflatoxin contamination in peanuts.

8. The continued cultivation of peanuts on the same land may lead to a build-up of

high populations of A. flavus/A. parasiticus in the soil, which will increase the probability of infection and aflatoxin contamination. Some studies have been carried out on the effect of crop rotation on aflatoxin contamination. In semi-arid environments, populations of Aspergillus may be very high, and crop rotations may have little influence on the fungal activity. Cropping systems in some regions involve varied cultivation and fertiliser practices that individually or taken together may affect survival or build-up populations of the toxigenic fungi. There is evidence that peanuts grown in different soil types may have significantly different levels of infection by the moulds. Light sandy soils, for example, favour rapid proliferation of the fungi, particularly under dry conditions. Heavier soils have a higher water-holding capacity and, therefore, there is less likelihood of drought stress occurring, which may be partly responsible for the lower than average levels of aflatoxin contamination in peanuts grown on such soils.

9. In areas that are vulnerable to erosion, no-till practices may be required in the

interests of soil conservation. 10. Utilize the results of soil tests to determine if there is a need to apply fertilizer and/or

soil conditioners to assure adequate soil pH and plant nutrition to avoid plant stress, especially during seed development, which makes peanuts more susceptible to fungal infestation.

11. The choice of peanut variety can be important and therefore before planting,

farmers should consult with the appropriate plant breeding authorities or agricultural extension services to ascertain the peanut cultivars that have been adapted to their region, and the availability of varieties that are resistant to

Page 85: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

AFLATOXIN CONTAMINATION IN PEANUTS (CAC/RCP 55-2004)

3

various factors such as insect attack and microbial and fungal attack that can have an impact on the safety and quality of the peanuts produced. A cultivar should be selected that is suitable for a particular growing season and mature at the end of the rainy season so that post-harvest field drying can be done under favourable conditions. It is undesirable that a variety should suffer from drought stress during pod maturation and some compromise may have to be effected between harvesting under dry conditions and avoidance of drought stress by using short-duration cultivars that mature before the rains have ended.

12. Irrigation, if feasible, is recommended to combat heat and drought stress. 13. Irrigation to ensure adequate soil moisture during the last 4-6 weeks of crop

growth should minimize pre-harvest aflatoxin contamination of peanuts. This may be achieved by growing a completely irrigated crop or by applying supplementary irrigation to a basically rain-fed crop. If irrigation is used, ensure that it is applied evenly and that all plants in the plot have an adequate supply of water.

14. Water used for irrigation and other purposes (e.g. preparation of pesticide sprays)

should be of suitable quality for the intended use. 15. Avoid overcrowding of plants by maintaining the recommended row and intra-

plant spacing for the species/varieties grown. Optimum plant populations should be established bearing in mind that too high a population may lead to drought stress where rainfall maybe below the optimum required in a growing season.

16. Excessive weed growth may deplete available soil moisture. Effective weed

control by use of registered herbicides, or cultivation is therefore advisable. Care should be taken during cultivation to avoid damage to pegs and pods.

17. Cultivation and crop protection practices that lower the incidence of soil insects,

mites, and nematodes should help in reducing aflatoxin contamination. Minimize insect damage and fungal infection in the vicinity of the crop by proper use of registered insecticides, fungicides, and other appropriate practices within an integrated pest management program. Growers should consult with local or national authorities to determine insects and other pests that are commonly found in their region that might attack peanuts causing them to be more susceptible to fungal infections that can lead to aflatoxin production.

18. No fungicide, or combinations of fungicides, or other chemical treatments appear

to have been adopted for the practical control of A. flavus/A. parasiticus infection and subsequent aflatoxin contamination of peanuts pre-harvest. The results of

Page 86: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

PREVENTION AND REDUCTION OF FOOD AND FEED CONTAMINATION (1st Edition)

4

studies on the application of fungicides on freshly harvested or windrowed peanuts are equivocal.

3.2 Harvest 19. Trade associations as well as local and national authorities should take the lead

in informing growers of the hazards associated with aflatoxin contamination of peanuts and how they may practice safe harvesting procedures to reduce the risk of contamination by fungi, microbes, and pests. Personnel who will be involved in harvesting peanuts should be well-trained in the personal hygienic and sanitary practices that must be implemented throughout the harvesting season.

20. Make sure that all equipment, which is to be used for harvesting and storage of

crops, is functional. A breakdown during this critical period may cause peanut quality losses and enhance aflatoxin formation. Keep important spare parts available on the farm to minimize time loss from repairs.

21. Plan to harvest the peanuts at full maturity, unless allowing the crop to continue to

full maturity would subject it to extreme heat, rainfall, and drought conditions. It is very important to harvest the crop at optimum maturity, as excessive numbers of over-mature or very immature pods at harvest can be reflected in high levels of aflatoxin in the product also delayed harvest of peanuts already infected may cause significant increase in aflatoxin content of the crop. A system by which the growing conditions of the farming crop is monitored (soil temperature and precipitation) may be very useful.

22. Individual plants that die from attack by pests, pathogens, such as Sclerotium

rolfsii or Fusarium spp., and diseases, e.g. rosette virus, or insects, such as termites, earwigs, and false wireworms that cause damage to the pods, should be harvested separately as their produce is likely to contain aflatoxin.

23. If peanuts have been irrigated, care should be taken to separately harvest

peanuts that are beyond the reach of irrigation systems to avoid mixing aflatoxin-free peanuts with those that are potentially contaminated.

24. Damage to pods at the time of harvest should be avoided as much as possible since this can lead to rapid invasion of the pods by A. flavus/A. parasiticus. Peanuts should be handled as gently as possible and every effort made to minimize physical damage at all stages of harvesting and transportation procedures.

25. After harvest, pods should be exposed for maximum rate of drying. This may be

accomplished by turning the vines to leave the pods uppermost where they are

Page 87: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

AFLATOXIN CONTAMINATION IN PEANUTS (CAC/RCP 55-2004)

5

away from the ground and exposed to sun and wind. Curing should be completed as soon as possible to a safe water activity so as to prevent the growth of microorganisms, particularly moulds that produce aflatoxins. However, drying too rapidly may cause skin slippage and off-flavours in the peanut kernels. When curing by supplemental heat, excessive heat should be avoided since this impairs the general quality of the peanuts, e.g. splitting of kernels after shelling. Close checks of moisture content/water activity of lots of farmer’s stock peanuts should be maintained.

26. Peanuts should be dried in such a manner that damage to the peanuts is

minimized and moisture levels are lower than those required to support mould growth during storage (generally less than 10%). This is necessary to prevent further growth of a number of fungal species in peanuts.

27. Freshly harvested peanuts should be cleaned and sorted to remove damaged

nuts and other foreign matter. Cleaning procedures such as density separators or air legs to remove light pods and slotted screens to remove pre-shelled kernels, may remove some infected nuts.

3.3 Transport 28. The nuts should be moved to a suitable storage, or to the processing area for

immediate processing as soon as possible after harvesting or drying. 29. Containers (e.g. wagons, trucks) to be used for collecting and transporting the

harvested peanuts from the farm to drying facilities, or to storage facilities after drying, should be clean, dry, and free of insects and visible fungal growth before use and re-use.

30. Transport containers should be dry and free of visible fungal growth, insects, and

any contaminated material. As necessary, transport containers should be cleaned and disinfected before use and re-use and be suitable for the intended cargo. The use of registered fumigants or insecticides may be useful. At unloading, the transport container should be emptied of all cargo and cleaned as appropriate.

31. Consignments of peanuts should be protected from all additional moisture by

using covered or airtight containers or tarpaulins. Avoid temperature fluctuations that may cause condensation to form on the peanuts, which could lead to local moisture build-up and consequent fungal growth and aflatoxin formation.

32. Farmers’ stock peanuts should be screened for aflatoxin contamination to more

accurately segregate for proper storage. Aflatoxin-free loads should be

Page 88: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

PREVENTION AND REDUCTION OF FOOD AND FEED CONTAMINATION (1st Edition)

6

segregated from loads with low levels of aflatoxin contamination, destined for subsequent processing and clean-up, and from loads that are highly contaminated.

33. Avoid insect, bird, and rodent infestation during transportation by the use of insect

and rodent proof containers or insect and rodent repellent chemical treatments provided they are approved for the intended use of the peanuts.

3.4 Segregation of aflatoxin contaminated lots 34. The distribution of aflatoxin in peanuts has been thoroughly investigated. The

results from the investigations indicate that sorting for quality removes a large part of the aflatoxin present at harvest. The distribution of aflatoxins is very heterogeneous in a lot of peanuts and consequently the sampling plan used is critical.

3.5 Storage 35. Post-harvest storage of peanuts is the phase that can contribute most to the

aflatoxin problem in peanuts. The primary goal for aflatoxin prevention in storage is to prevent mould development of the peanuts due to condensation or leaks in the warehouse.

36. A properly ventilated warehouse with a good roof, preferably double sidewalls

and a concrete floor are required to prevent rewetting of peanuts. Make sure that the storage facilities include dry, well-vented structures that provide protection from rain, drainage of ground water, protection from the entry of insects, rodents, and birds, and minimum temperature fluctuations. Painting warehouse roofs with white paint reduces solar heat load when compared to conventional galvanized material. The double roofing concept of installing a new roof over a defective, existing roof with an air space in-between the two roofs, has proven effective in controlling warehouse condensation.

37. Water activity, which varies with moisture content and temperature, should be

carefully controlled during storage. 38. Uniform loading of the warehouse allows excessive heat and moisture to escape

and reduces favourable areas for insect infestation. Stock piling of peanuts can cause heat build-up and moisture accumulation with resultant mould growth and aflatoxin contamination.

39. Prevention of aflatoxin increase during storage and transportation depends on

keeping a low moisture content, the temperature in the environment, and the

Page 89: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

AFLATOXIN CONTAMINATION IN PEANUTS (CAC/RCP 55-2004)

7

hygienic conditions. A. flavus/A. parasiticus cannot grow or produce aflatoxins at water activities less than 0.7; relative humidity should be kept below 70% and temperatures between 0 and 10 °C are optimal for minimizing deterioration and fungal growth during long time storage.

40. The aflatoxin level in peanuts coming into a storage and peanuts going out of a

storage should be monitored, using appropriate sampling and testing programs. 41. For bagged peanuts, ensure that bags are clean, dry, and stacked on pallets or

incorporate a water impermeable layer between bags and the floor. 42. Store at the lowest temperature possible consistent with ambient conditions but

avoid temperatures near freezing point. Where possible aerate the peanuts by circulation of air through the storage area to maintain proper and uniform temperature levels throughout the storage area.

43. Measure the temperature of the stored peanuts at several fixed intervals during

storage. A temperature rise may indicate microbial growth and/or insect infestation. Visually check peanuts for evidence of mould growth. Separate the apparently infected portions of the peanuts and send samples for analysis if possible. When separated, lower the temperature in the remaining peanuts and aerate. Avoid using infected peanuts for food or feed production.

44. Use good ‘housekeeping’ procedures to minimize levels of insects and fungi in

storage facilities. This may include the use of suitable traps, registered insecticides or fungicides and fumigants. Care should be taken to select only those chemicals that will not affect or cause harm to the peanuts.

45. Document the harvesting and storage procedures implemented each season by

making notes of measurements (e.g. temperature, moisture, and humidity) and any deviation or changes from traditional practices. This information may be very useful for explaining the causes of fungal growth and aflatoxin formation during a particular crop year and help to avoid similar mistakes in the future.

4. GOOD MANUFACTURING PRACTICE (GMP)

4.1 Receiving and shelling 46. A buyer for a shelling plant, whether located at the plant or at an outlying buying

point, should monitor the quality of peanuts offered to him and assist suppliers in eliminating improper practices. Buyers should encourage suppliers of farmer’s stock peanuts to follow good production practices as described herein.

Page 90: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

PREVENTION AND REDUCTION OF FOOD AND FEED CONTAMINATION (1st Edition)

8

47. Farmers’ stock peanuts received at the shelling plant should be inspected on

arrival. It is advisable to know the origin and history of each lot of peanuts. The transport vehicle should be examined. If the vehicle is not fully enclosed, it should have a covering such as tarpaulin to keep out rain or other forms of water. The general appearance of the peanuts should be observed during the process of unloading. If the peanuts are wet to the touch, they should NOT be mixed with peanuts in a bulk warehouse. The vehicle which contains the peanuts should be set aside until a decision is made for their disposal. If possible, remove a sample from each lot, separate the “loose shelled” kernels and shell the remainder for peanut grade observation before an acceptance decision is made.

48. Specifications for the purchase of peanuts intended for further processing should

include a maximum level for aflatoxin based in appropriate methods of analysis and a proper sampling plan.

49. Special precautions must be taken to reject peanuts showing signs of insect

damage or mould growth because of the danger of their containing aflatoxins. Aflatoxin test results should be known before allowing lots of raw peanuts to be processed. Any lot of raw peanuts with unacceptable levels of aflatoxins, which cannot be reduced to permitted levels by the available sorting equipment, should not be accepted.

50. The peanut processor must satisfy himself that the supplier of shelled peanuts is able to control properly his own operations to assure that the finished product is within the maximum limit for aflatoxin.

51. Examine all loose-shelled, damaged “Blows” and under-sized kernels for possible

presence of mould. If no external mould is visible, split the kernels to disclose possible hidden mould growth. Excessive mould or presence of mould resembling A. flavus warrants a chemical test for aflatoxin or rejection of the lot.

4.2 Sorting 52. Sorting is the final step for removing defective kernels. Sorting belts should be well

lighted, with peanuts passing through no more than one layer deep, and operated at a speed which enable hand sorters to assure effective removal of foreign material and defective kernels. Sorting machines should be adjusted as often as practicable against standards to assure removal of all defective kernels. Adjustment should be checked frequently and regularly.

53. To remove mould-contaminated nuts effectively, sorting should be performed

before and after blanching and roasting. Where splitting is part of the processing

Page 91: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

AFLATOXIN CONTAMINATION IN PEANUTS (CAC/RCP 55-2004)

9

operation, nuts that resist splitting should be removed. The effectiveness of sorting techniques should be checked by regular aflatoxin analyses of the sorted peanuts stream or of the finished product, or both. This should be done frequently enough to ensure that the product is completely acceptable.

54. Defective (mouldy, discoloured, rancid, decayed, shrivelled, insect or otherwise

damaged) kernels should be bagged separately and tagged as unsuitable for human consumption. Containers of defective peanuts should be removed as soon as practicable form the processing area. Materials which carry the danger of contamination by aflatoxin, or which are contaminated should be diverted to non-food uses.

55. Rejected peanuts from the sorting procedure should be destroyed or segregated

from edible products. If they are to be used for crushing, they should be separately bagged and tagged as unsuitable for direct human consumption in their present state.

4.3 Blanching 56. Blanching used in conjunction with gravity tables and manual or electronic sorting is

very efficient in removing aflatoxin-contaminated kernels. Colour sorting, combined with blanching have been shown to reduce aflatoxin contamination by as much as 90%.

4.4 Packaging and storage of end product 57. Peanuts should be packed in clear jute bags, cartons or polypropylene bags. If

using jute, ensure bags are not treated with mineral hydrocarbon based oils. All bags/cartons should be lot identified to facilitate traceability of the product before being moved to controlled storage facilities or transported.

58. Peanuts that have been processed should be stored and transported under such

conditions as will maintain the integrity of the container and the product within it. Carriers should be clean, dry, weatherproof, free from infestation, and sealed to prevent water, rodents or insects from reaching the peanuts. Peanuts should be loaded, held and unloaded in a manner that protects from damage or water. Well-insulated carriers or refrigerated vehicles are recommended for transport when climatic conditions indicate such a need. Extreme care should be taken to prevent condensation when unloading peanuts from cold storage or from a refrigerated vehicle. In warm, humid weather, the groundnuts should be allowed to reach ambient temperature before exposure to external conditions. This tempering may require 1-2 days. Peanuts that have been spilled are vulnerable to contamination and should not be used for edible products.

Page 92: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

PREVENTION AND REDUCTION OF FOOD AND FEED CONTAMINATION (1st Edition)

10

5. A COMPLEMENTARY MANAGEMENT SYSTEM TO CONSIDER IN THE FUTURE

59. The Hazard Analysis Critical Control Point (HACCP) system is an all-encompassing integrated food safety management system that is used to identify and control hazards within the production and processing system. The general principles of HACCP have been described in several documents.

60. When properly implemented, this system should result in a reduction of the levels

of aflatoxins in peanuts. The use of HACCP as a food safety management system has many benefits over the types of management control systems in some segments of the food industry. At farm level there are many factors that influence the aflatoxin contamination of peanuts most of which are environmentally related, such as weather and insects, and these are difficult, if not impossible, to control. Particular attention should be paid to the soil population of the fungus, the health of seed material, soil moisture deficit stress at the pod formation and pod maturity stages, and rains at harvest. The critical control points often do not exist at the pre-harvest level. However, after harvesting, the critical control points may be identified for aflatoxins produced by fungi during drying and storage. For example a critical control point could be at the end of the drying process and one critical limit would be the water content/water activity.

61. It is recommended that resources be directed to emphasizing the Good

Agricultural Practices (GAPs) at the pre-harvest level and during drying and storage and Good Manufacturing Practices (GMPs) during the processing and distribution of various products. A HACCP system should be built on sound GAPs and GMPs.

62. Intergrated mycotoxin control programs should incorporate HACCP principles in

the control of risks associated with mycotoxin contamination of foods and feeds. The implementation of HACCP principles will minimize aflatoxin contamination of peanuts through applications of preventive controls to the extent feasible in the production, handling storage and processing of each peanut crop.

Page 93: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

D

Codex Alimentarius: Voorgestelde

Internasionale Standaard vir Higiëniese

Praktyk vir Grondbone

CAC/RCP 22-1979

Codex Alimentarius Recommended

International Code of Hygienic Practice for

Groundnuts

CAC/RCP 22-1979

Page 94: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 1 of 18

RECOMMENDED INTERNATIONAL CODE OF HYGIENIC PRACTICE FOR GROUNDNUTS (PEANUTS)

CAC/RCP 22-1979

1. SCOPE 1.1 This Code of Hygienic Practice applies to groundnuts, also known as peanuts, monkey nuts or earth nuts (Arachis hypogaea L). It contains the minimum requirements of hygiene for farm handling, transportation, storage, in-shell operations and commercial shelling. It covers all types and forms of raw, dried groundnuts (peanuts) in-shell and shelled. 2. DESCRIPTION 2.1 Definitions Blows (pops) means in-shell nuts which are unusually light-weight due to extensive damage from physiological, mould, insect, or other causes and which can be removed, for example, by an air-separation process. 2.2 Curing means drying of in-shell groundnuts (peanuts) to a safe moisture level. 2.3 Farmer's stock groundnuts (peanuts) means in-shell groundnuts (peanuts) as they come from the farm, after separation from the vines by hand and/or mechanical means. 2.4 Safe water activity means a water activity of in-shell and shelled groundnuts (peanuts) that will prevent growth of micro-organisms normal to the nut harvesting, processing and storage environment. Water activity (aw) is a measure of free moisture in a product and is the water vapour pressure of the substance divided by the vapour pressure of pure water at the same temperature. An aw exceeding 0.70 at 25°C (77°F) is unsafe. 3. HYGIENE REQUIREMENTS IN PRODUCTION/HARVESTING AREAS 3.1 Environmental Hygiene in Areas from which Raw Materials are derived 3.1.1 Unsuitable growing or harvesting areas Food should not be grown or harvested where the presence of potentially harmful substances would lead to an unacceptable level of such substances in the food. 3.1.2 Protection from contamination by wastes

Page 95: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 2 of 18 Adequate precautions should be taken to ensure that human and animal wastes are disposed of in such a manner as not to constitute a public health or hygiene hazard, and extreme care should be taken to protect the products from contamination with these wastes. Vine and groundnuts waste should not be permitted to accumulate in such a manner as to promote mould growth or to attract rodents or insects. 3.1.3 Irrigation control Food should not be grown or produced in areas where the water used for irrigation might constitute a health hazard to the consumer through the food. 3.1.4 Pest and disease control Control measures involving treatment with chemical, physical or biological agents should only be undertaken by or under direct supervision of personnel who have a thorough understanding of the potential hazards to health, particularly those which may arise from residues in the food. Such measures should only be carried out in accordance with the recommendations of the official agency having jurisdiction. 3.2 Harvesting and Production 3.2.1 Curing After being dug, pods should be exposed for maximum rate of drying. This may be accomplished by turning the vines to leave the pods uppermost where they are away from the ground and exposed to sun and wind. Curing should be completed as rapidly as possible to a safe water activity so as to prevent growth of microorganisms, particularly moulds that produce aflatoxins. When curing by supplemental heat,excessive heat should be avoided since this impairs the general quality of the nuts, e.g. splitting of kernels after shelling. Close checks of moisture content or water activity of lots of farmer's stock groundnuts should be maintained. (see sub-section 7.8.2.1 for relationship between safe water activity and moisture level measurements). 3.2.2 Techniques Methods and procedures associated with harvesting and production should be hygienic and such as not to constitute a potential health hazard or result in contamination of the product. 3.2.3 Equipment and containers Equipment and containers used for harvesting and production should be so constructed and maintained as not to constitute a hazard to health. Containers which are re-used should be of such material and construction as will permit easy and thorough cleaning. They should be cleaned and maintained clean and, where necessary, disinfected. Containers previously used for toxic materials should not subsequently be used for holding foods or food ingredients. 3.2.4 Removal of obviously unfit materials Damaged or imperfect groundnuts and lots that contain any obvious contamination with human or animal wastes, insect infestation, decomposition, broken shells, embedded dirt, blows, or other defects to an extent which would render them unfit for human consumption, should be segregated during harvesting and

Page 96: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 3 of 18 production to the fullest extent practicable. Such segregated unfit groundnuts should be disposed of in such a place and in such a manner as to avoid contamination of sound nuts, water supplies, or other crops. 3.2.5 Protection of groundnuts from contamination Suitable precautions should be taken to protect the nuts from contamination by domestic animals, rodents, birds, insects, mites and other arthropods, or other biological agents, or with chemical or other objectionable substances during handling and storage. The nuts should be moved to suitable storage, or to the processing area for immediate processing, as soon as possible after harvesting or drying. Where nuts are likely to become infested with insects, mites (and other arthropods) during or after harvesting, suitable treatment such as fumigation or application of a pesticide spray should be carried out as a preventive measure. Nuts should be stored in covered containers, buildings, or under covering (e.g. pyramid stacking). Fumigation or spray methods and chemicals used should be approved by the official agency having jurisdiction. High humidities which are conducive to proliferation of mould and elaboration of aflatoxins should be avoided in storage areas in order to maintain groundnuts at a safe moisture level (see sub-section 7.8.2). 3.3 Transportation 3.3.1 Conveyances Conveyances for transporting the harvested crop from the place of harvest or storage should be adequate for the purpose intended and should be of such material and construction as will permit thorough cleaning and treatment with pesticides and should be so cleaned and maintained as not to constitute a source of contamination to the product. In addition, bulk transport such as ship or rail car should be well ventilated with dry air to remove moisture resulting from respiration of the grounds nuts and to prevent moisture condensation as the vehicle moves from warm to cool regions or from day to night. 3.3.2 Handling procedures All handling procedures should be such as will prevent the product from becoming contaminated. Extreme care should be taken in transporting groundnuts with an unsafe moisture level to prevent spoilage or deterioration. (See also applicable parts of sub-section 7.8.2.1). 3.4 Shelling Plant 3.4.1 Purchasing of farmer's stock Most of the damage may have already been done to the groundnuts during growing, harvesting, curing, handling and storage. A buyer for a shelling plant, whether located at the plant or at an outlying commission buying point, should monitor the quality of ground nut lots offered to him, and with the Government advisory agencies assist suppliers in eliminating improper practices. Buyers should encourage suppliers of farmer's stock groundnuts to follow good production practices as described herein. 3.4.2 Receiving and inspection Farmer's stock groundnuts received at the shelling plant should be inspected on arrival. It is advisable to know the origin and history of each lot of groundnuts. The transport vehicle should be examined for cleanliness, insect infestation, dampness or unusual odours. If the vehicle is not fully enclosed, it should have available a covering such as a tarpaulin to keep out the rain or other forms of water. The general

Page 97: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 4 of 18 appearance of the groundnuts should be observed during the process of unloading. If the groundnuts are wet to the touch, insect infested, insect damaged, or contain an unusual amount of dirt, debris or other foreign material, they should not be co-mingled with known good groundnuts in a bulk warehouse. The vehicle which contains groundnuts should be set aside until a decision is made for their disposal. If possible, remove a sample from each lot, separate the "loose shelled" kernels and shell the remainder for groundnuts grade observation before an acceptance decision is made. Examine all loose shelled , damaged and under-sized kernels for possible presence of mould. If no external mould is seen, split the kernels to disclose possible hidden mould growth. Excessive mould or presence of mould resembling A. flavus warrants a chemical test for aflatoxin or rejection of the lot. If the groundnuts are to be stored in a bulk warehouse or storage bin, the warehouse or bin should be thoroughly cleaned of all debris and extraneous material and fumigated or otherwise treated with a pesticide before use, if necessary. Groundnuts should not be stored in a warehouse containing any openings which may permit entrance of rodents or birds or which may have leaks in the roof or walls that can allow the rain to enter. The warehouse should be checked frequently for leaks or infestation, both before and after filling. To prevent condensation drippage, warehouses should be ventilated as, for example, by screening around tops or eaves. (see also sub-section 7.1.2). 3.4.3 Unloading equipment and area Unloading equipment such as an unloading hopper, conveyor belt, bucket elevator, and dirt removing equipment should be so designed as to prevent accumulation of debris. Only areas which can be easily inspected and cleaned should be used for processing groundnuts. A programme of periodic cleaning together with preventive pest control measures should be carried out. Groundnuts should be handled so as to avoid cracking or tearing of hulls which may permit damage to the kernels. 3.4.4 Precleaning The maximum possible amount of dust and dirt should be removed from the farmer's stock groundnuts before they enter the shelling plant. Sand screens and aspirators will take out much of the dust and dirt and improve the overall sanitation of the shelling plant. The maximum possible amount of foreign material, loose shell, loose kernels and blows should be removed. Foreign material not removed by the cleaner can cause mechanical problems by clogging the sheller, as well as by requiring more picking and sorting of the shelled groundnuts. Removal of loose kernels and blows before shelling will improve the quality of the groundnuts as well as the sheller and plant performance. 3.4.5 Shelling and sizing All foreign material should be removed from the shelled groundnuts (using stoners, magnets, sorters, etc.). The shelled groundnuts should be continuously inspected to determine whether the plant equipment is performing properly and the groundnuts are free of foreign material, damage and contamination. Any equipment adjustments indicated by the inspection should be made promptly. Once the shelled groundnuts are size graded, additional stoning should be done in order to remove small light stones, dirt balls and other foreign material which could not be removed in the farm stock stoners. Special care should be taken to avoid overloading size grading equipment. 3.4.6 Sorting Sorting is the final step for removing debris and defective kernels. It can be done by hand picking or

Page 98: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 5 of 18 photo-electric sorting machines or a combination of both. Sorting belts should be well lighted, loaded no more than one layer deep, and operated at a speed and with the number of sorters to assure removal of foreign material and defective kernels. Photo-electric sorting machines should be adjusted as often as practicable against standards selected to assure removal of foreign material and defective kernels. Adjustment should be checked frequently and regularly. One contaminated kernel may contain sufficient aflatoxin to endanger as many as 10.000 co-mingled kernels. Foreign material and defective kernels (mouldy, discoloured, rancid, decayed, shrivelled, insect or otherwise damaged) should be bagged separately - and tagged as unsuitable for human or animal consumption. Containers of defective groundnuts should be removed as soon as practicable from the processing room. Materials which carry the danger of contamination by aflatoxin, or which are contaminated, should be detoxified or destroyed. 3.4.7 Cleaning of special areas 3.4.7.1 Boots or wells of elevators accumulate groundnuts and ground nut material. Accumulated material should be removed and the boots/wells cleaned and sprayed and/ or fumigated as necessary to prevent insect and rodent infestation. Fumigation or spray methods and chemicals used should be approved by the official agency having jurisdiction. 3.4.7.2 Canvas conveyor belts will accumulate product between belt and conveyor pan. Pulleys can accumulate crushed material. Underside of moulding on conveyors can accumulate particles of groundnuts. These areas should be cleaned and sprayed and/or fumigated on a regular basis to prevent insect and rodent infestation. 3.4.7.3 Storage and surge hoppers should be cleaned and sprayed between runs. 3.4.7.4 Every piece of machinery whether open or enclosed should be cleaned of lodged material on a regular schedule. 3.4.7.5 The area immediately surrounding the plant should be kept clean of all debris that might attract insects, rodents or birds and subjected to an adequate pest control programme. 3.4.7.6 Dry clean-up procedures should be utilized to avoid wet spots in which micro-organisms can propagate and contaminate contacted groundnuts kernels. Even though water may not be used directly on equipment, spray and elevated humidity from continuous use can increase moisture in organic matter trapped in crevices in equipment, such as conveyors, to the point where micro-organisms can proliferate. 4. ESTABLISHMENT: DESIGN AND FACILITIES 4.1 Location Establishments should be located in areas which are free from objectionable odours, smoke, dust or other contaminants and are not subject to flooding. 4.2 Roadways and Areas used by Wheeled Traffic Such roadways and areas serving the establishment which are within its boundaries or in its immediate vicinity should have a hard paved surface suitable for wheeled traffic. There should be adequate drainage and provision should be made to allow for cleaning. 4.3 Buildings and Facilities

Page 99: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 6 of 18 4.3.1 Buildings and facilities should be of sound construction and maintained in good repair. 4.3.2 Adequate working space should be provided to allow for satisfactory performance of all operations. 4.3.3 The design should be such as to permit easy and adequate cleaning and to facilitate proper supervision of food hygiene. 4.3.4 The buildings and facilities should be designed to prevent the entrance and harbouring of pests and the entry of environmental contaminants such as smoke, dust, etc. 4.3.5 Buildings and facilities should be designed to provide separation, by partition, location or other effective means, between those operations which may cause cross-contamination. 4.3.6 Buildings and facilities should be designed to facilitate hygienic operations by means of a regulated flow in the process from the arrival of the raw material at the premises to the finished product, and should provide for appropriate temperature conditions for the process and the product. 4.3.7 In food handling areas: Floors, where appropriate, should be of water-proof, non-absorbent, washable, non-slip and non-toxic materials, without crevices, and should be easy to clean and disinfect. Where appropriate, floors should slope sufficiently for liquids to drain to trapped outlets. Walls, where appropriate, should be of water-proof, non-absorbent, washable and non-toxic material and should be light coloured. Up to a height appropriate for the operation they should be smooth and without crevices, and should be easy to clean and disinfect. Where appropriate, angles between walls, between walls and floors and between walls and ceilings should be sealed and coved to facilitate cleaning. Ceilings should be so designed, constructed and finished as to prevent the accumulation of dirt and minimize condensation, mould development and flaking, and should be easy to clean. Windows and other openings should be so constructed as to avoid accumulation of dirt and those which open should be fitted with screens. Screens should be easily movable for cleaning and kept in good repair. Internal window sills, if present, should be sloped to prevent use as shelves. Doors should have smooth, non-absorbent surfaces and, where appropriate, be self-closing and close fitting. Stairs, lift cages and auxiliary structures such as platforms, ladders and chutes should be so situated and constructed as not to cause contamination to food. Chutes should be constructed with inspection and cleaning hatches. 4.3.8 In food handling areas all overhead structures and fittings should be installed in such a manner as to avoid contamination directly or indirectly of food and raw materials by condensation and drip, and should not hamper cleaning operations. They should be insulated,where appropriate,and be so designed and finished as to prevent the accumulation of dirt and to minimize condensation, mould development and flaking. They should be easy to clean.

Page 100: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 7 of 18 4.3.9 Living quarters, toilets and areas where animals are kept should be completely separated from and should not open directly on to food handling areas. 4.3.10 Where appropriate, establishments should be so designed that access can be controlled. 4.3.11 The use of material which cannot be adequately cleaned and disinfected, such as wood, should be avoided unless its use would clearly not be a source of contamination. 4.4 Sanitary Facilities 4.4.1 Water supply An ample supply of water, in compliance with sub-section 7.3 of the General Principles of Food Hygiene (CAC/RCP 1-1969), under adequate pressure and of suitable temperature should be available with adequate facilities for its storage, where necessary, and distribution, and with adequate protection against contamination. 4.4.1.2 Non-potable water used for steam production, refrigeration, fire control and other similar purposes not connected with food should be carried in completely separate lines, identifiable preferably by colour, and with no cross-connection with or backsiphonage into the system carrying potable water. 4.4.2 Effluent and waste disposal Establishments should have an efficient effluent and waste disposal system which should at all times be maintained in good order and repair. All effluent lines (including sewer systems) should be large enough to carry peak loads and should be so constructed as to avoid contamination of potable water supplies. 4.4.3 Changing facilities and toilets Adequate, suitable and conveniently located changing facilities and toilets should be provided in all establishments. Toilets should be so designed as to ensure hygienic removal of waste matter. These areas should be well lit, ventilated and,where appropriate,heated and should not open directly on to food handling areas. Hand washing facilities with warm or hot and cold water, a suitable hand-cleaning preparation, and with suitable hygienic means of drying hands, should be provided adjacent to toilets. Where hot and cold water are available mixing taps should be provided. Where paper towels are used, a sufficient number of dispensers and receptacles should be provided near to each washing facility. Taps of a non-hand operable type are desirable. Notices should be posted directing personnel to wash their hands after using the toilet. 4.4.4 Hand washing facilities in processing areas

Page 101: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 8 of 18 Adequate and conveniently located facilities for hand washing and drying should be provided wherever the process demands. Where appropriate, facilities for hand disinfection should also be provided. Warm or hot and cold water and a suitable hand-cleaning preparation should be provided. Where hot and cold water are available mixing taps should be provided. There should be suitable hygienic means of drying hands. Where paper towels are used, a sufficient number of dispensers and receptacles should be provided adjacent to each washing facility. Taps of a non-hand operable type are desirable. The facilities should be furnished with properly trapped waste pipes leading to drains. 4.4.5 Disinfection facilities Where appropriate,adequate facilities for cleaning and disinfection of working implements and equipment should be provided. These facilities should be constructed of corrosion-resistant materials, capable of being easily cleaned, and should be fitted with suitable means of supplying hot and cold water in sufficient quantities. 4.4.6 Lighting Adequate natural or artificial lighting should be provided throughout the establishment. Where appropriate, the lighting should not alter colours and the intensity should not be less than: 540 lux (50 foot candles) at all inspection points 220 lux (20 foot candles) in work rooms 110 lux (10 foot candles) in other areas. Light bulbs and fixtures suspended over food materials in any stage of production should be of a safety type and protected to prevent contamination of food in case of breakage. 4.4.7 Ventilation Adequate ventilation should be provided to prevent excessive heat, steam condensation and dust and to remove contaminated air. The direction of the air flow should never be from a dirty area to a clean area. Ventilation openings should be provided with a screen or other protecting enclosure of non-corrodible material. Screens should be easily removable for cleaning. 4.4.8 Facilities for storage of waste and inedible material Facilities should be provided for the storage of waste and inedible material prior to removal from the establishment. These facilities should be designed to prevent access to waste or inedible material by pests and to avoid contamination of food, potable water, equipment and buildings or roadways on the premises. 4.5 Equipment and Utensils 4.5.1 Materials All equipment and utensils used in food handling areas and which may contact food should be made of material which does not transmit toxic substances, odour or taste, is non-absorbent, is resistant to corrosion and is capable of withstanding repeated cleaning and disinfection. Surfaces should be smooth and free from pits and crevices. The use of wood and other materials which cannot be adequately cleaned and disinfected should

Page 102: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 9 of 18 be avoided except when their use would clearly not be a source of contamination. The use of different materials in such a way that contact corrosion can occur should be avoided. 4.5.2 Sanitary design, construction and installation 4.5.2.1 All equipment and utensils should be so designed and constructed as to prevent hygienic hazards and permit easy and thorough cleaning and disinfection and, where practicable, be visible for inspection. Stationary equipment should be installed in such a manner as to permit easy access and thorough cleaning. 4.5.2.2 Containers for inedible material and waste should be leak-proof, constructed of metal or other suitable impervious material which should be easy to clean or disposable and able to be closed securely. 4.5.2.3 All refrigerated spaces should be equipped with temperature measurement or recording devices. 4.5.3 Equipment identification Equipment and utensils used for inedible materials or waste should be so identified and should not be used for edible products. 5. ESTABLISHMENT: HYGIENE REQUIREMENTS 5.1 Maintenance The buildings, equipment, utensils and all other physical facilities of the establishment, including drains, should be maintained in good repair and in an orderly condition. As far as practicable, rooms should be kept free from steam, vapour and surplus water. 5.2 Cleaning and Disinfection 5.2.1 Cleaning and disinfection should meet the requirements of this Code. For further information on cleaning and disinfection procedures see Appendix I of the General Principles of Food Hygiene (CAC/RCP 1-1969) referred to in sub-section 4.4.1.1 of this Code. 5.2.2 To prevent contamination of food, all equipment and utensils should be cleaned as frequently as necessary and disinfected whenever circumstances demand. 5.2.3 Adequate precautions should be taken to prevent food from being contaminated during cleaning or disinfection of rooms, equipment or utensils by water and detergents or by disinfectants and their solutions. Detergents and disinfectants should be suitable for the purpose intended and should be acceptable to the official agency having jurisdiction. Any residues of these agents on a surface which may come in contact with food should be removed by thorough rinsing with water, in compliance with sub-section 7.3 of the General Principles of Food Hygiene (CAC/RCP 1-1969) referred to in sub-section 4.4.1.1, before the area or equipment is again used for handling food. 5.2.4 Either immediately after cessation of work for the day or at such other times as may be appropriate, floors, including drains, auxiliary structures and walls of food handling areas should be thoroughly cleaned.

Page 103: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 10 of 18 5.2.5 Changing facilities and toilets should be kept clean at all times. 5.2.6 Roadways and yards in the immediate vicinity of and serving the premises should be kept clean. 5.3 Hygiene Control Programme A permanent cleaning and disinfection schedule should be drawn up for each establishment to ensure that all areas are appropriately cleaned and that critical areas, equipment and material are designated for special attention. A single individual who should preferably be a permanent member of the staff of the establishment and whose duties should be independent of production, should be appointed to be responsible for the cleanliness of the establishment. He should have a thorough understanding of the significance of contamination and the hazards involved. All cleaning personnel should be well-trained in cleaning techniques. 5.4 By-Products By-products should be stored in such a manner as to avoid contamination of food. They should be removed from the working areas as often as necessary and at least daily . 5.5 Storage and Disposal of Waste Waste material should be handled in such a manner as to avoid contamination of food or potable water. Care should be taken to prevent access to waste by pests. Waste should be removed from the food handling and other working areas as often as necessary and at least daily. Immediately after disposal of the waste, receptacles used for storage and any equipment which has come into contact with the waste should be cleaned and disinfected. The waste storage area should also be cleaned and disinfected. 5.6 Exclusion of Domestic Animals Animals that are uncontrolled or that could be a hazard to health should be excluded from establishments. 5.7 Pest Control 5.7.1 There should be an effective and continuous programme for the control of pests. Establishments and surrounding areas should be regularly examined for evidence of infestation. 5.7.2 Should pests gain entrance to the establishment, eradication measures should be instituted. Control measures involving treatment with chemical, physical or biological agents should only be undertaken by or under direct supervision of personnel who have a thorough understanding of the potential hazards to health resulting from the use of these agents, including those hazards which may arise from residues retained in the product. Such measures should only be carried out in accordance with the recommendations of the official agency having jurisdiction.

Page 104: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 11 of 18 5.7.3 Pesticides should only be used if other precautionary measures cannot be used effectively. Before pesticides are applied, care should be taken to safeguard all food, equipment and utensils from contamination. After application, contaminated equipment and utensils should be thoroughly cleaned to remove residues prior to being used again. 5.8 Storage of Hazardous Substances 5.8.1 Pesticides or other substances which may represent a hazard to health should be suitably labelled with a warning about their toxicity and use. They should be stored in locked rooms or cabinets used only for that purpose and dispensed and handled only by authorized and properly trained personnel or by persons under strict supervision of trained personnel. Extreme care should be taken to avoid contaminating food. 5.8.2 Except when necessary for hygienic or processing purposes, no substance which could contaminate food should be used or stored in food handling areas. 5.9 Personal Effects and Clothing Personal effects and clothing should not be deposited in food handling areas. 6. PERSONNEL HYGIENE AND HEALTH REQUIREMENTS 6.1 Hygiene Training Managers of establishments should arrange for adequate and continuing training of all food handlers in hygienic handling of food and in personal hygiene so that they understand the precautions necessary to prevent contamination of food. Instruction should included relevant parts of this Code. 6.2 Medical Examination Persons who come into contact with food in the course of their work should have a medical examination prior to their employment if the official agency having jurisdiction, acting on medical advice, considers that this is necessary, either because of epidemiological considerations, the nature of the food prepared in a particular establishment or the medical history of the prospective food handler. Medical examination of a food handler should be carried out at other times when clinically or epidemiologically indicated. 6.3 Communicable Diseases The management should take care to ensure that no person, while known or suspected to be suffering from, or to be a carrier of a disease likely to be transmitted through food or while afflicted with infected wounds, skin infections, sores or with diarrhoea, is permitted to work in any food handling area in any capacity in which there is any likelihood of such a person directly or indirectly contaminating food with pathogenic micro-organisms. Any person so affected should immediately report to the management that he is ill.

Page 105: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 12 of 18 6.4 Injuries Any person who has a cut or wound should not continue to handle food or food contact surfaces until the injury is completely protected by a waterproof covering which is firmly secured, and which is conspicuous in colour. Adequate first-aid facilities should be provided for this purpose. 6.5 Washing of Hands Every person, while on duty in a food handling area should wash his hands frequently and thoroughly with a suitable hand-cleaning preparation under running warm water which should be in accord with the Sub-Section 7.3 of the General Principles of Food Hygiene (CAC/RCP 1-1969) referred to in Sub-Section 4.4.1.1 of this Code. Hands should always be washed before commencing work, immediately after using the toilet, after handling contaminated material and whenever else necessary. After handling any material which might be capable of transmitting disease, hands should be washed and disinfected immediately. Notices requiring hand-washing should be displayed. There should be adequate supervision to ensure compliance with this requirement. 6.6 Personal Cleanliness Every person engaged in a food handling area should maintain a high degree of personal cleanliness while on duty, and should at all times while so engaged wear suitable protective clothing including head covering and footwear, all of which articles should be cleanable unless designed to be disposed of and should be maintained in a clean condition consistent with the nature of the work in which the person is engaged. Aprons and similar items should not be washed on the floor. During periods where food is manipulated by hand, any jewellery that cannot be adequately disinfected should be removed from the hands. Personnel should not wear any insecure jewellery when engaged in food handling. 6.7 Personal Behaviour Any behaviour which could result in contamination of food, such as eating, use of tobacco, chewing (e.g. gum, sticks, betel nuts, etc.) or unhygienic practices such as spitting, should be prohibited in food handling areas. 6.8 Gloves Gloves, if used in the handling of food products, should be maintained in a sound, clean and sanitary condition. The wearing of gloves does not exempt the operator from having thoroughly washed hands. 6.9 Visitors Precautions should be taken to prevent visitors to food handling areas from contaminating food. These may include the use of protective clothing. Visitors should observe the provisions recommended in Sub-Sections 5.9, 6.3, 6.4 and 6.7.

Page 106: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 13 of 18 6.10 Supervision Responsibility for ensuring compliance by all personnel with all requirements of Sub-Sections 6.1 - 6.9 inclusive should be specifically allocated to competent supervisory personnel. 7. ESTABLISHMENT: HYGIENIC PROCESSING REQUIREMENTS 7.1 Raw Material Requirements 7.1.1 Acceptance criteria Groundnuts should not be accepted by the plant if known to contain decomposed, toxic, or extraneous substances which will not be reduced to acceptable levels by normal plant procedures, sorting or preparation. Particular care should be taken to avoid contaminating in-shell groundnuts or shelled nut meats with animal or human faecal material; nuts suspected of being contaminated should be rejected for human consumption. Special precautions must be taken to reject nuts showing signs of insect damage or mould growth because of the danger of their containing mycotoxins such as aflatoxins. Aflatoxin test results should be known before allowing lots of raw groundnuts to be processed. Any lot of raw groundnuts with an unacceptable level of aflatoxins, which cannot be reduced to permitted levels by the available sorting equipment, should not be accepted. Progressively more accurate decisions on accepting or rejecting may be made according to the following chart (see page 94). 7.1.2 Storage Raw materials stored on the plant premises should be maintained under conditions that will protect against contamination and infestation and minimize deterioration. Groundnuts not scheduled for immediate use should be stored under conditions that prevent infestation and mould growth (see Sub-Section 3.4.2). The warehouse should be of sound construction, in good repair and built and equipped so that it will provide suitable storage and adequate protection for groundnuts. All break, or openings in the walls, floors, or roof shall have been repaired Any breaks or openings around doors, windows and eaves shall have been repaired or screened. Screens should be used only in those areas of the building where moisture entry from precipitation cannot occur. The building should have sufficient ventilation to prevent accumulation of moisture where it can condense and wet the groundnuts. Provision should be made in existing storages or at the design stage in new storages for gas tightness to permit in situ fumigation of peanuts. Area with new concrete floors or walls should not be used for storage until it is absolutely certain that the new concrete is well-cured and free of excess water. For the first year it is safest to use an approved plastic cover spread over the entire new concrete floor as a moisture barrier prior to use for groundnuts. However, other means of protecting the groundnuts against moisture from "sweating" of concrete can be used, such as stacking of containers on pallets. The plastic can be removed when the warehouse is emptied. This system will protect against moulding of the groundnuts due to sweating of new concrete. Products which affect the storage life, quality or flavour of groundnuts should not be stored in the same room or compartment as groundnuts. For example, such items as fertilizer, gasoline or lubricating oils should not be stored with groundnuts, and some fruits or vegetables contribute objectionable odours or flavours.

Page 107: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 14 of 18 7.2 Inspection and Sorting Prior to introduction into the processing line, or at a convenient point within it, raw materials should be inspected, sorted or culled as required to remove unfit materials (see Sub-Sections 3.4.2 and 3.4.6). Experience has shown that aflatoxin is most frequently associated with mouldy, discoloured, shrivelled, insect damaged or otherwise damaged groundnuts. Mould contaminated groundnuts may exhibit some of the following characteristics: (a) Darker skin colouring before and/or after roasting. (b) Darker flesh (after blanching) before and/or after roasting. (c) Resistance to splitting and/or blanching. To remove mould-contaminated nuts effectively, sorting should be performed before and after blanching and roasting. Where splitting is part of the processing operation, nuts that resist splitting should be removed. The effectiveness of sorting techniques should be checked by regular aflatoxin analyses of the sorted groundnuts stream or of the finished product, or both. This should be done frequently enough to give assurance that the product is completely acceptable. Rejected groundnuts from the sorting procedure (pickouts) should be destroyed or segregated from edible products. If they are to be used for crushing, they should be separately bagged and tagged as unsuitable for direct human or animal consumption in their present state. 7.3 Prevention of Cross-Contamination 7.3.1 Effective measures should be taken to prevent contamination of food material by direct or indirect contact with material at an earlier stage of the process. 7.3.2 Persons handling raw materials or semi-processed products capable of contaminating the end-product should not come into contact with any end-product unless and until they discard all protective clothing worn by them during the handling of raw materials or semi-processed products which have come into contact with or have been soiled by raw material or semi-processed products and they have changed into clean protective clothing. 7.3.3 If there is a likelihood of contamination, hands should be washed thoroughly between handling products at different stages of processing. 7.3.4 All equipment which has been in contact with raw materials or contaminated material should be thoroughly cleaned and disinfected prior to being used for contact with end-products.

Page 108: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 15 of 18 7.4 Use of Water 7.4.1 As a general principle only potable water as defined in the latest edition of "International Standards of Drinking Water" (WHO) should be used in food handling. 7.4.2 Non-potable water may be used with the acceptance of the official agency having jurisdiction for steam production, refrigeration, fire control and other similar purposes not connected with food. However, non-potable water may, with specific acceptance by the official agency having jurisdiction, be used in certain food handling areas provided this does not constitute a hazard to health. 7.4.3 Water re-circulated for re-use within an establishment should be treated and maintained in a condition so that no health hazard can result from its use. The treatment process should be kept under constant surveillance. Alternatively, re-circulated water which has received no further treatment may be used in conditions where its use would not constitute a health hazard and will not contaminate either the raw material or the end-product. Re-circulated water should have a separate distribution system which can be readily identified. The acceptance of the official agency having jurisdiction should be required for any treatment process and for the use of re-circulated water in any food process. 7.5 Processing 7 5.1 Processing should be supervised by technically competent personnel. 7.5.2 All steps in the production process, including packaging, should be performed without unnecessary delay and under conditions which will prevent the possibility of contamination, deterioration, or the development of pathogenic and spoilage microorganisms. 7.5.3 Rough treatment of containers should be avoided to prevent the possibility of contamination of the processed product. 7.5.4 Methods of preservation and necessary controls should be such as to protect against contamination or development of a public health hazard and against deterioration within the limits of good commercial practice. 7.6 Packaging 7.6.1 All packaging material should be stored in a clean and sanitary manner. The material should be appropriate for the product to be packed and for the expected conditions of storage and should not transmit to the product objectionable substances beyond the limits acceptable to the official agency having jurisdiction. The packaging material should be sound and should provide appropriate protection from contamination. 7.6.2 Product containers should not have been used for any purpose which may lead to contamination of the product. Where practicable containers should be inspected immediately before use to ensure that they are in a satisfactory condition and where necessary cleaned and/or disinfected; when washed they should be well drained before filling. Only packaging material required for immediate use should be kept in the packing or filling area. 7.6.3 Packing should be done under conditions that preclude the introduction of contamination into the product.

Page 109: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 16 of 18 7.6.4 Lot identification Each container shall be permanently marked in code or in clear to identify the producing factory and the lot. A lot is a quantity of food produced under identical conditions, all packages of which should bear a lot number that identifies the production during a particular time interval, and usually from a particular "line" or other critical processing unit. 7.6.5 Processing and production records Permanent, legible and dated records of pertinent processing and production details should be kept concerning each lot. These records should be retained for a period that exceeds the shelf life of the product, but unless a specific need exists they need not be kept for more than two years. Records should also be kept of the initial distribution by lot. 7.7 Preservation of Product In-shell nuts or shelled nuts (nut meats) should be stored at a moisture level low enough so that the product can be held under normal storage conditions without development of mould or significant deterioration by oxidative or enzymatic changes. Finished products may be treated with antioxidants at levels approved by the Codex Alimentarius Commission and packed in gas tight containers under nitrogen or vacuum to protect quality and retard possible mould growth. 7.8 Storage and Transport of End-Product Groundnuts should be stored and transported under such conditions as will maintain the integrity of the container and the product within it. Carriers should be clean, dry, weatherproof, free from infestation and sealed to prevent water, rodents or insects from reaching the peanuts. Groundnuts should be loaded, held and unloaded in a manner that protects from damage or water. Well insulated carriers or refrigerated vehicles are recommended for transport when climatic conditions indicate such a need. Extreme care should be taken to prevent condensation when unloading groundnuts from cold storage or from a refrigerated vehicle. In warm, humid weather, the groundnuts should be allowed to reach ambient temperature before exposure to external conditions. This tempering may require 1-3 days. Groundnuts that have been spilled are vulnerable to contamination and should not be used for edible products. 7.8.1 All products should be stored in clean, dry buildings, protected from insects, mites and other arthropods, rodents, birds, or other vermin, chemical or microbiological contaminants, debris and dust. 7.8.2 Controlled storage conditions 7.8.2.1 Control of mould growth An environment with a relative humidity between 55% and 65% should be maintained to protect quality and prevent mould growth. A single water activity value may correspond to different moisture levels in different varieties of groundnuts. Producing countries should therefore determine for each of their own varieties of groundnuts, the moisture level that corresponds to the safe water activity value given in the Code. These moisture levels can then be used as local standards for field control. No groundnuts should be stored closer than 0.5 metres (1½ feet) from any outside wall. An active programme should be maintained to detect and control hazards from damp pallets, damp floors and walls, overhead moisture during storage, condensation, wet

Page 110: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 17 of 18 unloading and loading out conditions - all conducive to moisture pick-up and mould. Growth of toxigenic moulds may be prevented by packing nut products that have been dried to a "safe water activity" or by storing at a temperature sufficiently low to prevent mould growth. Exposed nut products in storage may be maintained at or dried to a "safe water activity" by control of the relative humidity of the circulating air. Those who use refrigerated storage should be aware that the water activity of nuts increases with increased temperature; this fact should be taken into account when changing storage temperatures. If the storage temperature of groundnuts is changed, e.g., cold groundnuts transferred to an area of high humidity or vice versa, care should be taken to see that moisture does not condense on the groundnuts. 7.8.2.2 Control of infestation by insects, mites and other arthropods. Groundnuts should be stored in such a manner that infestation can be controlled by such methods as anaerobic or refrigerated storage or fumigation prior to storage. Stored groundnuts should be inspected regularly and, if infested, fumigated by appropriate methods. If necessary they can be removed for fumigation. In this case the storage areas should be separately cleaned and disinfected. 7.9 Sampling and Laboratory Control Procedures 7.9.1 In addition to any control by the official agency having jurisdiction, it is desirable that each plant should have its own or contracted laboratory control of the hygienic quality of the nut products processed and of the pest control procedures. The amount and type of such control will vary with the different nut products as well as the needs of management. Such control should provide for rejection of all nuts that are unfit for human consumption and monitoring of the quality of the finished products. 7.9.2 Where appropriate, representative samples of the production should be taken to assess the safety and quality on the product. 7.9.3 Laboratory procedures used should preferably follow recognized or standard methods in order that the results may be readily interpreted. 8. END-PRODUCT SPECIFICATIONS Standard methods should be used for sampling, analysis and other determinations to meet the following specifications: 8.1 To the extent possible in good manufacturing practice the products should be free from objectionable matter and should not contain any substance in amounts which may represent a hazard to health. 8.2 When tested by appropriate methods of sampling and examination, the products: (a) should be free from pathogenic micro-organisms in amounts which may represent a hazard to

health; and

Page 111: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

CAC/RCP 22-1979 Page 18 of 18 (b) should not contain any substances originating from micro-organisms, particularly aflatoxin, in

amounts which exceed the tolerances or criteria established by the official agency having jurisdiction.

8.3 The products should comply with the provisions for food additives and contaminants laid down in Codex Commodity Standards and with maximum levels for pesticide residues recommended by the Codex Alimentarius Commission.

Page 112: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms

E

Maksimum Residu Vlak Bestuur: Grondbone

Suid Afrika, EU en Japan

(July 2012)

Maximum Residue Level Management: Groundnuts

South Africa, EU & Japan

(July 2012)

Page 113: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms
Page 114: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms
Page 115: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms
Page 116: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms
Page 117: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms
Page 118: Ouditriglyne vir Grondbone...Volwassenheid van oes is ᾿n belangrike faktor omdat plante wat te lank gelaat word, of grondbone wat onderontwikkel is, kan lei tot ᾿n groter voorkoms