Open Source Software Open Source Software & Freeware & Freeware กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก บบบบบบบ บบบบบบบบบบบ 21 บบบบบบ 2550
Open Source SoftwareOpen Source Software& Freeware& Freeware
กั�บกัารประยุกัต์�ใช้�ในสถานศึ�กัษากั�บกัารประยุกัต์�ใช้�ในสถานศึ�กัษา
บุ�ญเลิ�ศ อรุ�ณพิ�บุ ลิย์�
21 มี�นาคมี 2550
บญเลิ�ศึ อรณพิ�บ�ลิยุ� บญเลิ�ศึ อรณพิ�บ�ลิยุ�• น�กวิ�ชาการุ• ศ นย์�บุรุ�การุควิามีรุ �ทางวิ�ทย์าศาสตรุ�แลิะเทคโนโลิย์�
(STKS: Science and Technology Knowledge Services)• ส!าน�กงานพิ�ฒนาวิ�ทย์าศาสตรุ�แลิะเทคโนโลิย์�แห่$งชาต�
(สวิทช./NSTDA)• [email protected]• http://www.stks.or.th• http://www.stks.or.th/boonlert
ท่�านร��จั�กัท่�านร��จั�กั//เคยุได้�ยุ�นหร$อไม่�เคยุได้�ยุ�นหร$อไม่�• Joomla• Mambo• Linux• Moodle• Atutor
• Blog (Web log)• Wiki
Open Source SoftwareOpen Source Software
• ซอฟต�แวิรุ�ฟรุ�• ซอฟต�แวิรุ�โอเพินซอรุ�ส• ซอฟต�แวิรุ�ต�นฉบุ�บุรุห่�สเปิ)ด
– เปิ)ดเผย์ Source Code– www.sourceforge.net
• OSS• ซอฟต�แวิรุ�เสรุ�
ท่&าไม่ ท่&าไม่ OSS OSS ค$อท่างเลิ$อกัค$อท่างเลิ$อกั• งบุปิรุะมีาณจั�ดซ-.อจั�ดห่าซอฟต�แวิรุ� ครุ�ภั�ณฑ์�
คอมีพิ�วิเตอรุ�• กฏห่มีาย์ลิ�ขส�ทธิ์�4• กฏห่มีาย์การุกรุะท!าควิามีผ�ดทางคอมีพิ�วิเตอรุ�
พิ.ศ. 2550
ซอฟต์�แวร�ผี- ซอฟต์�แวร�ผี- CD CD เถ$/อนเถ$/อน
กัารกัระท่&าความ่ผี�ด้อ$/นๆกัารกัระท่&าความ่ผี�ด้อ$/นๆ• การุส$งข�อมี ลิห่รุ-อจัดห่มีาย์อ�เลิ5กทรุอน�กส�โดย์
ปิกปิ)ดห่รุ-อปิลิอมีแปิลิงแห่ลิ$งท�6มีา มีาตรุา 11• การุกรุะท!าซ76งก$อให่�เก�ดผลิกรุะทบุต$อควิามีมี�6นคง
มีาตรุา 12• การุจั!าห่น$าย์/เผย์แพิรุ$ช�ดค!าส�6งท�6ใช�ในการุกรุะท!า
ผ�ด มีาตรุา 13 • การุเผย์แพิรุ$เน-.อห่าอ�นไมี$เห่มีาะสมี มีาตรุา 14
กัารกัระท่&าความ่ผี�ด้กัารกัระท่&าความ่ผี�ด้• สปิาย์แวิรุ� (Spyware)• Sniffer• การุใช�ช�ดค!าส�6งในทางมี�ชอบุ (Malicious code)
เช$น Viruses, Worms, Trojan horses• Spamming• การุโพิสต� ห่รุ-อน!าเข�าข�อมี ลิ• การุต�ดต$อภัาพิ
บท่ลิงโท่ษบท่ลิงโท่ษฐานควิามีผ�ด โทษจั!าค�ก โทษปิรุ�บุ
มีาตรุา ๕ เข�าถึ7งคอมีฯ โดย์มี�ชอบุ ไมี$เก�น 6 เด-อน ไมี$เก�น 10,000
มีาตรุา ๖ ลิ$วิงรุ �มีาตรุการุปิ@องก�น ไมี$เก�น 1 ปิA ไมี$เก�น 20,000
มีาตรุา ๗ เข�าถึ7งข�อมี ลิโดย์มี�ชอบุ ไมี$เก�น 2 ปิA ไมี$เก�น 40,000
มีาตรุา ๘ การุด�กข�อมี ลิคอมีพิ�วิเตอรุ� ไมี$เก�น 3 ปิA ไมี$เก�น 60,000
มีาตรุา ๙ การุรุบุกวินข�อมี ลิคอมีพิ�วิเตอรุ� ไมี$เก�น 5 ปิA ไมี$เก�น 100,000
มีาตรุา ๑๐ การุรุบุกวินรุะบุบุคอมีพิ�วิเตอรุ� ไมี$เก�น 5 ปิA ไมี$เก�น 100,000
บท่ลิงโท่ษบท่ลิงโท่ษฐานควิามีผ�ด โทษจั!าค�ก โทษปิรุ�บุ
มีาตรุา ๑๑ สแปิมีเมีลิ� - ไมี$เก�น 100,000
มีาตรุา ๑๒(๑) ก$อควิามีเส�ย์ห่าย์แก$ข�อมี ลิ ไมี$เก�น 10 ปิA (แลิะ) ไมี$เก�น200,000
มีาตรุา ๑๒(๒) กรุะทบุควิามีมี�6นคง 3 - 15 ปิA 60,000 - 300,000
มีาตรุา ๑๒ เปิHนเห่ต�ให่�เส�ย์ช�วิ�ต 10 – 20 ปิA -
มีาตรุา ๑๓ จั!าห่น$าย์/เผย์แพิรุ$ช�ดค!าส� 6ง ไมี$เก�น 1 ปิA ไมี$เก�น 20,000
มีาตรุา ๑๔ เผย์แพิรุ$เน-.อห่าไมี$เห่มีาะสมี ไมี$เก�น 5 ปิA ไมี$เก�น 100,000
กัารใช้�งานในป2จัจับ�นกัารใช้�งานในป2จัจับ�น• คอมีพิ�วิเตอรุ� 1 เครุ-6อง
– รุะบุบุปิฏ�บุ�ต�การุ– ซอฟต�แวิรุ�ออฟฟ)ศ– ซอฟต�แวิรุ�สรุ�างเอกสารุ PDF– ซอฟต�แวิรุ�งานกรุาฟ)ก– ซอฟต�แวิรุ�บุ�บุอ�ดข�อมี ลิ– ซอฟต�แวิรุ�ด ภัาพิ แลิะมี�ลิต�มี�เด�ย์
ความ่จั&าเป3นความ่จั&าเป3น• คอมีพิ�วิเตอรุ� 1 เครุ-6อง
– รุะบุบุปิฏ�บุ�ต�การุ 5,000.00– ซอฟต�แวิรุ�ออฟฟ)ศ 15,000.00– ซอฟต�แวิรุ�สรุ�างเอกสารุ PDF 20,000.00– ซอฟต�แวิรุ�งานกรุาฟ)ก 20,000.00– ซอฟต�แวิรุ�บุ�บุอ�ดข�อมี ลิ 8,000.00– ซอฟต�แวิรุ�ด ภัาพิ แลิะมี�ลิต�มี�เด�ย์ 8,000.00
ยุอด้รวม่ยุอด้รวม่• คอมีพิ�วิเตอรุ� 1 เครุ-6อง 30,000.00
– รุะบุบุปิฏ�บุ�ต�การุ 5,000.00– ซอฟต�แวิรุ�ออฟฟ)ศ 15,000.00– ซอฟต�แวิรุ�สรุ�างเอกสารุ PDF 20,000.00– ซอฟต�แวิรุ�งานกรุาฟ)ก 20,000.00– ซอฟต�แวิรุ�บุ�บุอ�ดข�อมี ลิ 8,000.00– ซอฟต�แวิรุ�ด ภัาพิ แลิะมี�ลิต�มี�เด�ย์ 8,000.00
76,000.00
ความ่เป3นจัร�งในป2จัจับ�นความ่เป3นจัร�งในป2จัจับ�น
ซอฟต�แวิรุ�ผ�CD เถึ-6อน
ม่ม่ม่องม่ม่ม่อง//ท่างเลิ$อกัใหม่�ท่างเลิ$อกัใหม่�
ม่�ลิค�าซอฟต์�แวร�ม่�ลิค�าซอฟต์�แวร�
• OpenOffice.org ฟรุ�• GIMP ฟรุ�• PDF Creator ฟรุ�• 7-Zip ฟรุ�• Xn-View ฟรุ�
เช้$/อถ$อได้�ม่ากัเพิ-ยุงใด้เช้$/อถ$อได้�ม่ากัเพิ-ยุงใด้• Community ขนาดให่ญ$
– http://www.sourceforge.net
• ย์7ดมีาตรุฐาน– การุพิ�ฒนาโปิรุแกรุมีต$างๆ มี�มีาตรุฐานการุพิ�ฒนาท�6
ช�ดเจัน• รุะบุบุเปิ)ด
– เปิ)ดเผย์ต�นฉบุ�บุซอฟต�แวิรุ� ท!าให่�ศ7กษาแลิะปิรุ�บุแก�ไขได�
เช้$/อถ$อได้�ม่ากัเพิ-ยุงใด้เช้$/อถ$อได้�ม่ากัเพิ-ยุงใด้• ห่น$วิย์งานของปิรุะเทศให่�การุสน�บุสน�น
– NECTEC– NSTDA– SIPA– STKS– การุไฟฟ@าฝ่Mาย์ผลิ�ตแห่$งปิรุะเทศไทย์– การุบุ�นไทย์
ศึ�นยุ�เท่คโนโลิยุ-อ�เลิ4กัท่รอน�กัส�ศึ�นยุ�เท่คโนโลิยุ-อ�เลิ4กัท่รอน�กัส� แลิะคอม่พิ�วเต์อร�แห�งช้าต์� แลิะคอม่พิ�วเต์อร�แห�งช้าต์� NECTECNECTEC
www.nectec.or.thwww.nectec.or.th
SIPA : www.sipa.or.thSIPA : www.sipa.or.th
ส!าน�กงานส$งเสรุ�มีอ�ตสาห่กรุรุมีซอฟต�แวิรุ�แห่$งชาต�
กัรณ-ศึ�กัษาจัากั กัรณ-ศึ�กัษาจัากั NECTECNECTEC
• ส$งเสรุ�มีการุใช� OSS/Freeware– บุนรุะบุบุปิฏ�บุ�ต�การุ Microsoft Windows
• จั�ดท!าส-6อเผย์แพิรุ$เพิ-6อส$งเสรุ�มีการุใช�งาน OOo แลิะ OSS/Freeware – ค $มี-อ/ส-6อเรุ�ย์นรุ �ออนไลิน�
(http://elearning.nectec.or.th)
กัรณ-ศึ�กัษาจัากั กัรณ-ศึ�กัษาจัากั NECTECNECTEC
• ปิรุะห่ย์�ดงบุปิรุะมีาณค$าใช�จั$าย์ซอฟต�แวิรุ�200 ลิ�านบุาท
• ลิดควิามีเส�6ย์งการุตรุวิจัจั�บุการุลิะเมี�ดลิ�ขส�ทธิ์�4ซอฟต�แวิรุ�
• ส$งเสรุ�มีการุมี�ค�ณธิ์รุรุมี จัรุ�ย์ธิ์รุรุมีด�านไอซ�ท�
OSS & Freeware for OSS & Freeware for EducationEducation
• ด!าเน�นการุโดย์– ศ นย์�บุรุ�การุควิามีรุ �ทางวิ�ทย์าศาสตรุ�แลิะ
เทคโนโลิย์� (STKS – Science and Technology Knowledge Services)
– ส!าน�กงานพิ�ฒนาวิ�ทย์าศาสตรุ�แลิะเทคโนโลิย์�แห่$งชาต� (สวิทช.)
• www.stks.or.th
STKS & OSS/FreewareSTKS & OSS/Freeware
• ให่�การุสน�บุสน�นการุฝ่Nกอบุรุมี การุถึ$าย์ทอดควิามีรุ � แลิะเทคโนโลิย์�
• พิ�ฒนาส-6อการุเรุ�ย์นการุสอน/ฝ่Nกอบุรุมี– Online http://www.stks.or.th/elearning– STKS Blog http://www.stks.or.th/blog– ค $มี-อการุใช�งานโปิรุแกรุมี
STKS & OSS/FreewareSTKS & OSS/Freeware
• http://www.stks.or.th
• http://elearning.nectec.or.th
• http://www.nectec.or.th
• http://www.thaiopensource.org
• http://converttle.nectec.or.th
• http://docs.google.com
• ค $มี-อท�.งท�6เปิHนรุ ปิเลิ$มีแลิะออนไลิน�
OSS/FreewareOSS/Freeware
• OpenOffice.org• XnView• GIMP• 7-Zip, IZarc• Dia• LexiTron• FreeMind
•MS Office•ACDSee•PhotoShop•Winzip•Visio•Thai Dictionary•Mind Manager
OSS/FreewareOSS/Freeware
• Joomla, Mambo
• CamStudio• LearnSquare• Greenstone
•Dreamweaver•Captivate•E-Learning System•Digital Library
28
แนวท่างกัารแนวท่างกัารจั�ด้ซ$5อจั�ด้ซ$5อ• จั�ดซ-.อคอมีพิ�วิเตอรุ�พิรุ�อมีลิ�ขส�ทธิ์�4
MS Windows (รุาคาไมี$เก�น 3,000 บุาทต$อ Licence)
• เลิ-อกใช�/ต�ดต�.งซอฟต�แวิรุ� OSS/Freeware
แนวท่างกัารจั�ด้กัารเร-ยุนกัารสอนแนวท่างกัารจั�ด้กัารเร-ยุนกัารสอน
• เสรุ�มีการุใช�งานโปิรุแกรุมีในกลิ�$มี OSS/Freeware เข�าก�บุวิ�ชาต$างๆ เช$น– การุสรุ�างเอกสารุส�6งพิ�มีพิ�ด�วิย์ OpenOffice.org
Writer– การุค!านวิณด�วิย์ OpenOffice.org Calc– การุสรุ�างส-6อน!าเสนอด�วิย์ OpenOffice.org
Impress– การุสรุ�างบุทเรุ�ย์นคอมีพิ�วิเตอรุ�ด�วิย์ CamStudio
แนวท่างกัารจั�ด้กัารเร-ยุนกัารสอนแนวท่างกัารจั�ด้กัารเร-ยุนกัารสอน– การุสรุ�ปิการุปิรุะช�มีรุะดมีสมีอง การุปิรุะช�มี ห่รุ-อ
แผนการุเรุ�ย์น แผนการุสอนด�วิย์ FreeMind– การุสรุ�างเวิ5บุไซต�ด�วิย์ Joomla– การุพิ�ฒนาส-6อ e-Learning ด�วิย์ LearnSquare– การุส-บุค�นข�อมี ลิด�วิย์ FireFox– การุบุ�นท7กเส�ย์งด�วิย์ Audacity– การุสรุ�างสรุรุค�งานกรุาฟ)กด�วิย์ GIMP ห่รุ-อ
InkScape
แหลิ�งด้าวน�โหลิด้โปรแกัรม่แหลิ�งด้าวน�โหลิด้โปรแกัรม่• http://www.stks.or.th• http://www.sourcefoge.com• http://www.download.com
ใช้�ยุากัจัร�งหร$อใช้�ยุากัจัร�งหร$อ
• “ ”ควิามีเคย์ช�นท!าให่�รุ �ส7กวิ$า ย์าก
Mozilla FireFoxMozilla FireFox
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• ย์อมีรุ�บุข�อตกลิง
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• เลิ-อกรุ ปิแบุบุการุต�ดต�.ง
Mozilla FireFoxMozilla FireFox
Mozilla FireFoxMozilla FireFox
Mozilla FireFoxMozilla FireFox
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• การุเพิ�6มีลิ กเลิ$น Extensions
ไปิท�6เมีน Tool / Add-Ons
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• เลิ-อก Get Extension
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• จัะเข�าส $เวิ5บุไซต�ส!าห่รุ�บุโห่ลิด Get Extension
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• สามีารุถึ Search ห่า Extention ท�6ต�องการุได�
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• ดาวิน�โห่ลิด Extension ท�6ต�องการุ
Mozilla FireFoxMozilla FireFox
• ต�ดต�.งExtension
Mozilla FireFoxMozilla FireFox
• Restart Browser
Mozilla FireFoxMozilla FireFox
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• Themes
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• เลิ-อก Mode ของ Themes ท�6ต�องการุ
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• เลิ-อก Themes ท�6ต�องการุ
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• ดาวิน�โห่ลิด Themes ท�6ต�องการุ
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• ต�ดต�.ง Themes
Mozilla FireFoxMozilla FireFox
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• Restart Browser
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• เลิ-อกค!าส�6ง Use Themes
Mozilla FireFoxMozilla FireFox
Mozilla FireFoxMozilla FireFox• ห่น�า Browser จัะเปิลิ�6ย์นไปิตามี
Themes ท�6เรุาเลิ-อก
XnviewXnview
XnviewXnview
XnviewXnview
XnviewXnview
XnviewXnview
XnviewXnview
XnviewXnview
XnviewXnview
XnviewXnview
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
LexiTronLexiTron
FreeMindFreeMind
FreeMindFreeMind
FreeMindFreeMind
FreeMindFreeMind
FreeMindFreeMind
FreeMindFreeMind
FreeMindFreeMind
FreeMindFreeMind
FreeMindFreeMind
FreeMindFreeMind
DiaDia
• เลิ-อกภัาษาท�6ใช�
DiaDia
DiaDia
DiaDia
DiaDia
DiaDia
DiaDia
OpenOffice.orgOpenOffice.org
• เปิHน OpenSource• เปิHน Software ส!าห่รุ�บุงานส!าน�กงาน
เช$นเด�ย์วิก�บุ MS Office
ข้�อควรท่ราบในกัารต์�ด้ต์�5งข้�อควรท่ราบในกัารต์�ด้ต์�5ง
กัารเร-ยุกัโปรแกัรม่กัารเร-ยุกัโปรแกัรม่• Start• Program• OpenOffice.org 2.0• OpenOffice.org Writer
กัารป7ด้ กัารป7ด้ QuickStarterQuickStarter
• การุปิ)ดช�6วิครุาวิ– คลิ�กขวิาท�6 Icon ท�6มี�มีลิ$างด�านขวิาของ Task Bar– เลิ-อกค!าส�6ง Exit QuickStarter
• การุปิ)ดอย์$างถึาวิรุ– “ ” ให่�ย์กเลิ�กเครุ-6อง ถึ ก ห่น�าค!าส�6ง Load
OpenOffice.org During System Start-Up ก$อน
– จัากน�.นจั7งเลิ-อกค!าส�6ง Exit QuickStarter
Config FontConfig Font• ท!าไมีต�อง Config
– เน-6องจัากการุใช�การุท�6วิไปิจัะเก�ดปิOญห่า Font ไมี$ตรุงก�น เวิลิาเปิลิ�6ย์นภัาษา ท!าให่�ต�วิอ�กษรุด ไมี$สวิย์งามี
กัารปร�บแต์�งหน�วยุไม่�บรรท่�ด้กัารปร�บแต์�งหน�วยุไม่�บรรท่�ด้• แบุบุช$วิงครุาวิ
– คลิ�กขวิาท�6แถึบุไมี�บุรุรุท�ด– เลิ-อกห่น$วิย์วิ�ดท�6ต�องการุ
• แบุบุถึาวิรุ– คลิ�กค!าส�6ง Tools >> Options >>
OpenOffice.org Writer >> General– เลิ-อกห่น$วิย์วิ�ดท�6ต�องการุ แลิ�วิคลิ�กปิ�Mมี OK
เท่คน�คกัารพิ�ม่พิ�เท่คน�คกัารพิ�ม่พิ�• การุข7.นห่น�าให่มี$กด Ctrl Enter • การุต�ดค!ากด Shift Enter
กัารจั�ด้พิารากัราฟเอกัสารกัารจั�ด้พิารากัราฟเอกัสาร• คลิ�กค�างปิ�Mมีสามีเห่ลิ�6ย์มีบุนแถึบุไมี�บุรุรุท�ด
แลิ�วิลิาก ก!าห่นดรุ ปิแบุบุตามีต�องการุ• เลิ-อกจัากปิ�Mมีเครุ-6องมี-อบุน Toolbars
กัารแปลิงเอกัสารเป3น กัารแปลิงเอกัสารเป3น PDFPDF
• คลิ�กค!าส�6ง File >> Export as PDF...• ต�.งช-6อเอกสารุ แลิ�วิ คลิ�กปิ�Mมี Save• ต�.งค$าต$างๆ ในห่น�าต$าง PDF Options
แลิ�วิคลิ�กปิ�Mมี Export
ท่&างานกั�บท่&างานกั�บ StyleStyle
• การุพิ�มีพิ�เอกสารุอย์$างมี�มีาตรุฐาน• โดย์คลิ�กเลิ-อก Heading ให่�ก�บุข�อควิามี เช$น
– ห่�วิข�อห่ลิ�กใช� Heading 1– ห่�วิข�อรุองลิงมีาใช� Heading 2
• โปิรุแกรุมีจัะน!าไปิปิรุะมีวิลิผลิแค$ 3 ห่�วิข�อ ค-อ - Heading 1
- Heading 2 - Heading 3
กัารสร�างสารบ�ญจัากั กัารสร�างสารบ�ญจัากั StyleStyle
• คลิ�กค!าส�6ง Insert >> Indexes and Tables
• เลิ-อกค!าส�6ง Indexes and Tables อ�กครุ�.ง• ต�.งช-6อ Table เช$น สารุบุ�ญ• คลิ�กปิ�Mมี OK
กัารสร�างแบบฟอร�ม่กัารสร�างแบบฟอร�ม่ แลิะบ�นท่�กัเป3น แลิะบ�นท่�กัเป3น TemplateTemplate
• ออกแบุบุ Template• คลิ�กเมีน File >> Templates• เลิ-อกค!าส�6ง Save• ต�.งช-6อ Templates แลิ�วิคลิ�กปิ�Mมี OK
ข้อข้อบคณข้อข้อบคณhttp://www.stks.or.th
http://www.stks.or.th/elearning