OSMANİYE KORKUT ATA ÜNİVERSİTESİ Osmaniye MYO BİLGİSAYARLI MUHASEBE Öğr.Gör.Fevzi APAYDIN

OSMANİYE KORKUT ATAOSMANİYE KORKUT ATAÜNİVERSİTESİÜNİVERSİTESİOsmaniye MYOOsmaniye MYO

BİLGİSAYARLI MUHASEBEBİLGİSAYARLI MUHASEBE

Öğr.Gör.Fevzi APAYDINÖğr.Gör.Fevzi APAYDIN

TEMEL KAVRAMLARTEMEL KAVRAMLAR

Ticari İşletmeTicari İşletme EsnafEsnaf Serbest Meslek ErbabıSerbest Meslek Erbabı TacirTacir Ön MuhasebeÖn Muhasebe MuhasebeMuhasebe

TİCARİ İŞLETMETİCARİ İŞLETME

Türk Ticaret Kanununa Göre Ticari İşletme:Türk Ticaret Kanununa Göre Ticari İşletme:

“ “ ticarethane veya fabrika ya da ticari ticarethane veya fabrika ya da ticari şekilde işletilen diğer şekilde işletilen diğer müesseselerdir.”müesseselerdir.”

Ticari İşletmenin Ticari İşletmenin UnsurlarıUnsurları

Kazanç sağlamayı hedef almaKazanç sağlamayı hedef alma DevamlılıkDevamlılık Kazancı esnaf ölçüsünü aşmaKazancı esnaf ölçüsünü aşma

ESNAFESNAF

- NEDİR?- NEDİR?

Türk Ticaret Kanununa Göre Esnaf:Türk Ticaret Kanununa Göre Esnaf:

““Ekonomik faaliyeti parasal Ekonomik faaliyeti parasal sermayesinden ziyade bedeni sermayesinden ziyade bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı ancak çalışmasına dayanan ve kazancı ancak geçimini sağlamaya yetecek derecede geçimini sağlamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleridir.”az olan sanat ve ticaret sahipleridir.”

507 Sayılı Esnaf ve 507 Sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Küçük Sanatkârlar

Kanununun 2. Kanununun 2. Maddesine Göre Esnaf Maddesine Göre Esnaf

Olmanın Şartları:Olmanın Şartları: Bedeni çalışma ile sermaye eşit Bedeni çalışma ile sermaye eşit

oranda olmalıdır.oranda olmalıdır. Gelir seviyesi geçime oranla değil o Gelir seviyesi geçime oranla değil o

yer gelenek ve göreneklerine göre yer gelenek ve göreneklerine göre tacir niteliğini kazanmayı tacir niteliğini kazanmayı gerektirmeyecek miktarla sınırlı gerektirmeyecek miktarla sınırlı olmalıdır.olmalıdır.

TACİRTACİR

- NEDİR?- NEDİR?

Türk Ticaret Kanununa Göre Tacir:Türk Ticaret Kanununa Göre Tacir:

“ “ Bir ticari işletmeyi kısmen Bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına dahi olsa kendi adına işleten kişiye tacir denir.”işleten kişiye tacir denir.”

TACİRTACİR

- SINIFLANDIRILMASI- SINIFLANDIRILMASI

Türk Ticaret Kanunu Tacirleri Nasıl Türk Ticaret Kanunu Tacirleri Nasıl Sınıflandırmıştır?Sınıflandırmıştır?

Vergi Usul Kanunu Tacirleri Nasıl Vergi Usul Kanunu Tacirleri Nasıl Sınıflandırmıştır?Sınıflandırmıştır?

Türk Ticaret Kanununa GöreTürk Ticaret Kanununa Göre TacirlerTacirler

Gerçek Kişi TacirlerGerçek Kişi Tacirler

Tüzel Kişi TacirlerTüzel Kişi Tacirler

TÜRK TİCARET KANUNUNA GÖRE TACİR OLMANIN TÜRK TİCARET KANUNUNA GÖRE TACİR OLMANIN SONUÇLARISONUÇLARI

(TACİRLERİN HAK VE SORUMLULUKLARI)(TACİRLERİN HAK VE SORUMLULUKLARI)

Bir ticaret unvanı seçmek ve kullanmak,Bir ticaret unvanı seçmek ve kullanmak, İflasa tabi olmak,İflasa tabi olmak, Ticari defterleri tutmak,Ticari defterleri tutmak, Ticaret siciline kaydolmak,Ticaret siciline kaydolmak, Ticaret ve Sanayi odalarına kaydolmak,Ticaret ve Sanayi odalarına kaydolmak, Basiretli iş adamı gibi hareket etmek,Basiretli iş adamı gibi hareket etmek, Ticaret Karinesi(Borçlarının ticari olması),Ticaret Karinesi(Borçlarının ticari olması), Ücret istemek,Ücret istemek, Faiz istemek,Faiz istemek, Fatura verme zorunluluğu ve teyit mektubu,Fatura verme zorunluluğu ve teyit mektubu, Ücret ve cezai şartın indirilmesini mahkemeden isteyememek,Ücret ve cezai şartın indirilmesini mahkemeden isteyememek, Ticari örf ve âdeti, tacirlere mutlak olarak uygulamakTicari örf ve âdeti, tacirlere mutlak olarak uygulamak

VERGİ USUL KANUNUNA VERGİ USUL KANUNUNA GÖRE GÖRE TACİRTACİR

1. Sınıf Tacir1. Sınıf Tacir

2. Sınıf Tacir2. Sınıf Tacir

1.SINIF TACİR1.SINIF TACİR

V.U.K.’nun 177. Maddesine Göre V.U.K.’nun 177. Maddesine Göre Aşağıda Sayılan Tacirler 1.Sınıf Aşağıda Sayılan Tacirler 1.Sınıf Tacirdir.Tacirdir.

1- Statüsü Gereği 1.Sınıf Tacirler,1- Statüsü Gereği 1.Sınıf Tacirler,

2- Yıllık Alım Satım ve Hasılat 2- Yıllık Alım Satım ve Hasılat Tutarlarına Göre 1.Sınıf Tacirler,Tutarlarına Göre 1.Sınıf Tacirler,

3- Kendi İsteğine Göre 1.Sınıf Tacirler.3- Kendi İsteğine Göre 1.Sınıf Tacirler.

1- STATÜSÜ GEREĞİ 1.SINIF 1- STATÜSÜ GEREĞİ 1.SINIF TACİRLERTACİRLER

Her türlü ticaret şirketleri,Her türlü ticaret şirketleri, Kurumlar Vergisine tabi diğer tüzel Kurumlar Vergisine tabi diğer tüzel

kişiler.kişiler.

2- Yıllık Alım Satım ve Hasılat Tutarlarına 2- Yıllık Alım Satım ve Hasılat Tutarlarına GöreGöre 1.Sınıf Tacirler 1.Sınıf Tacirler

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımları tutarı işledikten sonra satan ve yıllık alımları tutarı 160.000.-TL’ yi veya satışlarının tutarı 160.000.-TL’ yi veya satışlarının tutarı 220.000.-TL’ yi aşanlar,220.000.-TL’ yi aşanlar,

Birinci bentte yazılı olanların dışındaki Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayrisafi iş hasılatı 88.000.-TL’ yi aşanlar,gayrisafi iş hasılatı 88.000.-TL’ yi aşanlar,

Bir ve ikinci bentlerde yazılı işlerin birlikte Bir ve ikinci bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde, ikinci bentte yazılı iş yapılması halinde, ikinci bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarlarının hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarlarının toplamı 160.000.-TL’ yi aşanlar toplamı 160.000.-TL’ yi aşanlar

3- KENDİ İSTEĞİNE GÖRE 3- KENDİ İSTEĞİNE GÖRE 1.SINIF TACİRLER.1.SINIF TACİRLER.

- Normalde 2. sınıf tacir olması - Normalde 2. sınıf tacir olması gerekirken 1.sınıf tacir olmak gerekirken 1.sınıf tacir olmak isteyenler.isteyenler.

2. SINIF TACİR2. SINIF TACİRVergi Usul Kanununun 178. Vergi Usul Kanununun 178.

Maddesine Göre Aşağıda Sayılanlar Maddesine Göre Aşağıda Sayılanlar 2. Sınıf Tacir Sayılırlar;2. Sınıf Tacir Sayılırlar;

a)a)V.U.K.’un 177. maddesi dışında kalanlar,V.U.K.’un 177. maddesi dışında kalanlar,

b)b)Kurumlar Vergisi mükelleflerinden Kurumlar Vergisi mükelleflerinden işletme hesabı esasına göre defter işletme hesabı esasına göre defter tutmasına Maliye Bakanlığı tarafından izin tutmasına Maliye Bakanlığı tarafından izin verilenler.verilenler.

V.U.K.’UNA GÖRE V.U.K.’UNA GÖRE TACİRLERDE TACİRLERDE SINIF SINIF

DEĞİŞTİRMEDEĞİŞTİRME

V.U.K.’unda yazılı hadler dikkate V.U.K.’unda yazılı hadler dikkate alınarak tacirler 1.sınıftan 2. sınıfa alınarak tacirler 1.sınıftan 2. sınıfa düşebilir, 2.sınıftan 1.sınıfa düşebilir, 2.sınıftan 1.sınıfa yükselebilir.yükselebilir.

TACİRİN ÇEŞİTLİ KURUM VE TACİRİN ÇEŞİTLİ KURUM VE KURULUŞLARA KARŞI KURULUŞLARA KARŞI

SORUMLULUKLARISORUMLULUKLARI Maliyeye (Vergi Dairesine) karşı Maliyeye (Vergi Dairesine) karşı

sorumlulukları,sorumlulukları, Sosyal Güvenlik Kuruluşlarına karşı Sosyal Güvenlik Kuruluşlarına karşı

sorumlulukları,sorumlulukları, Belediyeye karşı sorumlulukları,Belediyeye karşı sorumlulukları, Ticaret Siciline karşı sorumlulukları,Ticaret Siciline karşı sorumlulukları, Mesleki teşekküllere karşı Mesleki teşekküllere karşı

sorumlulukları,sorumlulukları, Bölge Çalışma Müdürlüğüne karşı Bölge Çalışma Müdürlüğüne karşı

sorumluluklarısorumlulukları

TACİRİN MALİYEYE (VERGİ TACİRİN MALİYEYE (VERGİ DAİRESİNE) KARŞI DAİRESİNE) KARŞI SORUMLULUKLARISORUMLULUKLARI

1- Bildirimde bulunma, 1- Bildirimde bulunma, 2- Devamlı bilgi verme,2- Devamlı bilgi verme,3- Defter Tutma,3- Defter Tutma,4- Belgelendirme,4- Belgelendirme,5- Ödeme kaydedici cihaz kullanma,5- Ödeme kaydedici cihaz kullanma,6- Vergi Levhası tasdik ettirme ve asma,6- Vergi Levhası tasdik ettirme ve asma,7- Beyanname verme,7- Beyanname verme,8- Muhafaza, ibraz ve diğer 8- Muhafaza, ibraz ve diğer

sorumluluklar.sorumluluklar.

1- BİLDİRİMDE BULUNMA 1- BİLDİRİMDE BULUNMA SORUMLULUĞUSORUMLULUĞU

İşe başlamayı bildirme,İşe başlamayı bildirme, Adres, iş ve işletmede meydana Adres, iş ve işletmede meydana

gelen değişiklikleri bildirme,gelen değişiklikleri bildirme, İşi bırakmayı bildirme.İşi bırakmayı bildirme.

2- DEVAMLI BİLGİ VERME 2- DEVAMLI BİLGİ VERME SORUMLULUĞUSORUMLULUĞU

Vergi kanunları bazı Vergi kanunları bazı tacirlerin(eczaneler gibi) tacirlerin(eczaneler gibi) faaliyetleriyle ilgili bilgileri sürekli faaliyetleriyle ilgili bilgileri sürekli ve düzenli olarak maliyeye ve düzenli olarak maliyeye bildirmesini şart koşmuştur.bildirmesini şart koşmuştur.

3- DEFTER TUTMA SORUMLULUĞU3- DEFTER TUTMA SORUMLULUĞU-Tacirler iş ve işlemlerini belgeleriyle Tacirler iş ve işlemlerini belgeleriyle birlikte T.T.K. ve V.U.K.’unda belirtilen birlikte T.T.K. ve V.U.K.’unda belirtilen defterlere kaydetmek zorundadırlar.defterlere kaydetmek zorundadırlar.T.T.K.’una göre tutulması ve tasdiki zorunlu defterler:T.T.K.’una göre tutulması ve tasdiki zorunlu defterler:a)a)Yevmiye Defteri,Yevmiye Defteri,b)b)Defteri Kebir,Defteri Kebir,c)c)Envanter Defteri,Envanter Defteri,d)d)Karar Defteri,Karar Defteri,e)e)İşletme Hesabı Defteri, İşletme Hesabı Defteri, f)f)Serbest Meslek Kazanç Defteri.Serbest Meslek Kazanç Defteri.V.U.K.’una göre tutulması ve tasdiki zorunlu defterler:V.U.K.’una göre tutulması ve tasdiki zorunlu defterler:a)a)Yevmiye Defteri,Yevmiye Defteri,b)b)Envanter Defteri,Envanter Defteri,c)c)İşletme Hesabı Defteri,İşletme Hesabı Defteri,d)d)Çiftçi İşletme Defteri,Çiftçi İşletme Defteri,e)e)İmalat Defteri,İmalat Defteri,f)f)Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hasılat Defteri,Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hasılat Defteri,g)g)Serbest Meslek Kazanç Defteri.Serbest Meslek Kazanç Defteri.

3- DEFTER TUTMA3- DEFTER TUTMA SORUMLULUĞUSORUMLULUĞUHangi Tacir Hangi Defteri Tutacak?Hangi Tacir Hangi Defteri Tutacak?

- 1. Sınıf tacirler aşağıdaki defterleri tutmak - 1. Sınıf tacirler aşağıdaki defterleri tutmak zorundadırlar:zorundadırlar:a) Yevmiye Defteri,a) Yevmiye Defteri,b) Defteri Kebir,b) Defteri Kebir,c) Envanter ve Bilanço Defteri,c) Envanter ve Bilanço Defteri,d) İmalat Defteri(Üretim İşletmeleri),d) İmalat Defteri(Üretim İşletmeleri),e) Karar Defteri(Tüzel Kişi Tacirler).e) Karar Defteri(Tüzel Kişi Tacirler).

- 2. Sınıf tacirler aşağıdaki defteri tutmak 2. Sınıf tacirler aşağıdaki defteri tutmak zorundadırlar:zorundadırlar:a) İşletme Hesabı Defteria) İşletme Hesabı Defteri

- Serbest Meslek Erbabı aşağıdaki defteri tutmak Serbest Meslek Erbabı aşağıdaki defteri tutmak zorundadır:zorundadır:a) Serbest Meslek Kazanç Defteria) Serbest Meslek Kazanç Defteri

3- DEFTER TUTMA3- DEFTER TUTMA SORUMLULUĞUSORUMLULUĞUTUTULMASI ZORUNLU DEFTERLERİN TASDİKİTUTULMASI ZORUNLU DEFTERLERİN TASDİKİ

- V.U.K.’una göre defterler aşağıda belirtilen - V.U.K.’una göre defterler aşağıda belirtilen süreler içerisinde notere tasdik ettirilmelidir.süreler içerisinde notere tasdik ettirilmelidir.

Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete girenler, işe başlama, sınıf bir mükellefiyete girenler, işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce,önce,

Vergi muafiyeti kalkanlar, muaflıktan çıkma Vergi muafiyeti kalkanlar, muaflıktan çıkma tarihinden itibaren on gün içerisinde,tarihinden itibaren on gün içerisinde,

Öteden beri işe devam etmekte olanlar, defterlerin Öteden beri işe devam etmekte olanlar, defterlerin kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son ayda,ayda,

Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler, Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler, Ocak ayı; hesap dönemleri Maliye Bakanlığınca Ocak ayı; hesap dönemleri Maliye Bakanlığınca tespit edilenler, bu dönemin ilk ayı içinde,tespit edilenler, bu dönemin ilk ayı içinde,

Defterlerin dolması dolayısıyla veya sair sebeplerle Defterlerin dolması dolayısıyla veya sair sebeplerle yıl içinde yeni defter kullanmaya zorunlu olanlar, yıl içinde yeni defter kullanmaya zorunlu olanlar, bunları kullanmaya başlamadan önce,bunları kullanmaya başlamadan önce,

3- DEFTER TUTMA3- DEFTER TUTMA SORUMLULUĞUSORUMLULUĞU

DEFTERLERİN KAYIT DÜZENİ VE ZAMANIDEFTERLERİN KAYIT DÜZENİ VE ZAMANI

V.U.K.’una göre defterlere kayıt düzeni ve zamanı:V.U.K.’una göre defterlere kayıt düzeni ve zamanı:

a)a) Defterler Türkçe tutulmalıdır,Defterler Türkçe tutulmalıdır,b)b) Defterler silinmez bir kalemle veya makine ile Defterler silinmez bir kalemle veya makine ile

yazılmalıdır,yazılmalıdır,c)c) Yanlış kayıtlar usulüne göre düzeltilmelidir,Yanlış kayıtlar usulüne göre düzeltilmelidir,d)d) Boş satır ve sayfa bırakılamaz, sayfalar yok Boş satır ve sayfa bırakılamaz, sayfalar yok

edilemez,edilemez,e)e) İşlemler defterlere en geç 10 gün içerisinde İşlemler defterlere en geç 10 gün içerisinde

kaydedilmelidir. Ancak, kayıtlarını sürekli olarak kaydedilmelidir. Ancak, kayıtlarını sürekli olarak muhasebe fişleri veya bordro gibi yetkililerin muhasebe fişleri veya bordro gibi yetkililerin imzasını taşıyan belgelere dayanarak yürüten imzasını taşıyan belgelere dayanarak yürüten işletmelerde, işlemler en geç 45 gün içerisinde işletmelerde, işlemler en geç 45 gün içerisinde defterlere kaydedilmelidir.defterlere kaydedilmelidir.

4- BELGELENDİRME4- BELGELENDİRME

- Tacirler, iş ve işlemlerini T.T.K. ve - Tacirler, iş ve işlemlerini T.T.K. ve V.U.K.’unda belirtilen belgelere V.U.K.’unda belirtilen belgelere dayandırmalıdır. V.U.K.’una göre dayandırmalıdır. V.U.K.’una göre tacirler iş ve işlemlerinde tacirler iş ve işlemlerinde kullanacağı belgeleri ya maliye ile kullanacağı belgeleri ya maliye ile anlaşmalı matbaalara anlaşmalı matbaalara bastırmalıdır ya da herhangi bir bastırmalıdır ya da herhangi bir yerden temin ettiği belgeleri yerden temin ettiği belgeleri notere tasdik ettirmelidir.notere tasdik ettirmelidir.

5- ÖDEME KAYDEDİCİ 5- ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ(YAZARKASA) KULLANMACİHAZ(YAZARKASA) KULLANMA

3100 Sayılı kanuna göre 3100 Sayılı kanuna göre perakende satış yapan 1. ve 2. perakende satış yapan 1. ve 2. sınıf tacirler ödeme kaydedici sınıf tacirler ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorundadırlar.cihaz kullanmak zorundadırlar.

6- VERGİ LEVHASINI TASDİK 6- VERGİ LEVHASINI TASDİK ETTİRME ETTİRME VE ASMAVE ASMA

Gelir/Kurumlar Vergisi mükellefleri tarafından, Gelir/Kurumlar Vergisi mükellefleri tarafından, Gelir/Kurumlar Vergisi beyannamelerinin verilmesinden Gelir/Kurumlar Vergisi beyannamelerinin verilmesinden sonra vergi levhası, Gelir İdaresi Başkanlığı bilgi işlem sonra vergi levhası, Gelir İdaresi Başkanlığı bilgi işlem sistemi tarafından beyannamelerde yer alan bilgilere göre sistemi tarafından beyannamelerde yer alan bilgilere göre oluşturulur ve mükellefin internet vergi dairesi hesabına oluşturulur ve mükellefin internet vergi dairesi hesabına aktarılır. Vergi Levhası, Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi aktarılır. Vergi Levhası, Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi Yıllık Beyannamelerinin verilmesinden itibaren 31-Yıllık Beyannamelerinin verilmesinden itibaren 31-Mayıs’a kadar alınabilir.Mayıs’a kadar alınabilir.

VUK 5. Maddede yapılan değişiklik ile Vergi levhalarının VUK 5. Maddede yapılan değişiklik ile Vergi levhalarının asılma zorunluluğu yoktur. İsteyen mükellefler levhalarını asılma zorunluluğu yoktur. İsteyen mükellefler levhalarını asabilirler. Ancak, Vergi levhalarının aşağıda belirtilen asabilirler. Ancak, Vergi levhalarının aşağıda belirtilen yerlerde bulundurulması zorunludur. Bu zorunluluğa yerlerde bulundurulması zorunludur. Bu zorunluluğa uymayanlara her tespitte 213 Sayılı VUK 353/4.Maddeye uymayanlara her tespitte 213 Sayılı VUK 353/4.Maddeye göre 190.-TL özel usulsüzlük cezası kesilecektirgöre 190.-TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir

Vergi levhası almak mecburiyetinde olan mükellefler levhaları iş yerlerinin; a) Merkezlerinde, b) Şubelerinde, c) Satış mağazalarında, d) Çiftçilerin doğrudan doğruya zirai faaliyetleri ile ilgili alım satım işlerinin tedviri için açtıkları yazıhanelerinde, e) Taşıt işletmeleri ayrıca taşıtlarında (taşıt işletmesi ifadesi, ücret karşılığında yolcu veya eşya taşımacılığını ifade ettiğinden, diğer iş kollarında faaliyet gösteren mükelleflerin taşıtlarında vergi levhası bulundurma mecburiyetleri bulunmamaktadır.) yetkililerce istenildiğinde ibraz etmek üzere bulunduracaklardır.

İşyerinde birden fazla kat veya reyon olması halinde her kat veya reyon için ayrı birer levha alma ve bulundurma zorunluluğu bulunmamaktadır. Tebliğe göre birden fazla yerde vergi levhası bulundurmak mecburiyetinde olan mükellefler (Merkez, şube, satış mağazası gibi) ile levhalarını başka kurumlara ibraz edecek mükellefler vergi levhalarının internet vergi dairesinden ihtiyaç duydukları adet kadar çıktısını alabilecektir.

7- BEYANNAME VERME7- BEYANNAME VERME

Tacirler aşağıda belirtilen Tacirler aşağıda belirtilen beyannamelerden kendisine uyanları beyannamelerden kendisine uyanları düzenleyerek süresi içerisinde bağlı düzenleyerek süresi içerisinde bağlı olduğu vergi dairesine vermelidir.olduğu vergi dairesine vermelidir.

Muhtasar Beyanname,Muhtasar Beyanname,Katma Değer Vergisi Beyannamesi,Katma Değer Vergisi Beyannamesi,Geçici Vergi Beyannamesi,Geçici Vergi Beyannamesi,Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi,Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi,Yıllık Kurumlar Vergisi Beyannamesi,Yıllık Kurumlar Vergisi Beyannamesi,Özel Tüketim Vergisi Beyannamesi.Özel Tüketim Vergisi Beyannamesi.

8- MUHAFAZA VE İBRAZ 8- MUHAFAZA VE İBRAZ

- Tacirler defter ve belgelerini T.T.K. ve Tacirler defter ve belgelerini T.T.K. ve S.G.K.’una göre 10 yıl, V.U.K.’una göre S.G.K.’una göre 10 yıl, V.U.K.’una göre 5 yıl süre ile saklamak zorundadırlar. 5 yıl süre ile saklamak zorundadırlar. Bu süreler içerisinde yetkililer Bu süreler içerisinde yetkililer istediğinde saklanan belgeler istediğinde saklanan belgeler yetkililere sunulmak zorundadır.yetkililere sunulmak zorundadır.

- Tacirler, saklamak zorunda oldukları Tacirler, saklamak zorunda oldukları belgeler zarara uğradığında en geç 15 belgeler zarara uğradığında en geç 15 gün içerisinde ilgili mahkemeye gün içerisinde ilgili mahkemeye başvurarak ZAYİ BELGESİ almalıdır.başvurarak ZAYİ BELGESİ almalıdır.

MALİYE İLE İLGİLİ SUÇLARMALİYE İLE İLGİLİ SUÇLAR

Tacirler maliyeye karşı olan sorumluluklarını Tacirler maliyeye karşı olan sorumluluklarını yerine getirmediklerinde ya da geç yerine getirmediklerinde ya da geç getirdiklerinde aşağıdaki suçları işlemiş olurlar.getirdiklerinde aşağıdaki suçları işlemiş olurlar.

1- Vergi Ziyaî Suçu,1- Vergi Ziyaî Suçu,2- Usulsüzlük Suçları2- Usulsüzlük Suçları

a) 1. Derece Usulsüzlük Suçları,a) 1. Derece Usulsüzlük Suçları,b) 2. Derece Usulsüzlük Suçları,b) 2. Derece Usulsüzlük Suçları,

3- Kaçakçılık Suçları3- Kaçakçılık Suçlarıa) Birinci grup kaçakçılık suçları,a) Birinci grup kaçakçılık suçları,b) İkinci grup kaçakçılık suçları,b) İkinci grup kaçakçılık suçları,

4- İştirak4- İştirak5- Vergi mahremiyetinin ihlâli,5- Vergi mahremiyetinin ihlâli,6- Mükelleflerin özel işlerini yapan 6- Mükelleflerin özel işlerini yapan

memurların fiilleri.memurların fiilleri.

TACİRİN SOSYAL GÜVENLİK TACİRİN SOSYAL GÜVENLİK KURULUŞUNA KARŞI KURULUŞUNA KARŞI SORUMLULUKLARISORUMLULUKLARI

Sosyal Sigortalar Kurumuna Sosyal Sigortalar Kurumuna ( SGK 4-a) karşı sorumluluklar( SGK 4-a) karşı sorumluluklar

Bağ-Kur’ a(SGK 4-b) karşı Bağ-Kur’ a(SGK 4-b) karşı sorumluluklarsorumluluklar

TACİRİN SOSYAL GÜVENLİK TACİRİN SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA KARŞI KURUMUNA KARŞI SORUMLULUKLARISORUMLULUKLARI

İşyerini Bildirme,İşyerini Bildirme, Sigortalıyı Bildirme,Sigortalıyı Bildirme, Primlerin ödenmesi,Primlerin ödenmesi, İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarını İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarını

BildirmeBildirme Diğer Yükümlülükler.Diğer Yükümlülükler.

İŞYERİNİ BİLDİRMEİŞYERİNİ BİLDİRME

- Tacir, işyerini, en geç işçi - Tacir, işyerini, en geç işçi çalıştırmaya başlayacağı tarihte çalıştırmaya başlayacağı tarihte Sosyal Güvenlik Kurumuna(SGK) Sosyal Güvenlik Kurumuna(SGK) bildirmek zorundadır.bildirmek zorundadır.

SİGORTALIYI BİLDİRMESİGORTALIYI BİLDİRME

- Tacir çalıştıracağı kimseleri, - Tacir çalıştıracağı kimseleri, çalıştırmaya başlamadan önce çalıştırmaya başlamadan önce SGK’ya bildirmek zorundadır.SGK’ya bildirmek zorundadır.

PRİMLERİN ÖDENMESİPRİMLERİN ÖDENMESİ

- Tacir çalıştırdığı sigortalıların - Tacir çalıştırdığı sigortalıların primlerini en geç takip eden ayın primlerini en geç takip eden ayın sonuna kadar, düzenleyeceği sonuna kadar, düzenleyeceği Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile SGK’ ya bildirmeli ve primleri SGK’ ya bildirmeli ve primleri ödemelidir.ödemelidir.

İŞ KAZASI VE MESLEK İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞINI HASTALIĞINI BİLDİRMEBİLDİRME

- İşveren, işyerinde meydana gelen iş İşveren, işyerinde meydana gelen iş kazasını bulunduğu yerin yetkili kazasını bulunduğu yerin yetkili zabıtasına bildirmek zorundadır. Ayrıca zabıtasına bildirmek zorundadır. Ayrıca en geç iki gün içerisinde kazayı SGK’ ya en geç iki gün içerisinde kazayı SGK’ ya bildirmek zorundadır.bildirmek zorundadır.

Aynı şekilde meslek hastalığına Aynı şekilde meslek hastalığına yakalanan sigortalıyı da iki gün yakalanan sigortalıyı da iki gün içerisinde kuruma bildirmek zorundadır. içerisinde kuruma bildirmek zorundadır.

PRİMLERİN ÖDENMESİPRİMLERİN ÖDENMESİ

Sigortalı primini, primin ait olduğu Sigortalı primini, primin ait olduğu ayın sonuna kadar kuruma ödemek ayın sonuna kadar kuruma ödemek zorundadır.zorundadır.

TACİRİN BELEDİYEYE KARŞI TACİRİN BELEDİYEYE KARŞI SORUMLULUKLARISORUMLULUKLARI

İşyerini Açma ve Çalışma Ruhsatını İşyerini Açma ve Çalışma Ruhsatını Alma,Alma,

İlan, Reklam ve Eğlence Vergisi İlan, Reklam ve Eğlence Vergisi Ödeme,Ödeme,

Çevre Temizlik Vergisi Ödeme,Çevre Temizlik Vergisi Ödeme, Hafta Sonu Çalışma Ruhsatını Alma,Hafta Sonu Çalışma Ruhsatını Alma, Emlak Vergisi ÖdemeEmlak Vergisi Ödeme

TİCARET SİCİLİNE KARŞI TİCARET SİCİLİNE KARŞI SORUMLULUKLARISORUMLULUKLARI

Tacirler işe başlarken Ticaret ve Tacirler işe başlarken Ticaret ve Sanayi Odaları bünyesinde bulunan Sanayi Odaları bünyesinde bulunan Ticaret Sicili Memurluğuna Ticaret Sicili Memurluğuna başvurarak kayıt olmak başvurarak kayıt olmak zorundadırlar.zorundadırlar.

MESLEKİ TEŞEKKÜLLERE KARŞI MESLEKİ TEŞEKKÜLLERE KARŞI SORUMLULUKLARSORUMLULUKLAR

Her tacir, faaliyeti ile ilgili meslek Her tacir, faaliyeti ile ilgili meslek odalarından birine kaydolmak odalarından birine kaydolmak zorundadır. Ticaretle uğraşıyorsa zorundadır. Ticaretle uğraşıyorsa Ticaret Odasına, sanayi alanında Ticaret Odasına, sanayi alanında faaliyet gösteriyorsa Sanayi faaliyet gösteriyorsa Sanayi Odasına üye olmak zorundadır.Odasına üye olmak zorundadır.

BÖLGE ÇALIŞMA MÜDÜRLÜĞÜNE BÖLGE ÇALIŞMA MÜDÜRLÜĞÜNE KARŞI SORUMLULUKLARKARŞI SORUMLULUKLAR

1- İşyeri Bildirgesi,1- İşyeri Bildirgesi,

2- İşe Giren İşçilerin Bildirilmesi,2- İşe Giren İşçilerin Bildirilmesi,

3- İşten Ayrılan İşçilerin Bildirilmesi3- İşten Ayrılan İşçilerin Bildirilmesi

SERBEST MESLEK FAALİYETİ SERBEST MESLEK FAALİYETİ VE SERBEST MESLEK VE SERBEST MESLEK

ERBABIERBABISERBEST MESLEK FAALİYETİSERBEST MESLEK FAALİYETİ

Gelir Vergisi Kanununun 65.maddesine Gelir Vergisi Kanununun 65.maddesine göre serbest meslek faaliyeti:göre serbest meslek faaliyeti:

““Sermayeden ziyade şahsi çalışmaya, Sermayeden ziyade şahsi çalışmaya, ilmi ya da mesleki bilgiye ya da ihtisasa ilmi ya da mesleki bilgiye ya da ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması”hesabına yapılması”

SERBEST MESLEK FAALİYETİ SERBEST MESLEK FAALİYETİ VE SERBEST MESLEK VE SERBEST MESLEK

ERBABIERBABISERBEST MESLEK ERBABISERBEST MESLEK ERBABI

Gelir Vergisi Kanununun 66.maddesine Gelir Vergisi Kanununun 66.maddesine göre serbest meslek erbabı:göre serbest meslek erbabı:

““Serbest meslek faaliyetini meslek Serbest meslek faaliyetini meslek edinerek bunu sürekli durumda edinerek bunu sürekli durumda ifa eden kişilerdir.”ifa eden kişilerdir.”

ÖN MUHASEBEÖN MUHASEBE

- Muhasebe servisinin ihtiyaç - Muhasebe servisinin ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgelerin duyduğu bilgi ve belgelerin üretildiği, işletmenin müşterileri üretildiği, işletmenin müşterileri ve satıcıları ile ilgili işlemlerin ve satıcıları ile ilgili işlemlerin yapıldığı, tacirin sorumlu olduğu yapıldığı, tacirin sorumlu olduğu kişi ve kuruluşlarla olan kişi ve kuruluşlarla olan ilişkilerin yürütüldüğü servistir. ilişkilerin yürütüldüğü servistir. Bu servis elde ettiği belgeleri ve Bu servis elde ettiği belgeleri ve bilgileri muhasebe servisine iletir.bilgileri muhasebe servisine iletir.

MUHASEBEMUHASEBE

TANIMITANIMI

“ “ Mali nitelikte olan ve para ile Mali nitelikte olan ve para ile ifade edilebilen işlemlerin; ifade edilebilen işlemlerin; kaydedilmesi, sınıflandırılması, kaydedilmesi, sınıflandırılması, özetlenmesi, analiz edilmesi ve özetlenmesi, analiz edilmesi ve elde edilen bilgilerin elde edilen bilgilerin yorumlanması işi ile uğraşan, yorumlanması işi ile uğraşan, bilim, sanat ve uygulamadan bilim, sanat ve uygulamadan oluşan bir sistemdir.”oluşan bir sistemdir.”

MUHASEBEMUHASEBE

FONKSİYONLARIFONKSİYONLARI Kaydetme,Kaydetme, Sınıflandırma,Sınıflandırma, Rapor Etme,Rapor Etme, YorumlamaYorumlama

KAYDETME KAYDETME

- İşletmede meydana gelen - İşletmede meydana gelen işlemlerin belgelere işlemlerin belgelere dayanarak tutulması zorunlu dayanarak tutulması zorunlu defterlere yazılmasıdır.defterlere yazılmasıdır.

SINIFLANDIRMASINIFLANDIRMA

Tarih sırasına göre kaydedilen Tarih sırasına göre kaydedilen işlemler daha sonra özelliklerine işlemler daha sonra özelliklerine göre gruplandırılır. Böylece her göre gruplandırılır. Böylece her işlem kendi grubunda takip işlem kendi grubunda takip edilecek hale gelir.Örneğin, para edilecek hale gelir.Örneğin, para ile ilgili işlemlerin ayrı, malla ile ilgili işlemlerin ayrı, malla ilgili işlemlerin ayrı, alacakların ilgili işlemlerin ayrı, alacakların ayrı yerde takip edilmesi gibi.ayrı yerde takip edilmesi gibi.

RAPOR ETMERAPOR ETME

Bir hesap döneminin sonunda Bir hesap döneminin sonunda işletmenin durumunu özetlemek işletmenin durumunu özetlemek için Bilanço ve Gelir Tablosu gibi için Bilanço ve Gelir Tablosu gibi çeşitli tabloların düzenlenmesi çeşitli tabloların düzenlenmesi faaliyetleridir.faaliyetleridir.

YORUMLAMAYORUMLAMA

Düzenlenen Bilanço ve Gelir Düzenlenen Bilanço ve Gelir Tablosu gibi mali tabloların ifade Tablosu gibi mali tabloların ifade ettiği anlamları ancak muhasebeyi ettiği anlamları ancak muhasebeyi bilenler anlayabilir. Oysaki bilenler anlayabilir. Oysaki muhasebenin ürettiği bilgiler, muhasebenin ürettiği bilgiler, işletme sahibinden başlayarak bir işletme sahibinden başlayarak bir çok kişiyi ilgilendirir. Bu tabloların çok kişiyi ilgilendirir. Bu tabloların analiz edilerek ve yorumlanarak analiz edilerek ve yorumlanarak ilgililere anlayabilecekleri ilgililere anlayabilecekleri bilgilerin sunulması gerekir.bilgilerin sunulması gerekir.

MUHASEBENİN TÜRLERİMUHASEBENİN TÜRLERİ

Genel Muhasebe(Finansal Genel Muhasebe(Finansal Muhasebe)Muhasebe)

Maliyet MuhasebesiMaliyet Muhasebesi Dış Ticaret MuhasebesiDış Ticaret Muhasebesi İnşaat Muhasebesiİnşaat Muhasebesi

MUHASEBECİLİK MESLEĞİMUHASEBECİLİK MESLEĞİ

1989 Yılında çıkarılan 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile meslek mensupları iki ayrı grup haline getirilmiştir. Her grubun sorumlulukları ve yetkileri farklıdır. Meslek grupları:

Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavir,Yeminli Mali MüşavirHer grubun kendine has özel ve genel şartları vardır.

Ancak Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavir olabilmek için şartlardan bir tanesi staj yapmadır. 3568 sayılı kanunda belirtilen alanlarda, lisans ve daha yukarı seviyede bir eğitim görenler 3 yıl staj yapmak zorundadırlar.

Temel Eğitim ve Staj Merkezinin kurs ve seminerlerinde geçen ve altı ayı aşmayan süreler, staj süresinden sayılır.