ORTAÖGRETiM CAGDA~TURK VE · 2015. 4. 10. · 1.

ORTAÖGRETiM~ ..CAGDA~TURKVE

•• • •DUNYA TARIHI

12YAZARLAR

Yasemin OKURAkln SEVERErtan AYDIN

Hakan KIZILTANMehmet AKSOY

Mehmet ÖZTÜRK

A~

DEVLET KiTAPLARIDÖRDÜNCÜ BASKI

ba,ak Matbaacilik va Tan. Hiz. Ud. $ti. - Ankara - 2012

iCiNDEKiLER

1. ÜNITE: XX. YÜZYIL BA~LARINDA DÜNYAA. I. DÜNYA SAVA~I VE SONUc;;:LARI. 3

1. I. Dünya Sava~I 42. Paris Konferansl ····································..···· 43. I. Dünya Sava~1 Sonunda Yapllan Antla~malar 54. I. Dünya Sava~l'nln Sonuc;lan 7

B. SOVYET SOSYALIST CUMHURIYETLER BIRLIGI (SSCB), ORTA ASYA'DAKITÜ RK DEVLET VE TOPLULUKLARI 8

1. <;arllk Rusyasl'nln Ylklll~1 ve Bol~evik ihtilali. 82. Ruslann Orta Asya'YI Istilasl. · 113. SSCB Yönetimindeki Türk Topluluklannln Durumu 11

• Basmaci Hareketi 13C. ORTA DOGU'DA MANDA YÖNETIMLERININ KURULMASI... 13

1. Orta Doau'da Büvük Devletlerin Durumu ve Politikalan 14a. ingiltere ve Orta Dogu 15b. Fransa ve Orta Dogu 17

D. UZAK DOGU'DA YENi BIR GÜ : JAPONYA ·····18E. 1929 DÜNYA EKONOMIK KRlz 19

1. Ekonomik Kriz Öncesi Dünya 192. Ekonomik Krizin Ortaya <;lkl~1 (Kara Per~embe) 203. Krizin Türkiye'ye Etkileri. ··.·..···· ··..····..·····.. 21

F. IKI SAVA~ ARASI DÖNEMDE AVRUPA ··.· 221. Ban~1n Sürekliligini Saglama <;abalan 222. Avrupa'da Sosyal ve Ekonomik Hayat... 233. Totaliter Rejimlerin Kurulu~u ··..·..·..····..·······.26

a. Italya'da Fa~izm ·.······..···· ·· 26b. Almanya'da Nazizm · ·· ·.······..·· ··.27c. ispanya'da Franco Dönemi. ····..· 29

G. IKI SAVA ARAS I DÖNEMDE DÜNYA ···· 29H. ATATÜRK DÖNEMI TÜRK DI~ POLlTiKASI... 32

1. DI~ Politikadaki Geli~meler ···..·33a. Türkiye'nin MilIetier Cemiyetine Giri~i. 33b. Balkan Antantl ····..····..·· ·················34c. Montreux (Montrö) Bogazlar Sözle~mesi. 35d. Sadabat Paktl 36e. Hata Meselesi ve Hata 'In Anavatana Katllmasl. 37

Proje Ödevi ··················.··························· 39De ~erlendirme Sorulan ··.· ·..·..· ··········· ·· ·· ··..· 40Bulmaca 41

2. ÜNiTE: 11. DÜNYA SAVA IA. YENI BIR SAVA~A DOGRU 44

1. Sava~ Öncesindeki Geli~meler .44a. Japonya ·.·.···········.·················.44b. ita 45c. Ülkeier Arasl Gru la malar · · 46d. Almanya · ·· ···..···· ·· ··..· 46e. Sava~ YIII: 1939 ·····..· 48

B. SAVA~ YILLARI 501. Avru a'da Sava 502. Kuze Afrika'da Sava 543. Asya ve Pasifik'te Sava~ 55

a. Sava~ Öncesi ABD ··..·······..·· ·55b. Pearl Harlbour Basklnl ve ABD'nin Sava~a Giri~i. 56c. Pasifik Sava lan ····..····· ·· ··..·····..56

C. BARI~A DO RU 581. Avrupa'da Sava~1n Sona Ermesi. ·582. Pasifik'te Sava In Sona Ermesi. 61

D. SAVA~IN ETKILERI 621. Siyasi Sonuc;lar 62

iCiNDEKiLER

2. Ekonomik Sonw;;:lar 633. Toplumsal Sonuc;lar 644. insan Haklan Ihlalleri. 66

E. SAVA!!$YILLARINDA TURKIYE '" 681. 11. Dünya Sava~l'nda Türk DI~ Politikasl. 682. 11. Dünya Sava~l'nm Türkiye'ye Etkileri. 70

Proje Ödevi. 74Deaerlendirme Sorularr 75Bulmaca 76

3. ÜNiTE: SOGUK SAVA DÖNEMiA. BLOKLARIN KURULU!!$U 80

1. Dogu Blokunun Kurulu~u 80a. Dogu Bloku Ic;indeki Diger Geli~meler 81b. Sov et Modeline Göre Ekonomik ve Sos al Düzenin Kurulmasl. 82c. Sosvalist Blokta Sarsmtllar 82

2. Batl Blokunun Kurulu~u 85a. Truman Doktrini. 86b. Marshall Piani 87c. NATO'nun Kurulusu 88d. Avrupa Konseyinin Kurulu~u 88e. Avru a Ekonomik To luluvu AET 89

B. PAYLA!!$ILAMAYAN ORTA 00 U 901. Israil'in Kurulu~u 912. isenhower Doktrini 93

C. UZAK DOGU 'DA c;:ATI!!$MA 941. <;in Halk Cumhuriyeti'nin Kurulu~u 942. Uzak Dogu'da Häkimiyet Mücadeleleri. 95

a. Kore Sava~I 95b. SEATO'nun Kurulu u 95

D. ASYA VE AFRIKA'NIN KURTULU!!$U 971. Güney Asya'daki Geli~meler 972. Afrika'daki Gelismeler 100

E. SOGUK SAVA!!$ DÖNEMINDE TÜRKIYE ................................................•........................ 1011. Soguk Sava~ Döneminde Türk DI~ Politikasl. 101

a. Türkiye'nin Avrupa Konseyine Giri~i. 102b. Türkiye'nin NATO'ya Giri~i. 102c. Balkan Paktl'nm Kurulmasl. 105d. Bagdat Paktl'nm Kurulmasl. 105

2. Türkiye'de Hayat. 106a. Siyaset. 106b. Ekonomi. 109c. Sosyal ve Kültürel Hayat. 111

F. SOGUK SAVA!!$ DÖNEMINDE DÜNYA 112Proje Ödevi 116Degerlendirme Sorularr 117Bulmaca 118

4. ÜNiTE: YUMU AMA DÖNEMi VE SONRASIA. ULUSLARARASI ILI!!$KILERDE DEGI!!$IM SÜRECI... 121

1. yumu~ama Dönemi Politikalarr 1222. Nükleer Silahlarrn Smlrlandlrrlmasl Görü~meleri. 1223. Helsinki Konferansl 123

B. YU MU!!$AMA DÖNEMi c;:ATI!!$MALARI. 1241. <;atl~malarda ABD ve SSCB'nin Rolü 1252. Küba Buhranl 1253. Vietnam Sava~I 1274. Ke~mir Meselesi. 1285. Afganistan'm SSCB Tarafmdan i~gali 129

C. BARI i INDE BIR ARADA YA AMA 131D. ARAp· SRA L SAVA LARI VE BUYUK DEVLETLER N POLIT KALARI... 134

iCiNDEKiLER

1. Camp David Antlalilmalan 1362. Islam Konferansl Ör ütü 138

E. ULUSLARARASI POLITIKADA PETROLÜN YER!... 139F. IRAN-IRAK SAVA~I.. 142

1. Irak'ta Rejim Degililikligi. 1422. Iran'da Rejim Degililikligi. 1423. Savalil ve Sonuc;lan 143

G. YUMU~AMA DÖNEMINDE DÜNYA 1441. Ekonomi. 1442. Bilimsel ve Teknolojik Gelililmeler 1453. Kültürel Hayat. 147

H. TÜRK DI~ pOLiTIKASI 1481. Türk - Yunan lIililkileri. 148

a. Klbns Meselesi. 148b. Ege Adalan Meselesi. 156

2. Türkiye'nin Orta Dogu Politikasl. 1583. Ermeni Iddialan 159

I. TÜRKIYE'DE BU NALIMLI YILLAR 1601. Siyaset. 1602. Ekonomi. 1643. Sosyal ve Kültürel Hayat... 165

Proje Ödevi. 168Deöerlendirme Sorulan 169Bulmaca , 170

5. ÜNiTE: KÜRESELLESEN DÜNYAA. SSCB'DE DEGI~IM VE SONUCLARI. 173

1. SSCB'de Politika Degi~iklikleri ve Nedenleri. 1742. SSCB'nin Daclilmasl 1753. SSCB'nin Da-Ilmasmm Do-u Avru a' a Etkileri. 1764. SSCB'nin Dagllmasmm Dünya Güc;ler Dengesi Uzerine Etkileri.. 177

B. ASYA' DA YENIDEN YAPILAN MA 1781. Türk Cumhuriyetieri Baglmslz Oluyor 179

a. Azerbaycan 180• Daghk Karabag Sorunu 181

b. Kazakistan 182c. Klrglzistan 183d. Özbekistan 183e. Türkmenistan 184f. Diger Türk Topluluklan 184

2. Baglmslz Devletler Toplulugu 1853. TIKA Türk I Birli-i ve Kalkmma idaresi Ba kanh-I 185

C. 00 U BLOKUNDAN SONRA AVRUPA'DA YEN ARAYI~LAR 1851. Iki Almanya'dan Tek Devlete 1862. Avrupa Ekonomik Toplulugundan (AET) Avrupa Birligine (AB) 186

a. Maastricht Kriterleri. 187b. Kopenhag Kriterleri. 187c. AB ve Dün a 188

3. NATO'nun Avruna'da Geni5;lemesi. 188D. TÜRKIYE VE AVRUPA BIRLIGI. 189

1. Türkiye'nin AB Serüveni 189a. Ankara Anla~masl ve Katma Protokol. 189b. Türkiye'nin Gümrük Birligine Giri~i... 190c. Avrupa Birliginin Genililleme Süreci ve Türkiye 190

• Tarama Süreci. 190E. YENI OLU~U M SÜRECIN OE BALKANLAR. 193

1. Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Dagllmasl. 1932. Arnavutluk'ta Demokratikle~me Süreci 198

F. ORTA DOGU VE AFGANISTAN'DAKI GELI~MELER. 198

.. . ,ICINDEKILER .

I

1. Körfez Sava~larl 1982. Filistin Sorunu ve Orta Dogu Barl~ GÖrÜ~meleri 2013. At anistan'daki Geli meier 2024. Orta Dogu'da Su Sorunu 202

G. DU NYADAKI GELI~M ELER 2041. Bilimsel ve Teknolojik Geli~melerin Etkileri 2042. KüreseIle me ve Etkileri. 206

H. DE ~EN DUNYA VE T RK DI~ POLIT KASI... 2081. Rusya Federasyonu 2082. Kafkasya 2093. Orta Asya Türk Cumhuriyetleri 2104. Orta Dogu 2105. Baikaniar 2126. Klzllay'm Yurt DI~I Yardlm Faaliyetleri 2157. Türk Ordusu veooDünyaBarl~I 215

I. 1980 SONRASI TURKIYE 2161. Siyasi Geli~meler 2162. Kültürel Geli~meler ve Sosyal Hayat.. 217

• Bu Dönemde Diger Önemli Geli~meler 2183. Ekonomik Geli~meler 2204. Toplumsal Sorunlar 222

a. Terörizm 222b. 17 AVustos De remi Sonunda Orta a Ikan Sorunlar 222

. KU RESEL SORU NLAR 2241. Küresei Ismma 224

• Kyoto Protokolü 2262. <;evre Kirliligi. 2263. Nütus Artl~1 ve i~sizlik 2284. Yetersiz Beslenme ve Ayllk 2295. Uluslararasl Terör 2306. Salg m Hastallklar 231

a. AI DS 231b. Klrlm-Kongo Kanamall Ate~i Hastallgl. 231c. Ku~ Gribi. 231d. SARS (Akut Solunum Yolu Yetmezligi Sendromu) 232e. Hepatit. 232t. SItma 232

. A H1N1 Virüsü Domuz Gribi 232Proje devi 233Degerlendirme Sorularl 234Bulmaca .SÖZLÜK 237KAYNAKCA 240KRONOLOJi 244