Orrüreg, orrmelléküregek, nasopharynx, gége Bonctermi összefoglaló Dr. Szigeti Csaba SZTE ÁOK Anatómiai, Szövet- és Fejlıdéstani Intézet Szeged, 2014
Orrüreg, orrmelléküregek,
nasopharynx, gége
Bonctermi összefoglaló
Dr. Szigeti CsabaSZTE ÁOK Anatómiai, Szövet- és Fejlıdéstani Intézet
Szeged, 2014
A
B
A. hiatus semilunaris (1), cellulae ethmoidales antt. (2), mediales (3), postt. (5)concha nasalis sup (4), sinus sphenoidalis (6), bulla ethmoidalis (7), sinus maxillaris benyílása (8)os palatinum, lamina perpendicularis (9), torus tubarius (10), plica salpingopharyngea (11)
B. membrana thyrohyoidea (1), plica vestibularis (2), vestibulum (3), ventriculus (4), m. arytenoidus (5)cartilago thyroidea (6, 10), cart. trachealis (7), cart. cricoidea (8), membrana cricothyroidea (9)
Recessus piriformis (11)
AAzz orrorrüüregreg laterlateráális falalis fala
1
sinus frontalis (1), os nasale (2), meatus nasi medius (3), ductusnasolacrimalis nyílása (4), meatus nasi inferior (5), vestibulum nasi(6),concha nasalis inferior (7), palatum durum (8), hiatus semilunaris (9),cellulae ethmoidales med. nyílása (10), bulla ethmoidalis (11), conchanasalis superior (12), sinus sphenoidalis (13),recessus sphenoethmoidalis (14), concha nasalis media (15)
Sinus frontalis (1), concha nasalis superior (2), os nasale (3), meatusnasi superior (4), concha nasalis media (5), concha nasalis inferior (6),recessus sphenoethmoidalis (7), sinus sphenoidalis (8), hypophysis (9),choana (10), ostium tubae auditivae (11), plica salpingopharyngea (12)fossa cranii anterior (13)
cadaver, sagittalis metszet orrkagylók részben eltávolítva
Az orrAz orrüüreg reg öösszeksszekööttetttetééseisei *
* Dr. Czigner Andrea szemináriumi anyagából
fila olfactoria (n.I.); a. et n. ethmoidalis anteriorfossa cranii anteriorLamina(foramina) cribrosa
A nyílás neve Hová vezet? A benne futó képletek:
Apertura piriformis arc -
Choana pars nasalis pharyngis -
Foramen sphenopalatinum fossa pterygopalatina a. sphenopalatina et nn. nasales postt. supp.
Hiatus semilunaris sinus maxillaris -
Infundibulum ethmoidale sinus frontalis -
Apertura sinus sphenoidalis sinus sphenoidalis -
Canalis nasolacrimalis orbita ductus nasolacrimalis
Canalis incisivus cavum oris a. nasopalatina és n. nasopalatinus (←V/2)
AAzz orrorrüüregreg vvéérellrellááttáásasa
Locus Kisselbachi
Canalis incisivus
a. nasopalatina
Anasztomózis
Sinus sagittalis sup.(!)
Sinus cavernosus (!)
Plexus
pterygoideus
v. facialis
a. carotis interna
a. ophtalmica
a. ethmoidalis ant. a. ethmoidalis post.
a. carotis externa
a. maxillaris
a. sphenopalatina
rr. septales +
r. septalis post.
a. nasopalatina a. palatina major
aa.nasales posttlat.
(Locus Kisselbachi) (canalis incisivus)
Cavum nasi parsanterior-superior
Cavum nasi parsposterior-inferior
AAzz orrorrüüregreg beidegzbeidegzéésese
n. ophtalmicus (V/1)
Sinus frontalisSinus sphenoidalisSinus maxillarisSinus ethmoidalis
SINUS PARANASALESSINUS PARANASALES(Az orr mell(Az orr melléékküüregei) regei)
Sph: Sinus sphenoidalis → Recessus sphenoethmoidalis
P: Cellulae ethmodales posteriores → Meatus nasi superior
F: Sinus frontalis → Meatus nasi medius (Infundibulum ethmoidale)
A: Cellulae ethmoidales anteriores → Meatus nasi medius (Hiatus semilunaris)
M: Sinus maxillaris → Meatus nasi medius (Hiatus semilunaris)
NL: Ductus nasolacrimalis → Meatus nasi inferior
SINUS PARANASALESSINUS PARANASALES HOVHOVÁÁ NYILIK AZ ORRNYILIK AZ ORRÜÜREGBEN?REGBEN?
*
* Dr. Czigner Andrea szemináriumi anyagából
Pars nasalis pharyngis (nasopharynx)
• Cavum nasi mögött és palatum molle fölött, respiratórikus hám borítja• Cavum nasival choanakon át közlekedik• Nyeléskor lágyszájpad gátolja a táplálék regurgitációt cavum nasi felé• Posterior falán tonsilla pharyngea (Waldeyer féle limfatikus győrő tagja)• Középfül cavum tympaniból ide nyílik a fülkürt (Ostium pharyngeum tubae auditivae)• Ostiumot „A” alakban plica salpingopharyngea veszi körbe (azonos nevő garatemelı izom feletti mucosa-redı)• plica kezdeti szakasza a tuba auditiva porclemeze miatt kiemelkedik - torus tubarius
• tonsilla tubaria: ostium körüli mucosa diffúz folliculusainak összessége
A gége topográfiája
C3-C4
C6
Clavicula
Incisura jugularism. sternocleidomastoideus,
tendo
A.C.C. bifurcatioCart. thyroidea felsı széle
Arcus cartilaginiscricoideae
A gége porcos váza
Cartilago thyroidea:
Hyalinporc:
• Cartilago thyroidea
• Cartilago cricoidea
• Cartilago arytenoidea
Elasztikusporc:
• Cartilago epiglottica
• Cartilago corniculata
• Cartilago cuneiformis (Plica aryepiglotticában)
• Cartilago triticea (Lig. thyrohyoideumban)
A gége porcos váza-2
Cartilago cricoidea:
Cartilago arytenoidea:
aspectus posterioraspectus lateralisaspectus anterior
aspectus lateralis dext. aspectus medialis aspectus posterior
A gége ízületei
Articulatio cricoarytenoidea:
Facies articularis cricoidea + Facies articularis arytenoidea(Cartilago arytenoidea) (Lamina cartilaginis cricoideae)
típusa: art. Trochoidea (verticalis tengely mentén)+ med. et lat. translatio (csúszómozgáás)
Articulatio cricothyroidea:
Cornu inferius + Facies articularis thyroidea(Cartilago thyroidea) (Cartilago cricoidea)
típusa: ginglymus (transversalis tengely mentén)
A gége szalagjai – külsı szalagok(Os hyoideumhoz és tracheához rögzítenek)
• Membrana thyrohyoidea,
• lig. thyrohyoideum medianum et laterale
• lig. hyoepiglotticum,
• lig. Thyroepiglotticum
• lig. cricotracheale
• lig. Cricopharyngeum
A gége szalagjai – belsı szalagok(Membrana fibroelastica laryngis, gégeváz összetartása)
• Membrana quadrangularis
• lig. vestibulare
• Conus elasticus (membrana triangularis)
• lig. vocale
• lig. cricothyroideum medianum = lig. conicum= pars libera coni elastici→ CONICOTOMIA
A gége izmai
Aditus laryngistszőkít, közelíti a kannaporcokat és az epiglottist
Arytenoideus obliquus, aryepiglotticus
Zárja a hangréstAddukálja a hangszalagot
Cricoarytenoideuslateralis (6)
Nyitja a hangrNyitja a hangrééststAbdukálja a hangszalagot
CricoarytenoideusCricoarytenoideusposteriorposterior= = „„m.posticusm.posticus””
(5) (5)
Zárja a hangréstAddukálja a kannaporcokat
Arytenoideustransversus (4)
Zárja a hangréstAddukálja a hangszalagot
Thyroarytenoideus(3)
Feszesíti a hangszalagot
Vocalis (2)
Feszesíti a hangszalagot
Cricothyroideus (1)Extrinsic gégeizom!
Prof. Dr. Mihály András elıadás anyagából
n. laryn
geus
inferio
r
Innervációja:
n. laryngeus superior
A gége izmai
Superficialis rétegMély réteg: m. cricothyroideus és pajzsporc lamina eltávolítva,garat mucosa félrehajtva
A gége ürege
• Aditus laryngis: plicaaryepiglottica, tuberculumcorniculatum, t. cuneiforme, incisura interarytenoidea.
• (1) Vestibulum laryngis, plicavestibularis, rima vestibuli, ventriculus laryngis (Morgagni), sacculus laryngis.
• (2) Glottis: plica vocalis, rima glottidis (parsintermembranacea, parsintercartilaginea).
• (3) Cavitas infraglottica.
1
2
3
A gége artériái
A. carotis externa
A. thyroidea superior
A. laryngea superior
A. subclaviaTr. thyrocervicalis
A. Thyroidea inferior
A. laryngea inferior
A gége vénás elvezetése
Vv. thyroideae superior
Vv. thyroideae media
Vv. Thyroidea inferior
V. jugularis interna
V. brachiocephalica sinistra
Plexus thyroideus impar
V. brachiocephalica sin
v. laryngea superior
v. laryngea inferior
A gége beidegzése
Ganglion nodosum
n. laryngeus superior
+ ggl. cervicale superius
r. internus r. externus
sensoros ág:lig. vocalefeletti mucosa
motoros ág:m. cricothyroideus
n. vagus
n. laryngeus recurrens
(sin.: arcus aortae, dext.: a. subcl dext.)sensorosan: lig. vocale alatti mucosamotorosan: gégeizmok kivéve m. cricothyroideus
Ganglion nodosum
ansa Galeni
LaryngoscopiaLaryngoscopia
Indirekt módszer
Direkt módszer
LaryngoscopiaLaryngoscopia
HangrHangréés nyitott s nyitott áállapotbanllapotban Hangszalagok Hangszalagok ReinkeReinke--fféélele ööddéémmáájaja
epiglottisepiglottis posteriorposterior
Prof. Dr. Mihály András elıadás anyagából