Organizacje Międzynarodowe

http://tomekbalcerzak.republikhttp://tomekbalcerzak.republika.pla.pl

Wyższa Szkola CelnaWyższa Szkola Celna 11

Organizacje Organizacje MiędzynarodoweMiędzynarodowe

Tomasz BalcerzakTomasz Balcerzak



LiteraturaLiteratura Mały Słownik Stosunków Międzynarodowych, red. Mały Słownik Stosunków Międzynarodowych, red.

G.Michałowska, W-wa 1996G.Michałowska, W-wa 1996 S. Parzymies, I. Popiuk-Rysińska- Polska w Organizacjach S. Parzymies, I. Popiuk-Rysińska- Polska w Organizacjach

Międzynarodowych, W-wa 2002Międzynarodowych, W-wa 2002 W. Morawiecki-Międzynarodowe Organizacje gospodarcze, W. Morawiecki-Międzynarodowe Organizacje gospodarcze,

t. I System Organizacji Międzynarodowych, W-wa 1987t. I System Organizacji Międzynarodowych, W-wa 1987 S. Parzymies- Europejskie Struktury Współpracy, PISMS. Parzymies- Europejskie Struktury Współpracy, PISM H. Izdebski- Rada Europy Organizacja Demokratycznych H. Izdebski- Rada Europy Organizacja Demokratycznych

Państw Europy…, W-wa 1996Państw Europy…, W-wa 1996 R. Kuźniar- O prawach człowieka, W-wa 1992R. Kuźniar- O prawach człowieka, W-wa 1992 http://tomekbalcerzak.republika.plhttp://tomekbalcerzak.republika.pl lub lub http://republika.pl/tomekbalcerzak/http://republika.pl/tomekbalcerzak/

http://tomekbalcerzak.republika.pl/

http://republika.pl/tomekbalcerzak/



Funkcje i decyzje OMFunkcje i decyzje OM Funkcje OMFunkcje OM Kryterium sfery działalności:Kryterium sfery działalności: wewnętrznewewnętrzne zewnętrznezewnętrzne Środki i metody działania:Środki i metody działania:• Funkcje regulacyjneFunkcje regulacyjne• Funkcje implementacyjneFunkcje implementacyjne• Funkcje operacyjne, usługoweFunkcje operacyjne, usługowe



Zróżnicowanie i rozwój OMZróżnicowanie i rozwój OM Klasyfikacja OM:Klasyfikacja OM: Rodzaj członkostwa:Rodzaj członkostwa:• międzyrządowemiędzyrządowe• pozarządowepozarządowe Zakres zadań, celów wypełnianych przez OM:Zakres zadań, celów wypełnianych przez OM:• kompetencje ogólnekompetencje ogólne• kompetencje ograniczonekompetencje ograniczone Zasięg geograficzny:Zasięg geograficzny:• powszechnypowszechny• międzyregionalnymiędzyregionalny• regionalnyregionalny



Zróżnicowanie i rozwój OMZróżnicowanie i rozwój OM Funkcje spełniane przez OM:Funkcje spełniane przez OM:• organizacje debatujące, forumorganizacje debatujące, forum• typ usługowytyp usługowy• charakter zrównoważonycharakter zrównoważony Siła oddziaływania na członków:Siła oddziaływania na członków:• międzynarodowemiędzynarodowe• ponadnarodoweponadnarodowe



Rozwój OMRozwój OM Główne czynniki rozwoju:Główne czynniki rozwoju: procesy internacjonalizacji i procesy internacjonalizacji i

współzależnościwspółzależności postęp technicznypostęp techniczny czynniki geograficzneczynniki geograficzne czynniki historyczneczynniki historyczne zagrożenie zewnętrznezagrożenie zewnętrzne czynniki społeczneczynniki społeczne



Sposób powstawania Organizacji Sposób powstawania Organizacji MiędzynarodowychMiędzynarodowych

Konferencje międzynarodoweKonferencje międzynarodowe Łączenie Organizacji Łączenie Organizacji

MiędzynarodowychMiędzynarodowych Inicjatywa Organizacji Inicjatywa Organizacji

MiędzynarodowejMiędzynarodowej Przekształcanie organu jednej Przekształcanie organu jednej

organizacji w odrębną Organizację organizacji w odrębną Organizację MiędzynarodowąMiędzynarodową



Statut Organizacji Statut Organizacji MiędzynarodowejMiędzynarodowej

Umowa wielostronna, międzyrządowa Umowa wielostronna, międzyrządowa przyjmowana w całości (do statutu nie przyjmowana w całości (do statutu nie można zgłaszać zastrzeżeń, w można zgłaszać zastrzeżeń, w przeciwieństwie do innych umów przeciwieństwie do innych umów międzynarodowych). Może wchodzić w międzynarodowych). Może wchodzić w życie:życie:

po ratyfikacji przez wszystkich po ratyfikacji przez wszystkich podpisującychpodpisujących

Po ratyfikacji przez określoną ilościowo Po ratyfikacji przez określoną ilościowo bądź jakościowo liczbę państwbądź jakościowo liczbę państw



Etapy rozwoju OMEtapy rozwoju OM Okres od Kongresu Wiedeńskiego do I Okres od Kongresu Wiedeńskiego do I

wojny światowej-49 organizacji rządowych, wojny światowej-49 organizacji rządowych, 200-pozarządowych200-pozarządowych

Centralna Komisja Żeglugi na Renie-1815-Centralna Komisja Żeglugi na Renie-1815-o. rządowao. rządowa

Europejska Komisja Dunaju-1856-o. Europejska Komisja Dunaju-1856-o. rządowarządowa

Unia Międzyparlamentarna-1889-o. Unia Międzyparlamentarna-1889-o. pozarządowapozarządowa

MKOL-1894-o. pozarządowaMKOL-1894-o. pozarządowa



Etapy rozwoju OMEtapy rozwoju OM Okres międzywojenny-86-o. Okres międzywojenny-86-o.

rządowychrządowych Liga Narodów-1919-o.rządowaLiga Narodów-1919-o.rządowa MOP-1919-o. rządowaMOP-1919-o. rządowa



Etapy rozwoju OMEtapy rozwoju OM Okres po II wojnie światowej:Okres po II wojnie światowej: liczba organizacji wzrosła liczba organizacji wzrosła

pięciokrotnie z 955 do 5002pięciokrotnie z 955 do 5002 nowe typy organizacji nowe typy organizacji

międzynarodowychmiędzynarodowych



Członkostwo w OMCzłonkostwo w OM Procedury przyjęcia do Procedury przyjęcia do

OM:OM: podanie o przyjęciepodanie o przyjęcie przesłanie podania do przesłanie podania do

wszystkich państw wszystkich państw członkowskich danej członkowskich danej OMOM

podjęcie decyzji przez podjęcie decyzji przez organ OMorgan OM

złożenie dokumentu złożenie dokumentu akceptującego statutakceptującego statut



Członkostwo w OMCzłonkostwo w OM Luźniejsze formy związków z OMLuźniejsze formy związków z OM• członkostwo stowarzyszoneczłonkostwo stowarzyszone• obserwatorobserwator• inne formy współpracyinne formy współpracy



Członkostwo w OMCzłonkostwo w OM Utrata praw i obowiązków członków OMUtrata praw i obowiązków członków OM Czasowe zawieszenie praw członkowskichCzasowe zawieszenie praw członkowskich• zawieszenie prawa glosowaniazawieszenie prawa glosowania• zawieszenie w prawach członkowskichzawieszenie w prawach członkowskich Utrata członkostwaUtrata członkostwa• wykluczeniewykluczenie• wystąpieniewystąpienie



Budżet Organizacji Budżet Organizacji MiędzynarodowychMiędzynarodowych

Wydatki pokrywające koszty Wydatki pokrywające koszty administracyjneadministracyjne

Wydatki wynikające z działalności Wydatki wynikające z działalności zewnętrznejzewnętrznej

Finansowanie Organizacji Finansowanie Organizacji Międzynarodowych:Międzynarodowych:

składkiskładki dobrowolne dotacjedobrowolne dotacje jednorazowe wkładyjednorazowe wkłady dochody z działalności organizacji dochody z działalności organizacji

międzynarodowychmiędzynarodowych



Funkcjonariusze MiędzynarodowiFunkcjonariusze Międzynarodowi Definicja-osoba pozostająca w służbie OM, Definicja-osoba pozostająca w służbie OM,

reprezentująca OM, mianowana, opłacana reprezentująca OM, mianowana, opłacana przez OM i odpowiedzialna przed OMprzez OM i odpowiedzialna przed OM

Cechy Funkcjonariusza Cechy Funkcjonariusza Międzynarodowego:Międzynarodowego:

zaangażowany przez grupę państw lub zaangażowany przez grupę państw lub organ do wykonywania funkcji w ich organ do wykonywania funkcji w ich interesieinteresie

pełni funkcję w sposób wyłączny i ciągłypełni funkcję w sposób wyłączny i ciągły podlega szczególnemu reżimowi podlega szczególnemu reżimowi

prawnemu-prawu międzynarodowemuprawnemu-prawu międzynarodowemu



Funkcjonariusze MiędzynarodowiFunkcjonariusze Międzynarodowi

Wymogi:Wymogi: bezstronnośćbezstronność fachowe umiejętności: dyplomacja, fachowe umiejętności: dyplomacja,

umiejętności negocjacyjne, umiejętności negocjacyjne, menedżerskie, organizacyjnemenedżerskie, organizacyjne

znajomość dziedziny, którą zajmuje znajomość dziedziny, którą zajmuje się dana OMsię dana OM

uczciwość, brak podatności na uczciwość, brak podatności na naciskinaciski




Mechanizm rekrutacji:Mechanizm rekrutacji: wewnętrznywewnętrzny zewnętrznyzewnętrzny na stalena stale na czas określonyna czas określony w drodze nominacjiw drodze nominacji w drodze konkursuw drodze konkursu



Funkcjonariusze MiędzynarodowiFunkcjonariusze Międzynarodowi Obowiązki Funkcjonariuszy Międzynarodowych:Obowiązki Funkcjonariuszy Międzynarodowych:• zasada hierarchicznego podporządkowaniazasada hierarchicznego podporządkowania• zakaz posiadania udziału w firmach prywatnychzakaz posiadania udziału w firmach prywatnych• zakaz dodatkowego zatrudniania w innych instytucjach, bez zakaz dodatkowego zatrudniania w innych instytucjach, bez

zgody OMzgody OM• zakaz prowadzenia działalności naukowej (wywiady, zakaz prowadzenia działalności naukowej (wywiady,

artykuły) bez zgody OMartykuły) bez zgody OM• zakaz przyjmowania z zewnątrz rekompensaty pieniężnej i zakaz przyjmowania z zewnątrz rekompensaty pieniężnej i

moralnej (nagród, wyróżnień)moralnej (nagród, wyróżnień)• zakaz podejmowania działalności politycznej (przynależność zakaz podejmowania działalności politycznej (przynależność

partyjna musi być do pogodzenia z działalnością w OM)partyjna musi być do pogodzenia z działalnością w OM)• powściągliwość i dyskrecja w postępowaniupowściągliwość i dyskrecja w postępowaniu• niezależność funkcjonariusza międzynarodowego od niezależność funkcjonariusza międzynarodowego od

obywateli jakiegoś państwaobywateli jakiegoś państwa




Gwarancje niezależności:Gwarancje niezależności: prawo międzynarodoweprawo międzynarodowe międzynarodowy składmiędzynarodowy skład rekrutacja zależna od Sekretarza rekrutacja zależna od Sekretarza

GeneralnegoGeneralnego wysokie uposażeniawysokie uposażenia przywileje i immunitetyprzywileje i immunitety



Proces decyzyjnyProces decyzyjny Systemy glosowania:Systemy glosowania: wszyscy mają jeden gloswszyscy mają jeden glos wszyscy mają jeden glos lecz jego siła nie jest jednakowa wszyscy mają jeden glos lecz jego siła nie jest jednakowa

(nie wszyscy mają np. prawo veta)(nie wszyscy mają np. prawo veta) zróżnicowana siła głosu np. zależna od wielkości składki zróżnicowana siła głosu np. zależna od wielkości składki

członkowskiej- tzw. ważony podział głosówczłonkowskiej- tzw. ważony podział głosówo zasada jednomyślnościzasada jednomyślnościo złagodzona jednomyślnośćzłagodzona jednomyślnośćo zasada większościowazasada większościowa większość zwykławiększość zwykła większość kwalifikowanawiększość kwalifikowana większość absolutnawiększość absolutna consensusconsensus



Proces decyzyjnyProces decyzyjny Techniki glosowania:Techniki glosowania: imienneimienne nieimiennenieimienne tajnetajne jawnejawne bezpośredniebezpośrednie korespondencyjnekorespondencyjne



Proces decyzyjnyProces decyzyjny Rodzaje decyzji:Rodzaje decyzji: kryterium sfera działalności:kryterium sfera działalności: wewnętrznewewnętrzne zewnętrznezewnętrzne kryterium adresata decyzji:kryterium adresata decyzji: inny organ OMinny organ OM państwo członkowskiepaństwo członkowskie państwa trzeciepaństwa trzecie inne organizacje inne organizacje osoby fizyczne lub prawne w państwie członkowskimosoby fizyczne lub prawne w państwie członkowskim ludzkośćludzkość ludność określonych państw lub regionówludność określonych państw lub regionów



Proces decyzyjnyProces decyzyjny Kryterium zasięgu:Kryterium zasięgu: decyzje o charakterze ogólnymdecyzje o charakterze ogólnym decyzje o charakterze decyzje o charakterze

administracyjno-wykonawczymadministracyjno-wykonawczym Kryterium mocy wiążącej decyzji:Kryterium mocy wiążącej decyzji: decyzje prawnie wiążącedecyzje prawnie wiążące decyzje nie mające charakteru decyzje nie mające charakteru

prawnegoprawnego



Proces decyzyjnyProces decyzyjny

Wpływ poszczególnych podmiotów na Wpływ poszczególnych podmiotów na proces podejmowania decyzji:proces podejmowania decyzji:

PaństwaPaństwa Prywatne grupy interesuPrywatne grupy interesu Funkcjonariusze międzynarodowiFunkcjonariusze międzynarodowi Inne organizacje międzyrządoweInne organizacje międzyrządowe



Proces decyzyjnyProces decyzyjny Rodzaje decyzji:Rodzaje decyzji: Decyzje reprezentacyjneDecyzje reprezentacyjne Decyzje symboliczneDecyzje symboliczne Decyzje kompetencyjneDecyzje kompetencyjne Decyzje programoweDecyzje programowe Decyzje normatywneDecyzje normatywne Decyzje kontrolneDecyzje kontrolne Decyzje operacyjneDecyzje operacyjne



Proces decyzyjnyProces decyzyjny Modele procesu decyzyjnego:Modele procesu decyzyjnego: monarchiczny- duży wpływ biurokracji monarchiczny- duży wpływ biurokracji

międzynarodowej (ILO, WHO)międzynarodowej (ILO, WHO) oligarchiczny- największą rolę odgrywają oligarchiczny- największą rolę odgrywają

najsilniejsze państwa, sekretariat-rola najsilniejsze państwa, sekretariat-rola mało znacząca (IAEA, GATT, IMF)mało znacząca (IAEA, GATT, IMF)

pluralistyczno-przetargowy- schemat pluralistyczno-przetargowy- schemat wpływu niewyraźny i płynny zmienne wpływu niewyraźny i płynny zmienne koalicje (UNESCO, UNCTAD)koalicje (UNESCO, UNCTAD)



Temat kolejnych zajęć: Liga Narodów oraz Temat kolejnych zajęć: Liga Narodów oraz Organizacja Narodów ZjednoczonychOrganizacja Narodów Zjednoczonych

Literatura:Literatura: Z. Doliwa-Klepacki-Encyklopedia Z. Doliwa-Klepacki-Encyklopedia

Organizacji Międzynarodowych, W-wa Organizacji Międzynarodowych, W-wa 19971997

G. Michalowska-Maly Słownik Stosunków G. Michalowska-Maly Słownik Stosunków MiędzynarodowychMiędzynarodowych

I. Rysińska-Ewolucja idei Narodów I. Rysińska-Ewolucja idei Narodów Zjednoczonych w.: T. Łoś, Narody Zjednoczonych w.: T. Łoś, Narody Zjednoczone między oczekiwaniem a Zjednoczone między oczekiwaniem a spełnieniem, Wrocław 1995spełnieniem, Wrocław 1995



Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę

Organizacje Międzynarodowe

Documents