OPTİK DİSKLER OPTİK DİSKLER www.ogrenciyiz.net 1
OPTİK DİSKLEROPTİK DİSKLER
www.ogrenciyiz.net 1
www.ogrenciyiz.net 2
OPTİK DİSKLEROPTİK DİSKLER
İlk optik disk türü olarak Laser Video Disc’ler 60’lı yılların sonlarında Philips firması tarafından geliştirildi.
LVD veya LD şeklinde kısaltılan Laser Video Disc 12 inch (= 30,5 cm.) çapında idi. Önce, 80’li yılların
ortalarında piyasada boy göstermeye başlayan Video-CD’ler ve sonra 90’lı yıllarda da DVD’ler, LD’leri
teknoloji müzelerine gönderdiler [1].
Optik diskler lazer teknolojisi kullanılarak geliştirilmişlerdir. Manyetik ortamlara göre çok daha fazla bilgi depolayabilen optik diskler, özellikle çoklu
ortam uygulamaları ile gözde olmuşlardır [2].
www.ogrenciyiz.net 3
CD-ROM, ingilizcede ki Compact Disk-Read Only Memory (yalnız okunur bellek yoğun disk)
sözcüklerinin baş harflerinden oluşmuştur. Önce sayısallaştırılmış ses kayıtlarını tutmak amacıyla
geliştirilmiş, daha sonra ise her türlü sayısal veriyi saklayabilir hale gelmiştir [2]. Yalnızca, üretici
tarafından CD üzerine kaydedilen bilgiler okunabilir.
Genellikle, veritabanı veya program paketlerini dağıtmak için kullanılır [3].
CD-ROMCD-ROM
www.ogrenciyiz.net 4
Yüksek kapasiteli olmaları CD-ROM’ların yaygın olarak kullanılmalarına yol açmıştır. Ancak, CD-
ROM’lardaki veriler değiştirilememektedir. Bu özellik, manyetik disklere göre CD-ROM’ların olumsuz bir
yanını oluşturmaktadır. Üzerine veri yazılan CD-ROM, koruyucu bir tabaka ile kaplanır. Diğer yüzünde ise
CD-ROM’la ilgili açıklamaların yazılabileceği bir kapak alanı vardır [2].
CD-ROMCD-ROM
www.ogrenciyiz.net 5
CD oynatıcının lazer ışığı CD’nin katmanlarına girip, veri tabakasına ulaşarak veriyi alır ve arkasındaki yansıtma tabakası ile bu veriyi ışık demeti ile geri yansıtır. Bu yansıyan veriyi taşıyan ışık demeti CD oynatıcı içindeki detektörlere taşınır. Detektörler
veriyi algılayarak, CD oynatıcı içindeki lazer ışığını sese veya bir başka olguya dönüştürmeye yardımcı olurlar [4]. Kayıt yapma işlemi ise disk üzerinde lazer ışını ile çukurlar oluşturularak yapılır. Oluşturulan çukur mantıksal ‘1’ (bir) değerine, çukur olmaması
ise ‘0’ (sıfır) değerine karşılık gelir [2].
CD Okuyucu CD’yi nasıl okur ?CD Okuyucu CD’yi nasıl okur ?
www.ogrenciyiz.net 6
DVD (DVD (Digital Versatile Disk- Sayısal Çok Yönlü DiskDigital Versatile Disk- Sayısal Çok Yönlü Disk ))
CD-ROM’lara başka bir seçenek olarak DVD diye adlandırılan diskler piyasaya çıkmıştır. Bunların en olumlu yanı daha fazla veri tutma kapasitelerinin olmasıdır. CD-ROM’lar ile aynı çapta olmalarına rağmen daha fazla veri tutabilmelerinin sebebi
verilerin daha yoğun olarak yazılabilmeleri, DVD’inin iki yüzüne de bilgi yazılabilmesi ve her yüzün çift
katmanlı olmasıdır [2].
www.ogrenciyiz.net 7
CD-RWCD-RW
CD-RW diskler, silinebilir optik diskler olarak da adlandırılır. Veri kaydedilirken disk yüzeyi kalıcı
olarak değiştirilmediği için tekrar tekrar yazılabilir. CD-RW sürücülerin okuma, yazma ve tekrar yazma
hızları değişiktir [3].
www.ogrenciyiz.net 8
WORM (Write Once Read Many) Diskler
CD-ROM’larda olduğu gibi WORM’lar da aynı bilgiye çok kez erişim için kullanılırlar. Ama WORM (Write
Once Read Many) teknolojisinde bilgi kullanıcı tarafından bir defaya mahsus olmak üzere girilebilir.
Bu optik diskler çok miktarda veriyi tutmak için kullanılmaktadır. Örneğin; İnternet üzerindeki
kataloglar bu tür optik disklerde tutulmaktadır [2].
www.ogrenciyiz.net 9
DVD – CD KARAKTERİSTİKLERİ
Özelliği DVD CD
Disk çapı 120 mm 120 mm
Disk kalınlığı 1.2 mm (0.6 mm x 2) 1.2 mm
Yüzey adedi 1 veya 2 1
Katman Sayısı 1 or 2 1
Orta yuva çapı 15 mm 15 mm
En küçük veri haznesi 0.4 micron 0.834 micron
Track boyutu 0.74 micron 3.058 micron
Laser diyot bant genişliği 650/635 nm 780 nm
Ortalama bit oranı 4.7 Mbayt / Saniye0.15 Mbayt/Saniye
Kapasite (1 katman, 1 yüzey) 5 Gigabayt 0.682 Gbayt
Kapasite (2 katman, 2 yüzey) 17 Gigabayt 0
www.ogrenciyiz.net 10
DVD – CD KARAKTERİSTİKLERİ
DVD sürücüleri CD lazerinden daha keskin focus (odaksal) ve daha kısa dalga boyuna sahip kırmızı
lazer kullanmaktadır.
www.ogrenciyiz.net 11
CD’ler 5 katmandan oluşur. CD’nin parlak yüzeyden başlayarak (Bu okuma yüzeyi olarak da adlandırılır, baskılı yüzeyin arka yüzü),
aşağıya doğru tuttuğumuzda (CD okuyucuya koyduğunuz şekilde), katmanlar aşağıdaki gibidir [4].
CD’nizin Anatomisi
www.ogrenciyiz.net 12
1. Gövde Katmanı : Kalın, çok sert olmayan plastik tabaka. Bu tabaka CD’nin kalınlık ve ağırlığının çok büyük bir kısmını oluşturur. Bu tabakanın iki ana işlevi vardır. Birincisi Veri tabakasını hasardan korumak, ikincisi mercek gibi çalışarak, CD okuyucunun lazer okuyucusunu data tabakasına doğru ulaşmasına ve rahatça bu bilgiyi okuyabilmesine olanak sağlar [4].
2 . Veri Katmanı : Veri katmanı, müziğin veya diğer bilgilerin saklandığı tabakadır. CD okuyucunun okuduğu bilgiler, resimler, müzik vs. bu katmandan okunur. Bu Veri katmanı şeffaf plastik gövde katmanının üstüne baskı kalıpla yerleştirilmiştir. Veri katmanındaki veriler, içerden dışarı doğru spiral şeklinde dolanarak sıralanır [4].
3. Yansıtıcı Katman : Bu parlak metalik tabaka veri katmanının üstünde konumlanmıştır. CD okuyucunun lazer ışığını tekrar algılayıcıya doğru geri yansıtma işlevini yerine getirir. CD’ye parlak görüntü veren bu tabakadır [4].
CD’nizin Anatomisi
www.ogrenciyiz.net 13
4. Koruma Katmanı : Bu üst yüzeydeki sert koruyucu tabaka, çok ince bir plastik kaplamadır. Bu kaplama, veri katmanı ve yansıtıcı katmana koruma sağlaması işlevini yerine getirir, ayrıca bu katman sayesinde CD’nin üst yüzeyine baskı yapılabilir, baskı yapılarak etiket katmanı eklenebilir veya etiket yapıştırılabilir [4].
5. Etiket Katmanı : Bu en üst katman, koruma katmanının üstünde baskı tabakasıdır. CD'nin adı, CD'nin içeriği, grafik, görüntüler vs. içerir. Bu etiketin üst kısmına etiket yüzeyi de denir [4].
CD’nizin Anatomisi
www.ogrenciyiz.net 14
Çeşitli Ortamların Karşılaştırılması
Şu ana kadar gördüğümüz saklama ortamları arasında CD-ROM en ucuzudur. Buna
karşılık ana bellekleri oluşturan RAM’ler ve manyetik diskler daha pahalıdır. Bu
ortamlar arasında en hızlı erişilen RAM’ler en yavaşı ise CD-ROM’lardır [2].
www.ogrenciyiz.net 15
Optik disklerin sunduğu çok yüksek kapasiteli veri ve bilgiye doğrudan erişim imkanları ile
yeni yeni uygulama alanları oluşmuştur. Böyle yüksek kapasiteli depolama
ortamlarının geliştirilmesiyle çok fazla kapasite gerektiren video, ses, resim, grafik
gibi çoklu ortam uygulamaları gündeme gelmiştir. Örneğin, optik diskler kullanılarak;
Optik Disklerin Kullanım Alanları
www.ogrenciyiz.net 16
• Elektronik kütüphaneler oluşturulabilir,• Çok dilli sözlükler, ses öğesi de kullanılarak
geliştirilebilir,• Film ve video kütüphaneleri oluşturulabilir,• Mağazalar ve üretim birimleri için elektronik
kataloglar yapılabilir,• Çoklu ortam ve sanal-gerçeklik kullanılarak
benzetimler yapılabilir [2].
Optik Disklerin Kullanım Alanları