Ông Vu Tan Phuong, GĐ RCFEE Ông Vo Nguyen Dai, PCT UBND Huy ện A Lưới

1

Ông Vu Tan Phuong, GĐ RCFEEÔng Vo Nguyen Dai, PCT UBND Huyện A Lưới

Bài trình bày thực hiện trên sự hợp tác giữa:

Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam, UBND Huyện A Lưới, JICA, VFU, Sở NNPTNT và SNV

Giảm khí hiệu ứng nhà kính thông qua hoạt động tái trồng rừng

Sử dụng Cơ chế phát triển sạch trong ngành lâm nghiệp- Kinh nghi

ệm của Việt Nam

2

• Giới thiệu Cơ chế phát triển sạch (CDM)• Làm thế nào để cơ chế CDM hoạt động trong ngành lâm

nghiệp• Tiềm năng trong ngành lâm nghiệp của Việt Nam• Sự sẵn sàng của chính phủ• Các dự án CDM- tập trung vào giảm nghèo và đa dạng

sinh học-đang được xây dựng:– Dự án Hòa Bình của Viện Khoa học lâm nghiệp Việt Nam, Đại

học lâm nghiệp Việt Nam, Sở NNPTNT và JICA– Dự án Rừng Vàng ở Thừa Thiên Huế của UBND huyện A Lưới

và SNV

Tổng quan bài trình bày

3

Định nghĩa: Cơ chế phát triển sạch là cơ chế định lượng và bán khí hiệu ứng nhà kính được giảm phát ở các nước đang phát triển cho các nước phát triển đã tham gia ký kết các công ước quốc tế.

Khung pháp lý: Công ước khung của Liên hiệp quốc về biến đổi khí hậu-UNFCCC (1992), Nghị định thư Kyoto(1997)

Đặc điểm:• Giảm phát khí hiệu ứng nhà kính là thứ yếu, dự án có các mục tiêu chính

khác. • Giá bán lượng khí hiệu ứng được giảm phát tùy thuộc vào thị trường quốc tế• Luôn thực hiện dưới dạng một dự án(không có chương trình CDM quốc gia)• Chứng minh được việc giảm phát thải là kết quả phụ• Trước khi đăng ký với quốc tế, phải có sự phê chuẩn của phía Việt Nam

trước.• Sử dụng phương pháp được công ước khung phê chuẩn để tính toán lượng

khí hiệu ứng được giảm phát.

Giới thiệu CDM

4

Cách hoạt động trong ngành lâm nghiệp?

Đối với Việt Nam, hoạt động trồng rừng liên quan nhiều nhất là tái trồngrừng theo định nghĩa về rừng là từ 1990.

Bằng hoạt động trồng rừng của con người

Hoạt động trồng mới/tái trồng rừng đều đáp ứng Định nghĩa về rừng. Đó là lí do tại sao nó được gọi là trồng rừng theo cơ chế CDM

Ở Việt Nam, rừng được định nghĩa: (1) Diện tích tối thiểu 0.5 ha; có(2) Độ che phủ tối thiểu là 30%; và(3) Chiều cao trung bình của cây lúc trưởng thành là 3m

5

Làm thế nào cơ chế CDM hoạt động trong ngành lâm nghiệp?

Dự án lâm nghiệp Dự án trồng rừng theo cơ chế CDM

Nguồn tài chính

•Vốn của chính phủ•Vốn ODA• Vốn riêng (địa phương/nước ngoài)

• Vốn nhà nuớc• Vốn ODA• Vốn riêng (địa phương/nước ngoài)

Chi phí dự án

•Cây giống• Trang thiết bị và tài liệu• Chi phí lao động

• Cây giống• Trang thiết bị và tài liệu• Chi phí lao động• Chi phí giao dịch CDM

Lợi ích về tài chính

•Lâm sản• Lâm sản ngoài gỗ

• Lâm sản•Lâm sản ngoài gỗ• Chứng chỉ các-bon (chứng chỉ giảm phát thải)

Lợi ích vô hình

• Giảm thiểu lũ lụt• Ngăn ngừa sói lỡ đất•Cải thiện chất lượng nước•Bảo tồn đa dạng sinh học

• Giảm thiểu lũ lụt• Ngăn ngừa xói lỡ đất• Cải thiện chất lượng nước • Phục hồi đa dạng sinh học• Hấp thu các-bon

6

• 2 dự án đang được xây dựng tại Hòa Bình và Thừa Thiên Huế• Việt Nam chưa có dự án lâm nghiệp nào đăng ký với công ước

khung của Liên hiệp quốc.

Tiềm năng đối với Việt Nam, xin vào địa chi: http://www.csi.cgiar.org/encofor

Theo chiến lược quốc gia về CDM, 52,000,000 tấn khí CO2 được giảm phát vào năm 2010

Tiềm năng ở Việt Nam

7

Sự sẵn sàng của chính phủ• Chính phủ đã phê duyệt công ước khung của LHQ và Nghị định thư

Kyoto vào tháng 11 năm 1994 và tháng 9 năm 2002(Nghị định thư có hiệu lực vào tháng 2 năm 2005)

• Bộ TNMT được chỉ định làm cơ quan uốc gia thực hiện Công ước khung và Nghị định thư.

• Vụ hợp tác quốc tế của Bộ TNMT được chỉ định làm cơ quan đầu mối quốc gia(DNA) về CDM vào tháng 3 năm 2003. DNA phê duyệt các dự án về CDM

• Ban tư vấn và điều hành quốc gia về CDM(CNBCB) được thành lập vào tháng 4 năm 2003. CNBCB gồm có 12 thành viên từ các bộ/ngành liên quan. Ban tư vấn đánh giá các dự án CDM dựa trên các tiêu chuẩn và xác nh

ận chúng với cơ quan đầu mối quốc gia-DNA

8

Qu

y tr

ình

ph

ê d

uyệ

t ý

tưở

ng

dự

án

Người lập dự án

Cơ quan đầu mối quốc gia

Ban tư vấn & điều hành quốc

giaKhác

Comments

25 ngày

Thư phê duyệt

Source: MONRE Circular No:10/2006/TT-BTNMT dated 12th December 2006

Đánh giá và kiểm tra vị trí & tài liệu

pháp lý

Tất cả các thành viên thảo luận tài liệu ý tưởng dự án

Xem xét lại và cấp thư phê chuẩn

của Bộ TNMT

Chuẩn bị tài liệu ý tưởng dự án và các tài liệu liên qu

an khác

Quy trình phê duyệt tài liệu ý tưởng dự án

Người lập dự án phải chuẩn bị tài liệu ý tưởng dự án nếu các nhà đầu tư yêu cầu chứng nhận từ cơ quan đầu mối quốc gia-DNA.

9

Qu

y trìn

h p

hê

du

yệt

văn

kiệ

n d

ự á

n

Người lập dự án

Cơ quan đầu mối quốc gia

Ban tư vấn & điều hành quốc

giaKhác

Nhóm chuyên gia kỹ thuật năng lượng & phi n

ăng lượng

Thư phê duyệt

Chuẩn bị văn kiện và tài liệu liên quan

Kiểm tra văn kiện và các tài liệ

u khácĐánh giá về

kỹ thuậtCác thành viên xem xét văn

kiện

Họp và đánh giá (trình bày của người lập dự án và các thành viên

bỏ phiếu)

Xem xét và cấp thư phê duyệt của

Bộ TNMT

50 ngày

Source: MONRE Circular No:10/2006/TT-BTNMT dated 12th December 2006

Quy trình phê duyệt văn kiện dự án

Tất cả các dự án CDM phải chuẩn bị Văn kiện dự án

10

Dự án Hòa Bình<Thông tin tổng quát>

• JICA, Cục lâm nghiệp/Bộ NNPTNT, đại học lâm nghiệp Việt Nam và Trung tâm nghiên cứu sinh thái và môi trường lâm nghiệp đã thực hiện một nghiên cứu về phát triển năng lực để thúc đẩy hoạt động trồng rừng theo cơ chế CDM ở Việt Nam từ tháng 10 năm 2006.

• Khoảng 300 ha của các địa điểm tái trồng rừng đã được lựa chọn ở 2 xã, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình.

• Nhóm sẽ bắt đầu hình thành một dự án trồng rừng theo cơ chế CDM quy mô nhỏ(dự án thí điểm) vào tháng 5 năm 2007 và hoàn thành việc chuẩn bị dự thảo văn kiện dự án trước tháng 11 năm 2007.

• Nhóm có ý định thực hiện dự án thí điểm, sử dụng vốn nhà nước và vốn cá nhân để khuyến khích phát triển các dự án trồng rừng theo cơ chế CDM ở Việt Nam, tham khảo các kinh nghiệm của dự án thí điểm.

11

Dự án Hòa Bình

<Địa điểm dự án>

【 5 địa điểm được lựa chọn 】Xã Xuân Phong: 3 địa điểmXã Bắc Phong: 2 địa điểm

【 Các địa điểm không được chấp nhận 】

12

Xuan Phong commune (Lake area)

Xuan Phong commune

Yen Lap commune

13

Xuan Phong commune (North area)

14

Xuan Phong commune (Northeast area)

15

Characteristic Vegetation (Lao Lach)

Bac Phong commune (West area)

16

Bac Phong commune (East area – lake area)

17

Dự án Hòa Bình<Kế hoạch ban đầu>-tùy thuộc vào các cuộc thảo luận với cộng đồng-

Diện tích tài trồng rừng:

Khoảng 300 ha

Sở hữu đất: Hầu hết cấp cho nông dân

Sử dụng đất hiện nay:

Đất lau lách

Các loài được trồng: Tùy vào kết quả thảo luận với nông dân(loài bản địa xen lẫn với những loài cây mới trưởng thành)

Các-bon đường cơ sở:

4.5tC/tấn~9.8tC/ha (số liệu ban đầu)

Nguồn quỹ: Vốn chương trình 661+vốn cá nhân

Tổ chức dự án: Cộng đồng+UBND Huyện Cao Phong với sự hỗ trợ kỹ thuật từ đại học Lâm nghiệp VN/TT nghiên cứu sinh thái và môi trường rừng.

Kết quả mong đợi: Thiết lập cơ chế thanh toán đối với các dịch vụ môi trường.

Nguồn thu ngắn hạn và dài hạn đối với nông dân Bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, vv.

18

Sử dụng đất chắp vá tại Huyện A Lưới

Dự án A Lưới

19

Dự án A Lưới-Lịch sử dự án-

• Huyện A Lưới có nhiều đất trống, có sự phân loại sử dụng rừng do cuộc chiến tranh Mỹ-Việt và việc sử dụng đất không bền vững sau đó.

• UBND huyện A Lưới đã quyết định thí điểm Cơ chế phát triển sạch bằng cách thực hiện dự án thí điểm “Rừng Vàng” và học hỏi kinh nghiệm.38 ha rừng đã được trồng với 3 mô hình; luyện tập thử cách tính toán lượng khí hiệu ứng nhà kính được giảm phát.

Xem tài liệu được ấn hành: Tải về từ: www.snvworld.org

(Ấn bản SNV/Lâm nghiệp)

20

Dự án A Lưới-phát triển dự án-

• 9/2006, kết thúc dự án thí điểm và khởi động sáng kiến kết hợp tất cả hoạt động tái trồng rừng ở huyện thành một chương trình: chương trình trồng 5000 ha rừng từ 2006-2010 và gắn với hợp phần CDM.

• Đã có 700 ha rừng được trồng vào năm 2006

• UBND Huyện là người lập dự án

• Tài chính dự án là các khoản vay từ các ngân hàng, ADB(Chương trình cải thiện sinh kế nông thôn Miền Trung), 661, và các nhà tài trợ nhỏ.

• Hợp phần CDM xây dựng năng lực: Tổ chức Phát triển Hà Lan và Mitsubishi Securities

• Thành lập Ban chỉ đạo và tổ công tác vào tháng 4 năm 2007

21

Dự án A Lưới-diện tích: dữ liệu và số liệu-

• Bắc Miền Trung Việt Nam-tỉnh Thừa Thiên Huế

Huyện A Lưới

• Đất lâm nghiệp được cấp cho người dân địa phương (chủ yếu là các hộ)

• Tổng diện tích dự án:5000 ha ≈ 3000 hộ

• 80% đối tượng tham gia là dân tộc Tà Ôi, Ca Tu và Pa Co.

• 5% đối tượng sống dưới mức nghèo khổ

• Diện tích đất tối thiểu:0.8 -2.5 ha mỗi người nông dân

• Các loài bản địa hỗn hợp và các loài ngoại lai lớn nhanh(keo)

• Nông dân quyết định giống cây trồng

22

Người địa phương ở huyện A Lưới

23

5

1

0

1

5

2

0

2

5

3

0

Dự án A Lưới-Hoạt động tái trồng rừng-

CER

CER

CER

24

PLANTATIONSMALL-HOLDER PLANTATION OWNER

DPC/OARD A lUOI

BANKS LOAN

GRANT (to poor families)

PAYMENT BY SMALL-HOLDERINCOME TO SMALL-HOLDEROTHER FINANCAL OR PRODUCT FLOW

REPAYMENT LOAN

CDM process costs (DOE/UNFCCC)

tCER

TAX TIMBER

SALE

TRADER OR PAPER-

MILL

CASH TIMBER SALE

TIMBER AND NTFP

% tCER REVENUE

CASH CARBON SALE

A LUOICARBON

UNIT

tCER BUYER

tCER

CASHtCER

Dự án A Lưới-tài chính-

25

Dự án A Lưới-Hợp phần CDM: tính toán-

Viễn cảnh đường cơ sở• Sử dụng phương pháp đã được phê duyệt:ARNM0010 “Trồng rừng trên

đất đã bị suy thoái”• Nơi chứa các-bon được tính: ở trên (thân, cành) và ở dưới(rễ).• Nơi chứa các-bon không được tính: các-bon hấp thu trong đất và các-bon

hấp thu trong các cây bụi/lau lách.• Viễn cảnh đường cơ sở: tiếp tục đốt phát diện rộng, ít các hoạt động nông

nghiệp, không có cây ở đường cơ sở; đường cơ sở = 0.

Viễn cảnh dự án• Phân loại các mô hình được trồng:3-5 mô hình có xen cây keo và cây bản

địa dựa trên điều kiện địa hình và sự lựa chọn của nông dân.• Tính toán thực tế dựa trên giám sát thực tế (nông dân tính toán lượng các-

bon giảm phát, một tổ chức nghiên cứu độc lập kiểm tra)• Ước lượng chứng chỉ giảm phát thải có thể được thực hiện theo từng

ha/năm: 10 ton CO2 t tương đương với (=10 CER/ha/năm)

26

Dự án A Lưới-Tình hình hiện nay và kế hoạch tương lai-

Qu

y tr

ình

ph

ê d

uyệ

t ý

tưở

ng

dự

án

Người lập dự án

Cơ quan đầu mối quốc gia

Ban tư vấn & điều hành quốc g

iaKhác

Thư phê duyệt

Đánh gia & kiểm tra tài liệu & địa vị p

háp lý

Các thành viên thảo luận ý tư

ởng dự án

Chuẩn bị ý tưởng dự án & tài liệu liên qua

n

Xem xét lại và cấp thư phê duyệt của

Bộ TNMT

QU

y tr

ình

ph

ê d

uyệ

t vă

n k

iện

dự

án

Thư phê duyệt

Chuẩn bị văn kiện dự án& tài liệu liên qu

an

Kiểm tra văn kiện & cá tài liệu liên qu

an

Đánh giá kỹ thuật

Các thành viên xem xét văn

kiện

Họp& đánh giá(các thành viên bỏ

phiếu)

Xem xét lại & cấp thư phê duyệt của B

ộ TNMT

50 ngày

12/2007

2/2008

27

Dự án A Lưới-lợi ích-

Quốc gia Huyện Hộ dân

Chính thức

• Độ che phủ rừng & đa dạng sinh học tăng lên

• Cải thiện sinh kế• Phát triển kinh tế• Nhận thức về

môi trường

• Giấy chứng nhận QSDĐ (sổ đỏ)

• Việc làm & thu nhập từ gỗ & lâm sản ngoài gỗ

• Doanh thu bán chứng chỉ giảm phát thải là $25-42/ năm/hộ tiểu chủ

Không chính thức

• Dự án mẫu,chuẩn bị cho việc nhân rộng ở khu vực Bắc Miền Trung

• Giảm sức ép đối với rừng tự nhiên

• Tăng vẻ đẹp cảnh quan

• Ít sạt lỡ đất

• Tăng dân chủ cơ sở, trao quyền và tăng kiến thức thông qua hoạt động tự quản