Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Conferentie ‘Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee – Leuven, 24-25/2/2011
Van basisschool tot arbeidsmarkt:de overheid coacht mee
ConferentieLeuven, 24-25 februari 2011
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Extra middelen voor kansarme scholen: wat leert het onderzoek ?
Ides NicaiseHIVA / Dep. Pedag. Wet. (KU Leuven)
Conferentie ‘Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee – Leuven, 24-25/2/2011
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Onderwijsvoorrang in Vlaanderen…
Onderwijsvoorrangsgebiedenbeleid / SIF+:scholen in gebieden met concentratie van allochtonen
Onderwijsvoorrangsbeleid (OVB):scholen met concentratie van allochtonen (BaO / SO)
Zorgverbreding (ZVB):basisscholen met concentratie van kansarmoede (overgang kleuter => lager onderwijs)
Experiment ‘Scholen met bijzondere noden’:scholen SO met veel gedragsproblemen
Gelijke OnderwijsKansen-decreet (GOK-I, 2002):scholen met concentratie van sociaal achtergestelde lln
Zorgcoördinatie (GOK-II, 2003)allerlei sociale en leerproblemen (alle basisscholen)
Financieringsdecreet leerplichtonderwijs (2008)
©
I. N
icai
se
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
…en in het buitenland
VS: Title IVK: Educational Priority AreasFr: Zones d’Education PrioritaireNL: Onderwijsvoorrangsbeleid…
Studiedag XXX
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Doelstellingen
Compensatiebeginsel (ongelijke startkansen / gelijke uitkomsten)
Desegregatie
onderwijsuitkomsten
Groep 1
Groep 2
frequ
entie
Groep 2
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Behoeftencriteria (1)
Territoriaal Kans tot meer geïntegreerd
beleid (i.s.m. huisvesting, arbeidsvoorziening, volwasseneneducatie, welzijn...)
Minder administratieve controle
Lagere doelmatigheid in termen van doelgroep-bereik
Leerlingniveau Minder ‘structurele’ aanpak
Meer papierwerk
Beter doelgroepbereik(tot 50%)
©
I. N
icai
se
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Behoeftencriteria (2)
GOK-decreet Opleidingsniveau moeder Inkomen (vervangingsinkomen) Trekkende bevolking Kind verblijft niet in
oorspronkelijk gezin (Thuistaal)
Financieringsdecreet Opleidingsniveau moeder
Thuistaal Inkomen (schooltoelage)
Buurt met onderwijsachterstand Trekkende bevolking Kind verblijft niet in
oorspronkelijk gezin
Kansarmoede is gebrek aan materieel, menselijk, sociaal en cultureel kapitaal
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Behoeftencriteria (3)
Dekken GOK-criteria de ‘juiste’ doelgroep ?Vandeputte: clusteranalyses met indicatoren van economisch,
sociaal, cultureel en pedagogisch kapitaal van gezinnen
GOK
socio-economischkansarmeleerlingen
zwakke cognitieveprestaties
cultureel-pedagogischkansarmeleerlingen
zwakke socio-emotionele
ontwikkeling
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Implementatie (1)
Wat doen scholen met GOK-geld ?OVB: duidelijke richtlijnenGOK: ‘menu’ van actieclusters met vrije
maneuvreerruimte
Studiedag XXX
BaO / 1e graad SO Preventie / remediëring Taalvaardigheids-onderwijs Positief zelfbeeld en sociale
competentie
2e – 3e graad SO Preventie / remediëring Taalvaardigheids-onderwijs Optimale studiekeuze
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Implementatie (2)Juchtmans: diepte-interviews in 20 GOK-scholen(2003-2004) – getoetst aan deskundigen in 2010
GOK-decreet positief onthaaldGOK en zorg
Veel GOK-leerkrachten missen ervaring en gezagScholen met veel GOK-lln hebben beter beleid
GOKStructurelepreventie
Zorg:Individueleremediëring
ZOK ? GORG ?vooral
Individueleremediëring
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Implementatie (3)
Lessen uit OVB- en ZVB-evaluatiesm.b.t. succesvolle implementatie
Eensgezinde visie van kernteam / schoolteamProfessionalisering leerkrachtenExterne begeleidingToezicht op / aansturing van de aanwending…
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Effectiviteit (1)
Algemeen (VS, Ierland, VK...): ‘matig positief’ Nederland (PRIMA-onderzoek):
Pas na 6 jaar merkbaar effect Te weinig middelen om Mattheuseffect tegen te gaan
(zonder OVB zouden deze scholen zwakker presteren) Te weinig voorwaarden m.b.t. aanwending Meest effectieve scholen bieden veel structuur, hebben goed
management, differentiëren meer (hoewel...), hebben meer ervaren leerkrachten
Vlaanderen (OVB): onzeker effect
©
I. N
icai
se
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Effectiviteit (2)
0
10
20
30
40
jaar t jaar t+n
Effect na .... jaar
GOK niet-GOK
©
I. N
icai
se
Idealiter…
…maar geen echte nulmeting
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Effectiviteit (3)
Alternatief 1
Cf. Verhaeghe e.a.leerjaar
leer
vord
erin
gen
kansarme leerlingkansrijke leerling
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Effectiviteit (4)Alternatief 2
Cf. Ooghe
% GOK-lln in school
Gem
idd.
Pre
stat
ies
lln
Zonder GOK-fin
Met GOK-fin
10%-grens
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
VOORLOPIG besluit
GOK (b)lijkt te werkenMogelijke fine-tuning:
Aandacht voor cultureel-pedagogische kansarmoede Verdeskundiging en uitbouw middenkader
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Vervolgonderzoek ?
Zijn de leerlingkenmerken uit financieringsdecreet ‘beter’ dan die uit het GOK-decreet ?
Hebben scholen / leerkrachten vooruitgang geboekt qua visie op GOK-beleid ?
Welke effecten heeft GOK op welbevinden, schoolloopbanen…? op langere termijn ?
Rendement van GOK-financiering ?