Top Banner
Özgül Öğrenme Güçlüğü Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül Çocuk ve Ergen Psikiyatristi HKU Psikoloji (Uzm. Dr. Figen Şenkösemin katkıları ile)
46

Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Mar 25, 2019

Download

Documents

truongdien
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Özgül Öğrenme Güçlüğü

Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül Çocuk ve Ergen Psikiyatristi

HKU Psikoloji

(Uzm. Dr. Figen Şenkösem’in katkıları ile)

Page 2: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

NÖROGELİŞİMSEL

BOZUKLUKLAR • Anlıksal (Entellektüel) Yetiyitimleri

• İletişim Bozuklukları

• Otizm Açılımı Kapsamında Bozukluk

• Dikkat Eksikliği/Aşırı Hareketlilik

Bozukluğu

• Özgül Öğrenme Bozukluğu

• Devinsel (motor) Bozukluklar

• Diğer Nörogelişimsel Bozukluklar

Page 3: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Özgül Öğrenme Bozukluğu

A. Gerekli girişimlerde bulunulmuş olmasına karşın, en az altı aydır süren, aşağıdaki belirtilerden en az birinin varlığı ile belirli, öğrenme ve okul becerilerini kullanma güçlükleri

1.Sözcük okumanın yanlış, yavaş ya da çok çaba gerektiriyor olması

2.Okunanın anlamını anlama güçlüğü

3. Harf harf söyleme yazma güçlükleri

4. Yazılı anlatım güçlükleri

5. Sayı algısı, sayı gerçekleri ya da hesaplama güçlükleri

6. Sayısal akıl yürütme güçlükleri

B. Okul becerilerinin etkilendiğinin, geçerli başarı ölçümleri ile ölçülmüş olması ve işlevselliğinin bozulmuş olması gerekir. 17 yaş üstünde, öyküsünde başarısızlığının belgelenmiş olması gerekir.

Page 4: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

C. Okul yıllarında başlar ama etkilenen okul becerileri tam olarak kendini göstermeyebilir (zamanla sınırlı sınavlar, az zamanda uzun karmaşık raporları okuma, okulda aşırı yüklenme durumlarında ortaya çıkar.

D. Diğer ruhsal bozukluklar, okulda kullanılan dili tam bilememe ile daha iyi açıklanamaz.

•Kişinin öyküsü (gelişim, sağlık, aile, eğitim)

•Okuldan edinilen bilgiler

•Ruhsal eğitsel değerlendirme

•Klinik değerlendirme

Page 5: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

• Okuma bozukluğu ile giden

• Yazılı anlatım bozukluğpu ile giden

• Sayısal(matematik) bozukluk ile giden

• -Ağır olmayan

• -Orta derecede

• -Ağır

Page 6: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Öğrenme Güçlüğü

Dünyayı sağ

beyinle görmektir.

Page 7: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

• Sağ beyin sol beyin resmi koy.

Page 8: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Verimli Bir Zihinsel Yapı

Aynı zamanda hem sağ hem de sol beyni

kullanabilen zihinlerdir.

SAĞ

BEYİN

SOL

BEYİN

CORPUS

KALLOSUM

Page 9: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Mental Retardasyon-Zeka Geriliği

Sağ ve Sol Beyinde yapısal bozukluklar vardır.

Sağ ve sol beyin kapasitesi azdır.

Corpus Kallosum incedir ya da yoktur.

SOL

BEYİN

SAĞ

BEYİN

CORPUS

KALLOSUM

Page 10: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Öğrenme Güçlüğü Olan Bireylerin Zihin Yapısı

SAĞ

BEYİN

CORPUS

KALLOSUMSOL

BEYİN

Page 11: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

• Öğrenme güçlüğü olan çocuklar sol beyinlerini yeterince kullanamazlar.

• Üstün olan sağ beyinlerini de kullanmalarını kimse onlardan istemez.

Page 12: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Öğrenme Güçlüğü yaratan nedenler farklıdır…

• Duygusal nedenler• Dikkat Eksikliği, Hiperaktivite Bzk.,• Uyaran yoksunluğu,• Sosyokültürel ve sosyoekonomik

nedenler,• Eğitim yetersizliği vs…• ..

Page 13: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

• Disleksi…Okuma Bozukluğu

• Diskalkuli…Matematik Bozukluğu

• Disgrafi….Yazı Bozukluğu

Page 14: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Tanım:

1990’da ABD Ulusal Öğrenme Bozukluğu Komitesi;

“Dinleme, konuşma, okuma-yazma, akıl yürütme, matematik yeteneklerinin kazanılması ve kullanılmasında önemli güçlüklerle kendini gösteren heterojen bir bozukluk grubudur”.

Genel olarak artık dünyada Özel Öğrenme Güçlüğü için Disleksi ifadesi kullanılmaktadır.

Page 15: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksi Nedir?

Zeka sorunu olmamasına rağmen

öğrenememektir.

Okumayı Yazmayı

Çarpım tablosunu İşlem yapmayı

Ayları, Günleri, Ritmik Saymayı,

Giyinip soyunmayı, Planlı olmayı,

Zamanı Top yakalamayı…

Page 16: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

• Yapısaldır, • Beynin işleyiş bozukluğundan kaynaklanır.• Ömür boyu sürer.• Sosyal etkileşim sorunları da eşlik eder.

• Zekada sorun yoktur,

• Okumada, yazmada ve aritmetikte sorun vardır.

• Farklı düşünme yolları vardır.

• Özgüvenleri düşüktür.

• Dahi yönlerini fark etmezler.

Page 17: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksideki Okuma Sorunları

• Harfleri öğrenememe,

• Hece oluşturamama,

• Okumayı sökememe,

• Heceleyerek okuma,

• Okuma hızını artıramama

Page 18: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

“Berberinde çürük dik

ılık ba yuvalar keçiler

ona şekil ediyordu.

Dayan Paring paha

önce ve Beter dan’ı yürasınba dönmüştü”.

Beter dan

“Beraberinde küçük

bir ışık da yuvarlaklar

çizerek ona eşlik

ediyordu. Bayan

Darling daha önce de

Peter Pan’ı rüyasında

görmüştü”.

Peter Pan

Page 19: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksideki Yazı Sorunları

Yazıda şekil bozukluğu:

Yanlış Tutum;“Sil ve tekrar yaz!”

Page 20: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Yazarken harf atlama:

gülleri…….güleri

babasına…….babsna

yakalamış………yaklamış

Page 21: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

• Yavaş yazma,

• Yazarken çabuk yorulma,

• Akıldan işlem yapmaya çalışma.

Page 22: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Sonuç olarak;

• Yazı ödevlerini yapmak istememe,

• Tahtadan ödevlerini geçirememe,

• Ev ödevlerini yazmadan gelme.

Page 23: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Dislekside Matematik Sorunları

Sayıları tersten yazma ve okuma

123......…321………213

Cevabı 53 olarak bulup 35 olarak işaretleyebilir.

Page 24: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

İşaretleri karıştırma:

54+3=162

Artıyı çarpı, bölmeyi eksi olarak görebilir.

Page 25: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Çarpım tablosunu öğrenememe ?

Öğrenir ama klasik bir öğrenci gibi değil.

Page 26: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Dislekside Ödevler

• Başına oturmama,

• Dikkatini vermeme,

• Yavaş yapma,

• Ödevlerin çok uzun sürmesi,

• Hep başkasına onaylatma ihtiyacı,

• Hep yardım alma ihtiyacı,

• Hiç ödev yapmama,

• Yalan söyleme………

Page 27: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Dislektikler Nasıl Öğrenir?

• Sağ beyini kullanarak öğrenirler.

• Görsel materyal çok kullanarak,

• Sık tekrar yaparak,

• Kendi düşünce sistemlerini geliştirerek,

• Yaratıcı yöntemlerle

Page 28: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Çok iyi düşünürler ama ezberleyemezler.

Öğrenmesi için zaman tanıyın, acele etmeyin.

Destekleyin

Yardım edin

Kolaylaştırın

Gelişmesi için itekleyin

Destekleyin

Yardım Edin

Page 29: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Okul ve Disleksi

• Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

• Tüm klasik okullarda, bilgiyi olduğu gibi alan, akılda tutan ve istendiğinde geri veren çocuklar başarılı olabilmektedirler.

Page 30: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksiden Nasıl Şüpheleneceğiz?

• Zeki olduğunu düşündüğümüz öğrencimiz koordinasyon, okuma, yazma ya da matematik alanlarında yaşına göre kendinden beklenen beceri düzeyini gösteremiyorsa,

• Zeka düzeyinden beklenenden daha düşük akademik başarısı varsa

Page 31: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksi Kimi Etkiler?

• Çocuğu

• Anneyi-Babayı

• Öğretmeni

• Toplumu

Page 32: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksi ve Çocuk

• “Herkesin yapabildiklerini yapamıyorum”

• “Sanırım bir aptalım”

• “Her an yanlış yapabilirim”

• “Öğretmenim yazımı beğenmiyor”

Page 33: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksi ve Anne Baba

• Benim tatlı ve zeki çocuğum nasıl olur da okumayı öğrenemez.

• Oysa akıldan matematik problemlerini çözüyor.

Page 34: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksi ve Öğretmen

• Bu çocukta bir farklılık var.

• Ama ne olduğunu bilmiyorum.

• Aslında çok zeki.

• Zor soruları biliyor ama daha doğru düzgün okuyamıyor.

• Derste hiç bir şey öğrenmiyor.

Page 35: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksi Tedavisi• Anlaşılmak-Kabullenilmek

• Uygun Tutumlar

• Özel Eğitim Tedbirleri

• Kaynaştırma

• Özel Eğitim

• Duyusal - Motor İntegrasyon Terapileri

• Farmakoterapi

Page 36: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Ülkemizde DurumKaynaştırma Uygulamaları Genelgesi

• T.C.

• MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

• Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü

• Sayı : B.08.0.ÖRG.0.20.03.01 /

• 3601

• 02.9.2008

• Konu : Kaynaştırma Yoluyla Eğitim Uygulamaları

• ...................................... VALİLİĞİNE

• (Millî Eğitim Müdürlüğü)

• GENELGE NO : 2008 / 60

Page 37: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Madde 5 :

c) Öğrencilerin başarılarının değerlendirmesinde kullanılacak yöntem, teknik, ölçme araçları ve değerlendirme süresi, değerlendirme zamanı, değerlendirme aralıkları, değerlendirmeden sorumlu kişiler ve değerlendirmenin yapılacağı ortam BEP geliştirme biriminin görüş ve önerileri doğrultusunda belirlenecektir.

Page 38: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

ç) Yazma güçlüğü olan öğrenciler ve özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin değerlendirilmesi sözlü, sözlü ifadede güçlük yaşayan öğrencilerin değerlendirilmesi ise yazılı olarak yapılacaktır. Yazılı ve sözlü ifade etme becerilerinde yetersizliği olan bireyler ise davranışlarının gözlemlenmesi yoluyla değerlendirilecektir.

Page 39: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

d) Yazılı sınavlar öğrencilerin yetersizlik türüne, eğitim performanslarına ve gelişim özelliklerine göre çeşitlendirilecek, sınavlar kısa cevaplı ve az sorulu olarak düzenlenecektir.

e) Öğrenciler, yetersizliklerinden kaynaklanan güçlüklerini gidermek amacıyla sınavlarda

uygun araç-gereç, cihaz ve yöntemlerden yararlandırılacaktır. İhtiyacı olan bireyler için yazılı

sınavlarda refakat etmek üzere bir öğretmen görevlendirilecektir.

Page 40: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

ı) Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan öğrencilerin değerlendirilmesi, bu öğrencilerin özellikleri dikkate alınarak daha sık aralıklarla ve kısa süreli sınavlarla yapılacaktır.

Page 41: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

7) Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin ders ile ders dışı sosyal ve kültürel etkinliklere etkin

olarak katılımlarının sağlanması yönünde gerekli tedbirler okul ve kurum yönetimlerince alınacaktır.

8) Kaynaştırma uygulaması yapılan okul ve kurumlarda özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilere bireysel ve grup eğitimi verilebilmesi için destek eğitim odası açılacaktır.

Page 42: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

KAYNAŞTIRMA YOLUYLA EĞİTİM UYGULAMALARINDA

ÖĞRETMENLERE ÖNERİLER

(02/9/2008 tarihli ve 3601 sayılı Kaynaştırma Yoluyla Eğitim Uygulamaları konulu

2008/60 numaralı Genelgenin ekidir.)

Page 43: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksi ve Yanlışlar

• “Kaynaştırma ya da heyet raporu alırsam çocuğum damgalanır, ileride karşısına çıkar”

• “Okumayı öğrenince disleksi geçecek”

• “Okumayı sevse herşey hallolacak”

• Oyun çocuğu, büyüyünce geçer”

Page 44: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

• Sağ beyin sol beyin resmi koy.

Page 45: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

www.disleksidernegi.org

Page 46: Özgül Öğrenme Güçlüğü - gunescocuk.com · Okul ve Disleksi • Dünyanın her yerinde klasik okullardaki eğitim sistemlerinde sol beyin işleyişine uygun görevler istenmektedir.

Disleksi Derneği Kursları

• Disleksi Ebeveyn Kursu

• Disleksi Öğretmen Kursu

• Disleksi Eğitmenliği Kursu

İLETİŞİM: 0.543.447.22.18