öLçmee eson

1

Hedefimiz kolay ölçülene değer vermek değil,

değerli olanı ölçmektir !

2

İÇİNDEKİLER

1. Ölçme……………………………………………………………………………… (3)2. Ölçme ve değerlendirme ne işe yarar? ……………………………….(4)3. Eğitimde Ölçme…………………………………………………………………(5-7)4. Ölçme Süreci…….……………………………………………………………...(8-11)5. Ölçme Türleri……………………………………………………………………(12-17)6. Ölçmede Hata……………………………………………………………….…(18-23)7. Ölçme Aracında Bulunması Gereken Özellikler..

………………………………………………………………………..(24-32)

3

ÖLÇME

• Ölçme, varlık veya olayların belli bir nitel veya nicel özelliğe sahip oluş derecelerini belirleme işlemidir.

Ne kadar?Kaç ?

4

Ölçme ve değerlendir

me

Öğrenci başarısını

Eğitimin etkinliğini

Eğitim programının

başarısını

Öğretmen başarısını

Ölçme ve değerlendirme ne işe yarar?

5

Eğitimde ölçme Eğitimde gözlenmeye ya da ölçülmeye çalışılan

değişkenler genellikle; başarı, ilgi, motivasyon yetenek vb. gibi psikolojik değişkenlerdir. Ölçme, bir nesnenin ya da bireyin belli bir niteliğe veya özelliğe ne derece sahip olduğunun belirlenmesi amacı ile yapılır.

6

Eğitim sürecinde, her bir öğrencinin, kazandırılmak istenilen davranış değişikliğini ne derece gerçekleştirdiği, istenilen başarı ve yeteneğe ne düzeyde ulaşmış olduğu belirlenmeye çalışılır.

Eğitimde ölçme

7

Fark kavramı ölçme için temeldir, ölçme farktan doğmuştur.

Gerçekten de, bütün insanlar eşit derecede zeki olsalardı zeka kavramı; aynı uzunlukta olsalardı boy kavramı; her mekan aynı sıcaklıkta olsaydı sıcaklık kavramı ve bunların ölçülmesi diye bir şey söz konusu olmazdı.

Eğitimde ölçme

8

Nesnelerin olayların özellikleri

Gözlem

Sayı ya da sembollerl

e ifade (ölçüm)

Ölçme

Ölçme Süreci

9

Aşağıdaki cümlelerin her biri bir ölçme sonucunu (ölçmeyi) ifade etmektedir

6/F sınıfındaki öğrenciler sayılmış, 38 kişi bulunmuştur.

Sami’nin boyu 152 cm dir. Bu sabah okul bahçesindeki termometre 16 C

gösteriyordu. Nermin tıp fakültesine 18. sırada girdi. Merve güzel yazısından ötürü öğretmeninden (+)

aldı.

10

Not

Ölçme yaparken nesnelerin sahip oldukları özellikleri ve bu özellikler arasındaki farkı ortaya çıkarmaya çalışırız.

Bazı özellikler ve farklar doğrudan bazıları ise dolaylı biçimde gözlenir.

FARK

11

Ölçme işleminin yapılabilmesi için ;

Ölçülecek özelliğin tanımlanması

Ölçülecek özelliğe uygun sayı ve semboller kümesinin belirlenmesi

Ölçülecek özelliğe hangi sayı ve sembollerin verileceğini gösteren kuralın belirlenmesi

12

Ölçme Türleri Eğitim sürecinde bazı özellikler doğrudan bazı

özellikler dolaylı olarak ölçülmektedir. Doğrudan, dolaylı ve türetilmiş ölçme olmak üzere üç tür ölçme eğitimde kullanılmaktadır.

Ölçme Türleri

DOĞRUDAN ÖLÇME

DOLAYLI ÖLÇME TÜRETİLMİŞ

13

Doğrudan Ölçme Ölçme konusu olan değişkenlerin değerlerinin

araya başka bir değişken alınmadan doğrudan gözlenerek ölçülmesidir.

14

Örneğin; bir sınıftaki erkek öğrencilerin sayılarak sayılarının 15 bulunması. Doğrudan ölçmede ölçülen özellik ile ölçmede kullanılan aracın niteliği aynıdır. Örneğin; boy uzunluğunun yine bir uzunluk olan metre ile ölçülmesi, ağırlığın ise çift kollu terazide yine bir ağırlık olan kilo ile ölçülmesi.

Doğrudan Ölçme

Geçerliği ve güvenirliği yüksek bir ölçme elde edilir.

15

Dolaylı Ölçme Bir değişkenin başka bir değişken yardımıyla

ölçülmesidir. Örneğin; başarı, zeka ve yetenek değişkenleri doğrudan ölçülemez ancak başarı, zeka ve yetenek testleri aracılığıyla ölçülebilir.

AKADEMİK BAŞARI TUTUMLAR İLGİ KİŞİLİK ZEKA

ÖRNEKLER

16

Türetilmiş Ölçme Ölçmek istediğimiz özellik üzerinde herhangi bir

işlem yapmadan bu özellikle ilgili başka değişkenler üzerinde matematiksel işlemler yapılarak elde edilen ölçümlerdir. Örneğin hız; bir cismin birim zamanda aldığı yol (yol/zaman) bağıntılarıyla ifade edilmektedir.

V(km/saat)=Yol (km)/Süre(saat)

17

Türetilmiş Ölçmeye Bir Örnek;

Toplam

gelir

Kişi sayısı

Kişi başına düşen milli gelir

18

DİKKAT!

Dolaylı ölçme ile doğrudan ölçmenin arasındaki fark nedir?

Listeden 15. kişi

19

Ölçmede Hata Ölçme işlemlerinin en az hata ile gerçekleştirilmesi

ölçme sonucunun ölçme amacına en doğru hizmet etmesi için önemlidir. Ancak ölçme işlemlerine mutlaka hata karışır. Bu nedenle ölçme işlemleri tam olarak aynı sonucu vermez, farklı sonuçlanır. Gerçekte ölçülen özellik aynı kalsa da yapılan hata değişir.

20

Ölçmede hata kaynakları şunlardır; Ölçmeci Ölçme aracı Ölçme ortamı Ölçülen özellik

Ölçmede Hata

21

Ölçme hataları hata kaynağı ve ölçme sonucuna etkileri bakımından üç türde ele alınmaktadır. Bunlar;

Sabit Hata, Sistematik Hata, Rasgele Hatadır.

Ölçmede Hata

22

Sabit Hata Her bir ölçme için miktarı değişmeyen hatalara

sabit hatalar denir. Bir öğretmenin her okuduğu cevap kağıdına 10

puan fazla vermesi.

23

Sistematik Hata Ölçülen büyüklüğe, ölçmeciye ve ölçme

koşullarına göre miktarı farklılık gösteren hatalardır. Örneğin; öğretmenin yazısı güzel olanlara 5 puan fazla vermesi ya da öğretmenin kız öğrencilere erkek öğrencilerden 5 puan daha fazla vermesi gibi. Bu nedenle, bu tür hatalara yanlılık da denilir.

24

Rasgele Hata Kaynakları iyi bilinmeyen ve ölçme sonuçlarına

gelişigüzel karışan hatalara denir. Sınav günü öğrencinin hastalığı, sınav koşullarının elverişsizliği, öğretmenlerin notları toplarken dikkatsiz olması bu tür hatalara örnek olarak verilebilir.

Bu tür hatalar miktarı bilinmediği ve bu nedenle gerçek değer bilinemediği için ölçmenin geçerliliğini düşürür.

25

Ölçme Araçlarında Bulunması Gerekli Özellikler

Güvenirlilik Geçerlilik Kullanışlılık

26

Güvenirlik Bir ölçme aracı neyi ölçüyorsa ya da neyi ölçmek

için hazırlanmışsa onu, kararlı bir şekilde ölçmelidir. Buna ölçme aracının güvenirliği denir.

27

Ölçme Aracının Güvenirliğini Artıracak Genel İlkeler

Soru sayısı artıkça sınavın güvenirliği artar. Çünkü soru sayısı arttıkça ölçme hatası azalır.

Sınav soruları öğrencilerin seviyesinin üzerinde ya da altında hazırlanmışsa güvenirlik azalır.

Cevaplayıcıların soruları cevaplama yönünde istekli oluşu güvenirliği artırır.

28

Sorular bilenle bilmeyeni ayırıcı nitelikte olmalıdır.

Ölçme işlemi titizlikle yapılmalıdır, kopya çekilmesi önlenmelidir.

Sınavda sorular açık, anlaşılabilir ve kesin cevaplanabilir nitelikte olmalıdır. Bu durum öğrencilerin gelişigüzel cevaplamalarını engellediği için güvenirliği artırır.


29

Sınavın objectif yollarla puanlanması ve cevap anahtarının önceden hazırlanması güvenirliği artırır.

Öğrencilerin sınavlarla ilgili fikirleri ve önyargıları olumsuz ise bu durum güvenirliği azaltır.


30

Geçerlik Bir ölçme aracının amaca hizmet edebilme

derecesidir. Başarı ölçmede kullanılan sınavın amacı; o

derste kazandırılmaya çalışılan davranışları öğrencilerin kazanıp kazanmadıklarını belirlemektir. Eğer sınav öğrencilerin kazandıkları davranışları ölçmeye hizmet ediyorsa, ölçmek istediği davranışlar dışında başka özellikleri ölçmüyorsa, sınav amacını gerçekleştiriyor denilir.

31

Geçerliği Düşüren Faktörler

Güvenirliği düşüren bütün etmenler geçerliği de düşürür.

Soruların dersin konularını yeterince kapsamaması,

Soru sayısının azlığı, Sınavın uygulama koşullarının olumsuzluğu, Sınav süresinin yetersizliği Ölçüt puanların güvenirliği geçerliği düşüren

faktörlerdir.

32

Kullanışlılık Bir testin kullanışlılığı, onun geliştirilmesi,

çoğaltılması, uygulanması ve puanlanmasının kolay ve ekonomik olması demektir.

33

Kullanışlı bir test kolay kullanılabilir; böyle bir testin kullanılması, emek, para ve zaman yönünden ekonomiklik sağlayacak sınırlar içindedir.

Kullanılması zor olan, ileri derece uzmanlık gerektiren bir test kullanışlı değildir.

Kullanışlılık

34

BİTTİ

Performans Sorularına geçebilirsiniz….

öLçmee eson

Documents