1
ODWAGA WITOCI Dzie Papieski 10 X 2010
KONSPEKT LEKCJI RELIGII DLA KLAS I-III SZKOY PODSTAWOWEJ
Cel oglny spotkania Przyblienie witoci Jana Pawa II, ktrego ycie
byo wzorem odwanego wyznawania wiary i wypenieniem nauki Jezusa.
Cele szczegowe Treci: ucze poznaje nauczanie Jana Pawa II o
osiganiu witoci i wydarzenia z ycia pa-
piea potwierdzajce jego odwag witoci. Umiejtnoci: ucze potrafi
omwi pojcie odwagi witoci jako realizacji Chrystusowej
nauki i rozpozna je w yciu papiea-Polaka Postawy: ucze stara si
na co dzie postpowa w zgodzie z wyznawan wiar.
Metody i formy pracy Pogadanka, czytanie tekstw, rozsypanki lub
rebusy, gra dydaktyczna z wykorzystaniem rymowa-nek i uzupenianie
drzewka; piew. rodki dydaktyczne Pismo wite (ewentualnie cytaty J
15, 7 oraz Mt 10, 32 na duych kartkach, schowane w kopercie
zaadresowanej: do odwanych); zdjcie Jana Pawa II (ewentualnie
obrazy wymienianych witych kanonizowanych przez Jana Pawa II),
rozsypanki lub kartki z rebusami (ewentualnie tablica i kre-da),
fragment wspomnie o Janie Pawle II, fragmenty nauczania Jana Pawa
II: homilii kanoniza-cyjnej w. Kingi, przemwienia do dzieci
pierwszokomunijnych w Zakopanem, Listu do dzieci; rymowanki o Janie
Pawle II (ewentualnie kartki z drzewkami witoci), pyta cd,
odtwarzacz. Wstp Modlitwa: Ojcze nasz Jedno z wezwa odmwionej przez
nas modlitwy brzmi: przyjd Krlestwo Twoje. Zada-niem chrzecijan
jest staranie si, by Krlestwo Boe nastpio jeszcze na ziemi. Jest to
trudne za-danie, a jego realizacja wymaga odwagi. I wanie o odwadze
bdziemy rozmawia na dzisiejszej lekcji. Co to znaczy, e kto jest
odwany? W razie potrzeby naprowadzamy uczniw na odpowie-dzi: nie
boi si niczego, ratuje innych i pomaga, przyznaje si, robi co
niezwykego. Kto odwany zwykle kojarzy nam si z jakim
super-bohaterem. Wasze ksiki lub bajki, kreskwkach s na pewno pene
takich postaci jakich znacie bohaterw?1 Zapisujemy na tablicy
wymienionych przez
1 Spodziewamy si odpowiedzi: Superman (Clark Kent -
super-czowiek: jako dziecko (super-Boy) pomaga ludziom, w
dorosym yciu wykorzystywa swe szczeglne umiejtnoci do obrony
Ziemi); Czowiek-Pajk (Peter Parker modzieniec, ktry w szkolnym
laboratorium zaprojektowa swe wyposaenie dodajce mu cech pajka.
Walczy z licznymi zoczycami); Batman (czowiek, ktry nie posiada
szczeglnych mocy, a swe nadzwyczajne zdolnoci zawdzicza treningowi
i gadetom; walczy ze zem i pomaga ludziom); Ben 10 (10letni
chopiec, ktry dziki zna-lezionemu urzdzeniu podobnemu do zegarka
wciela si w 10 kosmitw. Pod ich postaciami broni wiat przed zem),
Atomwki (trzy dziewczynki obdarzone szczegln moc; ich zadaniem jest
walka z przestpczoci); Cza-rodziejki z Ksiyca (nastolatki,
reinkarnacje opiekunek planet, wojowniczek z Ksiycowego Krlestwa;
walcz z wrogami zagraajcymi pokojowi w kosmosie); WITCH (pi
dziewczt posiadajcych szczeglne moce kada inne, odpowiadajce rnym
ywioom; wsplnie walcz ze zymi mocami).
2
uczniw bohaterw i po przeciwnej stronie wpisujemy, w czym tkwi
moc danej postaci. Podkrela-my, e kady z tych bohaterw jest odwany,
a jego odwaga jest wspierana przez posiadany dar szczegln moc,
akcesoria itp. Jednak odwaga nie jest wycznie cech wymylonych
bohaterw. Kogo z waszych bliskich lub znajomych uwaacie za
odwanego? Kadego wybranego ucznia prosimy o krtkie uzasadnie-nie.
Na pewno niektrzy z was a moe nawet wszyscy wykazali si odwag w
jakiej trudnej sytuacji. I wcale nie potrzebowalicie do tego stroju
nietoperza, sieci pajka, mocy ywiow czy czarodziejskiego klejnotu.
A to dlatego, e odwaga wcale nie zaley od naszego wieku, stroju czy
zawodu. Kady moe by odwany bdc tym, kim jest. Mona nawet powiedzie,
e odwag jest wanie bycie sob. Strj Supermana czy Czarodziejki z
Ksiyca nie sprawi, e bdziemy bohate-rami bohaterem za to mona by
jako syn czy crka, brat lub siostra, ucze czy uczennica, kolega lub
koleanka. A jeli kto bohatersko wypenia swe obowizki w domu,
szkole, na podwrku czy w kociele, mona o nim powiedzie to prawdziwy
ucze Jezusa! A nie ma przecie wikszego bohatera ni Jezus. Wiedzia o
tym dobrze nasz papie, Jan Pawe II. Zawsze wypenia nauk Jezu-sa i
dlatego wiele razy w yciu wykazywa szczegln odwag odwag witoci
(wieszamy zdj-cie Jana Pawa II).
Rozwinicie Przypominamy uczniom, jaka wedug nich jest odwana
osoba: nie boi si niczego, ratuje innych i pomaga, przyznaje si,
robi co niezwykego. Czy to samo mona powiedzie o witym? Jan Pawe II
ogosi wiele osb witymi, take wielu Polakw, a ogaszajc wit ksin King
mwi, jak mocno wi si ze sob odwaga i wito. (Czytamy fragment
homilii:)
Jeeli dzi mwimy o witoci, o jej pragnieniu i zdobywaniu, to
trzeba pyta, w jaki sposb tworzy wa-nie takie rodowiska, ktre
sprzyjayby deniu do niej. Co zrobi, aby dom rodzinny, szkoa, zakad
pracy, biuro, wioski i miasta, w kocu cay kraj staway si
mieszkaniem ludzi witych, ktrzy oddziaywuj do-broci, wiernoci nauce
Chrystusa, wiadectwem codziennego ycia, sprawiajc duchowy wzrost
kadego czowieka? () potrzeba wiadectwa. Potrzeba odwagi, aby nie
stawia pod korcem wiata swej wiary2.
Na czym polega odwaga witoci wg papiea Polaka? (dawaniu
wiadectwa, wiernoci nauce Jezusa, dobroci). Kiedy Jan Pawe II
ogasza kolejne osoby witymi, zwraca uwag na t cech dlatego te do
grona witych doczy m.in. o. Maksymiliana Kolbego, ktry odwanie
wstawi si za innym czowiekiem i odda za niego ycie; w. Jadwig
Krlow, ktra w latach swego panowania ya pobonie i skromnie,
pomagajc potrzebujcym, czym wypeniaa nauk Jezusa; w. Jzef Pelczar
podobnie jak krlowa Jadwiga zrobi wiele dobrych rzeczy dla
potrze-bujcych, troszczy si te o wyksztacenie ludzi take religijne;
w. Faustyna wiernie przeka-zywaa ordzie Boego Miosierdzia jak chcia
tego od niej Jezus mimo, e niektrzy nie wierzyli jej i spotykay j
przykroci3 (wymieniajc te postaci mona pokaza ich obrazy). Jan Pawe
II po-trafi w wielu wspaniaych osobach odnale cechy
charakterystyczne dla witego t odwag witoci. Rwnie sam j posiada,
co okaza wiele razy w swoim yciu ju jako ucze, a potem - ksidz,
papie. Nie brakowao mu nigdy odwagi, by przyzna si do Chrystusa i
wyrazi wiar w Niego. Co byo jego szczegln si, moc? O tym mwili ci,
ktrzy go znali, a take on sam. (Czytamy fragment wywiadu z
Eugeniuszem Mrozem, szkolnym koleg Karola Wojtyy:
Pamitam, wdrapywalimy si na Czerwone Wierchy. Z przodu szed
ojciec Lolka, my w pewnej odlegoci za nim. Bylimy ju niedaleko
szczytu, kiedy niespodziewanie pojawia si gsta mga. Pan Karol znikn
nam z oczu. Wygldao to tak, jakby rozpyn si gdzie w tej mgle.
Zaczli my go szuka, woa. Bez re-zultatu. Lolek by niemal
zrozpaczony. Pamitam, jak uklkn na kamieniach i zacz si arliwie
modli. Ja
2 Jan Pawe II, Homilia wygoszona podczas Mszy w. kanonizacyjnej
w Starym Sczu 16 VI 1999,
http://www.centrum.stary.sacz.pl/pl/8225/0/Homilia.html (stan z
dn. 10.09.2010). 3 Jeeli lekcja odbywa si w miejscu, z ktrym
zwizany jest inny wity lub bogosawiony ogoszony przez Jana Paw-
a II, warto wspomnie take o nim.
3
poszedem za jego przykadem. Modlilimy si obydwaj. Kiedy zeszlimy
do schroniska, jego ojciec ju tam na nas czeka4.
Co dodawao Lolkowi odwagi w dziecistwie, a potem w caym yciu?
(rozdajemy rozsypanki ze sowem modlitwa lub przypinamy do tablicy
kartki z uoonymi w dowolnej kolejnoci sylabami: twa, mo, dli.
Zalenie od zdolnoci plastycznych mona roz-da dzieciom na kartkach
lub narysowa na tablicy rebus: narysowane mydo, y=o, o=li;
naryso-wana twarz i przekrelone rz).
Jan Pawe II bardzo kocha dzieci, lubi z nimi rozmawia w czasie
pielgrzymek, a nawet napisa do nich list. W tym Licie do dzieci
przyzna sam, co byo jest rdem odwagi odwagi witoci, co potwierdzili
ci, ktrzy dzi yj w niebie z Bogiem (Czytamy fragment przemwienia do
dzieci pierwszokomunijnych w Zakopanem i Listu do dzieci:
Pan Jezus na tym wiecie mia niewiele rzeczy, ktre mgby ofiarowa
apostoom. Jednak da im co naj-wikszego da im samego siebie. Odtd,
przyjmujc ten najwitszy pokarm, mogli by stale z Panem Je-zusem. On
sam mieszka w ich sercach i napenia je witoci. Oto, co znaczy, e
Pan Jezus przyszed do waszych serc. Pan Jezus was kocha. Pan Jezus
was kocha. On jest w was, Jego mio was napenia i spra-wia, e
stajecie si coraz bardziej do Niego podobne, coraz bardziej wite.
Jest to, moje dzieci, wielka aska, ale te wielkie zadanie. Aby Pan
Jezus mg w nas zamieszka, musimy stara si, by nasze serce byo
zawsze dla Niego otwarte. Wasze zadanie jest wic nastpujce: zawsze
ko-cha Pana Jezusa, mie dobre i czyste serce i jak najczciej
zaprasza, aby On przez Komuni w. w was zamieszka. Nigdy nie czycie
tego, co jest ze. To czasem moe by trudne. Pamitajcie jednak, e Pan
Je-zus was kocha i pragnie, abycie i wy kochay Go ze wszystkich
si5.
List do dzieci: Dla ilu dzieci w dziejach Kocioa Eucharystia bya
rdem duchowej siy, czasem wrcz bohaterskiej! Jake nie wspomnie na
przykad tych witych chopcw i dziewczt z pierwszych wiekw, jeszcze
dzisiaj znanych i czczonych w caym Kociele? Wystarczy tu przypomnie
w. Agnieszk, ktra ya w Rzymie, w. Agat, umczon na Sycylii oraz w.
Tarsycjusza chopca, ktrego susznie mona nazwa mczenni-kiem
Eucharystii, gdy wola powici ycie ni odda Pana Jezusa, ktrego
przenosi pod postaci chleba. I tak, poprzez wieki a do naszych
czasw nie brak dzieci, nie brak chopcw i dziewczt wrd witych i
bogosawionych Kocioa. Tak jak w Ewangelii Pan Jezus okazuje im
szczeglne zaufanie, tak rwnie Jego Matka Maryja w cigu dziejw
nieraz czynia mae dzieci powiernikami swej matczynej troski.
Przypomnij-cie sobie w. Bernadett z Lourdes, dzieci z La Salette,
czy te ju w naszym stuleciu ucj, Franciszka i Hiacynt z
Fatimy6.
Co nam dodaje odwagi poza modlitw? (analogicznie rozdajemy
rozsypanki ze sowem Eucharystia lub zapisujemy na tablicy: ry, Eu,
stia, cha lub zadajemy rebus: due E, na-rysowane ucho, o= a,
narysowana ryba, b= sti. Modlitwa i Eucharystia s rdem siy dla
tych, ktrzy d do witoci, czyli wdruj ku Bogu sam Jezus obieca t
pomoc (odczytujemy J 15, 7: Jeeli we Mnie trwa bdziecie, a sowa
moje w was, poprocie, o cokolwiek chcecie, a to wam si speni.
Chocia naladowanie Jezusa jest czym dobrym i piknym, niektrzy boj
si lub wstydz swej wiary kochaj Jezusa, ale nie mwi o tym, nie nosz
znakw przynalenoci do Niego, nie chwal Go przechodzc koo kocioa lub
mijajc ksidza, katechet. Jan Pawe II nie ba si wiadczy o Jezusie,
dlatego zasuy na obiecan nagrod, o ktrej czytamy w Ewangelii
(odczy-tujemy Mt 10, 32): Do kadego wic, ktry si przyzna do Mnie
przed ludmi, przyznam si i Ja przed moim Ojcem, ktry jest w niebie.
W yciu Jana Pawa II byo wiele wydarze potwierdzajcych jego odwag
przez ponad 25 lat jako nastpca witego Piotra odwiedzi wiele krajw
i mwi tam o Jezusie, spotyka si z rnymi ludmi i dla wszystkich mia
dobre sowo, umiech. Przypomina wszystkim, e powinni traktowa si jak
bracia i pomaga sobie wzajemnie. Sam da przykad mioci na wzr Jezusa
przebaczy temu, ktry prbowa go zabi. Wypenia nauk Jezusa gdy chcia,
by szanowa ludzi sabych, chorych, najstarszych i najmodszych. Nie
wszystkim podobay si jego sowa, ale papie 4
http://www.niedziela.pl/artykul_w_niedzieli.php?doc=nd200341&nr=35
(stan z dn. 10.09.2010). 5
http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/zakopane_07061997.html
(stan z dn.
10.09.2010). 6
http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/do_dzieci.html
(stan z dn. 10.09.2010).
4
mia odwag, by nie chowa pod korcem wiata swej wiary dokadnie
tak, jak ci, ktrych ogo-si witymi. Dzi moemy powiedzie, e to bya
odwaga witoci zaraz po mierci papiea wiele osb woao: Subito Santo!
czyli: wity natychmiast. Teraz czekamy na potwierdzenie tej odwagi
Jana Pawa II i beatyfikacj, czyli ogoszenie papiea Polaka
bogosawionym. Jan Pawe II pokaza nam, e kady czowiek z Bo pomoc moe
w sobie odnale si do dawania wiadec-twa. Warto, abymy o tym
pamitali i starali si postpowa zgodnie z nauk Jezusa. To wielka
odwaga, ale i czeka nas za ni jeszcze wiksza nagroda wito, czyli
rado na zawsze z Bo-giem w niebie. Zakoczenie Jan Pawe II wiele
razy odwanie mwi o Jezusie nie tylko sowem, ale i czynem, posta-w.
Sprbujemy na podstawie ycia papiea uzupeni drzewko witoci wskaza
cechy lub czynnoci, ktre s drogowskazami do nieba (katecheta rysuje
na tablicy drzewko z kilkoma pu-stymi miejscami, np. w ksztacie
owocw, w ktre nastpnie bdzie wpisywa cechy lub czynnoci opisane w
wierszykach. Ewentualnie drzewko mona wykona na kartkach i rozda
uczniom do uzupeniania). Odczytujemy wierszyki, a po kadym
uczniowie odpowiadaj, jaka cecha lub czyn-no jest ich treci:
Chocia mia niewiele lat, may Karol to by chwat! Nim do szkoy
przeby drog, porozmawia zdy z Bogiem. (modlitwa) Czy to biedni, czy
bogaci w oczach Lolka nikt nie traci. On si z kadym kolegowa i jak
brata go traktowa. (przyja, mio bliniego) Karol jako ucze pilny,
musia mie charakter silny. Nie pozwala na ciganie, bo to innych
okamanie. (uczciwo) Gdy opuszcza szkolne mury, bya pika, kajak, gry
Chwali wtedy Karol mody Boga za pikno przyrody. (chwalenie Boga) Od
dziecistwa by przejty, gdy przyjmowa sakramenty. Wreszcie odda los
swj Panu postanowi by kapanem. (sakramenty) Papie zwiedza strony
wiata, chwali w kadym kcie brata. Ewangeli wszdzie gosi i by Pana
przyj prosi. (goszenie Ewangelii) Papie wszystkim przypomina, e i
dziadek i dziecina, To osoba i dlatego, troszczy chce si o kadego.
(obrona praw, wstawianie si za innymi) Wiara to nie tylko sowa -
papie w czynach j zachowa: Z Alim Agc si zobaczy i ze czyny mu
wybaczy. (przebaczenie)
Mona poprosi uczniw o podanie jeszcze innych cech, ktre wedug
nich s wyrazem od-wagi witoci. Jeli drzewko witoci jest narysowane
na tablicy, uczniowie przerysowuj je do zeszytw. Praca domowa
Uczniowie do kadego z hase z drzewka witoci dopisuj jeden ze
sposobw realizacji w swoim yciu, np.: przebaczenie zaproponuj wspln
zabaw koledze, ktry mnie wymiewa, obawia.
5
Modlitwa Odwaga witoci to wspaniaa cecha - posiadao j wielu
dzisiejszych witych, posiada te Jan Pawe II. Take ci, ktrych
spotykamy na co dzie maj w sobie tak odwag. A na pewno powinni j
mie wszyscy przyjaciele Boga, bo kto wierzy Jezusowi, ten nigdy nie
jest sam i dziki Niemu moe duo wicej uczyni. O tym niech przypomni
nam wsplny piew prawdy zawartej w Pimie witym: (uczymy piewu z
gestami: Ci, co zaufali Panu)
Ci, co zaufali Panu (wskazujemy rk na niebo) Odzyskuj siy
(podnosimy zacinite pici) Otrzymuj skrzyda jak ory (naladujemy
machanie skrzydami) Biegn bez zmczenia (biegniemy w miejscu).
opracowali: Aneta Razyacher-Majewska,
ks. Sawomir Kielczyk, ks. Arkadiusz Szczesny.
6
ODWAGA WITOCI Dzie Papieski 10 X 2010
KONSPEKT LEKCJI RELIGII DLA KLAS IV-VI SZKOY PODSTAWOWEJ
Cel oglny spotkania Przyblienie witoci Jana Pawa II, ktrego ycie
byo wzorem odwanego wyznawania wiary i wypenieniem nauki Jezusa.
Cele szczegowe Treci: ucze poznaje nauczanie Jana Pawa II o
osiganiu witoci i posta papiea jako czo-
wieka odwanego. Umiejtnoci: ucze potrafi omwi pojcie odwagi
witoci jako realizacji Chrystusowej
nauki i rozpozna je w yciu papiea-Polaka Postawy: ucze stara si
na co dzie postpowa w zgodzie z wyznawan wiar.
Metody i formy pracy Skojarzenia, pogadanka, refleksja, praca z
tekstem i wykad rodki dydaktyczne Ilustracje dzieci z rnych czci
wiata, rzutnik multimedialny, dostp do Internetu, teksty do pracy w
grupach. Pismo wite Starego i Nowego Testamentu. Materiay
zgromadzone na stro-nie www.czuwamy.org.pl. Wstp Katecheta
umieszcza na tablicy przygotowane ilustracje dzieci z rnych stron
wiata (mo-na posuy si ilustracjami z oficjalnych stron
internetowych np. Papieskie Dziea Misyjne). In-formuje, e s to
chrzecijanie z rnych czci wiata. (Jeli nie uda si przygotowa
fotografii mona skorzysta z klipartw Zacznik 1). Pytamy w czym s
podobni a w czym rni, co kady z nich robi kadego dnia, co ich ze
sob czy? Staramy si doprowadzi uczniw do wniosku, e tym co ich czy
to po pierwsze pragnienie szczcia i bycia kochanym. Staramy si
rwnie na-prowadzi uczniw, aby zobaczyli, e s takie okolicznoci ycia
w rnych czciach wiata, ktre napeniaj dzieci lkiem albo przeszkadzaj
w szczliwym yciu. Konkluzja tej czci jest pokaza-nie, e pragnienie
bycia szczliwym moemy utosami z pragnieniem bycia witym. Ukazujemy
naturalnoci i zwyczajno drogi witoci.
Rozwinicie Teraz chcc rozwin temat wprowadzamy uczniw w
zagadnienie odwagi. Zapisujemy na tablicy sowo odwaga, dzieci podaj
propozycje co to znaczy by odwanym, czy byli kiedy odwani.
Rozdajemy dzieciom diagram (Zacznik 2, grafiki pochodz z darmo-wych
stron z Internetu) przedstawiajcy cztery postacie (policjant,
straak, lekarz, dziecko). Przy kadej postaci znajduje si
stwierdzenie, kiedy te osoby s odwane. Moemy poprosi dzieci, aby w
miejsce kropek wpisay jeszcze jak cech. Najwaniejsza jest ostatnia
posta, przy ktrej pyta-my kiedy dziecko jest odwane?. Po chwili
prosimy kilka osb o zaprezentowanie swoich propo-
7
zycji. Konkluzj jest pokazanie, e odwaga to nie jest
nieodczuwalnie strachu, ale ten jest prawdzi-wie odwany, kto
prawdziwie kocha drugiego czowieka i jest wierny autentycznemu
dobru. Aby poczy oba zagadnienia odczytujemy tekst Ewangelii o
kroczeniu Piotra po wodzie (Mt 14, 22-33) dobrze jest przeczyta go
bezporednio z Biblii uczniowie mog ledzi tekst rozdany na kartkach
(Zacznik 3). Po nim krtka rozmowa o zachowaniu w. Piotra. Staramy
si pokaza, e Piotr wyszed z odzi na sowo Jezusa i by bezpieczny
dopki na Niego patrzy. Zacz ton jak straci Jezusa sprzed swoich
oczu i skupi si na falach. Mwimy, e wito wymaga bycia odwanym.
Tylko z Jezusem jestemy bezpieczni. Dzi bardzo potrzeba ludzi
odwanych, ktrzy potrafi da wiadectwo o swojej wierze. Potrzeba
wreszcie, aby w sercach ludzi wierzcych zagocio to pragnienie
witoci (JPII). Po przeczytaniu tekstu Ewangelii rozdajemy uczniom
kartki (Zacznik 4), na ktrym znaj-duj si wizerunki trzech osb: w.
Piotr (rysunek pochodzi ze strony Maego Gocia Niedzielnego
http://malygosc.pl/grafika/2006/08/29/1156853776/1156853799.jpg),
Jan Pawe II, i dziecko. M-wimy, e ju wiemy, skd pochodzia odwaga
witego Piotra z zaufania do Jezusa. Z tego same-go rda odwag czerpa
Jan Pawe II. Widzielimy go (dzieci pewnie ju tylko w TV) jak si
mo-dli, jak pociesza paczcych, pomaga innym, dopomina si wolnoci
dla zniewolonych, przeba-czy zamachowcy, (katecheta moe poda wicej
przykadw z ycia papiea). Podobnie jak przy poprzedniej planszy
moemy doda jedn cech danej postaci. Podsumowujc zaznaczamy, e Koci
oczekuje na beatyfikacj Jana Pawa II, poniewa widzi, e ten papie
mia odwag w byciu witym. Droga witoci, czyli droga stawania si osob
prawdziwie szczliw, jest osigalna dla kadego z nas. Cho wydaje si
ona trudna i wymagajca, to jednak prowadzi do szczcia. Zapraszamy
uczniw do zastanowienia si, czy maj w sobie od-wag, aby by witym.
Przytaczamy sowa papiea nie l kajcie si chcie witoci! Nie lkajcie
si by witymi! Uczycie koczcy si wiek i nowe tysiclecie er ludzi
witych! Zakoczenie Jako prac domow, prosimy, aby dzieci wybray
sobie jakiego witego i napisay (bd narysoway) w czym by odwany.
Moemy te poprosi uczniw, aby uoyli modlitw o odwag bycia witym.
Moemy te, jako podpowied w byciu odwanym, puci piosenk Tomka
Kamiskiego (Zacznik 5). Na zakoczenie zapraszamy dzieci do
modlitwy. Moemy wykorzysta refren przed chwil usyszanej
piosenki.
8
Zacznik 1:
Zacznik 2:
ODWANY
- api przestpcw - strzeg prawa - jestem uczciwa -
- ratuje ludzi w wypadkach - lecz powicajc czas - jestem
troskliwa -
- ratuj ludzi - gasz poary - pomagam podczas powodzi i innych
kata-strof -
- staje w obronie sab-szych - pomagam innym - mwi prawd -
9
Zacznik 3:
Zaraz te przynagli uczniw, eby wsiedli do odzi i wyprzedzili Go
na drugi brzeg, zanim odprawi tumy. Gdy to uczyni, wyszed sam jeden
na gr, aby si modli. Wieczr zapad, a On sam tam przebywa. d za bya
ju sporo stadiw oddalona od brzegu, miotana falami, bo wiatr by
przeciwny. Lecz o czwartej stray nocnej przyszed do nich, kroczc po
je-ziorze. Uczniowie, zobaczywszy Go kroczcego po jeziorze, zlkli
si mylc, e to zjawa, i ze strachu krzyknli. Jezus zaraz przem-wi do
nich: Odwagi! Ja jestem, nie bjcie si! Na to odezwa si Piotr:
Panie, jeli to Ty jeste, ka mi przyj do siebie po wodzie! A On
rzek: Przyjd! Piotr wyszed z odzi, i kroczc po wodzie, przyszed do
Jezusa. Lecz na widok silnego wiatru ulk si i gdy zacz ton, krzykn:
Panie, ratuj mnie! Jezus natychmiast wycign rk i chwyci go, mwic:
Czemu zwtpie, maej wiary? Gdy wsiedli do odzi, wiatr si uciszy. Ci
za, ktrzy byli w odzi, upadli przed Nim, mwic: Prawdziwie jeste
Sy-nem Boym. (Mt 14, 22-33)
Zacznik 4:
Jestem odwany. Nie wstydz si Boga, mo-dlitwy czy znaku krzya.
Staram si poma-ga innym. Jestem uczynny i miy. Nie ci-gam, nie
kami, .. ..
ODWANY WITY Jestem odwany. Ufam Jezusowi i Jego sowu. Nie boj si
wyj
z odzi. Gdybym nie myla tylko o sobie, a o Jezusie, na pewno nie
zaczbym ton. -
Jestem odwany. Ufam Jezusowi i Jego sowu. Dopominaem si
poszanowania godnoci kadego czowieka. Bg by dla mnie naj-waniejszy.
-
10
Zacznik 5:
Ty tylko mnie poprowad s. Tomek Kamiski, pyta Mae Mioci.
http://www.kaminski.net.pl/ (teledysk mona znale na youtube.pl) Gdy
drogi pomyli los zy I oczy mg zasnuje Miej w sobie t ufno Nie lkaj
si A kiedy gniew wiat ci przesoni I zazdro jak chwast zakiekuje
Miej w sobie t ufno Nie lkaj si Ref.:
Ty tylko mnie poprowad Tobie powierzam m drog Ty tylko mnie
poprowad Panie mj
2. Poprowad jak jego prowadzisz Przez drogi najprostsze z
moliwych I poka mi jedn T jedn z nich A kiedy ju gos twj usysz I
karmi si bd nim co dzie Miej w sobie t ufno Nie lkaj si
Opracowali: Ks. Tomasz Moch
Ks. Mariusz Czyewski
11
ODWAGA WITOCI Dzie Papieski 10 X 2010
KONSPEKT LEKCJI RELIGII DLA GIMNAZJUM
Cel oglny spotkania Przyblienie uczniom idei witoci oraz
wskazanie na powszechne do niej powoanie chrzecijan oraz
przygotowanie uczniw do przeycia Dnia Papieskiego. Cele szczegowe
Treci: ucze przyswaja pojcia witoci oraz fakty z ycia niektrych
witych i bogosawio-
nych z okresu pontyfikatu Jana Pawa II. Umiejtnoci:
scharakteryzowa osob wit, nabywa zdolnoci dostrzegania witych w
swo-
im otoczeniu oraz podejmuje refleksj nad wasnym yciem wiary.
Postawy: podejmuje konkretne zadania pogbiajce wiar oraz szuka drg
odpowiedzialnoci
za dawanie wiadectwa wiary innym.
Metody i formy pracy Wykad, praca w grupach, praca z tekstem,
praca z fotografiami, pogadanka, dialog, roz-mowa kierowana. rodki
dydaktyczne Zeszyt, tablica, kreda, wydruki zacznikw: modlitwy,
fragmenty homilii Jana Pawa II, zdjcia przedstawiajce osoby nalece
do rnych stanw, logo dnia papieskiego, zdjcie Jana Pawa II. Wstp
Pierwsz czynno jak podejmujemy podczas lekcji jest modlitwa o wito.
Mona tu wykorzysta ktr z modlitw podan w zaczniku 1. Moe to by np.
kilka wezwa z Litanii do wszystkich witych z uwzgldnieniem Tych,
ktrzy by beatyfikowani i kanonizowani przez Jana Pawa II. Nastpnie
rozpoczynamy prac od podziau klasy na 7 grup (nie podajemy na razie
tematu zaj). Kadej grupie wrczamy jedno wydrukowane zdjcie (Zacznik
2 lub mona przygotowa swoje zdjcia albo ilustracje z gazet). Idea
jest nastpujca: musz ona przedstawia poszczeglne stany: kochajca si
rodzina, dobry ojciec, matka, grupa modziey, bawice si dzieci,
posu-gujcy ksidz, siostra zakonna. Wane, aby na kadym z tych zdj
bohaterowie byli umiechni-ci, radoni. Zdjcia maj budzi pozytywne
skojarzenia. Zadaniem uczniw jest krtkie opisanie zdjcia: z czym
ono im si kojarzy, kogo przedstawia? Prosimy o krtkie i zwize
wypowiedzi. Nastpnie stawiamy drugie pytanie: Czy mona jako z tymi
zdjciami, a waciwie z oso-bami znajdujcymi si na nich w jaki sposb
powiza wito? Jeli tak, to w jaki sposb? Jeli nie, to dlaczego, jak
wam si wydaje? Uczniowie maj chwil czasu na zastanowienie, a
nastpnie prezentuj wyniki swoich przemyle. Staramy si im nic nie
sugerowa. Gdy uczniowie zakocz prezentacje, nauczyciel krtko
podsumowuje prace, zbierajc przedstawione przez uczniw treci w pewn
cao. Rozwinicie Nastpnie przechodzimy do kolejnej czci lekcji. Mona
w tym momencie poda temat zaj. Nawizujemy teraz do Dnia Papieskiego
informujc uczniw o jego obchodach (mona do
12
tablicy za pomoc magnesw przyczepi logo Dnia Papieskiego i
zdjcie papiea Jana Pawa II). Podajemy take uczniom tegoroczne haso
jaki bdzie towarzyszy temu dniowi Jan Pawe II odwaga witoci. We
wprowadzeniu do gwnej czci lekcji mona uczniom powiedzie o Janie
Pawle II jako przyjacielu witych. Mwimy, i papie podczas swego
pontyfikatu beatyfikowa i kanonizowa ok. 1800 osb, oficjalnie
wynoszc ich do chway otarzy. Po wprowadzeniu w temat zaj
proponujemy gimnazjalistom prac z tekstami Jana Pawa II, ktry przy
rnych okazjach mwi co to znaczy by witym. Podczas kanonizacji i
beatyfikacji zawsze przyblia, czym wyrniy si dane osoby, e Koci
uzna je za godne wyniesienia do chway otarzy. Klasa pracuje nadal w
siedmiu grupach. Kada z nich otrzymuje fragment z wypowiedzi Jana
Pawa II wygaszanych przy rnych okazjach (Zacznik 3) z podziaem na 7
grup. Zadaniem uczniw jest wyszuka w tekcie O kim mwi Jan Pawe II?
Jak moemy powiza t osob z wczeniej omawianym przez dan grup
zdjciem? Dlaczego dana osoba zostaa ogoszona wit lub bogosawion? Co
j wyrniao w yciu? Po krtkim czasie na przeczytanie tekstw i
odnalezieniu odpowiedzi na postawione pytania uczniowie prezentuj
na forum wyniki swojej pracy. Mona sporzdza na bieco notatk
posu-gujc si punktami: Kto? Stan ycia. Dlaczego zosta ogoszony
witym lub bogosawionym? Po przedstawieniu wynikw swojej pracy przez
wszystkie grupy nauczyciel stara si pod-sumowa dotychczasow prac.
Na podstawie dotychczasowej pracy staramy si odpowiedzie na
pytanie, co to jest wito. Tworzymy wsplnie z modzie w oparciu o
teksty Jana Pawa II definicj witoci. Moe by ona do rozbudowana.
Pozwalamy by uczniowie zawarli w niej wszystko to, co wsplnie
wy-pracowali zastanawiajc si nad witoci. Naley zwrci uwag modziey
na powszechne po-woanie do witoci. Definicja zostaje zapisana w
zeszytach. W nawizaniu to hasa tegorocznego Dnia papieskiego warto
take zwrci uwag na to, i wito wymaga odwagi. Mona na podstawie
tekstw ju omawianych wymieni w czym prze-jawiaa si odwaga witych i
bogosawionych? Zakoczenie W zakoczeniu podejmujemy z uczniami
rozmow o Sudze Boym Janie Pawle II. Naj-pierw pytamy o to Co
uczniowie wiedz o heroicznoci ycia Jana Pawa II? Dlaczego tak
szybko po jego mierci rozpocz si proces beatyfikacyjny? (Santo
subito). Moe uczniowie znaj te ja-kie momenty ycia papiea, ktre
szczeglnie wiadcz o jego odwadze w drodze do witoci? Mona take zada
prac domow: Np. Dlaczego mwi si o odwadze witoci? Co to znaczy? Na
sam koniec mona zachci uczniw do czynnego uczestnictwa w Dniu
Papieskim. Eu-charystia w tej intencji, okolicznociowe imprezy,
pomoc w przygotowaniu tego dnia w szkole lub wasnej parafii,
pogbianie nauczania Jana Pawa II przez osobist lektur. Na
zakoczenie lekcji mona odmwi modlitw z prob o beatyfikacj Jana Pawa
II (Zacznik 5).
13
Zacznik 1.
Modlitwa w. Augustyna do Ducha witego Duchu wity, Boe, tchnij
mnie swoim tchnieniem, abym myla o tym, co jest wite. Prowad mnie,
Duchu wity, abym czyni to, co jest wite. Przycigaj mnie do siebie,
Duchu wity, abym kocha to, co jest wite. Umacniaj mnie, Duchu wity,
abym strzeg tego, co jest wite. Strze mnie, Duchu wity, abym nigdy
nie utraci tego, co jest wite. Amen. lub Litania do Wszystkich
witych (fragment) Kyrie, elejson. - Chryste, elejson. Kyrie,
elejson Chryste, usysz nas - Chryste, wysuchaj nas, Ojcze z nieba,
Boe - zmiuj si nad nami. Synu, Odkupicielu wiata, Boe - zmiuj si
nad nami. Duchu wity, Boe - zmiuj si nad nami. wity Jzefie - mdl si
za nami. wici: Piotrze i Pawle - mdlcie si za nami. wity Szczepanie
- mdl si za nami. wity Augustynie - mdl si za nami. wity Tomaszu z
Akwinu - mdl si za nami. wity Janie Bosco - mdl si za nami.
Bogosawiony Piotrze Jerzy Frasatti. Bogosawiona Karolino Kzkwna.
Bogosawieni Franciszku i Hiacynto. Bogosawiony Wincenty
Frelichowski. Bogosawiona Matko Tereso z Kaluty. Bogosawiona Joanno
Beretto Molla. lub Modlitwa o wito O Duchu wity, duszo mej duszy,
uwielbiam Ci. Owiecaj, kieruj, wzmacniaj i pocieszaj mnie. Powiedz
mi, co mam robi i rozka mi to wykona. Obiecuj Ci ulego we
wszystkim, co z Twej woli mnie spotka, tylko oka mi Twoj wol.
14
Zacznik 2 Grupa 1 (a zdjcie do wyboru wg uznania)
15
Zacznik 2 Grupa 1 (b zdjcie do wyboru wg uznania)
Zacznik 2 Grupa 2 (a zdjcie do wyboru wg uznania)
16
17
Zacznik 2 Grupa 2 (a zdjcie do wyboru wg uznania)
18
Zacznik 2 Grupa 3 (a zdjcie do wyboru wg uznania)
19
Zacznik 2 Grupa 3 (b zdjcie do wyboru wg uznania)
20
Zacznik 2 Grupa 4 (a zdjcie do wyboru wg uznania)
21
Zacznik 2 Grupa 4 (b zdjcie do wyboru wg uznania)
22
Zacznik 2 Grupa 5 (a zdjcie do wyboru wg uznania)
23
Zacznik 2 Grupa 5 (b zdjcie do wyboru wg uznania)
24
Zacznik 2 Grupa 6 (a zdjcie do wyboru wg uznania)
25
Zacznik 2 Grupa 6 (b zdjcie do wyboru wg uznania)
26
Zacznik 2 Grupa 7 (a zdjcie do wyboru wg uznania)
27
Zacznik 2 Grupa 7 (b zdjcie do wyboru wg uznania)
28
Zacznik 3. grupa 1.
Wynosimy dzisiaj do chway otarzy () dwie woskie kobiety: Joann
Berett Moll oraz Elbiet Canori Mor. Kobiety heroicznej mioci.
Przykadne ony i matki, ktre w codziennym yciu day wiadectwo trudnym
wartociom Ewangelii. Uwieczeniem ycia Joanny Beretty Molli, ktra
bya najpierw wzorow studentk, potem aktywnie zaanga-owaa si w
dziaalno wsplnoty kocielnej oraz zostaa szczliw on i matk, stao si
zoenie ofiary z siebie, by mogo y dziecko, ktre nosia w onie i ktre
dzisiaj jest tutaj z nami! Jako chirurg bya w peni wiadoma grocych
jej konsekwencji, lecz nie cofna si przed ofiar, potwierdzajc w ten
sposb heroicz-no swoich cnt. Elbieta Canori Mora pord wielu
trudnoci maeskich okazaa cakowit wierno zobowizaniom pod-jtym w
sakramencie maestwa oraz wynikajcej z nich odpowiedzialnoci.
Wytrwaa w modlitwie i hero-icznym oddaniu rodzinie, umiaa wychowa
po chrzecijasku crki i przyczynia si do nawrcenia ma. Ukazujc te
dwie kobiety jak wzory chrzecijaskiej doskonaoci, pragniemy odda
hod tym wszystkim he-roicznym matkom, ktre bez reszty powicaj si
swoim rodzinom, ktre cierpi wydajc dzieci na wiat, a potem gotowe s
podj wszelkie trudy, ponie wszelkie ofiary, aeby tym dzieciom
przekaza wszystko co maj najlepszego.
Jana Pawa II, Msza wita beatyfikacyjna Elbiety Canori Mory i
Gianny Beretty Molli, 24 kwietnia 1994 r.
29
Zacznik 3. grupa 2.
() Jzef jest ojcem Jezusa, poniewa jest naprawd oblubiecem
Maryi. Dziecko poczo si w Jej dziewiczym onie za spraw Boga, ale
jest take synem Jzefa, Jej ma-onka w wietle prawa. Dlatego
Ewangelia nazywa ich oboje rodzicami Jezusa (k 2, 27. 41).
() Jego ojcostwo wyrazio si w sposb konkretny w tym, e uczyni ze
swego ycia sub (...) tajemnicy wcielenia i zwizanej z ni
odkupieczej misji; (...) [Jzef] prze-ksztaci swe ludzkie powoanie
do rodzinnej mioci w ponadludzk ofiar z siebie, ze swego serca i
wszystkich zdolnoci, w mio oddan na sub Mesjaszowi, wzrastajce-mu w
jego domu. Aby to byo moliwe, Bg da Jzefowi udzia w swojej
ojcowskiej mi-oci, od ktrej bierze nazw wszelkie ojcostwo na niebie
i na ziemi (por. Ef 3, 15).
Jak kade dziecko, Jezus nauczy si od swoich rodzicw
najwaniejszych prawd yciowych i zasad postpowania. A czy nie
zadziwia nas gboko myl, e Jego doskona-e posuszestwo woli Boej
dojrzao w swoim wymiarze ludzkim dziki naladowaniu przykadu ojca,
czyli Jzefa czowieka sprawiedliwego (por. Mt 1, 19) Jan Pawe II,
Przybrany Ojciec Jezusa rozwaanie, "Anio Paski", 21 marca 1999.
Bg wezwa w. Jzefa, aby suy bezporednio osobie i misji Jezusa
przez spra-
wowanie swego ojcostwa () Przyznajc Jzefowi ojcowsk wadz nad
Jezusem, Bg napeni go take mioci ojcowsk, t mioci, ktra ma swoje
rdo w Ojcu, od ktre-go bierze nazw wszelkie ojcostwo na niebie i na
ziemi.
Wzrastanie Jezusa w mdroci, w latach i w asce dokonywao si w
rodowisku witej Rodziny, pod opiek Jzefa, na ktrym spoczywao
wzniose zadanie wychowa-nia, czyli ywienia i odziewania Jezusa,
nauczenia Go Prawa i zawodu, zgodnie z po-winnociami przypadajcymi
ojcu. Jan Pawe II, Adhortacja apostolska Redemptoris custos, 8 i
16
Wsta, we Dzieci i Jego Matk i uchod do Egiptu (Mt 2,13). Takie
sowa usy-
sza Jzef we nie. Anio ostrzeg go, aby ucieka z Dzieciciem, bo
grozi Mu miertelne niebezpieczestwo. Jzef, ktry uchroni Jezusa od
okruciestwa Heroda, staje w tej chwili przed nami jako wielki
rzecznik sprawy obrony ycia ludzkiego od pierwszej chwili po-czcia
a do naturalnej mierci. Jan Pawe II, Z homilii w Sanktuarium w.
Jzefa w Kaliszu, 1997
30
Zacznik 3. grupa 3.
Spotkalimy si dzisiaj z okazji beatyfikacji dwojga maonkw:
Alojzego i Marii Beltrame Quattrocchi. () Nawet w () trudnych
latach maonkowie Alojzy i Maria nie pozwolili zgasn wiatu wiary ()
i przekazali je czwrce swych dzieci; troje z nich jest dzi w tej
bazylice. Moi drodzy, wasza matka tak o was pisaa: Wychowujemy ich
w wie-rze, aby poznali Boga i kochali Go. Ale ten ywy pomie wiary
wasi rodzice przekazy-wali take przyjacioom, znajomym, kolegom... A
teraz z Nieba daruj go caemu Kocio-owi.
Maonkowie ci w wietle Ewangelii i z wielkim ludzkim
zaangaowaniem prze-ywali swoj mio maesk i sub yciu. Z pen
odpowiedzialnoci podjli zadanie wsppracy z Bogiem w przekazywaniu
ycia i powicili si wielkodusznie dzieciom, wychowujc je i kierujc
ich drogami, by doprowadzi je do odkrycia Boego planu mio-ci wobec
nich. Z tej yznej gleby duchowej wyrosy powoania do kapastwa i ycia
konsekrowanego, ukazujce, jak gboko cz si ze sob i wzajemnie
owiecaj mae-stwo i dziewictwo, wsplnie zakorzenione w oblubieczej
mioci Boga.
Inspirowani sowem Boym i wiadectwem witych, ci bogosawieni
maonko-wie przeywali swoje zwyczajne ycie w sposb nadzwyczajny. Wrd
radoci i trosk normalnej rodziny potrafili wie ycie o niezwykym
bogactwie ducha. Jego orodkiem bya codzienna Eucharystia, z ktr
czyo si dziecice oddanie Najwitszej Maryi Pan-nie, wzywanej w
modlitwie racowej odmawianej co wieczr. Szukali te rad u wia-tych
kierownikw duchowych. Dziki temu potrafili towarzyszy dzieciom w
wyborze powoania, uczc je oceniania kadej sprawy zgodnie z miar od
dachu w gr, jak cz-sto powtarzali. Jana Pawa II, Msza wita
beatyfikacyjna Alojzego i Marii Beltrame Quattrocchi 21 padziernika
2001.
31
Zacznik 3. grupa 4.
"Bogosawieni, ktrzy wprowadzaj pokj". Godno tego imienia -
"bogosawio-ny" - przysuguje wyniesionemu dzi do chway otarzy ks.
Stefanowi Wincentemu Freli-chowskiemu. Cae jego ycie jest bowiem
jakby zwierciadem, w ktrym odbija si blask owej Chrystusowej
filozofii, wedle ktrej prawdziwe szczcie osiga ten, kto w
zjedno-czeniu z Bogiem staje si czowiekiem pokoju, czyni pokj i
niesie pokj innym. Ten to-ruski kapan, ktry peni pastersk posug
przez niespena osiem lat, da czytelne wia-dectwo swego oddania Bogu
i ludziom. yjc Bogiem, od pierwszych lat kapastwa szed z bogactwem
swojego kapaskiego charyzmatu wszdzie tam, gdzie trzeba byo nie ask
zbawienia. Uczy si tajnikw ludzkiej duszy i dostosowywa metody
duszpasterskie do potrzeb kadego spotkanego czowieka. Jako kapan
zawsze mia wiadomo, e jest wiadkiem Wielkiej Sprawy, a rwnoczenie z
gbok pokor suy ludziom. Dziki do-broci, agodnoci i cierpliwoci
pozyska wielu dla Chrystusa rwnie w tragicznych oko-licznociach
wojny i okupacji.
Szed z ni zwaszcza do tych, ktrzy jej najbardziej potrzebowali -
do umierajcych masowo na tyfus, ktrego w kocu sam pad ofiar. Odda
swoje kapaskie ycie Bogu i ludziom, niosc pokj ofiarom wojny.
Dzieli si tym pokojem hojnie z innymi, bo dusza jego czerpaa si z
Chrystusowego pokoju. A bya to tak wielka moc, e nawet mier
m-czeska nie zdoaa zniszczy tego pokoju.
Ks. Wincenty Frelichowski ju na pocztku swojej drogi kapaskiej
napisa: "Mu-sz by kapanem wedug Serca Chrystusa". Jan Pawe II, Msza
w. beatyfikacyjna Wincentego Frelichowskiego, Kapana, Toru 7
czerwca 1999 r.
32
Zacznik 3. grupa 5.
()T logik pozwolia si prowadzi Matka Teresa z Kalkuty,
zaoycielka Misjonarek i Misjonarzy Mioci, ktr dzi z radoci wpisuj w
poczet bogosawionych. () Jako ikona Dobrego Samarytanina sza
wszdzie, by suy Chrystusowi w najuboszych i po-rd ubogich. Ani
konflikty, ani wojny nie byy w stanie jej zatrzyma. Pamitam, na
przykad, jak powiedziaa po otrzymaniu pokojowej Nagrody Nobla: Jeli
usyszycie, e jaka kobieta nie chce urodzi swego dziecka i zamierza
je usun, starajcie si przekona j, aby mi je przyniosa. Ja je bd
kochaa, widzc w nim znak Bo-ej mioci. Ze szczeglnym wzruszeniem
wspominamy dzi Matk Teres, wielk suebnic ubo-gich, Kocioa i caego
wiata. Jej ycie jest wiadectwem godnoci i uprzywilejowania
po-kornej suby. Wybraa nie tyle bycie najmniejsz, ile suebnic
najmniejszych. Jako prawdziwa matka ubogich pochylaa si nad osobami
dowiadczajcymi ubstwa w rnej postaci. Jej wielko polega na zdolnoci
dawania bez obliczania kosztw, dawania a do blu. Jej ycie byo
radykalnym przeywaniem i miaym goszeniem Ewangelii. () Matka Teresa
uwidacznia najgbszy sens suby akt mioci wobec godnych,
spra-gnionych, cudzoziemcw, nagich, chorych, winiw odnosi si do
samego Jezusa. Rozpoznajc Go, suya Mu z cakowitym oddaniem, wyraajc
subtelno swej oblu-bieczej mioci. Tak wic w cakowitym oddaniu si
Bogu i bliniemu Matka Teresa od-nalaza najwiksze spenienie, yjc
najszlachetniejszymi wartociami swej kobiecoci. Chciaa by znakiem
Boej Mioci, Boej Obecnoci, Boego Wspczucia i przypo-mnie w ten
sposb o wartoci i godnoci kadego z dzieci Boych, stworzonych do
ko-chania i bycia kochanym. W ten sposb Matka Teresa prowadzia
dusze do Boga i Boga ku duszom, zaspokajajc pragnienie Chrystusa
skierowane zwaszcza ku ludziom naj-bardziej potrzebujcym, u ktrych
postrzeganie Boga zostao zmcone przez cierpienie i bl. Jan Pawe II,
Msza w. beatyfikacyjna Matki Teresy z Kalkuty zaoycielki Misjonarek
Mioci, 19 padziernika 2003 r.
33
Zacznik 3 Grupa 6.
Bogosawionego Franciszka najbardziej zadziwia i przejmowa Bg w
tym nie-zmiernym wietle, ktre przenikao wntrze ich trojga. Lecz
Jemu Bg da si pozna jako bardzo smutny...
Tak to powiedzia. Pewnej nocy ojciec usysza go, jak szlocha, i
zapyta go, dlacze-go pacze; syn odpowiedzia: Pomylaem o Jezusie,
ktry jest tak smutny z powodu grzechw popenianych przeciw Niemu.
Kieruje si on w yciu jedynym pragnieniem () aeby pocieszy i przynie
rado Jezusowi.
W jego yciu dokonuje si przemiana, ktr mona nazwa radykaln;
przemiana z pewnoci nie pospolita wrd dzieci w jego wieku. Oddaje
si intensywnemu yciu du-chowemu, ktre wyraa si w wytrwaej i arliwej
modlitwie, dochodzc do prawdziwej formy mistycznego zjednoczenia z
Panem. To wanie pobudza go do stopniowego oczyszczenia ducha
poprzez tyle rezygnacji z tego, co lubi, a nawet z niewinnych
dzieci-cych zabaw.
Franciszek znosi wielkie cierpienia spowodowane chorob, na
skutek ktrej potem umar, nigdy si nie skarc. W tym maluczkim
wielkie byo pragnienie wynagrodzenia Bogu za obraz ze strony
grzesznikw przez ofiarowanie w tym celu wysiku, by by do-brym,
wasnych ofiar i modlitwy. Take Hiacynta, siostra prawie 2 lata od
niego modsza, ya kierujc si tymi samymi uczuciami. ()
Maa Hiacynta take oddawaa si bohatersko jako ofiara za
grzesznikw. Pewnego dnia, kiedy ona i Franciszek zarazili si
chorob, ktra przykua ich do ka, odwiedzia ich w domu Najwitsza
Panna, jak opowiada Hiacynta:
Odwiedzia nas Nasza Pani i powiedziaa, e wkrtce przybdzie, eby
zabra Franciszka do nieba. Zapytaa mnie, czy ja chc nawrci jeszcze
wicej grzesznikw. Od-powiedziaam Jej, e tak.
Kiedy za zblia si chwila odejcia Franciszka, dziewczynka poleca
mu: Pozdrw ode mnie bardzo Naszego Pana i Nasz Pani i powiedz im, e
jestem gotowa znosi wszystko, czego zechc, aby nawrci
grzesznikw.
Hiacynta zostaa bardzo wstrznita wizj pieka, ktr miaa w
objawieniu lipco-wym (). Jan Pawe II, Msza w. beatyfikacyjna
Franciszka i Hiacynty Marto w Fatimie 13.05.2000.
34
Zacznik 3 Grupa 7a - do wyboru wg uznania i klasy. Chocia ta
modziutka crka Kocioa tarnowskiego, ktr od dzisiaj bdziemy zwa
bo-gosawion, swoim yciem i mierci mwi przede wszystkim do modych.
Do chopcw i dziewczt. Mwi o wielkiej godnoci kobiety: o godnoci
ludzkiej osoby, o godnoci ciaa. () Tak wic wici s po to, aeby
wiadczy o wielkiej godnoci czowieka. () Karolina Kzkwna bya wiadoma
tej godnoci. wiadoma tego powoania. ya z t wiadomoci i dojrzewaa w
niej. Z t wiadomoci oddaa wreszcie swoje mode ycie, kiedy trzeba
byo je odda, aby obroni sw kobiec godno. Aby obroni godno polskiej,
chopskiej dziewczyny. "Bogosawieni czystego serca, albowiem oni
Boga ogldaj".() Karolina nie ocalia ycia doczesnego. Znalaza mier.
Oddaa to ycie, aby zyska ycie z Chrystusem w Bogu. W Chrystusie
bowiem, wraz z sakramentem chrztu, ktry otrzymaa w kociele
parafial-nym w Radowie, zaczo si jej nowe ycie. I oto, padajc pod
rk napastnika, Karolina daje ostatnie na tej ziemi wiadectwo temu
yciu, ktre jest w niej. mier cielesna go nie zniszczy. mier oznacza
nowy pocztek tego ycia, ktre jest z Boga. Ginie wic Karolina. Jej
martwe ciao dziewczce pozostaje wrd lenego poszycia. Po-rzucona wrd
lasu rudziaskiego jest bezpieczna. Jest w rkach Boga, ktry jest
Bogiem ycia. Jan Pawe II, Msza w. beatyfikacyjna Karoliny Kzkwny,
Tarnw, 10 czerwca 1987 r.
35
Zacznik 3. grupa 7b do wyboru wg uznania i klasy.
W naszym stuleciu () Piotr Jerzy Frassati sta si ywym wiadkiem i
odwanym obroc () nadziei w imieniu modych chrzecijan dwudziestego
wieku. Wiara i mio, prawdziwe rdo jego yciowej energii, sprawiy, e
prowadzi bardzo aktywne i zaan-gaowane ycie w swoim rodowisku, w
rodzinie i w szkole, na uniwersytecie i na polu spoecznym;
przeksztaciy go w penego radoci i entuzjazmu apostoa Chrystusa, w
ar-liwego wyznawc Jego ordzia i Jego mioci.
Tajemnicy tej apostolskiej gorliwoci i witoci naley szuka w jego
drodze asce-tycznej i duchowej: w modlitwie, w nieustannej, take
nocnej adoracji Najwitszego Sa-kramentu, nienasyceniu Sowem Boym
czerpanym z Biblii, w pogodnym znoszeniu trudnoci yciowych, take
rodzinnych, w czystoci, ktr przeywa jako radosny i bez-kompromisowy
wyraz dyscypliny wewntrznej, w umiowaniu ciszy i normalnoci
co-dziennego dnia.
() Wiara i wydarzenia codziennego ycia zespalaj si w nim w
harmonijn ca-o, tak e przylgnicie do Ewangelii wyraa si w praktyce
przez pene mioci powi-cenie ubogim i potrzebujcym , pogbiajce si a
do ostatnich dni choroby, ktra do-prowadzi go do mierci. Fascynacja
piknem i sztuk, zamiowanie do sportu i gr, zainte-resowanie
problemami spoecznymi nie stanowi dla niego przeszkody w staym
kontak-cie z absolutem.
Zmar w modym wieku, po yciu krtkim, ale nadzwyczaj bogatym w
owoce du-chowe, by pj do prawdziwej ojczyzny i piewa Bo chwa. Piotr
Jerzy () zawiad-cza, e wito jest dostpna dla wszystkich i e tylko
rewolucja Mioci moe rozpali w ludzkich sercach nadziej na lepsza
przyszo. Jana Pawa II, Msza wita beatyfikacyjna Pier Giorgio
Frassatiego, Rzym, plac w. Pio-tra, 20 maj 1990
36
Zacznik 4 Modlitwa o beatyfikacj i kanonizacj Sugi Boego Jana
Pawa II Boe w Trjcy Przenajwitszej, dzikujemy Ci za to, e dae
Kocioowi Papiea Jana Pawa II, w ktrym zajaniaa Twoja ojcowska
dobro, chwaa krzya Chrystusa i pikno Ducha mioci. On, zawierzajc si
cakowicie Twemu miosierdziu i matczynemu wstawiennictwu Maryi,
ukaza nam ywy obraz Jezusa Dobrego Pasterza, wskazujc wito, ktra
jest miar ycia chrzecijaskiego, jako drog do osignicia wiecznego
zjednoczenia z Tob. Udziel nam, za jego przyczyn, zgodnie z Twoj
wol, tej aski, o ktr prosimy z nadziej, e Twj Suga Papie Jan Pawe
II, zostanie rycho wczony w poczet Twoich witych. Amen.
opracowali: ks. Piotr Pierzchaa,
ks. Sebastian agdka
37
ODWAGA WITOCI Dzie Papieski 10 X 2010
KONSPEKT LEKCJI RELIGII DLA SYKOZ PONADGIMNAZJALNEJ JAN PAWE II
ODWAGA WITOCI
k a t e c h e z a d l a s z k p o n a d g i m n a z j a l n y c
h
o p r a c o w a K s . S e b a s t i a n a g d k a i K s . P i o
t r P i e r z c h a a
Temat: wity czy wietny? X Dzie papieski. Cel oglny spotkania
Przyblienie uczniom idei witoci oraz wskazanie na powszechne do
niej powoanie chrzecijan oraz przygotowanie uczniw do przeycia Dnia
Papieskiego. Cele szczegowe Treci: ucze przyswaja pojcia witoci,
podaje cechy witych oraz fakty z ycia niektrych witych i
bogosawionych z okresu pontyfikatu Jana Pawa II.
Umiejtnoci: scharakteryzowa osob wit, nabywa zdolnoci
dostrzegania witych w swo-im otoczeniu oraz podejmuje refleksj nad
wasnym yciem wiary.
Postawy: podejmuje konkretne zadania pogbiajce wiar oraz szuka
drg odpowiedzialnoci za dawanie wiadectwa wiary innym.
Metody i formy pracy Wykad, praca w grupach, pogadanka, dialog,
rozmowa kierowana, uzupenianie tabeli. rodki dydaktyczne Zeszyt,
tablica, kreda, wydruki zacznikw: modlitwy, fragmenty homilii Jana
Pawa II, wypo-wied jednego z internautw, logo dnia papieskiego,
zdjcie Jana Pawa II. Wstp Lekcj rozpoczynamy od modlitwy. Moe to by
modlitwa witego Augustyna do Ducha witego (Zacznik 1). Nastpnie
rozpoczynamy prac od przeczytania wypowiedzi, jednego z internautw
o nicku endi (Zacznik 2), dotyczcej pytania o wito. Po odczytaniu
tego tekstu zapisujemy na tablicy temat zaj i prowadzimy dialog z
modzie. Mona postawi nastpujce pytania: Jak wam si wydaje czy dzi
mona mwi jeszcze o witoci? Kto moe by dla nas takim wzorem? Czy
wito jest dzi potrzebna? Dlaczego? Rozwinicie Po dyskusji uczniw i
krtkim podsumowaniu nauczyciela, bez wycigania jeszcze jaki
szczeglnych wnioskw, przechodzimy do kolejnej czci lekcji.
Nawizujemy we wprowadzeniu
38
do okolicznoci w jakiej odbywa si lekcja, a wic do Dnia
papieskiego (mona do tablicy przycze-pi logo Dnia papieskiego i
zdjcie papiea) i do hasa tegorocznego Dnia papieskiego Jan Pawe II
odwaga witoci. Nawizujemy do tego, e papie podczas swego
pontyfikatu beatyfikowa i kanonizowa ok. 1800 osb, oficjalnie
wynoszc ich do chway otarzy. Proponujemy modziey prac podczas,
ktrej przyjrzymy si, kogo papie wczy do grona witych i
bogosawionych. Klas dzielimy na 7 grup. Kada z nich otrzymuje
fragment homilii Jana Pawa II wygasza-nych podczas kanonizacji i
beatyfikacji (Zacznik 3) z podziaem na 7 grup. Zadaniem modziey
jest przyjrze si kogo papie wynis do chway otarzy i na co papie
wskazuje jako wyjtkowo ich postawy. Jakie cechy ycia tych osb
zasuguj na szczeglne uznanie? Jaki by ich charaktery-styczny rys
witoci? (W tej pracy chodzi o to by uczniowie wskazali jak nazywa
si dana osoba, jaki stan ycia obraa, jaki by charakterystyczny rys
witoci danej osoby? Pniej na podstawie tych wypowie-dzi uczniowie
bd mogli opracowa definicj witoci.) Po zakoczeniu pracy,
poszczeglne grupy prezentuj swoje owoce swojej pracy. Najwa-niejsze
z nich zapisujemy na tablicy. Mona to zrobi w postaci tabeli: Kto?
Stan w jakim yje. Co Go wyrniao w yciu? Charakterystyczny
rys witoci. Po prezentacji wynikw pracy, przez uczniw,
nauczyciel stara si podsumowa i ponownie nawizuje do hasa Dnia
papieskiego Jan Pawe II odwaga witoci. Ju teraz mona sprbowa
wsplnie z uczniami odpowiedzie na pytanie, czym jest od-waga
witoci. Staramy si w rozmowie z modzie ukaza, e odwaga to nie tyle
brak lku co raczej umiejtno przezwycienia strachu. Mona w rozmowie
z modzie zapyta: Co trzeba zrobi aby przezwyciy strach? Staramy si
doj do nastpujcych wnioskw (jest to tylko propozycja). Wierzy w co,
wierzy w Kogo, zaufa komu, mie pewno susznoci sprawy. Warto te w
tej dyskusji ukaza, i wito to odwaga. wici mczennicy gin za wiar.
Rodzice nie boj si przekaza wiary swoim dzieciom. Oddaj dzieciom
swoje ycie, nieraz
nawet w sensie dosownym. wici s wierni Bogu na co dzie w kadej
chwili ich ycia. To wszystko pokazuje, i wito jest alternatywn
odpowiedzi na bylejako. Po tym podsumowaniu prosimy modzie o
sformuowanie definicji witoci. Dobrze by w tej definicji nie
zabrako takich sw jak: wiara, zaufanie, odwaga, odpowiedzialno,
rozpoznanie obowizkw stanu. Warto te wskaza na powszechno witoci.
Definicja zostaje zapisana w zeszytach. Zakoczenie W zakoczeniu
nauczyciel, lub ktry z uczniw odczytuje fragment homilii z
kanonizacji witej Kingi (Zacznik 4). Fragment ten stawia pytania,
na ktre mona sprbowa jeszcze wsplnie odpowiedzie, jeli czas na to
pozwoli lub te pozostawi je do refleksji w domu (mona take zada
prac domow). W podsumowaniu caoci zaj mona zwrci uwag na to, e my
potrzebujemy witych dla siebie ale take potrzebujemy by wici dla
innych. Warto take zaznaczy, e jeeli zabraknie prawdziwych ideaw w
postaci witych to idolami wiata mog sta si celebryci.
39
Na sam koniec mona zachci uczniw do czynnego uczestnictwa w Dniu
papieskim. Eu-charystia w tej intencji, okolicznociowe imprezy,
pomoc w przygotowaniu tego dnia, pogbianie nauczania Jana Pawa II
przez osobist lektur. Na zakoczenie lekcji mona odmwi modlitw z
prob o beatyfikacj Jana Pawa II (Za-cznik 5).
40
Zacznik 1. Modlitwa w. Augustyna do Ducha witego Duchu wity,
Boe, tchnij mnie swoim tchnieniem, abym myla o tym, co jest wite.
Prowad mnie, Duchu wity, abym czyni to, co jest wite. Przycigaj
mnie do siebie, Duchu wity, abym kocha to, co jest wite. Umacniaj
mnie, Duchu wity, abym strzeg tego, co jest wite. Strze mnie, Duchu
wity, abym nigdy nie utraci tego, co jest wite. Amen. Zacznik 2.
endi Cze mam pytanie! Przeczytaem niedawno ciekaw ksik i
zastanawiam si, zainspi-rowany t lektur, czy istnieje w naszych
czasach co takiego jak wito i jeli tak, to tak naprawd o co w niej
chodzi? Chc zapyta was raczej o ideay, nie o stereotypy. Czy
dzi-siaj, kiedy liczy si pienidz, kariera i popularno mona jeszcze
mwi o witoci i czy wspczesnymi witymi moemy nazwa celebrytw?
Piszcie, bo pki co wito jest dla mnie jakim odlegym kosmosem.
41
Zacznik 3. grupa 1.
Wynosimy dzisiaj do chway otarzy () dwie woskie kobiety: Joann
Berett Mol-l oraz Elbiet Canori Mor. Kobiety heroicznej mioci.
Przykadne ony i matki, ktre w codziennym yciu day wiadectwo trudnym
wartociom Ewangelii.
Uwieczeniem ycia Joanny Beretty Molli, ktra bya najpierw wzorow
studentk, potem aktywnie zaangaowaa si w dziaalno wsplnoty
kocielnej oraz zostaa szcz-liw on i matk, stao si zoenie ofiary z
siebie, by mogo y dziecko, ktre nosia w onie i ktre dzisiaj jest
tutaj z nami! Jako chirurg bya w peni wiadoma grocych jej
konsekwencji, lecz nie cofna si przed ofiar, potwierdzajc w ten
sposb heroiczno swoich cnt.
Elbieta Canori Mora pord wielu trudnoci maeskich okazaa cakowit
wier-no zobowizaniom podjtym w sakramencie maestwa oraz wynikajcej
z nich od-powiedzialnoci. Wytrwaa w modlitwie i heroicznym oddaniu
rodzinie, umiaa wycho-wa po chrzecijasku crki i przyczynia si do
nawrcenia ma.
Ukazujc te dwie kobiety jak wzory chrzecijaskiej doskonaoci,
pragniemy od-da hod tym wszystkim heroicznym matkom, ktre bez
reszty powicaj si swoim ro-dzinom, ktre cierpi wydajc dzieci na
wiat, a potem gotowe s podj wszelkie trudy, ponie wszelkie ofiary,
aeby tym dzieciom przekaza wszystko co maj najlepszego.
Macierzystwo moe by rdem wielkiej radoci, ale moe take sta si
rdem cierpie, a niekiedy wielkich zawodw. Wwczas mio staje si prb,
czasem hero-iczn, ktra wiele kosztuje macierzyskie serce kobiety.
Dzi pragniemy uczci nie tylko te dwie wyjtkowe kobiety, lecz
wszystkie te kobiety ktre nie szczdz siebie dla wycho-wania wasnych
dzieci.
Jake niezwyky bywa ich udzia w trosce Dobrego Pasterza. Jake
czsto musz zmaga si z trudnociami i zagroeniami. Ile razy musz
stawi czoo tym symbolicznym wilkom, ktre gotowe s porywa i
rozprasza kad owczarni . I nie zawsze te heroiczne matki znajduj
oparcie w swoim rodowisku. Wrcz przeciwnie, modele cywilizacji,
cz-sto kreowane i propagowane przez rodki spoecznego przekazu, nie
sprzyjaj macierzy-stwu. W imi postpu i nowoczesnoci prezentuje si
jako przestarzae takie wartoci, jak wierno, czysto, powicenie,
ktrymi wyrniay si i nadal si wyrniaj rzesze chrzecijaskich matek i
narzeczonych.
Jana Pawa II, Msza wita beatyfikacyjna Elbiety Canori Mory i
Gianny Beretty Molli, 24 kwietnia 1994 r.
42
Zacznik 3. grupa 2.
W naszym stuleciu () Piotr Jerzy Frassati sta si ywym wiadkiem i
odwanym obroc () nadziei w imieniu modych chrzecijan dwudziestego
wieku. Wiara i mio, prawdziwe rdo jego yciowej energii, sprawiy, e
prowadzi bardzo aktywne i zaan-gaowane ycie w swoim rodowisku, w
rodzinie i w szkole, na uniwersytecie i na polu spoecznym;
przeksztaciy go w penego radoci i entuzjazmu apostoa Chrystusa, w
ar-liwego wyznawc Jego ordzia i Jego mioci.
Tajemnicy tej apostolskiej gorliwoci i witoci naley szuka w jego
drodze asce-tycznej i duchowej: w modlitwie, w nieustannej, take
nocnej adoracji Najwitszego Sa-kramentu, nienasyceniu Sowem Boym
czerpanym z Biblii, w pogodnym znoszeniu trudnoci yciowych, take
rodzinnych, w czystoci, ktr przeywa jako radosny i bez-kompromisowy
wyraz dyscypliny wewntrznej, w umiowaniu ciszy i normalnoci
co-dziennego dnia.
()Oczywicie, na pierwszy rzut oka ycie Piotra Jerzego Frassati,
penego energii modego wspczesnego czowieka, nie odznacza si niczym
nadzwyczajnym. Ale na tym wanie polega oryginalno jego osobowoci,
ktra pobudza do refleksji i zachca do na-ladowania. Wiara i
wydarzenia codziennego ycia zespalaj si w nim w harmonijn ca-o, tak
e przylgnicie do Ewangelii wyraa si w praktyce przez pene mioci
powi-cenie ubogim i potrzebujcym , pogbiajce si a do ostatnich dni
choroby, ktra do-prowadzi go do mierci. Fascynacja piknem i sztuk,
zamiowanie do sportu i gr, zainte-resowanie problemami spoeczny mi
nie stanowi dla niego przeszkody w staym kontak-cie z
absolutem.
()Piotr Jerzy Frassati realizowa swoje powoanie wieckiego
chrzecijanina po-przez rnorodne formy spoecznego i politycznego
zaangaowania w burzliwe ycie w-czesnego spoeczestwa, obojtnego, a
czsto wrogiego wobec Kocioa. W duchu tego zaangaowania potrafi da
rny ruchom katolickim, w ktrych dziaalnoci uczestniczy z
entuzjazmem; przede wszystkim F.U.C.I i Akcja Katolicka, stay si
dla niego prawdziw szko formacji chrzecijaskiej i idealnym polem
dla apostolatu. Dziaajc w Akcji Kato-lickiej, przeywa z dum i
radoci swoje chrzecijaskie powoanie, miowa Jezusa w braciach,
ktrych spotyka na swej drodze lub ktrych sam szuka pord cierpicych,
ze-pchnitych na margines opuszczonych, pragnc, by poczuli ciepo
ludzkiej solidarnoci i doznali nadprzyrodzonej pociechy pyncej z
wiary w Chrystusa.
Zmar w modym wieku, po yciu krtkim, ale nadzwyczaj bogatym w
owoce du-chowe, by pj do prawdziwej ojczyzny i piewa Bo chwa. Piotr
Jerzy () za-wiadcza, e wito jest dostpna dla wszystkich i e tylko
rewolucja Mioci moe roz-pali w ludzkich sercach nadziej na lepsza
przyszo. Jana Pawa II, Msza wita beatyfikacyjna Pier Giorgio
Frassatiego, Rzym, plac w. Pio-tra, 20 maj 1990
43
Zacznik 3. grupa 3.
Spotkalimy si dzisiaj z okazji beatyfikacji dwojga maonkw:
Alojzego i Marii Beltrame Quattrocchi. () Nawet w () trudnych
latach maonkowie Alojzy i Maria nie pozwolili zgasn wiatu wiary
lumen Christi i przekazali je czwrce swych dzieci; troje z nich
jest dzi w tej bazylice. Moi drodzy, wasza matka tak o was pisaa:
Wychowu-jemy ich w wierze, aby poznali Boga i kochali Go (L'ordito
e la trama, s. 9). Ale ten ywy pomie wiary wasi rodzice
przekazywali take przyjacioom, znajomym, kolegom... A teraz z Nieba
daruj go caemu Kocioowi.
Maonkowie ci w wietle Ewangelii i z wielkim ludzkim
zaangaowaniem prze-ywali swoj mio maesk i sub yciu. Z pen
odpowiedzialnoci podjli zadanie wsppracy z Bogiem w przekazywaniu
ycia i powicili si wielkodusznie dzieciom, wychowujc je i kierujc
ich drogami, by doprowadzi je do odkrycia Boego planu mio-ci wobec
nich. Z tej yznej gleby duchowej wyrosy powoania do kapastwa i ycia
konsekrowanego, ukazujce, jak gboko cz si ze sob i wzajemnie
owiecaj mae-stwo i dziewictwo, wsplnie zakorzenione w oblubieczej
mioci Boga.
Inspirowani sowem Boym i wiadectwem witych, ci bogosawieni
maonko-wie przeywali swoje zwyczajne ycie w sposb nadzwyczajny. Wrd
radoci i trosk normalnej rodziny potrafili wie ycie o niezwykym
bogactwie ducha. Jego orodkiem bya codzienna Eucharystia, z ktr
czyo si dziecice oddanie Najwitszej Maryi Pan-nie, wzywanej w
modlitwie racowej odmawianej co wieczr. Szukali te rad u wia-tych
kierownikw duchowych. Dziki temu potrafili towarzyszy dzieciom w
wyborze powoania, uczc je oceniania kadej sprawy zgodnie z miar od
dachu w gr, jak cz-sto powtarzali. Jana Pawa II, Msza wita
beatyfikacyjna Alojzego i Marii Beltrame Quattrocchi 21 padziernika
2001.
44
Zacznik 3. grupa 4.
Dzi dane nam jest raz jeszcze przyjrze si tej zbawczej drodze
drodze do wito-ci zatrzymujc si przy dwch postaciach, ktre od dzi
zwa si bd bogosawio-nymi. S to: Josemara Escriv de Balaguer, kapan,
Zaoyciel Opus Dei, i Josefina Bakhi-ta ze zgromadzenia Crek Mioci,
zaoonego przez w. Magdalen z Canossy. ()
Josemara Escriv de Balaguer, urodzony w rodzinie gboko
chrzecijaskiej, ju w modoci usysza gos powoania, wzywajcego go do
peniejszego powicenia si Bogu. Kilka lat po przyjciu wice kapaskich
podj si zaoenia dziea, ktremu powici 47 lat ycia, wytrwale i z
mioci suc kapanom i wieckim w to dzieo wczonym. Istnieje ono dzi
jako Praatura Opus Dei.
ycie duchowe i apostolskie nowego bogosawionego byo oparte na
wiadomoci czerpanej z wiary, e jest synem Boga w Chrystusie. Ta
wiara bya rdem jego mioci do Boga, jego arliwoci ewangelizacyjnej,
jego radoci, ktr okazywa zawsze, nawet wrd bolesnych dowiadcze i
trudnoci, jakim musia stawi czoo. Posiada krzy znaczy znale
szczcie, rado napisa w jednym ze swoich rozwaa. Nie krzy znaczy
utosami si z Chrystusem, znaczy by Chrystusem i tym samym by synem
Boga.
Z nadprzyrodzon intuicj bogosawiony Josemara gosi niestrudzenie
prawd o powszechnym powoaniu do witoci i apostolatu. Chrystus wzywa
wszystkich, by si uwicali w rzeczywistoci dnia codziennego; dlatego
take praca jest rodkiem osobiste-go uwicenia i apostolatu, kiedy si
yje w jednoci z Jezusem Chrystusem, poniewa Syn Boy poprzez
wcielenie zjednoczy si w pewien sposb z ca rzeczywistoci czo-wieka
i z caym stworzeniem (por. Dominum et vivificantem, 50). W
spoeczestwie, w ktrym niepohamowane denie do posiadania przedmiotw
materialnych czyni z nich boyszcza i przyczyn oddalenia si od Boga,
nowy bogosawiony przypomina nam, e te same rzeczywistoci, stworzone
przez Boga i ludzki geniusz jeli s godziwie wykorzy-stywane, tak by
przynosiy chwa Bogu i suyy braciom mog by drog wiodc do spotkania
ludzi z Chrystusem. Wszystkie ziemskie sprawy naucza take ludzkie,
do-czesne dziaania musz by skierowane ku Bogu (List, 19.III.1954).
Jan Pawe II, Msza w. beatyfikacyjna Josemarii Escrivy, Zaoyciela
Opus Dei, 17 maja 1992 r.
45
Zacznik 3. grupa 5.
Dzi dane nam jest raz jeszcze przyjrze si tej zbawczej drodze
drodze do witoci zatrzymujc si przy dwch postaciach, ktre od dzi
zwa si bd bogosawionymi. S to: Josemara Escriv de Balaguer, kapan,
Zaoyciel Opus Dei, i Josefina Bakhita ze zgromadzenia Crek Mioci,
zaoonego przez w. Magdalen z Canossy. () () bogosawiona Josefina
Bakhita jest szczeglnym wiadkiem ojcowskiej mioci Boga i wyrazistym
znakiem trwaej aktualnoci ewangelicznych bogosawiestw. Urodzona w
Sudanie w 1869 r., w dziecistwie jeszcze uprowadzona przez
handlarzy niewolnikw, bya wielokrotnie wystawiana na sprzeda na
rynkach Afryki, zaznaa okropnoci niewo-li, ktre pozostawiy na jej
ciele gbokie lady ludzkiego okruciestwa. Mimo tego bole-snego
dowiadczenia zachowaa prawo i nadziej. Jako niewolnica nigdy nie
poddawa-am si rozpaczy mwia pniej bo czuam, e wewntrz mnie jest
sia, ktra mnie wspiera. Imi Bakhita nadane jej przez porywaczy
znaczy szczliwa: tak rzeczy-wicie si staa z woli Boga, Pana
wszelkiej pociechy, ktry zawsze szed obok niej i pro-wadzi j za rk.
Tajemniczym zrzdzeniem Boej Opatrznoci Bakhita znalaza si w
Wenecji, gdzie bar-dzo szybko otworzya si na dziaanie aski.
Chrzest, a po kilku latach luby zakonne w zgromadzeniu Crek Mioci
byy logiczn konsekwencj odnalezienia skarbu Ewangelii, dla ktrej
Bakhita powicia wszystko, rezygnujc nawet z powrotu ju jako czowiek
wolny do rodzinnej ziemi. Podobnie jak Magdalena z Canossy, take
ona pragna y tylko dla Boga i z heroiczn wytrwaoci, pokor i ufnoci
sza wiernie drog najdosko-nalszej mioci. Jej wiara bya niezomna,
szczera, pomienna. Gdybycie wiedzieli, jaka to rado zna Boga! mwia
czsto. Nowa bogosawiona przeya 51 lat w zgromadzeniu Crek Mioci,
kierujc si posu-szestwem w codziennej pracy, pokornej i ukrytej,
ale bogatej w prawdziw mio i w modlitw. Mieszkacy Schio, gdzie
mieszkaa prawie przez cay ten czas, rycho przeko-nali si, e ich
matka Murzynka jak j nazywali to osobowo, ktrej bogactwo obja-wia
si poprzez peni powicenia i porywajcej innych wewntrznej mocy. Jej
ycie do-konao si wrd nieustannej modlitwy w intencji misji, w
postawie wiernej mioci, po-kornej i heroicznej, ktra pozwolia y
wolnoci dzieci Boych i szerzy j wok siebie. W naszej epoce, kiedy
niepohamowany pd do wadzy, pienidza, uywania dbr rodzi tak wiele
nieufnoci, przemocy i samotnoci, Bg raz jeszcze daje nam Bakhit
jako siostr wszystkich ludzi, aby nam ukazaa tajemnic
najprawdziwszego szczcia: ewangeliczne bogosawiestwa. Jan Pawe II,
Msza w. beatyfikacyjna Josefiny Bakhity ze zgromadzenia Crek Mioci,
zaoonego przez w. Magdalen z Canossy, 17 maja 1992 r.
46
Zacznik 3 Grupa 6. Dzisiejsza Ewangelia, mwica o winnym krzewie
i latorolach, przypomina nam, e tyl-ko trwajc w zjednoczeniu z
Chrystusem mona przynosi owoce. Jezus wyjania nam w ten sposb
tajemnic witoci bpa Antoniego Marcina Slomka, ktrego dzisiaj z
radoci ogaszam bogosawionym. By on latorol, ktra wydaa obfite owoce
chrzecijaskiej witoci, niezwykej kultury i umiowania ojczyzny,
dziki czemu stoi przed nami jako wspaniay przykad ycia zgodnego z
Ewangeli. Nowy bogosawiony janieje przede wszystkim blaskiem
chrzecijaskiej witoci. Wzo-rem Chrystusa sta si dobrym
Samarytaninem narodu soweskiego oraz troszczy si o formacj
duchowiestwa i wieckich. Z apostolsk gorliwoci, ktra do dzi jest
dla nas przykadem, prowadzi niestrudzenie dzieo ewangelizacji,
organizujc misje ludowe, za-kadajc liczne bractwa, goszc
rekolekcje, publikujc pieni ludowe i pisma religijne ()Wiele uwagi
nowy bogosawiony powica take kulturze. yjc w poowie minio-nego
stulecia, zdawa sobie w peni spraw ze znaczenia, jakie dla
przyszoci kraju ma wyksztacenie mieszkacw, zwaszcza modziey.
Dlatego z prac duszpastersk czy trosk o krzewienie kultury, ktra
jest bogactwem narodu i wsplnym dziedzictwem wszystkich. Kultura to
gleba, z ktrej nard moe czerpa soki niezbdne dla swego wzro-stu i
rozwoju. wiadom tego, bp Slomek przyczyni si do otwarcia wielu szk
dla modziey i popiera wydawanie ksiek przydatnych w wychowaniu i
formacji duchowej. Twierdzi, e jeli modzi schodz na z drog, czsto
naley szuka przyczyn w braku naleytego wycho-wania. ()Tylko solidna
formacja pozwala wychowa ludzi zdolnych budowa wiat otwarty na
nieprzemijajce wartoci prawdy i mioci. Nowy bogosawiony ywi take
gbok mio do ojczyzny. Troszczy si o jzyk so-weski, popiera
potrzebne reformy spoeczne, przyczynia si do postpu kulturowego
swojego kraju, nie szczdzi wysikw, aby jego nard mg zajmowa godne
miejsce w gronie narodw europejskich. ()Nowy bogosawiony jawi si
wam jako wzr prawdziwego patriotyzmu. Jego dzia-alno wywara
decydujcy wpyw na dzieje waszego narodu i przyczynia si w znacz-nej
mierze do uzyskania niepodlegoci. () Dowodzi on, e mona by szczerym
patrio-t, a jednoczenie z tak sam szczeroci wspistnie i wsppracowa
z ludmi innej narodowoci, kultury czy religii. ()Drodzy bracia i
siostry w Sowenii! Idcie ladami swojego witobliwego i
wielko-dusznego rodaka, ktry pragn gorco poznawa wol Bo i spenia j
za wszelk cen. Jego osobista wytrwao i ewangeliczny optymizm byy
zakorzenione w niezomnej wie-rze w zwycistwo Chrystusa nad grzechem
i zem. Naladujcie go wy zwaszcza, drodzy modzi Sowecy, i tak jak on
nie wahajcie si po-wici swoich modzieczych si subie Krlestwu Boemu
i braciom. Dla was, kapani, niech bdzie on wzorem gorliwej
pracowitoci i ofiarnoci. Dla was, wierni wieccy, pe-nicy
odpowiedzialne funkcje zwaszcza w instytucjach publicznych, niech
bdzie przy-kadem uczciwoci, bezstronnej suby, odwanego poszukiwania
sprawiedliwoci i do-bra wsplnego. JAN PAWE II, MSZA W.
BEATYFIKACYJNA BPA ANTONIEGO MARCINA SLOMKA
47
Zacznik 3 Grupa 7. wici nie przemijaj. wici yj witymi i pragn
witoci.
w. Kinga przysza na wiat w wgierskiej, krlewskiej rodzinie Beli
IV z dynastii Arpadw. Krlewski ten rd z wielk trosk pielgnowa ycie
wiary i wyda wielkich witych. Z niego pochodzi wity Stefan, gwny
patron Wgier i jego syn, wity Eme-ryk. Szczeglne za miejsce pord
witych z rodziny Arpadw zajmuj kobiety: wita Wadysawa, wita Elbieta
Turyska, wita Jadwiga lska, wita Agnieszka z Pragi i wreszcie
siostry Kingi wita Magorzata i bogosawiona Jolanta. Czy nie jest
oczywi-ste, e wiato witoci tej rodziny prowadzio King do witego
imienia Boego? Czy przykad witych rodzicw, rodzestwa i krewnych mg
pozosta bez ladu w jej du-szy?
()Gdy w 1239 roku przybya wpierw do Wojnicza, a potem do
Sandomierza, na-wizaa serdeczn wi z matk swego przyszego ma,
Grzymisaw i jej crk Salome. Obydwie odznaczay si gbok religijnoci,
ascetycznym yciem oraz zamiowaniem do modlitwy, lektury Pisma
witego i ywotw witych. Ich serdeczne towarzyszenie, zwaszcza w
trudnych, pierwszych latach pobytu w Polsce, miao wielki wpyw na
King. Idea witoci coraz bardziej dojrzewa w jej sercu. Szukajc
wzorcw do naladowania, ktre mogy odpowiada jej stanowi, za szczegln
patronk obraa sobie sw wit krewn ksin Jadwig lsk. ()Z pewnoci
niemay wpyw na jej duchowo wywarli yjcy wwczas wity Jacek,
bogosawiony Sadok, bogosawiona Bronisawa, bogosawiona Salomea,
bogosawiona Jolanta siostra Kingi i wszyscy ci, ktrzy two-rzyli w
wczesnym Krakowie szczeglne rodowisko wiary.
() Wraz z Patronk tej ziemi prosz wszystkich moich Rodakw: niech
polska ro-dzina dochowa wiary Chrystusowi! Trwajcie mocno przy
Chrystusie, aby On trwa w was! Nie pozwlcie, aby w waszych sercach,
w sercach ojcw i matek, synw i crek zagaso wiato Jego witoci. Niech
blask tego wiata ksztatuje przysze pokolenia witych, na chwa
imienia Boego! Tertio millennio adveniente. Bracia i siostry, nie
lkajcie si chcie witoci! Nie lkajcie si by witymi! Uczycie koczcy
si wiek i nowe tysic-lecie er ludzi witych!
w. Kinga pragna powici si Bogu caym sercem przez lub dziewictwa.
Tote, gdy ze wzgldu na historyczne okolicznoci miaa zosta on ksicia
Bolesawa, przeko-naa go do dziewiczego ycia na chwa Bo i po
dwuletniej prbie maonkowie zoyli na rce biskupa Prandoty lub
dozgonnej czystoci. Ten sposb ycia, dzi moe trudny do zrozumienia,
a gboko zakorzeniony w tradycji pierwotnego Kocioa, da witej Kindze
t wewntrzn wolno, dziki ktrej z caym oddaniem moga troszczy si
przede wszystkim o sprawy Pana, prowadzc gbokie ycie religijne. ()U
stp tego klasztoru, wraz ze wit King prosz szczeglnie was, ludzie
modzi: brocie tej swojej wewntrznej wolnoci! Niech faszywy wstyd
nie odwodzi was od pielgnowania czysto-ci! A modziecy i dziewczta,
ktrych Chrystus wzywa do zachowania dziewictwa na cae ycie, niech
wiedz, e jest to uprzywilejowany stan, przez ktry najwyraniej
prze-jawia si dziaanie mocy Ducha witego.
()Ona daje wiadectwo, e wypenianie tego zadania polega na
nieustannym sta-raniu o zachowanie harmonii pomidzy wyznawan wiar a
wasnym yciem. Dzisiejszy wiat potrzebuje witoci chrzecijan, ktrzy w
zwyczajnych warunkach ycia rodzinne-go i zawodowego podejmuj swoje
codzienne obowizki; ktrzy pragnc spenia wol Stwrcy i na co dzie suy
ludziom, daj odpowied na Jego przedwieczn mio Jan Pawe II, Msza w.
kanonizacyjna b. Kingi, Stary Scz, 16 czerwca 1999 r.
48
Zacznik 4
Jeeli dzi mwimy o witoci, o jej pragnieniu i zdobywaniu, to
trzeba pyta, w jaki spo-sb tworzy wanie takie rodowiska, ktre
sprzyjayby deniu do niej. Co zrobi, aby dom rodzinny, szkoa, zakad
pracy, biuro, wioski i miasta, w kocu cay kraj staway si
mieszkaniem ludzi witych, ktrzy oddziaywuj dobroci, wiernoci nauce
Chrystusa, wiadectwem codziennego ycia, sprawiajc duchowy wzrost
kadego czowieka? wita Kinga i wszyscy wici i bogosawieni XIII wieku
daj odpowied: potrzeba wiadectwa. Potrzeba odwagi, aby nie stawia
pod korcem wiata swej wiary. Potrzeba wreszcie, aby w sercach ludzi
wierzcych zagocio to pragnienie witoci, ktre ksztatuje nie tylko
prywatne ycie, ale wpywa na ksztat caych spoecznoci.
Zacznik 5.
Modlitwa o beatyfikacj i kanonizacj Sugi Boego Jana Pawa II Boe
w Trjcy Przenajwitszej, dzikujemy Ci za to, e dae Kocioowi Papiea
Jana Pawa II, w ktrym zajaniaa Twoja ojcowska dobro, chwaa krzya
Chrystusa i pikno Ducha mioci. On, zawierzajc si cakowicie Twemu
miosierdziu i matczynemu wstawiennictwu Maryi, ukaza nam ywy obraz
Jezusa Dobrego Pasterza, wskazujc wito, ktra jest miar ycia
chrzecijaskiego, jako drog do osignicia wiecznego zjednoczenia z
Tob. Udziel nam, za jego przyczyn, zgodnie z Twoj wol, tej aski, o
ktr prosimy z nadziej, e Twj Suga Papie Jan Pawe II, zostanie rycho
wczony w poczet Twoich witych. Amen.
opracowali: ks. Piotr Pierzchaa,
ks. Sebastian agdka