NUTUK - dogankitap.com.tr

NUTUKMustafa Kemal Atatürk

Uyarlayan: Senem KaleÇizen: Gökçe AkgülEditör: Hülya Balcı

Ya yın hak la rı: © Doğan Egmont Yayıncılık ve Yapımcılık Tic. A.Ş.Bu eserin bütün hakları saklıdır. Yayınevinden yazılı izin alınmadan kısmen veyatamamen alıntı yapılamaz, hiçbir şekilde kopya edilemez, çoğaltılamaz ve yayımlanamaz.1. baskı / Mayıs 2021 / ISBN 978-605-09-8306-7Sertifika no: 11940

Kapak uygulama: Feyza FilizGrafik uygulama: Taylan PolatBaskı: Yıkılmazlar Basın Yayın Prom. ve Kağıt San. Tic. Ltd. Şti. 15 Temmuz Mah. Gülbahar Cad. No: 62 / B Güneşli - Bağcılar - İSTANBULTel: (212) 515 49 47Sertifika no: 45464

Do ğan Eg mont Ya yın cı lık ve Ya pım cı lık Tic. A.Ş. 19 Ma yıs Cad. Gol den Pla za No. 3, Kat 10, 34360 Şişli - İS TAN BULTel. (212) 373 77 00 / Faks (212) 355 83 16www.do gan ki tap.com.tr / edi tor@do gan ki tap.com.tr / sa tis@do gan ki tap.com.tr

Uyarlayan: Senem KaleÇizen: Gökçe Akgül

Nutuk’u Çizgilerle Anlattık Çünkü... 6

Atatürk Nutuk’u Yazarken 9

1. Gün Samsun’a Çıkış (19 Mayıs 1919) / Sivas Kongresi (4 Eylül 1919)

17

2. GünAli Galip Olayı (6 Eylül 1919) / Sivas’tan Çıkış (16 Ekim 1919)

65

3. GünAmasya Görüşmeleri (20 Ekim 1919) /

Büyük Millet Meclisi Açılışı (23 Nisan 1920)105

4. GünHükümetin Kurulması (2 Mayıs 1920) / Londra Konferansı (27 Şubat 1921)

173

5. Günİkinci İnönü Savaşı (31 Mart 1921) / Lozan’ın İkinci Evresi (23 Nisan 1923)

219

6. GünLozan Barışı (24 Temmuz 1923) /

Cumhuriyet’in Geleceği Yeni Nesiller (Eylül 1927)281

Sonsöz 309

İçindekiler

6 7

NUTUK’U ÇİZGİLERLE ANLATTIK ÇÜNKÜ...

ÇÜNKÜ İSTEDİK Kİ 7’DEN 77’YE HERKES BU DESTANI DAHA KOLAY

OKUSUN, ANLASIN VE SEVSİN.

ÇÜNKÜ MİLLİ MÜCADELE’Yİ ANLATAN NUTUK HEM BİR TARİHİ ESER HEM BİR ANI

HEM DE BİR BELGE OLARAK

YENİ NESİLLERE EN İYİ ŞEKİLDE AKTARILMALI.

AMA BU EŞSİZ MÜCADELENİN

ÜZERİNDEN YILLAR GEÇTİKÇE,

CUMHURİYET’İN EMANET EDİLDİĞİ YENİ NESİLLER, O GÜNLERDEN UZAKLAŞIYORLAR. BU YÜZDEN

ONLARA DAHA YAKIN BİR ANLATI DİLİ TASARLAMAK İSTEDİK.

UYARLAMAMIZDA, ATATÜRK’ÜN NUTUK’TA GEÇEN CÜMLELERİNİ, KİMİ ZAMAN KISALTARAK KİMİ ZAMAN BİREBİR OLARAK VURGULU BİR ŞEKİLDE YAZDIK. İSTEDİK Kİ, ATATÜRK’ÜN O GÜNKÜ SESİ İÇİMİZDE YANKILANMAYA DEVAM ETSİN, GÖZÜMÜZÜN ÖNÜNDE, YANI BAŞIMIZDA OLSUN.

7

UYARLAMAMIZIN GERİ KALANINDA DA ATATÜRK’ÜN NUTUK’TAKİ CÜMLELERİNİ SADELEŞTİREREK, DİYALOGLAR

HALİNE GETİREREK KULLANDIK. AYRICA NUTUK’UN YAŞANDIĞI VE YAZILDIĞI DÖNEMDEKİ TÜRKİYE’Yİ

VE DÜNYAYI, OKURUN HAYALİNDE DAHA İYİ CANLANDIRABİLMESİ

İÇİN BÖLÜMLER EKLEDİK; BÖYLECE NUTUK’TA

ANLATILANLARLA DAHA İYİ İLİŞKİ KURABİLECEKLERİNİ

DÜŞÜNDÜK.

BU KİTABI, 1934 YILINDA BASILAN İLK LATİN HARFLİ

NUTUK’TAN 2019’DA BASILANLARA KADAR

UMARIZ BU DESTAN HERKESE İLHAM VERMEYE

DEVAM EDER.

ONLARCA FARKLI BASIMI OKUYARAK VE HEPSİNDEN FAYDALANARAK

HAZIRLADIK.

Atatürk Nutuk’u Yazarken...

10 11

MAYIS 1927 ÇANKAYA KÖŞKÜ - ANKARA

ATATÜRK, KÖŞKTEKİ ÇALIŞMA ODASINDA 1919’DA BAŞLAYAN MİLLİ MÜCADELE’Yİ ANLATAN

UZUN BİR KONUŞMA HAZIRLAMAKTADIR.

AMACI GERÇEK BELGELERE DAYANDIRDIĞI BU SÖYLEVİ, 15 EKİM’DE, TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NDEKİ CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NİN İKİNCİ KONGRESİNE

YETİŞTİREBİLMEKTİR.

TİTİZ ÇALIŞMALARI SIRASINDA ÇOK YORULUYOR, UYUMUYOR, YEMEK YEMİYORDUR; BU YÜZDEN

ÇEVRESİ ÇOK TELAŞLIDIR.

BİRAZ UYUSANIZ? 27 SAATTİR AYAKTASINIZ.

UYUMAYA VAKİT YOK. İLK BÖLÜMÜ BİTİREMEDİM HENÜZ.

11

MAYIS 1927

İSTEDİĞİM BELGELER NEREDE KALDI?

PAŞAM HENÜZ HABER ALDIK, YARIN ELİMİZE

ULAŞACAK.

O SIRADA SİZ DİLERSENİZ BİRAZ DİNLENİN.

NE?.. YARINA MI?

OLMAZ, HEMEN GÖNDERSİNLER YOKSA

YETİŞMEYEC...

AHH!

ATAM!? DOKTORU ÇAĞIRIN! ÇABUK!..

13

TEMMUZ 1927- DOLMABAHÇE SARAYI-İSTANBUL

ATATÜRK GEÇİRDİĞİ KALP KRİZİNDEN SONRA, DOKTORLARIN DA TAVSİYESİYLE, 16 MAYIS 1919’DA MİLLİ MÜCADELE İÇİN AYRILDIĞI İSTANBUL’A, 8 YIL SONRA 1 TEMMUZ 1927’DE İLK DEFA DÖNER VE BÜYÜK BİR COŞKUYLA KARŞILANIR.

ARTIK O, HALKININ CUMHURBAŞKANIDIR.

DOLMABAHÇE SARAYI’NA YERLEŞİR VE NUTUK ÇALIŞMALARINA KALDIĞI YERDEN

BÜYÜK BİR HIZLA DEVAM EDER.

13

ŞU KÜÇÜCÜK KRİZ Mİ YAZMAMI ENGELLEYECEK, HA HA.

BEN SAVAŞTA GÖĞSÜME KURŞUN YEDİM.

BU MİLLETİN EVLADI OLARAK BENİ HİÇBİR ŞEY YILDIRAMAZ.

DAHA İŞİMİZ BİTMEDİ, YENİ BAŞLIYOR.

MÜCADELE YILLARINDA O KADAR ZORLUĞA GÖĞÜS

GERDİK.

BU HASTALIK BENİ

YILDIRAMAZ.

EYLÜL 1927- DOLMABAHÇE SARAYI-İSTANBUL

İŞTE, SONUNDA BİTTİ. ARTIK ANKARA’YA DÖNMELİYİM.

ŞİMDİ NUTUK’U PAYLAŞMA VAKTİ.

14 15

O SIRADA TÜRKİYE’DE (MAYIS-EYLÜL 1927)

SAYGIDEĞER DİNLEYİCİLERİMİZ PROGRAMIMIZA...

6 MAYIS 1927’DE TÜRKİYE’DE İLK RADYO YAYINI BAŞLADI.

10 HAZİRAN 1927’DE GAZİ KOŞUSU AT YARIŞI İLK KEZ YAPILDI.

ANKARA HİPODROMU’NDAKİ YARIŞI MUSTAFA KEMAL PAŞA DA İZLEDİ.

3 YIL SÜREN ÇALIŞMALARIN ARDINDAN 15 HAZİRAN 1927’DE

TÜRKİYE’NİN İLK MODERN AKIL VE RUH HASTALIKLARI HASTANESİ,

BAKIRKÖY RUH VE SİNİR HASTALIKLARI HASTANESİ AÇILDI.

TÜRK BEŞLERİ İLE DEVAM EDİYORUZ.

15

O SIRADA DÜNYADA (MAYIS-EYLÜL 1927)

11 MAYIS 1927’DE AMERİKA’DA OSCAR

ÖDÜLLERİ’Nİ DAĞITAN SİNEMA SANATLARI VE BİLİMLERİ AKADEMİSİ

KURULDU.

20-21 MAYIS 1927’DE AMERİKALI HAVACI

CHARLES LINDBERGH NEW YORK’TAN PARİS’E

UÇARAK, ATLAS OKYANUSU’NU GEÇEN İLK

PİLOT OLDU.

22 MAYIS 1927’DE ÇİN’DE 40 BİN KİŞİNİN ÖLÜMÜNE

NEDEN OLAN DEPREM, TARİHİN EN ÖLÜMCÜL

BEŞİNCİ DEPREMİ OLDU.

AĞUSTOS 1927’DE, BOLİVYA’DA 80 BİN YERLİ, HÜKÜMETE

BAŞKALDIRDI.

20 MAYIS 1927’DE İNGİLTERE İLE YAPILAN CİDDE ANTLAŞMASI’NIN

ARDINDAN SUUDİ ARABİSTAN TAM

BAĞIMSIZLIĞINI İLAN ETTİ.

HAZİRAN 1927’DE BİLİMKURGUNUN

ÖNCÜLERİNDEN OLAN VE KONUSU 2020’DE

GEÇEN METROPOLIS FİLMİ GÖSTERİME GİRDİ.

7 EYLÜL 1927’DE AMERİKALI PHILO

TAYLOR FARNSWORTH ELEKTRONİK SİSTEMLE

ÇALIŞAN İLK TELEVİZYONU GELİŞTİRDİ.

DÜNYANIN NÜFUSU SADECE

2 MİLYARDI.

16 17

17

SAMSUN’A ÇIKIŞ (19 MAYIS 1919)

~SİVAS KONGRESİ (4 EYLÜL 1919)

1. GÜN

18 19

MECLİS’TE 1. GÜN – 15 EKİM 1927

CUMHURİYET HALK PARTİSİ KONGRESİ

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ - ANKARA

SAAT: 11.00

GELECEĞE YÖNELİK ÖNLEMLER KONUSUNDAKİ DÜŞÜNCELERİMİ SÖYLEMEDEN ÖNCE,

GEÇMİŞTEKİ OLAYLAR KONUSUNDA BİLGİ VERMEK VE YILLAR SÜREN DAVRANIŞ VE YÖNTEMLERİMİZİN

HESABINI MİLLETİMİZE VERMEK ÖDEVİMDİR.

19

OLAYLARLA DOLU, DOKUZ YILLIK BİR DÖNEME DEĞİNECEK SÖYLEVİM, UZUN SÜRECEKTİR.

YERİNE GETİRİLMESİ GEREKEN BU İŞ, GÜÇ BİR GÖREV OLDUĞU

İÇİN SÖZÜ UZATIRSAM, BENİ HOŞ KARŞILAYACAĞINIZI VE

BAĞIŞLAYACAĞINIZI UMARIM.

19 MAYIS 1919’DA SAMSUN’A ÇIKTIM. ÜLKENİN GENEL DURUM VE GÖRÜNÜŞÜ ŞÖYLEYDİ:

OSMANLI DEVLETİ’NİN İÇİNDE BULUNDUĞU GRUP, (BİRİNCİ) DÜNYA SAVAŞI’NDA YENİLMİŞ, OSMANLI

ORDUSU HER TARAFTA ZEDELENMİŞ,

ŞARTLARI AĞIR BİR ATEŞKES ANTLAŞMASI (MONDROS) İMZALANMIŞ.

BÜYÜK SAVAŞ’IN UZUN YILLARI BOYUNCA MİLLET YORGUN VE FAKİR

DURUMDA.

20 21

30 EKİM 1918 MONDROS

BURAYA GELİRKEN WILSON İLKELERİNE GÜVENMİŞTİK, OYSA ŞİMDİ İŞGAL İZNİ VERİYORUZ

DÜŞMANLARIMIZA.*

* RAUF BEY ** AMİRAL CALTHORPE

NE TARİHİ BİR AN, OSMANLI’YI ÇÖKERTTİM SONUNDA.**

AYNI ANDA OSMANLI SARAYINDA