NOTER TIL REKNESKAPEN 2013 – SULDAL KOMMUNE · Investeringar (prosjekt) 25 609 33 450 26 112 28 338 45 095 57 059 46 400 52 797 45 560 51 907 Resten av finansieringane vert finansiert

Side | 2

Side | 3

RÅDMANNEN SI INNLEIING --------------------------------------------------------------------------------------------- 5

SAMFUNNSMESSIGE TILHØVE ---------------------------------------------------------------------------------------- 7

ØKONOMISK OVERSYN ------------------------------------------------------------------------------------------------ 10

ØKONOMISK UTVIKLING OVER TID -------------------------------------------------------------------------------------- 10 KOMMENTARAR TIL HOVUDOVERSIKT BALANSEN --------------------------------------------------------------- 11 KOMMENTARAR TIL HOVEDOVERSIKT DRIFT ----------------------------------------------------------------------- 13 KOMMENTARAR TIL HOVEDOVERSIKT INVESTERINGAR ------------------------------------------------------- 15 UTVIKLINGA I OPPTAK AV LÅN TIL INVESTERINGAR ------------------------------------------------------------- 15 KOMMENTARAR ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 15

KOMMUNEN SOM VERKSEMD --------------------------------------------------------------------------------------- 17

Politisk verksemd----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 17 Tilsette ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 18 Arbeidsmiljø ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 20

ØKOMOMI MED TILBAKERAPPORTERING FRÅ TENESTEOMRÅDA------------------------------------ 23

Samhandlingsreforma----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 25 Innkjøp ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 25

BRUKAR-, MEDARBEIDAR- OG INNBYGGJARUNDERSØKINGAR I SULDAL KOMMUNE -------- 26

FORKORTINGAR OG FARGEKODAR ------------------------------------------------------------------------------ 27

OVERORDNA STYRINGSMÅL ----------------------------------------------------------------------------------------- 28

ORGANISASJONS- OG ARBEIDSGJEVARPOLITIKK --------------------------------------------------------------------- 29 A. Organisasjonspolitikk -------------------------------------------------------------------------------------------------------- 29 B. Arbeidsgjevarpolitikk --------------------------------------------------------------------------------------------------------- 30

RÅDMANNEN --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 32

FOLKEHELSEPOLITIKK ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 32 REGIONALPOLITIKK -------------------------------------------------------------------------------------------------------- 34 NÆRINGSPOLITIKK -------------------------------------------------------------------------------------------------------- 34 SAMFERDSELSPOLITIKK -------------------------------------------------------------------------------------------------- 35

A. Veg og ferjesamband -------------------------------------------------------------------------------------------------------- 35 B. Kollektivtrafikk ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 36 C. Elektronisk samband -------------------------------------------------------------------------------------------------------- 36

Rådmannen ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 37 INTRODUKSJONSTENESTA FOR SAUDA OG SULDAL ------------------------------------------------------------ 39

OPPVEKST ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 40

BARNE-, UNGDOMS- OG FAMILIEPOLITIKK ------------------------------------------------------------------------------ 40 BARNEHAGE- OG OPPLÆRINGSPOLITIKK ------------------------------------------------------------------------------- 41

Barne- og ungdomstenesta ---------------------------------------------------------------------------------------- 42 Suldal barnehage ----------------------------------------------------------------------------------------------------- 43 Skule -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 44

Gullingen leirskule --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 46

KULTUR ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 51

KULTURPOLITIKK ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- 51 Kultur -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 52

OMSORG, HELSE OG SOSIAL ---------------------------------------------------------------------------------------- 56

HELSE- OG SOSIALPOLITIKK ---------------------------------------------------------------------------------------------- 56 Omsorg og rehabilitering ------------------------------------------------------------------------------------------- 60 Heimetenester--------------------------------------------------------------------------------------------------------- 61 Suldal sjukeheim ----------------------------------------------------------------------------------------------------- 64 Helse -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 65

BYGDEUTVIKLING -------------------------------------------------------------------------------------------------------- 68

AREALPOLITIKK ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 68

Side | 4

KLIMA-, ENERGI- OG MILJØPOLITIKK ------------------------------------------------------------------------------------ 69 LANDBRUKSPOLITIKK------------------------------------------------------------------------------------------------------ 70

Bygdeutvikling --------------------------------------------------------------------------------------------------------- 71

KOMMUNALE BYGG OG EIGEDOMAR----------------------------------------------------------------------------- 75

UNIVERSELL UTFORMING ------------------------------------------------------------------------------------------------- 75 Kommunale bygg og eigedomar ---------------------------------------------------------------------------------- 75

REKNESKAP 2013 -------------------------------------------------------------------------------------------------------- 81

Side | 5

RÅDMANNEN SI INNLEIING Administrasjonen i Suldal kommune legg med dette fram ei årsmelding kor ein i eit dokument vil prøva å gje ei oversikt over den mangslungne verksemda ein kommune er. Mest alle dei snart fire tusen innbyggarane i Suldal vil i løpet av året ha hatt noko med kommunen å gjera, enten fordi dei er storforbrukarar av tenester som barnehage, skule eller omsorg, eller fordi dei i løpet av året har vore i kontakt med kommunen som forvaltningsorgan, leverandør av tekniske tenester, eller kanskje også som mottakarar av ulike tilskot Samfunnsutviklar: Suldal har no stabilisert folketalet. Nedgongen har stoppa, og sjølv om veksten ikkje er så stor som landet forøvrig så kryp kommunen endå eit hakk nærare firetusengrensa. Det er i slutten av året starta opp utbygging av nye bustadfelt på Sand og på Kjølvikstølen, slik at det no etter kvart er tilrettelagt kommunale bustadtomter i alle sju grendene. Erfjord er grenda som no må prioriterast høgast. Kommunikasjonane inn i kommunen har stått i fokus, og fleire ras med påfølgande vegstengingar har også vist kor sårbar kommunen er. Positivt er det likevel at det no er klart for planarbeid på riksveg 13 mellom Erfjord og Sand slik at det no kan vera håp om å koma eit hakk vidare mot trygg veg her. Inntektene kommunen har som vertskommune for kraftanlegg har gitt høve til å gi ekstra bidrag til samfunnsutviklinga. Landbruket har fått kommunal næringsstøtte på nær to millionar, Ryfylkemuseet får over halvannan million, Suldal Vekst AS har motteke to millionar for å vera starthjelp til nye verksemder og tilrettelegga for næringsvekst i tillegg til å vera reiselivsvertskap. I tillegg er det gjennom næringsfond gitt både tilskot, rentestøtte og lån. Tenesteytar: Årsmeldinga viser det breie spekteret av tenesteyting kommunen har levert; Frå jordmortenester før fødsel, til helsetenester, barnehage, skule i oppvekstalderen, til omsorg som heimehjelp, heimesjukepleie og institusjonsplass når ein treng det. Tenestene har i stor grad vore gitt med same nivå som året før. Framleis er det slik at kommunen innafor dei aller fleste tenestene gir tenester på eit nivå som ligg godt over gjennomsnittet av kommunar, også i dei tenestene kor me har prioritert å gi tenester på mange stader. Dette er sjølvsagt eit resultat av bevisst politisk prioritering. Det er viktig å halda fast på akkurat dette; Tenestenivået og strukturen er ei bevisst prioritering, og den ligg på eit høgare nivå enn landsgjennomsnittet. Dei tenestene me i 2013 har hatt størst vanskar med å få til den kvaliteten me ynskjer å ha, er nok for tida barnevernet og introduksjonsarbeidet. I barnevernet er hovudutfordringa å få nok og stabilt personell til å halda fristar og tid til å gjera grundig arbeid, samt kunne satsa på den førebyggande delen. I introduksjonsarbeidet er utfordringa å få kvalifisert våre flyktningar til arbeidsliv eller utdanning i løpet av dei to åra som introduksjonslova reknar med. Både språkopplæring, arbeidspraksisplassar og hus er ei utfordring. Kommunen har teke grep i desse områda slik at det er å håpa at dette vil verta betre ved neste årsmeldingsrapportering. I tillegg skal det ikkje leggast skjul på at rekruttering av rett utdanna personell er ei stor utfordring i fleire sektorar. Dette gjeld både høgskulegrupper og fagarbeidarar. Kommunen må nok i større grad hjelpa til slik at eigne tilsette får oppgradera kompetansen sin, men kommunen må også søka å motivera slik at fleire suldalsungdommar tek sikte på utdanningar som det vil vera behov for i ein kommune. I løpet av året er bygging av Vinjar skule og nytt helsesenter kome godt i gong, og Vinjar barnehage har feira sitt nybygg. Dei store VA-utbyggingane i Gullingenområdet held fram, og i tillegg har det vore fleire mindre investeringsoppdrag som er påbyrja eller fullført.

Side | 6

Lovforvaltar: Desse oppgåvene til kommunen blir kanskje ikkje så omtalt til vanleg, men er likevel ei svært viktig oppgåve. I løpet av året er det gjort mange enkeltvedtak som påvirker enkeltmenneske. Dette kan mellom anna vera planvedtak, byggeløyve og ulike vedtak ein har rett på etter lov. Også her er det viktig å ha høg kompetanse slik at me er sikra gode og rettferdige vedtak. Framleis har me gode fagfolk til å førebu gode vedtak, men også her merker me at det er stadig større krav til vedtaka, slik at kompetansen må både haldast ved like og forbetrast. Ei særleg utfordring som kommunen har starta opp no i 2013 er revidering av kommuneplanen og arbeid med ny generell ROS-analyse for kommunen. Begge skal etter planen vedtakast i 2014, og kan få stor betyding for framtidig utvikling av Suldal kommune. Generelt: Rådmannen legg med dette fram ei årsmelding som etter administrasjonen si meining viser sunn og god drift av Suldal kommune, men som også peiker på fleire utfordringar framover. Rådmannen er også glad for tradisjonane Suldal har innarbeidd som gjer at den politiske handsaminga av årsmeldinga gir signal i form av vedtak som administrasjonen tek med seg når me skal utarbeida framlegg til ny økonomiplan i haust.

Høsebrua - Bridge of the year 2013

Side | 7

SAMFUNNSMESSIGE TILHØVE Suldal kommune er med sine 1.730 km2 arealmessig den suverent største kommunen i Rogaland. Den startar med Ryfylkeøyar i vest, og endar opp med heielandskap mot Hordaland, Telemark og Aust-Agder. Kommunen er ein av dei store kraftkommunane i landet etter to store utbyggingar sidan 1960. Røldal/Suldal (Norsk Hydro) i Øvre Suldal og Ulla-Førre utbygginga i områda mot Hjelmeland/Bykle. Suldal er i det heile rik på ressursar. Me har ein desentralisert befolkningsstruktur. Sand er kommunesenteret, og er etter tilhøva eit godt utbygd handels- og servicesenter. Daglegvarehandelen i Marvik vart lagt ned i 2013. Butikken på Nesflaten starta opp att. Folketalet viser ein auke på 9 personar. Ved utgangen av året hadde kommunen 3881 innbyggarar, tilsvarande det nivået kommunen var på i 2005. Veksten det siste året har særleg vore på Sand og Suldalsosen.

Side | 8

Side | 9

Næringsutvikling

Tabellane som gjeld næringsutvikling er henta frå Telemarksforskning sin rapport "Suldal - Analyse av næringsutvikling og attraktivitet"

Side | 10

ØKONOMISK OVERSYN

ØKONOMISK UTVIKLING OVER TID

(i heile tusen) 1990 1995 2000 2005 2007 2009 2010 2011 2012 2013

Driftsinntekter 1) -221 065 -217 169 -245 229 -331 933 -346 869 -384 773 -442 405 -457 947 -479 292 -513 304

Driftsutgifter 2) 4) 141 947 174 903 243 450 336 612 350 594 385 918 394 899 422 658 490 290 509 630

Brutto driftsresultat -79 118 -42 266 -1 779 4 679 3 725 1 145 -47 506 -35 289 10 998 -3 674

NB! 1990 og 1995 har ikkje

avskrivingar, må tas hensyn til

Finansinntekter

Renteinntekter og utbytte -11 927 -6 685 -11 271 -19 870 -22 525 -37 372 -30 938 -14 051 -16 693 -16 744

Mottekne avdrag på lån -1 493 -2 457 -1 359 -1 944 -3 891 -2 386 -1 025 -1 213 -1 840 -5 429

Sum eksterne

finansinntekter -13 420 -9 142 -12 630 -21 814 -26 416 -39 758 -31 963 -15 264 -18 533 -22 173

Finansutgifter Renteutg. og låneomkostn. 6 199 2 700 2 088 1 872 4 821 10 708 8 235 19 238 8 487 5 163

Avdrag på lån 2 428 852 1 301 2 720 4 732 10 709 9 594 10 394 10 474 10 583

Sosial og næringsutlån 7 205 8 382 1 882 682 6 359 2 957 7 672 3 425 9 411 11 416

Tap finansinstrument

2 256

Sum eksterne finansutgifter 15 832 11 934 5 271 5 274 15 912 24 374 25 501 33 057 28 372 29 418

Motpost avskrivningar -13 042 -18 857 -22 351 -25 734 -26 345 -29 564 -34 845 -29 728

Netto driftsresultat -76 706 -39 474 -22 180 -30 718 -29 130 -39 973 -80 313 -47 060 -14 008 -26 157

INVESTERING: Overført frå driftsreknesk. 3) -21 768 -29 127 -13 054 -7 409 -1 452 -6 139 -5 201 -27 061 -11 108 -14 118

Bruk av lån -4 360 -126 -200 -16 407 -39 930 -28 097 -21 584 0 -7 987 -4 671

Investeringar (prosjekt) 25 609 33 450 26 112 28 338 45 095 57 059 46 400 52 797 45 560 51 907

Resten av finansieringane vert finansiert med refusjonar og fond

Budsjetterte årsverk 2) 4) 370,40 398,00 420,50 432,42 445,25 428,20 427,50 426,60 429,86 444,42

1) I 2005 inkl. 24,4 mill frå Saudautbygginga

2) Frå og med 2004 inkl. Bjødnateigen

3) for 1990 inkl. tilbakeføring av 1.500.000,-

4) Frå 2009 starta kommunen eit driftstilpassingsprosjekt som går t.o.m. 2012

Side | 11

KOMMENTARAR TIL HOVUDOVERSIKT BALANSEN Arbeidskapitalens driftsdel i prosent av driftsinntektene

(Henta frå kommunaløkonomisk statistikk, Rogaland) Driftsdelen av arbeidskapitalen eller grunnlikviditeten. Definert slik: Sum omløpsmidlar

- Fond (utanom disposisjonsfond) - Ubrukte midlar av eksterne lån - Kortsiktig gjeld = Driftsdelen av arbeidskapitalen

Dette viser at Suldal framleis har ein sunn økonomi. Fond Disposisjonsfondet har ei samla avsetjing på kr. 97.469.632,05,-. Av desse er det vedtak om disponering slik:

Kart Gullingen kr 165 000,00 Støyskjerming Hauabjør kr 320.000,00 Arena Eide AS Reguleringsplan RV 13

kr. 300.000,00 kr 500 000,00

Vedteke nytta til investering: K-sak 33/12, investerinssaka, rest Mindre låneopptak, rekneskapsavsl. 2011

kr 2 850 055,77 kr 10 388 350,43

(del av overskot 2011)

Budsjettert bruk til investeringar 2012 K-sak 095/12 (budsjettvedtak 2014-2017) Rekneskapsavslutning 2012 Elbilar Utbygging Klypa

kr 16 012 000,00 kr 1 959 000,00 kr 15 000 000,00 kr 600 000,00 kr 1 800 000,00

Samla disponert sum kr 49 574 406,20

Til disposisjon kr 47 895 225,85

Det er på disposisjonsfondet sett av mykje midlar til å finansiera investeringar. Som ein ser av omtale under hovudoversikt investering er det eit betydeleg etterslep når det gjeld gjennomføring av investeringar. Dette gjer at midlane frå disposisjonsfondet ikkje har vorte nytta.

Kommune 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Suldal 22,7 28,8 30,5 40,8 42,6 36,3

Hjelmeland 7,5 0,6 -2,0 -1,2 0 -2,3

Sauda 28,5 24 16,9 12,9 14,3 12,1

Vindafjord 1,5 1,5 5,9 8,1 7,6 8,1

Rogaland u/Stvgr. 8,2 7,3 6,5 6,3 6,5 5,7

Side | 12

1. Kommunikasjonsfond

Løyvinga til Sandsfjordbrua, 60 mill.kr frå kommunen og 10 mill.kr frå Ryfylkefondet, er med utbetalinga i 2013 fullført.

Disposisjonsfond i prosent av driftsinntektene samanlikna med andre kommunar og Rogaland utanom Stavanger. (Henta frå kommunaløkonomisk statistikk, Rogaland)

Kommune 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Suldal 23 24 26 31 40 28

Hjelmeland 2 2 2 1 1 1

Sauda 25 23 17 13 13 11

Vindafjord 5 7 4 7 8 8

Rogaland u/Stvgr. 7 7 6 6 6 5

Det er viktig å merka seg at sjølv om fondsmidlar totalt utgjer betydelege beløp, er store delar av midlane vedtekne nytta til særskilde føremål. Suldal har likevel god storleik på sine fond samanlikna med andre kommunar.

Sum avsett 31.12.2012 Overføring frå Ryfylkefondet 2013 Avsetjing reguleringsplanard. RV 13 Overføring til Rog. Fylke, Sandsfjord bru Avsetjing i 2013 Sum Løyvingar som ikkje er tekne ut av fondet Reguleringsplanarbeid RV13 K-sak 062/13, mobildekn. Vatlandsv.

kr 19 112 130,77 kr 10.000.000,00 kr 1 000 000,00 kr - 30 000 000,00 kr 7 500 000,00 kr 7 612 130,77

kr 1 000 000,00 kr 250 000,00

Til disposisjon kr 6 362 130,77

Side | 13

KOMMENTARAR TIL HOVEDOVERSIKT DRIFT Utviklinga i lønnsutgiftene (og sosiale utgifter) sin del av driftsutgiftene dvs. eks. kapitalutg.

60

62

64

66

68

70

72

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Lønsutg. i % av driftsutg.

Lønsutgiftene sin del av driftsutgiftene går ned frå 70,3% i 2011 63,8% i 2012 og 65,9% i 2013. Dette skuldast overføringane til Sandsfjord bru. Ser me bort frå denne overføringa ville lønsutgiftene sin del av driftsutgiftene både i 2012 og 2013 vore 70%.

Fordeling renter, utbytte og eigaruttak

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Renteinntekter 13.542 7.133 6.938 9.649 8.942 7.369

- bank (9.111) (4.118) (4.030) (5.957) (5.719) (4.431)

- plassering (3.532) (1.849) (2.515) (3.108) (2.679) (2.398)

- utlån (899) (1.166) (364) (584) (544) (540)

Morarenteinntekter 43 1 8 16 9 42

Gevinst/Kursgevinstar 398 12.088 8.260 1.923 5.425 8.130

Utbytte/Eigaruttak 6.950 16.856 15.732 2.463 2.317 1.207 -Suldal elverk (5.723) (16.500) (11.000) (0) (0) 0 -Suldal Utv.selskap (4.000) (1.500) (1.500) 0

Sum 20.933 36.078 30.938 14.051 16.693 16.748

Det er kursgevinst på 8.130 mill. kr i 2013 mot 5.425 mill. kr. i 2012. Det er budsjettert med ein kursgevinst på kr 1.500 mill. kr. i 2013. Renteutgifter, urealisert, realisert kurstap og tap

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Renteutgifter 8.423 6.256 6.285 6.707 6.106 5.155

Urealisert kurstap 13.584 0 0 0

Realisert kurstap 0 4.071 0 5.821 2.378 0

Tap finansielle instru. 0 381 1.950 6.710 0 2.256

Sum 22.007 10.708 8.235 19.238 8.484 7.411

Renteutgiftene i 2013 er 1.750 mill. kr. Lågare enn budsjettert. Det er to grunnar til dette. Det vert i rekneskapssaka for 2012 vedteke å redusera låneopptaket med 15.000 mill. kr.. Dette gir reduserte renteutgifter. I tillegg har rentenivået gjennom året vore lågare enn det som var budsjettert. Fordeling skatt

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Skatt private 76.301 76.531 79.293 77.284 81.126 82.824

Naturresursskatt 47.826 49.051 46.392 47.912 48.851 46.216

Eigedomsskatt (br.) 92.845 89.403 93.134 89.214 105.271 118.314

Sum 216.972 214.985 218.819 214.410 235.248 247.354

For mykje innbetalt naturresursskatt og eigedomsskatt frå Statkraft (grunna feil i deira grunnlag) er tilbakeført, og ført i balansen som gjeld. (Tala i tab. viser summen etter tilbakeføringa)

Side | 14

Driftsinntektene

i % av driftsinntekter 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Brutto driftsresultat, eks. avskr.

6,3 6,4 16,7 14,2 5,0 6,5

Netto finansutgifter -0,3 6,9 5,0 -1,1 1,7 2,2

Netto gjeldsavdrag -2,9 -2,9 -3,7 -2,8 -3,8 -3,2 Netto driftsresultat , eks. avskr.*

3,1 10,4 18,0 10,3 2,9 5,5

Sekundærmidlar 1,3 3,3 0,4 -0,1 0,2 0,1 Sum frigjort av årets inntekter

4,4 13,7 18,4 10,2 3,1 5,6

Årets brutto investeringar 16,9 14,8 10,5 11,5 9,5 10,1

For 2013 utgjer disponibelt overskot til investeringar og avsetjingar (netto driftsresultat) i % av driftsinntektene (eks. avskrivingar) 5,5%. Tilrådinga frå KS er 3%, men grunna inntektene frå konsesjonsavgiftene (som det er eigne retningsliner for bruken av) har kommunestyret til nå meint at 5% er eit rett nivå for Suldal.

Overskot (tabell i 1000 kr)

Overskot 19.620

Dei største avvika i forhold til

regulert budsjett

Mindre bruk / meir inntekter.

Som kjem av:

Moms.komp. investeringar 1.905 Grunna forseinking i framdrifta tidlegare år

Rammetilskot 2.487 Rammetilskotet må sjåast saman med skatt private.

Reduserte renteutgifter 2.427 Mindre låneopptak. I budsjettet for 2014 er det teke

omsyn til dette.

Utbytte / Eigaruttak 861 Utbytte frå sal av aksjar i Haugaland HMS

Nto. Gevinst / kursgevinst på

plasseringar jf. finansregl.

4.374

Eigedomsskatt 2.114

Sal av konsesjonskraft 3.127 Budsjettet vart redusert i 2. tertialrapport

Meir bruk / mindre inntekter.

Som kjem av:

Skatt private -2.176 Skatt private må sjåast saman med rammetilskot.

Naturressursskatt -780

Rentekompensasjon -987

Avsett til tap på krav -4.504 Grunna feil i grunnlagsdata naturresursskatt og

eigedomsskatt

Tenesteområda 9.891 Inkl. reservepostar. Sjå eige oppsett side 23

Side | 15

KOMMENTARAR TIL HOVEDOVERSIKT INVESTERINGAR

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Tal budsjetterte prosjekt 22 35 23 20 27 27

Dei største utbyggbyggingsprosjekta i 2013: VA Mosvatnet 11,3 mill. Vatlandsvåg kai 2,9 mill. Vinjar skule 14,1 mill. Utbygging helse/legekont. 1,9 mill. Sand småbåhamn 0,9 mill. Bilpark brannvesenet 2,7 mill. IT 2,6 mill Asfaltering Valskårvegen 1,1 mill. VA anlegg Bogsfjorden 3,0 mill. Forsterking/Asfaltering

Nådlandsvegen 0,9 mill. I eiga sak vart investeringsbudsjettet for 2013 redusert med 52.165 mill. kr. for investeringar som ikkje vart gjennomførte i 2013. Desse vart tekne med på nytt i budsjettvedtaket for 2014. Regulert budsjett for 2013 viser investeringar på 50,8 mill.kr. Rekneskapen syner at det vert investert for 51.9 mill. kr. Differansen vert budsjettkorrigert i 2014. UTVIKLINGA I OPPTAK AV LÅN TIL INVESTERINGAR

År 2008 2009 2010 2011 2012 2013

(Heile tusen)

Lånesaldo 31.12 161.007 175.318 181.860 171.305 160.521 196.770

Avdrag, investeringslån

10.448 10.710 9.595 10.394 10.422 10.583

Renter, investeringslån 7.101 6.678 5.989 6.317 6.140 5.053

For 2013 var det budsjettert med låneopptak på 61.774 mill. kr. Dette vert endra i kommunestyret si handsaming av årsrekneskap for 2012. 15 mill. kr. av overskottet vart brukt til mindre låneopptak i 2013. Låneopptaket for 2013 vert då 46.774 mill. kr.

Suldal 2013

Vinje 2013

Vindafjord 2013

Nore og Uvdal 2013

Gruppe 3 2013

Rogaland 2013

Netto lånegjeld i kr. pr.innb.

29.629 88.082 40.365 36.412 41.742 -

KOMMENTARAR Det vert i økonomiplan 2013-2016 budsjettert med netto driftsresultat på 6,2% i 2013. Rekneskapen syner eit netto driftsresultat på 5,5%. Udisponert overskot er 19,6 mill. kr. Brutto driftsresultat er positivt i 2013, sjølv om ein har utbetalt eit tilskot på 30 mill. kr. til Rogaland Fylkeskommune vedrørande Sandsfjord bru, finansiert med bruk av fond (oppsparte midlar).

Side | 16

Det som er verdt å merka seg er at delar av overskotet på 19,6 mill. kr. ikkje skriv seg frå tenesteproduksjonen (sjå eigen tabell under tenesteproduksjon), men frå området skatt og finans. Eks. momskompensasjon investeringar, rammetilskot, renteinntekter, sal av konsesjonskraft, mindre renteutgifter og avkasting på plasseringar.. Midlar som er att i tenesteproduksjon er 9,9 mill. kr. (8,3 mill. eks. reservepostar) Rammetilskotet er i 2013 budsjettert med 96,4 mill. kr. (etter inntektsutjamning). Rekneskapen syner at det er inntektsført 98,8 mill. kroner. Me har fått ein auke i rammetilskot som er 2,4 mill. kr. høgare enn kva ein rekna med. Tilsvarande har ein fått 2,2 mill. kr. mindre i skatt enn kva som var regulert budsjett. I Suldal kommune utgjer renter og avdrag 4,2% av driftsinntektene i 2011, 3,5% i 2012 og 3,0% for 2013. Her vil løpetida for låna kommunen tek opp påverka prosenten. Suldal brukar vanlegvis 20 år. Meir normalt i kommunane er 30 år. Sal av konsesjonskraft For budsjettet 2013 hadde me rekna gevinst på 16 øre pr. Kwh og sal av 123 Gwh, samla budsjett på 20,0 mill. kr. I tertialrapporteringa vert budsjettet redusert til 18,9 mill. kr. Rekneskapsresultatet for 2013 syner at salet vart 22,0 mill. kr. (tilsvarande 17,9 øre pr KWh) Frå og med 2014 og heile økonomiplanperioden har ein rekna ein forteneste på 18 øre pr. kWh og ei omsetning på 123 Gwh. Dette gir årleg budsjett på 22,1 mill. kr. Eigedomskatten Eigedomsskatten er i 2013 budsjettert med 113 mill. kroner. I rapporteringa er denne auka opp med kr. 3,2 mill. kr. til 116,2 mill. kr. Rekneskapen syner ei inntekt på 118,3 mill. kroner. Det er klaga på den nye utskrivinga av eigedomsskatt på Berakvam. Sjølv om det er kome ein klage er den utskrivne eigedomskatten bokført i 2012 og 2013. Klagenemnda vonar på ei avklaring innan 1. halvår 2014. Skatt private Skatt private er 2,2 mill. kr. under budsjettet i 2013. I rapporteringa vert skatt private auka frå 76,0 mill. kr. til 86,0 mill. kr. Auken i budsjettet var noko for høg, men ein har fått tilsvarande auke i rammetilskotet. I tillegg har Suldal framleis ei utfordring i at auke i inntektene ikkje held fylgje med auke i driftsutgiftene.. Suldal kommune har vedtatt målsetjing om at netto driftsresultat skal vera på 5%. Dette måltalet ligg til grunn ved utarbeiding av budsjett og økonomiplan frå rådmannen sin side. Kommunen forventar at inntektsnivået for kommunen er stabilt i åra som kjem. Sal av konsesjonskraft er den inntektsposten som er mest usikker år for år.

Side | 17

KOMMUNEN SOM VERKSEMD

Politisk verksemd Kommunestyret har slik samansetjing for perioden 2011- 2015:

6

43

2

2

11

Sp

Ap

KrF

V

H

Frp

SV

Torkel Myklebust, SP, ordførar. Kari Vaage Gjuvsland, AP, varaordførar. Ola Hauge, SP, leiar av LMT-utvalet. Roar Obrestad, KrF, leiar av Levekårsutvalet. Sverre Underbakke, Høgre, leiar av kontrollutvalet

Politiske saker: Tal saker 2010

Tal saker 2011

Tal saker 2012

Tal saker 2013

Kommunestyret 72 94 95 86

Formannskapet 78 83 91 65

Levekårsutvalet 38 46 52 40

LMT-utvalet 166 197 175 118

Stortingsvalet vart greitt avvikla. Oppmøte ved valet var 78%.

Næringsfondet

Fondsstyret har hatt 7 møte og handsama 27 saker.

Lån og støtte er gitt til etablering og utvikling av nye bedrifter og til etablerte bedrifter som utviklar seg for å møta framtida. Sakene er i tråd med innhaldet og prioriteringane i næringskapitlet i kommuneplanen samt vedtektene for næringsfondet.

Fondsstyret hadde hausten 2013 ein gjennomgang av sakshandsaminga sett i lys av vedtektene. Konklusjonen var at sakshandsaming var i tråd med vedtektene, men fondsstyret ynskte nokon endringar med vekt på å synleggjera summar ved rentefritak / støtte, vera nøye på å setja arbeidsfristar og at rådmannen i større saker kunne henta inn fagleg hjelp utanfrå. I tillegg ønskte dei meir offentlegheit kring Suldal kommunale næringsfond, eit fond som kan gi tilskot til tiltak i området som er nedslagsfeltet til Suldalslågen, og blir styrt av eit eige styre.

Side | 18

Type sak Antal

Lån 3

Støtte 6

Lån omgjort til støtte 1

Sletting av lån 1

Delinnbetaling 1

Utsetjing renter og avdrag 1

Refinansiering 1

I 2013 er det blitt nytta midlar frå fondskapitalen i tillegg til budsjetterte midlar. For 2014 er budsjettet for støtte / utlån auka til 5 mill NOK.

Analyse

Etter at Suldal Vekst AS vart oppretta ser ein at talet på søknader om lån og støtte frå næringsfondet aukar. Suldal Vekst AS har ikkje eigne økonomiske verkemiddel her. Auken er størst for støtte til mindre satsingar gjennom enkeltmannsføretak eller mindre aksjeselskap. Også lånesøknader til prosjekt / utvikling av bedrifter med få arbeidsplassar aukar. Dei aller fleste søknader vert imøtekomne, enten med lån eller med tilskot. Lån vert som hovudregel gitt med 3 års rente- og avdragsfritak. Det er få lån som vert misleghaldt.

Kommuneplanen legg opp til brei satsing innan næringsutvikling. Det same gjeld landbruks-næringa. Slik sett er det samsvar mellom prioriteringane i kommuneplanen og dei priori-teringane fondsstyret gjer. Spørsmålet kan vera om prioriteringa i fondet burde vore meir spissa inn mot søknader som kunne gi fleire arbeidsplassar. Samstundes må ein erkjenna at slike søknader er det svært få av. Det har vore like viktig å i møtekoma søknader som kan styrka og vidareutvikla eksisterande arbeidsplassar. Og slike søknader har det vore fleire av.

Tilsette

Tal årsverk og tilsette Pr. 31.12.11 Pr. 31.12.12 Pr. 31.12.13

Tal Tal Tal Tal Tal Tal

årsverk tilsette årsverk tilsette årsverk tilsette

- BUT 7,3 8 7,8 9 7,3 9

- Barnehage 60,7 79 68,34 87 63,85 76

- Skule 87,3 122 93,38 106 95,23 122

Sum oppvekst 155,3 209 169,52 202 166,38 207

- Sjukeheimen 57,4 102 58,2 98 60,8 103

- Heimetenester 97,5 142 99,9 145 103,54 151

- Helse 18,5 24 18,7 21 19,65 25

Sum helse og omsorg 173,4 268 176,8 264 183,99 279

- Kommunale bygg 43,9 110 44,9 117 45,3 111

- Bygdeutvikling 9,6 10 9,6 10 10,6 11

- Kultur 16,7 30 17,3 24 17,6 24

- NAV 5,1 6 5,6 7 5,4 7

- Intr. tenesta 2,5 3 2,5 3 2 2

Sum andre tenesteområde

77,8 159 79,9 161 80,9 155

- Rådmannen 20,1 23 21,4 24 22,93 26

SAMLA SUM 426,6 659 447,62 651 454,2 667

Brannmannskap 1,6 61 1,6 61 1,6 61

Side | 19

Alderssamansetjing

Tal tilsette i dei to tabellane over er ikkje det same. Årsaken til det er at i tabellen «Tal årsverk og tilsette» er dei med delte stillingar talde fleire gonger. Stillingsstorleik

Kommunen har vedtatt at vi skal arbeide med å auka stillingsstorleiken på dei som har deltidsstillingar. Vi har nådd målet om at gjennomsnittlig stillingsstorleik på 75%. Helse og omsorg meldar at det er vanskeleg å få sjukepleiarar som ønskjer å jobba 100%. I løpet av 2012 og 2013 har 32 tilsette, som i januar 2012 meldte om uønskt deltid, fått auka stillingane sine. Kommunen har også 25 fleire heiltidsstillingar nå enn i januar 2012. Kartlegging av uønska deltid vart sist gjennomført i januar 2012. Ny kartlegging er planlagt i 2015. 63% av dei tilsette jobbar deltid. På landsbasis er talet 53%. Det er i all hovudsak kvinner som arbeider deltid.

Område 60+ 50 - 59 40 - 49 30 - 39 20 - 29 Totalt

Helse 25 25 25 35 3 113

Heim 25 45 37 27 9 143

KB 2 9 6 5 0 22

BY 6 2 2 1 0 11

Oppv 30 52 55 59 21 217

Rådm 6 10 5 4 0 25

Kultur 3 8 6 4 1 22

NAV 1 5 0 0 2 8

Totalt 98 156 136 135 36 561

Stillingsstorleik 2011 2012 2013

Alle 64,7 % 68,8 % 68,1 %

Utan brannmannskap 71,1 % 75,6 % 74,7 %

Side | 20

Sjukefråvær Sjukefråværet (legemeldt + eigenmeldt) spesifisert på tenesteområde:

Område Sum sjukefråvær 31.12.2011

Sum sjukefråvær 31.12.2012

Sum sjukefråvær 31.12.2013

Samla for kommunen 6,50 5,97 5,29

NAV 16,4 8,3 7,36

Rådmannen med stab og fellestenester

6,2 3,4 1,99

Oppvekst 5,7 5,6 5,6

Heimetenesta: 6,3 5,8 7,05

Helse/ Sjukeheimen 8,9 7,4 5,2

Kultur 4,7 6,2 0,75

Bygdeutvikling 0,8 1,9 1,65

Kommunale bygg 5,0 2,6 3,89

Sjukefråværet i Suldal er godt under snittet for kommunesektoren, og er på vei nedover. I snitt og i eit tiårs perspektiv ligg Suldal kommune på 5. plass i landet når det gjeld legemeldt sjukefråvær. Korttidsfråværet er blant anna relatert til at tilsette er heime med sjuke barn. Når det gjeld langtidssjukefråværet er det en overvekt av kvinner i omsorgssektoren. Desse sjukemeldingane er mellom anna knytte til muskel/skjelettplagar etter mange år i teneste. Det vert arbeidd aktivt med å få ned sjukefråværet. NAV, bedriftshelsetenesta, verneombod og tillitsvalde, ilag med administrasjonen, vert fleire stader nytta i dette arbeidet. Målet er eit samla sjukefråvær på 5%. Uføretrygd/ yrkesskade/ yrkessjukdom

2011 2012 2013 Kommentar

Full uføretrygd (nye) 1 2 1

Delvis uføretrygd (nye) 2 4 0

Yrkesskade 0 0 1 Ikkje varig

Yrkessjukdom 0 0 0

Arbeidsmiljø Det fysiske og psykososiale arbeidsmiljøet vert systematisk kartlagt ved gjennomføring av:

Medarbeidarsamtalar

Årlege vernerundar

Medarbeidarundersøking anna kvart år. Frå 2014 tredje kvart år.

Sjukefråværsstatistikk og sjukefråværsoppfølging

Rapportering og oppfølging av uønska hendingar/avvik

Alle avdelingane melder om godt arbeidsmiljø.

På sjukeheimen har det vore nokre språkelege utfordringar i og med at mange utanlandske helsefagarbeidarar blei tilsette i fjor. Alle dei utanlandske tilsette får nå opplæring i norsk.

Side | 21

Likestilling Suldal kommune er ein arbeidsplass med cirka 84% kvinner. På landsbasis så er cirka 79% kvinner av dei tilsette i kommunal sektor. I leiargruppa er det følgjande fordeling:

2011 2012 2013

Leiargruppa 13 13 12

- Kvinner 7 6 6

- Menn 6 7 6

På det politiske nivå er det følgjande fordeling

Antall representantar Kvinner Menn Totalt

Kommunestyret 8 11 19

Formannskapet 3 4 7

Levekårsutvalget 2 3 5

LMT-utvalget 2 3 5

I samsvar med arbeidsgjevarpolitiske retningslinjer arbeider kommunen for å unngå uønska deltid og gjennomføra reell likestilling i alle deler av den kommunale verksemda. Kommunen har og ein aktiv politikk ovanfor innvandrarar og flyktningar og tilbyr desse arbeidstreningsplassar slik at desse kan tileigna seg nyttig arbeidserfaring for å gå inn i ordinært arbeid. I samsvar med dei etiske retningslinene arbeider Suldal kommune mot ei kvar form for diskriminering, og ventar at folkevalde og tilsette bidrar til å verkeleggjera denne haldninga. Løn I lønsforhandlingssamanheng var 2013 eit mellomoppgjer og omfatta såleis dei tilsette i kap. 3 (rådmannsgruppa og områdesjefane) og i kap. 5 (akademikarane m.fl.). Dei får all si løn fastsett i lokale forhandlingar. Tilsette i kap. 4 fekk justert si løn etter sentrale forhandlingar. Kap. 3 kom ut med ein gjennomsnittleg auke på 3,25%, medan kap. 5 fekk om lag 3%. Resultatet er tilsvarande det som tilsette i kap. 4 fekk i dei sentrale forhandlingane. Det vart ingen brot i forhandlingane for desse kapitla. Lærlingar Det er sett av budsjettmidlar til totalt 10 lærlingar kvart år. Vi har lærlingar innan barne- og ungdomsarbeidarfaget, helsearbeidarfaget og IKT. På våren hadde me inne 11, og på hausten 7 lærlingar. 7 lærlingar avla fagprøve i løpet av 2013. Det har vore ønskje om lærlingar i fleire fag, bl.a. kontorfaget og institusjonskokk, men det er vanskeleg å få søkjarar. Me har eit godt samarbeid med Rytopp, som er vårt opplæringskontor. Ser me på dei siste 6-7 åra har om lag 60% av lærlingane fått fast jobb i kommunen, om lag 30% har flytta etter fullført læretid. Opplæring, kompetanseutvikling og rekruttering Det er 28 personar som har fått utdanningsmidlar på totalt 917 000,- i 2013, finansiert med 725.000 av budsjettmidlar og 192.000 av utdanningsfondet. I tillegg har seks lærarar avslutta vidareutdanning våren 2013 og fem lærarar begynt på vidareutdanning hausten 2013, med samla støtte frå staten på 660 tusen og 450 tusen frå kommunen. Meir utfyllande informasjon om kva kompetanse pengane er nytta til, finn ein omtalt under det einskilde ansvarsområdet. Det skal utarbeidast ein kompetansehevingsplan og ein rekrutteringsstrategi innan tidleg haust 2014.

Side | 22

Etikk Prosjektet etisk kompetanseheving vart avslutta i juni 2013 med ein sluttrapport til KS. Suldal kommune vil halda fram med arbeidet med etikk, og spesielt det arbeidet som vert gjort ute på områda med etiske refleksjonsgrupper. Dei nye etiske retningslinene vart vedteke av kommunestyret i møte 18.06.13. Frå AMU si årsrapport

Arbeidstilsynet gjennomførte i november tilsyn med Suldal kommune på eit overordna nivå samt tenesteområda Helse (både legekontor og sjukeheim) og Heimetenestene. Formålet med tilsyna var å retta spesiell merksemd mot korleis leiing, verneombod og tillitsvalde samarbeider for å få til gode arbeidsvilkår og eit helsefremjande arbeidsmiljø. Når det gjaldt tilsynet på overordna nivå vart det kontrollert korleis verksemda arbeidde systematisk og førebyggjande med helse, miljø og tryggleik. Det vart ikkje gitt pålegg frå Arbeidstilsynet etter nokon av tilsyna! Det same resultatet fekk me etter tilsyna i 2011.

Det er 17 tilsette som har fått stønad til databriller i 2013, mot 13 personar i 2012 og 10 personar i 2011.

Det er 8 pensjonistar som har gått av med alderspensjon, 2 har gått av med heil AFP og 1 med delvis AFP.

28 personar er på seniorpolitiske tiltak. I tillegg er det 22 lærarar som har redusert undervisningstid etter sentral arbeidstidsavtale (55+)

Det vart arrangert eit lokalt seniorpolitisk kurs i Suldal den 27.05.13. Det vart leigd inn foredragshaldarar frå KLP, SPK, HHMS, SR Bank samt rådmann og løns- og personalsjef. Evalueringa frå deltakarane gav gode tilbakemeldingar på kurset.

Oversikt over stillingsressurs tillitsvalde og vernetenesta:

Fagforbundet 100,00%

Utdanningsforbundet 32,00 %

Hovudverneombodet 20,00 %

NSF 16,67 %

Delta 10,67 %

AKAN 5,00 %

Totalt 184,34%

Side | 23

ØKOMOMI MED TILBAKERAPPORTERING FRÅ

TENESTEOMRÅDA

Tenesteområd Oppr.budsj. Reg.budsj. Rekneskap Avvik Regulert

budsj. - reservepost

-rekneskap

Form.sk/K-styre Herav reservepost

5.123 (681)

5.166 (266)

4.317 849

Levekår Herav reservepost

418 (50)

330 (13)

269 61

LMT -reservepost

521 (50)

509 (50)

318 191

Rådmannen Herav avs. lønsauke

56.242 (7.000)

55.101 (1.268)

48.398 6.703

NAV 6.591 6.367 5.895 472 Introduksjonsten. 0 0 0 0 Oppvekst 97.952 105.707 105.484 223 Helse 56.719 58.272 58.717 -445 Heimetenester 61.305 61.371 57.414 3.957 Bygdeutvikling 8.559 8.970 7.725 1.245 Kultur 13.604 14.374 14.137 237 Kommunale bygg 29.609 53.577 57.179 -3.602 SAMLA SUM 336.643 369.744 359.853 9.891 SAMLA SUM UTAN RESERVEPOST/LØNSRES.

328.862 368.147 8.294

Tabellen er inkl. bruk og avsetjing til fond innafor tenestene.

Side | 24

Politisk Politisk er det nytta kr. 1.100.000,- mindre enn regulert budsjett. Dette kjem av

- Godtgjersler og tapt arbeidsforteneste 399.000,- - Kjøp av tenester 133.000,- - Reserverpostar 379.000,-

Rådmannen Rådmannen har nytta kr. 6.703.000,- mindre enn regulert budsjett. Ein del av dei midlane som ikkje er nytta er knytt til ”fellespottar”. Slik som

- Pensjon 2.800.000,- - Lønsreserve 1.268.000,- - Inventar / utstyr 450.000,- - Oppfølging brukar/ medarbeidarunders. 500.000,- - Rekruttering 350.000,- - Ulykkesforsikring 368.000,-

(skulle vore fordelt på tenesteområda) I tillegg kjem unytta tilskot 329.000,- NAV NAV har nytta kr. 472.000,- mindre enn regulert budsjett. Husbanken har løyvd Kommunen kr 300 000,- til bustadtilskot etablering. Det har ikkje vore søknadar om desse midlar. Desse midlane er difor sett på fond. Husbanken ber nå kommunane aktivt kunngjere og informere om desse midla. Dette har ikkje vore gjort i 2013. Introduksjonstenesta Introduksjonstenesta har nytta nærare 1.8 mill.kr. mindre enn ein hadde rekna med i 2013. Desse er avsette til fond. Avsetjinga kjem av:

- Meir integreringstilskot enn budsjettert. - Mindre nytta sosialhjelp enn budsjettert. - Noko mindre introduksjonsløn enn budsjettert.

Gjennom introduksjonsutvalet har ein nytta tidlegare avsetjingar meir aktivt til å støtta konkrete introduksjonstiltak i områda. Heimetenesta Heimetenesta har nytta netto nær 4 mill.kr mindre enn regulert budsjett. Dette skuldast i all hovudsak meirinntekter. Meirinnteninga når det gjeld husleige er meldt i 2. tertialrapport. Når det gjeld ressurskrevjande brukarar får ein for 2013 vesentleg meir i refusjon enn kva det var budsjettert med. Dette saman med refusjon for vikarar utgjer nær 2,4 mill.kr. Grunna endring i opphaldsfrekvens ser ein at barnebustaden nyttar mindre midlar enn budsjettert. 2013 var fyste året med drift heile året. Det ser ut til å vere budsjettert med før høge inntekter på praktisk bistand. Bygdeutvikling Bygdeutvikling har nytta vel 1,2 mill.kr mindre enn regulert budsjett. Dette skuldast i all hovudsak at ein har nytta mindre både på løn og andre utgifter.

Side | 25

Kommunale bygg og eigedommar Kommunale bygg og eigedom har nytta 3,6 mill.kr meir enn regulert budsjett. Overforbruket skuldast fleire ulike forhold. Sjølvkost på vatn og avløp syner at det for 2013 må setja av til bundne fond 0,8 mill.kr og ein må føra kalkulatoriske renter med 1.9 mill.kr .Sjå noter til rekneskapen note 20. Driftsutgifter Det er nytta knapt 0,9 mill.kr meir enn budsjettert til drift og vedlikehald av den kommunale bygningsmassen. Utgiftene til brøyting av kommunale vegar, p-plassar og anlegg har kosta om lag 0,8 mindre enn budsjettert (snøfattig førejulsvinter). Utgiftene for reinhaldsavdelinga ligg samla sett 0,4 mill .kr under regulert budsjett. Dette skuldast i hovudsak innsparing i løn ved bruk av mindre vikarar ved sjukefråvær. Driftsinntekter Faktiske inntekter for årsavgift og tilknytingsavgift er 1,1 mill.kr. lågare enn budsjettert. I hovudsak skuldast det færre tilknytingar i Mosvatnområdet. Utleige av næringslokale og næringsareal har gitt ei inntektsauke på om lag 0,7 mill.kr. Avviket skuldast i hovudsak at inntekter på festegrunn frå Norsk Stein a/s på Berakvam ikkje er med i budsjettet. I budsjettet for 2014 er desse inntektene tatt med. Samhandlingsreforma

Innkjøp Rådmannen har fokus på gode innkjøp. I 2013 har Suldal kommune jobba med å få opp kompetansen internt i organisasjonen. Ein rådgjevar har gått på sertifiseringskurs for offentlege innkjøp i regi av KS. Rådmannen har fått på plass 8 nye rammeavtaler i 2013, blant anna gjennom IAV-samarbeidet (Innkjøpsnettverk for Ryfylke og Jæren). Totalt har kommunen inngått over 50 rammeavtaler.

Suldal kommune ønskjer å gjere lokale innkjøp når det er naudsynt og lovleg. Vi har gått i gjennom leverandørregisteret for 2013. Når vi held offentlege verksemder og støtte/lån utanfor, så kjem vi frem til at vi har gjort innkjøp for cirka NOK 130 millionar i 2013. Av desse innkjøpa er cirka 49% gjort hos lokale verksemder inkludert verksemder med lokalkontor i Suldal (men som har betalingsaddresse i anna kommune). Dei største kjøpa har vi gjort i frå BG Suldal AS, Kon-Sul AS, Svein Klungtveit AS og Suldal Billag Buss AS.

Auke i rammetilskotet fyrste gong i 2012 Kr 4.893.000,-

Fordelt slik:

Medfinansiering 4.401.000,-

Utskrivingsklare pasientar 492.000,-

Reduksjon 440.000,- Me har nytta desse midlane til å

dekkja delar av legestillinga ved

sjukeheimen.

Sum til utskrivingsklare

pasientar

52.000,-

2012 2013

Budsjett Rekn. Budsjett Rekn.

Medfinansiering 4.401.000 3.789.923 4.401.000 3.605.202

Utskrivingsklare

pasientar 52.000 12.000 52.000 0

Sum samla 4.453.000 3.801.923 4.453.000 3.605.202

Side | 26

Brukar-, medarbeidar- og innbyggjarundersøkingar i Suldal kommune Brukarundersøking Mars Sist gjennomført Planlagt gjennomført

SFO Foreldre/føresette i 2005,2011, 2013 2016

BUT, barnevern 2013 2016

Rådmannen, sosialtenesta 2013 2016

Suldal barnehage 2004, 2008, 2011, 2013 2016

Kultur, kulturskulen* 2013 2016

Elevundersøking 2013 Kvart år **

September Sist gjennomført Planlagt gjennomført

Heimetenester Brukarar, bebuarar og pårørande i

institusjon og heimetenester i 2004,

2009, 2011, 2013

2016

Suldal sjukeheim

Bygdeutvikling, byggjesak 2011, 2013 2016

KB, vatn og avlaup 2011, 2013 2016

Kultur, bibliotek 2011, 2013 2016

Helse, helsestasjon 2011, 2013 2016

Helse, fysioterapi 2011, 2013 2016

Medarbeidarundersøking Februar Sist gjennomført Planlagt gjennomført

Medarbeidarundersøking 2005, 2007, 2010, 2012 2015

Innbyggjarundersøking September Sist gjennomført Planlagt gjennomført

Innbyggjarundersøking 2010, 2013*** 2015***

Ungdomsundersøking 2013 2016

* Nye brukarundersøkingar ** Når det gjeld elevundersøking og foreldreundersøking i skulane så går dette via

staten sitt system (GSI). Alle dei andre går via KS sitt system bedrekommune.no *** Innbyggjarundersøkinga vart gjennomført i 2013 i staden for i 2012 som planlagt. Måla for 2012 er likevel nytta.

Gjennomføring i kommunevalåret (2015) slik at innkomne data kan nyttast i kommuneplanstrategien.

Side | 27

Forkortingar og fargekodar

Grøn farge på overskrift er henta frå politikkområda i kommuneplanen

Lilla farge på overskrift er henta frå tenesteytingsdelen i kommuneplanen

Gul farge er målsetjingane i kommuneplanen

Grøne kommentarar – det som skal gjerast i høve tiltaket er gjort

Gule kommentarar – arbeidet er starta, men ikkje ferdig

Raude kommentarar – Ikkje påbegynt

Tiltak som i fylgje handlingsprogrammet skal utførast i framtidige år er utan

farge

Målingar som er farga grøn har ikkje meir enn 0,2 poeng dårlegare skår enn

målet*

Målingar som er farga gul har skår mellom 0,2 og 1,0 dårlegare enn målet

Målingar som er farga raud har skår som er 1,0 dårlegare enn målet*

*Andre målingar har andre grunnlag for fargekoding Forkortingar i tabellane under ansvar:

O = Ordførar R = Rådmann m/fellestenester og stab S = Tenesteområde BY = Bygdeutvikling KB = Kommunale bygg og eigedommar KU = Kultur SJ = Sjukeheimen HE = Helse HT = Heimetenestene OP = Oppvekst NAV = NAV INT = Introduksjonstenesta for Suldal og Sauda SEV = Suldal Elverk

Side | 28

Overordna styringsmål Styringsmål – Fellesområde Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2012

Mål

2014

Internettbaserte

tenester,

som brukar

Syner interessa for

kommunen sine internett-

sider.

Henta frå innbyggjarunder-

søkinga. Skår frå 0 til 6.

(snitt i landet 4,1).

4,0

4,1 4,2

Internettbaserte

tenester,

som inntrykk

Syner kva inntrykk inn-

byggjarane har av

kommunen sine

internettsider.

Henta frå innbyggjarunder-

søkinga.

Skår frå 0 til 6


4,0 3,9 4,0

Kommunen sine

heimesider

Nasjonal vurdering av

Suldal.net

Norge.no

(frå 1-6 stjerner).

5 6 6

Service/

omdømme

Syner i kva grad

innbyggjarane meinar at

kommunen sine tilsette

har serviceinnstilling, og

om kommunen har eit

godt omdømme.

Resultat henta frå innbyggjar-

undersøkinga.

Skår frå 0 til 6.

Serviceinnst. (snitt i landet 4,0)

Kommunen godt omdøme


3,9

4,5

4,1

4,4

4,2

4,5

KOSTRA og andre rapporteringar

Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2013

Mål

2014

Medarbeidar-

samtale,

gjennomføring

Syner talet på gjennomførde

medarbeidarsamtalar.

Resultat frå tenesteområda si

årsmeldingsrapportering, i %.

Teljar: Talet på gjennomførde

samtalar. Nemnar: Det totale

talet på planlagde samtalar.

* 90 90

Lærlingar Syner i kva grad kommunen

bidreg til å gi ungdom

lærlingplass.

Talet på lærlingkontraktar 11 10 10

*Manglande rapportering til løns- og personalavdelinga

Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Res.

2012

Res.

2013

Mål

2013

Mål

2014

Økonomisk styring

Netto driftsresultat

Syner kor stor del

netto driftsresultat

utgjer av totale

driftsinntekter

Tal henta frå KOSTRA

Teljar: Netto driftsresultat

Nemnar: Totale driftsinntekter

3,1 5,5 5,0 5,0

Økonomisk styring

Rente- og avdrags-

belastning

Lånegjeld pr.

innbyggjar.


rapporteringa (avrunda til

næraste tusen kr.).

33 30 45 45

Økonomisk styring

Brutto driftsresultat

Syner kor stor del

brutto driftsresultat

utgjer av brutto

driftsinntekter.

Teljar: Brutto driftsresultat.

Nemnar: brutto driftsinntekter.

i prosent.

-2,1 1,5 9 9

Side | 29

Organisasjons- og arbeidsgjevarpolitikk A. Organisasjonspolitikk Mål: Suldal kommune skal vera ein heilskapleg og målstyrt organisasjon med forsvarleg og kostnadseffektiv organisering og drift. Kommunen skal vera utviklingsorientert med gode etiske haldningar hjå politikarar og tilsette.

Hovudstrategi Tiltak Kommentar

0.1 Minst eit kommunestyremøte kvart

år skal haldast i ”grendene”.

Gjennomført- møtet var

på Jelsa bygdahus i juni

0.2 Revidera kommuneplanen Under arbeid.

0.3 Revidera målbruksplanen

1. Ha kontinuerleg fokus på

føremålstenleg og kostnadseffektiv

organisering og drift.

1.1 Utskifting/ oppgradering av PC Under arbeid.

Nokre prosjekt utsett

grunna forskjellig

prioritering i

Ryfylkekommunane

1.2 Delta i effektiviseringsnettverk

Har søkt, men ikkje fått

plass

1.3 Vurdera nytt økonomisystem og

løns- og personalsystem

Utført. Nytt system vert

teke i bruk 01.01.14

1.4 I lag med el-verket vurdera felles

kommandosentral for kriseleiinga

Utført. Den kommunale

kriseleiinga skal framleis

vera på kommunehuset.

1.5 Utgreia/ føreslå tiltak som legg opp

til/sikrar at kommunen også i neste 4-

årsperiode har eit netto driftsresultat på

min. 5%

Utført.

Jf. økonomiplanen 2014-

2017

1.6 Laga plan for bruk av konsesjons-

kraftinntektene i heile planperioden

Utført.

Jf. økonomiplanen 2014-

2017

1.7 Driftsbudsjettet i handlingsplanen

skal setjast opp slik at viktige hovud-

postar innaføre kvart tenesteområde

vert synleggjort og samanlikna med

Kostratal der dette er mogleg. Års- og

tertialrapportar skal følgja same oppsett

Utført.

Jf. handlingsprogrammet

2014-2017

1.8 Vurdera å oppretta oppvekstsenter i

Marvik

Utført.

Kommunestyret i sept.

2. Nytta målstyring med brukar- og

medarbeidarundersøkingar.

2.1 Det vert sett av felles midlar til

oppfølging av brukar- og medarbeidar-

undersøkingar. Punkta som skal

følgjast opp er nemnt under kvart

tenesteområde.

Utført.

2.2 Tertialrapporteringa skal visa den

økonomiske stoda for heile kommunen

på rapporteringstidspunktet.

Utført.

3. Vidareutvikla internkontrollsystem og

bruka desse for å kvalitetssikra den

kommunale verksemda både fagleg og

administrativt.

3.1 Revidera kommunen sitt samla

internkontrollsystem

Under arbeid.

Side | 30

B. Arbeidsgjevarpolitikk Mål: Suldal kommune skal vera ein god organisasjon å arbeida i for sørvisinnstilte og resultatorienterte medarbeidarar som gir kommunen eit godt omdøme. Hovudstrategi Tiltak Kommentar

AKAN-arbeidet skal vera meir synleg i

organisasjonen

Deltatt på møte med

verneomboda. Utført

kursing. Utarbeidd

brosjyre (på intranettet)

Møte i AKAN-utvalet

1. Ha nok kompetente medarbeidarar

gjennom satsing på etter- og vidare-

utdanning, rekruttering og leggje til rette

for eldre arbeidstakarar.

1.1 Gjennom hospitering sikra meir

heilskapleg pasientbehandling på tvers

av forvaltningsnivåa.

Utført.

1.2 Seniorpolitikk – økonomiske

konsekvensar av gjeldande avtalar.

Utført.

Det er nytta kr. 128.000,-

Seniorpolitikk – økonomiske

konsekvensar av ny avtale.

Utført.

Det er nytta kr. 900.000,-

Junglemap - system for elektronisk

opplæring. Korte leksjonar som skal

mogleggjere opplæring i ein hektisk

kvardag.

Har gjennomført

opplæring i HMS.

Planlegg fleire kurs.

2. Utvikle leiarar som er tydelege,

utfordrande og i samspel med

medarbeidarane når målsetjingane.

2.1 Rådmannen vil møte nytilsette 3

gonger i året.

Ikkje utført.

3. Arbeida aktivt for å styrka

likestillingsarbeidet.

4. Satsa på ein felles bedriftskultur

basert på likestilling, serviceinnstilling

og resultatoppnåing.

5. Arbeida aktivt med målsetjingane i

inkluderande arbeidsliv og utvikling av

helsefremjande arbeidsplassar.

5.1 Leggja til rette for utprøving i

arbeidslivet i samarbeid med NAV

Utført

6. Unngå uønska deltid. 6.1 Arbeida vidare i aktiv dialog med

dei tilsette sine representantar for å

finna måtar å avskaffa uønskt deltid.

Under arbeid.

Statusrapport i k.styret i

oktober.

Prosjektgruppa og fleire

politikarar på KS-

konferanse i oktober.

7. Vidareutvikla lokal lønspolitikk

basert på individuell vurdering.

7.1 Lokal lønspolitikk skal evaluerast

før kvart hovudlønsoppgjer

8. Ha ein aktiv politikk for inkludering

av nye suldølar.

8.1 Etablera aktivitetar og møteplassar

saman med næringsliv og friviljuge

organisasjonar.

Ny i Suldal-treff i

november saman med

lag og organisasjonar.

Vellukka for dei som var

der, men ikkje mange

møtte. Ønskjer å

involvera næringslivet

meir, og vidareutvikla

tiltaket. Har potensiale

til å bli endå betre.

8.2 Greia ut planar for etablering av eit

selskap for å skapa fleire bustader i

Suldal.

Er i samtale med 2

interessentar – dreg

dessverre ut med

avklaring.

Side | 31

Resultatmål Medarbeidarundersøking/ Innbyggjarundersøking Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2012

Mål

2014

Høve til å

skaffa seg

leilegheit

Syner i kva grad

innbyggjarane er

nøgd med høve til å

skaffa seg leilegheit.

Resultat frå innbyggjarundersøkinga

Skår frå 0 til 6

(snitt i landet 3,6)

(Knytt til hovudstrategi B 8)

2,9 3,6 3,8

Høve til å

skaffa seg

einebustad/

rekkehus

Syner i kva grad

innbyggjarane er

nøgd med høve til å

skaffa seg

einebustad/

rekkehus.


Skår frå 0 til 6.



3,2 3,9 4,0

Møteplassar

der du kan

treffa andre

Syner i kva grad

innbyggjarane

er nøgd med

møteplassar der dei

kan treffa andre.


Skår frå 0 til 6.



3,9 4,2 4,3

Etikk/ tillit Syner i kva grad

innbyggjarane har

tillit til at like saker

vert handsama likt.

Resultat frå innbyggjarundersøkinga.

Skår frå 0 til 6.


(Knytt til hovudstrategi A 3)

3,1 3,3 3,4

25-års jubilantane

Side | 32

RÅDMANNEN

Folkehelsepolitikk

Mål: Det skal arbeidast for å oppnå ei best mogleg fysisk, psykisk, sosial og åndeleg helse hos innbyggjarane i Suldal. God livskvalitet er viktig for alle grupper.


1. Med utgangspunkt i eksisterande anlegg

og lokale leggjast til rette for at flest

mogleg har tilgang til å delta og å skapa

aktivitetar i lokalmiljøet.

2. Medverka til aktivitetsfremjande bu- og

nærmiljø som kan gjere det lettare for alle

å velja ein aktiv livsstil.

3. Vidareutvikla lågterskel tilboda,

motivera for frivillig arbeid, særleg hjå dei

aktivitetsskapande organisasjonane.

4. Auke kunnskapen om god helse og

motivera til ein aktiv livsstil.

4.1 Nytta kommunen sine heimesider for

fagleg informasjon og som infokanal om

arrangement.

Pågår – er nok eit

større potensiale her.

Rusmiddel:

1. Samordna innsatsen mot bruk og

misbruk av rusmiddel.

1.1 Nytta programmet ”Unge og rus” i

grunnskuleopplæringa.

Utført.Tatt i bruk

våren 2013

1.2 Verketida for opptrappingsplanen for

kommunalt rusarbeid gjekk ut i 2012.

Arbeidet vert vidareført gjennom

rammetilskot og eigenfinansiering.

Utført.

2. Nytta løyvepolitikken som edruskaps-

politisk verkemiddel, også for å få

alkoholforbruket inn i kontrollerte former.

3. Salsløyve for drikkar med inntil 4,7

volumprosent alkohol vert avgrensa til

ordinære daglegvare/ matvarebutikkar.

Salstida er butikkane si opningstid, men

ikkje lenger enn til kl. 20.00 måndag –

fredag og kl. 18.00 på dagar før søn- og

helligdagar unntatt dag før Kristi

himmelfartsdag.

4. Det er krav om matservering i samband

med alle skjenkeløyve. For faste løyve til

skjenking av brennevin er det krav om

restaurantservering. Skjenking av øl, vin

og brennevin skal ikkje skje seinare enn

kl. 02.00 innandørs og 01.00 på

skjenkeområde utandørs.

5. Det skal førast effektiv kontroll med sal

og skjenking i samsvar med lovverket.

Det skal vera tett kontakt mellom

kommunen og sals- og skjenkestadane

med sikte på motivasjon og informasjon.

Side | 33

6. Suldal kommune vil føra ein restriktiv

politikk når det gjeld skjenking av alkohol.

7. Suldal kommune vil arbeida for å skapa

eit lokalsamfunn der bruk av narkotika er

uakseptabelt.

7.1 Utarbeida handlingsplan for felles

SLT-koordinator (Suldal/ Sauda)

Utført.

Godkjent i politirådet

20.03.2013

8. Suldal kommune vil støtta alkoholfrie

arrangement for ungdom.


2013

Mål

2013

Mål

2016

Einsemd Syner i kva grad

ungdomsskuleelevar

seier dei har vore

plaga av einsemd.

Resultat frå ungdomsundersøkinga

Teljar; svar ”ganske mykje plaga”

eller ”veldig mykje plaga”

Nemnar; Totalt tal på svar

(Snitt land 17)

24 16 16

Røyk Syner i kva grad

ungdomsskule-

elevane røykjer


Teljar; svar ”minst kvar veke”


(snitt land 4)

3 5 3

Alkohol Syner i kva grad

ungdomsskule-

elevane drikk


Teljar; svar ”har drukke seg

ruspåverka”


(snitt land 16)

20 16 12

Nasking Syner i kva grad

ungdomsskule-

elevane naskar


Teljar; svar ”teke med varer utan å

betale”


(snitt land 11)

10 12 8

Skada pga vald Syner i kva grad

ungdomsskule-

elevane har fått

skadar pga vald


Teljar; svar ”fått sår eller skade pga

vald utan å trenge behandling hos

lege”, ”blitt skada så sterkt at det

kravde behandling hos lege”


(snitt land 9)

10 10 10

Ungdomsunder

søking,

gjennomføring

Syner i kva grad

ungdomane deltek i

undersøkinga

Resultat frå ungdomsundersøkinga i

prosent.

Teljar: Talet på svar

Nemnar: planlagde svar

94 100 100


2013

Mål

2012

Mål

2014

Høve til å delta

i andre

fritidsaktivitetar

Syner i kva grad

innbyggjarane

meinar dei har høve

til å delta i andre

fritidsaktivitetar.


Skår frå 1til 6.


(Knytt til hovudstrategi 2)

4,5 4,4 4,5

Side | 34

Regionalpolitikk Mål: Suldal kommune skal vera ein aktiv pådrivar og deltakar i regional utvikling og samarbeid.


0.1 Interkommunalt bufellesskap for

brukarar med alvorleg

psykriatri/rusproblematikk

Rapport lagt fram som

del av helsesamarbeids-

prosjektet

1. Regionalt utviklingsarbeid skal så

langt det er mogleg skje gjennom

deltaking i Ryfylke IKS eller ”avleda”

selskap som til dømes RYMI.

1.1 Delta i forprosjekt for utgreiing av

interkommunalt brannvernsamarbeid på

Haugalandet

Under arbeid.

1.2Organisering av introduksjons-

tenesta og samarbeidet med Sauda vert

lagt fram som eiga sak våren 2013.

Utført.

Samarbeidet med Sauda

avslutta 01.09.2013

2. Suldal vil også delta i regionalt

utviklingsarbeid som skjer i private og

offentlege interesseorganisasjonar innan

næringsliv/ reiseliv, kunst og kultur,

idrett og liknande.

3. Datasamarbeidet i Ryfylke skal

utvidast til også å omfatte kommunal

tenesteyting og andre administrative

funksjonar i kommunane.

3.1 Vidareutvikla IT-samarbeidet til

også å omfatta tenesteyting og

administrative funksjonar.

Ikkje utført.

4. Felles regionale funksjonar/ oppgåver

skal delast mellom dei deltakande

kommunane på ein rimeleg måte.

Næringspolitikk Mål: Suldal skal vera kjent i heile Noreg for vekst og vediskaping i privat sektor, både i nye og eksisterande bedrifter. Hovudstrategi Tiltak Kommentar

1. Påverka og forbetra rammevilkåra

for næringslivet

1.1 Overføring av midlar årleg til Suldal

Vekst AS.

Utført.

Kontaktmøte med

formannskapet 2 gonger

pr. år

2. Foredling av lokale råstoff og lokal

kunnskap.

3. Reiselivsutvikling.

4. Utvikling av grundermiljø. 4.1 Entreprenørskap og læring i næring

vert vidareført i kommunal regi.

Utført.

Samarbeid med Suldal

Vekst og Sand skule.

5. Profilering og marknadsføring.

6. Sentrumsutvikling.

7. Gradvis auka kommunen sine kjøp

av tenester (i staden for å gjera arbeidet

sjølv).

8. Gjennom universitetsmiljø få i gong

forskingsprosjekt som kan vise til

utviklingspotensiale for ny næring.

Side | 35


2013

Mål

2012

Mål

2014

Etablera eiga

verksemd

Syner i kva grad

innbyggjarane er

nøgd med høve til

å etablera eiga

verksemd.

Resultat frå innbyggjarunder-

søkinga.

Skår frå 1 til 6.



3,9 3,8 3,8

Næringsutvikling Syner i kva grad

innbyggjarane er

nøgd med

næringsutviklinga

i kommunen.


søkinga.

Skår frå 1til 6.



3,6 3,6 3,7

Utvikling av

kommunesenteret

Syner i kva grad

innbyggjarane er

nøgd med

utvikling av

kommunesenteret


søkinga.

Skår frå 1til 6.



3,3 3,6 3,7

Utvikling av

andre tettstader/

buområde i

kommunen

Syner i kva grad

innbyggjarane er

nøgd med

utvikling av andre

tettstader.


søkinga.

Skår frå 1til 6.


3,3 3,5 3,5

Samferdselspolitikk A. Veg og ferjesamband Mål: Suldal skal ha trygge og raske vegsamband både internt i kommunen og inn/ut av kommunen. Hovudstrategi Tiltak Kommentar

0.1 Sandsfjord bru – Det vert sett av

kr. 1.500.000,- i 2006 og kr.

5.500.000,- i kvart av åra 2007 – 2009

og kr. 7.500.000,- i åra 2010-2013,

Utført.

1. Arbeida for at Rv 13 vert del av ein

indre stamveg.

1.1 Delta i prosjektet ”Ryfylke-

prosjektet nasjonal turistveg”

Utført.

Prosjektet er avslutta.

Sluttrapport er laga.

2. Arbeida for strekningsvis utbetring av

Rv 13.

2.1 Følgja opp arbeidet med

reguleringsplan for deler av RV13

Utført. Viktig å følgja

opp dette arbeidet.

3. Arbeida for heilt eller delvis døgnope

ferjesamband Sand – Ropeid og Nesvik

– Hjelmeland og at Foldøy skal ha eit

tilfredsstillande ferjetilbod.

4. Arbeida for betre vedlikehald av riks

og fylkesvegar og då særleg

vintervedlikehaldet.

5. Arbeida for rydding/ skoging langs

riks-, fylkes- og kommunale vegar.

Side | 36

B. Kollektivtrafikk Mål: Raske og tenlege kollektivtilbod for alle. Hovudstrategi Tiltak Kommentar

1. Arbeida for å oppretthalda og utvikla

raske og tenlege hurtigbåt- og bussruter

inkl. ekspressbussruter. Det må vera

korrespondanse mellom dei ulike

rutetilboda. Alle kollektive løysingar

skal vera universelt utforma.

1.1 Delta i prosjekt for å få på plass

bussamband mellom Stavanger og

Indre Ryfylke att.

Prosjektet er sovande.

Ansvaret ligg hjå

fylkeskommunen.

1.2 Arbeida for venterom på ulike

kollektive knutepunkt

Er kommunisert på

kontaktmøte med Statens

vegvesen. Er i tillegg

med i Regionalplan for

areal og transport i

Ryfylke.

1.3 Eksisterande venterom bør

utformast universelt

Sjå ovafor.

2. Arbeida for tidleg anløp frå Jelsa/

Hebnes til Stavanger.

3. Arbeida for realisering av

Haukelibanen.

3.1 Intensivera arbeidet i lag med

aktørar/ kommunar med å få fram

planar for høgfartsbane over Haukeli.

Vert arbeidd med

vidareføring av

organisasjonen.


2013

Mål

2012

Mål

2014

Kollektivtilbodet

innanfor

kommunen

Syner i kva grad

innbyggjarane er

nøgde med

kollektivtilbodet

innan kommunen.


søkinga.

Skår frå 1 til 6.



2,5 2,8 2,8

C. Elektronisk samband Mål: Elektronisk samband skal vera tilgjengeleg for alle i Suldal. Hovudstrategi Tiltak Kommentar

1. Arbeida for full mobiltelefondekning

først og fremst der folk bur.

2. Arbeida for full dekning av

datasamband i samarbeid med elverket

og andre aktørar.

2.1 Alle liner som blir forsterka eller

skifta ut bør utstyrast med fiber.

Vert følgd opp

kontinuerleg.

2.2 I staden for å gå på mellombelse

breibandsløysingar skal ein vurdera

fiber til dei som ikkje har breiband i

dag.

Vert følgd opp

kontinuerleg.

2.3 Gjennomføra vidare utbygging i

samsvar med k. sak 64/11

Framdrift i samsvar med

planen.

Side | 37

Rådmannen

Om tenesteområdet Arbeid med anbod på nytt løns-, økonomi- og personalsystem har teke mykje tid. Opplæring utover hausten med overgang per 01.01.14 har vore krevjande og ført til mykje ekstra arbeid. Avdelingane er positive til vidare arbeid med det nye systemet.

Servicetorget er i utvikling. Det vert arbeidd med kompetanseheving for at torget skal framstå som robust i alle situasjonar (tvillingkompetanse).

Suldal kommune var vertskap for ein større beredskapsøving i desember 2013.

Stortingsvalet vart gjennomført med godkjent tilbakemelding.

Arbeidet med å innføre internkontroll held fram. Det skjer mykje spanande arbeid rundt i kommunane som vi har god nytte av å følgje med på. Ein vil i fyrste halvdel av 2014 starte bruken av elektronisk avvikssystem ved einskilde einingar før det etter kvart vert lagt ut i heile organisasjonen. Endringa i organisasjonen har gjort innføringa av sentral lagring av rutinar meir utfordrande. Vi legg opp til ei løysing som er strukturuavhengig. Ein avventar vidare arbeid med ny kommuneplan for å kunne legge opp strukturen frå mål til målingar i både elektroniske og papirbaserte system.

Tilsyn Det har vore tilsyn med samfunnstryggleik og beredskap i april. Arbeidstilsynet hadde tilsyn med Suldal kommune i november med spesiell merksemd mot korleis leiing, verneombod og tillitsvalde samarbeider for å få til gode arbeidsvilkår og eit helsefremjande arbeidsmiljø. Det vart ikkje gjeve pålegg etter gjennomført tilsyn.

Avvik I samband med tilsynet på beredskap fekk me følgjande 2 avvik:

1. Kommunen har ikkje ein heilskapleg risiko- og sårbarhetsanalyse (ROS) som i lov og forskrift.

2. Kommunen sin overordna beredskapsplan oppfyller ikkje krava i lov og forskrift.

Ein heilskapleg ROS-analyse er under arbeid og vil verta lagt fram for politisk handsaming våren 2014. Denne, saman med ein ny overordna beredskapsplan, vil i stor grad danna grunnlaget for å lukka desse avvika. Fleire oppgåver har vorte utsett pga høgt arbeidspress. Arbeid med kompetansehevingsplan, ny rekrutteringsstrategi og revidering av dei arbeidsgjevarpolitiske retningslinene er avtalt gjennomført i løpet av 2014.

Tverrfagleg- / sektorielt samarbeid Av store og aktive samarbeid kan nemnast:

1. IT-samarbeidet i Ryfylke 2. Helsesamarbeidet med Vindafjord, Etne og Sauda. 3. SLT-samarbeidet med Sauda. SLT-koordinatoren har sagt opp stillinga si. Ny er ikkje

tilsett. Sauda kommune har heller ikkje sett av midlar i økonomiplanen. 4. Samarbeidet med Sauda om felles introduksjonsteneste vart avslutta 31.08.2013.

Brukar- / tilsettmedverknad Det har vore gjennomført innbyggjarundersøking i februar

Side | 38

Kompetanse.

Gjennomført utdanning Samplan 2012/13 – samfunnsplanlegging.

Studium i leiing- og læringskultur i regi av Utdanning i Ryfylke og Høgskulen Stord Haugesund.

LVK-skulen: Eigedomsskattekurs og Energirett Arbeidsmål/ utfordringar framover

Opplæring av organisasjonen i høve nytt løns-, økonomi- og personalsystem.

Ny organisasjonsstruktur vil krevja opplæring både i administrative oppgåver og rutinar, styringssystem og leiarutvikling .

Utarbeida planar og tiltak for heiltidsstillingar, rekruttering og kompetanse.

Laga ny overordna beredskapsplan etter ROS-analysen

Førjulstid i Stølane barnehage

Side | 39

INTRODUKSJONSTENESTA FOR SAUDA OG SULDAL Om tenesteområdet Hovudmålsetjinga med kommunalt flyktningarbeid Jf. Introduksjonsloven er at flyktningane i størst mogleg grad blir sjølvhjelpte så fort som mogleg og kjem i arbeid eller utdanning innan 2 år. Får å oppnå dette er kommunen forplikta til å tilby et fulltidsintroduksjonsprogram som varer i 2 år. I spesielle høve kan programmet forlengast med 1 år til. Det skal innehalde språkkopplæring, samfunnskunnskap, språkpraksis, arbeidspraksis samt andre kurs og opplæring. Måloppnåinga er viktig både for integreringa og kommunal økonomi. Tilgang til ordinær arbeid som er eigna til nybusette flyktningar har vist seg å vera ein flaskehals. Dei fleste arbeidsplassane, både private og offentlege, krev fagkompetanse men også språkferdigheter som har vist seg å vera vanskeleg for mange flyktningar å tileigna seg i løpet av 2 (eller 3) år. Vi har kommunestyrevedtak om busetjing av 10 flyktningar i Sauda og 10 i Suldal i løpet av 2013. Det er busett 11 i Suldal inklusive familieinnvandring. I Suldal er det ei stor utfordring å skaffa husvære. Det er veldig lite å hente på den private marknaden og det er stort press både på kommunale bustader og hjå Suldal bustadstifting. Vertskommunesamarbeidet med Sauda vart avslutta 1. september. Kommunane vil nå organisera introduksjonsarbeidet kvar for seg. I Suldal vart det oppretta eit introduksjonsutval der representantar for dei viktigaste tenestene i introduksjonsarbeidet er representert. Introduksjonsutvalet i Suldal får ansvar for å planlegge og samordna arbeidet med busetting, etablering, introduksjon og integrering av flyktningane. Tilsyn Det har ikkje vore tilsyn etter introduksjonslova i 2013. Avvik Det er framleis ei utfordring å få fulltidsintroduksjonsprogram for den enkelte introduksjonsdeltakar kor språkkopplæring, samfunnskunnskap, språkpraksis, arbeidspraksis samt andre kurs og opplæring heng saman. En betre samordning av tenestene med introduksjonslova som felles referanseramme er nødvendig. Tverrfagleg- / sektorielt samarbeid Etter at vertskommunesamarbeidet mellom Sauda og Suldal vært avslutta vil vi likevel halde fram samarbeidet der det er tenleg og naturlig. For å tilby et fulltids introduksjonsprogram til flyktningane samarbeider vi mellom anna med Sauda vidaregåande skule, Rysteg, Frivillighetsentralen i Sauda, Diakonen i Suldal, Ryfylkemuseet og fleire offentlege og private bedrifter. For å få ei betre samordning av tenestene og ei mest mulig lik forståing av oppgåvene som genererast av introduksjonsloven har Introduksjonstenesta og Vaksenopplæringa, saman deltatt på fylkesmannen sine regelverkssamlingsseminar i Stavanger. Brukar- / tilsettmedverknad Avvikling av vertskommunesamarbeidet har medført ein god del organisatoriske, faglige og arbeidsmiljømessige endringar for introduksjonstenesta. Leiinga, medarbeidarane og fagforeiningane er involvert i prosessane. Arbeidsmål/ utfordringar framover

1. Laga eit heilskapleg og samordna program som sikrar god introduksjon for nye flyktningar

2. Skaffa husvære for nye flyktningar

Side | 40

OPPVEKST

Barne-, ungdoms- og familiepolitikk

Mål: Suldal er ein attraktiv plass for barn, ungdom og familiar å bu og virka i.


1. Til ei kvar tid vurdera aktuelle tiltak

som vil vera med på å få ungdom og

familiar til å flytta til og etablera seg i

Suldal.

1.1 Aktiv bruk av startlån Utført.

2. Fremje nyskaping av arbeidsplassar

gjennom arbeid med kreativitet og

entreprenørskap blant barn og unge.

2.1 Nytta grunnskulen som lærings-

arena for entreprenørskap blant barn og

unge.

Ungdomsskulen på Sand

har ikkje hatt elevbedrift

etter at ungdomsskulane

vart slegne saman.

Nesflaten skule har

gjennomført det kvart

tredje år.

U-skulen har deltatt på

yrkesmesse, Læring i

næring og bedriftsbesøk

3. Utvikla gode møteplassar for trivsel,

identitetsskaping, mangfald og

integrering.

3.3 Busetja 10 nye flyktningar Utført.

Det er busett 11flyktningar

inkludert familie-

innvandring.

4. Leggje til rette for auka medverknad

frå barn og unge.

4.1 Kommunestyret for ungdoms-

trinnet.

Ikkje utført.

Ikkje aktivitet i KOMSUS

Erstatta med ungdomsråd

4.2 Oppretting av ungdomsråd Utført.

Resultatmål Medarbeidarundersøking/ Innbyggjarundersøking


2012

Mål

2012

Mål

2014

Oppvekstmiljø

for barn og

unge

Syner i kva grad

innbyggjarane er

nøgd med

oppvekstmiljøet for

barn og unge.


Skår frå 1 til 6.



4,7 4,7 4,7

Side | 41

Barnehage- og opplæringspolitikk

Mål: Gi alle ei opplæring som gir den einskilde ei best mogleg utvikling av heile mennesket, kunnskapsmessig og sosialt.


1. Leggja til rette for tidleg innsats, slik

at alle elevar får grunnleggjande dugleik

fagleg og sosialt.

1.1 Delta i Haugalandsløftet (regionalt

samarbeidsprosjekt)

Utført.

Gjennomført div.

kompetanseutviklings

kurs, deltek i

internasjonalt prosjekt,

utarbeiding av rutinar,

interkommunale

planleggingsdagar.

2. Utvikle samarbeidet mellom Suldal

kommune og Sauda vidaregåande skule.

2.1 Gjennom partnarskapet

”Skreddarsydd utdanning” kartleggja

og utvikla kompetanse samfunnet vil ha

behov for i framtida.

Under arbeid.

Plan for kompetanse-

heving ferdig hausten

2014.

2.2Sikra eit godt tilbod i

vaksenopplæringa. 153%

undervisningsstilling

Utført

3. Leggja til rette for gode, formelle

samarbeidsarenaer ved alle overgangar.

3.1Styrka lærarkompetansen for å møta

barn med spesielle behov ved

overgangen barnehage/skule.

Utført.

4. Leggja til rette for god opplæring for

framandspråklege i barnehage, skule og

vaksenopplæring.

4.1 Ressursane til opplæring av

framandspråklege må tilpassast behovet

til ei kvar tid.

Utført.

Det vert tildelt midlar

etter vedteken plan.

4.2Styrka språkutviklinga hjå

minoritetsspråklege barn i barnehagen.

Utført.

Naudsynte tiltak er sett i

verk.

5. Samarbeid med utdanningsinstitusjo-

nar, næringsliv og andre aktørar for å

finne ut kva kompetanse Suldals-

samfunnet har bruk for i framtida, og

leggje til rette for å utvikle denne

kompetansen.

Lavvo i Stølane barnehage

Side | 42

Barne- og ungdomstenesta

Mål: Barn og unge i Suldal skal få tidleg og kvalifisert hjelp når dei eller familien har trong for slik hjelp.


1. Utvikle koordinerte tenester

til barn, unge og familiar som

treng hjelp.

1.1 Delta i koordinerande eining Utført.

PPT og barnevernet deltek i KE.

2. Gjennom tverrfagleg

satsing kunne nå barn tidleg

med tiltak.

2.1 Delta aktivt i oppvekstteam Utført

PPT, barnevern og helse er med på alle

oppvekst-team i barnehage og skule.

2.2 Informasjon ut til samarbeids-

partar og foreldre / barn / ungdom.

Under arbeid.

PPT har hatt rettleiing til personalet i

fleire barnehagar og skular, og deltatt

på nokre foreldremøte.

2.3 Etablera samhandlingsavtale

mellom kommunane og Bufetat

Utført.

2.4 Undersøkje og vurdere

samarbeidsformer med andre

kommunar innafor

barnevernstenesta.

Ikkje utført.

Møte med Sauda kommune våren

2013. Ikkje ønske om tett samarbeid frå

Sauda si side

2.5 Ta i bruk

veiledningsprogrammet ICDP for

foreldre.

Gjennomført våren 2013, men ikkje i

hausthalvåret.

2.6. Vedlikehalde og auke

kompetansen til PP-tenesta

gjennom hospitering, etter- og

vidareutdanning.

Utført.

Vidareutdanning i

autismespekterdiagnosar, familieterapi,

systemarbeid mm.

3. Utvikle behandlingstilbod

lokalt i samarbeid med statleg

nivå.

Resultat for oppvekstkontoret: KOSTRA og andre rapporteringar Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2012

Mål

2013

Kompetanse Syner i kva grad

barnevernet er dekka

med fagkompetanse.

Tal henta frå KOSTRA rapporteringa.

Stillingar med fagutdanning innan

barnevern per 1000 barn 0-17 år

4,2 6,0 6,0

Individuell

plan

Syner talet på

utarbeida planar for

barn med tiltak, per.

31.12.

Tal henta frå KOSTRA rapporteringa. I

prosent.

60 100 100

Brukarundersøking Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2013

Mål

2015

Mål

2017

Brukarunder-

søkinga

Syner i kva grad

brukarane deltek i

undersøkinga.

Resultat frå brukarundersøkinga.

Teljar: Talet på svar.

Nemnar: Planlagde svar.

62 90 90 90

Barneverns-

tilbodet i

kommunen

Syner i kva grad

brukarane meinar

dei får respektfull

behandling

Resultat frå brukarundersøkinga

Skår frå 1 til 6.

Snitt i landet 4,6

4,8 4,9 4,9 4,9

Side | 43

Suldal barnehage Mål: Alle barn i aldersgruppa 0-5 år skal få høve til å oppleva eit godt barnehagetilbod. Hovudstrategi Tiltak Kommentar

0.1 Utgreia alternative løysingar for å

dekka ein framtidig auke i barnetalet ,

med forslag til val av alternativ

Utført.

Omtalt i budsjettet.

To opptak. (Jan. og aug.)

Vurdera tilbygg på

Joagarden barnehage

1. Arbeide for å oppretthalda og

vidareutvikla kvaliteten i tilbodet.

1.1 Alle barnehagane arbeidar for å

styrka pedagogisk leiing knytt opp mot

språkstimulering i barnehagen.

Alle barnehagane er no i

gang me å implementera

”Være saman”. Alle

barnehagane er også med

i eit prosjekt i matte-

matikk.

1.2 Kompetanseheving for

fagarbeidarane og assistentane.

Tre fagarbeidarar som

tok utdanninga ”

Kompass” ,to som tek

spesialpedagogikk for

fagarbeidarar.

1.3 Styrka spesialundervisninga med 2

årsverk i 2012 og 0,8 årsverk i 2013

Utført

1.4 Auke driftsrama bemanning

(endring ubunden tid, opningstid,

vikarar for å imøtekoma endringar i

samfunnet og foreldra sitt feriemønster)

Utført.

1.5 Styrarutdanning

Ikkje utført.

To kom inn men takka

nei til utdanninga

2. Opprette gode og nyttige samarbeids-

rutinar med andre institusjonar.

2.1 PPT skal vera med på møter kring

alle barn med sakkyndig vurdering.

Under gjennomføring

3. Vera fleksible og kreative ved opptak

av ujamne årskull med barn.

4. Tilsette må få oppdatering og

kompetanseutvikling i tråd med arbeids-

situasjonen dei er i.

5. Ha gode barnehagar som gir utvikling

og læring til beste for barn i alderen 0-5

år.

Resultatmål

KOSTRA og andre rapporteringar Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2012

Mål

2013

Kompetanse Syner i kva grad

barnehagen er dekka

med fagkompetanse

Tal henta frå KOSTRA rapporteringa, %

Talet på styrarar og pedagogiske leiarar

med godkjent førskulelærarutdanning.

65,6 100 100


2013

Mål

2013

Mål

2015

Mål

2017

Brukarunder-

søkinga

Syner i kva grad

brukarane deltek i

undersøkinga.




45 80 80 80

Side | 44

Skule

Mål: Alle barn i Suldal blir motivert og inspirert til å lære, og får god oppfølging i eit trygt og godt miljø.


0.1 Ombygging av Vinjar skule Under arbeid.

1. Utvikla skulen gjennom samordning

av rutinar og planar, intern og ekstern

vurdering av kvalitet og resultat, og

iverksetting av nødvendige tiltak.

1.1 Delta i effektiviseringsnettverk for

skule og SFO i regi av KS

- Auka delingstimeressursen med 2,5

lærarstillingar frå 01.01.12.

- Auka delingstimeressursen med 1,5

lærarstillingar frå 01.08.12.

- Auka leiarressursen SFO/skule med 1,4

årsverk frå 01.01.12

Utført.

1.2 Ekstern vurdering Vinjar og Erfjord

Marvik og Jelsa

Vanvik og Sand

Utført i Vanvik.

Ekstern vurdering av

Sand skule utsett til

hausten 2014 grunna

kapasiteten på skulen.

1.3 Resultat frå kvalitetsindikatorar skal

presenterast og drøftast på den einskile

skule, i leiarsamlingar og i politiske fora.

Utført.

1.4Gjennomføre lovpålagt krav om å

styrke grunnleggjande ferdigheiter hos,

og fylje opp, svakt presterande elevar frå

10.klasse til Vg2(”Ny Giv”).

Utført.

|2. Satsa systematisk og målretta på

grunnleggjande dugleikar gjennom

samarbeid barnehage og grunnskule,

med særleg fokus på tidleg innsats til

barn som treng det.

2.1 Vidare oppfølging av SOL

(Systematisk observasjon av lesing), og

oppfølging/ spreiing av ”Les for livet”.

Utført, men ønskeleg

med betre oppfølging av

«Les for livet».

2.2 Utvikle lågterskeltilbod og verkty for

tidleg innsats i barnehage og skule i

samarbeid mellom barnehage, skule

helsestasjon og PPT.

PPT har rettleiing for

personalet i barnehagane

og skulane. Har innført

rutine for møte/dialog før

tilmelding.

3. Utvikla det fysiske og psykososiale

arbeidsmiljøet til elevane.

4. Satsa på kompetanseheving og

rekruttering.

4.1 Etter- og vidareutdanning,

kompetanseheving og rettleiing

Utført. (Relasjonsbasert

klasseleiing,

atferdsproblem, arbeids-

og elevrett, rettleiing frå

PPT)

4.2 Rektorutdanning 1-2 pr. år Utført.

1 deltek på rektorskulen.

4.3 Vidareutdanning av 1-2 lærarar pr. år

med 80% frikjøp (40% frikjøp dekka av

kommunen)

Utført.

(spesialpedagogikk,

matematikk, rådgjevings-

utdanning, engelsk og

leseopplæring)

4.4 Utgreie sak om digital kompetanse-

utvikling

Ikkje utført i 2013.

Sak i Levekårsutvalet

mars 2014

5. Satsa på særskilde område ut frå

statlege føringar og kommunen sitt

behov.

5.1 Tyskundervisning for forsøkselevane

på Vinjar skule

Utført.

5.2 Utvida valfag i 8. klasse Utført.

6. Leggja særskilt vekt på brukar-

medverknad og foreldra som ressurs i

Side | 45

opplæringa.

7. Skapa identitet hjå elevane og

inspirera til etablering av ny verksemd

gjennom integrering av lokalmiljø,

kulturliv og næringsliv, og arbeid med

kreativitet og entreprenørskap i

opplæringa.

7.1 Elevbedrift på alle skulane med

ungdomstrinn.

Ikkje utført. I valfaga frå

hausten 2014.

7.2 Entreprenørskap blant barn og unge. Elevane i 10. klasse

deltok på yrkesmessa.

Dei fleste elevane i 9.

klasse deltok i ordninga

” Læring i næring”.

Resultatmål KOSTRA og andre rapporteringar Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2012

Resultat

2013

Mål

2013

Mål

2014

Lesing Satsa systematisk

og målretta på

grunnleggjande

dugleikar gjennom

samarbeid

barnehage og

grunnskule, med

særleg fokus på

tidleg innsats til

barn som treng det.

Kartleggingsprøve i lesing.

Kartlegg del (%) av elevar

som får poeng på/under ei gitt

kritisk grense. Flest mogeleg

elevar bør vere over kritisk

grense.

Delprøve 3

Delprøve 7

Delprøve 9

19,5

24,4

17,1

9,1

10,1

12,1

8,5

4,2

9,0

4,0

6,0

6,0

Grunnskule-

poeng

Utvikla skulen

gjennom

samordning av

rutinar og planar,

intern og ekstern

vurdering av

kvalitet og resultat,

og iverksetting av

nødvendige tiltak.

Tal frå KOSTRA

rapporteringa.

Grunnskulepoeng er eit mål

for det samla læringsutbyttet

for elevar som får sluttvurder-

ing med karakterar.

Grunnskulepoeng er rekna ut

som summen av dei

avsluttande karakterane til

elevane, delt på talet på

karakterar og gonga med 10.

41,2 41,0 38,4 42,0

Spesial-

undervisning


rapporteringa. Timer spesial-

undervisning i prosent av talet

på lærartimar totalt.

20,8 15 12 12

Brukarundersøking


2013

Mål

2013

Mål

2015

Brukarunder-

søkinga

SFO

Syner i kva grad

brukarane deltek i

undersøkinga.

Resultat frå

brukarundersøkinga.



43 80 80

I kor stor grad

er du nøgd med

opningstida om

morgonen?

Syner kor nøgde

brukarane er av

opningstida om

morgonen.

Resultat frå

brukarundersøkinga, skår frå

1 til 6 (landet 5,3).

5,3 6,0 6,0

I kor stor grad

er du nøgd med

uteområdet?

Syner i kor stor grad

brukarane er nøgde med

uteområdet som SFO

nyttar.

Resultat frå



3,1 4,4 4,5

I kor stor grad

er du nøgd med

SFO tilbodet?

Syner i kor stor grad


SFO tilbodet.

Resultat frå



4,7 5,2 5,3

Side | 46

Gullingen leirskule

Mål: Elevane på Gullingen leirskule skal få gode naturopplevingar og auka forståing for naturen gjennom eit enkelt friluftsliv og tverrfaglege arbeidsmåtar i den flotte naturen i Suldal.

Ei veke på leirskulen skal òg gje elevane gode rammer for å utvikle sosial kompetanse og evne til samarbeid.

KOSTRA og andre rapporteringar


2012

Resultat

2013

Mål

2014

Opphald på

leirskulen

Syner talet på

elevar på

leirskulen.

Tal deltakarar på leirskulen, mot tal

på plassar samla.

1850 2085 2000

Klassar/

grupper på

leirskulen

Syner talet på

elevgrupper

Målet på grupper/klassar er i direkte

samanheng med refusjonsinntektene

frå kommunane

114 120 110-120

Kommentar: Tal på elevar vil variere noko etter kor store gruppene er. Målet på klassar/grupper er i økonomisk samanheng viktigare då leirskulen får refusjon pr. gruppe elevar frå heimkommunane. Målet framover er å ligge på mellom 110-120 grupper. Og prognosen er god, og det er fullt og fleire skular får ikkje plass.

Bålstova på Gullingen 4.februar 2013


1. Halde eit høgt nivå på pedagogisk

utviklingsarbeid i tråd med gjeldande

læreplan for grunnskulen.

1.1 Leirskulen vil vidareutvikle

pedagogikken i tråd med kunnskaps-

løftet og betre samarbeidet med

heimeskulen om å nå kunnskapsmåla.

Utført

Evaluering kvar veke og

ved sesongslutt

Justeringar gjerast ved

behov.

2. Auke leirskulepersonellet si

kompetanse på friluftsliv og aktuelle

fagområde gjennom kursverksemd og

andre kompetansehevande tiltak.

2.1 Utarbeide ny

kompetansehevingsplan for personalet

for gjeldande periode.

Utført.

Rullert våren 2013

3. Arbeida aktivt for å få lovfesta

elevane sin rett til minst eit

leirskuleopphald i løpet av grunnskulen.

Side | 47

Om tenesteområde: Skulane, barnehagane, pedagogisk psykologisk teneste, vaksenopplæringa, Gullingen leirskule og barnevern er organisert under oppvekst. Det er 6 barnehagar, to oppvekstsenter, 4 barneskular og to kombinerte barne- og ungdomsskular. I tillegg Gullingen leirskule og vaksenopplæringa (som fram til 1/1-2014 var organisert som ei underavdeling av Sand skule). Skule: Alle skulane har tilbod om SFO. Tal elevar barnetrinn: 352 Tal elevar ungdomstrinn: 154 Tal elevar i SFO: 115 Tal elevar etter § 4A i opplæringslova ( Opplæring for vaksne): 4 Tal elevar med rett og plikt til norsk og samfunnskunnskap: 15 Tal elevar som får grunnskuleopplæring på vaksenopplæringa: 18 Tal arbeidsinnvandrarar på kveldskurs: 36 Barnehage: Suldal barnehage er organisert som ein barnehage under tenesteområde Oppvekst. Desse driv pålagd verksemd etter Lov om barnehagar, med forskrift.

Talet på born har vore jamt stigande totalt i kommunen, men tal plasser har gått ned. Det skuldast at fleire born er over tre år, og derfor tel ein plass. Lystilhøva i Randåsen barnehage er til vurdering. Barnevern: I 2013 har det vore konstituert leiar i barnevernstenesta. Bemanningssituasjonen har vore kritisk, og det er nytta 3 ulike eksterne konsulentar. Gjennom året har det vore eit stadig aukande arbeidspress. Barnevernstenesta har prioritert sakene der det har vore akuttplasseringar og saksframlegg til fylkesnemnda. Desse sakene er svært arbeidskrevjande for kontoret. Hjelpetiltakssaker av meir førebyggjande karakter har blitt prioritert ned.

Utviklingstal pr.

15.12.2013

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Tal på born 193 197 207 210 209 213 215 223 229

Tal på plassar 255 261 287 270 273 302 298 267 297

Over 3 år 131 133 129 150 145 132 132 179 161

Under 3 år 62 64 79 60 64 81 83 44 68

Friplassar

Tal barn 13 15

Syskenreduksjon

50%, tal barn 51 48

Søskenreduksjon

75%, tal barn 4 3

Side | 48

PPT: For å kunne nå måla i Haugalandsløftet, arbeider PPT kontinuerlig med å avklare roller i høve samarbeidspartnarar, felles forståing for kva som kan forventast av PPT og forståing for kva som skal til for å få spesialpedagogisk hjelp og spesialundervising. Det er mange nye tilmeldingar til PPT. Det er større pågang frå barnehagar og skular om rettleiing. Det er auke i tilvisingar for barn/elevar med kompliserte og omfattande vanskar, særleg psykososiale utfordringar. Det er lytt mellom kontora på avdelinga. To tilsette deler møterommet som kontor. Skule/barnehage/ppt/barnevern/helse: Haugalandsløftet: For å nå måla er det nødvendig å arbeide på fleire frontar samstundes (bl.a. kompetanse, rutinar, spesialundervisning og tilpassa opplæring, arbeid mot føresette, tidleg innsats, samarbeid). I den kommunale gruppa har ein hatt fokus på elevar med utfordrande åtferd. Statped har bidratt med kompetanse. Kommunen har deltatt i regional gruppe. Det er gjennomført kompetanseheving i barnehage, skule, PPT, barnevern og helse gjennom prosjektet. Utvikling av spesialundervisning i barnehagen og skulen:

Utviklingstal pr. 31.12-13 2009 2010 2011 2012 2013

Bekymringsmeldingar 22 62 30 43 51

Avslutta undersøkingar 12 29 22 29 29

Sakshandsamingstid

Innan 3mnd 10 13 5 17 18

Innan 6 mnd 2 15 11 10 9

Over 6 mnd 0 1 6 2 2

Saker sendt til fylkesnemnda 1 4 4 0 4 (+1)

Barn i hjelpetiltak 43 30 32 36 33

Med tiltaksplan 42 25 26 34 19

Barn under omsorg 0 1 6 7 7

Med omsorgsplan 0 1 6 7 5

Institusjonsplasserring 0 1 2 3 2

Fosterheimsplassering 0 0 4 4 5

Ankesaker i tingretten 0 0 0 3 1

Akuttplasseringar 0 0 2 0 7

Med samtykke 0 0 2 0 0

Uten samtykke 0 0 0 0 7

Klagesak i fylkesnemnda 0 0 0 0 7

Barn totalt 43 31 39 43 44

% barn i

barnehagen

med spes.

ped.hjelp

Årsverk (%)

ped/ass i

barnehagen til

spes.ped.hjelp

% elevar med

Spesial-

undervisning

% timar til

Spesial-

undervisning

% timar til

Spesial-

undervisning

1.-7. klasse

% timar til

Spesial-

undervisning

8.-10. klasse

2009 4,8 160/100 7,3 13,7 10,9 19,0

2010 7,2 160/200 8,9 20,8 18,0 27,4

2011 6,4 271/114 9,1 21,1 19,7 25,3

2012 5,3 232/280 9,1 17,1 15,1 23,0

Side | 49

Vaksenopplæring: Det vert gitt grunnskuleopplæring for vaksne etter § 4A-1 og 2, og norsk med samfunnsfag for innvandrarar. Suldal Vaksenopplæring er i mellombels lokale, og har eit dårleg fysisk arbeidsmiljø. Det viktigaste tiltaket framover no er å skaffa høvelege lokale til 3 undervisningsgrupper, 5 lærarar og ein leiar. Det trengst og eit mediatek eller ein læremiddelsamling der lærarar kan hente visuelle og konkrete hjelpemidlar, ekstra litteratur frå andre læreverk og film t.d. Elevane treng eit bibliotek med bøker med ulik vanskegrad som dei kan låne og lese.

Gullingen leirskule:. Av investeringar kan nemnast at friluftshuset ”Bålstova”, er ferdig og er ein stor pedagogisk vinst for leirskulen. Veglys til lysløypa frå leirskulen er no bortimot ferdigstilt. Leirskulen har halde livredningskurs for lærarar/førskulelærarar i Suldal kommune. Rektor på Gullingen leirskule valt inn i styret til ” Norsk Leirskoleforening.”

Tilsyn: Vaksenopplæringa har hatt tilsyn på §4A-1.

Vanvik oppvekstsenter har hatt eksternt vurdering.

Randåsen barnehage har hatt tilsyn frå arbeidstilsynet.

Avvik Elevskader: 9 mindre skader til lege, 8 registrerte skadar utan lege. PPT har sendt ei avviksmelding til Haugesund og Sunnhordland politidistrikt, og sjølv mottatt to avviksmeldingar frå skular i perioden.

Det er gjort to vedtak etter §9a-3 i opplæringslova. ( Det psykososiale miljøet)

Det er radonavvik ved fleire av skulane. Nesflaten og Sand er dei som no har størst avvik.

Elevar som har spesialundervisning, har grunna vikarmangel ikkje fått alle T-timane som dei er tildelte.

Det vart avdekka sopp i det faste undervisningsbygget til vaksenopplæringa. Bygget vart stengd av verneombodet. I etterkant har vaksenopplæring nytta diverse lokale som ikkje er godt eigna til undervisning. Ein barnehage har meldt avvik på dårleg reinhald. Nesflaten barnehage har meldt avvik på manglande snøfangar på taket. Sand skule har meldt avvik på ventilasjonen. I tillegg er det meldt inn avvik på IT-infrastruktur. Tverrfagleg- / sektorielt samarbeid Det er eit tett samarbeid internt i tenesteområdet oppvekst og mellom oppvekst og andre tenesteytande område i kommunen. PPT og barnevernet er med i koordinerande eining. Barnevernet deltek i eit interkommunalt samarbeid på leiarnivå i barnevern for Fonna området. PPT samarbeidar med Statped, BUP, Helse Fonna (rehabilitering) og RVTS (Regionalt ressurssenter om vold, traumatisk stress og sjølvmordsforebygging) og deltek i nettverk for PPT-leiarar på Haugalandet. Gjennom Haugalandsløftet samarbeider ein også saman med HSH og Korus Vest. Leirskulen har eit tett og godt samarbeid med Gullingen Turistsenter som står for vertskapsdelen for skulane. Overgongen til ny eigar har gått svært bra. Tett samarbeid med om lag 50 brukarskular frå Rogaland og Sunn-Hordaland.

Side | 50

Brukar- / tilsettmedverknad Det er gjennomført medarbeidarsamtalar med om lag alle tilsette innan oppvekst. Det er samarbeidsutval med foreldre og tilsette på alle skulane og barnehagane. Kompetanseheving/kurs Tilsette på leirskulen har deltatt på fleire forskjellige mindre kurs relatert til leirskuleverksemda. I vaksenopplæringa har alle tilsette har vore på kurs med vekt på lesing og skriving. Alle som underviser i norsk var på 4 halvdagskurs i Haugesund. PPT har deltatt på kompetanseheving gjennom Haugalandsløftet, bl.a. ”Systemretta arbeid i barnehage og skule”. Barnehagane er i gang med program ”Være sammen”. Erfjord skule deltek i prosjekt ”Relasjonsbasert klasseleiing”. Vinjar barnehage, Vinjar skule og PPT er med i prosjekt ”Spedureg – aren’t we all special” saman med Tysvær kommune og Finland, Danmark og Estland. Ein tilsett på PPT og ein frå skule har gjennomført del 1 i vidareutdanning i autismespekterdiagnosar på NTNU. Arbeidsmål / Utfordringar framover

Barnevern: 1. Vidareutvikling av kompetanse, særskilt knytt til barn i rusfamiliar, samt etniske

minoritetsfamiliar i møte med barnevernet 2. Stabilisering og avklaring av bemanningssituasjon, samt gjennomarbeiding av rutinar på

kontoret \ opp mot samarbeidspartar PPT: 1. Kompetanse (etter- og vidareutdanning og rekruttering) 2. Rettleiing av barneahge og skule, systemarbeid retta mot desse Skule og barnehage: 1. Stor auke i minoritetsspråklege elevar og elevar med tunge diagnosar, viktig med kompetanseheving på områda. 2. Kompetanseheving innan ” Være saman” og Haugalandsløftet. Vaksenopplæringa: 1. Skaffe nye permanente, gode lokale til Suldal Vaksenopplæring 2. Vidareføre arbeidet med å byggja opp ei samling med hjelpemiddel til undervisninga i form av bilde, ulike spel og leikprega oppgåver til grammatikkøvingar og språklege struktur- øvingar.

Side | 51

KULTUR

Kulturpolitikk

Mål: Suldal skal vera eit kulturelt kraftsenter der kulturskaping er ein viktig del av nærings- utvikling, identitetsskaping og trivsel. Hovudstrategi Tiltak Kommentar

1. Medverka til at ein har god dialog

med publikum og brukarar om utvikling

og tilrettelegging av tilbod ikkje minst

dei yngste.

1.1 Samarbeida med lokale lag og

organisasjonar om tilskipingar i

kulturhuset og rundt i grendene.

Samarbeid gjennom

utlån av utstyr,

arrangementstilskot,

tilrettelegging for bruk i

kulturhuset, og

samarbeidsprosjekt

mellom kulturhus,

kulturskulen og

frivillige. Koordinerer og

marknadsfører aktivitet

gjennom Det skjer-

brosjyren.

2. Tilretteleggja gode arenaer for lag og

foreiningar.

2.1 Planlegga ny symjehall/badeanlegg

Skisseprosjekt med forslag til

finansiering og driftsbudsjett som eiga

sak før handsaming av neste øk.plan

Skisseprosjekt med

kostnadskalkyle og

driftskonsekvens låg føre

til budsjett. Vedtak om å

gå vidare med planane.

3. Kommunane sine kulturmidlar skal

prioriterst til lag og foreiningar som

engasjerar barn og unge, og til tiltak som

skapar aktivitet.

4. Styrke arbeidet mot eksterne

tilskotsordningar for å skape aktivitet og

nye arenaer for kultur- og

fritidsaktivitetar.

4.1 Driftskostnader Sandhall

Parallelt med bygging av sandvolley-

hall skal partnarskapet leggja planar for

turneringar/ meisterskap.

Planar for turneringar og

meisterskap blir lagt

fortløpande. Aktiviteten

har dreidd seg meir frå

lokalt initierte aktivitetar

til besøk og gjester

utanfrå.

5. Tilretteleggja og stimulere til tiltak for

ulike grupper blant innbyggarane.

5.1 Leggja til rette aktivitetar i tidsrom

då potensiale for publikum er størst.

Auka aktivitet på

kulturhuset i vinter- og

haustferie, ope bibliotek

og kulturhus heile

sommarferien,

samarbeid om og støtte

til arrangement og

aktivitetar i feriar som

andre står for.

6. Samarbeida med andre kulturaktørar i

regionen, til dømes Ryfylkemuseet.

6.1 Kommunen vil, i samarbeid med

Ryfylkemuseet og Lølandsstiftinga,

arbeida for etablering av nasjonalt

senter for nynorsk barnekultur og

barnelitteratur i Suldal.

Er etablert på

Ryfylkemuseet. Det blir

arbeidd med utvikling og

utviding av senteret både

frå Ryfylkemuseet og

kommunen.

Side | 52


2013

Mål

2012

Mål

2014

Kulturtilbod i

kommunen

Syner i kva grad

innbyggjarane er

nøgde med

kulturtilbodet i

kommunen


Skår frå 1 til 6.

Snitt i landet 4,2


4,5 4,6 4,6

Kultur Mål: Suldal skal vera eit kulturelt kraftsenter der kulturskaping er ein viktig del av næringsutvikling, identitetsskaping og trivsel. Hovudstrategi Tiltak Kommentar

1. At kommunen held fram med si

satsing på barn og ungdom og bidreg til

auka forståing for kulturelle verdiar og

nye kunst- og kulturuttrykk særleg hjå

dei unge.

2. Nytta og utvikla kulturlivet som

læringsarena for barn og unge.

3. Utvikla kulturskulen som

kulturpedagogisk kompetansesenter og

som ressurs for skular, barnehagar og

lokalsamfunn.

3.1 Lovpålagt kulturskuletilbod i SFO Er i gong, men vil bli

justert frå hausten som

følgje av nye statlege

signal. Me har hatt åtte

grupper på fire skular, og

vil utvikla tilbodet

tilpassa lokale forhold,

og sett i samanheng med

justert tilbod i

kulturskulen frå hausten.

4. Stimulera det frivillige kulturlivet i

heile kommunen.

4.1 Auka tilskottet til lag og foreiningar

til tiltak særskilt retta mot barn og

unge.

Utført.

5. Utvikla kulturhuset vidare. 5.2 Oppsetjing av Syng Elvestraum Premiere 5. juni 2014 og

framsyningar

påfølgjande fire dagar, i

år i samband med

Ryfylkedagane.

6. Ta vare på og utvikla vidare det flotte

kultursamarbeidet som er på gong i

regionen.

Side | 53

Om tenesteområdet Kultur har hatt eit aktivt år med stor aktivitet i alle avdelingar. Kulturkontoret er involvert i fleire prosjekt utanfor den kommunale organisasjonen, spesielt innan reiseliv og tilsvarande næringsliv, til dømes Ryfylkedagane og opninga av Høsebrua. Mykje av ressursen til folkehelsearbeidet gjekk første halvår til kompetanseheving og arbeid i det interkommunale helsesamarbeidet. Folkehelsekoordinator er elles involvert i mykje planarbeid. Strukturen for folkehelsearbeidet er likevel godt definert og etablert, og har etter kvart fått breitt fokus i organisasjonen. Opplevingskortet blei etablert tidleg på året og hadde godt og vel 30 brukarar som får kortet gjennom NAV. Erfaringa så langt er at kortet blir aktivt brukt, kanskje særleg på tilboda på kulturhuset. I tillegg ligg det aktivitetar på Ryfylkemuseet og eit valt medlemsskap i ein frivillig organisasjon i kortet. Det er eit sterkt engasjement frå brukargruppene for å heva beredskapen i Suldalshallen. Det er ikkje mobildekning nede i sjølve hallen, og det kan oppstå uheldige situasjonar som følgje av det. Dette vil det bli jobba aktivt for å betra. Det er stor aktivitet i kulturhuset og ikkje rom for meir auke, spesielt gjeld dette på mannskapssida. Ein større del av stillingsressursane går til tilrettelegging for møte og seminar framfor kulturarrangement/aktivitetar og dagleg vedlikehald.

Tabell arrangement kulturhus

* Kafeen sine barnebesøk, foreningssamlingar og likande kjem i tillegg

Tabell billettsal og besøk kulturhus

Kino og bowling: Det som skulle bli greitt etter digitaliseringa, å få tak i filmar raskt og enkelt, har vist seg å by på problem. Småkinoar får ikkje tilgang til alle filmar fordi det er dårleg økonomi for byråa slik avtalen er. Slik det er i dag, kan heller ikkje småkinoane kjøpa seg ut av problemet. Kinosjefforbundet og Film og Kino jobbar med saka. Trass i dette har kinoen her gått godt, ikkje minst på grunn av ein god filmhaust. Dette redda både kinoen og bowlinga økonomisk. Det er sviktande inntekter på bowling, men me prioriterer likevel å halda ope i dei etablerte opningstidene. Bruken frå faste kommunale leigetakarar har auka og blitt utvida, og ekstra ope i feriar er også med på å heva besøkstalet. Arbeid med stolheis for rullestolbrukarar i storsalen blei utsett i påvente av brannsikringsvurdering, men er nå i gong att og vil bli montert så snart det er mogleg.

Arrangement 2013 2012

Konsert/revy/teater 99 94

Møte/seminar/kurs 96 93

Private arrangement (bryllaup, minnestund, konfirmasjon) * 9 16

Alle registrerte arrangement i billettsystem 825 790

Billettar/besøkstal 2013 2012

Konsert/revy/teater, inkl gratisframsyningar og fribillettar 3103 2648

Besøkstal møte/seminar/kurs 5270 Manglar tal

Omsette e-billettar, i kroner 161 135 142 010

Samla selde billettar, inkl fribillettar og kino 9304 9095

Besøk utan billett (utanom bibl, kafe, kulturskule, bowling) 13 794 11 236

Side | 54

Bibliotek: Samla utlån i 2013 var på 31 914 bøker, som er 3 840 fleire utlån enn året før. E-bøkene er på plass og står for 845 av utlånet. Dette er noko som tar seg opp, for berre første månad i år er det lånt ut 120 e-bøker.

Tabell utlån bibliotek

Det er framleis manglar, og e-lydboka er ikkje på plass. Det blir også jobba mot forlaga, i avtalen som gjeld varer lisensar på e-bøker berre i tre år. Ei papirbok held mykje lenger. Ryfylkebiblioteket er framleis eitt av få bibliotek som er med i prøveprosjektet om e-bøker, og samarbeidet mellom biblioteka i Ryfylkebiblioteket er svært fruktbart og godt, og går også på formidling og turnear. Kulturskule: Nytt gratistilbod i SFO blei utvikla i haust med faste grupper på fire skular, og einskildtilbod på to andre skular. Om lag 80 elevar er med på det faste tilbodet. Tilbodet blei ikkje lovfesta, men me ønskjer å utvikla og tilpassa tilbodet til våre ordinære kulturskuletilbod. Distriktsmusikarane: Musikarane har hatt om lag 65 ulike oppdrag, einskildvis eller som gruppe. Fleire oppdrag har vore utanfor kommunen, sjølv om det aller meste er lokalt. Førespurnad til nabokommunane om å vera med i ordninga har berre gitt eitt positivt svar, - frå Sauda. Tilsyn Kultur har ikkje hatt tilsyn. Avvik Me tar opp og behandlar avvik på fortløpande på personalmøta. Det er meldt 16 avvik. Dette går på ulåste dører/opne vindauge, manglande strøing/måking, feilmelding på alarm, gløymde arrangement. Ingen av avvika har ført til uheldige hendingar. Tverrfagleg- / sektorielt samarbeid Gjennom folkehelsekoordinatoren har kultur samarbeid med alle andre område i kommunen. Elles har me samarbeid med oppvekst gjennom biblioteka, skulesekken, kulturskulen og kulturhuset. Fleire av tilboda er spesielt oppretta og tilrettelagt for andre område; skule/barnhage, helse/psykisk helse, omsorg og rehabilitering, gjennom kulturskule, skulesekk, spaserstokk og bowling/kino. Me har samarbeid med Bygdeutvikling gjennom Miljøstatus, friluftsliv og kulturvern. Eksternt er me med i fleire samarbeidsfora, både lokalt, regionalt og nasjonalt, mellom anna Ryfylkedagane, Reiselivsforum, Kulturhaust i Ryfylke, Ryfylkebiblioteket, Norsk kulturskuleråd, Kulturhusnettverk, Film og Kino, Partnarskap for folkehelse.

Bibliotek Utlån 2012 Utlån 2013 Elevtal 2012 Elevtal 2013

Hovudbibliotek 12 568 13 762

Erfjord 4 412 5 059 51 44

Jelsa 1 248 1 393 17 18

Nesflaten 920 1 040 40 32

Ropeidhalvøya 2 379 2 787 37 36

Sand skule 3 661 4 393 288 300

Suldalsosen 2 886 3 480 65 73

E-bøker 845

Via transport til andre 3 845

Samla sum 28 074 31 914 498 503

Side | 55

Brukar- / tilsettmedverknad Me hadde brukarundersøking i kulturskulen i mars og på bibliotek i september. Kulturskulen: Dette var første brukarundersøking i kulturskulen og svarprosenten var 30 %. Undersøkinga var delt i to, der foreldre skulle svara for dei under ungdomsskulealder medan dei frå ungdomsskulen og vaksne skulle svara sjølv. Kulturskulen har hatt ekstra fokus på informasjon og betra dialog med elevar og føresette frå skulestart i haust som følgje av undersøkinga. Andre satsingsfelt: Tilhørighet og Forventningar. Biblioteket hadde brukarundersøking i 2011, og viser eit betre resultat i 2013. Snittet totalt auka frå 4,2 til 5,1. På landsbasis er talet 4,8. Beste score er på service, med 5,6 mot 4,9 sist. Informasjon var eitt av områda som det har blitt jobba ekstra med sidan sist, og her er scoren 4,9, mot 4,1 sist. Heilskapsvurderinga er på 5,6. Fokusområda etter medarbeidarundersøkinga er organisering av arbeidet, medarbeidarsamtalen og omdømmet vårt og stolthet over eigen arbeidsplass. Kompetanse Folkehelsekoordinator har tatt studium i Helse og omsorg i plan, kulturskulen har hatt medarbeidarar på Leiing og læringskultur og PPU, og filialstyrar tar Skulebibliotek-utdanning. Arbeidsmål/ utfordringar framover 1. Møteplassar og sosiale treffpunkt er ei hovudutfordring i år som i fjor. Folketalet er lite og alders- og interessegrupper er marginale. I år skal me ha ekstra fokus på ungdom og gode ungdomstilbod i kommunesenteret. 2. Å oppretthalda service og aktivitet med aukande etterspurnad.. På kulturhuset er det stor pågang på ulike møte og arrangement, og fleire av brukarane ønskjer å få tilrettelagt for sine arrangement medan personalressursen er uendra. Mykje av arbeidet ligg til ettermiddag, kveldar og helg. 3. Me har mange og flotte idrettsanlegg, me skal byggja ny symjehall, me skal utvikla turstiar og leggja til rette for gode område for leik og fysisk aktivitet. Dette involverer mange avdelingar og brukar- og interessegrupper, både offentlege, frivillige og private aktørar, og ansvarsavklaringa vil i fleire tilfelle vera uklar. Utfordringa er å ha oversikt, samordna ressursane og samla alle gode krefter i ei felles utvikling.

Line Sand heider for idrettsprestasjon, 3.plass junior nm i bowling

Side | 56

OMSORG, HELSE OG SOSIAL

Helse- og sosialpolitikk

Mål: Suldal skal ha forsvarlege og kostnadseffektive helse- og sosialtenester der det vert lagt vekt på førebygging og livskvalitet. Tenestene skal vera kvalitetssikra (internkontroll).


1. Gi tenestene på lågaste effektive

omsorgsnivå (Leon-prinsippet)

1.1 Få kartlagt rusproblematikken i

kommunen ved å delta i Brukarplan.

Utført.

1.2 Registrera alle pasientar som vert

lagt inn og skrive ut frå sjukehuset for å

få oversikt over eigen kapasitet

Utført.

Rutinar er utarbeida.

1.3 Styrking av heimebaserte tenester

på Vinjarheim for å unngå avvik og

møta utfordringane i

samhandlingsreforma

Utført.

1.4 Kompetanseheving

velferdsteknologi

Under arbeid.

Arbeidsgruppe er

oppretta

1.5 Arbeida vidare med

dagsentertilbodet basert på fakta i k.sak

72/12 og vedtaket i same sak.

Sak i 2014

1.6 Greia ut, praktiske moglegheiter for

og kostnad med, å oppretta nytt

bufellesskap for demente ved Vinjar

bu- og omsorgssenter

Utført.

2. Heimebaserte tenester skal i større

grad verta gitt i private heimar.

3. For å sikra kvalitet på tenestene skal

det utarbeidast opplæringsplanar for

helse og sosialpersonell med

oppfylgjande tiltak (statleg krav).


2013

Mål

2013

Mål

2014

Rus: Talet på

kartlagde via

Brukarplan

Henta frå brukarkartlegginga.

(Reduksjon av ”mørketal” aukar

talet på kartlagde)

23 23 23

Side | 57

NAV Resultatmål KOSTRA og andre rapporteringar Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2014

Mål

2015

Individuell plan Syner talet på

sosialhjelpsmottakarar

som har fått utarbeida

individuell plan i %.

Henta frå KOSTRA rapporteringa

om kvalitet.

Bestillar kontoret rapporterer på

dette

Ikkje tal i

KOSTR

A

Talet på

arbeidsledige

Henta frå NAV og SSB. 13

15* 15*

Talet på

langtidsledige

over 6 md

Henta frå NAV og SSB. 5 2* 6*

Talet på unge

mellom 20 og

24 år som har

dagpengerett

Henta frå NAV og SSB. 1 2* 1*

Sosialhjelp Gjennomsnittleg

stønadslengde i mnd.

for dei med sosialhjelp

som hovudinntektskjelde

Henta frå KOSTRA rapporteringa

(2008 var lengda 5,2).

5,7 4* 4*

Kvalifiserings-

programmet

Deltakarar i

programmet.

Henta frå fagprogrammet ARENA. 6 4* 4*

* Desse tala er prognosar. Om tenesteområdet Hovudmålet er flest mulig i arbeid og aktivitet. Aktive brukarar. Gi tenester etter Lov om sosiale tenester i Arbeids og velferdsetaten Koordinerande eining er gått over i ordinær drift og sluttrapport for prosjektet er ferdig Prosjektet «Ung aktiv» er etablert. Dette er eit prosjekt som rettar seg mot unge mellom 18 og 24 år som treng tett og tverrfagleg oppfølging for å komma i arbeid eller skulegong. Prosjektet gir et tilbod til 6 brukarar. Prosjektet er eit samarbeid mellom Sauda, Suldal kommune, NAV kontora i begge kommunane og Rysteg. Det føreligg ein prosjektbeskrivelse. NAV Suldal har i tillegg oppfølging med 5 ungdomar som ikkje er i ordinær skule eller arbeid. NAV Suldal har ansvaret for alle Arbeids og velferdsetaten sine tenester i Suldal kommune. I tillegg har Suldal kommune valt å legga deler av flyktningarbeidet, deler av rusomsorga og husbanken sine ordningar til NAV kontoret. NAV Suldal har 117 personar som har meldeplikt i samband med statlege ytingar og som får aktiv oppfølging. Vidare har alle personar som har vore sjukemelde over 6 månader krav på oppfølging frå NAV.

Side | 58

Lov om sosiale tenester i Arbeids og velferdsetaten regulerer følgjande tenester og resultata innan desse områda er som følgjer:

Tiltak for rusavhengige Suldal kommune er med i Brukarplan (eit nasjonalt kartleggingsverktøy for personer med rusproblem) for 6. året. 24 personar har eit rusproblem som har eller har fått følgjer for deira funksjon og relasjonar til andre menneske. Av desse er 18 mannlige. Alle registrerte har tilfredstillande bustad, derav 7 i kommunale husvære. 8 av dei registrerte får oppfølging i heimen. Alle som er registrert med barn/samvær med barn har tenestar frå Barnevernet enten lokalt eller i andre kommunar der barna bur.10 har IP og ansvarsgruppe. Forutan desse er det i tillegg 5 ansvarsgrupper der brukar ikkje vil ha IP. 3 har fått legemiddelassistert rehabilitering. Ser ein heile brukarplanundersøkinga under eitt, syner resultata for Suldal kommune ein stabil situasjon. Tilsyn Det har ikkje vore gjennomført tilsyn med verksemda i 2013. Avvik Det er ikkje meldt avvik i 2013.

Tenester 2012 2013

Opplysning, råd og rettleiing 21 23

Frivilleg hjelp til delvis disponering av inntekt 9 9

Gjeldsordning 5 3

Økonomisk stønad

Sosialstønad som hovudinntekt 10 8

Har fått sosialstønad i løpet av året 96 101

Deltakarar i kvalifiseringsprogrammet 6 6

Husbanken

Bustønad 79 65

Startlån 11 6

Bustadtilskot 1 0

Introduksjonsdeltakarar 32 30

Arbeidsretta aktivitet 8 11

Utdanning 4 3

Side | 59

Tverrfagleg- / sektorielt samarbeid NAV Suldal ser det som svært viktig å være ein aktiv samfunnsaktør. Når det gjeld arbeid og aktivitet har NAV Suldal eit godt samarbeid med privat næringsliv. Det er god utnytting av tiltaksporteføljen for å rusta personar til eit sjølvstendig liv i ordinært, lønna arbeid. NAV Suldal har faste møter med Suldal Vekst. NAV Suldal har fast representant i koordinerande eining. NAV Suldal deltek vidare i politiråd og SLT koordinatoren si arbeidsgruppe. Leiar har delteke i 4 kommunars samarbeidet i samband med samhandlingsreforma. Vidare har NAV Suldal fått tilskotmidlar til bustadsosialt arbeid. Dette arbeidet har vært i gong sidan juli og det føreligg rapportar og anna dokumentasjon frå arbeidet. Ein kan søka om tilskotsmidlar i 3 år. I prosjektet Ung Aktiv er NAV Suldal representert både i prosjektgruppa og i styringsgruppa. Brukar- / tilsettmedverknad Det er føretatt tilsetteundersøking i 2013. Resultatet indikerer at det ikkje er naudsynt å sette inn spesielle tiltak. Kompetanse NAV Suldal har brei og i stor grad tverrfagleg kompetanse. Det er likevel trong for ei styrking av kompetansen både for enkelt medarbeidar og for heile kontoret Arbeidsmål/ Utfordringar framover

1. Unge som ikkje kan formidlast direkte til skule eller arbeid. NAV Suldal vil få erfaringar som kan nyttast i framtida gjennom å delta i programmet Ung Aktiv.

2. NAV Suldal sitt samarbeid med andre tenesteområde i kommunen om Introduksjonsordninga må styrkast ytterlegare. Fleire av flyktningane som er ferdig med programmet har utfordringar når det gjeld å få seg arbeid.

3. Kompetansen på kontoret må styrkast innan fleire område..

Side | 60

Omsorg og rehabilitering

Mål: Suldal skal ha eit forsvarleg og godt omsorgs- og rehabiliteringstilbod tilpassa den einskilde brukar i samsvar med vedteken helse- og sosialpolitikk. Hovudstrategi Tiltak Kommentar

Heimetenester:

0.1Kjøpa tenester innan ”Inn på tunet” Utført.

0.2Ved planlegging av nytt bufelles-skap skal og

avlastningstilbodet vurderast. Sak med alternative

løysingar / plasseringar skal leggjast fram for

politisk handsaming

Jf. bustadsosial handlingsplan

Utført.

1. Drifta skal vera

kostnadseffektiv og

samarbeidsorientert.

1.1 Ny delegasjon til bestillarkontoret med

kriterie for tildeling av ulike bustadressursar.

Utført.

1.2 50% Stilling til bestillarkontoret for å kunne

imøtekoma dei samansette utfordingane frå

samhandlingsreforma (koordinerande eining,

bustadsosialt)

Utført.

Ergoterapeut tilsett

1.3 Imøtekoma samhandlingsreforma og aukande

oppgåver. Kreftsjukepleiar 25%, ved Helse

Utført.

1.4Aukande krav til utredningar, planskriving og

koordinerte teneste i høve samhandlingsreforma.

50% sjukepleiarstilling, ved Heimetenestene

Utført.

1.5 Etablere ressursgruppe for bustadsosiale

bustader med bestillarkontoret som adresse

Utført.

1.6 Oppretta møtepunkt mellom Suldal

Bustadstifting og Suldal Kommune.

Under arbeid

Avventar retningslinjer for

tildeling.

2. Utvikla dokumentert

kvalitetsarbeid med

internkontrollsystem i tråd

med styringsdelen.

2.1 Utvikla dokumentert kvalitetsarbeid med

internkontrollsystem i tråd med styringsdelen.

Under arbeid.

3. Det skal nyttast

individuelle planar som

grunnlag for tilpassa og

samordna tenestetilbod til

kvar brukar som treng det.

Koordinerande eining nyttar

IP til brukarar med

samansette behov

Side | 61

Heimetenester Resultatmål KOSTRA (Heimetenesta og Psykisk helse) og andre rapporteringar Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2013

Mål

2014

Individuell plan Tal på individuell plan 52 50 60

*Det er fleire brukarar innan PU og Psykisk helse som har individuell plan enn innan somatikken. Individuell plan er ein plan for dei med samansette tenester. Medarbeidarundersøking/ Innbyggjarundersøking Brukarundersøking Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2013

Mål

2015

Brukarunder-

søkinga

Syner i kva grad

brukarane deltek i

undersøkinga.


i %. Teljar: Talet på svar.


26 60 60

Brukar-

tilfredsheit

Heimetenesta

Syner i kva grad

brukarane er nøgde

med det tilbodet dei

får.



5,3 3,6 3,6

Brukar-

tilfredsheit

Psykisk helse

Syner i kva grad

brukarane er nøgde


får.


Skår frå 1 til 4.

Snitt i landet 5,0

5,0 2,9 2,9

Psykisk helse-

tilbodet i

kommunen

Syner i kva grad

brukarane er nøgde

med informasjon om

tilbodet.


Skår frå 1 til 4.

Snitt i landet 5,0

5,1 3,0 3,0

Felles Resultatmål KOSTRA (Heimebaserte og institusjonstenester) og andre rapporteringar Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2012

Mål

2013

Kompetanse Syner i kva grad pleie-

og omsorg er dekka med

fagkompetanse


rapporteringa.

Talet på årsverk i brukarretta

teneste m /fagutdanning i forhold

til total talet på fagstillingar, %.

82 80 80

Kostnadseffektiv

Kostnadseffektiv

Dagsentertilbod

Netto driftsutgifter til

aktivisering/støtteten.

Per innbyggjar (f 234)


rapporteringa.

2.868 2.900 3.400

Side | 62

Om tenesteområdet Heimetenestene har ansvar for helse og omsorgstenester som vert ytt i heimane. Tenestene er helsetenester i heimen, praktisk bistand, omsorgsløn, støttekontakt, bringing av mat, tryggleiksalarm, formidling av hjelpemiddel, tilbod på dag, råd, rettleiing og arbeids-førebuande tiltak og avlasting, privat og i institusjon. Heimetenestene består nå av fem avdelingar med kvar sin avdelingsleiar. Avdelingane er:

- Jelsa bu - og omsorgssenter ( JBO) med 12 tilrettelagde bustadar og 6 andre. - Vinjar bu – og omsorgssenter ( VBO) med 31 bustadar. - Sand bu – og omsorgssenter med 24 bustadar. - Tiltak for funksjonshemma med tre bufellesskap, dagsenter, avlasting og

barnebustad. - Psykisk helse med helsetjeneste, miljøarbeid og aktivisering. Der er fire ulike grupper

i drift.

Alle avdelingane yter tenester til tenestemottakarar i private heimar. Tilbod på dag gis ein dag i veka på Ropeidhalvøya, i Erfjord og på Sand er det tilbod to dagar i veka. I psykisk helse er det tilbod to dagar i veka og ein ekstra dag annan kvar veke på ”Loftet.” Arbeidsførebuande tiltak nyttar same lokale fleire dagar i veka. På VBO er det tilbod fire dagar i veka og på JBO ein dag i veka. Tenesteområdet har for tida ikkje eigna lokale for institusjonsavlasting for yngre brukarar. Heimetenestene har ein person som har til oppgåve å vere hørselskontakt og ein som er synskontakt. Desse held seg oppdatert på kvar sitt felt og kan nyttast av alle i kommunen som har behov for det. Det har vore ledige omsorgsbustadar heile hausten , ved årsskiftet var det fem. Utanom det som står under kompetanse har ein hatt fokus på oppdatering av pleieplanar i Cos–Doc og dokumentasjon. ”Trygg trafikk” har halde haldningskurs for oss som «yrkessjåførar”. Det er stor satsing på etisk refleksjon i avdelingane. . Tilsyn Det har vore farmasøytisk tilsyn etter avtale. Arbeidstilsynet har hatt tilsyn ved VBO. ngen avvik. Avvik Det er innan tiltak for funksjonshemma det er rapportert flest avvik. Det er levert inn 326 skjema som gjeld skade på tenesteytar påført av tenestemottakar . Kvart skjema kan innehalda frå ein til over 5 einskilde tilfelle. Ingen skade førte til legebehandling. Det har vore tre andre skader på tenesteytar. Ein av desse førte til sjukemelding.(Løft) Der har vore tre skader på tenestemottakar. Det er meldt 77 avvik på rutinar. Det er sendt 25 meldingar om skadeavverjande tiltak til fylkesmannen. I samband med dette er det i gong søking om tvangsvedtak. I resten av området er det meldt 119 avvik. 27 av desse går på at brukar ikkje har fått planlagt teneste. Avdelingane har i liten grad greidd å gjennomføra medarbeidarsamtalane slik vedtatt.

Side | 63

Tverrfagleg- / sektorielt samarbeid Området samarbeider med fastlegar, skule, barnehage, barnevern og ppt når ein har brukarar med tenester frå fleire område. Individuell plan og koordinator er reiskap. Deltek i koordinerande eining. Har sjukepleiar med ansvar som koordinator. Deltek i diabetesprosjekt. Samarbeider med kultur og Frivillige hender. Er med i nettverk for lindrande behandling, psykisk helse, demensomsorg og innan tiltak for funksjonshemma. Det går føre seg eit utstrakt internt samarbeid gjennom sjukepleiarvakta. Området har hatt praksiselevar, har lærlingar og har hatt folk i arbeidspraksis og arbeidstrening. Brukar- / tilsettmedverknad Heimetenestene fekk gode tilbakemeldingar på brukarundersøkinga. Men på punktet: ”Nye, ukjende tilsette viser legitimasjon når dei kjem” (under tema respektfull behandling) fekk tenesta dårleg skår. Grunnen er at Suldal kommune ikkje har noko system for legitimering. Tema det vil verta arbeidd vidare med:

At det skal gå kortare tid frå ein søkjer hjelp til ein får det ( psykisk helse).

Reingjering og å snakke tydleg når ein vender seg til brukar ( JBO).

Informere om kva som står i vedtaka (SBO).

Brukarmedverknad i samband med utarbeiding av planar ( VBO). Kompetanse Innan psykisk helse er det tre sjukepleiarar som tek vidareutdanning. Dette er innan rettleiing, psykososialt arbeid for barn og unge og delfag som ledd i masterutdanning i helsevitskap. Områdesjefen har fullført ”Helse og omsorg i plan”. Ein helsefagarbeidar er snart ferdig som vernepleiar. Ein sjukepleiar har teke eldre og samfunnsutdanning og ein leiing i helse og sosialtenesta. Vernepleiar har teke vidareutdanning innan epilepsiproblematikk. Tre fast tilsette var ferdig med grunnutdanning i helsefag i desember. To helsefagarbeidarar tek utdanning innan lindring og ni i miljøarbeid (ferdige januar 2014) Fleire har teke e-læringsprogram innan epilepsi. Det har vore kurs i autisme, etikk og brukarmedverknad. Me har fått ein tilsett som har kompetanse som barnevernspedagog og familierettleiar til å arbeide med unge. Rettleiingskompetansen kan nyttast i heile organisasjonen. Samhandlingsreforma legg opp til at meir av behandlinga av depresjon og angst skal behandlast i kommunen. Framover vil det innan psykisk helse verte behov for høgskuleutdanna med vidareutdanning i kognitiv terapi. Me vil trengje kompetanse på implementering av velferdsteknologi. Det auka fokuset på dagaktivitetstilbod tilseier at me vil trengje aktivitørar og miljøterapeutar for å utvikla tilboda, spesielt innan omsorga for demente. Det er og trong for psykologtenester i området. Arbeidsmål/ utfordringar framover

1. Nok kvalifisert personell spesielt for å dekka vakter i helger, kveldar og feriar 2. Nok personell til å drive miljøterapi i avdelingar med demente. 3. Nok utstyr til effektiv drift (fleire PC-ar og bilar til bruk i tenesteytinga.)

Side | 64

Suldal sjukeheim Resultatmål KOSTRA og andre rapporteringar Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2014

Mål

2015

Tiltaksplanar Talet på dei brukarane som har

tiltaksplanar delt på det totale

talet på brukarar (henta frå

CosDoc).

39 39 39


2013

Mål

2014

Mål

2015

Legedekning Legetimar pr. veke pr.

bebuar på sjukeheim.


rapporteringa.

(mål snittet i Rogaland)

0,91 0,8 0,8

Brukarundersøking


2013

Mål

2013

Mål

2015

Brukarunder-

søkinga

Bebuarar

Syner i kva grad

brukarane deltek i

undersøkinga.



Nemnar: Planlagde svar %

27

Brukarunder-

søkinga

Pårørande

Syner i kva grad

brukarane deltek i

undersøkinga.



Nemnar: Planlagde svar %

33 60

Brukartilfreds-

heit

Bebuarar

Syner i kva grad

brukarane er nøgde


får.


(resultat for brukarane)

(snitt landet 5,0)

5,1 3,9 3,9

Brukartilfreds-

heit

Pårørande

Syner i kva grad dei

pårørande er nøgde

med det tilbodet

som vert gitt.


(resultat for pårørande, demens)

(snitt landet 4,6)

4,6 3,3 3,3

Det føreligg ikkje svar når det gjeld bebuarar grunna for lite utval (brukarar).

Side | 65

Helse Mål: Suldal skal ha eit forsvarleg og godt helsetilbod tilpassa den einskile brukar i samsvar med vedteken helse- og sosialpolitikk.


1. Samordning av tenestetilboda og

systematisk oppfølging av kronisk sjuke

skal styrkjast ved bruk av

behandlingsplanar og individuelle planar.

1.1 Nytta individuelle

planar for brukarane.

Utført.

Pasientar som vert viste til

koordinerande eining har individuelle

planar

2. Det skal leggjast større vekt på

førebyggjande helsearbeid (folkehelse-

arbeid og miljøretta helsevern).

Miljøretta helsevern blir ivaretatt

gjennom interkommunalt samarbeid..

Friskare liv prosjekt med Stas trenings-

senter. Tilbod til tilsette som ønskjer

endring av livsstil og tilbod til gravide

for å halda lengre ut i jobb under

svangerskapet.

3. Dokumentert kvalitetsarbeid med

internkontrollsystem skal intensiverast.

3.1 Utvikla

dokumentert

kvalitetsarbeid med

internkontrollsystem.

Under arbeid

Resultatmål KOSTRA og andre rapporteringar Medarbeidarundersøking / Innbyggjarundersøking Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2014

Mål

2016

Fastlegetenesta,

brukar

Syner i kva grad

innbyggjarane er nøgd

med fastlegetenesta.




3,9 4,6 4,6

Fastlegetenesta,

inntrykk

Syner kva inntrykk

innbyggjarane har av

fastlegeordninga.




3,6 4,4 4,5

Legevakttenesta

, brukar

Syner i kva grad


med legevaktordninga.


søkinga. Skår frå1 til 6.


4,8 4,8 4,8

Legevakttenesta

, inntrykk

Syner kva inntrykk

innbyggjarane har av

legevaktordninga.




4,4 4,6 4,8


2013

Mål

2013

Mål

2015

Brukarunder-

søkinga

Helsestasjon

Syner i kva grad

brukarane deltek i

undersøkinga.




18 50 60

Brukarunder-

søkinga

Fysioterapi

Syner i kva grad

brukarane deltek i

undersøkinga.




31 55 65

Fysioterapi-

tilbodet i

kommunen

Syner i kva grad


fysiske miljø


Skår frå 1 til 6.

Snitt i landet 5,1

5,3 5,0 5,0

Helsestasjons-

tilbodet i

kommunen

Syner i kva grad

brukarane meinar dei

får ei respektfull

behandling


Skår frå 1 til 6.

Snitt i landet 5,4

5,3 5,2 5,2

Helsestasjons-

tilbodet i

kommunen

Syner i kva grad


samordning av tenester


Skår frå 1 til 6.

Snitt i landet 5,0

5,1 4,3 4,3

Side | 66

Om tenesteområdet Området omfattar Suldal sjukeheim, fysioterapiavdelinga, helsestasjon og legekontor.

På somatisk avdeling har det vore mykje ledige rom. Dette merkast godt etter at samhandlingsreforma tredde i kraft. Fleire pasientar blir skrevet direkte ut til heimen.

På dementavdelinga har det og er det fullt belegg heile tida. Dagtilbodet, som før var i stova, er nå flytta til avdelingane. Personalet hjelper til mellom avdelingane. Dette har styrka samarbeidet godt.

Øyeblikkeleg hjelp seng blei oppretta 1.april. I staden for innlegging i spesialisthelsetenesta kan pasientar leggast rett inn med eit opphald på max tre dagar. Tilbodet blir finansiert frå Helsedirektoratet og Helse Fonna. Det er berekna 213 liggedøgn årleg for kommunen.

2012 2013

Bestillarkontoret:

Utskrivingsklare pasientar frå sjukehus 90 100

Øyeblikkeleg hjelp seng, tal liggjedøgn 2) 86

Tal vedtak ved bestillarkontoret 1) 642 437

Tenester frå Ergoterapeut 41

Tenester frå bustadsosial rettleiargruppe 7

Koordinerande eining:

Saker med individuelle samansette behov 11

Kreftsjukepleiar:

Oppfølging av pasientar 21 28

1) 2012 er unaturleg høgt grunna at dette var oppstartsåret ved bestillarkontoret, og det var ein del vedtak som skulle vore ført som ikkje var på plass.

2) Augneblikkleg hjelp seng starta opp 1. april 2013.

Fysioterapiavdelinga har hatt ventelister heile året. Det er den kurative behandlinga som aukar. Avdelinga har gitt tenester til barnehage, skule, helsestasjon, sjukeheim, dagsenter og bu- og omsorgssentra. Bemanninga har vore bra.

Helsestasjon fekk styrka bemanninga si med 50 % stilling som eit engasjement i 2013 (fast frå 2014). Det gjer at avdelinga kan ha meir fokus på førebygging, mellom anna helsestasjon for ungdom. Det har vore 48 fødslar i kommunen i 2013. Avdelinga har starta opp med tilbod om foreldrerettleiingskurs på kveldstid. Det er etablert PIS grupper for barn på mellomtrinnet (barn med 2 heimar, skilsmisse).

Ombyggingsprosessen ved Helsetunet har tatt mykje tid. Det har vore ein del sjukemeldingar og permisjonar knytt til legekontoret. Ved utgangen av året var alle stillingane dekka. Trykket på ekspedisjonstenestene har vore aukande. Det har vore utfordringar med å dekka legevakt, spesielt sist sommar då berre 2 fastlegar gjekk vakt. Resultatet blei lang ventetid på dagtid og ein del klager frå pasientane.

Nytt journalsystem på legekontor og helsestasjon har ført til ein del ekstra arbeid og forseinkingar.

Tilsyn På sjukeheimen har det vore tilsyn frå Mattilsynet med avvik på temperatur i kjøleskap. Dette er nå skifta ut. Tilsynsfarmasøyt på både sjukeheimen og legekontoret hadde nokre merknader på rutinar. Dette er nå retta opp. Arbeidstilsynet hadde tilsyn på sjukeheimen, fysioterapiavdelinga og legekontoret. Ingen avvik.

Side | 67

Avvik

Det er meldt 2 avvik frå sjukeheimen til legekontoret på rutineavvik ved innleggingar.

Fleire avvik meldt frå Juvåsen til legekontoret på feilmedisinering.

Det er meldt inn to saker til Fylkesmann der legekontoret må svara på avvik i høve pasient. Kommuneoverlege meldt inn avvik på medisinhandtering på legekontoret. Dette er lukka.

Det er nokre avvik som gjeld manglande utføring av oppgåver grunna mangel på personell og utagering frå demente.

Det vert jobba kontinuerleg med å betra rutinar relatert til avviksmeldingane. Tverrfagleg- / sektorielt samarbeid Det interkommunale helsesamarbeidsprosjektet med Sauda, Vindafjord og Etne har tatt mykje tid. Saka skal handsamast i dei respektive kommunestyra våren 2014. Koordinerande eining jobbar godt tverrfagleg internt; og med alle tenesteområda i kommunen. Brukar- / tilsettmedverknad Sjukeheimen nytta tiltaksplanar til alle pasientane. Via pårørande får me nyttige opplysningar om den einskilde brukar sitt behov. I samarbeid mellom brukaren og koordinerande eining vert det laga tiltaksplanar der ein prøver å møta brukaren sine ønske etter beste evne. Kompetanse. 3 legar har vore i utdanning av allmennspesialitet. Ein sjukepleiar utdannar seg som kols sjukepleiar. Det er lærlingar innan helsefag på sjukeheimen. Helsesjef har tatt vidareutdanninga ” Helse og omsorg i plan”. Arbeidsmål/ utfordringar framover

1. Yta tenester på eit godt og fagleg grunnlag med dei ressursane som er tilgjengelege. 2. Ha alle fagpersonar på plass, fleire går av med pensjon i 2014. 3. Skapa eit enda betre arbeidsmiljø der folk trivs og ønskjer å søkja seg til.

Side | 68

BYGDEUTVIKLING

Arealpolitikk Mål: Ei berekraftig og langsiktig forvalting av arealressursane for å styrka busetnad og næringsliv, samstundes som ein tek vare på mangfaldet i Suldalsnaturen.


1. Byggja eit sterkt kommunesenter, men

også syta for sterke grender. Avgrensa

område for spreidd bygging til lite

konfliktfylte område, nytta

dispensasjonshøve i andre tilfelle. Ha

tilgjengeleg attraktive bustadtomter på

Sand og i grendesentra.

1.1 Gjera alle reguleringsplanar

tilgjengelege på nett.

Under arbeid.

Planregisteret er

tilgjengeleg via

SMART-portalen i

februar 2014

1.2 Regulera den kommunale tomta i

Erfjordlia (Bogslia) til bustadføremål

Under arbeid

1.3 Laga regelverk for trinnvis

utbygging av kommunale bustadfelt

2014

1.4 Leggja til rette for samla privat

utbygging av leilegheiter med livsløp-

standard på Lundestykke /Grushålo

på Suldalsosen

Under arbeid.

2. Leggja til rette for hyttebygging, men

vera restriktiv ti hyttebygging i strandsona

og i fjellområde med viktige verneverdiar.

Hyttebygging i tilknyting til eksisterande

utbyggingsområde bør prioriterast framfor

å ta i bruk nye område.

2.1 Fullføra strandsonekartlegginga Utført.

3. Syta for at barn og unge sine interesser

blir ivaretekne i arealdisponeringa.

4. Ha tilgjengeleg næringsareal på Sand

og elles vera positiv til næringsetablering i

heile kommunen.

5. Sjøområda er i utgangspunktet

fleirbruksområde. Definerte område kan

prioriterast til einskilde føremål, som

fiske, friluftsliv eller næringsverksemd.

Auka kunnskapen om sjøområda, særleg

med tanke på biologisk mangfald.

6. Ta omsyn til verneinteresser (natur,

friluft, landbruk etc.) og tryggleik i

arealforvaltninga. Nytta tilgjengeleg

informasjon om rasfare, flaumfare m.v. i

sakshandsaminga, og skaffa slik

informasjon der det er naudsynt.

7. Utvikle dei store landskapsressursane på

berekraftig vis.


2013

Mål

2012

Mål

2014

Høve til å

skaffa seg

tomt

Syner i kva grad

innbyggjarane er nøgd med

høve til å skaffa seg tomt.

Resultat frå innbyggjarundersøkinga.

Skår frå 1 til 6 (snitt i landet 3,4).

(Hovudstrategi 1)

3,3 4,3 4,3

Side | 69

Klima-, energi- og miljøpolitikk Mål: Det samla utsleppet av klimagassar skal ikkje auka i planperioden.

Det biologiske mangfaldet i Suldal må oppretthaldast, med særleg merksemd på trua og sårbare artar og naturtypar.

Ivareta og ha respekt for leveområda til Europas sørlegaste villreinstamme.

Ha lokale livskraftige vill-laksestammar.

Skapa forståing, respekt og stolthet for den eineståande kulturarven me forvaltar i Suldal.


Suldal elverk:

0.1 Kommunestyret ynskjer at Suldal

elverk engasjerar seg sterkare i

utbygging av småkraftverk i

kommunen. Dette for å medverka til

størst mogleg lokal verdiskaping og

sikring av lokalt eigarskap.

Har vore i kontakt med

alle småkrafteigarane i

kommunen der det er

signalisert interesse for

kjøp. Økstra Kraft AS er

kjøpt.

0.2 Arbeida for å utbetra flaskehalsar

på straumnettet.

Kontinuerleg arbeid.

Hovudaktivitet høg-

spentprosjekt i samband

med Sandsfjord bru.

0.3 Fylgja opp klima- og energiplanen

og etablera Suldal som

Miljøfyrtårnkommune.

Vurderer samarbeid med

Sauda. Mål å få utdanna

miljørevisor i 2014.

1. Gjennomføra tiltak som minkar dei

totale CO2-utsleppa.

1.1 Kartleggja mulighetene for

fortetting av sentrumsnære bustadfelt

Tema i

kommuneplanarbeidet

1.2 Leggja til rette for bruk av sykkel

ved kommunale arbeidsplassar

Er kjøpt inn sykkel på

kommunehuset.

1.3 CO2 utslepp skal tilleggjast

avgjerande vekt ved val av kommunale

køyrety

Sjå nedanfor.

1.4 Det skal vurderast å kjøpast inn el-

bil og etablerast ladestasjonar

Det er bestemt innkjøp

av 2 elbilar i løpet av

våren 2014. Ladestasjon

er etablert på parkerings-

plassen ved RIMI.

2. Kommunen skal setja ned eit

klimautval. Klimautvalet skal vera

personidentisk med LMT-utvalet.

2.1Klima- og energiplanen skal gjerast

gjeldande ved planlegging av nye/større

renoveringar av kommunale eigedomar.

Vert vurdert i samband

med utbygging, men

kostnadane med tiltaka

vert ofte for store.

3. Gjennom informasjon og støtte vil

kommunen leggja til rette for auka bruk

av alternativ energi.

3.1 Bruk av alternativ energi skal alltid

vurderast som alternativ ved nybygg.

Er tema i samband med

utbyggingsplanar, men

kostnadene med tiltaka

vert ofte for store

3.2 Ved modernisering/ oppgradering

av eksisterande bygningsmasse skal

ENØK-tiltak vurderast.

Utført.

Vert vurdert, men bør

vera økonomisk lønsamt

3.3 Halde fram støtta til alternative

energikjelder.

Utført. Vedtak i

samband med budsjettet

for 2014 å gjeninnføra

retningsliner frå 2012.

3.4 Vurdera nytt regelverk for støtte til

alternative energikjelder.

2014

4. Bevara naturtypar som er særleg

viktige for biologisk mangfald mot

nedbygging og omdisponering ved t.d.

treslagskifte.

4.1 Delta i prosjektet ”Heiplan” for

Setesdal Vesthei, Ryfylkeheiane og

Setesdal Austhei.

Heieplanen er stadfesta

av departementet.

Side | 70

5. Aktivt bidra til å halda ved like delar

av det gamle kulturlandskapet med

slåttenger, hagemark, kydlestuvar,

stølsvoller m.v.

6. Nytta viltregistreringar og anna

kunnskap aktivt i arealforvaltinga.

7. Ved informasjon og anna verksemd

bidra til forståing og interesse for det

biologiske mangfaldet mellom bygdefolk

og andre m.a. ved å vidareutvikla

nettsida www.miljøstatus.no

8. Kommunen sitt arbeid med

kulturminne skal medverka til Stolthet

over å eiga og ta vare på kulturminna i

kommunen.

8.1 Iverksetja tiltak i samsvar med Plan

for skjøtsel av kulturminne.

Årets støtte er utdelt.

Juridiske verkemiddel i

planen er nytta som

grunnlag i samband med

planarbeid og

einskildsaker.

Det vert drive rettleiing


2013

Mål

2014

Mål

2014

Klima-

utfordringar

Syner i kva grad


med kommunen sin

innsats for å møta

klimautfordringane.

Resultat frå

innbyggjarundersøkinga

Skår frå 1 til 6.


(Hovudstrategi 7)

3,9 3,6 3,6

Tek i vare

naturen og

landskapet.

Syner i kva grad


med korleis ein tek vare

på naturen og

landskapet.

Resultat frå


Skår frå 1 til 6.


(Hovudstrategi 0.3)

4,4 4,4 4,4

Landbrukspolitikk Mål: Landbruket i Suldal skal også i framtida vera ei av dei viktigaste næringane. Både tradisjonelt landbruk og nye nisjenæringar skal utviklast. Landbrukseigedommane bør ikkje stykkast opp ved frådeling og sal av ulike verdiobjekt.


1. Gjennom gode økonomiske støtteordningar vil

kommunen arbeida for at landbruket skal vera

livskraftig og framtidsretta. Jf. Aksjonsplan for

landbruket når det gjeld detaljer og kriteriar for å koma

inn under ordningane.

1.1 Iverksetja tiltak i

samsvar med

Aksjonsplanen for

landbruket.

Støtte vert delt ut etter

som søknadane kjem

inn. Aktiviteten er

mindre i år enn i fjor.

Ubrukte midlar er

overført.

2. Gjennom politiske/ juridiske verkemiddel vil

kommunen:

Sikra arealressursane, produksjonsmiljøet og

busetnaden i bygdene.

Ha ei streng haldning når det gjeld søknad om fritak

for buplikta på landbrukseigedomar.

Arbeida aktivt for at eigedomar som ikkje vert drivne,

eller som er fråflytta, vert lagde ut for sal.

Arbeida for at landbrukseigedomar som vert selde vert

selde i sin heilskap. Frådeling og sal av verdiobjekt

som bygningar, tomter, fallrettar og liknande er ikkje

framtidsretta.

http://www.miljøstatus.no/

Side | 71

Bygdeutvikling

Mål: Natur- og kulturgrunnlaget i Suldal skal bli nytta i eit langsiktig perspektiv til beste for innbyggjarane i kommunen.


1. Nytta areal som politisk

verkemiddel i samfunnsbygginga.

1.1 Aktiv deltaking i Noreg digitalt og

geodatasamarbeidet i Ryfylke.

Utført. Samarbeid i

prosjektet SMART-

KOMMUNE(Stavanger-

regionens nærings-

forening) er viktig

1.2 Nye digitale gardskart som m.a. skal

nyttast som grunnlag for arealtilskot.

Utført.

1.3 Informasjon, skilting og tilrettelegging for

allmenn bruk av naturreservat

Arbeidet med skilting og

informasjon pågår. Har

fått økonomisk støtte frå

Fylkesmannen

1.4 Veg og gateadresser i heile kommunen. (I

dag fins det på Sand og Suldalsosen).

Skiltutgifter

Namnsettinga er ferdig.

Oppsetting av skilt er i

gang

2. Fremja positiv natur og

miljøforståing.

2.1 Planleggja og opparbeida tursti- system på

strekninga Sand – Suldalsosen, og Jelsa -

Økstrafjorden

Tursti i tilknyting til

Høsebrua. Har hatt

første grunneigarkontakt

Sand-Garaneset

2.2 I samarbeid med prosjektet Nasjonal

Turistveg og grendeutvala organisera rydding

av skog og kratt langs vegar.

Har rydda Flesåna

(RV13), Larvika (Sand)

og kring Høsebrua.

2.3 Utvikla kommunen si digitale

”Miljøstatusside”.

Kontinuerleg arbeid.

Miljøstatus vert lagt

under kommune si

nettside.

3. Halda på eit landbruk som

sikrar busetting, inntekter og

sysselsetting. Jf. Aksjonsplan for

landbruket.


2013

Mål

2012

Mål

2014

Kostnadseffek

tiv

Ett-trinns

Ramme

Enkle tiltak

Sakshand-

samingstid

byggjesaker


rapporteringa. (kalenderdagar)

Enkle tiltak*

Ramme**

Ett-trinns***

20

35

39

16

19

19

16

19

19

*Enkle tiltak; Bygningar < 70m2 i samsvar med vedtekne planar. **Ramme; Vanleg byggjesøknad, men søkjer før ansvarleg utførande er på plass. ***Ett-trinns; Vanleg byggjesøknad, ansvarleg utførande er på plass. Brukarundersøking Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2013

Mål

2015

Brukarunder-

søkinga

Byggjesaks-

handsaming

Syner i kva grad

brukarane deltek i

undersøkinga.




30 50 60

Side | 72

Om tenesteområdet Området har ansvar for landbruksforvalting, areal, natur, oppmåling/geografisk informasjon, og byggesak. Året som gjekk 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Byggjesak

Byggjesaker i alt 311 417 409 539 450 480 473 459 421

Prosent av desse delegasjon

95 90 90 90 85 85 82 73 85

Byggjeløyve bustadhus 12 3 11 15 24 18 18 20 27

Byggjeløyve hytter 39 51 50 67 35 31 36 24 23

Plansaker

Ferdighandsama reguleringsplanar

8 3 14 13 10 9 17 2 3

Oppstarta planar (ikkje ferdige)

4 9 7 5 3 4 2

Jord/Konsesjon, odelslov

Konsesjon, overtaking av fast eigedom

12 9 11 11 12 8 10 7 5

-av desse landbrukseigedom

6 7 4 7 12 8 10 7 5

Matrikkellov, oppmåling, GIS

Matrikkellovsaker 224 170 265 146 183 179 190 89 146

Nye vegadresser 2 4 642

Fellingsstatistikk vilt (kvote)

Elg (Fellingsløyve)

28 (56)

22 (55)

17 (51)

13 (36)

7 (40)

10 (36)

11 (34)

4 (33)

7 (29)

Hjort (Fellingsløyve)

279 (548)

282 (561)

277 (549)

388 (585)

455 (771)

505 (785)

491 (788)

440 (797)

459 (804)

Rådyr (Fellingsløyve)

49 (412)

52 (385)

66 (423)

68 (419)

54 (490)

48 (352)

50 (352)

34 (326)

Tal bruk som søkjer produksjonstilskot

230

220

213

214

213

220*

202

206

201

Ad* I 2010 var samdriftene talde i tillegg til gardsbruka

Vegar og adressering Vegnamna er vedtekne og arbeidet med adressering er kome godt i gang. Byggesaker Tal byggeløyve for bustader er det høgste på lang tid, medan tal hytteløyve er det lågaste som er registrert. Sidan buplikta er oppheva registrerer me ikkje faktisk bruk av nye bustadhus. Det er gjeve byggeløyve til 16 hus på Sand. Av desse gjeld 12 løyve Klypa. Det er gjeve løyve til to hus i Mehushaugen på Suldalsosen, fire i felt på Jelsa, eit i felt på Fuglestein og eit på Kjølvikstølen. Det er bygde tre spreidd hus, Erøy, Nattland og Kvilldal. To av hytteløyva er gjevne etter dispensasjon dei andre er i samsvar med vedtekne arealplanar. Det er gjeve løyve til sju driftsbygningar i landbruket. LMT-utvalet har handsama 24 klagesaker og like mange dispensasjonssaker. Plan og miljø Plan for byggeråstoff, vassforvaltingsplanen for Ryfylke og heieplanen er regionale planar som er handsama. Vassforvalting og oppfølging av vassdirektivet er i ferd med å bli eit eige arbeidskrevjande fagfelt. Det er ikkje sett i drift nye kraftverk. Tre nye verk har fått konsesjon og to er vedtekne å ikkje vera konsesjonspliktige. Har ikkje hatt kapasitet til oppfølging i felt for registrering av biologisk mangfald.

Side | 73

Deling/oppmåling/GIS Det er rekvirert 159 nye saker mot 89 året før. Fjellbergskaret hyttefelt med 26 parsellar er det største prosjektet. Gjennomsnittleg ventetid på vanlege oppmålingssaker har vore 25 dagar. Det er 36 saker som ventar på å bli oppmålt. Gardskartet er nå grunnlaget for arealtilskota i landbruket. Det har vore mange ajourføringar etter innspel frå brukarane. Jordbruk Det er betalt ut kr 48,4 mill i produksjonstilskot. (Om lag ein mill. meir enn året før). Av dette utgjer avløysartilskot kr 7,2 mill og regionalt miljøprogram kr 1,7 mill. Landbruksstøtta er i samsvar med aksjonsplanen for landbruk nytta til nydyrking, kjøp av mjølkekvote, beiterydding, driftsbygningar, dyrlegeskyss og forsøksringen. Innovasjon Noreg har støtta seks utbyggingar med vel kr 2,5 mill i støtte og rentestøtte til lån på om lag kr 4 mill. Mjølkekvoten er redusert frå 6,5 mill liter til 6,2 mill liter. Tal mjølkeprodusentar er redusert frå 56 til 53. Det er betalt ut kulturlandskapstiltak (SMIL) med vel kr 700 000. Det er gjeve tilsegn om støtte til 9 nye tiltak. Kommunen si støtte til kulturminnevern er delt på sju søkjarar. Skogbruk Det er avverka mest 27 000 m3 tømmer. Det er det meste som nokon gong er registrert. Snittet siste åra har vore om lag 15 000 m3. Ved utgjer vel 1400 m3, det er og vesentleg meir enn fjoråret. Det er sett ut mest 80 000 skogplanter. Det er godkjent 15 vegplanar med 5,5 km veg. Tilsyn Det har ikkje vore tilsyn i meldingsåret. Avvik Oppmåling: 12 saker er avslutta etter at 16 vekersfristen er gått ut. Det har ført til gebyravkorting. (Av dei 12 sakene er sju frå 2012 og tidlegare år). Byggesak: Mellom anna arbeidsrelatert sjukefråvær i april og mai førde til at sakshandsamingstida vart lengre enn den lovpålagde fristen på tre veker for om lag 40 saker. Tverrfagleg- / sektorielt samarbeid

Vurderer samarbeid med Sauda kommune når det gjeld sertifiseringsordninga Miljøfyrtårn.

Kommunale bygg og eigedomar om reguleringsplanar m m.

Fylkesmannen og Fylkeskommunen om arealbruk og dispensasjonar.

Fylkesmannen si landbruksavdeling og Innovasjon Noreg om næringsutvikling i landbruket

Setesdal Vesthei/Ryfylkeheiane (SVR) om landskapsvernområdet i Dyraheio, spesielt i år har vore planlegging av informasjonssenter på Nesflaten.

Statens Naturoppsyn

Ryfylkemuseet om byggeskikk, kulturminnevern og garden LI

Suldal Vekst om saker til Innovasjon Noreg og div. informasjon

Greater Stavanger om plan, byggesak og GIS

Private bedrifter om tenestesal oppmåling og GIS

Statnett om linjenett og englandskabel

Vegvesenet om planar/løyve i samband med Sandsfjordbrua.

Side | 74

Brukar- / tilsettmedverknad Ikkje medarbeidarundersøking i perioden. Det er gjennomført brukarundersøking innafor Byggesak. Svært godt resultat. På ein skala frå 1-6 der 6 er best vart resultatet for Suldal 5,2. På spørsmålet om respektfull behandling ligg Suldal øvst av alle kommunane som har gjennomført brukarundersøkinga. At sakshandsamingstida i ein del tilfelle er lengre enn den lovbestemte fristen er i liten grad avspegla i tilbakemeldingane. Det er ikkje gjennomført tiltak etter undersøkinga. Mål å halda same nivå, men korte ned sakshandsamingstida. Kompetanse. Nytilsett oppmålar er i gang med kompetansegjevande utdanning svarande til eit års studium. 60 studiepoeng. Ferdig våren 2015 Bygdeutviklingssjef har teke Samplankurset, 30 studiepoeng. Arbeidsmål/ utfordringar framover

1. Aksjonsplan landbruk Landbruket i Suldal står føre store utfordringar i møtet med krav om auka effektivitet og større bruk. Med den geografien som er her er det tvilsamt om landbruket på berekraftig vis kan tilpassa seg ei rask effektivitets- og strukturendring.

2. Kommuneplan Må leggja til rette for bustad og næringsareal på Sand. Det bør og alltid vera attraktive bustadareal i resten av kommunen. Planlegging av turvegsystem i tilknyting til Høsebrua og planlegging av Fossheimområdet er viktig for utviklinga av kommunesenteret.

3. Oppfølging av klima og energiplanen er krevjande. Det er lite administrativ tid til arbeidet. Tiltak i samsvar med planen og kostnadskrevjande og må ofte vika for økonomi.

Byggeskikkpris 2013 Petter Ø Johannesen

Side | 75

KOMMUNALE BYGG OG EIGEDOMAR

Universell utforming

Mål: Universell utforming skal leggjast til grunn ved all kommunal planlegging og ved utforming av det kommunale tenestetilbodet.


1. Å heva kompetansen for kommunalt

tilsette om universell utforming

1.1 Opplæring/kursing av relevant

fagpersonell om universell utforming

av offentleg tilgjengelege bygg

Noko opplæring er

gjennomført i samband

med kartleggings- og

registreringsarbeid.

Vidare opplæring vil bli

gjennomført i 2014

2. Å kartleggja universell utforming i

offentleg tilgjengelige bygg i Suldal og

utbetre manglar.

2.1 Kommunale bygningar, der det er

krav til universell utforming, skal

kartleggjast og naudsynte utbetringar

vurderast.

Kartlegging og

registrering av delar av

bygningsmassen

gjennomført. Arbeidet

vil halde fram i 2014.

Forslag til tiltak i

budsjett og

handlingsprogram

3. Å utforma alle nye bygg i samsvar

med universell utforming.

3.1 Ved planlegging av nye kommunale

bygg og uteanlegg skal det tas omsyn

til universell utforming.

Utført.

Kommunale bygg og eigedomar

Mål: Suldal kommune skal ha ein god og kostnadseffektiv infrastruktur.

Den kommunale bygningsmassen skal tilpassast driftsnivået og ha eit godt og kostnadseffektivt vedlikehald.


0.1 Utdanning av nye brannkonstablar Er under gjennomføring

0.2 Utdanning av brannmannskap til å

køyre utrykkningskøyretøy

Er under gjennomføring

1. Utbygging, drift og vedlikehald av

kommunale bygg og anlegg skal vera

kostnadseffektivt og skje i samarbeid

med det lokale næringslivet.

1.1 Utarbeide vedlikehaldsplanar for

bygg og anlegg

Under arbeid.

1.2 Vurdere kjøp av festegrunn av

Opplysningsvesenets fond etter kvart

som festeavgifta vert regulert til ny

marknadsleige

Under arbeid

Det er løyvd pengar til

kjøp i budsjettet for 2014

– 2016

1.3 Framtidig bruk av Fossheim vert

vurdert i eiga sak vinteren 2013

Ikkje utført. Fossheim er

mellombels utleigd fram

til hausten 2015.

Vurdering i 2014

1.4 Utarbeide vedlikehaldsplanar for

vegar, kaiar og bruer (eiga politisk sak)

Under arbeid.

Vedlikehaldsplanarbeidet

held fram i 2014.

Eiga sak om

privatisering/ sal av

kommunale kaiar i 2014

Side | 76

2. Vidareutvikling av drifts- og

vedlikehaldsavtalar med det lokale

næringslivet for å styrke samfunns-

aktørrolla.

3. Avvikle/ selje kommunale bygningar,

vegar og anlegg som like godt kan

drivast av andre og som ledd i tilpassing

av reduserte driftsrammer.

3.1 For å redusera kommunen sin eige-

domsmasse og få ned driftskostnadene

skal det gjerast ei vurdering kva for

kommunale bygg som kan seljast .

(eiga sak til politisk handsaming)

Det vil bli lagt fram ei

eiga politisk sak

vinter/vår 2014 der det

vil bli gjort vurderingar

og fremma forslag om

kva for kommunale bygg

som bør seljast

4. Opprusting av kommunale vass- og

avløpsanlegg slik at dei tilfredsstillar

kvalitets- og miljøkrav.

4.1 Vidare gjennomføring og

sluttføring av utbygginga av vassverka

i kommunen skal skje etter følgjande

prioritering

4.1.1 Sand vassverk, opgradering og

ombygging. (INV)

Prosjektering

Utbygging ( førebels ikkje talfesta)

Forprosjekt oppstarta.

Ferdigstilling av

forprosjekt

m/kostnadskalkyle 1.

halvår 2014

4.1.2 Nytt Sand vassverk (INV)

Prosjektering

Forprosjekt er tidfesta til

2014

4.1.3 Vanvik vassverk. (INV)

Utviding råvasskapasitet (førebels ikkje

talfesta)

Tiltak er vedtatt

gjennomført i 2014

4.1.4 Erfjord vassverk (INV)

Utviding vassbehandlingsanlegg

Hålandsdalen. Prosjektering

Tiltak er vedtatt

gjennomført i 2014

4.2. Utbygging av nytt

kloakkrenseanlegg for Sand: (INV)

Prosjektering

Utbygging

Forprosjekt utarbeidd i

2013. Utbygging vedtatt

gjennomført i 2015 og

2016

4.3 VA-anlegg i Bogsfjorden, Erfjord.

(INV)

Utbygging i 2013 og

2014 i tråd med vedtatt

økonomiplan

4.5 VA-utbygging Mosvatnet (INV)

Ledningsanlegg vatn- og kloakk

Utbygging i 2012 – 2014

i tråd med vedtatt

økonomiplan

Nytt vassverk

Planlegging i 2013 og

2014. Utbygging i 2014

og 2015 i tråd med

vedtatt økonomiplan

Nytt kloakkanlegg

Planlegging i 2013 og

2014. Utbygging i 2014

og 2015 i tråd med

vedtatt økonomiplan

4.6 Sanering/utbetring av Rallebekken,

Sand (INV) (berre planlegging).

Prosjektet tidfesta til

2015

5. Bedrifter som utfører større arbeid for

kommunen skal dokumentera at tilsette

har tariffløn.

Side | 77

Resultatmål KOSTRA og andre rapporteringar Medarbeidarundersøking/ Innbyggjarundersøking Måltype Målinnhald Berekning av måltalet Resultat

2013

Mål

2012

Mål

2014

Kvalitet på

drikkevatnet

Syner i kva grad

innbyggjarane er

nøgde med kvaliteten

på drikkevatnet.

Resultat frå


Skår frå 1 til 6


5,4 5,1 5,1

Ryddighet og

reinhald på

offentlege stader.

Syner i kva gard

innbyggjarane er

nøgde med ryddighet

og reinhald på

offentlege stader.

Resultat frå


Skår frå 1 til 6


4,2 4,1 4,2


2013

Mål

2013

Mål

2015

Brukarundersø

kinga

Vatn og avløp

Syner i kva grad

brukarane deltek i

undersøkinga.




33 50 60

Om tenesteområdet Administrasjon og forvaltning Kjøp og sal av eigedom, administrasjon av kommunale forsikringar, ajourhald og administrasjon av det kommunale avgiftsregistret, forvaltning og utleige av kommunale utleigebustader, forvaltning av alle leigeavtalar og inn- og utleige av grunn og bygningar. Drift og vedlikehald av bygg og anlegg Det har i 2013 vore ein del ekstraordinært vedlikehald på einskilde kommunale bygg. Det er skifta ut om lag 60 m med varmtvassrøyr og gjennomført tiltak mot radon ved Sand skule, utskifting av vassrøyr på kjøleanlegget ved kulturhuset og bytta ut kjølemotorar ved kjølerom Suldal sjukeheim. I løpet av 2013 har det vore 2 innbrot ved Vinjar skule, 1 innbrot i Randåsen barnehage og herverk og forsøk på innbrot ved Suldalshallen. Ein rimeleg grei sommar værmessig, har ført til at det har gått greitt å få gjennomført planlagt utvendig maling av den kommunale bygningsmassen. Drifta av dei kommunale grøntanlegga har stort sett gått greitt. Lågare søknadsprosent blant 10-klassingane gjorde et administrasjonen av sommarvikarane gikk greitt. Drift og vedlikehald av kommunale vegar Både sommar- og vintervedlikehaldet av dei kommunale vegane har i hovudsak gått greitt i 2013. Kraftig nedbør tidleg på hausten førte til nokre flaumskadar på vegen til Rossemyr og vegen til Mostøl. Drift og vedlikehald av vatn- og avløpsanlegg Drift og vedlikehald av dei kommunale vatn- og avløpsanlegga har i hovudsak gått greitt i heile 2013.

Side | 78

Brannvern og redning, førebyggande og beredskap På beredskapssida har det til saman vore heile 29 utrykkingar i 2013. Dette er 10 meir enn året før. Av desse utrykkingane var det 14 brannar (1 husbrann, 1 garasjebrann, 1 brann i trafo, 2 bilbrannar, 2 grasbrannar og 7 pipebrannar. I tillegg har brannvesenet rykka ut på 5 trafikkulykker, 3 utrykkningar som assistanse for ambulanse. Det har vore 7 falske alarmar på bygningar og tunnelar. Tidleg på året fikk Sand brannstasjon ny brannbil. Eksisterande brannbil på Sand vart med dette flytta til Suldalsosen. Rett før sommarferien fikk Sand brannstasjon ny kommandobil med rednings- og slokkeutstyr. Rett før nyttår vart det plassert ei mobil tunnelvifte ved Sand brannstasjon. Statens vegvesen har i hovudsak kosta denne vifta. Suldal kommune har vidare vore med å finansiert ein båt til Suldal Røde Kors. Etter avtale skal båten kunne nyttast av Suldal brann- og redningsvesen ved behov. Det er og som tidlegare år gjennomført brannførebyggande arbeid i form av branntilsyn ved § 13 bygg i Suldal kommune. Vidare er gjennomført ein del kursing og brannøvingar ved eigne større kommunale bygg og ved private bedrifter. Suldal brann- og redningsvesen har vidare vore med på Aksjon bustadbrann, og deltatt på stand ved Vårslepp på Garaneset og Møgedalsmarknaden. Utbygging og investering Ved utgangen av 2013 var det framleis svært høg aktivitet når det gjeld prosjektering og gjennomføring av investerings- og utbyggingsprosjekt innan bygg og anlegg. Det er av kapasitetsmessige grunnar ein del etterslep i høve vedtatt økonomiplan. Kapasitetsutfordringane ligg i hovudsak hjå innleidde konsulentar som utfører planlegging/prosjektering og utarbeidinga av anbodsgrunnlag. Det vert for einskilde utbyggingsprosjekt ikkje tatt nok høgde for å avsette nok tid til planprosess og nødvendig tidsbruk før byggestart. Ved framtidige investeringar må ein nok i større grad legge til grunn at planprosessar, anbodsprosessar osb. treng meir tid enn tidlegare lagt opp til. Ein er nok i einskilde samanhengar for ambisiøs når det gjeld gjennomføring gav investeringsoppgåver. Meir realistiske framdriftsplanar vil på sikt føre til at ein i større grad kan unngå slike etterslep på investeringsprosjekt som ein har hatt i dei seinare åra. Tilsyn Mattilsynet har i siste halvår gjennomført tilsyn med 6 vassverk. Mattilsynet har gjennom tilsynet pålagt Suldal kommune å lage plan og sjekkliste for eigenkontroll av høgdebasseng. Denne er utarbeidd slik pålagt og gjennomførte tiltak er godkjende. Rogaland Revisjon IKS har på oppdrag frå kontrollnemnda i Suldal kommune gjennomført forvaltningsrevisjon av Styring av byggeprosjekt. Rogaland revisjon IKS har gitt Suldal kommune nokre råd for å forbetre rutinane kring gjennomføring av utbyggingsprosjekt. Kommunestyret har i ettertid gitt rådmannen i oppdrag å følgje opp tilrådingane frå Rogaland revisjon IKS. Tilbakemelding til kommunestyret i løpet av 1. halvår 2014. Avvik Tenesteområdet manglar ein del ROS-analysar og rutinar som bør innarbeidast i nytt digitalt internkontrollsystem. Tenesteområdet manglar framleis ein del rammeavtalar på innkjøp av varer og tenester. Av kapasitetsmessige grunnar har dette arbeidet ikkje blitt prioritert i 2013. Ved bistand frå ressursar sentralt i kommunen kan ein få ny framdrift i dette arbeidet.

Side | 79

Tverrfagleg- / sektorielt samarbeid Ved drift og utbygging av kommunen sine vassverk, er det tett samarbeid med Mattilsynet. Innan aktivitetsområdet brannvern, er det interkommunalt samarbeid når det gjeld akutt forureining (IUA). Det er vidare inngått ein samarbeidsavtale med Sauda brannvesen når det gjeld brannberedskap på nordsida av Hylsfjorden. Ved planlegging og gjennomføring av utbyggingsprosjekt, er det internt samarbeid med andre tenesteområde etter relevans. Brukar- /tilsettemedverknad Brukarundersøking er gjennomført på vassverk og avløpsanlegg Kompetanse Kompetanseheving gjennom året 3 brannkonstablar er under pålagt utdanning som brannkonstablar. 3 brannkonstablar har gjennomført opplæring for å kunne køyre utrykkningskøyretøy. Kompetansebehov Det vil bli gjennomført generell pålagt opplæring av brannmannskap i 2014. Arbeidsmål/ utfordringar framover Utfordringane ved tenesteområdet er ved utgangen av 2013 lik dei utfordringane ein hadde ved utgangen av 2012. Den kontortekniske og arbeidsleiande bemanninga ved tenesteområdet er i knappaste laget i høve til det arbeidsoppgåvene som er tillagt tenesteområdet. Svært høgt aktivitetsnivå når det gjeld nyinvesteringar forsterkar dette. Dei tre viktigaste utfordringane framover i prioritert rekkefølgje:

Gjennomføre omprioriteringar og finne ressursar til å levere drifts- og vedlikehaldstenester innan ulike driftsområde etter forventningar frå politisk hald, andre tenesteområde og innbyggarar og publikum forøvrig, innafor tronge økonomiske rammer.

Finne nødvendige og kvalifiserte ressursar innan eige tenesteområde og i konsulentmarknaden til å løyse og gjennomføre investeringsoppgåvene som til ei kvar tid skal gjennomførast innan vedtekne økonomiske rammer og til vedtatt tid.

Behalde og rekruttere nødvendig kvalifisert personell til å utføre oppgåver og tenester lagt til tenesteområdet.

Side | 80

Side | 81

Rekneskap 2013

14.04.2014

1a1bRekneskapskjema 1A1B

Rekneskapsskjema 1A Rekneskap 2013: Budsjett (R) 2013: Budsjett (O) 2013: Rekneskap 2012:

Skatt på inntekt og formue -85 000 000 -76 000 000 -81 126 300-82 823 984

Ordinært rammetilskot -96 354 000 -96 354 000 -93 615 329-98 841 168

Skatt på eigedom -116 200 000 -105 500 000 -105 271 641-118 315 490

Andre direkte eller indirekte skatter -68 400 000 -68 400 000 -71 366 437-69 426 387

Andre generelle statstilskot -9 163 184 -12 861 000 -10 039 020-9 051 000

Sum frie disponible inntekter -375 117 184 -359 115 000 -361 418 727-378 458 029

Renteinntekter og utbytte -7 931 000 -7 585 000 -11 268 069-8 613 683

Gevinst finansielle verktøy -1 500 000 -1 500 000 -5 424 916-8 130 059

Renteutgifter, provisjoner og andre finansutgif 7 582 491 7 585 000 8 486 7285 163 391

Tap finansielle verktøy -002 255 522

Avdrag på lån 10 425 000 10 425 000 10 474 06010 583 360

Netto finansinntekter/-utgifter 8 576 491 8 925 000 2 267 8031 258 301

Til dekning av tidligere års rekneskapsmessige -00 -00-00

Til ubundne avsetninger 72 178 796 15 732 748 41 761 78371 840 854

Til bundne avsetninger 9 413 598 150 000 10 437 20712 039 601

Bruk av tidligere års rekneskapsmessige mindr -34 289 034 -00 -18 388 350-34 289 034

Bruk av ubundne avsetninger -45 787 036 -933 748 -52 313 503-44 063 226

Bruk av bundne avsetninger -13 017 515 -437 000 -12 886 621-13 109 815

Netto avsetninger -11 501 191 14 512 000 -31 389 484-7 581 620

Overført til investeringsrekneskapet 14 118 000 12 118 000 11 108 46514 118 000

Til fordeling drift -363 923 884 -323 560 000 -379 431 941-370 663 118

Sum fordelt til drift (fra skjema 1B) 363 923 884 323 560 000 345 142 907351 043 328

Rekneskapsmessig meirforbruk/mindrefor -00 -00 -34 289 034-19 619 790

Rekneskapsskjema 1B

Rammeområde formannskapet

Formannskapet utgifter 139 257 390 81 114 000 141 787 420139 325 742

Formannskapet inntekter -25 963 165 -14 110 000 -25 897 234-30 430 211

Netto driftsramme 113 294 225 67 004 000 115 890 186108 895 531

Rammeområde levekårsutvalet

Levekårsutvalet utgifter 290 897 366 262 983 000 272 980 324293 521 774

Levekårsutvalet inntekter -48 059 848 -31 817 000 -51 666 385-55 568 136


Rammeområde LMT-utvalet

LMT-utvalet utgifter 84 860 699 58 019 000 87 657 93390 613 394

LMT-utvalet inntekter -21 718 270 -19 418 000 -23 403 479-26 442 021


Rammeområde prosjekt

Prosjekt integrering av flyktningar -6 808 000 5 111 000 -6 781 440-7 022 700

Utbetringstilskot -300 000 55 000 -00-300 000

Barnehagetilskot 470 000

1Side Suldal Kommune

Sal av konsesjonskraft, netto -18 900 000 -17 305 000 -14 689 242-22 026 508

Ikkje fordelte driftsutgifter -00-00

MVA-refusjon investering -00-00

Amortisering Rogaland Fylke -1 542 000 -1 542 000-900 000

"Motpost avskrivning" -27 800 288 -34 844 990-29 728 006

Netto driftsramme -00 -00-00

Sum fordelt 363 923 884 323 560 000 345 142 907351 043 328


Rekneskapskjema 2A2B

Rekneskapsskjema 2A Rekneskap 2013: Budsjett (R) 2013: Budsjett (O) 2013: Rekneskap 2012:

Investeringer i anleggsmidler 50 772 524 89 537 000 45 559 91151 907 461

Utlån og forskutteringer 5 944 643 5 840 000 8 718 0643 524 643

Avdrag på lån 180 000 180 000 100 77959 405

Avsetninger 1 395 306 -00 16 823 9813 088 454

Årets finansieringsbehov 58 292 473 95 457 000 71 202 73658 579 963

Finansiert slik:

Bruk av lånemidler -5 000 000 -66 774 000 -13 877 080-4 671 355

Inntekter fra salg av anleggsmidler -2 199 949 -500 000 -00-1 844 241

Tilskot til investeringer -00 -00 -6 789 000-00

Mottekne avdrag på utlån og refusj -2 487 829 -745 000 -3 289 965-3 459 673

Andre inntekter -00 -00 -00-00

Sum ekstern finansiering -9 687 778 -68 019 000 -23 956 045-9 975 268

Overført fra driftsrekneskapet -14 118 000 -12 118 000 -11 108 465-14 118 000

Bruk av avsetninger -34 486 695 -15 320 000 -36 138 225-34 486 695

Sum finansiering -58 292 473 -95 457 000 -71 202 736-58 579 963

Udekket/udisponert -00-00

Rekneskapsskjema 2B - investeri

Formannskapet 5 797 639 5 797 000 6 863 5652 651 594

Levekårsutvalet 16 633 901 30 700 000 17 864 17021 158 484

LMT-utvalet 28 340 984 53 040 000 20 832 17628 097 383

Sum investeringer i anleggsmidle 50 772 524 89 537 000 45 559 91151 907 461


HOVUDOVERSIKT DRIFTSREKNESKAP 25. april 2014

Tekst Rekneskap Budsjett Rekneskap f år

Driftsinntekter

Bruker betalinger -15 075 777,24 -14 833 265 -14 309 019,73

Andre Salgs og leigeinntekter -26 830 784,35 -27 462 575 -25 681 810,51

Refusjonar -70 740 142,58 -54 197 282 -62 970 512,37

Rammetilskot frå staten -98 841 168,00 -96 354 000 -93 615 329,00

Andre statlige tilskot -9 051 000,00 -9 163 184 -10 039 020,00

Andre overføringar -22 199 744,70 -18 906 832 -14 912 277,19

Inntekts- og formueskatt -82 823 984,36 -85 000 000 -81 126 300,02

Eigedomsskatt -118 315 490,04 -116 200 000 -105 271 640,79

Andre direkte og indirekte skattar -69 426 387,00 -68 400 000 -71 366 437,00

Sum driftsinntekter -513 304 478,27 -490 517 138 -479 292 346,61

Driftsutgifter

Lønsutgifter 249 306 511,48 251 208 941 238 258 059,60

Sosiale utgifter 65 708 131,65 74 344 684 52 459 312,40

Kjøp av varer og tj. Som inngår i prod. 74 038 549,20 69 999 494 75 205 640,25

Kjøp av varer og tj som erstatter prod. 14 852 998,86 16 045 311 15 762 147,39

Overføringar 78 409 859,07 64 309 077 76 478 801,40

Avskrivningar 29 728 006,31 27 800 288 34 844 990,26

Fordelte utgifter -2 413 543,96 -2 508 767 -2 718 831,27

Sum driftsutgifter 509 630 512,61 501 199 028 490 290 120,03

Driftsresultat -3 673 965,66 10 681 890 10 997 773,42

Finansinntekter

Renteinntekter og utbytte -8 613 682,64 -7 931 000 -11 268 068,50

Gevinst finansielle instrument -8 130 059,45 -1 500 000 -5 424 915,78

Mottekne avdrag på utlån -5 428 797,15 -5 382 562 -1 840 070,00

Sum eksterne finansinntekter -22 172 539,24 -14 813 562 -18 533 054,28

Finansutgifter

Renteutgifter og låneomkostningar 5 163 390,51 7 582 491 8 486 728,22

Tap finansielle instrument 2 255 522,52 -00 0,00

Avdrag på lån 10 583 360,00 10 425 000 10 474 060,00

Sosial og næringsutlån 11 416 068,00 11 307 660 9 411 467,44

Sum Eksterne finansutgifter 29 418 341,03 29 315 151 28 372 255,66

Resultat ekst. finanstransaksjonar 7 245 801,79 14 501 589 9 839 201,38

Motpost avskrivningar -29 728 006,31 -27 800 288 -34 844 990,26

Netto driftsresultat -26 156 170,18 -2 616 809 -14 008 015,46

Interne finanstransaksjonar

Bruk av udisponert fra tidligere år -34 289 034,17 -34 289 034 -18 388 350,43

Bruk av disposisjonsfond -44 063 226,21 -45 787 036 -52 313 503,00

Bruk av bundne fond -13 109 814,88 -13 017 515 -12 886 621,00

Bruk av likviditetsreserven 0,00 -00 0,00

Sum bruk av avsetjingar -91 462 075,26 -93 093 585 -83 588 474,43

Overført til inv rekneskapet 14 118 000,00 14 118 000 11 108 465,46

Avsett til dekning frå tidligere år 0,00 -00 0,00

Avsett til disposisjonsfond 71 840 853,92 72 178 796 41 761 783,26

Avsett til bundne fond 12 039 601,41 9 413 598 10 437 207,00

Avsett til likviditetsreserven 0,00 -00 0,00

Sum avsetjinger 97 998 455,33 95 710 394 63 307 455,72

Udisponert over-/underskot -19 619 790,11 -00 -34 289 034,17


HOVUDOVERSIKT INVESTERING25. april 2014

Tekst Rekneskap Budsjett Rekneskap f år

HOVUDOVERSIKT

Inntekter

Salg av driftsmidlar og fast eigedom -143 971,21 -500 000 -143 971,21

Andre salgsinntekter 0,00 -00 0,00

Refusjonar -2 807 439,88 -1 742 829 -2 406 620,38

Statlige overføringar 0,00 -00 0,00

Andre overføringar 0,00 -00 -6 789 000,00

Renteinntekter og utbytte 0,00 -00 0,00

Sum Inntekter -2 951 411,09 -2 242 829 -9 339 591,59

Utgifter

Lønsutgifter 324 206,92 -00 194 134,20

Sosiale utgifter 92 833,51 -00 52 206,62

Varer og tjenester i komm.eigenprod 44 490 659,22 50 772 524 38 685 845,52

Kjøp av tjenester som erstattar eigenprod. 0,00 -00 0,00

Overføringar 6 999 761,34 -00 6 627 724,41

Renteutgifter og omkostningar 0,00 -00 0,00

Fordelte utgifter 0,00 -00 0,00

Sum Utgifter 51 907 460,99 50 772 524 45 559 910,75

Finanstransaksjonar 0,00 -00 0,00

Avdrag på lån 59 405,00 180 000 100 779,49

Utlån 2 580 000,00 5 000 000 7 890 000,00

Aksjekjøp 944 643,00 944 643 828 064,00

Avsett til ubundne investeringsfond 3 088 454,42 1 395 306 7 312 087,00

Dekning av tidlegare års udekka 0,00 -00 9 511 894,49

Avsett til bundne fond 0,00 -00 0,00

Avsett til likviditetetsreserven 0,00 -00 0,00

Sum Finanstransaksjonar 6 672 502,42 7 519 949 25 642 824,98

Finansieringsbehov 55 628 552,32 56 049 644 61 863 144,14

Dekka slik :

Bruk av lån -4 671 354,61 -5 000 000 -13 877 080,01

Mottekne avdrag -652 233,00 -745 000 -883 344,93

Salg av aksjer -1 700 269,71 -1 699 949 -1 700 269,71

Overført frå driftsrekneskapet -14 118 000,00 -14 118 000 -11 108 465,46

Bruk av disposisjonsfond -27 346 695,00 -27 346 695 -36 095 244,94

Bruk av ubundne investeringsfond -7 140 000,00 -7 140 000 -42 980,01

Bruk av bundne fond 0,00 -00 0,00

Bruk av likviditetsreserve 0,00 -00 0,00

Udekka 0,00 -00 0,00

Sum finansiering -55 628 552,32 -56 049 644 -63 707 385,06


HOVEDOVERSIKT BALANSE

Tekst Rekneskap 2013: Andel Rekneskap 2012 Andel

HOVUDOVERSIKT BALANSEREKNESKAP

(Eigedelar, Gjeld og Eigenkapital)

EIGEDELAR

ANLEGGSMIDLAR 76 1 114 802 233,14 761 199 888 679,91

Fast eigendommer og anlegg 43 628 530 659,23 61650 079 581,69

Utstyr, maskinar og transportmidlar 2 23 408 673,85 322 906 324,31

Utlån 3 41 835 687,06 249 750 724,91

Pensjonsmidlar 27 400 795 209,00 32456 155 402,00

Aksjar og andelar 1 20 232 004,00 220 996 647,00

OMLØPSMIDLAR 24 345 942 454,50 24330 451 597,60

Premieavvik 1 9 779 849,00 26 860 526,00

Kortsiktige fordringar 3 37 560 212,27 1342 700 260,89

Aksjar og andelar 1 20 084 787,18 725 798 788,68

Sertifikatar 0 0,00 -0,00

Obligasjonar 5 72 358 396,43 2174 901 977,80

Kasse, postgiro, bankinnskot 14 206 159 209,62 57180 190 044,23

SUM EIGEDELAR (linje 1+3) 100 1 460 744 687,64 1001 530 340 277,51

EIGENKAPITAL

BOKFØRT EIGENKAPITAL

SUM BOKFØRT EIGENKAPITAL 45 -668 712 276,53 46-657 961 729,27

Disposisjonsfond 9 -136 417 188,97 23-136 848 121,68

Bundne Driftsfond 3 -41 925 804,18 4-40 855 590,71

Ubundne investeringsfond 1 -9 889 392,38 1-5 837 846,80

Bundne investeringsfond 0 0,00 -0,00

Rekneskapsmessige mindreforbruk 2 -34 289 034,17 1-19 619 790,11

Rekneskapsmessige meirforbruk 0 0,00 -0,00

Udekka 0 0,00 -0,00

Likviditetsreserve 0 0,00 -0,00

Kapitalkonto 31 -446 190 856,83 68-459 416 793,99

Prinsippavvik 0 4 616 414,02 -14 616 414,02

GJELD 0 0,00 540,00

LANGSIKTIG GJELD 47 -679 559 433,83 87-801 522 588,83

Pensjonsforplikting 35 -509 421 788,00 70-587 253 708,00

Ihendehavarobligasjonar 0 0,00 -0,00

Sertifikatlån 0 0,00 -0,00

Andre lån 12 -170 137 645,83 30-214 268 880,83

KORTSIKTIG GJELD 8 -117 089 391,30 7-70 855 959,40

Kassakreditt 0 0,00 -0,00

Anna kortsiktig gjeld 8 -117 089 391,30 100-70 855 959,40

Premieavvik 0 0,00 -0,00

SUM GJELD OG BOKFØRT EIGENKAPITAL 100 -1 465 361 101,66 100-1 530 340 277,50

MEMORIAKONTO

Ubrukte låmemidlar 3 164 523,7853 267 169,17

Andre memoriakonti 0,00-0,01

Motkonto for memoriakonti -3 164 523,78-53 267 169,17

Øyvind Valen Arnfinn Gundersen

rådmann kommunekasserar

Sand 27.03.2013


NOTER TIL REKNESKAPEN 2013 – SULDAL KOMMUNE

Noter til rekneskapen 2013 Side 7

Oversikt noter

Forskriftsbestemte noter: Note 1: Arbeidskapital Note 2: Pensjoner Note 3: Garantiansvar Note 4: Fordringar og gjeld til kommunale føretak, bedrifter og samarbeid Note 5: Aksjar og andeler i varig eie Note 6: Avsetning og bruk av fond Note 7: Kapitalkonto Note 8: Sal av finansielle anleggsmidlar Note 9: Interkommunalt samarbeid etter kommuneloven § 27 Andre noter iht. god kommunal regnskapsskikk (GKRS bestemte): Note 10: Spesifikasjon av vesentlige poster i regnskapet Note 11: Vesentlige transaksjonar Note 12: Anleggsmidlar Note 13: Investeringsoversikt Note 14: Marknadsbaserte finansielle omløpsmidlar Note 16: Langsiktig gjeld og avdrag Note 18: Rekneskapsmessig meirforbruk/ mindre forbruk… Note 20: Sjølvkostområde Note 21: Antall årsverk og ytingar til leiende personar og revisor Andre aktuelle noter: Note 24: Utgiftsført estimert tap på krav Note 25: Netto driftsresultat Note 26: Organisering Note 27: Rekneskapsprinsipp mm



Del 1 Endring i arbeidskapital driftsrekneskapen 2013 2012

Tilvekst av midler Konto

Inntekter driftsdel (kontoklasse 1) SUM(600:670; -513 304 478 -479 292 347

700:780;800:895)

Inntekter investeringsdel (kontoklasse 0) SUM(600:670; -2 951 411 -9 195 620

700:770;800:895)

Innbetalinger ved eksterne f inanstransaksjoner SUM(900:929) -29 196 397 -33 293 479

Sum Tilvekst av midler S -545 452 286 -521 781 446

Bruk av midler

Utgifter driftsdel (kontoklasse 1)

SUM(010:285;300

:480) -690 479 902 506 455 445 130

Utgifter investeringsdel (kontoklasse 0)

SUM(010:285;300

:480) -690 51 907 461 45 559 911

Utbetalinger ved eksterne f inanstransaksjoner SUM(500:529) 33 002 389 37 191 099

Sum bruk av midler 564 812 356 538 196 140

Tilvekst-bruk av midler U=W 19 360 070 16 414 693

Endring i ubrukte lånemidler

Bal: 2.91(Rt) -

2.91(Rt-1) 50 102 645 -10 230 680

Endring i arbeidskapital V -30 742 575 26 645 373

Del 2 Endring i arbeidskapital balansen

Tekst Konto

Omløpsmidler 2.1 330 451 598 345 942 455

Endring kortsiktige fordringer 2.13 - 2.17 5 140 049 1 865 158

Endring aksjer og andeler 2.18 5 714 002 282 194

Premieavvik 2.19 -2 919 323 3 671 765

Endring sertif ikater 2.12 0 0

Endring obligasjoner 2.11 2 543 581 6 720 806

Endring betalingsmidler 2.10 -25 969 165 3 098 725

Endring omløpsmidler -15 490 857 15 638 647

Kortsiktig gjeld 2.3 -117 089 391

Endring kassekredittlån 2.31 0 0

Endring anna kortsiktig gjeld 2.32 - 2.38 46 233 432 -42 267 732

Premieavvik 2.39 0 0

Endring arbeidskapital30 742 575 -26 645 373

NOTE nr. 1 Endring i arbeidskapital

Endring medfører auke i arbeidskapital med kr 30 742 575,-.

Arbeidskapitalen er ein av nøkkelstorleikane som gir uttrykk for likviditeten i kommunane.

Problemet med omgrepet ”arbeidskapital” er at ein del av omløpsmidlane er øyremerka eller på

annan måte bundne opp av lovar og reglar, og kan derfor ikkje nyttast fritt etter kommunen sine

eigne ønskje. Dette gjeld til dømes ulike bundne fondsmidlar. Slike midlar bør trekkjast frå når

arbeidskapitalen blir analysert. Den resterande (”frie”) delen av arbeidskapitalen er det vanleg å

kalla driftsdelen av arbeidskapitalen eller grunnlikviditeten.



Note 2 Pensjon (FKR § 5 nr.2)

Generelt om pensjonsordningene i kommunen

Kommunen har kollektive pensjonsordninger i Kommunal Landspensjonskasse (KLP) og Statens pensjonskasse (SPK) som sikrer

ytelsesbasert pensjon for dei tilsette.

Pensjonsordninga omfattar alders-, uføre-, ektefelle-, barnepensjon samt AFP/tidligpensjon og sikrar alders- og uførepensjon

med samla pensjonsnivå på 66% saman med folketrygda. Pensjonane samordnast med utbetaling frå NAV.

Regnskapsføring av pensjon

Etter § 13 i årsregnskapsforskriften skal driftsregnskapet belastes med pensjonskostnader som er beregnet ut fra langsiktige

forutsetninger om avkastning, lønnsvekst og G-regulering. Pensjonskostnadene beregnes på en annen måte enn

pensjonspremien som betales til pensjonsordningen, og det vil derfor normalt være forskjell mellom disse to størrelsene.

Forskjellen mellom betalt pensjonspremie og beregnet pensjonskostnad betegnes premieavvik, og skal inntekts- eller utgiftsføres i

driftsregnskapet. Premieavviket tilbakeføres igjen neste år.

Bestemmelsene innbærer også at beregnede pensjonsmidler og pensjonsforpliktelser er oppført i balansen som henholdsvis

anleggsmidler og langsiktig gjeld.

Økonomiske forutsetninger (§13-5):

KLP SPK Andre

Forventet avkastning pensjonsmidler

5,00 % 4,35 %

Diskonteringsrente

4,00 % 4,00 %

Forventet årlig lønnsvekst

2,87 % 2,87 %

Forventet årlig G- og pensjonsregulering

2,87 % 2,87 %



Pensjonskostnad (F § 13-1, C) 2013 2012

27 563 516 23 484 200

22 168 287 21 211 243

-20 864 677 -19 773 592

1 580 827 1 776 235

28 867 126 25 247 968

36 650 960 35 866 743

-6 203 007 -8 842 540

Pensjon Arb gj avg Pensjon Arb gj avg

574 689 133 60 917 048 499 010 923 52 895 157

-456 155 402 -48 352 473 -400 795 209 -42 484 292

118 533 731 12 564 575 98 215 724 10 410 865

-6 203 007 -657 519 -8 842 540 -937 309

-8 842 540 -937 309 -5 522 680 -585 404

2 639 533 279 790 -3 319 860 -351 905

Spesifikasjon av estimatavvik

Pensjonsmidler Pensjons

forpliktelser

Pensjonsmidler Pensjons

forpliktelser

-400 795 209 499 010 933 -357 987 174 465 398 308

413 401 207 -538 137 945 362 921 488 -444 225 548

12 605 998 -39 127 012 4 934 314 21 172 760

-12 605 998 39 127 012 -4 935 314 -21 172 760

Akkumulert estimatavvik 31.12 dette år

Akkumulert premieavvik pr. 31.12

Faktiske midler/forpliktelser (31.12. forrige år)

Estimerte midler/forpliktelser (01.01. dette år)

Årets estimatavvik (01.01.)

Akkumulert avvik tidligere år (01.01. dette år)

Amortisert avvik dette år

Netto pensjonsforpliktelser pr 31.12.

Årets premieavvik

Sum premieavvik tidligere år (pr. 01.01.)

Sum amortisert premieavvik dette året

2013 2012

Årets premieavvik

Brutto påløpte pensjonsforpliktelser pr.31.12.

Pensjonsmidler pr. 31.12.

Spesifikasjon av samlet pensjonskostnad, premieavvik pensjonsforpliktelser og estimatavvik (tall i

hele kroner)

2013 2012Pensjonsmidler, pensjonsforpliktelser,

akkumulert premieavvik (F § 13-1, E)

Årets pensjonsopptjening, nåverdi

Rentekostnad av påløpt pensjonsforpliktelse

- Forventet avkastning på pensjonsmidlene

Administrasjonskostnader

Netto pensjonskostnad (inkl. adm.)

Betalt premie i året



Forfallsdato

Gitt overfor - navn 2013 2012

A1. Suldal Bustadstiftelse * 677 560 699 420 01.08.04 - 01.08.44

A3. Suldal Bustadstiftelse * 881 230 909 660 01.08.04 - 01.08.44

Sum garantiansvar 1 558 790 1 609 080

Samla garantier tilsette - -

Del av garanti for adm leiar - -

B1. Film og Kino 144 148 174 871 01.01.2018

B2. Ryfylke Miljøverk IKS **

Totalt garantibeløp alle garantier 1 702 938 1 783 951

Beløp pr. 31.12.

Note 3 Kommunens garantiansvar (FKR § 5 nr. 3)

* Garantiansvaret vert redusert med 1/40 årlig av opprinneleg garantibeløp. I tillegg kjem udekka krav og evt renter og omkostningar på desse** Kommunen er ansvarleg for sin andel av dei totale forpliktingane for selskapet

Note 4 Fordringer og gjeld til kommunale foretak, bedrifter og

samarbeid jf. kommuneloven §§ 11 og 27 (FKR § 5 nr. 4)

Kommunal virksomhet - navn:

Fordringer Gjeld Fordringer Gjeld

4 094 971 2 317 928 4 135 013 4 403 835

- - - 207 362

- - - 2 925

- 188 100 - 181 087

- 156 250

- - - -

4 094 971 2 506 028 4 135 013 4 951 459

0 0 0 -

0 0 0 -

101690 - Rygjatun Eigedom as

Kortsiktige poster

31.12.2013 31.12.2012

103850 - Suldal elverk

Sum langsiktige poster

101518 - Rogaland Revisjon IKS

102254 - Ryfylke-kommunene IKS

Sum kortsiktige poster

Langsiktige poster

102298 - Ryfylke Miljøverk Iks



Selskap Totalt

antall

aksjer

Antall aksjer

Suldal

Kommune

Bokført verdi

2013

Bokført verdi

2012

Endring

22168010 SULDAL NÆRINGSUTVIKL 1000 1000 1 000 000 1 000 000 -

22168030 BIBLIOTEKSENTRALEN 3 3814 3 3 3 -

22168050 KOMMUNEKRAFT A/S 320 1 1 000 1 000 -

22168060 A/S HAUKELIVEGEN 350 10 10 000 10 000 -

22168090 REISEMÅL RYFYLKE A/S 680 60 60 000 60 000 -

22170040 RYGJA EIGEDOM AS 6900 6900 8 100 001 8 100 001 -

2217005 0 SULDALSPOSTEN A/S 500 170 139 000 139 000 -

22170060 NORSK BANE AS 10159 1200 1 232 000 1 232 000 -

22170070 HAUGALAND HMS-SENTER 182000 7713 - 180 000 -180 000

22170080 RYSTEG A/S 1833 413 250 000 250 000 -

22170100 LYSEFJORDEN UTVIKLIN 500 8 49 600 49 600 -

22170110 BYGGOPP ROGALAND A/S 500 1 1 000 1 000 -

22170120 SULDAL VEKST A/S 900 243 243 000 243 000 -

22170130 GULLINGEN UTVIKLINGSSELSKAP A/S 317043 11619 23 238 23 238 -

Totalsum 11 108 842 11 288 842 -180 000

Note 5 - Finasielle anleggsmidler

Aksja sin verdi pr 31.12. er regulert til likningsverdi der slik verdi er berekna. Dei andre er lik kjøpsverdi.Det kan av denne grunn være aksjer som har anna marknadsverdi enn den bokførte verdi i rekneskapen.



2013 2012

Avsetninger 86 968 909 59 511 077

Bruk av avsetninger -91 659 736 -101 338 349

Til avsetning senere år - -

Netto avsetninger -4 690 827 -41 827 272

Beholdning 01.01 136 417 189 183 064 154

Bruk av fondet i drif tsregnskapet -44 063 226 -52 313 503

Bruk av fondet i investeringsregnskapet -27 346 695 -36 095 245

Avsetninger til fondet 71 840 854 41 761 783

Beholdning 31.12 136 848 122 136 417 189

Beholdning 01.01 41 925 804 44 375 218

Bruk av fondene i driftsregnskapet -13 109 815 -12 886 621

Bruk av fondene i investeringsregnskapet

Avsetninger til fondene 12 039 601 10 437 207

Beholdning 31.12 40 855 590 41 925 804

Beholdning 01.01 9 889 392 2 620 285

Avsetninger til fondene 3 088 454 7 312 087

Bruk av fondene i investeringsregnskapet -7 140 000 -42 980

Beholdning 31.12 5 837 846 9 889 392

Beholdning 01.01 - -

Avsetninger til fondene - -

Bruk av fondene i investeringsregnskapet - -

- -

Negative avsetninger vises med - foran.

Note 6 Avsetning og bruk av fond (FKR § 5 nr. 6)

Beholdning 31.12

Samlede avsetninger og bruk av

avsetninger i året

Del 1 - Disposisjonsfond

Del 2 - Bundne driftsfond

Del 3 - Ubundne investeringsfond

Del 4 - Bundne investeringsfond

Behaldning 31.12 på bundne drif tsfond syner kr 40,9 mill. Bruk av desse midlane, kan kun skje til bestemte føremål, og kan ikkje endrast av kommunestyret.

Behaldning 31.12 Ubundne investeringsfond kr 5,8 mill, er avsettingar som kan nyttast til investeringsføremål. Kommunestyret kan ha vedteke bruk av desse midlane, men dette kan gjerast om.

Behaldning 31.12 Disposisjonsfond syner kr 136,8 mill. Desse midlane er til fri disposisjon for kommunestyret til drifts- og investeringsformål. Kommunestyret har gjort vedtak om disponering av kr 82,6 mill. Disponering til andre føremål, krev nytt vedtak av kommunestyret. For den resterande del av midlane i fondet, kr 54,2 mill er det ikkje gjort vedtak om disponering til konkrete føremål



(Summar i heile tusen) 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Avsetj. nybygg/nyanlegg 29.372 24.054 17.909 16.272 1.619 1.619

Næringsfondet Ulla/Førre 26.872 24.122 28.722 19.767 21.467 24.237

Ulla/Førre sikringsfond 4.946 4.475 6.475 6.475 6.475 6.475 Næringsf. Innv., ikkje utb. lån 3.025 7.325 4.200 12.555 9.105 3.805

Fiskefond 1.055 1.096 1.133 1.163 1.097 977

Gamleheims-/eldrebust.fnd. 1) 843 790 747 744 746 740 Viltfond 320 328 375 407 367 501

Skjønnsmidlar barnehage 2) 4.614 5.036 5.990 2.964 1.527 517

Ubunde investeringsfond 805 7.093 166 166 7.305 1.460 Disposisjonsfond 3) 11.496 35.166 48.938 72.328 65.201 74.467

Kommunikasjonsfond 4) 24.383 30.008 44.119 51.619 19.112 7.612

Utdanningsfond 2.416 2.436 2.456 2.476 2.496 2.287 Disposisjonsfond driftsprosj.5) 5.089 4.563 5.619 6.754 6.089 10.276

Introduksjonstenesta 3.667 4.994 6.792 7.395 8.775

Bustadfond (invst.fond) 6) 2.475 4.482 3.983 2.411 2.411 3.640 Bustadfond (driftsfond) 6) 2.017 0 0 0 0

Alternativ energi 350 260 350 133 133 184

Tilskot til straumframføring 1.264 1.376 1.626 1.860 1.965 1.851 Rente- /kursreguleringsfond 7.914 7.914 8.636 8.636 8.636 8.636

AFP fond 1.896 2.025 2.025 2.025 2.025 2.025

Premieavviksfond 6.615 5.259 6.419 6.108 9.780 6.861 Spelemiddelfond 1.500 1.219

Div. mindre fond 7.959 9.777 10.473 8.404 11.781 15.376

Delsum fond 143.709 179.830 205.355 230.059 188.232 183.540

Udisponert overskot 8.004 7.405 43.470 18.388 34.289 19.620

Likviditetsreserve 1.863 0 0 0 0

Prinsippavvik 2.381 -4.616 -4.616 -4.616 -4.616 -4.616

Sum 155.957 182.619 244.209 243.831 217.905 198.544

NÆRINGSFONDET ULLA-FØRRE - REKNESKAPSOVERSYN 2013

Utlån pr. 01.01. 30 168 122 22 641 078

Utlån i året 11 115 660 9 100 000

Sum 41 283 782 31 741 078

Avdrag fakturert i året 5 190 562 1 595 368

Opp-/ned-skriving av lånesaldo: (tbf. Tap) -22 412

Lånesaldo pr. 31.12. 36 093 220 30 168 122

Sum konto 2222001210 36 093 220 30 168 122

Sum ubetalte renter og avdrag 31.12. 855 604 178 618

Ulla-Førre lånefond

Saldo pr 01.01. 21 467 063 19 767 063

Netto tilført/brukt i året 2 924 902 1 700 000

Saldo pr 31.12. (kto. 2510801480) 24 391 965 21 467 063

Saldo pr. 31.12. 24 391 965 18 067 063

Del av fond, ikkje til disposisjon (10%) 2 439 197 1 806 706

Disponibelt av fondet før utlån 21 952 769 16 260 357

Løyvde, ikkje utbetalte lån pr. 31.12. (kto 25108001510) 3 805 000 9 105 000

Til rådvelde pr 31.12. 21 952 769 16 260 357

Ulla-Førre sikringsfond

Saldo pr. 01.01. 6 475 276 6 475 276

Endring i året 0 0

6 475 276 6 475 276

Brukt av fondet i året:

Nedskriving av lån

Saldo pr 31.12. (kto. 2510801490) 6 475 276 6 475 276

2013 2012



Oversikt handsama saker og utlån pr år:

Ulla-Førre næringsfond 2009 2010 2011 2012 2013

Tal utlån 5 6 5 6 3

Samla utlån 5 050 6 975 11 905 5 300 5 815

Utbetalte lån 1 100 2 775 2 850 2 600 11 115

Innvilga ikkje utbetalt 3 950 4 200 9 055 3 050 3 805

Utbetalt tidl. løyving 1 550 4 450 700 6 500 5 300

Tilbakeført til drift - 675 - - -

Motteke avdrag 2 219 744 999 1 595 5 190

Auke/red. i fondskap. -2 750 4 600 -8 955 1 700 2 770

Tal tilskot 1 3 6

Løyvde tilskot - - 550 340 1 450



DEBET KREDIT

1 Saldo 01.01 (kapital) 446 190 857

FRÅ AKSJAR OG ANDELAR 2.21 FRÅ AKSJAR OG ANDELAR 2.21

10 Nedskrivning aksjer/andeler 0 15 Kjøpsverdi av aksjer/andeler 0

11 Salg av aksjer 180 000 16 Pensjonsmidler 55 360 193

17 Aktivert egenkapitalinnskudd KLP 944 643

FRÅ UTLÅN 2.22 - 2.23 FRÅ UTLÅN 2.22 - 2.23

20 Avdrag sosiale utlån 237 735 25 Aktivering av sosiale utlån 300 408

21 Avskriving sosiale utlån 500 26 Aktivering av andre utlån 2 580 000

22 Avdrag på andre utlån 652 233 26b Aktivering av andre utlån 0

23 Avskriving på andre utlån 0 27 Aktivering av næringsfondslån 11 115 660

24 Avdrag næringsfondslån 5 190 562

Avskriving næringfondslån 0

28 Nedskriving av utlån 0

FRÅ UTSTYR, TRANSP. OG MASKINAR 2.24-2.25 FRÅ UTSTYR, TRANSP. OG MASKINAR 2.24-2.25

30 Ordinære avskrivingar 5 474 684 35 Aktivering av kjøpsverdi 4 972 334

31 Ekstraodinære avskrivingar 0 36 Ekstraordinær oppskriving 0

32 Avskriving restverdi v/salg 0

FRÅ FASTE EIGEDOMMAR OG ANLEGG 2.27-2.29 FRÅ FASTE EIGEDOMMAR OG ANLEGG 2.27-2.29

41 Ordinære avskrivingar 24 888 653 44 Aktivering av kjøpsverdi 46 437 575

42 Ekstraodinære avskrivingar

43 Avskriving restverdi v/salg 0

FRÅ LANGSIKTIG GJELD 2.41-2.49 FRÅ LANGSIKTIG GJELD 2.41-2.49

70 Pensjonsforpliktelse 77 831 920 75 Avdrag på lån 10 642 765

FRÅ BEVILGNINGSREKNESKAPEN, BRUK AV LÅN FRÅ BEVILGNINGSREKNESKAPEN, BRUK AV LÅN

91 Bruk av lån 4 671 355 92 Nedskriving

99 Utgående beholdning 31.12. 459 416 794

578 544 435 578 544 435

Note 7 Kapitalkonto (FKR § 5 nr. 7)



2013

- 180 000,00

- 2 046 583,00

- 346 313,00

- 1 700 270,00

- 2 046 583,00 Sum inntektsført salgssum

Inntektsført i driftsregnskapet

Inntektsført i investeringsregnskapet

Note 8 Salg av finansielle anleggsmidler (FKR § 5 nr. 8)

Utbyttegrunnlag (7713 aksjer i 2012 )

Salgssum

(FKR § 12 nr. 3)

Interkommunalt tiltak jf. koml § 27 / § 28Introduksjons

tenesta

Introduksjon

stenesta

Introduksjon

stenesta

2013 2012 2011

Inri 7 022 700 6 781 440 7 424 000

Overføring frå Sauda kommune 4 958 720 9 869 518 8 704 446

Resultat av overføringer 11 981 420 16 650 958 16 128 446

Samarbeidets egne inntekter 737 525 1 456 578 1 397 254

Samarbeidets driftsutgifter 11 043 865 17 457 634 17 138 953

Resultat av virksomheten 1 675 080 649 902 386 747

Disponering av resultatet: 1 675 080 649 902 386 747

Tilbakeført deltaker kommunene - - -

Overført til neste driftsår - - -

Udisponert overskott 1 675 080 649 902 386 747

Samarbeidet er avvikla 31.08.2013

Rekneskap for interkommunale samarbeid etter kommuneloven (koml) § 27/ § 28 skal inngå i årsrekneskapen til den

kommunen kor samarbeidet har sitt hovedkontor. Årsrekneskapen omfatter rekneskap for slike samarbeid jf.

regnskapsforskriften § 12 nr. 3, og utgjør følgende

Note 9 Interkommunalt samarbeid etter kommuneloven

§ 27 / § 28

Note 10 Spesifikasjon av vesentlige postar i rekneskapen

Det er utgiftsført kr 30 000 000,- i tilskot til Statens vegvesen for bygging av Sandsfjord bru. Frå Ryfylkefondet er det motteke kr

10 000 000,- i tilskot til same formål.

Note 11 Vesentlige transaksjonar

Bundet fond for skjønnsmidler barnehage er i 2013 redusert med kr. 1 mill.

2 fleire ressurskrevjande brukarar og refusjon for vikarar gir ein inntekt på kr. 2 386 000 meir enn budsjettert.

Overskot på avlaupssektoren er avsett til bunde fond med kr. 0,90mill. Mindreforbruk konsesjonsavgifter kr. 2 mill avsett til

bunde fond.

Suldal kommune har ansvar for administrasjon av introduksjonstenesta i Sauda og Suldal. Samarbeidet er i løpet av 2013

avvikla.



Tekst

Kontor- og

Datamaski

Maskiner og

Anleggsm

Inventar og

utstyr

Transportmidler

o_l_

Anlegg under

utførel 224..

Tilvekstkost 36 007 815 1 191 450 16 808 512 8 860 344 10 493 135

Akkumulerte avskrivningar -30 048 943 -433 447 -12 174 123 -7 296 068 -

BokfVrd Rårst 5 958 872 758 003 4 634 389 1 564 276 10 493 135

Tilgang i rekneskapsåret 6 536 391 191 575 1 215 182 574 604 -3 545 418

Avgang i rekneskapsåret* - - - - -

Avskrivningar i rekneskapsåret -1 838 546 -95 183 -3 127 521 -413 434 -

Opp-nedskrivningar - - - - -

Aktivering anlegg under arbeid 6 536 391 191 575 1 215 182 574 604 -10 467 648

Behaldning 31.12. 10 656 716 854 396 2 722 049 1 725 446 6 947 717

Tekst

Renseanlegg,

Pumpest

Tekniske anlegg

VANN

Tekniske anl_

AVLØP

Ledningsnett

(VANN)

Ledningsnett

(AVLØP)

Tilvekstkost 80 600 94 874 864 25 494 749 10 806 638 58 107

Akkumulerte avskrivningar -80 600 -45 237 048 -19 969 402 -6 815 487 -4 358

BokfVrd Rårst - 49 637 815 5 525 347 3 991 151 53 749

Tilgang i rekneskapsåret 140 657 1 940 916 3 151 437 2 022 104 2 270 310


Avskrivningar i rekneskapsåret - -5 048 774 -665 801 -214 552 -1 453


Aktivering anlegg under arbeid 140 657 1 940 916 3 151 437 2 022 104 2 270 310

Behaldning 31.12. 140 657 46 529 957 8 010 983 5 798 704 2 322 606

Tekst Skoler Barnehager Idrettsanlegg

Sykehjem og

andre in

Kulturbygg,

Brannsta

Tilvekstkost 288 989 423 141 189 76 938 902 140 817 815 6 187 236

Akkumulerte avskrivningar -139 997 755 -3 584 -25 539 380 -51 651 888 -2 782 816

BokfVrd Rårst 148 991 668 137 605 51 399 522 89 165 927 3 404 420

Tilgang i rekneskapsåret 899 610 14 280 313 5 239 707 700 934 -


Avskrivningar i rekneskapsåret -5 071 461 -3 529 -1 860 205 -2 821 080 -70 132


Aktivering anlegg under arbeid 899 610 14 280 313 5 239 707 700 934 -

Behaldning 31.12. 144 819 817 14 414 389 54 779 024 87 045 780 3 334 288

Tekst Boliger

Forretnings-,

Lager- Veier

Kaier og andre

anleg Tomt

Tilvekstkost 46 792 773 105 920 581 57 163 943 78 901 950 54 838 479

Akkumulerte avskrivningar -19 108 862 -30 795 056 -18 880 488 -36 334 499 -10 002 094

BokfVrd Rårst 27 683 911 75 125 524 38 283 455 42 567 451 44 836 385

Tilgang i rekneskapsåret 1 544 557 2 000 000 9 888 859 2 351 467 662 383

Avgang i rekneskapsåret* - - - - -2 563 014

Avskrivningar i rekneskapsåret -1 268 985 -2 171 482 -1 260 832 -1 867 352 -


Aktivering anlegg under arbeid 1 544 557 2 000 000 8 732 268 2 351 467 662 383

Behaldning 31.12. 27 959 482 74 954 043 46 911 482 43 051 566 42 935 753

Tekst Kunst

Anlegg under

utførel 227.. Sum

Tilvekstkost 363 526 47 537 335 1 109 269 365

Akkumulerte avskrivningar - -174 131 -457 330 032

BokfVrd Rårst 363 526 47 363 204 651 939 333

Tilgang i rekneskapsåret - -655 679 51 409 909

Avgang i rekneskapsåret* - - -2 563 014

Avskrivningar i rekneskapsåret - - -27 800 322

Opp-nedskrivningar - - -

Aktivering anlegg under arbeid - -43 986 767 -

Behaldning 31.12. 363 526 46 707 525 672 985 906

NOTE nr. 12 - Anleggsmidler



Tekst Kunst

Anlegg under

utførel 227.. Sum

Tilvekstkost 363 526 47 537 335 1 109 269 365

Akkumulerte avskrivningar - -174 131 -457 330 032

BokfVrd Rårst 363 526 47 363 204 651 939 333

Tilgang i rekneskapsåret - -655 679 51 409 909

Avgang i rekneskapsåret* - - -2 563 014

Avskrivningar i rekneskapsåret - - -27 800 322

Opp-nedskrivningar - - -

Aktivering anlegg under arbeid - -43 986 767 -

Behaldning 31.12. 363 526 46 707 525 672 985 906

Det er i 2013 overført kr 43 986 767,- frå anlegg under utføring til endelige anlegg. Dvs at avskrivningsgrunnlaget i 2013 er

auka med dette beløpet. Det er aktivert nye anlegg med kr 51 409 909,- som anlegg under utførelse i 2013. Avskriving i året

utgjer kr 27 800 322,-.



Tekst Rekneskap

2013

Rekneskap

2012

Avvik

Investeringar i nybygg og nyanlegg 51 907 461 45 559 911 6 347 550

Finansiert ved

Lån 2 091 355 7 987 080 -5 895 725

Statstilskudd 0 1 901 157 -1 901 157

Andre tilskudd 0 155 000 -155 000

Eigenkapital overført fra driftsrekneskapen 14 118 000 11 108 465 3 009 535

Eigenkapital fond 35 587 296 24 408 208 11 179 088

Eigenkapital årets salgsinntekter anleggsmidler 110 810 0 110 810

Avvik investering / finansiering 0 - 0 Prosjekt Rekneskap totalt Budsjetttotalt Rekneskap 2013 Budsjett 2013

1.001 Edb-plan 12 336 413 25 101 833 1 145 116 3 862 000

1.002 Felles it-plattform 17 715 676 12 168 989 677 040 1 110 639

1.003 Helsenett 0 250 000 250 000

1.008 Digitalt kart 313 023 300 000 11 337

1.009 Kunstkjøp 1 274 447 0 1 274 447

1.011 IT-inv Helse/Omsorg 188 989 200 000 163 501

1.012 IT- skule 654 600 575 000 654 600 575 000

2.019 Vinjar skule planlegging 16 098 688 28 163 688 14 117 219 10 500 000

2.022 Vinjar barnehage 18 826 542 17 546 229 4 546 229 4 546 229

2.025 Sand skule, uteområde 337 671 337 671 337 671 337 671

3.005 Suldal sjukeheim 0 150 000 150 000

3.013 Utbygging helse/legekontor 3 251 170 9 094 030 1 907 365 900 001

3.015 Vinjar bu- og omsorgsenter, Altibox 250 000 200 000 250 000 200 000

4.014 Salg av tomt 131 272 -531 494 -1 195 639 -661 494

4.015 Bygning 1 099 829 0 1 084 829

4.019 Sentrumsareal Sand 12 020 385 13 303 128 128 303 100 000

4.021 Bustadfelt Eide/Hauen, Sand 302 957 150 000 302 957 150 000

4.023 Stokkavågbakken næringsområde 52 791 20 000 52 791 20 000

4.026 Vanvik tomteområde (kjøp) 0 -450 000 -450 000

4.028 Kjølvik bustadområde, trafo 277 318 1 000 000 86 878 500 000

4.032 Hauen bustaf/veg Joagarden 152 150 927 972 -2 150

4.038 Mehushaugen 352 271 744 818 195 027 244 818

4.040 Bustadfelt Bogslia 98 206 100 000 98 206 100 000

4.041 Vanvik bustadfelt 16 149 100 000 16 149 100 000

4.042 Hauabjør, støyskjerming 0 270 000 270 000

4.044 Oppgradering av Sand småbåthamn 929 702 0 929 702 0

5.010 Planl.midlar symjehall 234 039 400 000 234 039 400 000

5.013 Trappeheis Amfi 11 111 20 000 11 111 20 000

6.011 Avløp Bogsfjorden / Erfjord 3 969 799 19 943 773 3 315 641 4 100 000

6.041 Kloakkrenseanlegg Sand 216 044 220 000 110 025 20 000

6.045 Mosvatnet kloakkrenseanlegg 17 990 142 22 924 047 11 686 359 11 144 047

6.051 Vanvik vassverk 94 736 200 000 -30 694

6.052 Bil driftsoperatør 423 410 600 000 423 410 600 000

6.053 Branngarasje Suldalsosen 5 209 227 5 450 000 3 209 227 3 450 000

6.060 Va-nett Nesflaten, oppgradering 1 870 100 000 1 870 100 000

Delsum denne side 114 830 625 159 579 683 45 744 716 42 636 761

Note 13 Investeringsoversyn

Del 1 Investeringar i nybygg og nyanlegg - årets investering



Delsum forrige side 114 830 625 159 579 683 45 744 716 42 636 761

6.061 Oppgradering Va-nett Nesflaten 27 832 0 27 832

6.062 Transportabel tunellvifte -12 000 0 -12 000

7.008 Gangbru Øvra Høse 4 150 719 5 210 589 -329 409 -329 409

7.032 Dampskipskaien på Jelsa 1 934 157 700 000 -300 000 -300 000

7.040 Vatlandsvåg kai 3 026 185 3 600 000 2 919 302 3 600 000

7.042 Gullingen veglys 122 689 300 000 122 689 300 000

7.043 Parkering Vanvik skule 522 343 522 343 522 343 522 343

7.049 Gangveg Maleniusåsen - Randåsen 490 563 500 000 490 563 500 000

7.050 Asfaltering Valskårvegen 1 116 670 900 000 1 116 670 900 000

7.055 Asfalt Nyvollvegen Jelsa, inkl kl 885 297 900 000 885 297 900 000

7.056 Utviding på Bergevegen 271 295 300 000 271 295 300 000

Totalt 127 366 375 172 512 615 51 459 297 49 029 695



Del 1: Oversikt

Aktiva klasse Markeds-

verdi pr.

31.12.2013

Bokført verdi

pr.

31.12.20123

Resultatført

endring i året

Avsetning

vinst/tap

Vinst/tap

Renter 151 229 151 229 - 37 483 -

Aksjar 25 795 842 25 879 676 840 608 3 276 672 -616 823

Sertif ikat - - - - -

Obligasjonar 74 750 750 74 750 750 2 314 783 1 939 050 -14 411

SUM 100 697 821 100 781 654 3 155 392 5 253 206 -631 235

Del 2: Aksjar

Aksjegruppe Markeds-

verdi pr.

31.12

Bokført verdi

pr. 31.12

Utbytte i året Urealisert pr

31.12

Realisert i

året

BANK 1 902 421 1 223 445 86 884 678 976 341 664

ENERGI 7 306 248 8 180 758 234 300 -874 509 -1 322 695

FINANS 1 668 491 1 107 648 49 175 560 843 -89 237

FORBRUKSVARER 109 630 74 010 3 002 35 620 169 406

GRUNNFONDSBEVIS 4 623 023 3 302 899 194 327 1 320 125 279 442

INDUSTRI 1 013 376 566 149 35 099 447 227 -320 512

INFORMASJONSTEKNOLOGI 690 624 396 595 42 066 294 029 53 800

KONSUMENTVARER 1 827 781 1 492 790 30 612 334 991 64 688

Materialer 1 131 636 1 164 249 59 463 -32 612 123 852

OFFSHORE 4 111 294 3 916 475 101 059 194 819 54 941

TRANSPORT 1 411 316 1 094 152 4 622 317 164 27 826

Gevinst alle 3 360 506

SUM 25 795 842 25 879 676 840 608 3 276 672 -616 823

Del 3: Obligasjonar

Obligasjon Markeds-

verdi pr.

31.12

Bokført verdi

pr. 31.12

Utbytte i året Urealisert pr

31.12

Realisert i

året

Sparebanken Sunnmøre 8 078 400 7 841 600 234 773 236 800

Sparebank 1 Gudbrandsdal - - 83 029 - -14 411

Klepp sparebank 3 031 500 2 954 700 94 744 76 800

Lillestrøm sparebank 25/2-11/2016 19 285 000 18 661 800 606 111 623 200

Helgeland Sparebank 5/10-10/2015 10 118 000 9 844 000 300 467 274 000

Helgeland Sparebank 25/8-2011/2016 2 550 000 2 455 500 81 015 94 500

Sparebanken Sør 5/9-2011/2016 10 216 000 9 854 000 325 436 362 000

Sparebank 1 Midt-Norge 9 348 300 9 254 700 336 928 93 600

Sparebank 1 Nord-Norge 3 544 800 3 403 400 103 257 141 400

Sparebanken Møre FRN 2 534 750 2 500 000 73 755 34 750

Etne sparebank 12/17 2 038 400 2 042 000 51 181 -3 600

Trøgstad sparebank 13/17 4 005 600 4 000 000 24 089 5 600

Urealisert gevinst 1 939 050

Solgte obligasjonar -

SUM 74 750 750 74 750 750 2 314 783 1 939 050 -14 411

Note 14 - Finansielle omløpsmidler

Urealisert gevinst pr 31.12 har auka med kr 4 256 mill. Dette er i rekneskapen 2013 bokført som gevinst.

Avkastning obligasjonar gjennom året har vore 5,67%, og for aksjar 13,52%.



Tekst Rekneskapen

2013

Rekneskapen

2012

Kommunens samla lånegjeld 214 268 881 170 137 646

Fordelt på følgjande kreditorer:

Kommunekreditt 16 860 000 17 790 000

Kommunal bank 174 280 721 136 448 081

Husbanken 23 128 160 15 899 565

Andre låneavtalar 0 0

Gjeld i andre kommunale rekneskapseiningar 0 0

Kommunale føretak KF 0 0

Interkommunalt samarbeid 0 0

Tekst Rekneskap

2013

Rekneskap

2012

Kredittid

Husbanken

Husbanken formidlingslån -528 560 -587 965

5033 Lån 13558497 - startlån -2 000 000 -2 000 000 19.10.2030

5034 Lån 135593077 - startlån -2 000 000 -2 000 000 20.01.2031

5036 Lån 135599751 - startlån -7 000 000 -4 000 000 06.03.2032

5038 Lån 135608867 -4 000 000

5039 Lån 135593072 -1 000 000

Sum Husbanken formidlingslån -16 528 560 -8 587 965

5002 Lån 13510744/9 -985 400 -1 043 400 01.12.2025

5010 Lån 139440044 -585 000 -675 000 01.04.2020

5012 Lån 139639306 -452 100 -534 300 01.06.2019

5021 Lån 139451512/1 -4 577 100 -5 058 900 01.06.2023

Sum Husbanken investeringslån -6 599 600 -7 311 600

Sum lån Husbanken -23 128 160 -15 899 565

KLP Kommunekreditt

5015 Lån 9434 -14 760 000 -15 480 000 20.04.2034

5016 Lån 9545/A -2 100 000 -2 310 000 31.12.2024

Sum KLP Kommunekreditt -16 860 000 -17 790 000

Kommunalbanken

5014 Lån 20020310 -1 512 000 -1 624 000 01.05.2027

5019 Lån 1134032 -1 566 600 -1 790 400 15.09.2020

5020 Lån 1134045 -1 674 560 -1 874 560 01.04.2022

5023 Lån 20040847 -1 890 000 -1 980 000 02.01.2035

5024 Lån 20050537 -11 113 570 -12 039 710 15.09.2025

5025 Lån 20060564 -16 117 890 -17 357 730 15.09.2025

5026 Lån 20080547 -22 878 510 -24 512 690 01.12.2027

5027 Lån 20090306 -34 078 391 -36 350 291 06.02.2029

5028 Lån 20090791 -23 428 800 -24 893 100 01.06.2030

Note 16 Langsiktig gjeld og avdrag

Del 1 Gjeld - oversikt lån og långjevar



5029 Lån 20100678 -13 246 400 -14 025 600 29.10.2030

5040 Lån 20130566 -46 774 000

Sum Kommunalbanken

-60 020 400 -14 025 600

Total gjeld -100 008 560 -47 715 165

Del 2 - Avdrag på gjeld og minste lovlege avdragAvdrag Budsjett

2013

Rekneskap

2013

Rekneskap

2012

Betalt avdrag 10 425 000 10 583 360 10 474 060

Berekna minste lovlege avdrag 7 255 094 7 255 094 10 193 854

Differanse 3 169 906 3 328 266 280 206

Del 3 - Gjeldsforpliktelsar fordelt på sjølvkostområde og øvrig verksemdTekst Rekneskapen

2013

Rekneskapen

2012

Løpetid

Kommunens samla lånegjeld -214 268 881 -170 137 646

Andel knytta til sjølvkostområde 0,15 0,15

Vatn, avløp og renovasjon andel i kr 32 140 332 25 520 647

Vatn, avløp og renovasjon andel i % 15 15

Øvrige sjølvkostområde i kr - -

Øvrige sjølvkostområde i % - -

Andel knytta til anna kommunal verksemd 0,85 0,85

Samla gjeld anna kommunal verksemd i kr 182 128 549 144 616 999

Samla gjeld anna kommunal verksemd i % 85 85

Det er i rekneskapsåret utgiftsført avdrag på lånegjeld med til saman kr 10 583 360, -. Minste lovlege avdrag etter kl § 50 nr 7 utgjer kr 7 255 094,-

Kommunen berekne minste tillatne avdrag jf. kommuneloven (koml) § 50 nr. 7, ved å:

Berekne minste tillatne avdrag på lån etter en forenkla formel. Avskrivingane blir rekna som sum langsiktig gjeld dividert på sum

anleggsmidlar (jf. koml § 50 nr. 1 og 2) multiplisert med årets avskrivingar i driftsregnskapet. Verdiane baserer seg på siste års

avlagte rekneskap dvs verdiane 31.12.2012.

Denne forenkla formelen gir et minstekrav til avdrag som tilsvarer avskrivingar (kapitalslitet) på anleggsmidel finansiert med lån.

* Minste tillate avdrag vert rekna ut frå føljande

formel: (Avskrivingar i året) X (Langsiktig lånegjeld)

(Sum bokført verdi anlegg)



Meir-forbruk Mindre-

forbruk

- -34 261 211

- -21 622 205

- -55 883 416

Mindreforbruk vert gjort opp i følgjande år, etter vedtak i kommunestyret

Posten udekket/udisponert fra investeringsregnskapet under egenkapitalen i balansen er satt sammen som følger:

Udekket Udisponert

- -

- -

- -

Udekket/udisponert i investeringsregnskapet vert gjort opp i følgjande år, etter vedtak i kommunestyret

Sum

Note 18 Rekneskapsmessig meirforbruk/mindreforbruk

Udekka udisponert i investeringsrekneskapen

2013

Sum

Regnskapsår

2012

2013

Posten rekneskapsmessig meirforbruk/mindreforbruk under egenkapitalen i balansen er satt sammen som

følger:

Rekneskpasår

2012



Resultat 2013

Område Inntekt Kostnad Over(+)

underskot(-)

Årets

dekningsgrad

i %

Vann* 5 741 212 9 598 059 -3 856 847 60 %

Avløp* 1) 4 139 209 4 139 209 - 100 %

Feiing 582 257 752 495 -170 238 77 %

Oppmåling* 1 841 331 3 039 850 -1 198 519 61 %

Byggesak 1 190 592 1 527 519 -336 927 78 %

Arealplanlegging 150 120 1 274 446 -1 124 326 12 %

Område Over(+)

underskot(-)

Over(+)

underskot(-)

Over(+)

underskot(-)

Over(+)

underskot(-)

2013 2012

Vann -3 856 847 -3 125 475

Avløp 0 327 137

Feiing -170238 -189 527

Oppmåling -1 198 519 -889 247

Byggesak -336 927 -232 574

Arealplanlegging -1 124 326 -1 024 811

Note 20 - Sjølvkostområde

Note 20 b - Utviklinga i Sjølvkostresultata

*Kostnaden er inkl. kalkylerente

1) Overskot kr 874 622 avsett til bunde fond.

Kalkylerente ikkje inkl i tala for 2012.



2013 2012

831 000 737 532

752 921 689 319

Kommunens revisor er Rogaland revisjon IKS. Samlede godtgjørelser til revisor utgjør kr 692 672,-. Revisjon

omfattar regnskapsrevisjon, forvaltningsrevisjon og diverse attestasjonsoppdrag.

Godtgjørelse til revisor

Årsverk

Sjå årsmelding for informasjon om årsverk

Note 21 Antall årsverk og ytingar til leiande personer og

revisor

Ytelser til ledende personer

Rådmann

Ordfører

2013 2012

Det er utgiftsført for estimerte usikre krav i balansen pr. 31.12: 4 710 790 22 202

Utgiftsføringen har redusert balanseverdiene for følgende poster:

Ansvar 1000 - -

Ansvar 1100 17 397 13 046

Ansvar 1130 41 656 30 600

Ansvar 2000 - 2370 -32 831 -68

Ansvar 3110 275 1

Ansvar 3210 628 -2 126

Ansvar 3220 64 108

Ansvar 3300 49 -

Ansvar 4200 300 -8 718

Ansvar 5100 1 062 18

Ansvar 6100 -3 215 -15 277

Ansvar 9100 4 685 405 4 618

Sammensetning av årets utgifter på tap på krav:

Endring i estimerte tap på krav 4 448 969 70 519

Avskrivning av endelig tapte fordringer i året 261 821 24 446

Innkommet på tidligere avskrevne fordringer - 23 871

Totale utgifter belastet driftsrekneskapen 4 710 790 22 202

Note 24 Utgiftsført estimert tap på krav

Tapsavsetting er gjort på grunnlag av gjennomgang og vurdering av reelle krav. For nokre område er det tilbakeført

tidligare avsett til tap. Det er i 2013 tapsført krav med kr 261 821,-. Netto ny avsetting med kr 4 710 790,-



2013 2012

-26 156 170 -14 008 015

-13 109 815 -12 886 621

12 039 601 10 437 207

-8 130 059 -5 424 916

1 280 043 25 364 925

-18 235 941 -31 498 610

I beløpet for uvanleg og vesentlig er netto sal av konsesjonskraft og netto tilskot til Sandsfjord bru medteken

-beløp er nettoinntekt

Note 25 Netto driftsresultat

Korrigert netto driftsresultat til kommunens driftsaktivitet

+ Avsetning til bundne fond

-/+ Andre uvanlige og vesentlige inntekter / utgifter

For at netto driftsresultat skal gi økonomisk informasjon om hvordan driften i kommunen har vært siste år, må det korrigeres

for følgende forhold:

Netto driftsresultat iht. årsregnskapet

- Bruk av bundne fond

-/+ Uvanlige gevinster fra salg av finansielle anleggsmidler

Note 26 Organisering

Introduksjonstenesta er i løpet av 2013 endra frå å være eige tenesteområde til ein del av staben til

rådmann.

Rådmann

9 tenesteområde (resultateiningar) Oppvekst -Helse-Sjukeheimen-Heimetenester-Kultur-Bygdeutvikling-Bygg & eigedom-NAV-

Introduksjonstenesta

Økonomi

Personal

Kommunekasse

Politisk sekretariat

Plan, utvikling

Informasjon



Note 27 Rekneskapsprinsipp m.m.

Generelt

Rekneskapen for 2012 er utarbeida i samsvar med reglane i kommuneloven, rekneskapsforskriftene,

god kommunal rekneskapskikk og gjeldande prinsipp i KOSTRA. Vidare kan nemnast

anordningsprinsippet som betyr at alle kjende utgifter, utbetalingar, inntekter og innbetalingar i året er

teke med i årsrekneskapen, dette gjeld om dei er betalt eller ikkje.

Rekneskapsprinsipp

All tilgang og bruk av midlar vedkommande kommunen si verksemd blir i løpet av året ført i

driftsrekneskapen eller investeringsrekneskapen. Alle utgifter, utbetalingar, inntekter og innbetalingar

er rekneskapsført brutto. Dette gjeld og interne finanstransaksjonar. Dette betyr m.a. at det ikkje vert

gjort frådrag for ”tilliggjande” inntekts- eller utgiftspostar. For lån er kun den del av låna som faktisk er

brukt i året ført i investeringsrekneskapen. Ubrukt del av låna er registrert som memoriapost. Dersom

utgifter, utbetalingar, inntekter eller innbetalingar ikkje kan fastsetjast eksakt når rekneskapen

avsluttast, blir det gjort anslag på beløp i årsrekneskapen.

Klassifisering av anleggsmidlar og omløpsmidlar

I balanserekneskapen er anleggsmidlar og eigedelar bestemt til varig eige eller bruk for kommunen.

Andre eigedelar er omløpsmidlar. Fordringar knytt til eigen vare- og tenesteproduksjon, og

marknadsbaserte verdipapir er klassifisert som omløpsmidlar med mindre kommunen har føreteke

investeringa ut frå næringspolitisk eller samfunnsmessige omsyn. I slike tilfelle er verdipapira

klassifisert som anleggsmidlar. Andre fordringar er omløpsmidlar dersom disse forfaller til betaling

innen ett år etter anskaffelsestidspunkt. I motsatt fall er dei klassifisert som anleggsmidler.

Kommunen følgjer KRS (F) nr 4 Avgrensing mellom driftsrekneskapen og investeringsrekneskapen.

Standarden har særskilt avgjerd for å skilje mellom vedlikehald og utbetring av anleggsmidlar. Utgifter

for å oppretthalde anleggsmiddelet sitt kvalitetsnivå vert utgiftsført i driftsrekneskapen. Utgifter som

representerer ei heving av standard på anleggsmiddelet utover standard ved anskaffing vert utgiftsført

i investeringsrekneskapen og aktiverast på anleggsmiddelet i balansen.

Verdipapir

Behaldninga av ulike verdipapir som grunnfondsbevis og aksjar er gruppert som omløpsmidlar og vert

bokført i samsvar med føresegnene for årsrekneskap – i samsvar med kostpris, men korrigert for

marknadsverdi pr. 31.12. i rekneskapsåret. Det er utarbeida eige reglement for finansforvaltninga.

Reglementet dekkjer alle deler av kommunen sitt finansområde. Aksjar og andelar vert i den løpande

forvaltninga verdsett i høve til ”først inn – først ut”-prinsippet.

Uteståande fordringar

Uteståande fordringar er vurdert til pålydande med frådrag for forventa tap. Alle krav skal krevjast inn

ved tvang dersom dei ikkje vert betalt ved forfall.

Pensjon

Som ein vesentleg post under anleggsmidlar i balansen, er kommunen sine pensjonsmidlar oppført i

samsvar med oppgåver frå KLP og SPK. Tidlegare innført løns- og personalsystem har framleis

etterslep i rapportering mot pensjonskassane og pensjonsgrunnlaget.

Utstyr, maskiner, inventar m.v.



Alle driftsmidlar med levetid over 3 år og pris på 100.000 kr. eller meir, vert ført i

investeringsrekneskapen. I nybyggsamanheng kor ulike driftsmidlar er å sjå på som ein del av

nybygget, gjeld ikkje dette prinsippet fullt ut

Fast eigedom og anlegg.

Investeringar i nybygg/nyanlegg som er ført i investeringsrekneskapen vert samstundes aktivert i

balansen til kostpris. Sal av nybygg/nyanlegg vert tilsvarande nedskrive med bokført verdi.

Med bakgrunn i dei faktaopplysningar som er kjent, er faste eigedommar og anlegg i samanheng med

innlegging i ny anleggsmodul, justert til den verdi dette skulle ha etter gjeldane reglar.

Avskrivingar.

Anleggsmidlar er vurdert til kostpris. Anleggsmidlar med økonomisk levetid, avskrives med like store årlige beløp over levetida til anleggsmiddelet. Avskrivingane startar som hovudprinsipp, året etter at investeringa er aktivert. Ved konkrete investeringsobjekt som har byggetid over fleire år, starta avskriving når anlegget blir tatt i bruk av verksemda.

Klassifisering av gjeld

Langsiktig gjeld er knytt til føremålet i kommuneloven § 50. All anna gjeld er kortsiktig gjeld. Neste års

avdrag på utlån inngår i anleggsmidler, og neste års avdrag på lån inngår i langsiktig gjeld.

Langsiktig gjeld

Langsiktig lånegjeld er samansett av lån til investeringsføremål og låneopptak for vidare utlån frå

Husbanken. Dei unytta lånemidlane for 2012 vil ein finna under memoriakonto i balansen.

Renteutgifter og renteinntekter knytt opp mot Husbanken vert ført i driftsrekneskapen medan andre

transaksjonar som avdrag, utlån, tilskott m.v. vert ført i investeringsrekneskapen. Renter og avdrag

som følgje av opptak av lån til investeringsføremål vert samla ført i driftsrekneskapen.

Premieavvik pensjon

Frå 2002 vart det innført endra praksis for føring av pensjonsutgifter. Utrekna påløpen

pensjonskostnad pr 31.12. skal samanhaldast med løpande premieinnbetaling som vert utrekna på

anna vis. Tanken bak dette er at utrekna pensjonskostnad kontra årlege innbetalingar til

pensjonspremie skal utjamna årlege svingingar av pensjonsutgiftene. Dette avviket mellom reell

premieutgift og kostnad vert inntekts-/utgiftsført kvart år mot kortsiktige krav – eller gjeld, alt etter om

kostnad er større eller mindre enn premien. Verken kortsiktig krav eller gjeld vert innløyst og skal

førast kommande år (kan velja å fordela dette over 15 år). Suldal kommune har vedteke at avviket

skulle salderast mot avsetting/bruk av fond, og at det skulle føretas pliktig utgiftsføring året etter: dvs.

ikkje fordela dette over 15 år. Føring året etter kan også salderast mot fond/tilførast fond. Føring som

skissert ovanfor betyr at reell premieutgift kjem fram i rekneskapsåret samstundes som gjeldande

regelverk for bokføring vert stetta.

Mva-plikt og mva-kompensasjon.

Kommunen følgjer reglane i mva-lova for dei tenesteområda som er omfatta av lova. For kommunen si

øvrige verksemd krev kommunen mva-kompensasjon. Motteken kompensasjon for betalt mva er

finansiert av kommunen gjennom redusert statstilskott i inntektssystemet. Frå rekneskapsåret 2010

vert bokføring av mva-kompensasjon knytt til investeringsrekneskapen endra. Det vert ein

opptrappingsplan med 20% i 2010, 40% i 2011, 60% i 2012 og 80% i 2013. Desse midlane ska då

førast tilbake som inntekt i investeringsrekneskapen. Frå 2014 skal all mva-kompensasjon for

investeringar førast som inntekt direkte i investeringsrekneskapen.



Brutto driftsresultat

Brutto driftsresultat syner brutto driftsinntekter minus brutto driftsutgifter. I brutto drifsresultat er

avskivingar med, og gir dermed resultateffekt. Brutto driftsresultat kan difor nyttast til samanliking med

det resultatorienterte rekneskapssystem, som primært vert brukt i privat næringsliv.

Netto driftsresultat

Netto driftsresultat syner kva som er att av driftsinntektene når ordinære driftsutgifter og netto renter

og avdrag er trekt frå og gir eit uttrykk for den økonomiske handlefridomen. Dette må ikkje forvekslast

med rekneskapsresultatet, rekneskapsmessig meirforbruk/mindreforbruk, etter at avsetningar og bruk

av avsetningar er tatt med.

Eit positivt netto driftsresultat kan nyttast til eigenkapital ved investeringar og til avsetningar for seinare

bruk.

Netto driftsresultat er kanskje det viktigaste nøkkeltalet i driftsrekneskapen. I rapporten frå Teknisk

berekningsutval, av april 2006, skriv utvalet at dei ser på netto driftsresultat som hovudindikatoren for

økonomisk balanse i kommunesektoren.

NOTER TIL REKNESKAPEN 2013 – SULDAL KOMMUNE · Investeringar (prosjekt) 25 609 33 450 26 112 28 338 45 095 57 059 46 400 52 797 45 560 51 907 Resten av finansieringane vert finansiert

Documents