Nora Thema Geo Nora Gebruikersraad 14 september 2016 Paul Janssen – Geonovum [email protected] Jeroen Baltussen – Geonovum [email protected]
Nora Thema Geo
Nora Gebruikersraad
14 september 2016
Paul Janssen – Geonovum [email protected] Jeroen Baltussen – Geonovum [email protected]
Agenda
1. Introductie Geonovum
2. Wat is Geo?
3. Toepassingen van GIS
4. Geo-ICT Architectuur (Geo onder de motorkap)
5. Toonaangevende Geo-voorzieningen in Nederland
6. Toekomst van Geo
‘Overheid beter laten presteren met geo-informatie’
Voorzieningen om data te ontsluiten
Beheren Basisset geo-standaarden
Kennis delen
Sectoren ondersteunen met informatiemodellen
Regelgeving ondersteunen met informatiemodellen (Wro,
Omgevingswet, BGT)
Innovatie: 3D, Linked Data, Sensordata, bètalab, Smart
Cities
Invoering INSPIRE
Formule van Geonovum
Werken aan beschikbaarheid
Werken aan bruikbaarheid
Werken voor de overheid
Co-creatie als strategie
Succesvol triumviraat
Info
Info
5
Law
Wro artikel 3.8 lid 1a: “de kennisgeving, bedoeld in artikel 3:12 van die wet, tevens in de Staatscourant wordt geplaatst en voorts langs elektronische weg wordt verzonden”
Standard
Information Service
Wettelijk verankeren
Wet op de invoering van INSPIRE en het Nationaal Georegister
Basisregistratie voor Adressen en Gebouwen (BAG)
Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT)
Basisregistraties Kadaster (BRK) en Topografie (BRT)
Basisregistratie Ondergrond (BRO)
Wet Ruimtelijke Ordening (Wro)
Wet Informatievoorziening Ondergrondse Netten (WION)
Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen
Wet rampen en zware ongevallen (WRZO) en het Register Risicosituaties Gevaarlijk Stoffen
Besluit Risico’s Zware Ongevallen (BRZO).
Welke domeinen ?
– Ruimtelijke Ordening
– Milieu
– Stedelijk beheer
– Natuurbeheer
– Verkeersmanagement
– Erfgoed
– Bodem Water Lucht
– Bouw
– Energie
– Afval
– Fraudebestrijding
– Sociale domein
– Veiligheid
Waarde ontdekken van nieuwe GI technologie
2015
Sensordata
Linked Data
3D
Smart Cities
Governance en financiering
Opgericht in 2007
Overheidsstichting
Raad van Toezicht benoemd door Minister I&M
Bestuur
Programmaraad
ca 25% basisfinanciering (3-jarig) van MinI&M, Kadaster, Rijkswaterstaat, MinEZ, TNO, MinBZK, MinDEF en IPO
ca 75% opdrachtfinanciering
Gemiddelde budget 4 m€
Gemiddelde #staff 25
Detacheringen vanuit Bestuursorganen en Universiteiten
Since 2007 ca. 60 personen gedetacheerd
Introductie Jeroen
Jeroen Baltussen (1964)
Geo-ICT architect GIS Competence Center Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) Ministerie Economische Zaken
Strategisch adviseur PDOK - Geonovum
Certified TOGAF Enterprise Architect
2. Wat is Geo?
Modeling the real world
Modeling the real world
Two ways of thinking about phenomena on the Earth’s surface 1. the discrete-object view,
reality is like an empty table-top littered with discrete, countable objects that can be assigned to different classes
2. the continuous-field view, reality is a collection of continuous surfaces, each representing the variation of one property, such as elevation, over the Earth’s surface
Geodata 2D/3D Vector/Raster
2D
3D
Raster Vector
Geometry Primitives (WKT/WKB)
Vector data
Spatial Operators (selectors)
Spatial Functions
Coordinate Reference Systems
Unprojected vs Projected coordinates…
Azimuthal map projection
Selecteer vlak via punt (identify)
select relatie_nummer
from brp_percelen b
where (sdo_relate
(b.geometrie
, mdsys.sdo_geometry (1, null
, mdsys.sdo_point_type (123456, 456789, null)
, null, null)
, 'MASK=ANYINTERACT QUERYTYPE=WINDOW'
) ='TRUE')
==================================
RELATIE_NUMMER
-----------
239132
Spatial Queries en Spatial Joins
• SDO_GEOM.RELATE
• Bepalen of twee vlakken (Groningen en Limburg) een relatie hebben:
• SELECT SDO_GEOM.RELATE(gro.shape, 'DETERMINE', lim.shape, 0.05)
• FROM nederland gro,
• nederland lim
• WHERE gro.provincie='Drenthe' AND lim.provincie='Limburg'
• /-------------------------------------------------------
• DISJOINT
• SELECT SDO_GEOM.RELATE(n.shape, 'DETERMINE', b.shape, 0.05)
• FROM nederland n,
• bod50_index b
• WHERE n.PROVINCIE='Friesland' AND b.tile_name='B11WEST'
• ---------------------------------------------------
• CONTAINS
Opvragen relatie tussen vlakken
Overlap van percelen • SDO_GEOM.SDO_INTERSECTION
• Geeft een geometrisch object dat de topologische doorsnede is van twee geometrische objecten
• (AND operatie).
• In het onderstaande voorbeeld is een vlak genomen uit de bod50_index dat gedeeltelijk binnen Groningen
• ligt. Van het hele vlak is vervolgens bepaald welk percentage (‘ / area * 100) binnen Groningen ligt.
SELECT (SDO_GEOM.SDO_AREA(
(SELECT SDO_GEOM.SDO_INTERSECTION(n.shape, b.shape, 0.05)
FROM nederland n,
bod50_index b
WHERE n.provincie='Groningen' AND b.tile_name='B07WEST') ,
0.05) / area * 100)percentage
FROM bod50_index
WHERE tile_name='B07WEST'
/
Line oriented data (CAD)
– Texts are stored as geometries
– Properties are stored using texts, colors and symbols
Object oriented data (GIS)
– Texts are stored as attributes
– Properties are stored as attributes
CAD vs GIS
3. Toepassingen van GIS
4. Geo-ICT Architectuur
(GIS onder de motorkap)
IT architecturen
Geo
CRM
Document Management ERP
Workflow Office
Geo in 9-vlaks model
Architectuur
Standaards
Modellen
Principes
NetwerkPlatformMiddle
ware
ApplicatieGegevensOrganisa -
tie
ProcesProduct/
Di enst
Technische architectuurInformatie architectuurBusiness architectuur
Businessdoelen
Framework GeoFramework voor geo stanaarden Standaarden
Werkstations GPS Plotters Storage Bandbreedte
GI-beraad Het doen van aanbevelingen aan de minister, overige ministers en overheidsorganen over • de strategische onderwerpen op het gebied van de geo-informatie in de publieke sector in Nederland • adviseren over en kaders te stellen voor
• de organisatie van de coördinatie • de infrastructuur en voorwaarden voor ontsluiting • het stimuleren van gebruik en • standaardisatie van de geo-informatie.
GIDEON
Visienota van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu
2008-2011
Doel: Basisvoorziening geo-informatie
Binnen vier jaar beschikt Nederland over een basisvoorziening geo-informatie die duurzaam, succesvol en intensief wordt gebruikt door alle partijen in de samenleving.
Vier hoofddoelen GIDEON
1. Burgers en bedrijven kunnen van elke locatie alle geo-informatie op eenvoudige wijze gebruiken
2. Bedrijven kunnen gemakkelijk waarde toevoegen aan geo-informatie van de overheid
3. De overheid maakt optimaal gebruik van geo-informatie in al haar werkprocessen en dienstverlening
4. Overheid, bedrijfsleven en instellingen van onderwijs, onderzoek en wetenschap werken nauw samen (innovatie)
Zeven implementatiestrategieën
1. Inbedding Geo in e-dienstverlening
2. Wettelijke basisregistraties
3. INSPIRE implementatie in Nederland
4. Optimalisatie aanbod geo-informatie en –diensten
5. Ketensamenwerking
6. Waardecreatie
7. Kennis, innovatie en educatie
Geo Samen (Gideon 2)
Nieuwe visie van overheid, bedrijfsleven en
wetenschap op de toekomst van de geosector
Speerpunten:
Basis op orde
Kennisinfrastructuur
Open data
Innovatie
Beter benutten
Marketing en communicatie
Internationaal
Samenwerking in de gouden driehoek
OGC Geo Services
Web Map Service (WMS): webgebaseerde kaartservice. Levert kaarten, d.w.z. visuele representatie van geografische data in PNG, GIF, JPEG, SVG, WebCGM, … De afbeelding wordt verstuurd naar de client.
Web Feature Service (WFS): interface voor het opvragen, aanleveren en bewerken van geografische vector data. De geografische data wordt weliswaar visueel gerepresenteerd, maar de geografische data zelf wordt naar de client verstuurd.
Werking van een WMS Service
http://suite.opengeo.org/geoserver/wms?service=WMS&version=1.3.0&request=GetMap&layers=usa:states&srs=EPSG:4326&bbox=24.956,-124.731,49.372,-66.97&format=image/png&width=780&height=330
WMS-server
GetCapabilities
GetMap
GetFeatureInfo
XML-document
Rasterkaart
Attribuutinformatie
WMS service
WMS mogelijkheden
GetCapabilities: vraag de mogelijkheden van de WMS service op – Gehanteerde coördinatensysteem – Aanwezige kaartlagen – …
GetMap: verkrijgen van de kaart. Parameters: – Beeldgrootte – Rasterformaat – Coördinatensysteem – Kaartlagen – …
GetFeatureInfo (optioneel) – Opvragen van de eigenschappen van een individueel
object op de kaart.
Praktijk: WMS client
Quantum GIS
URLs uit www.nationaalgeoregister.nl
http://webservice.nieuwekaart.nl/cgi-bin/nkn
http://www.nieuwsinkaart.nl/bag/wms?service=WMS&request=GetCapabilities
Basic WFS-server
GetCapabilities
GetFeature
DescribeFeatureType
XML-document
GML
XML-schema
WFS Service
WFS mogelijkheden
GetCapabilities: vraag de mogelijkheden van de WFS service op
– Ondersteunde operaties
– Beschikbare feature types
GetFeature: verkrijgen van de objecten.
– Query taal: Filter Encoding
– Response: feature collection
DescribeFeatureType
– Opvragen van het XML schema.
Werking van een WFS Service
http://suite.opengeo.org/geoserver/wfs?service=wfs&version=1.1.0&request=GetFeature&typename=usa:states&featureid=states.39
INSPIRE
DT Metadata DT Network Services
DT Data Specifications
DT Data sharing
DT Monitoring and reporting
Chapter II Chapter III Chapter IV Chapter V Chapter VI
Implementatie van standaarden
INSPIRE: thema’s Bijlage I
– systemen voor verwijzing met coördinaten
– geografisch rastersysteem
– geografische namen
– administratieve eenheden
– adressen
– kadastrale percelen
– vervoersnetwerken
– hydrografie
– beschermde gebieden
Bijlage II
– hoogte
– bodemgebruik
– orthobeeldvorming
– geologie
INSPIRE: thema’s
Bijlage III
– statistische eenheden
– gebouwen
– bodem
– landgebruik
– menselijke gezondheid en veiligheid
– nutsdiensten en overheidsdiensten
– milieubewakingsvoorzieningen
– faciliteiten voor productie en industrie
– faciliteiten voor landbouw en aquacultuur
– spreiding van de bevolking – demografie
– gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden
– gebieden met natuurrisico's
– atmosferische omstandigheden
– meteorologische geografische kenmerken
– oceanografische geografische kenmerken
– zeegebieden
– biogeografische gebieden
– habitats en biotopen
– spreiding van soorten
– energiebronnen
– minerale bronnen
INSPIRE Architectuur
Enterprise GIS
Typische Geo architectuur
Geo-ICT Component Stacks
ESRI ArcGIS Server
Any DBMS Microsoft SQLServer
PostgreSQL / Oracle Spatial / Etc…
ESRI Web GIS
Oracle Spatial DBMS
Oracle Application Server and OC4J
OGC en W3C Services
OGC en W3C Services
Oracle Mapviewer
Oracle Maps
(Mashup)
Spatial ETL (e.g. FME Server)
Other Clients (OS, COTS)
OGC (en W3C) Services
Spatial ETL (e.g. FME Server)
OSS Server Components e.g.
GeoServer, UMN, Degree
ESRI Stack OSS Stack Oracle Stack
PostGreSQL/PostGIS
Open Layers
Spatial ETL (e.g. FME Server)
Other Clients (OS, COTS)
Other Clients (OS, COTS)
ESRI Desktop
GIS
GIS en The Cloud…
Typische Geo Cloud oplossingen:
Private mapping clouds (Google Maps, Bing,..)
Open data mapping: Open Street Map,..
Public Clouds: PDOK, Data.gov, Ordnance Service
Private location services: Geodan, Bridgis, Neo, …
Amazon, Azure, …
Geo-Datamanagement (spatial ETL)
Geo Organisatie
Agenda
Standaarden
Architectuur Nora en INSPIRE
Piramide Geo standaarden
Organisation
standards
ISO standards
National standards
Domain standards
NEN3610 IM
BA
G
IMK
L
IMK
AD
IMN
AB
IMLG
IMW
A
IMR
O
IMK
ICH
IM
WE
IMG
eo
IM0
10
1
IMB
RO
IM
TOP
IM
OO
V
IM .
. .
ISO
Data Exchange
ISO
INSPIRE European guidelines
Semantische en conceptuele harmonisatie
Geo-standaarden en het stelsel van basisregistraties
IMGeo (NEN3610)
IMBRO (NEN3610)
TOP10NL (NEN3610)
IMKAD (NEN3610)
StUF LV-BAG (NEN3610)
StUF-WOZ NEN3610 voor geometrie in onderzoek
StUF In onderzoek
GeoData
5. Toonaangevende geovoorzieningen
in Nederland
www.pdok.nl E-overheid
kadaster
gemeente
KvK
RBD
UWV
provincie
ministerie
overig: 1600
burgerburger
bedrijfbedrijf
Servicebussen
GBA
handelsreg
Gebouwen
Kadaster
Topografie
Adressen
Kentekens
Polisadm
Inkomen
etc.
www.overheid.nl
Contactcentrum Overheid
Overheidstransactiepoort
PDOK
PDOK
www.nationaalgeoregister.nl
www.risicokaart.nl
www.ruimtelijkeplannen.nl
ICT Innovatieplatform Geo
6. Toekomst van
Geo-Informatie
Geodata op het web
Gebruik standaarden van het web (W3C)
Developper frienly
Meer samenhang datasets
Heldere semantic
Voor mens en machine leesbaar en bruikbaar
API RDF
JSON HTML
Geo in Smart Environments
Sensor Web en IoT
Pilot Sensor Web en IoT
Begin 2014
Organisatie Geonovum (www.geonovum.nl)
Kenmerken
– Open Platform (sponsors + overige geïnteresseerden)
– Via samenwerking, kennisuitwisseling en afspraken werken aan gemeenschappelijk doel; om sensor en IoT toepassingen verder te brengen
– Lange-termijn doel creëren van community, die ambitie heeft om sensor en IoT toepassingen verder te brengen
LOD Linked Open Data
Platform Linked Open Linked
Platform Linked Open data http://www.pilod.nl/wiki/Platform_Linked_Data_Nederland
Organisatie Geonovum http://www.geonovum.nl/onderwerpen/linked-data
Kenmerken
– Web of content -> Web of data – Implementatie – 2 Thema´s en 7 cases
Live linked geodata
http://Data.PDOK.nl
Barchman Wuytierslaan 10, 3818 LH Amersfoort, NL
Postbus 508, 3800 AM Amersfoort, NL
+ 31 (0) 334 604 100
www.geonovum.nl
@geonovum.nl
EINDE