Nỗi bận tâm của thầy

Noãi baän taâm cuûa thaày

�

NHAØ XUAÁT BAÛN THOÂNG TAÁNTHÖÔNG HUYEÀN

Tuû saùch Soáng Ñeïp�


�



�

noï coù moät vò giaùo sö toaùn noåi tieáng ñeán thaêm

tröôøng, vaø noùi chuyeän vôùi sinh vieân. Coâ gaùi xem

ñoù laø ñieàu may maén cuûa mình. Ngoài trong giaûng

ñöôøng coâ laéng nghe nhö nuoát töøng lôøi cuûa vò giaùo

sö, vaø mô öôùc trôû thaønh moät nhaø toaùn hoïc, coù

nhöõng phaùt hieän môùi cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh

toaùn hoïc nöôùc nhaø. Keát thuùc buoåi noùi chuyeän, coâ

gaùi voäi chaïy theo vò giaùo sö treân haønh lang vaø ruït

reø hoûi lieäu, coâ coù neân xin laøm vieäc taïi vieän nghieân

cöùu toaùn hoïc hay khoâng. Vò giaùo sö noï vaãn raûo

böôùc, hoûi coâ vaøi caâu vaø traû lôøi laøm coâ söõng sôø.

Teù ra vò giaùo sö khuyeân coâ ñöøng neân theo ngheà

nghieân cöùu toaùn hoïc.

- Con gaùi theo ngheà naøy cöïc nhoïc laém. Vaû laïi

chaéc gì em coù khaû naêng - vò giaùo sö noùi.

Suoát maáy thaùng roøng, coâ cöù phaân vaân khoâng

Coù moät hoïc sinh nöõ gioûi vaø raát say meâ moân

toaùn, töøng ñöùng ñaàu nhieàu cuoäc thi töø trung hoïc

cho tôùi khi vaøo ñaïi hoïc. ÔÛ naêm cuoái ñaïi hoïc, ngaøy



�

bieát coù neân theo ñuoåi ngheà toaùn maø mình yeâu

thích vaø mô öôùc khoâng. Thaät tình, coâ raát yeâu moân

toaùn nhöng vò giaùo sö uy tín vaø ñaày kinh nghieäm

kia chaéc chaén khoâng noùi sai. Lôøi noùi cuûa oâng voán

laø “khuoân vaøng thöôùc ngoïc” cho nhieàu nhaø toaùn

hoïc kia maø! Daèn vaët traên trôû gaàn moät naêm, cuoái

cuøng coâ gaùi ñaõ nghe theo lôøi khuyeân cuûa vò giaùo

sö. Sau khi toát nghieäp, coâ choïn moät choã laøm an

nhaøn vaø chaúng phaûi tính toaùn gì nhieàu. Roài coâ laáy

choàng, sinh con vaø trôû thaønh baø chuû moät tieäm taïp

hoùa nhoû.

Naêm thaùng troâi qua, moät hoâm caû thaønh phoá nhoû

cuûa coâ boãng trôû neân oàn aøo vì coù moät nhaân vaät noåi

tieáng tôùi dieãn thuyeát(*). Coâ nhaän ra ñoù laø vò giaùo

sö toaùn hoïc töøng cho coâ lôøi khuyeân. Baây giôø oâng

khoâng chæ ñôn thuaàn laø nhaø toaùn hoïc. Coâ gaùi naêm

xöa - nay ñaõ trôû thaønh meï cuûa ba ñöùa con - cuõng

ñeán döï buoåi noùi chuyeän cuûa oâng. Nghe vò giaùo sö

noùi, baát ngôø nhöõng öôùc mô toaùn hoïc cuûa coâ boãng

soáng trôû laïi, chen laãn vôùi nhöõng hoái tieác vaø nhöõng

lôøi töï baøo chöõa. Heát buoåi noùi chuyeän, coâ laïi chaïy

theo vò giaùo sö, nhöng laàn naøy laø ñeå hoûi raèng taïi sao

oâng bieát coâ khoâng theå trôû thaønh nhaø toaùn hoïc.

- Toâi noùi theá vôùi 99 trong soá 100 ngöôøi hoûi toâi

nhö coâ töøng hoûi. Ñaáy laø toaùn hoïc maø. Coâ coù phaûi

laø ngöôøi thöù 100 hay khoâng laø do chính coâ quyeát

ñònh - vò giaùo sö ñaùp.

Moät laàn nöõa, coâ gaùi laïi laëng ngöôøi ñi, nhöng

khoâng bieát traùch ai. (*) noùi tröôùc coâng chuùng veà moät vaán ñeà gì, thöôøng nhaèm muïc ñích tuyeân truyeàn, thuyeát phuïc



�

Caùch ñaây ñaõ laâu, ngöôøi daân boä toäc Palese

soáng treân vuøng bieån Indonesia töøng laø nhöõng

tay cheøo vöôït ñaïi döông laõo luyeän. Nhöng roài

khoâng hieåu sao, daàn daàn hoï trôû neân löôøi bieáng

vaø chaúng maøng ñeán chuyeän ñi bieån nöõa. Nhöõng

maùi cheøo naèm daøi treân gaùc beáp coøn nhöõng con

thuyeàn thì nöùt neû, moác meo naèm raûi raùc ngoaøi

baõi caùt. Vì soáng treân moät hoøn ñaûo trô truïi thôøi

tieát khaéc nghieät, neân ngöôøi Palese chaúng troàng

troït gì ñöôïc nhieàu. Haøng naêm gioù baõo ñoå veà,

quaät ñoå taát caû caây coái vaø hoa maøu. Hoï soáng qua

ngaøy nhôø soá baép, khoai, ñaäu ít oûi coøn soùt laïi sau

nhöõng traän baõo luõ. Tuy cuoäc soáng kham khoå,

böõa ñoùi böõa no nhöng luùc naøo hoï cuõng töï haøo

laø nhöõng tay ñi bieån cöï phaùch.

Tuû saùch Soáng Ñeïp�0


��

Moãi toái, ngoài quanh ñoáng löûa, caùc cuï giaø

thöôøng keå cho con chaùu nghe chuyeän veà quaàn

ñaûo coù caây coái xanh töôi vaø nhieàu hoa thôm traùi

ngoït. Caâu chuyeän naøy haàu nhö ngöôøi Palese

naøo cuõng bieát.

Ngaøy noï, moät thaày giaùo treû ôû xa ñöôïc ñieàu

veà daïy chöõ cho luõ treû con treân ñaûo. Nhöõng gì

thaày giaùo noùi ñeán ñeàu lieân quan tôùi hoøn ñaûo thaàn

tieân. Sau khi nghe nhöõng caâu chuyeän thaày keå,

ngöôøi nghe caûm thaáy höông vò cuûa hoa thôm traùi

ngoït nhö coøn ñoïng treân ñaàu moâi mình. Khaùc vôùi

nhöõng ngöôøi keå chuyeän khaùc treân ñaûo, khi keát

thuùc caâu chuyeän, thaày giaùo thöôøng hoûi nhöõng

ngöôøi Palese: Phaûi chaêng nhöõng hoøn ñaûo thaàn

tieân chæ laø chuyeän bòa.

Töø ñoù, cuoäc soáng cuûa ngöôøi Palese trôû neân

Tuû saùch Soáng Ñeïp��


��

soâi ñoäng hôn. Phaàn ñoâng ngöôøi daân buoäc toäi

thaày giaùo treû phæ baùng nhöõng nieàm tin laâu ñôøi.

Hoï ñoøi taåy chay, xua ñuoåi thaày giaùo thaäm chí

coù keû ñoøi tröøng phaït. Tuy nhieân, moät soá khaùc

thì toû yù taùn thaønh. Hoï aâm thaàm vaù laïi nhöõng

caùnh buoàm, traùm nhöõng loã thuûng döôùi ñaùy

thuyeàn, xem höôùng gioù vaø veõ treân ñaát baûn ñoà

ñi tôùi nhöõng hoøn ñaûo thaàn tieân. Hoï can ñaûm,

taùo baïo leân ñöôøng ñi theo nhöõng chæ daãn ñöôïc

löu truyeàn. Sau nhöõng ngaøy gian khoå leânh ñeânh

treân maët bieån, hoï ñaõ tôùi ñöôïc hoøn ñaûo thaàn tieân

vaø ñem hoa thôm traùi ngoït veà cho moïi ngöôøi

cuøng höôûng.

Ngöôøi Palese ñaõ baét ñaàu cuoäc chinh phuïc

ñaát ñai cuûa mình nhö theá. Haøng ngaøn naêm troâi

qua, ngöôøi daân Palese luoân tin raèng thaày giaùo

treû kia ñaõ töøng tôùi nhöõng hoøn ñaûo thaàn tieân,

neân môùi coù theå keå laïi caâu chuyeän moät caùch

höùng khôûi, töï tin vaø truyeàn caûm ñeán nhö vaäy.

Ngöôøi Palese caûm ôn thaày giaùo treû ñaõ daùm phaù

boû nhöõng suy nghó thuï ñoäng cuûa caû boä toäc vaø

nhôø ñoù ñaõ giuùp hoï ruõ boû thoùi quen löôøi bieáng,

cam chòu, do döï, noùi nhieàu hôn laøm.



��

Moät buoåi tröa naéng gaét, hai thaày troø noï ñang

treân ñöôøng ñi ra tænh. Khi maët trôøi ñaõ ñöùng boùng,

hoï ngoài nghæ chaân döôùi moät goác caây to ven

ñöôøng. Ngöôøi thaày baûo hoïc troø laáy traùi döa töø

trong chieác bao anh ta vaùc treân vai ra, roài ñaäp

maïnh traùi döa vaøo goác caây cho beå laøm ñoâi. Ñöa

cho ngöôøi hoïc troø moät nöûa, oâng thaày caàm laáy

nöûa traùi coøn laïi ñöa leân mieäng aên thaät ngon laønh.

Caäu hoïc troø vöøa nhai nhoàm nhoaøm vöøa hoûi:

- Thöa thaày, xöa nay con thaáy moïi vieäc thaày

laøm, moãi caâu thaày noùi ñeàu bao haøm nhöõng yù

nghóa saâu xa. Hoâm nay thaày chia döa cho con,

haún thaày muoán chæ daïy con ñieàu gì?

OÂng thaày im laëng tieáp tuïc aên döa. Gaõ hoïc

troø laïi noùi:

- Con thaáy söï im laëng cuûa thaày ñaày yù nghóa.



��

Phaûi chaêng thaày muoán hoûi con: Nieàm khoan

khoaùi maø thaày vôùi con ñang ñöôïc höôûng xuaát

phaùt töø mieáng döa hay töø löôõi cuûa chuùng ta?

Maëc cho gaõ hoïc troø ngoùng coå chôø caâu traû

lôøi, oâng thaày vaãn tieáp tuïc aên döa.

Thaáy vaäy, gaõ hoïc troø caøng toû ra haøo höùng vôùi

nhöõng suy ñoaùn cuûa haén:

- Con troäm nghó con ñaõ ñeán raát gaàn caâu traû

lôøi. Nieàm vui laø keát quaû cuûa söï phuï thuoäc laãn

nhau giöõa chuùng ta. Neáu khoâng coù traùi döa,

chuùng ta seõ khoâng coù gì ñeå thoûa maõn côn khaùt.

Neáu thaày khoâng chia döa cho con thì löôõi cuûa

con khoâng coù dòp höôûng söï ngon laønh…

Baát chôït oâng thaày quaùt:

- Chæ nhöõng thaèng ngoác môùi töï cho mình

thoâng thaùi heát möïc vaø luùc naøo cuõng laêm le dieãn

giaûi moïi thöù treân ñôøi theo loái cheû sôïi toùc laøm tö.

Ta chia döa cho ngöôi vì chuùng ta ñi giöõa trôøi

naéng raát caàn uoáng nöôùc. Chæ theá thoâi.



��

Caên beänh ung thö cuûa cha toâi ngaøy caøng

naëng vaø oâng saép qua ñôøi. Ñieàu duy nhaát chuùng

toâi coù theå laøm laø ñöa cha veà nhaø, ñeå oâng coù moät

cuoäc soáng vui veû beân ngöôøi thaân trong nhöõng

ngaøy cuoái ñôøi. Cuõng trong thôøi gian ñoù, toâi ñang

tham gia moät khoùa hoïc taïi tröôøng Ñaïi hoïc Y

New York vaø toâi ñeán lôùp hai laàn moät tuaàn. Thôøi

gian hoïc haønh phaàn naøo giuùp toâi nguoâi ngoai

noãi buoàn.

Moät tuaàn tröôùc khi khoùa hoïc keát thuùc, beänh

tình cha toâi nghieâm troïng hôn. Toâi quyeát ñònh

khoâng tham gia lôùp hoïc trong thôøi gian naøy. Toâi

ñeán gaëp vò giaùo sö ñöùng lôùp ñeå xin pheùp nghæ

hoïc. Thoaït ñaàu, toâi khoâng coù yù ñònh seõ keå cho

oâng nghe veà hoaøn caûnh cuûa mình, vì toâi chæ laø

Tuû saùch Soáng Ñeïp�0


��

moät sinh vieân bình thöôøng trong haøng traêm sinh

vieân ôû lôùp. Tuy nhieân, khi toâi ñeán, oâng töø toán

môøi toâi vaøo phoøng. OÂng ngoài vaøo baøn laøm vieäc,

nhìn toâi chaêm chuù, nhö saün saøng nghe toâi trình

baøy vaø giuùp toâi giaûi quyeát khoù khaên.

Boãng döng, toâi khoâng coøn giöõ ñöôïc veû bình

tónh voán coù cuûa moät y taù nhieàu kinh nghieäm, toâi

ñaõ queân ñi taát caû nhöõng lôøi ñònh trình baøy vaø

baät khoùc nöùc nôû. Khi ñaõ neùn ñöôïc caûm xuùc, toâi

keå cho oâng nghe veà beänh tình cuûa cha vaø xin

pheùp oâng cho toâi ñöôïc tham gia khoùa hoïc sau.

OÂng suy nghó giaây laùt, nhìn vaøo soå ghi cheùp cuûa

mình vaø nheï nhaøng noùi:

- Ñoái vôùi em, khoùa hoïc ñaõ keát thuùc ngaøy

hoâm nay. Em luoân laø hoïc sinh xuaát saéc vaø vieäc



��

em vaéng maët trong tuaàn cuoái cuøng khoâng laøm

thay ñoåi ñieàu ñoù. Haõy trôû veà nhaø, nôi ñoù caàn söï

coù maët cuûa em.

Vaøi ngaøy sau, beân giöôøng beänh luùc cha haáp

hoái, toâi thaáy chính söï caûm thoâng cuûa vò giaùo

sö ñaõ giuùp toâi coù theâm nghò löïc vöôït qua thôøi

khaéc khoù khaên nhaát cuûa gia ñình. Laø ngöôøi chòu

traùch nhieäm veà khoùa hoïc, vò giaùo sö coù theå giuùp

ñôõ hay laøm cho coâng vieäc cuûa toâi trôû neân khoù

khaên. Cha toâi ñaõ qua ñôøi vaøo ñuùng ngaøy thi

cuoái khoùa. Ñeán taän baây giôø, toâi vaãn traân troïng

khoaûng thôøi gian beân caïnh cha vaøo nhöõng giaây

phuùt cuoái cuøng cuûa oâng.

Ba naêm troâi qua keå töø muøa heø ñau buoàn aáy,

hieän toâi laø giaûng vieân coäng taùc taïi moät tröôøng

Ñaïi hoïc, truyeàn ñaït laïi cho sinh vieân treû nhöõng

kieán thöùc toâi ñaõ thu nhaän ñöôïc töø khoùa hoïc

naêm xöa. Vò giaùo sö ñaõ ñeå laïi aûnh höôûng raát

lôùn trong caùch giaûng daïy, cuõng nhö caùch cö xöû

cuûa toâi ñoái vôùi caùc sinh vieân cuûa mình. Baøi hoïc

veà loøng thöông yeâu vaø söï caûm thoâng ngaøy aáy

luoân hieän dieän trong caùc lôùp hoïc cuûa toâi.

Nỗi bận tâm của thầy

Education