14.01.2004
14.01.2004
Dagskrá:-Kynning á tilurð verkefnisins, Sigurður Guðni Sigurðsson framkvæmdastjóri Skagans hf.-Staða verkefnisins og helstu niðurstöður geymsluþolsrannsókna,
Emilía Martinsdóttir, deildarstjóri Rf.-Mælingar á nýtingu, hitastigi og afurðaskiptingu hjá Tanga hf.
Þorvaldur Þóroddsson,sjávarútvegsfræðingur Rf. -Uppbygging roðkælivinnslulínunnar,
Einar Brandsson Skaginn hf .-Ávinningur og reynsla af roðkælingu,
Einar Víglundsson framleiðslustjóri Tanga hf. Vopnafirði. -Fyrirspurnir og umræður
Áhrif roðkælingar á gæði fiskflaka.
14.01.2004
Roðkæling
1. Upphafið
• Ársbyrjun 2002
• Fyrstu hugmyndir frá Gylfa Guðfinnssyni
• Febrúar – Apríl 2002 Prófanir
• Apríl 2002 – Formlegt verkefni innan Skagans.
2. Mótun verkefnisins
Maí – Sept. 2002 • Grunnhugmyndir
• Frystar afurðir jafnt sem ferskar
• Roðdráttur í breyttri Baadervél
• Fyrstu mælingar – samvinna við Rf.
• Samvinna við HB frá upphafi.
3.1 Kynning verkefnisinsSjávarútvegssýningin 2002
Flökum haldið aðgreindum þegar þau koma frá flökunarvél.Útlínusnyrting eftir flökun.Sjálfvirk yfirfærsla inn á frysti.Roðfrysting flaka með snertifrystingu á álreim ( 5 – 8 mín. )
Beint úr frystingu í roðdrátt og þaðan sjálfvirkt inn á snyrtilínu.Á snyrtilínunni er beingarðurinn fjarlægður.
Snyrting og þunnildaskurður er framkvæmt með sérhæfðum aðgerðum.
3.2 Hvað var kynntSjávarútvegssýningin 2002
•Ekkert los við roðdrátt•Minna vökvatap
•Gæðin haldast óbreytt•Ný afurðaskipting – aukin verðmæti
•Ný aðferð við að taka beingarð•Hærra hlutfall í ferskvinnslu
•Öll flök nýtast í heilflakavinnslu•Lágt hitastig allan vinnsluferilinn
•Meiri arðsemi vinnslunnar
3.3 Hvað var kynntSjávarútvegssýningin 2002
Flak unnið á hefðbundinn hátt
Flak unnið roðfryst
3.4 Hvað var kynntSjávarútvegssýningin 2002
Venjuleg roðfletting
Roðflett eftir roðfrystingu
Uppþítt hráefni
3.5 Hvað var kynntSjávarútvegssýningin 2002
3.6 Hvað var kynntSjávarútvegssýningin 2002
Taflan sýnir afurðir og meðalverð til framleiðenda. Verð fyrir marning er reiknað út frá beingörðum fyrir vinnslu. Þunnildum er pakkað sér. Verð fyrir A-afurðir er meðaltal af hnakka-, mið- og sporðstykkjum.
Verðmismunurinn er rúmar 26 kr á hráefniskíló roðfrystingunni í hag
AfurðirVerð
ISK/kggr/kg heill
þorskur ISKgr./kg heill
þorskur ISK
Beingarður 90,0 14,0 1,3 25,0 2,3Þunnildi 250,0 62,0 15,5 66,0 16,5
Blokk 360,0 2,0 0,7 112,0 40,3
A - afurð 510,0 401,0 204,5 268,0 136,7Samtals á kg. hráefnis 222,0 195,8
Roðfryst Hefðbundið
3.7 Hvað var kynntNiðurstaða.
Mismunurinn á roðfrystingu og hefðbundinni vinnslu er í aðalatriðum eftirfarandi:1. Hærri heildarnýting næst með roðfrystingunni.2. Hærra hlutfall af fiskinum fer í dýrari afurðir. 3. Við roðfrystingu er fiskurinn kældur niður í upphafi vinnsluferilsins þegar hann aftur á móti hitnar í hefðbundinni vinnslu.4. Roðfrystingu er hægt að nota hvort heldur sem er við afurðir sem á að frysta eða selja ferskar.Mismunur á verðmæti milli aðferða er mismunandi en eykst roðfrystingunni í hag eftir því sem hráefnið er viðkvæmara. Niðurstöður eru byggðar á tilraunum Rannsóknastofnunar Fiskiðnaðarins.
4. Samstarfssamningur
Ársbyrjun 2003Samstarfssamningur milli Skagans, Rf., HB, TROS, síðar bættist Tangi við.
Styrkt af Rannís, MATRA og NSAÞróun og mælingar á vinnslubúnaði
og vinnsluaðferðum.
5. Forsnyrting - Ný kynslóð flæðilína
Ný gerð af snyrtilínu - Steplínan• Beintengd við flökunarvél• Snyrt í roði• Lágmarks meðhöndlun • Aukin afköst• Aukin gæði
Fyrsta línan sett upp hjá FISK í ársbyrjun 2003 og önnur hjá Bakkavík á vormánuðum 2003
6. Ferlið rofið - Krapi
Flökin fara í krapa eftir útlínusnyrtingu• Hreinsar blóð úr holdi
• Býr til möguleika á uppsöfnun afurða
• Stýring á saltinnihaldi, hitastigi og þykkt.
• Neikvætt að auka meðhöndlun.
7. Ný gerð af roðdráttarvél
Vorið 2003 – Hönnun nýrrar roðdráttarvélar• Tölvustýrð vél – Einn snúningur á tromlu fyrir hvert flak• Sporðsnyrting• Beintaka samhliða roðdrætti• Gekk vel á roðfrystum flökum
8. Roðfrystir verður roðkælir
Samningur við Tanga um vinnslulínu í júlí 2003. Gangsetning í sept. 2003
• Undirkæling í stað frystingar• Lenging líftíma ferskra afurða• Beintakan “misheppnast” vegna breytinga frá frystingu í
kælingu.
9. Snyrti og pökkunarlína
Sambyggð snyrtilína og pökkunarlína.
TROS og Tangi• Lágmarks meðhöndlun • Aukin afköst• Aukin gæði
Næstu skref• Þróun á beintöku - 2004• Bætt meðhöndlun á sjó - Kæling• Flutningur á markað 2004 - 2005
Roðkæling
Einar Víglundsson14/0/2004
Reynsla Tanga hf
• Aukin nýting• Aukin afköst• Minni blokk• Minni marningur• Aukning í dýrari
afurðir• Auðveldari ormatínsla
• Aukið geymsluþol• Flutningur á ferskum
fiski með skipum• Unnið eftir skiptikerfi
Vinnutími 7.00-13.00• Roðkælir hægt að nota
sem lausfrystir á smáflök og smærri bita
Afurðarnýting
• Afurðarnýting nálgast 50% án afskurðar• Markmið er 50%
– Til að ná því þarf:• Flokkun • Betri hausun• Bæting á tækni
Afurðarnýting
• Miðað við vinnslu í: Eldri línu
& Roðkælilínu
36,00%38,00%40,00%42,00%44,00%46,00%48,00%50,00%52,00%
Án afskurða
r
Með afskurði
Eldri línaRoðkæling
Afurðarnýting
• Roðkælir og roðrífa ekki í vinnslulínunni. – Flökun og forsnyrting
sú sama– Roðflett með
hefðbundnum hætti– Eftirsnyrting og pökkun
sú sama40,0%42,0%44,0%46,0%48,0%50,0%52,0%
Án Afskurðar
Með Afskurði
Án RoðkælisMeð Roðkæli
Án Roðkælis Með Roðkæli
Þús. Kr % Þús. Kr %Framl. verðmæti 209 100 240 100Meðal verð 435,2 kr/kg 478,1 kr/kgHráefnis kostn 114 54,5 114 47,5Launakostnaður 56 26,9 45 18,7Umbúðarkostn 6 2,9 7 3,0Framlegð 33 15,7 74 30,8
Kostnaður við að slökkva á Roðkælinum er: 41 kr/kg(hráefni)
Mismunur á afurðarnýtingu með og án roðkælis
Afurðarskipting
0,0%10,0%20,0%30,0%40,0%50,0%60,0%70,0%80,0%90,0%
Bitar/f
lökBlok
kÞun
nildi
Mar
ning
ur
Eldri LínaRoðkæling
• Bitar og flök fara úr 65,8% í 83,9%
• Hefðbundin blokk hverfur nánast
• Marningur meira en helmingast
Afurðaskipting
• Blokkin hverfur við Roðkælinguna
• Marningur meira en helmingast.
0,0%2,0%4,0%6,0%8,0%
10,0%12,0%14,0%
Blokk
Þunnild
i
Mar
ningu
r
Eldri LínaRoðkæling
Samanburður árangursEldri Lína Roðkæling
Þús. Kr % Þús. Kr %Framl. verðmæti 187 100 240 100Meðal verð 415,3 kr/kg 478,1 kr/kgHráefnis kostn 114 61 114 47,5Launakostnaður 46 24,5 45 18,7Umbúðarkostn 5 2,9 7 3,0Framlegð 22 11,6 74 30,8
Framlegðarmismunur 52kr/kg hráefnis
Roðkæling: Óverðlagður ávinningur
Aukið geymsluþol: - Sparnaður í flutning (60kr /kr => 15kr/hráefnis kg)
- Verðminni afurðir seldar ferskar
- Lenging á sölutíma => Hækkun á verði?
- Nýjir og betri pökkunarmöguleikar
Reynsla Tanga hf í stuttu máli
Aukin nýting & afköst
Minni blokk & marningur
Hærra verð & hlutfall dýrari afurða
Auðveldari snyrting & ormatínsla
Opnun á þróun nýrra afurða
Aukið geymsluþol
Skipaflutningur á ferskum fiski mögulegur
Unnið eftir skiptikerfi