Nr 3(19) /2011 Ukazuje się od 2005 roku Pismo Studenckiego Koła Naukowego Bibliotekoznawców Uniwersytetu Łódzkiego W numerze: Sprawozdanie z konferencji zamykającej projekt pt. „Aktualizacja kształcenia akademickiego bibliotekarzy pracujących w małych bibliotekach gminnych”
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Nr 3(19) /2011 Ukazuje się od 2005 roku
Pismo Studenckiego Koła Naukowego Bibliotekoznawców Uniwersy tetu Łódzkiego
W numerze: Sprawozdanie z konferencji zamykającej
projekt pt. „Aktualizacja kształcenia akademickiego
bibliotekarzy pracujących w małych bibliotekach
gminnych”
Wstępniak
Drodzy Czytelnicy, witamy Was po przerwie. Mamy nadzieję, że wszystkim udało się
spędzić miłe i konstruktywne wakacje. Pragniemy powitać w naszych szeregach nowych
studentów i mając nadzieję, że udało im się już zaklimatyzować postanowią oni licznie
przystąpić do naszego Koła Naukowego. W tym numerze chcielibyśmy podzielić się
informacjami z konferencji zamykającej projekt „Aktualizacja kształcenia akademickiego
bibliotekarzy pracujących w małych bibliotekach gminnych”, opowiemy też, co oferują
biblioteki w Helsinkach, przybliżymy historię wybranych obyczajów świątecznych oraz
dokończymy temat książek, które haniebnie zapisały się na kartach historii.
Mamy nadzieję, że i ten numer NS przypadnie Wam do gustu.
Alois senior często bił syna z wcześniejszego związku,
a kiedy ten wyprowadził się z domu w wieku czternastu lat, skupił
swoją uwagę na małym Adolfie. Chłopak był katowany
wielokrotnie aż do momentu, kiedy postanowił nigdy więcej nie
płakać, wtedy też ojciec zaniechał kar cielesnych3. Wielu badaczy
zwraca uwagę, że to nieszczęśliwe dzieciństwo miało znaczący
wpływ na charakter Hitlera. Po śmierci rodziców Adolf przeniósł
się do Wiednia, gdzie przystąpił do egzaminów na Akademię Sztuk
Pięknych, niestety został odrzucony w kolejnych etapach rekrutacji.
Mimo niepowodzeń nie zniechęcił się i nadal malował, były to
głównie obrazy budynków, które później sprzedawał. Jego
zamiłowanie do rysunku architektonicznego przyczyniło się do
podjęcia dalszego kształcenia, tym razem w architekturze. Tejże
szkoły Adolf również nie ukończył. Wkrótce przeniósł się do
Monachium i w 1914 roku wstąpił jako ochotnik do armii niemieckiej, walcząc na froncie
w czasie I wojny światowej.
W 1919 roku został zawarty traktat wersalski. Niemcy dowiedzieli się o jego
postanowieniach dużo później. W traktacie oskarżano państwo niemieckie o rozpoczęcie
wojny, domagano się również olbrzymich odszkodowań i zwrotu zagarniętych ziem. W tym
czasie, kiedy Monachium pogrążone było w chaosie rewolucji, Hitler związał się ze skrajną
prawicą, która nie chciała zgodzić się z postanowieniami wersalskimi. W swojej działalności
politycznej, jaką wtedy rozpoczął, postulował między innymi oczyszczenie życia
gospodarczego i politycznego z elementu zdradzającego istotny interes Niemiec.
W 1921 roku Hitler został wybrany przewodniczącym partii i zyskał miano „Führer”
(wódz). Wtedy też jego maksymą stało się jednowładztwo; decydował o wszystkim sam i nie
pozwalał na żadne działania bez jego zgody. Takie podejście miało wyeliminować niepotrzebne
błędy w prowadzonej przez niego polityce. Ponadprzeciętna żądza władzy Hitlera doprowadziła
do osadzenia go w więzieniu. Jednak z pięcioletniego wyroku Hitler odsiedział tylko kilka
miesięcy. Czas, jaki spędził w odizolowaniu, nie okazał się stracony, wręcz przeciwnie, właśnie
wtedy Hitler mógł bez reszty poświęcić się swoim przemyśleniom, czego owocem było jego
zasadnicze dzieło Mein Kampf (Moja walka). Hitler mimo posiadanego sprytu i niezwykłej siły
perswazji wcześniej czy później musiał ponieść klęskę. Jego ogromna chęć ekspansji na inne
kraje przysporzyła mu licznych wrogów. I tak w 1945 roku przegrał swoją wojnę z Sowietami.
Dzień 30 kwietnia był dla Hitlera i jego żony Ewy Braun ostatnim dniem życia. W oblężonej
przez wroga Kancelarii kanclerza oboje popełnili samobójstwo, Führer strzelił sobie w skroń,
zaś Ewa zażyła truciznę. Ich zwłoki, zgodnie z ostatnią wolą wodza, spalono. Świta Hitlera
w przeważającej części nie skończyła lepiej, większość, która zachowała resztki rozsądku,
3 Karolides N.J., Bald M., Sova D.B.: 100 zakazanych książek. Historia cenzury dzieł literatury światowej. Warszawa 2004, s. 178
Mein Kampf -
Francuskojęzyczna wersja
książki (1934)
13
popełniła samobójstwo. Inni, którzy nie zdecydowali się na podobny krok, zostali zesłani do
obozów pracy4.
Hitler w Mein Kampf dał wyraz swoim politycznym poglądom oraz zarysował swoją
„życiową misję”. Książka składa się z dwóch tomów. Pierwszy z nich - Obrachunek, ukazał się
w 1925 roku. Autor zawarł w nim przemyślenia na temat polityki Niemiec przeplatając je
wątkami autobiograficznymi. W drugim tomie, Ruchu narodowosocjalistycznym z 1927 roku,
rozwinął wcześniej poruszane kwestie. Poglądy Hitlera stały się ideologicznym fundamentem
nazistowskich Niemiec.
Mein Kampf zakazane!
Pierwsze próby publikacji Mein Kampf w Stanach Zjednoczonych wzbudziły wiele
protestów. Rodzice rezygnowali z podręczników szkolnych wydawnictwa, które chciało
opublikować nazistowską biblię, pisano nawet listy do samego prezydenta, aby wpłynął na
wydawcę i odwiódł go od pomysłu opublikowania książki. Mimo
wielu prób zablokowania publikacji, Mein Kampf ukazało się
w 1933 nakładem wydawnictwa Houghton Mifflin. Książka
Hitlera spotkała się z niechęcią nie tylko w Stanach
Zjednoczonych. W Czechach w 1933 roku wprowadzono
całkowity zakaz publikowania Mein Kampf. Również w Polsce
zabroniono rozpowszechniania tego tytułu. Związek Radziecki
prawdopodobnie nigdy oficjalnie nie zakazał rozpowszechniania
tego tekstu, pomimo obaw o suwerenność terytorialną5.
Kiedy Mein Kampf uważane było za lekturę gorszącą
i ubliżającą Żydom, w Niemczech stało się biblią. Narodowy
Kościół Rzeszy ogłosił nową doktrynę, która zakładała zastąpienie
Pisma Świętego przez Mein Kampf. Kościół miał stać się
narzędziem władzy państwowej.
W Polsce przed rokiem 1939 nie ukazało się żadne polskojęzyczne wydanie Mein Kampf.
Natomiast po 1989 roku książkę wydały następujące wydawnictwa: Wydawnictwo SCRIPTA
MANENT, Krosno 1992; Wydawnictwo WERSET, Kraków 1992; Wydawnictwo UZVARA,
Dyneburg 1998; Wydawnictwo XXL – Wydawnictwo Książki Niezwykłej 2005. Właścicielowi
tego ostatniego wytoczono proces o złamanie prawa autorskiego. Oskarżyciel wskazał, że
mężczyzna wydając książkę propagował faszyzm. To wyjątkowa książka, która stanowi
przyczynek do wybuchu II wojny światowej, która do dzisiaj jest biblią dla faszystów i wielu
4 Karolides N.J., Bald M., Sova D.B.: 100 zakazanych książek. Historia cenzury dzieł literatury światowej. Warszawa 2004, s. 177-
181 5 Hitler wychodził z założenia, że Niemcy mają prawo wkroczyć do każdego państwa, w którym zamieszkuje rodowity Niemiec w
celu jego obrony. Hitler planował zjednoczenie wszystkich ziem zamieszkanych przez Niemców i budowę tzw. Wielkich Niemiec na
terenach zabranych sąsiadom.
Adolf Hitler, "Karlskirche
Wien". Akwarela, 1912
14
innych oszołomów, których nie brakuje w naszym kraju. Książka, która propaguje treści
rasistowskie i antysemickie. Dlatego też wnosimy o surową karę - wypowiadał się
reprezentujący Bawarię6 adwokat
7.
Według opinii filologów Mein Kampf nie jest takie wyjątkowe. Ma nieciekawą
konstrukcję, długie i enigmatyczne zdania trudno zrozumieć. Odbioru nie ułatwia
apodyktyczny charakter treści wynikający z głębokiego przeświadczenia autora o wielkości
jego geniuszu. Dostępne wydania książki po 1945 roku nie zawierają większych zmian. Do
najistotniejszych poprawek z punktu widzenia ideologii nazistowskiej należy m.in. rezygnacja
z pojęcia „demokracji germańskiej” na rzecz zasady wodzostwa, korekta ta pochodzi jeszcze
sprzed 1930 roku 8.
Działania Hitlera w czasie II wojny światowej doprowadziły do zgładzenia prawie
6 milionów Żydów9. W walkach zbrojnych zginęło mnóstwo żołnierzy i ludności cywilnej.
Mein Kampf po latach jest nadal w wielu miejscach książką zakazaną. Warto zadbać o to, by
treści, które zawiera, nigdy nie posłużyły ponownie do szerzenia nienawiści.
Paula Gamus
***
Pięć* zwyczajów bożonarodzeniowych, których nie można pominąć
Czym jest Boże Narodzenie i jakie tradycje wiążą się z tym świętem - wie każdy. Jednak
w praktyce kultywujemy czasem pewne zwyczaje nie zastanawiając się nawet dlaczego to
robimy, skąd do nas przywędrowały, jak długo są w naszej rodzinie. Dlatego też redakcja
„Nieczytelnej Sygnatury” postanowiła w wielkim skrócie przybliżyć czytelnikom wybrane
zwyczaje i choć pokrótce przybliżyć ich historię. Oto one:
1. Choinka – jest jedną z naszych najmłodszych tradycji świątecznych. W obecnej formie
w Polsce choinka pojawiła się w XVIII wieku, a w niektórych regionach obyczaj ten
upowszechnił się dopiero w XX wieku. Pomysł na przystrajanie choinki przywędrował
do nas z Niemiec, opisuje to m.in. Zygmunt Gloger w Encyklopedii Staropolskiej.
Za czasów pruskich, tj. w latach 1795-1806, przyjęto od Niemców zwyczaj w Wigilię
Bożego Narodzenia ubierania dla dzieci sosenki lub jodełki orzechami, cukierkami,
6 Prawa autorskie do Mein Kampf zostały przekazane w 1948 roku Wolnemu Państwu Bawarii. 7 Zakończył się proces przeciwko wydawcy "Mein Kampf" Hitlera. [online], [dostęp: 3 października 2011]. Dostępny w Internecie: <http://wiadomosci.gazeta.pl/kraj/1,34308,4137006.html> 8 Grunberg K.: Adolf Hitler. Biografia Fuhrera. Warszawa 1988, s.56
15
jabłuszkami i mnóstwem świeczek woskowych.
2. Bombki – początki tych ozdób choinkowych
sięgają 1847 roku, kiedy Hans Greiger,
mieszkaniec niemieckiego miasta Lauscha,
rozpoczął tworzenie szklanych wydmuszek do
udekorowania choinki, gdyż nie stać go było na
typowe wówczas dekoracje czyli orzechy, jabłka
czy cukierki. W Polsce pierwsze bombki pojawiły
się już w XIX wieku. Obecnie nasz kraj jest
„bombkowym potentatem” i zaopatruje rynki m.in.
w Kanadzie, Japonii, USA i Nowej Zelandii.
3. Dzielenie się opłatkiem - opłatki, jakie dziś znamy,
pierwsi zaczęli wypiekać zakonnicy z klasztoru benedyktyńskiego we Francji. Stamtąd
zwyczaj ten rozpowszechnił się na całą Europę i wraz z chrześcijaństwem przybył także
do Polski. Początkowo opłatek używany był jednak wyłącznie do Mszy św. Dopiero od
XV wieku stał się bardziej popularny, kiedy nastąpił jego masowy wypiek. Co ciekawe
był przekąską do wina, środkiem do pieczętowania listów, smarowany miodem był
przysmakiem dzieci. Zwyczaj łamania cienkiego opłatka z mąki pszennej i wody
podczas wieczerzy wigilijnej pojawił się w Polsce pod koniec XVIII w. Oprócz białego
opłatka, przeznaczonego na komunikanty i do łamania się podczas wigilii, wypieka się
również kolorowy, przeznaczony dla zwierząt domowych i bydła. Na Śląsku znany jest
tzw. radośnik, czyli opłatek posmarowany miodem, dawany dzieciom.
4. Pasterka – msza kończąca wieczór wigilijny odprawiana w kościołach zazwyczaj
o północy. Zgodnie z tradycją upamiętnia ona przybycie do Betlejem pasterzy i złożenie
przez nich hołdu nowo narodzonemu Jezusowi. Zwyczaj sprawowania
bożonarodzeniowej liturgii nocnej wprowadzono w Kościele już w drugiej połowie
V wieku, do Polski dotarł wraz z religią chrześcijańską.
16
5. Święty Mikołaj – kim jest ani jakie korzyści niesie
jego pojawienie się nie trzeba wyjaśniać.
Natomiast nie każdy wie, kim był pierwowzór
starszego pana z brodą w czerwonym kubraczku.
A był nim żyjący na przełomie IV i V wieku n.e.
Mikołaj, biskup Mirry. Według podań biskup,
posiadający znaczny majątek, chętnie wspierał
ubogich mieszkańców swego rodzinnego miasta.
Znana jest historia o trzech niesprawiedliwie
uwięzionych oficerach uwolnionych za jego
wstawiennictwem oraz opowieść o trzech ubogich
pannach wydanych za mąż dzięki posagom,
których Święty dyskretnie im dostarczył.
I na sam koniec coś o czym nie można nie wspomnieć, aczkolwiek jest to punkcik
z gwiazdką, a więc opcjonalny:
6. * Kevin sam w domu – dla wszystkich urodzonych po 1985 roku jest to film nierozłącznie
kojarzony z Bożym Narodzeniem, czy komuś się to podoba czy nie. Jednak po kilkunastu
latach świątecznych emisji, w 2011 roku, Kevin sam w domu był emitowany tradycyjnie
przez stację Polsat, ale w Mikołajki.
Milena Grzelka
***
Z przymrużeniem oka – czyli czemu nie warto okłamywać dzieci...
Mamo, czy to prawda, że Pan Bóg sprawia, że mamy co jeść?
- Oczywiście.
- I że dzieci przynosi bocian?
- Tak.
- I że prezenty rozdaje św. Mikołaj?
- Tak.
- To po jaką cholerę trzymamy w domu tatusia?
17
Oppman Artur wiersz
Szopka
Chodźcieno bliżej, Kochane poland!
Patrzcie! tu gwiazda nad Szopka świeci,
Ona do złocąc Niebieskie Stropy,
Wiodła Trzech królów do biednej Szopy;
Śpiących pasterzy blaskiem zbudziła,
Czy zatrzymać Jezuska zaprowadziła,
Teraz Stoi i Jasno świeci,
Wiec pójdźcie tutaj, Kochane poland!
W szopce, możemy żłobku, nd miękkiem sianie
Leży Jezusek, Świata kochanie;
On, co ma zbawić narody Ziemi,
Leży, spowity szaty biednemi;
NIE ma Sukienki, kolebki nie ma,
Lecz wesołemi patrzy oczyma,
18
Bo SIĘ raduje Święte biedactwo,
Ze SIĘ do Niego zbiegło prostactwo.
Możni królowie składają Dary:
Mirrę, Kadzidło, złota Bez miary;
Lecz Jezus, wdzięczny ZA ICH ofiarę,
Woli poglądać km świtki szare,
Na Tych pastuszków, których gromada
Przyszła do Niego OD owiec stada
I w zachwyceniu patrzy km Dziecię,
Na swoje Skarby największe w Świeciu.
Dziesięć Mu DWA białe daje baranki,
Ów Śliczna piosnkę ciągnie z multanki,
Trzeci zerwane w Polu Kwiatuszki
Kładzie z pokłonem pod Drobne nóżki,
Jeszcze Inny sukmankę zdziewa,
Pana Jezusa Ciepło okrywa.
Dziecię z uśmiechem patrzy km niego
I łezki szczęścia z oczu mu Biega.
Najświętsza Matka i Święty Józef
Nabrali trawy świeżutko zżętej,
Karmią osiołka, co RAZEM z wołem
PRZY żłobku Bożym Stoja pospołem:
Ciepłym oddechem Dobre zwierzeta
Ogrzały Dziecku nóżki, rączęta,
I jeden Wiedza ZE owo Dziecię
Przyszło, by cnotę czynić na Świecie.
Czekajcie, poland! zaraz w stajence
Zaczną pastuszki grać km lirence,
Beda śpiewali Śliczne Kolędy,
By SIĘ Nowina rozeszła wszędy,
By Ziemia Cała o tern wiedziała,
Ze wielka Radość światu SIĘ Stala.
Wy Też Bogu pokłon oddajcie
I z pastuszkami Pieśń zaśpiewajcie10.
10
Oppman A.: Szopka [online], [dostęp: 20.12.2011], Dostępny w Internecie:
<http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=43953>.
Jesteśmy na stronie:
www.bibliotekoznawcy.uni.lodz.pl
Czytamy Klub miłośników Jane Austen
Karen Joy Fowler
Dodatkowo obejrzymy film
Rozważni i romantyczni - Klub miłośników Jane
Austen
wszystko to już
21 grudnia
Więcej na temat dokładnego terminu spotkania oraz jego miejsca na stronie