Top Banner

of 21

nhiễu xạ ánh sáng

Apr 04, 2018

Download

Documents

Le Thien Nhat
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    1/21

    Nhiu xa nh sng

    1Hin tng nhiu x - Nguyn l Huygens-Fresnel1.1 Hin tng nhiu x nh sng1.2 Nguyn l Huygens-Fresnel1.3 Nhiu x Fresnel v nhiu x Fraunhofer

    2 Nhiu x Fresnel2.1 Phng php i cu Fresnel.2.2 Nhiu x nh sng qua l trn v a trn nh

    3 Nhiu x Fraunhofer3.1 Nhiu x qua mt khe hp3.2 Nhiu x qua mt l trn3.3 Nhiu x qua 2 khe3.4 Nhiu x qua nhiu khe3.5 Cch t nhiu x- my quang ph cch t3.6 Nhiu x tia X

    TS. Hong Ch Hiu

    1

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    2/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 2

    1. Hin tng nhiu x-Nguyn l Huygens-Fresnel

    Cac vi du v nhiu xa:

    Nc chay qua mt khe p nho.

    1.1 Hin tng nhiu xa anh sang.

    Khi song anh sang truyn quamt l hep hoc mep man chn,anh sang khng truyn thng ma

    bi lch i va c goi la hintng nhiu xa anh sang.

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    3/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 3

    Mi im khng bi che khut cua mt mt song mt thi im cho trcc dung nhmt ngun phat song cu th cp vi cung tn s nh songscp. Bin cua trng quang hoc tai mt im bt ky bn ngoai la schng cht cua tt ca nhng song thcp nay khi tinh n bin vaphatng quan cua chung.

    1.1 Nguyn ly Huygen-Fresnel.

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    4/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 4

    1.2 Nhiu xa Fresnel va nhiu xa Fraunhofer.

    Nhiu x Fresnel (Nhiu x trng gn): Nu ngun sngv mn quan st t gn vt gy nhi x Fresnel. C thxem nhiu x Fresnel l nhiu x vi sng cu.

    Nhiu x Fraunhofer (Nhiu x trng xa): Nu ngunsng v mn quan st kh xa vt gy nhiu x ta c nhiux Fraunhofer. Co th thy l chng no sng n v ikhi vt gy nhiu x c xem l sng phng th ta cnhiu x Fraunhofer.

    Quy tc l: R> a2

    /

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    5/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 5

    2. Nhiu xa Fresnel

    2.1 Phng phap i cu FresnelLy B lm tm dng cc mt cubn knh ln lt b, b+/2, b+ ,b+ 3/2, b+j /2.

    Cc mt cu ny ct mt sng thnh cc i cu. ng truynca cc sng th cp t cc ilin tip gi n B chnh nhau /2nn sng t hai i lin tip sngc pha nhau khi n B.

    nB SSSSSSS +++= ...54321

    y Sj vi j=1,2,3, l bin sng gi t i cu Fresnel th j n B.

    j l din tch i th j, kj l tha s xin ca i th j.

    jjj

    jba

    aKS

    +

    =

    2

    0

    Nh vy, bin sng tng hp ti B l:

    B

    b

    b+/2

    b+b+3/2

    A

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    6/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 6

    Din tich i thu j la hiu din tich 2 chom cu lin tip:

    Nh vy khi j tng, h s xin Kj giam dn va do o bin Sj giam dn va tin n 0 khi BMj tip tuyn vi mt song .

    Coi gn ung Sj bng trung binh cng cua hai s hang bn canh:

    ba

    abj

    +=

    nSSSS >>>> ...321

    ( )11

    2

    1+ += jjj SSS

    2

    2...

    22222

    1

    5

    4

    33

    2

    11

    nB

    nB

    SSS

    SSSSSSSSS

    +

    ++

    ++=

    Du + khi n le va du khi n chn

    Khi gia A va B khng co man chn: Sn 0,

    vi I1 la cng sang do mt i

    cu Fresnel u tin gi n4822

    1

    22

    1 1ISS

    IS

    S bBB ====

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    7/21

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    8/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 8

    2.2 Nhiu x nh sng qua l trn v a trn

    a. Nhiu xa qua l tron.

    Gia s l tron m ra q i Fresnel u tin. Khi o bin dao ng song tng hp tai B la:

    Nu kinh thc l nho, s i q khng ln lm (q

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    9/21

    + Nu s i q nguyn, chn th

    Nu s i q khng nguyn th bng phng php th ta c th xc nhc bin sng tng hp OP v so snh n vi OI.

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 9

    002

    21

    = BB ISS

    Si roi tai B xp xi bng0 nn se thy ti tai B.

    + Nu khng co man chn:

    + Nu l cha ung 1 i:422

    2

    1 ISIS

    S oo

    B

    BoB===

    1

    2

    12

    IS

    ISS BBB ===

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    10/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 10

    b. Nhiu xa qua mt l tron chn sang

    BA

    Gi s a mt p i u tin, bin

    dao ng tng hp s l:

    V n , nn Sn 0. Do

    Nu l c knh thc nh, p nh th:

    2

    1 np

    B

    SSS

    =

    +

    2

    1+

    =p

    B

    S

    S

    2

    111

    SSSSBp +

    roi tai B khng khac nhiu so vi khi khng co man chn D va cho ta mt im sang,goi la im sang Poison.Khi kich thc ia chn ln, thi B se ti, vi: 001 == + BpB ISS

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    11/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 11

    3. Nhiu xa Fraunhofer

    3.1 Nhiu xa qua mt khe hep

    Chia mt song gii han bi khe thanh Nphn bng nhau rng x=a/N.Xet song phng th cp theo goc gpnhau tai P. hiu quang trinh gi t hai i

    lin tip la:

    Song tai P la chng cht cua N song thcp gi t khe n P. H s xin la nhnhau, nn bin cac song th cp la nhnhau.

    x

    sin22

    sinsin.

    N

    aL

    N

    axL

    ==

    ==

    N

    oN

    EEEEE

    EEEEErrrrr

    ++++=

    =====

    ...

    ..

    321

    321

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    12/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 12

    + Ti O trn mn. Khi N sngth cp ti O l ng pha =0, sin=0 =0. Cng sng ti Ol cc i.

    + Ti phng 0, cc sng thcp lch pha nhau mt lngkhng i. Tng ca N vector lmt vector di Er

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    13/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 13

    M

    H

    C

    R

    Khi N tin ti v hn, chui vector cc sng th cp s tin ti m

    t cung trn tm C v bin sng tng hp l di dy trngcung :

    sin22 ROHOME ===

    2/=

    sin

    2. aN ==

    Mt khac theo inh nghia:

    22 maxmax

    ER

    R

    E

    R

    OM===

    2

    2222

    sin

    sin

    sinsinsin

    22

    =

    =

    ==

    a

    a

    IIEEI mmm

    + Tai O, =0; =0 ta co vn sang trung tmmax01

    sinII == =

    O

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    14/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 14

    + Cc tiu cng sang xut hin khi sin=0 va 0 ng vi:

    + Khi m=1 ta c cc tiu u tin vi gc 1 tha mn

    ma

    mma

    =

    ===

    sin

    ,...3,2,1,sin

    a

    =1sin

    Nu khe rt hp; a sin1=11=/2. iu ny cos ngha l cci chnh gia m v hn, nh

    sng chiu khp mn. Khi a tngdn, cc i chnh hp li, xuthin cc cc i th xen k.

    Cc ai th cp

    +=2

    1sin ma

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    15/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 15

    3.2. Nhiu xa qua mt l tron

    Cc tiu u tin:

    phn ly theo tiu chun Rayleigh:

    Cc ai cua anh thnht trungung vicc tiu au tin cuaanh th2 la gii han phn ly.

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    16/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 16

    3.3. Nhiu xa qua 2 khe hp

    2

    sin

    sinsin

    =

    a

    a

    II mP

    =

    2cos4

    2 oP II

    sin

    22b==

    Cng sng phn b theo hin tng giao thoa:

    Do hin tng nhiu x trn khe c rng a nncng sng qua mi khe l:

    Cc tiu nhiu x:,...3,2,1sin == m

    am

    Cc i giao thoa:

    ,...3,2,1;sin == mb

    m

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    17/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 17

    3.4. Nhiu xa qua nhiu khe hp

    ( )

    [ ]

    =

    =

    =

    )1(

    2

    1

    .

    ................

    .

    Nti

    N

    ti

    ti

    eES

    eES

    eES

    ( )[ ]

    =

    =+++== i

    iNtiNiiti

    N

    i

    iPe

    eeEeeeESS

    1

    1...1

    1

    1

    Bin ca sng pht ra t mi khe theo phng l:

    lch pha ca 2 khe lin tip l:

    sin2

    b=

    sin,

    sin aEE m ==

    Cc khe c th xem l mt ngun sng gi ti P nh sau

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    18/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 18

    ==

    2sin

    2sin

    2 2

    2

    2*

    N

    ESS

    I PPP

    ( )22

    sin

    sinsin

    =

    NII oP

    Gia 2 cc i chnh lin tip s c (N-1)cc tiu, c (N-2) cc i ph

    Vi2

    20

    0

    EI =

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    19/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 19

    3.5 Cach t nhiu xa

    Cc ai nhiu xa

    d: chu ky cua cach t

    md =sin

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    20/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 20

    tn sc gc ca cch t:

    bn rng gc ca mt vch nhiu x:

    Khong cch gc gia hai vn sng cng bc:

    Nng sut phn gii ca cch t :

    Vng ph t do ti bc m:

    m

    m

    b

    m

    d

    dD

    cos

    ==

    m

    mNb

    cos=

    m

    mdmddDd

    cos==

    mNR =

    =

    min

    )(

    ( )m

    td

    =

  • 7/30/2019 nhiu x nh sng

    21/21

    Bi ging Nhiu x nh sng TS. Hong Ch Hiu 21

    3.6 Nhiu xa tia X

    Cng thc Bragg:

    2dsin = m

    d = Khong cch gia cc mt phng nguyn t = Gc gia chm tia X vi mt phng nguyn tm = Bc giao thoa= bc sng

    Mt phng trn

    Mt phng di

    Chm tia ti Chm phn x