Ngày Ấy - Bây Giờ - info.taviet.orginfo.taviet.org/wp-content/uploads/2013/10/108_TNSP2013_Dac-san-2013... · Trần Thị Ty, Cô Ngô Thị Trinh, Cô Trần Thị Lan, Cô

succulents, vun lai nhưng mâu gô vụn mau đo bị meo lam văng ra khoi miêng nep nhưa quây quanh. Mây chu meo quai ac năm rap ca cây cua M. nhưng mây cây đo cung dê moc lăm nên M. cung không phiên ha gi. Dươi gôc cây nhan, M. kê cai băng ghê đê tư chô ngôi M. co thê ngăm tron ven tac phâm cua minh. M. thâm nhu lam xong cai vươn, M. se lôi xâp giây ve va hôp mau đưa con gai thư nhi, be T. tăng năm ngoai ra ghi lai nhưng cam xuc cua minh.

Tương tương đên nhưng ngay hưu trí, không phai lam gi, chỉ ngăm vươn, M. tư hoi như thê co nham chan lăm không? Giơ còn đang đi lam, còn bận bịu con cai va cha me gia, them muôn co thơi giơ cho minh ma không co, năm mươi năm nưa, chỉ còn minh vơi ta, ông chông đi chơi xa, se lam gi nhỉ, cha le ơ ngoai vươn ca ngay? M. gật gù: tha hô ma lam thiên nguyên nhe. Ái da!, luc đo lai co chau ngoai níu chân chư chẳng không đâu. Chăc cung phai vai đưa. Co chau ngoai cung vui.

Thơ Thân

Ngày Ấy - Bây GiờNgày ấy

Ba đi trạiHẹn sẽ về...

Nhưng mười năm ròng rãMẹ: gần hai mươi tám

Dắt đàn conNăm đứa về quê

Đứa lớn chưa trọn bảyĐứa nhỏ chưa nửa tuổi qua

Ngày ấyMẹ tóc xanh búi tóNuôi đàn con nhỏ

Mõi mòn trông tin BaKhóc xa chồng

Khóc xót xaTủi hờn năm tháng

Cõi lòng nát tanHôm nay

Nhớ về quê nhàBa Mẹ ơi!

Con nghẹn ngào tiếng nấcQuê hương mình

Bao đổi đờiNgày vẫn tối

Đêm như lời trăn trốiPhận người nổi trôiVất vả ngược xuôi

Ngày mai nắng tươiHay mưa gió ngập trời?

Dân vẫn nỗi cồn càoLắng lo cơm gạoMất nhà, mất đấtMất người thân

Cửa tù rộng mở...Ngày ấy – Bây Giờ!

Nguyễn Vỹ Diên LinhTháng Tư 2013

104 . BĐDCTTVN-NC . Đặc San Kỷ Niệm 25 Năm TNSP

Tùng tùng tùng…tùng tùng tùng…tùng tùng…Môt hôi chín tiêng trông dôn dập vang lên. Tiêng trông bê giang vang vong bao hiêu năm hoc 2012 - 2013 kêt thuc. Không gian như lăng xuông, dương như cac em cung cam nhận đươc giây phut thiêng liêng ngăn ngui nay va nôi buôn tam chia tay co le cung đang len len vao tâm hôn thơ ngây cua cac em. Môt năm hoc nưa lai qua đi, măc dù môi tuân chỉ co môt buổi hoc ngăn ngui, nhưng Thay trò đa bo ra biêt bao công sưc kho nhoc, cùng vơi nô lưc hy sinh đong gop thơi gian, tiên bac cua cac phụ huynh hoc sinh va sư quan tâm khuyên khích cua Cha Quan xư, cua nhưng vị co trach nhiêm trong công đoan. Tât ca cùng vi môt mục đích la cùng nhau gin giư đươc nên văn hoa, ngôn ngư va cac truyên thông tôt đep cua cha ông chung ta đê lai. Vơi công lao đong gop cua cac thê hê đi trươc cung như vơi tâm lòng nhiêt huyêt cua moi ngươi hiên nay. Trung Tâm Viêt Ngư Công Đoan Đưc Me Lên Trơi Riverside dù đa trai qua bao thăng trâm, thay đổi nhưng vẫn tôn tai va gop măt vơi phong trao giang day, gin giư va bao vê văn hoa, phong tục Viêt Nam trong cac Công Đông ngươi Viêt ơ khăp nơi trên thê giơi. Tuy vơi sô lương hoc sinh không nhiêu va không tăng trong nhiêu năm qua (vi công đông ngươi Viêt ơ đây ít), nhưng ngươi dân ơ đây đa hanh diên vơi bê day thơi gian cua phong trao day va hoc tiêng Viêt. Trung Tâm Viêt ngư đươc thanh lập tư năm 1976. Trung Tâm đa tôn tai va hoat đông liên tục trong 36 năm, vơi Thay Lê Quang Tích la ngươi thanh lập va la vị Hiêu trương đâu tiên cua Trung Tâm. Đươc như ngay nay, moi ngươi không quên công lao đong gop cua nhiêu lơp Thay Cô đi trươc như Thay Nguyên Văn Danh, Cô Nguyên Thị Ngân, Cô Thanh Ha, Cô Thanh Trang, Cô Thanh Tâm, Thay Lê Hoang Anh Tu, Lê Hoang Anh Tuân, Lê Hoang Anh Tiên, Thay Nguyên Ngoc Dung, Thay Trân Đai. Rôi Cô Nguyên Yên, Cô Trân Thị Ty, Cô Ngô Thị Trinh, Cô Trân Thị Lan, Cô Khanh, Cô Nguyên An, Thay Nguyên Đăng, Thay Thai Cương, Thay Huỳnh Kim Chiên, Thay Dương Minh Kính, Thay Viên…Nôi tiêp truyên thông tôt đep nay, hiên nay nhưng Thay Cô thiên nguyên viên vơi lòng nhiêt huyêt, co lòng mên tre, yêu nghê. Phân lơn đêu đươc đao tao vê

kha năng Sư pham va hang năm vao dịp he cac Thay Cô lai đươc tham dư cac lơp Tu Nghiêp Sư pham do Ban Đai diên cac Trung Tâm Viêt Ngư Nam California tổ chưc nhăm nâng cao kha năng giang day. Vai net vê Ban điêu hanh Trung Tâm Viêt ngư va cac Thay Cô đưng lơp trong năm hoc 2012 - 2013 gôm:Ban điêu hanh: - Thay Nguyên Ươc – Trung Tâm Trương- Thay Vu Viêt Hôi – Phụ Ta TTT.Giao Viên giang day:1. Cô Huỳnh Hông Vân - phụ trach lơp Mẫu giao: Ngoai kha năng căn ban vê Sư Pham ma Cô đa co đươc tư cac khoa Huân Luyên va Tu Nghiêp Sư Pham trong nhiêu năm. Cô luôn tim tòi, hoc hoc va chuân bị thật kỹ lương cho môi buổi lên lơp như sổ soan bai, hoc cụ, chuyên kê… nên lơp hoc cua Cô luôn tao đươc sư hâp dẫn cho hoc sinh. Cô đa đươc bâu la giao viên tiêu biêu cho năm hoc 2011 va đươc vinh danh trong “Tiêc Xuân Nhâm Thin – 2012” do Ban Đai Diên cac Trung Tâm Viêt Ngư Nam California tổ chưc.2. Cô Nguyên Thị Ngân Len - phụ trach lơp 1: Dù bận rôn vơi công viêc va chăm lo gia đinh, con cai. Nhưng vơi lòng yêu mên tre va ý thưc trach nhiêm vơi quê hương đât nươc, Cô vẫn luôn la môt Cô giao mẫu mưc va trach nhiêm trong viêc giang day vi thê Cô đa đươc bâu la giao viên tiêu biêu cho năm hoc 2012 va đươc vinh danh trong “Xuân Hôi Ngô - Quý Tỵ 2013” do Ban Đai Diên cac Trung Tâm Viêt Ngư Nam Cali-fornia tổ chưc.3. Cô Ta Hương - phụ trach lơp 2: Dù ơ xa Trung Tâm, nhưng môi tuân Cô vẫn dong ruổi trên con ngưa săt ca giơ đông hô đê đên vơi cac em trong lơp Viêt Ngư va sinh hoat TNTT vơi cac em.4. Thay Nguyên Đưc Hanh - phụ ta giao viên lơp 2: dù cung đa lơn tuổi va mơi đên Mỹ hai năm nay, nhưng vơi lòng yêu tre, Thay đa đên vơi cac em trong tinh thân thương yêu đê phụ vơi Cô giao, giup cac em hoc tôt hơn.5. Cô Nguyên Thị Nhan - phụ trach lơp 3: Tuy không chính thưc phụ trach văn nghê, nhưng vơi tâm lòng thương yêu cac em, ngoai viêc hang tuân Cô đa danh nhiêu thơi gian hương dẫn cho cac em hoc giao lý va hoc tiêng Viêt, Cô còn bo nhiêu thơi gian đê giup

. BĐDCTTVN-NC . Đặc San Kỷ Niệm 25 Năm TNSP 105

cac em tập văn nghê, ca mua….6. Thay Nguyên Vương - phụ trach lơp 4: Tuy còn tre va cung mơi tham gia giang day, nhưng Thay cung đa tim tòi va co nhiêu sang kiên tôt trong viêc giang day đê giup cac em hiêu ro bai hoc.7. Thay Vu Viêt Hôi - phụ trach lơp 5: Đôi vơi Thay, viêc tham gia giang day Viêt Ngư hăng tuân Thay đa coi đo la “job” không thê thiêu trong cuôc sông cua minh, va Thay đa tưng tâm sư “se day hoc cho đên chêt”. Vơi tâm lòng yêu mên tre va quê hương, Thay đa đươc vinh danh la giao viên xuât săc 15 năm do Ban Đai Diên cac Trung Tâm Viêt Ngư Nam California tổ chưc vao dịp “Hôi Xuân Nhâm Thin – 2012”8. Thay AnthonyDuk - phụ trach lơp 6: Tuy bận rôn nhiêu vơi công viêc trong bênh viên, Thay vẫn rât cô găng săp xêp thơi gian đê giup cac em trong giơ Viêt Ngư cung như sinh hoat TNTT.Vi sô hoc sinh ít va vơi thơi gian 1 giơ giang day tiêng Viêt cho môi tuân nên viêc phân chia va tổ chưc lơp hoc va thưc hiên chương trinh giang day cua cac Thay Cô luôn găp kho khăn. Trong buổi hop đâu năm hoc 2012 -2013 cac Thay Cô giao đa thao luận, ban bac, đăt ra mục tiêu đê tim ra phương cach giang day va tổ chưc lơp hoc cho phù hơp như sau:- Kiêm tra va giup cho tât ca cac em cac lơp bo dâu tiêng Viêt cho đung, đăc biêt quan tâm đên cac em lơp Mẫu giao va lơp 1.- Dưa vao sach giao khoa hương dẫn, cac Thay Cô se soan lai bai day, rut ngăn bai day tai lơp va cho nhiêu bai thưc tập tai nha.- Ngoai viêc ren luyên tiêng Viêt cho cac em theo mục tiêu đa đê ra, trong giơ hoc tiêng Viêt, trong cac buổi sinh hoat vơi công đoan Viêt Nam, cac Thay Cô luôn nhăc nhơ tập cho cac em lê phep chao hoi ngươi lơn theo phong tục, cach thưc cua ngươi Viêt Nam.Đê thuc đây cac em thi đua hoc tập, đươc sư khuyên khích cua Hôi Đông Mục Vụ Công đoan Đưc Me Lên Trơi Riverside va đăc biêt đươc sư tai trơ cua môt sô manh thương quân (Ô.Ba Bac si Anthony-Duk, Ô. Ba Nguyên Đưc Trong, Ô. Ba Tân Hao). Tư đâu năm hoc 2012 - 2013, nha trương đa phat đông phong trao thi đua hoc tiêng Viêt qua viêc tổ chưc giai “Khuyên hoc tiêng Viêt” vơi 4 tiêu chuân đê tuyên chon như sau: a. La hoc sinh gioi nhât trong lơp.b. La hoc sinh siêng năng, chăm chỉ nhât trong lơp. (qua ban điêm danh môi buổi hoc).c. La hoc sinh co tinh thân hoc tập cao: chịu

phat biêu trong lơp hoc - lam bai tập đây đu ơ nha.d. La hoc sinh co tinh thân đao đưc: lê phep vâng lơi Thay Cô, thân thiên va giup đơ ban be.Tổng kêt năm hoc, qua đanh gía cua cac Thay Cô, kêt qua thật đang khích lê: nhiêu em co tiên bô ro - trong lơp đa tao đươc không khí thi đua hoc tập sôi nổi - nhiêu phụ huynh đa tham gia nhăc nhơ giup cac em ôn tập môi tuân trươc khi tơi trương. Tổng kêt năm hoc 2012 - 2013:• Trong hoc kỳ 1: em Nguyên Đưc Triêu lơp 4 đa đoat giai nhât toan trương. • Tổng kêt toan năm: phân thương danh dư lai thuôc vê em Vinson Nguyên la hoc sinh lơp 2. Đươc hoi nguyên do thuc đây đê em đươc giai danh dư nay măc dù ơ hoc kỳ 1 em không chiêm đươc hang nhât? va ai la ngươi giup đơ, hương dẫn em hoc? Em tra lơi như sau: “Thưa Thay, vi biêt nguôn gôc cua minh la ngươi Viêt Nam nên em thích hoc tiêng Viêt va đê noi chuyên vơi Ông Ba Nôi em. Ở nha Me em giup em hoc tiêng Viêt.” Khi tim găp đươc cô Kimberly la me cua Vinson Nguyên, vơi giong nhe nhang, vui ve, Cô cho biêt “Cung chẳng co phương phap gi đăc biêt đâu. Em thây cân phai day cho cac chau biêt nguôn gôc, tổ tiên cua minh la ngươi Viêt. Vơ chông em luôn khuyên khích, nhăc nhơ cac chau hoc tiêng Viêt va luôn dùng tiêng Viêt đê noi chuyên vơi cac chau. Môi ngay, em danh ra 15 phut đê cùng ngôi hoc tiêng Viêt vơi cac chau”.Hy vong nhưng tiên bô cua cac em trong năm hoc vưa qua se la đông lưc thuc đây cho viêc hoc tập cua cac hoc sinh cung như viêc giang day cua cac Thay Cô trong năm hoc tơi.Ngoai viêc giang day tiêng Viêt cho cac em, nha trương đa tổ chưc nhiêu loai hinh hoat đông bổ sung cho chương trinh day hoc, khuyên khích cac em tham gia cac hoat đông văn hoa, văn nghê mang tính truyên thông tôt đep cua Viêt Nam:- Tham gia cac chương trinh ca nhac, trò chơi dân gian, cac quây hang VN trong “Hôi chơ Têt Quý Tỵ 2013” do Công Đoan VN tổ chưc tai Riverside.- Tổ chưc cac hoat đông vui Trung Thu cho cac em - Tham gia cac cuôc thi viêt chính ta, tập lam văn do Ban Đai Diên cac TTVN Nam California tổ chưc.- Tham gia Hôi diên văn nghê “Nhac hôi Tiêng Viêt Mên Yêu kỳ 6” do BĐD cac TTVN Nam Cali va đai truyên hinh SBTN tổ chưc đa đươc phat live trên toan nươc Mỹ va Canada ngay 28/06/2013 vưa qua.


Từ những thành quả đã đạt được trong năm học vừa qua, mục tiêu cho năm học 2013 - 2014 mà nhà trường sẽ cố gắng theo đuổi là:1. Cố gắng cùng các giảng viên Giáo lý, Huynh trưởng TNTT trong khả năng có thể được chú tâm đào tạo các em về ĐỨC – TRI – THỂ DỤC.2. Lấy khẩu hiệu “Tiên Học Lễ - Hậu Học Văn” làm nền tảng cho việc giáo dục các em theo nền văn hóa và phong tục Việt Nam.Những ngày vui của mùa hè sắp đến. Tạm biệt các Thày Cô, tạm biệt những con chim be bỏng đang vui đùa, chạy nhảy trong tình yêu thương che chở của cha mẹ, của các Thày Cô. Chúc các em một mùa hè vui và hẹn gặp các em trong năm học mới nhe.Mùa hè của em đã đến rồi,Hoa khoe muôn sắc, cỏ xanh tươi.Bạn ơi! Chào đón mùa hè tới.Đón mùa hè vui, chúng mình cười.

Riverside, June 30th 2013 Ước Nguyễn - TTVN Cộng Đoàn Đức Mẹ Lên Trời

Giơ Viêt Ngư Xuân Tâm

Reeeng…..Tiêng chuông giòn gia bao hiêu giơ Viêt Ngư đa đên, hoc trò va cô giao cùng nhau bươc vao lơp. Chơ cac em vô chô ngôi ngay ngăn, cô Hoa noi:- Chao cac em.- Chung em chao côCac em đưng lên va đông thanh đap lai, rôi ca lơp cùng đoc kinh đê dâng lên Thiên Chua va xin Chua chuc lanh cho buổi hoc.Cô Hoa day tiêng Viêt đa đươc vai năm, Hoa rât yêu tre nên chon công viêc nay đê co nhiêu cơ hôi gân gui vơi cac em. Nhưng năm đâu, Hoa đên lơp còn de dăt va lung tung, nhưng băt đâu tư niên hoc nay Hoa cam thây rât tư tin va manh dan khi đưng trên bục giang. Đo la nhơ Hoa đa tham dư Khoa Huân Luyên Sư Pham ma Cha Vu Đinh Huyên – Cưu Tuyên Úy đa ưu ai tổ chưc trong mùa he vưa qua. Hoa hoc hoi đươc nhiêu kinh nghiêm nghiêp vụ nơi thây Quyên Di va cô Kim Oanh la nhưng giao sư đên tư Califor-nia, ngoai ra Hoa còn cam thây đươc ý nghia cao ca cua công viêc minh đang phục vụ.


- Chao cac em.- Chung em chao Cô.- Cac em lây sach ra, bai…,trang…

Tôi cho cac em tuân tư đoc môt đoan trong bai hoc cua buổi hôm đo. Sau phân giai nghia cac chư kho, tôi đăt câu hoi va cac em tra lơi. Thương thi tôi cho thêm nhiêu ví dụ đê cac em co dịp ban thao va hiêu bai hơn. Sau đo la phân viêt chính ta, sửa lôi rôi cho bai tập vê nha.

Môt tiêng đông hô trôi qua thật nhanh. Môi tuân môt giơ Viêt Ngư, kê ra thi cung hơi ít (qua ít đê hoc hoi môt ngôn ngư dù la tiêng me đe) nhưng co còn hơn không. Nhiêu lân trong nhưng buổi hop thây cô, vân đê trên đa đươc đăt ra nhưng Bac Gia Trương cua gia đinh Phật Tử cho răng cac em cung cân phai co cac sinh hoat khac như tụng kinh, hoc Phật Phap, sinh hoat đoan…nghỉ giưa giơ, ăn trưa, va chương trinh day Viêt Ngư năm dươi mai nha cua gia đinh phật tử chư không phai la môt chương trinh day Viêt Ngư thuân tuy. Tư 9:30 sang đên 2:00 trưa, nêu thêm giơ Viêt Ngư phai căt bơt ơ cac giơ khac ma giơ nao thi cung cân ca. Thôi thi day cac em đươc bao nhiêu hay bây nhiêu.

Sang nay, lơp chung tôi hoc môt bai noi vê vị trí va hinh thê nươc Viêt Nam. Tôi hoi: “Em nao biêt cơ Viêt Nam ra sao ta cho cô nghe” măc dù trong sach, ơ goc hinh ban đô Viêt Nam co in hinh cơ vang ba soc đo nho xíu. Môt em mau măn giơ tay: “Da, mau đo co ngôi sao mau trăng, a…a… mau… mau vang”. Va em còn thêm: “con coi trong sach co cơ nhiêu nươc lăm, cơ Viêt Nam mau đo co ngôi sao vang ma nha con cung co cai cơ đo”.Môt em khac tiêp lơi: “đung đo cô, cơ Viêt Nam mau đo co ngôi sao mau vang. Hôi còn ơ Viêt Nam con cung la chau ngoan bac Hô nưa.”Thật la bât ngơ!

Suôt buổi hoc hôm đo, tôi danh ca tiêng đông hô giai thích cho cac em hiêu tai sao nươc Viêt Nam co

2 mau cơ, cơ nao đai diên cho công đông Viêt Nam ơ hai ngoai, ý nghia cua no, cung như lý do tai sao cac em co măt trên đât Mỹ ngay hôm nay. Cac em còn qua nho đê hiêu nhưng cơ cưc, ap bưc ma thê hê cha ông cac em đa trai qua. Cac em cung không thê mương tương đươc nhưng canh tương kinh hoang cua chiên tranh, nôi thông khổ cua nhưng thuyên nhân. Điêu đo nay cung phai nhat vơi thơi gian va ngay ca vơi môt sô ngươi trong công đông Viêt Nam. Nhiêu ngươi đi đi vê vê Viêt Nam như đi chơ (du lịch, thăm thân nhân, đâu tư…), thậm chí còn tính chuyên sau nay vê đo sông nôt quang tuổi gia vơi sô tiên hưu ít oi cua minh dù ngay xưa ho đa liêu mang vươt biên.

Tư ngay ra đi tôi chưa trơ vê lai quê hương. Tôi tư hoi nêu tôi còn thân nhân ruôt thịt như ông ba, cha me, anh em chư không phai chỉ ho hang tôi co vê như vậy không? Không vê chăc chăn la mang tôi bât hiêu. Va tôi biêt minh cung se vê như vậy ma thôi. Tôi vẫn vong vê quê hương mang nhiêu kỷ niêm nhưng lai thây xa la vơi chính đât nươc minh. Nhưng tin tưc, hinh anh cua quê hương ngay nay, nhưng bai viêt, bai phong vân trên Internet, tôi nhin, tôi nghe ma tương như minh đang xem tin tưc môt nươc nao đo chư không phai nươc Viêt Nam thân yêu cua minh. Ngôn ngư xử dụng cung la lùng va kho hiêu.

Tôi vẫn nghi tôi day tiêng Viêt chư không lam chính trị. Khi tôi say sưa giang cho hoc trò minh hiêu vê chính sach cua công san, lý do tai sao cac em co măt trên đât Mỹ nay, ông cha đa hy sinh như thê nao đê đanh đổi lây sư tư do, tôi chơt nhận thây tôi đang giai thích cho cac em hiêu nhưng vân đê liên quan đên chính trị đo.Sư đôi nghịch vê ý thưc hê trong tôi vẫn còn manh me qua thật kho ma hòa hơp vơi nhưng ngươi tư lâu bị anh hương bơi sư tuyên truyên goi cuôc nôi chiên vưa qua la cuôc chiên tranh giai phong va thông nhât đât nươc. Thông nhât rôi ma bao trăm ngan ngươi vẫn đoi khổ, bo xac trên rưng dươi biên. Thông nhât rôi


ma bao trăm ngan ngươi phai sông kiêp lưu vong va nhưng cô gai phai cô tim cach lam hôn thu vơi ngoai kiêu đê ra đi. Quê hương chỉ còn la môt hinh anh trong ký ưc. Tưng đoan ngươi hăng năm keo vê tim lai chut hương vị quê hương như nhưng du khach ngoai quôc, “book tours” đi tư Nam ra Băc, qua môi thăng canh chụp hinh va mua môt vai mon lăt văt vê Mỹ lam qua cho ban đông nghiêp hoăc lam kỷ niêm, lam tôi nhơ quê hương thêm va buôn cho thân phận ke tha hương. Ngươi ta khao nhau đi chô nay vui lăm, ơ “resort” nay tiên nghi lăm, tiêm ăn nay ngon lăm, va hen nhau, ru nhau cùng vê cho vui.

Hai mau cơ, cung vang cung đo đẫm bao nhiêu mau dân Viêt, bao nhiêu nươc măt nhưng ngươi me khoc con, nhưng ngươi vơ khoc chông, em khoc anh. Dân tôc tôi trong chiêu dai lịch sử chịu nhiêu ly tan thông khổ ma mai không co đươc sư binh yên. Nhưng nhu câu thiêt yêu không đươc đap ưng. Khoang cach giưa giau va ngheo qua to lơn. Đai gia tiêu tiên đôla còn rông rai hơn ca khach ngoai quôc.

Ngay thang qua đi âm thâm đê lai nhưng nêp nhăn, trên khoe măt, trên tưng sơi toc điêm sương. Tôi nhin cac con minh lơn dân va quên dân tiêng Viêt. Minh noi tiêng Viêt, cac con tra lơi tiêng Mỹ. Minh noi môt đăng, con minh hiêu môt neo, nhiêu khi chỉ vi cai dâu ma chêch thanh chư khac, mây me con ngân ngươi rôi lăn ra cươi. Tôi dẫn cac con đi hoc lơpViêt ngư va tham gia day cung sau năm rôi đên nay cung mưng la cac chau đa chịu noi tiêng Viêt trong nha. Tuy không nhiêu nhưng noi bong gio nhưng chuyên thông thương hang ngay cac con dương như cung hiêu hêt.

“Tôi yêu tiêng nươc tôi, tư khi mơi ra đơi, a a ơi,…lơi me ru tiêng ru muôn đơi”. Tôi thâm nghi se tim mây bai hat ngay xưa hay nghe lai va day cho cac em.Tôi vẫn còn nhơ vai bai ca đông dao nhưng không tron bai. Ngay xưa đi hoc tôi mê thơ lăm ma sao giơ cung chỉ nhơ lom bom, không co bai nao nhơ tron ven ra hôn. Tôi hoc trương Phap tư nho, lên trung hoc môi tuân chỉ co vai giơ ngoai ngư va tôi đa chon tiêng Viêt thay vi tiêng Anh (đê nêu đi du hoc se co chô xai) như môt sô cac ban luc ây. Tôi đa say mê nuôt tưng lơi giang cua cô giao. Nhưng lơi văn, nhưng dòng thơ cô say sưa truyên đat đa nuôi dương tinh thân dân tôc trong tôi. Đoan mau xanh nay co cân trong bai viêt không thây cô?

Tôi tin răng nhưng em đưa hoc trò be nho va ngây thơ cua tôi va cac con tôi, ngay nao chung còn đên vơi lơp Viêt Ngư, ngay ây cac chau còn giư đươc hinh anh Viêt Nam trong tim La se rụng vê côi. Môt ngay nao đo, manh lưc tha thiêt muôn tim biêt vê côi nguôn se thuc đây cac chau tim hiêu vê lịch sử đât nươc va luc đo ngôn ngư se la nhịp câu đưa cac chau vê vơi quê hương.

Thuy NguyenCô giao trương Viêt Ngư Chùa Điêu NgưThang 9, 2011

Bàn Kế Chống Giặc Phương Bắc (Trích trong Việt Sử Bằng Tranh)

Binh Sĩ Đang Luyện Tập(Trích trong Việt Sử Bằng Tranh)


Huy Khôi không thích ngươi Viêt Nam.Tôi đa phai nghe câu noi nay không biêt bao nhiêu lân. Lân nao cung băt đâu băng vai chư loanh quanh như: “Đung ra thi Khôi không muôn noi....” hoăc “... noi ra thi co ve mâu thuẫn nhưng...” va cuôi cùng cung vẫn la điêp khuc “không thích” đo: Khôi la ngươi Viêt Nam không thích ngươi Viêt Nam. Tôi hoi Huy Khôi:- Huy Khôi ăn phơ, ăn cơm, noi tiêng Viêt, nghe nhac Viêt, ma không thích ngươi Viêt?? Vậy co ve gia tao kịch cơm va...ngang lăm không?Huy Khôi chăm chu nhin tôi, cai nhíu may rât đang ghet , cai bậm môi rât bưc doc :- Chị noi gi la vậy? Nguòi ngoai quôc ăn đô Viêt Nam môi ngay kia thôi. Đâu co nghia ho thích Viêt Nam hay muôn lam ngươi Viêt- Nhưng Huy Khôi khac ho ma. Huy Khôi sinh ra va lơn lên ơ quê hương minh, rôi Huy Khôi đên đât nươc nay băng tât ca nhưng gi ma chị thây đậm net quê nha minh ngay tư ngay đâu chị găp Khôi Huy Khôi trâm ngâm chỉ vai giây, căp măt sang tinh anh chât chưa điêu gi đo:- Qua tơi đây rôi, thi phai đổi đơi chư-- ai ma “quê” như chị vậy.. Tôi im lăng nhin Khôi. Môt Huy Khôi mơi ngay nao còn e de còn lung tung vơi đơi sông xô bô va ngôn ngư nươc ngươi. Môt Huy Khôi hiên hòa nhưng đưc tính Viêt Nam quý hiêm lăm . Chỉ mơi ngay nao…Dao đo, tôi đên lơp ESL cua trương trung hoc La Habra thưc tập. Luc đo, Huy Khôi trong măt tôi thật đang yêu như thiên thân. Khôi luc nao cung ngoan ngoan chon môt goc lơp đê ngôi. Khôi im lăng va ít noi. Chăm chỉ nhưng lai hay hưng hơ lanh lùng. Tôi chu ý luc đo Khôi co môt cuôn sổ mau xam, ve vòng vo hinh hoa bươm kho ta , nhưng không bao giơ Khôi cho tôi thây Khôi viêt gi bên trong. Co lân tôi hoi:- Em viêt ngư vưng, nhưng chư mơi hơ?Huy Khôi chông tay lên căm nhin tôi không chơp măt : - Huy Khôi. Goi tên vậy đi, hay hơn. Goi em nghe.. quê lăm. Chị chẳng lơn hơn bao nhiêu đâu.Câu noi ngang tang, khuôn măt lanh băng. Tôi hơi lung tung vi câu noi cua Khôi. Lam măt nghiêm, tôi lập lai:- Em viêt ngư vưng vao cuôn sổ đo hơ?Huy Khôi câm cây viêt chi lăc lăc, măt sang không nhin lên tôi nưa:

- Chị muôn biêt thi dê thôi, goi Huy Khôi đi. Không thích lam em ai ca.Tiêng chuông reng, bụi phân bang, dan bai soan, ô điêm châm, chỉ môt Huy Khôi.. Tai sao tôi lai lung tung. Tôi lên tiêng, tư nhiên hơi ngập ngưng:- Sach vơ cua em, đung ra tôi không nên hoi. Chỉ e ngai em đa không ghi chep xuông nhưng chư nhưng câu mơi môi ngay.Rôi vê nha, hoc bai lam bai se kho hơn..Huy Khôi ngâng măt lên, khuôn măt bây giơ thây ro môt nôi buôn:- Chị quan tâm thật sao?Hoi xong, chẳng cân đơi câu tra lơi, Huy Khôi đưng lên bươc ra sân chơi. Tôi cam thây trong lòng minh co vai con song nho lăn tăn. Trơi năng chang ma sao gio buôt.. Tôi cam thây hinh như Khôi co tâm sư gi, nhưng tôi ngai ngùng chưa muôn hoi vôi, ma Khôi thi chưa tiên noi ra..Co le lơp hoc nay chưa đu âm cung.. Co le khuôn viên trương nay chưa hiên ro binh yên.. Co le đa thiêu đi sư ôn ao, ngay ca giơ ra chơi. .Co le gio xoay buổi trơi năng, chưa quen nổi vơi lòng Khôi.. Tôi trơ vê ban cua minh, bâng quơ nhin ra cửa lơp. Bông tôi thây Khôi ngôi thụp trên nên xi măng ngay trươc cửa lơp đo. Hai tay ôm đâu, thỉnh thoang vò toc rôi bơi. Hai phut, rôi ba phut, Khôi vẫn ngôi yên đo. Co điêu gi thôi thuc, tôi bươc lai bên canh Khôi va hoi :- Em sao vậy? Sao không ra chơi vơi cac ban? Em bị đau đâu hơ?Khôi ngâng đâu lên. Đôi măt đo hoe, ma miêng thi cươi mỉm dê thương:- Đây la cô giao hoi hoc trò, hay la cua chị quan tâm cho Huy Khôi?Tôi im lăng. Cai im lăng nhưc nhôi muôn noi môt lơi ma đanh thôi. Khôi lập tưc noi:- Thôi thôi, chị khoi cân tra lơi. Lam kho dê chị chut thôi. Không, không cân ai quan tâm ca.Tôi kêu lên vôi va :- Huy Khôi....Khôi quay lai, măt đây bụi cuôc đơi u uân, đây ăp nhưng sâu nao nao ma tôi không hiêu không tương: - Cam ơn chị. Goi vậy luôn đi nhe. Chị goi Huy Khôi, tư nhiên thây lòng âm dê sơVa rât tư nhiên, đôi măt sang long lanh như khoc ma nụ cươi rât nhe, Khôi noi:

ThụyVy(cho Huy Khôi, đã xa)


-Chị đưa tay Khôi vịn đê đưng lên đươc không? Tôi âm ư, đươc đươc, ma không biêt tai sao đôi măt kia đang khoc ...Môt Huy Khôi cao hơn tôi ca cai đâu. Môt Huy Khôi hinh như cuôc đơi đa găn thêm vao năm thang trên sô tuổi vôn co. Môt Huy Khôi măt sang toc rôi va lôi noi chuyên bât cân đơi.. Sao tôi thây như co môt manh lưc vô hinh nao keo tôi lai vơi tâm hôn dương như cô đơn dương như đổ nga đo..- Đươc, hưa ngoan ngoan nghe lơi thi se goi Huy Khôi va không xưng cô nưa. Se la chị, va Huy Khôi, chịu chưa?Khôi đưng lên, âp ung:- Vậy Khôi co môt ngươi chị thật rôi. Vậy đu rôi.Va tư đo , Khôi đa không còn la cậu hoc trò cua tôi nưa. Lơp ESL la nơi ma Khôi đên sơm nhât, va rơi lơp sau cùng nhât. Va cung tư đo tôi đa biêt thêm vê Huy Khôi: Khôi mât em gai trong chuyên vươt biên vơi gia đinh, còn môi ngươi chị thi chị lai la măng đay nghiên Khôi môi ngay. Bô Me Khôi chỉ hơn hai năm sau đa chia tay, đê chị em Khôi sông vơi nhau. Hai chị em đên nươc Mỹ, không vôn liêng Anh văn, Khôi đi hoc, chị Khôi đi lam. Thơi giơ khac biêt, nên hai chị em đa không còn chuyên trò vơi nhau nưa. Khôi đên lơp ESL đê tim cho minh môt lôi thoat, môt niêm vui. Khôi noi chị Khôi không thích noi tiêng Anh vi chị lam viêc vơi ngươi Viêt quanh ngay, còn Khôi thi tập tanh cho lưu loat, cho ra ve..Mỹ con. Khoang cach ngẫu nhiên vô tinh đa đây hai chị em Khôi cang ngay cang xa. Rôi tôi, Huy Khôi, găp nhau. Môt ngươi day, môt ngươi hoc. Ma Khôi đâu hoc tiêng Anh dê dang gi cho cam. Tôi nhơ, môt hôm vao lơp, tôi thây Khôi ngôi ôm bụng va hơi run, tôi hoi Khôi:- Are you cold or hungry?Khôi nhanh nhen tra lơi :- BoatSao? Cai gi? Tôi hoi đoi hay lanh ma tra lơi gi thuyên tâu trong đo. Tôi kiên nhẫn hoi lai:- Are you cold or hungry?Câu tra lơi cua Khôi không thay đổi:- BoatTôi go nhe lên tay Khôi, chẳng đăng đưng, giưa lơp, hoi Khôi băng tiêng Viêt:- Chị hoi em lanh hay đoi kia ma? Khôi nhíu may: - Thi Khôi noi ca hai rôi kiaLuc đo tôi thây thương Huy Khôi lam sao:- Ủa, sao chị nghe Khôi noi thuyên be gi đo, không phai sao?Va Huy Khôi măt sang toc rôi cươi to. Biêt rôi biêt bao giơ phat ra đươc phụ âm “th” đăng sau chư ây. Rôi tư sau hôm đo, khi nao Khôi đoi va lanh cùng luc, Khôi hay noi vơi tôi răng hôm nay Khôi co thuyên đi

chơi. Đê hai chị em cùng nhin nhau cươi vui gân gui. Đê thây tiêng Anh tiêng ê gi thi ro rang minh còn rât Viêt Nam.Vậy ma thâm thoat đên giơ thi Khôi đa nghênh ngang cho minh “không thích ngươi Viêt Nam”. Huy Khôi ngay xưa ngang bao nhiêu thi Huy Khôi bây giơ ngang nhiêu phân hơn nưa. Thử hoi Khôi thi se nghe Khôi kê cho nghe biêt bao tật xâu cua ngươi Viêt ma vô hinh chung chỉ la tư nhưng ngươi Khôi quen biêt trưc diên thuơng xuyên thôi. Qua đa kem may măn, vi vậy ma ho đê lai trong Huy Khôi nhưng ân tương không đậm net hoan mỹ cua môt con ngươi Viêt Nam chât phac hiên lanh, tưu tính tôt, hoan viêc lanh, trông xa hiêu rông, lòng mơ bao dung. Ho chỉ la nhưng phân tử cua bât cư xa hôi nao: cai xâu không xoa, cai hay không hoc. Nên Huy Khôi nhin quanh băng nhưng bât man va thât vong. Nên Huy Khôi cho răng bo đât nươc quê huơng ra đi, sao không gôi rửa hêt nhưng gi không đep đe đê tiên lên, đê dưng xây..Tôi cô găng chỉ cho Khôi thây rưng nao cung co gai nhon đa cưng nhưng không thiêu hoa la xanh tươi len loi đep măt mêm chân. Tôi chỉ chơ Khôi đi bên canh tôi đên nhưng sinh hoat công đông, rôi Khôi se thây cuôc sông còn nhiêu ý nghia lăm nêu chung ta không chôi tư côi rê cua minh, hoăc gia cam thây xư sơ quê nha minh sao lac hậu sao quê mùa ma thôt lên nhưng lơi như thê. Tôi muôn Huy Khôi thây ngay mai gio co lanh buôt bao nhiêu thi năng vang hong cung se âm đươc lòng. Ngay mai bao giơ cung phai la ngay mơi, xoa tan hêt muôn phiên, nhưng trăc trơ muôn miên. Tôi muôn Huy Khôi cươi cươi tư nhiên khi noi sai môt câu tiêng Anh nao đo, thật hiên hòa dê thuơng, không cân điêu mong ngong…Cho đên môt ngay, Khôi ôm vai tôi thân thiên noi răng:- Huy Khôi la ngươi Viêt Nam, noi tiêng Anh dơ, hay la điêu phụ. Điêu chính đang la Huy Khôi còn noi tiêng Viêt, yêu canh ca cơm thịt kho. Còn biêt ngôi nghe chị đoc thơ đoc văn. Còn thuơng yêu chị như chị la chị ruôt cua Huy Khôi, vi chị chỉ cho Huy Khôi biêt yêu tiêng nươc minh, Viêt Nam minh, thật nhiêu bao nhiêu..Ôi, Huy Khôi măt sang long lanh, toc rôi luôn la đo. Huy Khôi bươc ra khoi nhưng sâu nao khi xa quê nha va cô đơn trên xư ngươi, ngang nhiên như mưa năng cua trơi, không cân thiêt đanh lac minh ca đơi. Ôi Huy Khôi, la em, mai trong tôi, môt Huy Khôi êm đêm như hai chư Viêt Nam trân quý. La em, Huy Khôi, va nhưng tâm tinh còn rât Viêt Nam, chan chưa chưa môt lân tan, yêu dâu còn mai không tan.


Thang Sau, mùa he nơi đây thiêu nhưng canh hoa phương đo thăm nhưng bù lai không khí trong lanh, bâu trơi trong xanh va hoa đua nhau khoe săc. Vưa nghỉ he nhưng môt sô thây cô cua Trương Viêt Ngư chung tôi đa chuân bị ghi danh tham dư Khoa Huân Luyên va Tu Nghiêp Sư Pham lân thư 25 ơ Nam California vơi chu đê “Sư Mênh Cua Thây Cô Trong Công Cuôc Chông Ngoai Xâm”. Nhin cai logo vơi la cơ vang ba soc đo va trang sach mơ lam tôi nhơ lai nhưng ngay minh còn la hoc sinh ơ quê nha. Thơi tiêu hoc, môi sang thư Hai, tôi va cac ban cùng trương măc đông phục đưng xêp hang ngay ngăn trươc kỳ đai, măt hương vê la cơ tung bay trong năng sơm va cùng hat vang bai Quôc Ca Viêt Nam. Va cung môi chiêu thư Sau, trươc giơ tan hoc chung tôi lai xêp hang va chao cơ lân nưa. Khi la cơ đươc hai chị hoc sinh lơp Nhât cua trương tôi keo xuông, xêp ngay ngăn va trân trong mang vao văn phòng hiêu trương thi chung tôi mơi tan hang đi vê nha. Hinh anh cac chị đưng nghiêm trang tư tư keo la cơ lên thật vưa văn va ăn khơp vơi nhưng lơi ca ma tât ca hoc sinh cung như cô giao cùng hat la nhưng hinh anh đep tuyêt vơi trong tâm trí tôi. Thươ đo tôi cư ao ươc môt lân đươc keo cơ như cac chị ây. Đên khi lên lơp Nhât, tôi cung không co cơ hôi đê thưc hiên ươc mơ vi tôi thi thâp nho ma cac ban đươc chon keo cơ la cac ban cao lơn hơn tôi nhiêu. Biêt bao lân tôi đa muôn chay đên bên cô giao đê xin cô cho tôi đươc keo cơ nhưng vi nhut nhat nên tôi đanh giâu kín trong lòng.Thi rơt lơp Đê Thât trương Lê Văn Duyêt, tôi hoc ơ môt trương tư thục. Trương tôi hoc luc ây la môt trương Công Giao trưc thuôc quân đôi, co ca nam sinh lẫn nư sinh nên cai vinh hanh đươc keo cơ trong nhưng buổi sang đâu tuân danh cho cac anh con trai. Mươi hai năm trơi, tư nhưng ngay chập chưng đên trương cho đên khi tôt nghiêp trung hoc, bao nhiêu la ngay, bao nhiêu la thang, bao nhiêu la năm trôi qua hinh anh la cơ va âm điêu cua ban quôc ca đa in

sâu vao trong tim trong oc cua tôi, đa tao môt dâu ân không bao giơ phai trong lòng tôi.Năm 1994 sau vai thang định cư tai Mỹ theo diên HO, lân đâu tiên tôi tham dư ngay Têt truyên thông cua công đông Viêt Nam. Vưa bươc vao hôi trương, lòng tôi thật xuc đông khi nhin thây lai la cơ vang ba soc đo sau gân 20 năm, kê tư ngay đât nươc bị thay đổi, ngươi Viêt bo nươc ra đi. Đâu buổi lê la nghi thưc chao cơ va hat quôc ca. Khi nhịp điêu quen thuôc trôi lên, tư trong tiêm thưc môi tôi bật ra tiêng hat “Nay công dân ơi, đưng lên đap lơi sông nui. Đông lòng cùng đi hy sinh tiêc gi thân sông...” Lơi ca quen thuôc thoat ra tư cửa miêng môt cach thật tư nhiên nhưng sao lòng tôi rưng rưng va tim tôi như bị bop nghet lai. Tôi cô găng giư nhịp thơ đê hat nhưng sao giong cua tôi cư run run va đôi lân như bị lac đi bơi nươc măt. Thật không co tư nao đê tôi co thê diên ta hêt tâm trang va cam xuc cua minh khi nhin thây lai la cơ ma tôi yêu quý va đươc hat lai bai Quôc Ca Viêt Nam kê tư ngay 30 thang 4 năm 1975.Nhưng năm sau nay khi đi day tiêng Viêt, tôi mang bai hat nay day cho hoc trò tôi khi cac em đa đoc trôi chay nhưng bai đoc ngăn. Đâu năm hoc tôi day cac em đoc bai Quôc Ca Viêt Nam va tôi hat cho cac em nghe. La thật đo ban a, cac em hoc trò be bong cua tôi đa băt nhịp thật nhanh theo giong hat cua tôi. Tư đo cac em hoc trò cua tôi đưng nghiêm đê hat quôc ca môi tuân vao đâu giơ hoc. Thật dê thương, môt em hoc sinh hoi tôi:-Cô ơi, tay minh đê đâu ha cô?-Cô chưa hiêu ý cua con. Tay đê đâu la sao?Khi thây tôi ngac nhiên hoi, em vưa đê tay lên ngưc vưa noi:-Con thây khi ngươi ta nghe hat quôc ca, ho đê tay như vậy ne cô.-À, cô hiêu rôi. Đo la cach ngươi Mỹ ho chao cơ. Còn ngươi Viêt Nam khi chao cơ moi ngươi đêu phai đưng thẳng va đê hai tay xuông.


Suôt ca năm hoc cac em hoc sinh cua tôi hat thuôc lau lau bai quôc ca, nghe giong hat nhe nhang trong treo cua cac em lòng tôi vui thật la vui. Thanh qua đo lam tôi hanh diên lăm, đi đâu cung khoe, nhât la khi cac em đươc hat quôc ca trong ngay lê bê giang niên hoc. Tôi dăn dò thêm vơi cac em: -Môi khi cac con đươc đi dư lê vơi ông ba hay cha me, thây la cơ mau vang co ba soc mau đo thi cac con phai biêt đo la la cơ cua minh nhen cac con. Khi thây ngươi lơn hat bai hat nay, cac con nhơ hat theo vi cô biêt cac con đêu thuôc bai hat va hat rât hay. Nghe cac con hat quôc ca, ông ba cha me cac con thích lăm. Cô cung thích nưa.Nhơ lai nhưng năm trươc, lân đâu tiên tôi bao cac em lây cuôn sach “Em Hoc Viêt Ngư” ra đê cac em đươc nhin thây la cơ ơ trang bia, Ái Vi, môt cô be thông minh hoc gioi trong sô cac em hoc trò cua tôi reo lên:-Con biêt rôi. La cơ cua ngươi Viêt Nam.-Gioi qua! Ma sao con biêt?-He rôi con đi Cali vơi me. Đên Little Saigon con thây la cơ nay. Me noi cho con biêt đo la la cơ cua ngươi Viêt Nam.Thật xuc đông khi nghe lơi noi cua em Ái Vi, sẵn dịp tôi giai thích cho cac em hiêu thêm va kê lai câu chuyên ngay xưa cua tôi, thươ ma tôi ao ươc đươc keo la cơ môi sang thư Hai. Co em nhin tôi vơi ve thích thu; co em nhin tôi vơi anh măt thương cam như muôn chia se niêm mơ ươc vơi cô. Môi năm khi nhận hoc sinh mơi, co em đa thuôc lòng bai hat nay tư nhưng lơp trươc, co em chỉ mơi thuôc lom bom nhưng khi vao hoc lơp cua tôi thi em nao cung thuôc va hat thật hay. Mây năm nay tôi đươc lên lơp theo hoc trò. Hoc trò lên lơp nao la cô giao cung xin đi theo hoc trò đê day cac em vê lịch sử Viêt Nam. Niên hoc năm nay tôi đa day cho hoc trò minh nhiêu bai hoc lịch sử, đa chỉ cho cac em biêt vị trí cua nươc Viêt Nam trên ban đô thê giơi. Bây giơ hoc trò cua tôi đa ranh re hơn khi noi đên nươc Viêt Nam: băc giap Trung Hoa, đông giap Thai Binh Dương, tây giap… Cac em than phục Hai Ba Trưng, sôi sục khi nghe chuyên Hôi Nghị Diên Hông, va chia se nôi buôn vơi Nguyên Trai khi ông theo cha đên tận biên giơi, cha bao quay vê đê tim cach cưu nươc. Cac em hoi tôi:-Cô ơi, sao nươc Tau ac qua vậy cô? Sao no cư băt ngươi cua minh lên rưng tim gô quý cho no vậy cô?- Sao no băt ngươi ta lăn xuông biên tim “pearl” cho no vậy cô? Con không thích ngươi ac như vậy đâu!Qua nhưng ý nghi ngây thơ trong treo cua cac em

hoc sinh nho be, tôi đa nhin thây đươc tâm lòng nhân hậu cua cac em, cua ngươi nhưng Viêt Nam vôn yêu chuông sư công binh, tư do va nhân ai. Yêu quý tiêng Viêt vi “Tiêng Viêt còn, ngươi Viêt còn”, nhưng bên canh đo tôi cung muôn đem đên cho hoc trò cua tôi môt sô kiên thưc vê lịch sử Viêt Nam, lịch sử môt dân tôc oai hùng đa tưng đanh đuổi ngoai xâm giư gin đât nươc. Vi cac em la ngươi Viêt, cac em cung cân đươc nuôi dương môt niêm tư hao dân tôc như thê hê cua ông ba cha me cua cac em vậy.

Trân Thị Minh Nghia

TÊN... Khi nghe tên của một người ngoại quốc, chúng ta có thể đoán người đó là nam giới hay nữ giới. Tên tiếng Việt của chúng ta cũng vậy: khi có chữ THỊ là chúng ta biết ngay, đó là tên của phái nữ, và nếu có chữ VĂN thì chúng ta có thể biết ngay đó là tên của một người nam. Đến khi qua Mỹ, vì muốn đơn giản, nên TÊN đã được cắt bớt, chỉ còn tên họ và tên gọi, đôi khi vẫn còn tên lót, nhưng chữ THỊ hoặc chữ VĂN thì không còn. Vì thế mới xảy ra chuyện vui này, xin kể cho các bạn nghe:Vì nhà xa, nên tôi phải ở nội trú, khi tham dự khoá Tu Nghiệp Sư Phạm Việt Ngữ. Trung Tâm của tôi phục vụ, lại chỉ một mình tôi tham dự. Và để tiết kiệm tiền nên tôi xin ở chung phòng với một người xa lạ.Lần đầu tiên đến nhận phòng, người ở chung phòng với tôi, TÊN không có chữ THỊ, cũng không có chữ VĂN, tên lại giống của phái nam; vì thế tôi liền nói với người tiếp tân của khách sạn là: “Tôi không thể ở phòng này được, anh có phòng nào, có một người nữ, cho tôi ở chung được không? Vì tôi không thể ở chung phòng với một người nam”. Tiếp tân trả lời: “Không được, vì đây là sự sắp xếp của Ban Tổ Chức”. Tôi liền gọi cho Cô Sử, để báo cho cô biết về sự việc. Cô cũng không biết người chung phòng với tôi là nam hay nữ, nhưng cô lại quá bận nên cô nhờ người tiếp tân giúp tôi dùm. Người ở chung phòng với tôi hiện tại không có trên phòng, vì thế tôi phải chờ: hoặc là người chung phòng là nữ, hoặc là có phòng nào dư một chỗ cho nữ là tôi. Chúng tôi phải chờ thật khuya mới gặp được người ở chung phòng với tôi, người đó là “chị” chứ không phải là “anh”. Tôi thở phào nhẹ nhõm, đi lên phòng với chị và kể cho chị nghe về chuyện cái “TÊN”.Đó là chuyện về cái “TÊN” của tôi.Và tên tôi cũng vậy, khi vào quốc tịch Mỹ, tôi đã bỏ đi chữ THỊ, và làm biếng viết chữ lót, vì thế ai e-mail cũng đổi giống cho tôi: gọi tôi bằng ANH.

Lã Kim Tuyến


Nguyễn Hưng QuốcLời Tòa soạnTrong tinh thần bảo tồn và phát huy văn hóa Việt Nam, Đặc San Kỷ niệm 25 năm Tu Nghiệp Sư Phạm chúng tôi hân hạnh được giới thiệu với quý Thầy Cô Giáo Việt Ngữ một số bài viết của quý vị Học Giả, Giáo Sư, văn giới, báo giới… nhằm giúp quý Thầy cô có tài liệu tham khảo, Chúng tôi chân thành cảm ơn tác giả đã cho chúng tôi những bài viết có giá trị để tham khảo. Những tài liệu này không là tài liệu chính thức do Ban Đại Diện Các Trung Tâm Việt Ngữ chủ trương.

Trên bao chí trong nươc, thỉnh thoang co môt sô ngươi còn nhiêu tâm huyêt lên tiêng bao đông vê tinh trang khung hoang cua tiêng Viêt. Băng chưng ho nêu lên thương la nhưng cach viêt tăt, cô tinh sai chính ta hoăc pha nhiêu tiêng nươc ngoai cua giơi tre trên facebook hay cac blog. Nhưng dương như chưa ai thây điêu nay: sư khung hoang trong tiêng Viêt chu yêu năm trong lanh vưc chính trị va xuât phat tư giơi câm quyên. No năm ngay trong cac nghị quyêt cua đang, cac bai diên văn cua giơi lanh đao va, cụ thê nhât, trên trang bao Nhân Dân hay Tap chí Công san, rôi tư đo, lan đi khăp nơi, trên cac cơ quan truyên thông cung như ơ miêng cua cac can bô va đang viên cac câp.Không phai ngươi ta không thây nhưng sư khung hoang ây. Thây nên phan ưng. Co ba loai phan ưng chính. Thư nhât: Không tin nhưng gi chính quyên noi. Môt trong nhưng câu noi đươc nhăc nhơ nhiêu nhât cua ông Nguyên Văn Thiêu, nguyên Tổng thông Viêt Nam Công Hòa, la: “Đưng nghe nhưng gi công san noi”. Xin lưu ý: câu noi ây chỉ thưc sư gây tiêng vang va đươc phổ biên rông rai chu yêu sau năm 1975, luc ông Thiêu đa trơ thanh con ngươi cua qua khư.Thư hai, chính nhưng ngươi công san, ngay ca công san cao câp, cung thây then thùng khi sử dụng loai ngôn ngư ho sang chê va tưng ra sưc ap đăt lên xa hôi. Co thê nêu lên hai ví dụ. Môt la vơi chư “đông chí”. Trươc, đo la cach xưng hô chính thưc va phổ cập. Sau, no chỉ hiên hưu trong cac cuôc hôi nghị. Noi chuyên vơi nhau, hâu như không ai goi nhau la “đông chí” nưa. Nghe chư “đông chí” la sơ: no bao hiêu môt man đâu đa hoăc môt tai hoa (1). Ngay ơ Trung Quôc, chính quyên cung khuyên dân chung han chê dùng chư “đông chí” trên cac phương tiên giao thông công công (2). Hai la chư “công san”.

Vơi nhiêu ngươi, kê ca đang viên, cư nghe ngươi khac goi minh la “công san”, ho co cam giac như nghe môt lơi chửi măng. Chư không co chut tư hao trong đo ca. Nhơ, đa kha lâu, trong môt cuôc găp gơ ơ Úc, môt ngươi la đang viên kha cao câp, hiên đang lam viêc trong nganh truyên thông ơ Viêt Nam, nhăc đên cuôn Văn hoc Viêt Nam dươi chê đô công san (1991 & 1996) cua tôi, rôi hoi: “Sao anh không đăt nhan đê la ‘Văn hoc dươi chê đô xa hôi chu nghia’ nhỉ?” Tôi ngac nhiên hoi lai: “Thê co khac gi nhau không?” Anh ây đap: “Khac chư. Chư ‘xa hôi chu nghia’ nghe thanh lịch hơn; còn chư ‘chê đô công san’ nghe ghê qua, cư như môt lơi kêt an.” Tôi lai hoi: “Anh la đang viên ma cung co ân tương vậy sao?” Anh ây đap, thật tha: “Đo la ân tương chung cua toan xa hôi ma. Tên đang thi không ai dam đổi, nhưng trong đơi sông hang ngay, nghe mây chư ây, minh cung thây ngai ngai.”

Thư ba, phan ưng lai sư lung đoan ngôn ngư cua chính quyên dươi hinh thưc phan-ngôn ngư (anti-language) qua nhưng cach noi hoan toan bât châp nguyên tăc ngư nghia cung như ngư phap thông thương. Hiên tương phan-ngôn ngư, vôn xuât hiên va phổ biên ơ Viêt Nam, đăc biêt la ơ miên Băc, trong vai thập niên trơ lai đây, co nhiêu hinh thưc khac nhau.Nhơ, lân đâu tiên tôi vê Viêt Nam la vao cuôi năm 1996. Lân ây, tôi ơ Viêt Nam đên bôn tuân. Môt trong nhưng ân tương sâu đậm nhât còn lai trong tôi la nhưng thay đổi trong tiêng Viêt. Co nhiêu tư mơi va nhiêu cach noi mơi tôi chỉ mơi nghe lân đâu. Ví dụ, tra Lipton đươc goi la “tra giật giật”; cai robinet loai mơi, co cân nhâc lên nhâc xuông (thay vi văn theo chiêu kim đông hô) trong bôn rửa măt đươc goi la “cai gật gù”; ăn cơm vỉa he đươc goi la “cơm bụi”; khuôn măt trâm ngâm đươc mô ta la “rât tâm trang”; hoan canh kho khăn đươc xem la “rât hoan canh”; thịt beefsteak đươc


goi la “bò ne”. Sau nay, đoc bao trong nươc, tôi găp vô sô cac tư mơi khac, như: “đai gia”, “thiêu gia” (3), “chân dai”, “chanh” (kênh kiêu) (4), “beo” (re mat), “khung” (lơn); “tam” (tan gẫu); “buôn dưa lê” (lê la, nhiêu chuyên), “chem gio” (tan chuyên), “ga toc nâu” (ban gai), “xe ôm” (ban trai), “mau khô” (tiên bac), “con ngheo” (xe may), v.v. Trong cac tư mơi ây, co tư hay co tư dơ, tuy nhiên, tât ca đêu binh thương. Ngôn ngư luc nao cung găn liên vơi cuôc sông. Cuôc sông thay đổi, ngôn ngư thay đổi theo. Nhưng san phâm mơi, hiên tương mơi va tâm thưc mơi dẫn đên sư ra đơi cua cac tư mơi. Ở đâu cung vậy. Tât ca cac tư điên lơn trên thê giơi đêu co thoi quen cập nhật cac tư mơi hang năm. Co năm sô tư mơi ây lên đên ca hang ngan. Viêt Nam không phai va không thê la môt ngoai lê. Đôi diên vơi nhưng tư mơi ây, co hai điêu nên tranh: môt, xem đo la nhưng tư ngơ ngân rôi phu nhận tuôt luôt; va hai, xem đo la tư…Viêt Công va tim cach chôi bo chung.Tuy nhiên, điêu tôi chu ý nhât không phai la sư xuât hiên cua cac tư mơi hay cac tiêng long mơi ây. Ma la nhưng cach noi mơi, rât la tai, thậm chí, quai gơ, phổ biên khăp nơi, ngay ca trong giơi trí thưc va văn nghê si tiêng tăm, đăc biêt ơ Ha Nôi. Co thê tom gon cac cach noi mơi ây vao bôn điêm. Thư nhât, hiên tương dùng nguyên ca môt cụm tư hoăc môt tư ghep hoăc môt tên riêng cua môt ngươi, môt địa phương hoăc môt nươc đê chỉ lây ra môt tư tô trong đo. Ví dụ, thay vi noi “lâu”, ngươi ta noi “Ha Văn Lâu” (hay “Hông Lâu Mông”); thay vi noi “đông” (đuc), ngươi ta noi “Ha Đông”; thay vi noi “xa”, ngươi ta noi “Natasha” (chỉ lây âm cuôi, “Sha”, phat âm theo giong miên Băc la “xa”); thay vi noi “xinh” (xăn), ngươi ta noi “nha vê sinh” (âm /s/ bị biên thanh /x/); thay vi noi “tiên”, ngươi ta noi “đê tiên”; thay vi noi “can” (ly), ngươi ta noi “Băc Can”; thay vi noi “can” (ngăn), ngươi ta noi “Lương Văn Can”; va thay vi noi “chia” (tiên), ngươi ta noi “Campuchia”. Cuôi cùng, ngươi ta co môt mâu đôi thoai la lùng như sau:“Đi gi ma Ha Văn Lâu thê?’’‘’Ừ, tai đương Ha Đông qua!’’‘’Tư đây đên đây co Natasa không?’’“Không. À, ma hôm nay em trông hơi nha vê sinh đây nhe!”“Kheo nịnh! Tí nưa, đi vê, co đê tiên, mua giùm em tơ bao nhe!”“Ừ, ma thôi, bây giơ nhậu đi!”“Ừ, Băc Can đi, cac ban ơi!’’

“Thôi, tôi Lương Văn Can đây!”‘’Nay, hêt bao nhiêu đây, đê còn Campuchia?’’Thư hai, hiên tương dùng chư “vô tư”. Luc ơ Ha Nôi, môt trong nhưng tư tôi nghe nhiêu nhât la tư “vô tư”. No đươc dùng môt cach lam phat. Cai gi cung “vô tư”. Ban be, gôm toan cac giao sư va nha văn nổi tiêng ơ Ha Nôi, ru tôi vao quan thịt cây. Thây tôi thoang chut ngân ngai, ho liên noi: “Cư vô tư đi ma! Thịt cây ơ đây ngon lăm!” Sau khi uông vai ly rươu, cam thây hơi chênh choang, tôi xin phep ngưng, ho lai noi: “Không sao đâu, cư vô tư uông thêm vai ly nưa cho vui. Rươu nay ngâm thuôc, bổ lăm!” Cuôi tiêc, tôi gianh tra tiên, ho lai noi: “Không, bon tôi đai, anh cư vô tư đi!” Cư thê, trong suôt bưa tiêc hai ba tiêng đông hô, tôi nghe không dươi vai chục lân tư “vô tư”. Chư “vô tư” ây phổ biên đên đô lot ca vao trong thơ Nguyên Duy:Minh vô tư vơi ta đi Vô tư nhau cha cân chi nhiêu lơiVô tư thê châp đơi ngươiTrăng tay còn chut coi trơi băng vungLuật chơi câm kị nửa chưngVô tư đăt coc tận cùng chiêu manhLiên em vô tư liên anhKhông ngây không dai không đanh phai không.Thư ba, hiên tương dùng cac phụ tư “hơi bị”. Binh thương, trong tiêng Viêt, “bị”, đôi lập vơi “đươc”, chỉ nhưng gi co ý nghia tiêu cưc va ngoai ý muôn. Bât cư ngươi Viêt Nam nao cung biêt sư khac biêt giưa hai cach noi “Tôi đươc thương” va “Tôi bị phat”. Vậy ma, ơ Viêt Nam, ít nhât tư giưa thập niên 1990 đên nay, ơ đâu, ngươi ta cung nghe kiêu noi “Cô ây hơi bị hâp dẫn”, “Ông ây hơi bị gioi”, “chiêc xe ây hơi bị sang”, “nha ây hơi bị giau”, hay “bưc tranh ây hơi bị đep”, v.v.Cuôi cùng la hiên tương cac thanh ngư mơi đa đươc Thanh Phong sưu tập va minh hoa trong cuôn Sat thu đâu mưng mu (sau đo bị tịch thu, năm 2011), bao gôm nhưng câu kiêu:

ăn chơi sợ gì mưa rơibuồn như con chuồn chuồn

chán như con giánchảnh như con cá cảnhchuyện nhỏ như con thỏ

bực như con mựccực như con chó mựcđau khổ như con hổ

đen như con mèo hen


đói như con chó sóiđơn giản như đan rổ

dốt như con tốtđuối như trái chuối

ghet như con bọ chetgià như quả cà

hồn nhiên như cô tiênim như con chim

lạnh lùng con thạch sùngngất ngây con gà tây

ngốc như con ốcphê như con tê têsành điệu củ kiệutê tái con gà mái

thô bỉ như con khỉtự nhiên như cô tiêntinh vi sờ ti con lợn

xinh như con tinh tinh

Tât ca nhưng hiên tương trên đêu co môt sô đăc điêm chung. Thư nhât, co le chung xuât phat tư Ha Nôi, sau đo, lan truyên ra ca nươc, kê ca Sai Gòn. Thư hai, chung phổ biên không phai chỉ trong giơi tre ma còn ca trong giơi trí thưc lơn tuổi, kê ca giơi hoc gia, giao sư đai hoc va văn nghê si nổi tiêng. Thư ba, tât ca nhưng cach noi ây đêu ngươc ngao, thậm chí, vô nghia. Cha co ai co thê giai thích đươc nhưng kiêu noi như “buôn như con chuôn chuôn” hay “chan như con gian” hay “im như con chim”, “xinh như con tinh tinh”… trư môt điêu duy nhât: chung co vân ve vơi nhau. Vậy thôi.Trong lịch sử tiêng Viêt, thỉnh thoang lai xuât hiên nhưng hiên tương mơi, đăc biêt trong khâu ngư, nhiêu nhât la trong tiêng long. Tuy nhiên, co le chưa bao giơ lai co nhưng hiên tương noi năng ngươc ngao va vô nghia như hiên nay. Ở miên Nam trươc năm 1975, ngươi ta lam quen vơi nhưng kiêu noi như “lính ma em”, “tiên lính tính liên”, “sưc mây ma buôn”, “bo đi Tam”, “OK Salem”, “mut mùa Lê Thuy”, “thơm như mui mít”, “băt bò lac”, “môt câu xanh rơn”, v.v. Vơi hâu hêt nhưng kiêu noi như thê, ngươi ta co thê hiêu đươc. Còn bây giơ? Không ai co thê giai thích đươc. Chung ngươc ngao đên mưc quai đan. Va chung vô nghia đên mưc phi lý. Vậy tai sao chung lai ra đơi, hơn nưa, phổ biên rông rai trong xa hôi, ngay trong giơi co hoc thuôc loai cao nhât nươc? Di nhiên không phai vi ngươi ta không biêt. Biêt, chăc chăn la biêt; nhưng ngươi ta vẫn chon nhưng cach noi ây.

Đo la môt chon lưa co ý thưc chư không phai môt thoi quen vô tinh. Sư chon lưa ây chỉ co thê đươc giai thích băng môt cach: ngươi ta muôn noi khac. Khac vơi cai gi? Vơi nhưng quy ươc ngôn ngư đang thông trị trong xa hôi va thơi đai cua ho. Khi nhưng cai khac ây đươc thưc hiên môt cach bât châp luận lý va quy luật, chung trơ thanh môt thach thưc, môt sư chôi bo, hay đung hơn, môt sư phan khang. Binh thương, không ai phan khang ngôn ngư. Bơi ai cung phai sử dụng ngôn ngư. Ngươi ta chỉ phan khang tính chât gia dôi, khuôn sao, cu kỹ, chật chôi trong ngôn ngư hoăc đăng sau ngôn ngư: văn hoa, chính trị va xa hôi. Bơi vậy, tôi mơi xem nhưng cach noi ngươc ngao phổ biên tai Viêt Nam hiên nay như môt thư phan-ngôn ngư: no la môt phân cua thư đôi-văn hoa (counter-culture), xuât phat tư đông cơ muôn thoat khoi, thậm chí, chông lai nhưng gia trị, nhưng quy pham va nhưng chuân mưc ma ngươi ta không còn tin tương va cung không muôn châp nhận nưa.

Noi cach khac, nêu viêc sử dụng ngôn ngư trong bô may tuyên truyên cua đang va nha nươc Viêt Nam mang đây tính chính trị thi hiên tương phan-ngôn ngư đang phổ biên tai Viêt Nam hiên nay cung co tính chính trị. Thư chính trị trên dưa trên sư ap chê, đôc tai va gia dôi; thư chính trị dươi la môt sư phan khang lai thư chính trị trên nhưng lai dưa trên môt thư chu nghia hư vô đây tuyêt vong. * Blog cua Tiên si Nguyên Hưng Quôc la blog ca nhân. Cac bai viêt trên blog đươc đăng tai vơi sư đông ý cua Ðai VOA nhưng không phan anh quan điêm hay lập trương cua Chính phu Hoa Kỳ.


Môt cô gai tre noi vơi me cua minh răng cuôc sông thật kho khăn. Cô không biêt se tiêp tục như thê nao.Cô muôn buông xuôi vi đa qua mêt moi khi mai phai đâu tranh.

Me cô gai sau khi nghe con noi ben đưa cô vao bêp.Ba đổ đây nươc vao ba cai binh va đăt chung lên trên ngon lửa. Chẳng mây chôc ba binh nươc sôi.

Trong chiêc binh đâu tiên, ba đăt vao nhưng cu ca rôt,trong chiêc thư hai ba đăt nhưng qua trưng,va trong chiêc cuôi cùng ba đăt nhưng hôt ca phê nghiên.Sau đo ba tiêp tục nâu sôi ba chiêc binh, va không noi môt lơi nao.

Khoang 20 phut sau, ba tăt lửa.Ba vơt nhưng cu ca rôt ra va đăt chung vao môt cai bat.Ba lây nhưng qua trưng ra va đăt vao môt cai bat khac.Ba lai lây muôi muc ca phê ra va đăt vao cai bat thư ba.Quay sang cô con gai, ba hoi:- “Nao, con hay noi cho me biêt, con nhin thây gi?”.

- “Da, ca rôt, trưng va ca phê”.Cô con gai tra lơi rôi hoi:“Me, điêu đo co nghia la gi?”.

Ba me giai thích răng môi môt thư trong đo đa găp điêu kiên kho khăn như nhau, đo la nươc sôi.Môi thư co phan ưng khac nhau.

Ca rôt khi chưa bo vao nươc thi cưng, răn va dai.Tuy nhiên, sau khi bị bo vao nươc sôi, no mêm đi va trơ nên yêu ơt.

Qua trưng vôn rât dê vơ.Lơp vo ngoai mong manh cua no đa bao vê lơp chât long bên trong no, nhưng sau khi đươc đăt vao trong nươc sôi, phân bên trong qua trưng cưng lai.

Nhưng hôt ca phê nghiên thi khac.Sau khi bị bo vao nươc sôi, chung đa biên đổi nươc.

“Con la gi?” - ba me hoi cô con gai.“Khi môt hoan canh bât lơi go cửa nha con, con se phan ưng thê nao?Con la cu ca rôt, qua trưng hay hôt ca phê?”.

Ngươi me giai thích tỉ mỉ cho cô con gai:“Con la cu ca rôt, dương như rât manh me,nhưng khi bị đau va găp hoan canh bât lơi, con yêu mêm va mât đi sưc manh?

Hay con la qua trưng băt đâu vơi môt trai tim mêm yêunhưng qua kho khăn lai trơ nên cưng răn?Môt sô ngươi dê bị lung lay tinh thân, nhưng sau môt


Ngày Ấy - Bây Giờ - info.taviet.orginfo.taviet.org/wp-content/uploads/2013/10/108_TNSP2013_Dac-san-2013... · Trần Thị Ty, Cô Ngô Thị Trinh, Cô Trần Thị Lan, Cô

Documents