Người thực hiện: Huỳnh Xuân Mỹ SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO T. T. HUẾ HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP TỈNH NĂM HỌC 2013 - 2014 Người thực hiện

Người thực hiện: Huỳnh Xuân Mỹ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO T. T. HUẾ

HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP TỈNH

NĂM HỌC 2013 - 2014

Người thực hiện : TRẦN NGỌC THẠNH

TRƯỜNG THCS ĐIỀN LỘC

1. Khái niệm: Khi nói hoặc viết có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm chủ - vị (cụm C –V ), làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng.

KIỂM TRA BÀI CŨ

Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu ?

Nêu những trường hợp dùng cụm C – V để mở rộng câu ? Trong các câu sau, cụm C-V làm thành phần gì ?

a. Cây này lá vẫn còn tươi.

b. Thầy luôn dặn dò lớp ta phải cố gắng

C V

CN VN

CN VN

C V PN

=> Cụm C-V làm vị ngữ

=> Cụm C-V làm phụ ngữ trong CĐT

CĐT

KIỂM TRA BÀI CŨ

3. Tác dụng : Dùng cụm C - V để mở rộng câu làm cho cấu trúc câu được mở rộng, hình thức diễn đạt phong phú hơn, cung cấp thông tin đầy đủ hơn.


2. Các trường hợp dùng cụm C - V để mở rộng câu:

- Cụm C - V làm thành phần câu Chủ ngữ

Vị ngữ

- Cụm C - V làm phụ ngữ trong cụm từ Cụm danh từ Cụm tính từ Cụm động từ

C VCN VN

Cái bàn này đã gãy Cái bàn này chân đã gãy

CN VN

KIỂM TRA BÀI CŨ

DÙNG CỤM CHỦ - VỊTiết 112ĐỂ MỞ RỘNG CÂU : LUYỆN TẬP ( tiếp theo )

3. Tác dụng : Dùng cụm C - V để mở rộng câu làm cho cấu trúc câu được mở rộng, hình thức diễn đạt phong phú hơn, cung cấp thông tin đầy đủ hơn.


2. Các trường hợp dùng cụm C - V để mở rộng câu:

- Cụm C - V làm thành phần câu Chủ ngữ

Vị ngữ

- Cụm C - V làm phụ ngữ trong cụm từ Cụm danh từ Cụm tính từ Cụm động từ

I. Ôn tập lý thuyết


Bài tập 1 : Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì?

( Hồ Chí Minh)

b. Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. ( Hoài Thanh )

c. Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bảy hào nháng và thô kệch bắt chước người ngoài [..] ( Theo Thạch Lam )

a. Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa.

II. Luyện tập.


- Trước hết phải xác định hai thành phần chính của câu là chủ ngữ, vị ngữ và các cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ trong câu.

- Tiếp theo, phân tích cấu tạo của các thành phần đó và kết luận cụm C - V đó thuộc thành phần nào.

* Muốn xác định cụm C – V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ :


cv

a. Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa.

c v

CN VN

Có một cụm C – V làm chủ ngữ và một cụm C – V làm phụ ngữ cho cụm động từ “ cho phép”.

PN

CĐT

Bài tập 1


Bài tập 1 : Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì?

b. Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. ( Hoài Thanh )

c. Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bảy hào nháng và thô kệch bắt chước người ngoài [..] ( Theo Thạch Lam )

II. Luyện tập.


- Trước hết phải xác định hai thành phần chính của câu là chủ ngữ, vị ngữ và các cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ trong câu.

- Tiếp theo, phân tích cấu tạo của các thành phần đó và kết luận cụm C - V đó thuộc thành phần nào.


DÙNG CỤM CHỦ - VỊTiết 112ĐỂ MỞ RỘNG CÂU : LUYỆN TẬP ( tiếp theo ) b. Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ

trông

mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh,

tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay.

CN

VN 2

VN 1

…nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non,hoa cỏ trông mới đẹp;DT

C1 V1

từ khi có người lấy tiếng chim,.. suối chảy làm đề vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe.. hay

C2 V2

ĐT

PN1 ( DT )

PN2 ( DT )

PN 2 ( DT )

Có hai cụm C – V làm phụ ngữ cho danh từ “ khi ” và hai cụm C – V làm phụ ngữ cho động từ “ nói ”.

C2 V2

C VPN1 ( ĐT ) ( VN 1 )

PN1 ( DT )

PN2 ( ĐT )

C1 V1

( VN 2 ) C V

DÙNG CỤM CHỦ - VỊTiết 112ĐỂ MỞ RỘNG CÂU : LUYỆN TẬP ( tiếp theo ) Bài tập 1

c. Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức

quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bảy hào nháng và thô kệch

bắt chước người ngoài .

CN VN

… thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần

bằng những thức bóng bảy hào nháng và thô kệch bắt chước người ngoài.

ĐT C1 V1 C2

V2

Có hai cụm C – V làm phụ ngữ cho động từ “thấy”.

PN


Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng.

b. Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: ”Cái đẹp là cái có ích”.

c. Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc.

d. Cách mạng tháng Tám thành công. Từ đó, tiếng Việt có một bước phát triển mới, một số phận mới.

a. Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.

Bài tập 2


b. Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: ”Cái đẹp là cái có ích”.

a. Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.

Chúng em học giỏi cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.

Nhà văn Hoài Thanh khẳng định cái đẹp là cái có ích.

Bài tập 2

làm cho…………...

……….rằng

(cái đẹp là cái có ích đã được nhà văn Hoài Thanh khẳng định).

Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng.


c. Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc.

d. Cách mạng tháng Tám thành công. Từ đó, tiếng Việt có một bước phát triển mới, một số phận mới.

Tiếng Việt rất giàu thanh điệu lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc.

Cách mạng tháng Tám thành công tiếng Việt có một bước phát triển mới, một số phận mới.

Bài tập 2

…………...khiến

…………..............đã khiến cho

( Cách mạng tháng Tám thành công, tiếng Việt có một bước phát triển mới, một số phận mới ).

DÙNG CỤM CHỦ - VỊTiết 112ĐỂ MỞ RỘNG CÂU : LUYỆN TẬP ( tiếp theo ) Bài tập 3: Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới đây thành

một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ.(Khi gộp có thể thêm hoặc bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy).

a. Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy.( Ca dao )

b. Đây là cảnh một rừng thông. Ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại. Nhưng bao nhiêu người qua lại cũng chỉ mải suy tính xem rừng này mỗi năm lấy được bao nhiêu nhựa thông, bao nhiêu củi thông. Đến lúc có người nhìn cảnh chỉ vì mến cảnh và biết quên mình trong cảnh, từ lúc ấy mới có văn thơ.

c. Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”,…ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.

( Hoài Thanh )

( Theo Đình Quang )

DÙNG CỤM CHỦ - VỊTiết 112ĐỂ MỞ RỘNG CÂU : LUYỆN TẬP ( tiếp theo ) Bài tập 3: Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới đây thành

một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ.(Khi gộp có thể thêm hoặc bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy).

a. Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy.( Ca dao )

Anh em hoà thuận khiến hai thân vui vầy.

b. Đây là cảnh một rừng thông. Ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại. Nhưng bao nhiêu người qua lại cũng chỉ mải suy tính xem rừng này mỗi năm lấy được bao nhiêu nhựa thông, bao nhiêu củi thông. Đến lúc có người nhìn cảnh chỉ vì mến cảnh và biết quên mình trong cảnh, từ lúc ấy mới có văn thơ.

Đây là cảnh một rừng thông ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại.

( Hoài Thanh )


Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”,…ra đời đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.

c. Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”,…ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.

Bài tập 3: Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới đây thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ.(Khi gộp có thể thêm hoặc bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy).

( Theo Đình Quang )


Từ một câu đơn bình thường, từ hai vế trong một câu, hoặc từ hai câu đơn ta có thể tạo thành một câu có dùng cụm C – V để mở rộng bằng cách thêm, bớt những từ ngữ thích hợp.

* Cách mở rộng câu:


- Trước hết phải xác định hai thành phần chính của câu là chủ ngữ, vị ngữ và các cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ trong câu. - Tiếp theo, phân tích cấu tạo của các thành phần đó và kết luận cụm C - V đó thuộc thành phần nào.



Từ một câu đơn bình thường, từ hai vế trong một câu, hoặc từ hai câu đơn ta có thể tạo thành một câu có dùng cụm C – V để mở rộng bằng cách thêm, bớt những từ ngữ thích hợp.

* Cách mở rộng câu:

Về nhà - Hoàn thành các bài tập.

- Viết đoạn văn nghị luận bàn về lợi ích của việc đọc sách trong đó có sử dụng cụm C - V làm thành phần. - Chuẩn bị bài mới : Luyện nói : Bài văn giải thích một vấn đề.

QUÝ THẦY CÔ GIÁO

VÀ CÁC EM

CÁM ƠN

Người thực hiện: Huỳnh Xuân Mỹ SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO T. T. HUẾ HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP TỈNH NĂM HỌC 2013 - 2014 Người thực hiện

Documents