Ngaøy Ña daïng sinh hoïc Quoác teá - Vieät Nam 2007 · Toå chöùc hôïp taùc kyõ thuaät Ñöùc 2007 Ngaøy Ña daïng sinh hoïc Quoác teá - Vieät Nam 2007 -

Toå chöùc hôïp taùc kyõ thuaät Ñöùc 2007

Ngaøy Ña daïng sinh hoïc Quoác teá- Vieät Nam 2007 -

Bieân taäp:Shima Marandi , GTZ

Thieát keá vaø in aán: Golden Sky - Tel: 84-4-8634030

Giaáy ñaêng kyù keá hoaïch xuaát baûn soá:

Toå chöùc Hôïp taùc Kyõ thuaät Ñöùc

Vaên phoøng GTZ Haø NoäiTaàng 6, Hanoi Towers49 Hai Baø Tröng, Haø Noäi, Vieät NamTel. : +84.4.9344 951 Fax : +84.4.9344 950Email : gtz-vietnam@ gtz.deWeb : www.gtz.de/vietnam

Muïc luïc

Giôùi thieäu 5

Chöông trình 6

Baøi phaùt bieåu cuûa - OÂng Phaïm Khoâi Nguyeân, 8Thöù tröôûng thöôøng tröïc Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng

Baøi phaùt bieåu chaøo möøng cuûa – Baø Heidemarie Wieczorek-Zeul 9Boä tröôûng Boä Hôïp taùc vaø Phaùt trieån Coäng hoaø Lieân bang Ñöùc

Baøi phaùt bieåu cuûa - OÂng Ahmed Djoghlaf 10Baøi phaùt bieåu qua Video uûa Thö kyù Ñieàu haønh Ban Thö kyù Coâng öôùc Ña daïng sinh hoïc

Baøi phaùt bieåu cuûa - OÂng Vuõ Vaên Trieäu 11 Tröôûng ñaïi dieän, IUCN Vieät Nam taïi dieãn ñaøn ña Ña daïng Sinh hoïc vaø Thay ñoåi Khí haäu

Toùm taét caùc phaàn thaûo luaän vaø phaùt hieän cuûa hoäi thaûo 12

Danh muïc taøi lieäu tham khaûo 18

Cô quan truyeàn thoâng, baùo chí 19

3

4

5

Giôùi thieäuCaùc chính khaùch vaø nhöõng nhaø ra quyeát ñònh treân toaøn theá giôùi ngaøy caøng nhaän thöùc saâu saéc veà nhöõng haäuquaû to lôùn do bieán ñoåi khí haäu vaø suy giaûm ña daïng sinh hoïc gaây neân. Laø moät nöôùc coù bôø bieån daøi vaø vuøngñoàng baèng soâng thaáp, Vieät Nam laø moät trong nhöõng nöôùc bò aûnh höôûng naëng neà nhaát bôûi bieán ñoåi khí haäu. Hônmoät phaàn ba daân soá vaø tôùi 16 phaàn traêm dieän tích ñaát ñai seõ bò aûnh höôûng neáu nhö möïc nöôùc bieån daâng cao5 meùt. Haøng traêm loaøi seõ bò ñe doïa tuyeät chuûng khi nhöõng raëng san hoâ thu heïp, nhöõng vuøng ñaát ngaäp maën vaøröøng ngaäp maën ven bieån bò suy giaûm vaø röøng töï nhieân nhieät ñôùi xuoáng caáp. ÔÛ quy moâ toaøn caàu, bieán ñoåi khíhaäu vaø suy giaûm ña daïng sinh hoïc seõ aûnh höôûng tôùi sinh keá cuûa haøng trieäu ngöôøi daân vaø seõ caûn trôû vieäc hoaønthaønh nhöõng Muïc tieâu Phaùt trieån Thieân nieân Kyû cuûa Lieân Hieäp Quoác (MDGs).

Nhaèm naâng cao nhaän thöùc veà nhöõng vaán ñeà quan troïng naøy vaø ñeå höôûng öùng ngaøy Ña daïng sinh hoïc quoác teá,Cô quan Hôïp taùc Phaùt trieån Ñöùc GTZ vaø DED, thay maët Boä Hôïp taùc Kinh teá vaø Phaùt trieån cuûa Chính phuû Lieânbang Ñöùc (BMZ), cuøng vôùi söï hôïp taùc chaët cheõ cuûa Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng cuûa Vieät Nam (MoNRE), vaøcaùc cô quan quoác teá khaùc ñaõ toå chöùc moät loaït caùc söï kieän nhaèm nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa bieán ñoåi khíhaäu vaø taùc ñoäng cuûa noù leân ña daïng sinh hoïc.

Ngaøy Haønh ñoäng vì Ña daïng sinh hoïc (ngaøy 19 thaùng 5) taïi Vöôøn Quoác gia Tam Ñaûo ñaõ taïo cô hoäi cho caùc dukhaùch traûi nghieäm thieân nhieân vaø “söï hoang daõ”. Chöông trình 24 giôø goàm nhieàu söï kieän khaùc nhau ñaõ ñöôïc toåchöùc xung quanh caùc “Traïm Ña daïng sinh hoïc”, caùc traïm naøy do caùc nhoùm khaùc nhau vaän haønh vaø ñaõ giuùpcho hôn 700 du khaùch coù caùi nhìn saâu saéc hôn veà söï ña daïng cuûa töï nhieân trong khu vöïc. Caùc sinh vieân, giañình, du khaùch nöôùc ngoaøi, nhaø baùo, vaø ngöôøi daân ñòa phöông ñeàu coù ñöôïc moät cô hoäi ñoäc ñaùo ñeå khaùm phaùthieân nhieân cuøng vôùi nhöõng ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc vaø ñòa phöông vaø sau ñoù chia seû nhöõng phaùt hieän vaøtraûi nghieäm cuûa hoï vôùi caùc du khaùch thaân yeâu cuûa mình.

Nhöõng söï kieän naøy coøn ñöôïc boå xung bôûi moät chuoãi caùc söï kieän vaên hoaù vaø ngheä thuaät, taïo neân moät khungcaûnh ñoäc ñaùo vôùi nhöõng traûi nghieäm phong phuù trong töï nhieân.

Hoäi thaûo chuyeân ñeà Ña daïng sinh hoïc vaø Bieán ñoåi khí haäu (Ngaøy 22 vaø 23 thaùng 5) ñaõ taïo neân moät dieãn ñaønnhaèm trao ñoåi chuyeân moân vaø kinh nghieäm veà ña daïng sinh hoïc vaø bieán ñoåi khí haäu trong khu vöïc. Hôn 200ñaïi dieän ñeán töø caùc Boä, Sôû ban ngaønh cuûa tænh, cô quan nhaø khoa hoïc, caùc toå chöùc taøi trôï quoác teá, caùc toå chöùcphi chính phuû, vaø ngöôøi daân coù quan taâm ñaõ thaûo luaän veà nhöõng phaùt hieän khoa hoïc treân bình dieän quoác teá vaønhaän ñònh tình hình bieán ñoái ôû khu vöïc vaø quoác gia vaø ñaùnh giaù veà nhöõng chieán löôïc thích öùng môùi noåi leân. Döïatreân nhöõng kinh nghieäm vaø nghieân cöùu ñieån hình töø Vieät Nam vaø Ñoâng Nam AÙ, caùc ñaïi bieåu ñaõ xaùc ñònh ñöôïcnhöõng öu tieân haønh ñoäng vaø xaây döïng nhöõng khuyeán nghò cho caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch. Ñieàu naøy taïora cô sôû cho vieäc thieát laäp maïng löôùi vaø söï hôïp taùc trong töông lai giöõa caùc beân coù lieân quan.

Trong thôøi gian dieãn ra Hoäi thaûo chuyeân ñeà cuõng dieãn ra leã ra maét Saùng kieán Ñeám ngöôïc 2010 cho Vieät Namvôùi leã kyù Tuyeân boá Ñeám ngöôïc 2010.

Taøi lieäu naøy ñöa ra moät toùm taét cho phaàn kyû yeáu hoäi thaûo vaø ñoàng thôøi coù gaéng truyeàn taûi moät soá aån töôïng baènghình aûnh chuïp ñöôïc töø nhöõng söï kieän khaùc nhau ñöôïc toå chöùc ñeå höôûng öùng ngaøy Ña daïng sinh hoïc quoác teá.

6

Chöông trình

Phaàn khaimaïc 08:00-09:00

Phaàn 1a09:00-10:00

Phaàn 1b10:30-12:00

Phaàn 2a13:15-14:30

Phaàn 2b15:00-16:30

Phaàn IUCN16:30-17:00

17:00-17:30

Tieäc toái17:30-19:00

10 Baøi phaùt bieåu khai maïc höôûng öùng Ngaøy Ña daïng sinh hoïcquoác teá vaø khai maïc Hoäi thaûo cuûa OÂng Phaïm Khoâi Nguyeân/ Boä TN&MTThöù tröôûng Boä Taøi Nguyeân vaø Moâi tröôøng (TN&MT)

10 Baøi phaùt bieåu chaøo möøng cuûa Giaùm ñoác GTZ Ts. Guenter Riethmacher/GTZ

10 Baøi phaùt bieåu chaøo möøng qua Video cuûa Thö kí Ñieàu haønhBan Thö kí Coâng öôùc veà Ña daïng sinh hoïc (SCBD) OÂng Ahmed Djoghlaf/SCBD

10 Baøi phaùt bieåu chaøo möøng cuûa Giaùm ñoác IUCN OÂng Vuõ Vaên Trieäu/IUCN

10 Giôùi thieäu chöông trình Hoäi thaûo chuyeân ñeà do ngöôøi hoã trôï hoäi thaûo thöïc hieän OÂng Manfred Oepen

15 Phim Video “Töø nhaän thöùc tôùi haønh ñoäng” OÂng Suhel al-Janabi/GTZ

20 Moái lieân heä giöõa Baûo toàn ña daïng sinh hoïc,Bieán ñoåi khí haäu vaø Xoaù ñoùi giaûm ngheøo GS. Ts. Manfred Niekisch/IUCN

15 Bieán ñoåi khí haäu vaø söï öùng phoù vôùi bieán ñoåi khí haäu-Toång quan chungveà thöïc traïng nghieân cöùu khoa hoïc vaø caùc saùng kieán cuûa quoác teá Ts. Bernd-Markus Liss/GTZ

15 Baùo caùo cuûa Stern OÂng Donal Brown/DFID

10 Hoûi & Traû lôøi

30 Giaûi lao

20 Taùc ñoäng cuûa möïc nöôùc bieån daâng ñeánnhöõng sinh caûnh töï nhieân quan troïng taïi Vieät Nam OÂng John Pilgrim /Birdlife

20 Nhöõng taùc ñoäng cuûa hieän töôïng ENSO leân khí haäuvaø tình hình kinh teá xaõ hoäi taïi Vieät Nam OÂng Nguyeãn Ñöùc Ngöõ/Lieân hieäp caùc

Hoäi Khoa hoïc vaø Kó thuaät Vieät Nam

50 Thaûo luaän chuyeân ñeà I Chuû toaï thaûo luaän chuyeân ñeà

60 AÊn tröa

10 Keát luaän cuûa Phaàn 1 Caùc thö kí chuyeân ñeà

15 Thöïc traïng baûo toàn ña daïng sinh hoïc ôû Vieät Nam- OÂng Nguyeãn Huy Duõng/Phoù Giaùm ñoácmoái lieân heä vôùi Phaùt trieån beàn vöõng (SD) vaø bieán ñoåi khí haäu (CC) Trung taâm Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng

Vieän Ñieàu tra vaø Qui hoaïch röøng

20 Bieán ñoåi khí haäu, moâ hình hoaù ña daïng sinh hoïc vaø OÂng Tonnie Tekelenburg/ Cô quan:moái lieân heä vôùi xoaù ñoùi giaûm ngheøo Ñaùnh giaù moâi tröôøng Haø Lan (MNP)

15 Bieán ñoåi khí haäu taùc ñoäng ñeán ñaùnh baét vaø nuoâi troàng thuyû saûn OÂng Taï Quang Ngoïc/Boä tröôûng Boä Thuyû saûn

15 Hoûi & Traû lôøi

30 Giaûi lao

15 Phaùt trieån vaø söû duïng hôïp lí taøi nguyeân nöôùc Gs. Ngoâ Ñình Tuaán Tröôøng Ñaïi hoïc Thuyû lôïi

15 Taùc ñoäng cuûa Bieán ñoåi khí haäu leân cô sôû haï taàng taïi Vieät Nam OÂng Traàn Vieät Lieãn & OÂng Phaïm Ngoïc Ñaêng Hoäi Moâi tröôøng xaây döïng

15 Söï thaûi khí nhaø kính töø caùc ngaønh coâng nghieäp OÂng Ngoâ Ñöùc Laâm/ Vieän nghieân cöùu moâi tröôøng - Hoäi Hoaù hoïc Vieät Nam

45 Thaûo luaän chuyeân ñeà II Chuû toaï thaûo luaän chuyeân ñeà

15 Trao ñoåi thoâng tin vôùi baùo chí Boä TN&MT vaø GTZ

15 Chöông trình Ñeám ngöôïc 2010 cuûa IUCN GS. Ts. Manfred Niekisch/IUCN

30 Leã kí keát

90 Tieäc toái (IUCN taøi trôï)

Phaàn 1: Nhöõng thaùch thöùc do Bieán ñoåi khí haäu vaø Söï suy giaûm Ña daïng sinh hoïc ñoái vôùi caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ -Moái lieân heä vôùi Ñoùi ngheøo vaø Phaùt trieån beàn vöõng

Phaàn 2: Caùc taùc ñoäng cuûa Bieán ñoåi khí haäu vaø Söï suy giaûm Ña daïng sinh hoïc ñoái vôùi nhöõng ngaønh kinh teá khaùc nhau

10:00-10:30

12:00-13:00

14:30-15:00

PhaànThôøi gian Phuùt Noäi dung chöông trình Teân vaø Cô quan

Ngaøy 22-5 / Ngaøy thöù nhaát

7

Phaàn 3a08:30-10:30

Phaàn 3b11:00-12:00

Phaàn 4b14:45-16:30

Phaàn 4a13:00-14:15

15 Keát luaän cuûa Phaàn 2 Thö kí chuyeân ñeà

15 Hình thaønh caùc nhoùm chuyeân ñeà Phaàn trình baøy veà caùc nghieân cöùu ñieån hình(2 nghieân cöùu / nhoùm coâng taùc)A- Caùch tieáp caän trong lónh vöïc laâm nghieäp, B- Caùch tieáp caän

trong Quaûn lí ñôùi bôø vaø bieån, C- Caùc caùch tieáp caän khaùc Nhoùm coâng taùc chuyeân ñeà A, B, C

90 A- Giaûm khí thaûi gaây hieäu öùng naøh kính thoâng qua troàng röøng - OÂng Vuõ Taán Phöông/Giaùm ñoác RCFEE,Söû duïng cô cheá phaùt trieån saïch trong lónh vöïc laâm nghieäp - OÂâng Voõ Nguyeãn Daïi/Kinh nghieäm cuûa VN Phoù CT UBND huyeän A Löôùi

A- Quaûn lí vuøng ñeäm ñoái vôùi caùc khu baûo toàn ôû mieàn Baéc Laøothoâng qua cô cheá chi traû choáng phaù röøng vaø coá ñònh caùc bon OÂng Bernhard Mohns/GTZ

B- Hoã trôï ra quyeát ñònh ôû Thöøa Thieân Hueá Baø Marieke Nieuwaal/Tö vaán ngaønh quaûn trò Haskoning Asia

B- Baûo toàn ña daïng sinh hoïc lieân quan tôùi bieán ñoåi khí haäu & OÂng Nguyeãn Ngoïc Quyønh/phaùt trieån beàn vöõng ôû baõi boài, huyeän Kim Sôn, tænh Ninh Bình Phoù Giaùm ñoác Sôû KH&CN Ninh Bình

C- Moâ hình laøng sinh thaùi treân caùt - goùp phaàn xoaù ñoùi giaûm ngheøo Gs.Nguyeãn Vaên Tröông/ VKTST

C- Bieán ñoåi khí haäu ôû Vieät Nam - Caùc chieán löôïc öùng phoù OÂng Nguyeãn Troïng Hieäu/ VUSTA

C- Baøi trình baøy trong Phaàn “Thaùch thöùc cuûa Bieán ñoåi khí haäu vaø Söï suy giaûm ña daïng sinh hoïc ñoái vôùi caùc quoác gia Ñoâng Nam AÙ – Baø Simonetta Siligato/DED LaoMoái lieân heä vôùi Ñoùi ngheøo vaø Phaùt trieån beàn vöõng”

Giaûi lao

60 Trình baøy vaø thaûo luaän toaøn theå veà nhöõng keát quaû thaûo luaäncuûa caû 3 nhoùm coâng taùc ñoái vôùi 6 nghieân cöùu ñieån hình Töøng nhoùm coâng taùc

AÊn tröa

15 Loàng gheùp vaán ñeà Ña daïng sinh hoïc vaø bieán ñoåi khí haäuvaøo trong caùc chieán löôïc Xoaù ñoùi giaûm ngheøo vaø taêng tröôûng GS. John Soussan/SEI

15 Taàm quan troïng cuûa söï öùng phoù vôùi bieán ñoåi khí haäu vaø baûo toàn ña daïng sinh hoïc trong Chöông trình Hôïp taùc Phaùt trieån Ñöùc OÂng Suhel al-Janabi/GTZ

15 Nhöõng moái quan taâm veà söï öùng phoù vôùi Bieán ñoåi khí haäu trongKeá hoaïch Haønh ñoäng vì Ña daïng sinh hoïc vaø Baø Huyønh Thò Mai/Luaät Ña daïng sinh hoïc cuûa Vieät Nam Boä TN&MT, Vuï Moâi tröôøng

15 Hoûi & Traû lôøi

Giaûi lao

15 Söï öùng phoù vôùi Bieán ñoåi khí haäu – Saùng kieán cuûa GTZ taïi AÁn Ñoä OÂng Michael Glueck/GTZ

15 Nhöõng vaán ñeà veà baûo toàn ña daïng sinh hoïc vaø xoaù ñoùi giaûm ngheøo OÂng Leâ Minh Ñöùc vaøtrong Chieán löôïc Quoác gia veà Bieán ñoåi khí haäu baø Nguyeãn Thaùi Phöôïng/ Vaên phoøng

Phaùt trieån beàn vöõng/ Boä KH&ÑT

15 Chuaån bò Chieán löôïc öùng phoù vôùi Bieán ñoåi khí haäu:Chieán löôïc Quoác gia vaø Keá hoaïch Haønh ñoäng ñeå giaûm thieåuvaø quaûn lyù thaûm hoaï 2001-2020 OÂng Nguyeãn Chí Quang/Boä TN&MT

45 Thaûo luaän chuyeân ñeà cuoái cuøng III Chuû toaï thaûo luaän chuyeân ñeà

15 Phaùt bieåu beá maïc OÂng Hoaøng Minh Ñaïo/Phoù vuï tröôûng Vuï Moâi tröôøng, TS.Guenter Riethmacher/Giaùm ñoác GTZ

Phaàn 3: Caùc caùch tieáp caän cuûa ñòa phöông vaø khu vöïc ñeå öùng phoù vôùi Bieán ñoåi khí haäu vaø Baûo toàn ña daïng sinh hoïc

Phaàn 4: Loàng gheùp vaán ñeà öùng phoù vôùi Bieán ñoåi khí haäu vaø Baûo toàn ña daïng sinh hoïc vaøo trong caùc chieán löôïccuûa quoác gia, ngaønh, vaø nhaø taøi trôï

10:30-11:00

14:15-14:45

12:00-13:00

16:30 Keát thuùc chöông trình

Ngaøy 23-5 / Ngaøy thöù hai

8

Baøi phaùt bieåu cuûa - OÂng Phaïm Khoâi Nguyeân, Thöù tröôûng thöôøng tröïc Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng

Kính thöa OÂng Taï Quang Ngoïc - Boä tröôûng Boä Thuûy saûn;OÂng Rolf Samuelsson - Bí thö thöù nhaát, Ñaïi söù quaùn Thuïy ñieån;OÂng Guenter Riethmacher - Giaùm ñoác Cô quan Hôïp taùc Kyõ thuaät Ñöùc;

Thöa quyù OÂng, quyù Baø!Toâi raát vui möøng thay maët cho Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng tôùi döï Leã Mít tinh höôûng öùng Ngaøy Ña daïng sinhhoïc quoác teá vaø Khai maïc Hoäi thaûo chuyeân ñeà veà Ña daïng sinh hoïc vaø Bieán ñoåi khí haäu: Moâi lieân quan ñeán ñoùingheøo vaø phaùt trieån beàn vöõng.

Nhö Quyù vò ñaõ bieát, ña daïng sinh hoïc laø cô sôû cuûa söï soáng treân Traùi ñaát, tieàn ñeà quan troïng ñeå phaùt trieån thònhvöôïng vaø beàn vöõng xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Baûo veä ña daïng sinh hoïc theo nguyeân taéc beàn vöõng laø quan ñieåm xuyeânsuoát cuûa coâng taùc baûo toàn vaø söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân voâ giaù cuûa chuùng ta. Chính vì vaäy,Lieân hieäp quoác vaø caùc quoác gia thaønh vieân cuûa Coâng öôùc Ña daïng sinh hoïc ñaõ choïn ngaøy 22 thaùng 05 haøngnaêm laø Ngaøy Ña daïng sinh hoïc Quoác teá vaø toå chöùc caùc hoaït ñoäng kyû nieäm nhaèm taêng cöôøng hieåu bieát cuûangöôøi daân vaø caûnh baùo veà caùc vaán ñeà lieân quan ñeán lónh vöïc naøy. Ñoàng thôøi, taïo cô hoäi ñeå chuùng ta coù caùi nhìncoâng baèng, ñaày ñuû vaø toaøn dieän hôn ñoái vôùi ña daïng sinh hoïc.

Thöa Quyù vò ñaïi bieåu vaø khaùch quyù!Naêm 2007, vôùi chuû ñeà “Ña daïng sinh hoïc vaø Bieán ñoåi khí haäu”, ñaõ khaúng ñònh vai troø quan troïng cuûa ña daïngsinh hoïc, nhöõng moái ñe doïa cuûa söï suy giaûm ña daïng sinh hoïc vaø bieán ñoåi khí haäu ñoái vôùi söï soáng treân Haønhtinh cuûa chuùng ta. Chuû ñeà naøy cuõng lieân quan ñeán quyeát ñònh cuûa Lieân hieäp quoác choïn naêm 2007 laø Naêm Ñòacöïc Quoác teá vaø Ngaøy Moâi tröôøng Theá giôùi naêm nay, vôùi chuû ñeà: ”Baêng tan - Moät vaán ñeà noùng boûng”.

Chuùng ta ñeàu bieát raát roõ laø töø giöõa theá kyû 19 ñeán nay, nhieät ñoä traùi ñaát ñaõ taêng khoaûng 0,6oC, gaây aûnh höôûngñeán toaøn theá giôùi vaø theo döï baùo ñeán naêm 2100 nhieät ñoä traùi ñaát seõ tieáp tuïc taêng töø 1,4oC - 5,8oC. Neáu xaûy rakòch baûn nhieät ñoä traùi ñaát taêng 2,5oC, seõ gaây ra haøng loaït caùc haäu quaû raát nghieâm troïng, ñoù laø khoaûng 3 tyûngöôøi soáng thieáu nöôùc; 50 trieäu ngöôøi phaûi ñoái maët vôùi naïn ñoùi vaø khoaûng moät trieäu loaøi sinh vaät khoâng coù khaûnaêng thích nghi vôùi nhöõng bieán ñoåi khí haäu treân Haønh tinh naøy coù nguy cô tuyeät chuûng.

Thöa quyù vò ñaïi bieåu vaø khaùch quyù!Vieät Nam laø thaønh vieân cuûa Coâng öôùc Ña daïng sinh hoïc vaø cuõng laø thaønh vieân cuûa Coâng öôùc Khung veà Bieánñoåi khí haäu. Do vaäy, vieäc toå chöùc caùc hoaït ñoäng kyû nieäm vaø höôûng öùng Ngaøy Ña daïng sinh hoïc Quoác teá ñaõ trôûthaønh hoaït ñoäng thöôøng nieân cuûa nhieàu cô quan Boä, ngaønh vaø ñòa phöông, caùc toå chöùc chính trò - xaõ hoäi, caùccoäng ñoàng daân cö.

Naêm nay, vôùi thoâng ñieäp "Ña daïng sinh hoïc vaø Bieán ñoåi khí haäu", caùc hoaït ñoäng kyû nieäm cuûa Vieät Nam seõ taäptrung vaøo vieäc loâi cuoán coäng ñoàng tham gia tìm hieåu, ñoái thoaïi veà taàm quan troïng cuûa ña daïng sinh hoïc vaø caùc taùcñoäng qua laïi giöõa ña daïng sinh hoïc vôùi bieán ñoåi khí haäu. Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng ñaõ coù vaên baûn höôùng daãncaùc Boä, ngaønh, caùc toå chöùc ñoaøn theå nhaân daân vaø ñòa phöông toå chöùc caùc hoaït ñoäng höôûng öùng Ngaøy Ña daïngsinh hoïc Quoác teá, trong ñoù ñaëc bieät chuù troïng tôùi coâng taùc tuyeân truyeàn vaø phoå bieán caùc thoâng tin, kieán thöùc veàchuû ñeà ña daïng sinh hoïc, bieán ñoåi khí haäu tôùi coäng ñoàng. Caùc hoaït ñoäng kyû nieäm Ngaøy Ña daïng sinh hoïc seõ dieãnra vôùi nhieàu hình thöùc nhö: Mít tinh, hoäi thaûo, toïa ñaøm, trieån laõm, caùc cuoäc thi vieát, veõ, nhieáp aûnh veà ña daïng sinhhoïc. Caùc hoaït ñoäng naøy seõ gaén lieàn vôùi chuoãi hoaït ñoäng kyû nieäm Ngaøy Moâi tröôøng theá giôùi, ngaøy 5 thaùng 6.

Thöa quyù vò ñaïi bieåu vaø khaùch quyù! Nhaân kyû nieäm Ngaøy Ña daïng sinh hoïc quoác teá naêm nay, Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng Vieät Nam cuøng vôùi BoäHôïp taùc vaø Phaùt trieån Ñöùc vaø caùc nhaø taøi trôï toå chöùc hoäi thaûo veà “Ña daïng sinh hoïc vaø Bieán ñoåi khí haäu: Moáilieân quan ñeán ñoùi ngheøo vaø Phaùt trieån beàn vöõng” nhaèm: Trao ñoåi kinh nghieäm, keát quaû nghieân cöùu veà bieán ñoåikhí haäu vaø moái lieân heä qua laïi giöõa bieán ñoåi khí haäu vaø ña daïng sinh hoïc; Giôùi thieäu nhöõng bieän phaùp vaø chieánlöôïc öùng phoù vôùi bieán ñoåi khí haäu cuûa quoác gia vaø khu vöïc; Ñoàng thôøi, thaûo luaän veà nhöõng öu tieân haønh ñoängvaø khuyeán nghò caùc giaûi phaùp lieân quan ñeán ña daïng sinh hoïc, bieán ñoåi khí haäu, xoùa ñoùi giaûm ngheøo vaø phaùttrieån beàn vöõng cho caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch.

Thay maët Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng, toâi ñeà nghò caùc Boä, ngaønh, caùc toå chöùc ñoaøn theå, nhaân daân, caùc toåchöùc phi chính phuû trong nöôùc vaø quoác teá haõy theå hieän baèng nhöõng haønh ñoäng cuï theå, thieát thöïc goùp phaàn vaøovieäc baûo toàn vaø söû duïng beàn vöõng ña daïng sinh hoïc, cuõng nhö vieäc baûo ñaûm cho söï thích nghi cuûa ña daïngsinh hoïc vôùi bieán ñoåi khí haäu cuûa quoác gia, khu vöïc vaø toaøn caàu. Ñoàng thôøi, toâi tuyeân boá Khai maïc Hoäi thaûochuyeân ñeà veà “Ña daïng sinh hoïc vaø Bieán ñoåi khí haäu: Moái lieân quan ñeán ñoùi ngheøo vaø Phaùt trieån beàn vöõng”.

Chuùc söùc khoûe caùc quyù vò ñaïi bieåu!

Chuùc Hoäi thaûo thaønh coâng toát ñeïp!

9

Baøi phaùt bieåu chaøo möøng cuûa – Baø Heidemarie Wieczorek – ZeulBoä tröôûng Boä Hôïp taùc vaø Phaùt trieån Coäng hoaø Lieân bang ÑöùcDr. Guenter Riethmacher Do Giaùm ñoác quoác gia Cô quan Hôïp taùc Phaùt trieån Ñöùc Thay maët trình baøy

Naêm nay, ñaây laø laàn thöù baûy dieãn ra Ngaøy Ña daïng sinh hoïc quoác teá, ngaøy naøy ñöôïc coi laø moät haønh ñoängchung cuûa Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn Hôïp taùc kyõ thuaät Ñöùc (GTZ) vaø Taïp chí GEO. Laàn ñaàu tieân Ban Thökyù Coâng öôùc veà ña daïng sinh hoïc (CBD) cuõng coù maët vôùi tö caùch laø moät ñoái taùc.

Ngaøy Ña daïng sinh hoïc dieãn ra trong naêm nay beân caïnh ña daïng sinh hoïc coøn coù moät ñeà taøi lôùn thöù hai: Bieánñoåi khí haäu vaø heä luî cuûa noù. Maëc duø chuû yeáu bieán ñoåi khí haäu gaây ra bôûi hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi ôû caùc nöôùccoâng nghieäp nhöng bieán ñoåi khí haäu laïi gaây taùc ñoäng leân nhöõng ngöôøi ít phaûi chòu traùch nhieäm nhaát ñoái vôùinguyeân nhaân gaây ra bieán ñoåi khí haäu, ví duï: ngöôøi daân ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån, nhöõng ngöôøi maø cuoäc soángcuûa hoï laïi phuï thuoäc nhieàu vaøo vieäc söû duïng nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân. Vaán ñeà naøy gaây aûnh höôûng naëngneà ñeán haøng trieäu ngöôøi sinh soáng taïi nhöõng vuøng haï löu cuûa caùc doøng soâng vaø vuøng ven bieån coù maät ñoä daânsoá ñoâng ñuùc ôû chaâu AÙ, nhöng caû ôû caùc khu vöïc khaùc, nôi caùc ñieàu kieän khí haäu thay ñoåi cuõng daãn ñeán nhöõngdieãn bieán thôøi tieát nghieâm troïng.

Lieân hieäp quoác ñaõ choïn Vieät Nam laø moät trong möôøi quoác gia laøm thí ñieåm veà söï thích nghi vôùi tình traïng noùngleân treân toaøn caàu. Vieät Nam coù treân 3.000 km bôø bieån vaø ôû mieàn Baéc coù cöûa soâng Hoàng, mieàn Nam coù cöûasoâng Meâ Koâng, ñaây laø nhöõng khu vöïc bò aûnh höôûng ñaëc bieät naëng neà. Nhieät ñoä taêng, caùc con soâng bò nhieãmmaën vaø maët nöôùc bieån daâng leân gaây tình traïng khoâ haïn, thieáu nöôùc, ngaäp luït, caùc côn baõo vaø söï suy giaûm ñadaïng sinh hoïc - nhöõng vaán ñeà treân aûnh höôûng tôùi moät nöûa soá daân cuõng nhö daãn ñeán söï suy giaûm ña daïng sinhhoïc. Ñoäng vaät vaø thöïc vaät taïo ra neàn taûng cuûa cuoäc soáng vaø ngöôøi daân ngheøo kieám soáng töø röøng, töø ñaùnh baétthuyû haûi saûn hoaëc töø hoaït ñoäng du lòch. Söï ña daïng sinh hoïc ôû Vieät Nam – cuõng nhö ôû nhieàu khu vöïc khaùctreân theá giôùi – laø söï baûo ñaûm cho cuoäc soáng cuûa haøng trieäu con ngöôøi.

Boä Hôïp taùc kinh teá vaø Phaùt trieån Lieân bang Ñöùc (BMZ) môùi ñaây ñaõ phaùt ñoäng chöông trình haønh ñoäng “Khí haäuvaø Phaùt trieån”. Trong ñoù, moät nhaân toá cuûa chöông trình haønh ñoäng bao goàm nhöõng bieän phaùp öùng phoù vôùi söïbieán ñoåi khí haäu. Tuy nhieân, ñoái vôùi BMZ vaø caùc toå chöùc coù lieân quan cuûa Boä thì töø laâu vieäc duy trì ña daïng sinhhoïc ñaõ ñöôïc coi laø chìa khoaù ñeå duy trì cuoäc soáng con ngöôøi: Ña daïng sinh hoïc laøm giaûm ngheøo khoå vaø quañoù goùp phaàn ñaït ñöôïc caùc Muïc tieâu phaùt trieån thieân nieân kyû (MDG). Töø naêm 1985 ñeán nay, BMZ ñaõ hoã trôï treân450 döï aùn veà ña daïng sinh hoïc. Hieän taïi BMZ cuõng ñang hoã trôï khoaûng 150 döï aùn vaø caùc chöông trình thuoäclónh vöïc naøy. Bình quaân töø naêm 2000 ñeán 2005, trong khuoân khoå hôïp taùc song phöông boä ñaõ ñaàu tö moãi naêm40 trieäu Euro. Ngaøy 22 thaùng 5, chæ moät ngaøy duy nhaát ñöôïc ñaàu tö cho moïi hoaït ñoäng vì Ngaøy Ña daïng sinhhoïc, tuy nhieân taùc ñoäng cuûa ngaøy naøy laïi raát lôùn. Ngaøy hoâm nay, caùc chính khaùch, caùc toå chöùc taøi trôï vaø caûnhöõng ngöôøi noâng daân bình thöôøng ñeàu coù theå ñeán ñaây ñeå noùi leân tieáng noùi cuûa mình. Taát caû moïi ngöôøi ñeàucoù theå traûi nghieäm, caûm nhaän, trao ñoåi thaûo luaän vaø naém baét ñöôïc - vôùi ñuùng nghóa cuûa caùc töø naøy - söï muoânmaàu muoân veû cuûa ña daïng sinh hoïc.

Caùc vò Laõnh ñaïo Nhaø nöôùc, caùc nhaø quaûn lyù kinh teá, khoa hoïc vaø caùc toå chöùc taøi trôï lôùn cuøng nhau hoïp maëttaïi Haø Noäi ñeå nhìn nhaän söï bieán ñoåi khí haäu vaø taùc ñoäng cuûa noù ñeán söï ña daïng sinh hoïc treân bình dieän khuvöïc. Nhöng taïi Vöôøn Quoác gia Tam Ñaûo, khoâng xa thuû ñoâ Haø Noäi bao laêm chuùng ta ñeàu ñöôïc caûnh baùo tröôùcveà nhöõng ñieàu töôûng nhö raát tröøu töôïng veà söï noùng leân cuûa traùi ñaát aûnh höôûng ñeán theá giôùi ñoäng thöïc vaät döôøngnhö ñaõ hieän höõu ngay tröôùc cöûa ngoâi nhaø cuûa moãi ngöôøi chuùng ta. Taïi Vöôøn Quoác gia naøy coù söï keát noái, gaénboù giöõa kinh nghieäm lyù trí vôùi caùc di tích vaên hoaù, lòch söû laâu ñôøi. Caùc ngoâi chuøa ôû Taây Thieân ngaøy ngaøy thuhuùt haøng nghìn khaùch thaäp phöông - cuõng töø nôi naøy ñaïo Phaät ôû Vieät Nam ñaõ lan toaû ra moïi mieàn ñaát nöôùc vaøchuùng ta mong muoán söï hieåu bieát veà moái töông quan giöõa Ña daïng sinh hoïc, bieán ñoåi khí haäu vaø phaùt trieånbeàn vöõng ngaøy caøng lan roäng. Khi thoâng ñieäp ñöôïc chuyeån ñi, seõ caàn phaûi laøm ñeå moïi ngöôøi ñeàu yù thöùc ñöôïcraèng chuùng ta seõ phaûi chòu nhöõng toån thaát to lôùn ôû moïi nôi treân theá giôùi khoâng phaân bieät ranh giôùi ñòa lyù, chínhtrò, kinh teá hay vaên hoaù: Theá giôùi cuûa chuùng ta hieän nay vaø trong töông lai ñang bò ñe doaï neáu nhö chuùng takhoâng coù khaû naêng chaën ñöùng heä quaû tai haïi cuûa bieán ñoåi khí haäu vaø söï suy giaûm ña daïng sinh hoïc.

Toâi cho raèng Ngaøy Ña daïng sinh hoïc laø moät saùng kieán tuyeät vôøi ñeå laøm cho ñeà taøi ña daïng sinh hoïc trôû neân deãhieåu, deã naém baét, ñeå thöùc tænh söï toø moø trong moãi con ngöôøi chuùng ta nhaèm ñoøi hoûi chuùng ta phaûi ra tay haønhñoäng. Mong caùc baïn haõy hoaït ñoäng tích cöïc cuøng vôùi GEO, CBD vaø BMZ. Caùc em thieáu nhi, nhöõng ngöôøi lôùncuõng nhö moïi caùn boä nhaân vieân laøm vieäc trong moïi ngaønh, moïi lónh vöïc haõy hoaït ñoäng haêng haùi vì Ngaøy Ñadaïng sinh hoïc. Mong taát caû caùc baïn cuøng vôùi chuùng toâi khaùm phaù, phaùt hieän, chieâm ngöôõng vaø baûo veä söï ñadaïng ôû xung quanh chuùng ta vaø haõy cuøng nhau göûi thoâng ñieäp naøy töø Vöôøn Quoác gia Tam Ñaûo vaø Haø Noäi ñeánmoïi nôi treân traùi ñaát.

Toâi vui möøng chuùc moïi hoaït ñoäng nhaân Ngaøy Ña daïng sinh hoïc thaønh coâng toát ñeïp vaø xin môøi quyù vò tham giacaùc cuoäc trao ñoåi, thaûo luaän vôùi nhöõng keát quaû toát ñeïp vaø chieâm ngöôõng ñaát nöôùc Vieät Nam cuõng nhö ñaát nöôùcÑöùc. Mong caùc baïn cuøng tham gia vaøo vieäc xaây döïng khoâng chæ cho mai sau maø ñaëc bieät cho caû theá giôùi hieännay cuûa chuùng ta. Ñöøng ñeå cho söï haïn heïp veà nguoàn taøi chính ñe doaï nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân coù giôùihaïn cuûa chuùng ta. Söï ñaàu tö cuûa chuùng ta ngaøy nay veà thôøi gian, tieàn baïc vaø coâng söùc chính laø söï ñaàu tö chocuoäc soáng cuûa taát caû chuùng ta mai sau.

Traân troïng!

10

Baøi phaùt bieåu cuûa - OÂng Ahmed DjoghlafBaøi phaùt bieåu qua Video uûa Thö kyù Ñieàu haønh Ban Thö kyù Coâng öôùc Ña daïng sinh hoïc

Bieán ñoåi khí haäu laø moät thöïc teá. Uyû ban lieân chính phuû veà Bieán ñoåi khí haäu, moät cô quan khoa hoïc do Lieân hieäpquoác ñöùng ñaàu, trong moät baùo caùo môùi ñaây nhaát cuûa mình do 2.500 chuyeân gia ñeán töø 130 nöôùc chuaån bò, ñaõchæ ra raèng söï tích tuï khí Cacbonic (CO2) trong baàu khí quyeån cuûa Traùi Ñaát ñang ôû möùc chöa bao giôø töøng coùtrong voøng 650.000 naêm qua. Nguyeân nhaân laø do caùc hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi.

Söï suy giaûm ña daïng sinh hoïc laø moät thöïc teá. Ñaùnh giaù Thieân nieân kyû veà Heä sinh thaùi, moät tuyeân boá coù caên cöùxaùc ñaùng nhaát veà söùc khoeû cuûa nhöõng heä sinh thaùi treân Traùi Ñaát do 1.395 nhaø khoa hoïc ñeán töø 95 nöôùc ñaõchuaån bò vaø ñaõ chöùng minh taùc ñoäng tieâu cöïc gaây ra bôûi nhöõng hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi leân chöùc naêng töï nhieâncuûa haønh tinh. Keát quaû laø, khaû naêng cung caáp nhöõng haøng hoaù vaø dòch vuï cuûa haønh tinh maø chuùng ta vaø nhöõngtheá heä töông lai caàn cho cuoäc soáng cuûa mình ñang bò huyû hoaïi nghieâm troïng vaø coù leõ khoâng theå phuïc hoài ñöôïc.Thöïc vaäy, chuùng ta ñang chöùng kieán moät laøn soùng tuyeät chuûng lôùn nhaát keå töø khi loaøi Khuûng long bieán maát treânTraùi Ñaát. Möùc ñoä tuyeät chuûng ñang taêng leân theo moät con soá gaáp 1.000 laàn tyû leä tuyeät chuûng cô sôû. Cöù moãi giôøcoù 3 loaøi bieán maát, moãi ngaøy coù ñeán 150 loaøi bò maát ñi, vaø moãi naêm coù khoaûng 18.000 - 55.000 loaøi bò tuyeätchuûng. Nguyeân nhaân laø do nhöõng hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi.

Bieán ñoåi khí haäu laø moät trong nhöõng löïc löôïng chính ñöùng ñaèng sau söï suy giaûm ña daïng sinh hoïc chöa coù tieànleä. AÁn baûn thöù hai cuûa Vieãn caûnh Ña daïng sinh hoïc toaøn caàu do Ban Thö kyù cuûa Coâng öôùc veà Ña daïng sinhhoïc cho bieát raèng: Vaøo cuoái theá kyû naøy, nhieàu loaøi vaø heä sinh thaùi seõ phaûi vaät loän ñeå thích nghi vôùi nhöõng thayñoåi veà nhieät ñoä, löôïng möa vaø tyû leä tuyeät chuûng seõ taêng leân. Ñaõ coù baèng chöùng roõ raøng ôû vuøng cöïc, moät “phongvuõ bieåu” moâi tröôøng cuûa haønh tinh chuùng ta, nôi löôïng baêng ñaõ bò giaûm ñi ñe doaï daãn tôùi söï bieán maát cuûa loaøigaáu vuøng cöïc, laø moät loaøi bieåu töôïng cuûa vuøng vaø nhieàu loaøi ñaëc höõu khaùc. Nhöõng haäu quaû cuûa bieán ñoåi khíhaäu seõ phaân boá khoâng ñoàng ñeàu treân toaøn caàu nhöng seõ taùc ñoäng leân haàu heát caùc nöôùc deã bò toån thöông nhaát.Chaâu Phi, laø chaâu luïc ñoùng goùp ít nhaát vaøo bieán ñoåi khí haäu, nhöng seõ laø chaâu luïc ñaàu tieân bò aûnh höôûng. Bieánñoåi khí haäu ñaõ laøm möïc nöôùc cuûa hoà Victoria giaûm khoaûng 30%, khoaûng 25 - 40 % soá loaøi ñaëc höõu cuûa ChaâuPhi coù theå bò bieán maát vaøo naêm 2085.

Moái quan heä giöõa Ña daïng sinh hoïc vaø bieán ñoåi khí haäu coù taùc ñoäng hai chieàu. Bieán ñoåi khí haäu laø nguyeânnhaân quan troïng daãn tôùi suy giaûm Ña daïng sinh hoïc. Ñoàng thôøi, söï suy giaûm Ña daïng sinh hoïc vaø söï xuoángcaáp cuûa caùc sinh caûnh töï nhieân cuõng goùp phaàn daãn tôùi söï bieán ñoåi khí haäu. Ngöôøi ta noùi raèng, moãi con ngöôøitreân Traùi Ñaát thôû ñöôïc thöù nhaát laø nhôø röøng vaø thöù hai laø nhôø ñaïi döông. Söï suy giaûm caùc raïn san hoâ vaø naïnphaù röøng nguyeân sinh vaø röøng ngaäp maët seõ laøm traàm troïng theâm söï bieán ñoåi khí haäu, söï suy giaûm ña daïng sinhhoïc vaø nhöõng taùc ñoäng cuûa chuùng.

Vieäc duy trì söï ña daïng sinh hoïc seõ giuùp caùc heä sinh thaùi phuïc hoài tröôùc moät khí haäu ñang thay ñoåi. Röøng vaøñaát than buøn laø moät nôi chöùa khí Cacbonic quan troïng. Nhöõng caùnh röøng ngaäp maën nguyeân veïn laø taám laù chaénbaûo veä quan troïng choáng laïi möïc nöôùc bieån daâng. Nhieàu loaøi caây troàng vaø vaät nuoâi laø nhöõng nguoàn löïc quantroïng ñeå choáng laïi nhöõng söï thay ñoåi giöõa muøa.

Thöïc vaäy, bieán ñoåi khí haäu laø moät vaán ñeà naêng löôïng vaø an ninh nhöng cuõng ñoàng thôøi laø moät vaán ñeà moâitröôøng. Söï suy giaûm ña daïng sinh hoïc laø moät vaán ñeà moâi tröôøng nhöng noù cuõng ñoàng thôøi laø moät vaán ñeà kinhteá, taøi chính, vaên hoaù, ñaïo ñöùc vaø an ninh. Dieãn ra cuøng moät luùc vôùi naêm Ñòa cöïc, dòp kyû nieäm naêm nay cuûacoäng ñoàng quoác teá nhaân dòp Ngaøy Quoác teá vì Ña daïng sinh hoïc, ngaøy 22 thaùng 5, laø moät cô hoäi ñoäc nhaát voânhò ñeå thöøa nhaän raèng Bieán ñoåi khí haäu vaø Ña daïng sinh hoïc laø hai maët cuûa moät vaán ñeà. Giaûi quyeát caû hai ñoøihoûi vieäc trieån khai moät caùch töông hoã caùc coâng öôùc Rio veà lôïi ích cuûa söï soáng treân Traùi Ñaát. Chuùng toâi ôû BanThö kyù Coâng öôùc veà söï soáng treân Traùi ñaát seõ laøm heát söùc mình ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu chieán löôïc naøy.

Chuùng toâi chuùc taát caû caùc nöôùc treân theá giôùi vaø ngöôøi daân coù moät leã kyû nieäm thaønh coâng vaø ñaùng nhôù.

11

Baøi phaùt bieåu cuûa - Ong Vuõ Vaên Trieäu Tröôûng ñaïi dieän, IUCN Vieät Nam taïi dieãn ñaøn ña Ña daïng Sinh hoïc vaø Thay ñoåi Khí haäu

Kính thöa Giaùo sö Manfred Niekisch!Kính thöa caùc ñoaøn ñaïi bieåu!Thöa caùc vò khaùch quyù!

Thay maët IUCN - Toå chöùc Baûo toàn Thieân nhieân Quoác teá taïi Vieät Nam, toâi xin noàng nhieät chaøo ñoùn caùc ñoaønñaïi bieåu vaø caùc vò khaùch taïi Haø Noäi ñaõ ñeán tham döï söï kieän quan troïng naøy, söï kieän ñöôïc IUCN vaø GTZñoàng toå chöùc.

Toâi cuõng xin chaøo ñoùn Giaùo sö Manfred Niekisch ñaõ ñoàng yù laøm ñaïi söù cho Saùng kieán Ñeám ngöôïc 2010taïi Vieät Nam.

Thöa caùc vò!

Saùng kieán Chöông trình ñeám ngöôïc 2010 laø moät maïng löôùi caùc ñoái taùc naêng ñoäng cuøng höôùng tôùi muïc ñíchbaûo toàn ña daïng sinh hoïc 2010. Haàu heát caùc quoác gia treân theá giôùi ñaõ quy tuï taïi Hoäi nghò Thöôïng ñænh veà Phaùttrieån Beàn vöõng 2002, cuøng cam keát ñaït ñöôïc “Thaønh töïu trong coâng cuoäc giaûm thieåu maát maùt ña daïng sinhhoïc”. Töø naêm 2002, Chöông trình ñeám ngöôïc 2010 ñaõ trôû thaønh saùng kieán toaøn caàu, taát caû ñoái taùc treân theá giôùicuøng noã löïc giaûi quyeát nguyeân nhaân gaây ra maát maùt ña daïng sinh hoïc.

IUCN Vieät Nam ñaõ thieát keá “Chöông trình ñeám ngöôïc taïi Vieät nam, Laøo vaø Campuchia. Trong chieàu nay, saubaøi trình baøy cuûa giaùo sö Niekisch, leã kyù keát coâng boá Chöông trình Ñeám ngöôïc 2010 seõ dieãn ra taïi ñaây, vaø ñoùseõ laø böôùc quan troïng cho thaáy noã löïc cuûa Vieät Nam trong vieäc giaûm thieåu maát maùt ña daïng sinh hoïc ñeán naêm2010. Chuùng toâi ñeà nghò quyù vò kyù keát ñeå trôû thaønh thaønh vieân cuûa maïng löôùi Chöông trình ñeám ngöôïc 2010”.

Toâi hy voïng caùc ngaøi seõ thaáy buoåi gaëp gôõ hoâm nay thaät söï caàn thieát vaø hieäu quaû ñoái vôùi coâng taùc baûo toàn ñadaïng sinh hoïc taïi Vieät Nam vaø mong Chöông trình seõ thaønh coâng toát ñeïp.

Toâi xin chuùc ngaøi Giaùo sö Niekisch, caùc ñoaøn ñaïi bieåu cuøng ñaïi dieän cuûa caùc cô quan Chính phuû, toå chöùc quoác teá,söùc khoeû doài daøo, haïnh phuùc.

Xin chaân thaønh caûm ôn!

Toùm taét caùc phaàn thaûo luaän vaø phaùt hieän cuûa hoäi thaûo

Vieät Nam ñang ñöùng tröôùc thaùch thöùc gaây ra bôûi bieán ñoåi khí haäu

Hoäi thaûo chuyeân ñeà veà Ña daïng sinh hoïc vaø Bieán ñoåi khí haäu (ngaøy 22 vaø 23 thaùng 5) taïo neân moät dieãn ñaønnhaèm trao ñoåi chuyeân moân vaø kinh nghieäm giöõa caùc ñaïi dieän ñeán töø caùc Boä ngaønh, caùc cô quan taøi trôï quoác teávaø nhaø khoa hoïc. "Ña daïng sinh hoïc laø moät nhaân toá quan troïng cho söï thònh vöôïng", oâng Phaïm Khoâi Nguyeân,Thöù tröôûng Boä Taøi Nguyeân vaø Moâi tröôøng Vieät Nam (MoNRE) ñaõ phaùt bieåu nhö vaäy vaø lo laéng veà "nhöõng haäuquaû raát nghieâm troïng" do hieän töôïng aám leân toaøn caàu.

Cho tôùi hieän nay, Vieät Nam ít ñöôïc noùi ñeán nhö laø moät quoác gia bò aûnh höôûng bôûi taùc ñoäng cuûa bieán ñoåi khí haäu.Tuy nhieân theo moät nghieân cöùu môùi ñaây cuûa Ngaân haøng Theá giôùi xaùc ñònh Vieät Nam laø moät trong nhöõng nöôùcbò aûnh höôûng naëng neà nhaát bôûi bieán ñoåi khí haäu ôû khu vöïc Ñoâng Nam AÙ vaø laø moät trong nhöõng nöôùc ñang phaùttrieån bò aûnh höôûng naëng neà nhaát bôûi bieán ñoåi khí haäu treân theá giôùi.

"Khi chuùng toâi chuaån bò cho Hoäi thaûo naøy, nhöõng phaùt hieän khoa hoïc laøm chuùng toâi thaät söï soác", oâng HerbertChrist, Coá vaán tröôûng cuûa Cô quan Hôïp taùc kyõ thuaät Ñöùc (GTZ) ñaõ noùi. Theo moät nghieân cöùu cuûa BirdLife, möïcnöôùc bieån daâng cao 1 meùt thoâi cuõng seõ daãn tôùi 12.2 % dieän tích ñaát lieàn cuûa Vieät Nam bieán maát. Khoaûng 40trieäu ngöôøi Vieät Nam seõ bò aûnh höôûng, chuû yeáu laø nhöõng ngöôøi soáng ôû nhöõng khu vöïc ñoàng baèng thaáp nhöngmaøu môõ cuûa soâng Cöûu Long vaø soâng Hoàng. Hôn theá nöõa, töø moät phaàn tö tôùi moät phaàn ba nhöõng sinh caûnh töïnhieân quan troïng nhaát coù theå bò aûnh höôûng bôûi nöôùc bieån daâng cao. "Ñieàu ruøng rôïn laø ôû choã chæ coù söï khaùcbieät nhoû giöõa vieäc nöôùc bieån daâng cao 1 m vaø 5 m", oâng John Pilgrim töø BirdLife nhaán maïnh.

Vôùi ñöôøng bôø bieån ñaëc bieät daøi hôn 3.000 km, nhieàu khu daân cö, cô sôû haï taàng, vuøng ñaát ngaäp nöôùc, vaø röøngngaäp maën phaân boá doïc bôø bieån ñang bò ñe doaï. Tröôùc kia Vieät Nam ñaõ chöùng kieán nhieàu haäu quaû thaûm khoácdo baõo luït, haïn haùn gaây neân. "Chuùng ta phaûi traû giaù quaù lôùn do bieán ñoåi khí haäu gaây neân ôû Vieät Nam," oâng VuõVaên Trieäu, Giaùm ñoác IUCN ñaõ noùi.

"Vieät Nam ñaõ gaët haùi ñöôïc thaønh coâng lôùn trong coâng taùc xoaù ñoùi giaûm ngheøo, oâng Manfred Niekisch, Giaùo söbaûo toàn cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Greifswald vaø laø thaønh vieân cuûa Uyû ban caùc khu baûo toàn Theá giôùi cuûa IUCN ñaõnoùi, "nhöng hieän nay chuùng ta ñang gaëp phaûi moät vaán ñeà lôùn hôn nhieàu. Treân thöïc teá, nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïccuûa bieán ñoåi khí haäu gaây neân coù theå phaù huyû taát caû moïi noã löïc vaø nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc trong phaùt trieånkinh teá vaø xoaù ñoùi giaûm ngheøo ñaõ ñaït ñöôïc trong thaäp kyû vöøa qua.”

Ngaøy Haønh ñoäng vì ña daïng sinh hoïc quoácteá taïi Vöôøn Quoác gia Tam Ñaûo

Moät soá söï kieän ñaõ ñöôïc toå chöùc taïi Vöôøn Quoác giaTam Ñaûo nhaèm naâng cao nhaän thöùc veà baûo toàn ñadaïng sinh hoïc vaø taïo cho caùc du khaùch moät cô hoäitöï mình traûi nghieäm thieân nhieân vaø söï hoang daõ."Chuùng ta seõ chæ traân troïng vaø baûo veä nhöõng caùi gìmaø chuùng ta hieåu" laø yù töôûng saâu xa cuûa Ngaøy Ñadaïng sinh hoïc. Caùc hoäp trong taøi lieäu naøy nhaánmaïnh moät soá söï kieän quan troïng vaø cho chuùng tacaùi nhìn saâu saéc veà moät ngaøy Haønh ñoäng ñöôïc toåchöùc nhö theá naøo.

12

Taïi sao ña daïng sinh hoïc laïi coù yù nghóa quan troïng

Vieät Nam laø moät trong nhöõng quoác gia coù söï ña daïng sinh hoïc cao nhaát treân theá giôùi. Theo öôùc tính cuûa VieänÑieàu tra quy hoaïch röøng, nguoàn ña daïng sinh hoïc trong noâng nghieäp, laâm nghieäp vaø thuyû saûn ñoùng goùp khoaûng2 tyû USD/naêm cho neàn kinh teá Vieät Nam. Ngöôøi daân ngheøo phuï thuoäc moät caùch khoâng töông xöùng vaøo nhöõngnguoàn taøi nguyeân thieân nhieâ: 70% daân soá Vieät Nam vaãn ñang phuï thuoäc vaøo noâng nghieäp hoaëc laâm nghieäp vaødo ñoù phuï thuoäc vaøo saûn vaät cuûa thieân nhieân. Söï ña daïng sinh hoïc, trong boái caûnh naøy, khoâng chæ laø töø ngöõmaø chính laø thu nhaäp vaø sinh keá cuûa ngöôøi daân ñòa phöông. "Luoân luoân suy nghó nhaèm ñaûm baûo lôïi ích toái ñacho coäng ñoàng ñòa phông," Thöù tröôûng Phaïm Khoâi Nguyeân nhaán maïnh.

Söï ña daïng sinh hoïc laø nhaân toá chính ñoái vôùi naêng suaát noâng nghieäp vaø nhö laø moät taám ñeäm choáng laïi saâubeänh vaø caùc thieân tai khaùc. "Ngöôøi daân ngheøo ôû vuøng saâu vuøng xa thöôøng bieát roõ veà nhöõng lôïi ích cuûa ña daïngsinh hoïc maø khoâng hieåu bieát veà khaùi nieäm ñoù," chuyeân gia GTZ Nguyeãn Thò Huyeàn Linh ñaõ noùi. Ngöôøi daân,nhöõng ngöôøi maø cuoäc soáng cuûa hoï phuï thuoäc tröïc tieáp vaøo töï nhieân, bieát raèng moät gioáng khoai lang cuï theå coùchaát löôïng cao hôn trong muøa ñoâng trong khi bieát moät gioáng khoai coù theå ñöôïc thu hoaïch suoát caû naêm, vaø gioángtieáp theo seõ ñem laïi cho baïn nguoàn naêng löôïg nhieàu nhaát. Ñoù chæ laø moät ví duï cuï theå veà coâng duïng cuûa ñadaïng sinh hoïc.

Nhöng ña daïng sinh hoïc khoâng chæ quan troïng ñoái vôùi noâng nghieäp vaø laø moät nguoàn dinh döôõng. Noù cuõng quantroïng cho söï oån ñònh cuûa heä sinh thaùi. "Chuùng ta bieát raèng nhöõng vuøng coù söï ña daïng sinh hoïc cao seõ phuïchoài nhanh hôn sau thôøi kyø bò thieân tai ví duï: côn baõo," Baø Phaïm Minh Thoa, Cuïc Phoù Cuïc Laâm nghieäp, Boä Noâng

nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoâng löu yù.

"Chuùng toâi ñaõ phaù huûy röøng ngaäp maën ñeå nuoâi toâm vaø taêng tröôûng kinh teá", Phoù Giaùm ñoác Sôû Khoahoïc vaø Coâng ngheä tænh Ninh Bình ñaõ phaùt bieåu: "baây giôø thì moät soá coäng ñoàng ñang gaëp phaûi nhöõngvaán ñeà nghieâm troïng."

Traûi nghieäm söï ña daïng sinh hoïc

Töï nhieân xung quanh chuùng ta giaøu coù hônchuùng ta nghó. Ñieàu naøy coù theå ñöôïc traûinghieäm trong ngaøy Haønh ñoäng taïi Tam Ñaûo.Caùc ñaïi bieåu ñaõ coù cô hoäi ñi boä cuøng vôùi moätchuyeân gia xem chim chuyeân nghieäp khaùmphaù theá giôùi cuûa nhöõng con coân truøng vaølöôõng cö hoaëc coù ñöôïc moät caùi nhìn khaùc veàmoâi tröôøng soáng cuûa mình baèng caùch ñi boätrong röøng vôùi taám göông treân tay cuûa mình.Vôùi taám göông, hoï coù theå quan saùt maët ñaát vaøngoïn caây cuøng moät luùc - nhöõng khoaûng khoânggian maø baïn coù leõ chöa bao giôø chuù yù khi ñi boätheo caùch thoâng thöôøng trong röøng.

13

14

Röøng laø trung taâm

Theo doøng cuûa hoäi thaûo, caùc ñaïi bieåu nhaán maïnh söï caàn thieát khoâng chæ chuù yù tôùi taùc ñoäng cuûa möïc nöôùc bieåndaâng cao leân nhöõng khu vöïc ven bieån vaø ñaát thaáp khi noùi veà bieán ñoåi khí haäu. Vieäc xem xeùt tôùi taùc ñoäng leâncaùc heä sinh thaùi röøng ôû vuøng nuùi cuõng khoâng keùm phaàn quan troïng.

Nhieät ñoä ñang taêng leân coù theå thay ñoåi hoaëc phaù huyû nhöõng heä sinh thaùi vaø baét ñaàu moät voøng luaån quaån, vieäcphaù nhöõng caùnh röøng ñöôïc coi laø moät trong nhöõng heä thoáng löu tröõ caùc khí coù chöùa caùc bon töï nhieân chính. Dovaäy röøng taïo ra moät heä thoáng baûo veä töï nhieân choáng laïi söï taêng leân cuûa khí thaûi nhaø kính vaø söï aám leân toaøncaàu. Ngoaøi ra röøng coøn taïo ra nhöõng tieåu khí haäu ñaëc thuø vaø baûo veä vuøng ñaàu nguoàn. Söï xuoáng caáp röøng vaønaïn phaù röøng daãn ñeán giaûm khaû naêng giöõ nöôùc, khí haäu khoâ hôn vaø ôû quy moâ lôùn hôn,coù theå goùp phaàn gaây ratình traïng sa maïc hoaù vaø ñieàu kieän khí haäu khaéc nghieät hôn, nhö caùc chuyeân gia ñaõ minh hoïa trong cuoäc hoäithaûo. Moät soá tænh cuûa Vieät Nam nhö Ninh Thuaän vaø Bình Thuaän ñaõ chöùng kieán nhöõng söï tieán trieån naøy.

Trao taëng cho ña daïng sinh hoïc!

Söï giaøu coù veà töï nhieân vaø ña daïng sinh hoïc ñaùng ñöôïc ñeàn ñaùp, caùc chuyeân gia veà moâi tröôøng ñaõ thoáng nhaátvôùi nhau nhö vaäy trong cuoäc Hoäi thaûo. "Moät soá quoác gia taïo ra dòch vuï giaù trò cao cho theá giôùi do hoï khoâng taïora khí thaûi coù chöùa caùc bon hoaëc thaäm chí thaåm thaáu khí nhaø kính baèng nhöõng caùnh röøng roäng lôùn", chuyeân giatö vaán phaùt trieån Bernd-Markus Liss ñaõ noùi nhö vaäy. Neáu giaù trò naøy ñöôïc ñöa vaøo ñeå tính toaùn söï giaøu coù cuûamoät quoác gia, caùc quoác gia coù röøng seõ nhaän thöùc roõ raøng hôn veà taàm quan troïng cuûa röøng.

"Taïi Vieät Nam, caàn nghieân cöùu saâu theâm ñeå xaùc ñònh giaù trò tieàn teä cuûa dòch vuï moâi tröôøng do röøng ñem laïi,"moät nhaø khoa hoïc Vieät Nam tham gia Hoäi thaûo ñaõ nhaán maïnh. Röøng ñang ôû theá baát lôïi khi thu huùt nguoàn voánñeå nghieân cöùu hoaëc baûo toàn: "Baûo veä röøng khoâng phaûi laø mang tính gôïi tình", oâng Suhel Al-Janabi, moät chuyeângia baûo toàn ña daïng sinh hoïc ngöôøi Ñöùc ñaõ noùi, "Baïn tieâu toán raát nhieàu tieàn ñeå roài khoâng coù caùi gì xaûy ra caû."

Caây giaûm löôïng khí thaûi caùc bon

Ñeå ñeàn buø cho löôïng khí thaûi khí nhaø kínhgaây ra bôûi caùc ñaïi bieåu tham döï nhöõng söïkieän nhaân ngaøy Ña daïng sinh hoïc, caùc nhaø toåchöùc ñaõ thu xeáp troàng 10.000 caây ôû vuøngñeäm VQG Tam Ñaûo. 300 caây ñaàu tieân ñaõñöôïc caùc ñaïi bieåu troàng trong ngaøy Haønhñoäng taïi Tam Ñaûo. "Toâi caûm taát vui laø coù theåñoùng goùp phaàn raát nhoû beù vaøo vieäc baûo veäkhí haäu", Tuaán Anh vöøa cöôøi vöøa noùi trong khitay cuûa anh ta ñang dính ñaát baån. "Baây giôø toâiseõ chaêm soùc nhöõng caùi caây cuûa toâi caån troïnghôn toâi khoâng muoán ai ñoù daãm leân caây môùitroàng cuûa toâi moät caùch voâ thöùc."

15

Taêng tröôûng kinh teá vaø baûo veä moâi tröôøng-coù söï maâu thuaãn?

Haøng naêm treân toaøn theá giôùi coù tôùi khoaûng 13 trieäu heùc ta röøng bò maát. "Xeùt veà maët kinh teá, nhöõng dieän tíchröøng naøy thöôøng ñöôïc coi laø khoâng coù giaù trò gì caû. Nhöng ñieàu naøy khoâng phaûi nhö vaäy. Ngöôøi daân soáng töøröøng, nhöng vì hoï khoâng baùn saûn phaåm röøng maø hoï tieâu duøng neân giaù trò cuûa chuùng khoâng xuaát hieän trong caùcthoâng keâ," oâng Bernd Liss, moät chuyeân gia phaùt trieån cuûa GTZ phaùt bieåu.

Maët khaùc, neáu röøng bò phaù ñeå thaønh laäp caùc ngaønh coâng nghieäp, thì coù veû nhö laø nhieàu coâng aên vieäc laøm môùiñöôïc taïo ra vaø ñoùi ngheøo giaûm ñi. Nhöng trong daøi haïn, caû moâi tröôøng vaø neàn kinh teá coù theå phaûi gaùnh chòuhaäu quaû. Töï nhieân phaûi ñöôïc nhìn nhaän theo ñuùng giaù trò cuûa noù. "Chuùng ta caàn moät söï thay ñoåi lôùn trong vieäcñaùnh giaù kinh teá söï ña daïng sinh hoïc," moät ñaïi bieåu Vieät Nam löu yù.

Theá giôùi khoâng caàn phaûi choïn löïa giöõa giaûm ñoùi ngheøo vaø thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá. Thöïc teá, vieäc phôùt lôøbieán ñoåi khí haäu trong daøi haïn seõ giaûm söï taêng tröôûng kinh teá. Do ñoù, söï taùch baïch moät caùch ñôn giaûn giöõa"kinh teá" vaø "moâi tröôøng" khoâng chæ sai – maø coøn nguy hieåm cho caû hai. "Chuùng ta phaûi chaáp döùt caùch suy nghóraèng Boä Coâng nghieäp chòu traùch nhieäm veà taêng tröôûng vaø Boä Moâi tröôøng chòu traùch nhieäm veà thieân nhieân", moätnhaø baùo phaùt bieåu.

Ñaïp xe vì ña daïng sinh hoïc

300 sinh vieân töø caùc tröôøng Ñaïi hoïc khaùc nhau ñaõ taäp trung taïitrung taâm Haø Noäi vaøo saùng sôùm ngaøy 18 thaùng 5 ñeå ñaïp xe leânVQG nôi hoï muoán tham gia Ngaøy Haønh Ñoäng vì Ña daïng sinhhoïc. Ñaây laø moät chuyeán ñaïp xe ñaày vaát vaû, vaø nhöõng thanh nieânñaõ bò öôùt ñaãm do möa vaø chaùy xeùm do naéng tröôùc khi hoï ñeánñöôïc VQG vaøo buoåi chieàu. "Toâi chöa bao giôø ñaïp xe nhö theánaøy moät mình caû", moät sinh vieân 22 tuoåi phaán khích thöøa nhaän."Nhöng trong nhoùm, ñaây quaû laø moät kinh nghieäm tuyeät vôøi. Toâichöa bao giôø nhìn thaáy ñaïp xe nhö theá naøy”. Baèng haønh ñoängcuûa mình, nhöõng thanh nieân Vieät Nam muoán chæ caùch cho baïnbieát baïn coù theå taän höôûng thieân nhieân maø khoâng aûnh höôûng tôùimoâi tröôøng. Söï kieän naøy coù taàm quan troïng ñaëc bieät ñoái vôùinhöõng ngöôøi quan saùt ôû Haø Noäi, nôi maø phaàn lôùn nhöõng ngöôøitreû tuoåi cho raèng ñi xe maùy laø bieåu hieän cuûa söï giaøu coù vaø moátvaø chæ coù moät vaøi ngöôøi vaãn coøn söû duïng xe ñaïp.

Vieät Nam ñaõ ban haønh luaät-vaán ñeà laø thöïc hieän chuùng

Caùc ñaïi bieåu tham döï Hoäi thaûo ñaõ thöøa nhaän raèng Vieät Nam maø moät taám göông ñieån hình trong vieäc hoaøn thieänvaên baûn luaät trong lónh vöïc moâi tröôøng. Nöôùc naøy ñaõ tham gia kyù keát moät soá coâng öôùc quoác teá veà baûo veä khíhaäu (Coâng öôùc Rio naêm 1992, Chöông trình Nghò söï 21 töø naêm 2004) töø raát sôùm, vaø ñaõ ban haønh moät soá luaätcao hôn möùc tieâu chuaån cuûa nhieàu nôi khaùc treân theá giôùi. Beân caïnh ñoù, luaät Ña daïng sinh hoïc cuõng ñöôïc mongñôïi laø seõ ñöôïc Quoác hoäi Vieät Nam thoâng qua vaøo cuoái naêm 2007 hoaëc ñaàu naêm 2008. Nhö vaäy, veà cô baûnkhung phaùp lyù ñaõ hoaøn thaønh.

"Vaán ñeà chæ laø thöïc thi nhöõng luaät phaùp ñaõ ban haønh", Giaùo sö Niekisch khuyeán nghò. Ñieàu naøy seõ taïo neân moätböôùc tieán lôùn trong vieäc baûo toàn ña daïng sinh hoïc. Treân heát, baûo toàn ña daïng sinh hoïc ôû Vieät Nam chính laønhieäm vuï naâng cao nhaän thöùc veà vaán ñeà naøy. "ÔÛ Vieät Nam, haøng naøy coù tôùi 3 taán thòt ñoäng vaät hoang daõ ñöôïctieâu thuï," moät ñaïi bieåu cuûa Hoäi thaûo ñaõ phaùt bieåu. "Nhöng ñoù laø hoaït ñoäng baát hôïp phaùp!", Baø Nguyeãn ThaùiPhöông töø Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö traû lôøi: "Vieät Nam coù moät khung phaùp lyù raát roõ raøng trong vieäc ngaên caámbuoân baùn ñoäng vaät hoang daõ." Tuy nhieân, coâng taùc thöïc thi phaùp luaät vaãn coøn yeáu do taäp quaùn vaø do thieáu nhaänthöùc veà taàm quan troïng cuûa baûo veä ña daïng sinh hoïc.

Caáp ñòa phöông: Nhieàu giaûi phaùp nhoû

Khoâng coù caâu traû lôøi chung cho moïi vaán ñeà. Vaø khoâng deã daøng coù caâu traû lôøi ñôn giaûn cho caâu hoûi laøm theá naøoñeå ñöông ñaàu vôùi vaán ñeà thay ñoåi khí haäu vaø suy giaûm ña daïng sinh hoïc. "Chuùng ta caàn caùch tieáp caän töø döôùileân", oâng al-Janabi noùi. Naâng cao nhaän thöùc cho ngöôøi daân veà lyù do taïi sao bieán ñoåi khí haäu laïi laø moät nguy côvaø hoï laøm theá naøo ñeå ñoái phoù vôùi nguy cô ñoù. "Ñieàu naøy coù theå ñöôïc thöïc hieän trong khi laõnh ñaïo cao caáp vaãncoøn ñaøm phaùn vôùi caùc nhaø taøi trôï veà nhöõng khoaûn taøi chính hoã trôï", al-Janabi neâu roõ. Moät lôïi theá lôùn cuûa caùchtieáp caän naøy laø: noù khoâng heà ñaét ñoû. Ñöa vaán ñeà bieán ñoåi khí haäu vaøo chöông trình giaûng daïy hoaëc caùc chieándòch truyeàn thoâng nhaèm naâng cao nhaän thöùc cho ngöôøi daân ñòa phöông khoâng toán nhieàu tieàn.

Caáp ñòa phöông coøn coù moät lôïi theá lôùn khaùc: Neáu taïi ñaây, coäng ñoàng khoa hoïc quoác teá coù theå thu ñöôïc theâmnhieàu nhöõng nghieân cöùu ñieån hình. “Ngöôøi Vieät cuõng coù moät soá nghieân cöùu ñieån hình”, moät soá nhaø khoa hoïcVieät Nam cuõng ñaõ nhaát trí nhö vaäy. Röøng ngaäp maën, nöôùc saïch hoaëc röøng – chuùng laø nhöõng chuû ñeà ñoàng thôøilaø nhöõng nghieân cöùu ñieån hình. Caùc nhaø khoa hoïc thoáng nhaát yù kieán raèng caàn söû duïng soá löôïng lôùn nhöõngnghieân cöùu ñieån hình naøy ñeå ñi ñeán nhieàu giaûi phaùp nhoû.

Hoïc hoûi trong röøngTröôøng Röøng Vöôøn Quoác gia Tam Ñaûo ñuôïckhaùnh thaønh vaøo Ngaøy Haønh ñoäng Ña daïng sinhhoïc. Ngoâi tröôøng naøy truyeàn baù vaán ñeà moâi tröôøngvaø ña daïng sinh hoïc theo phöông thöùc sö phaïmmôùi: "Chuùng toâi khoâng muoán xaây döïng moät nhaøbaûo taøng ôû ñaây, nôi maø du khaùch chæ coù theå xemnhöõng con vaät cheát", chuyeân gia GTZ Nguyeãn ThòHuyeàn Linh, ngöôøi ñaõ giuùp ñôõ caùn boä Vöôøn Quoácgia Tam Ñaûo xaây döïng tröôøng Röøng ñaõ noùi. "Caùchtieáp caän maø chuùng toâi aùp duïng ôû ñaây laø moät yùtöôûng mang tính chaát töông taùc. Neáu baïn muoánbieát theâm veà chuû ñeà, baïn coù theå söû duïng nhöõngtaøi lieäu trong tay ñeå khaùm phaù vaø hoïc hoûi veà veànhöõng ñieàu môùi nhôø söï toø moø vaø quan saùt cuûabaïn. Baïn söû duïng ñoâi maét, ñoâi tai, caùnh tay, vaønhöõng giaùc quan khaùc cuûa mình ñeå traûi nghieämthieân nhieân vaø ña daïng sinh hoïc.

16

Ñöøng ñoå loãi cho ngöôøi khaùc. Ñoù laø loãi cuûa chuùng ta

Neáu vaán ñeà baûo veä moâi tröôøng vaãn chöa ñaït ñeán ñoä nhaän thöùc ñeå coi nhö laø moät meänh leänh cuûa xaõ hoäi, thì"ñöøng ñoã loãi cho ngöôøi khaùc. Ñoù chính laø loãi cuûa chuùng ta," oâng John Soussan töø Vieän Moâi tröôøng Stockholmñaõ phaùt bieåu nhö vaäy. Caùc laäp luaän ñaõ ñaët caû ôû treân baøn. Caùc ngaønh coâng nghieäp phaûi bieát taïi sao hoï phaûichuyeån töø taêng tröôûng baèng moïi giaù sang söï phaùt trieån beàn vöõng vaø caân baèng. "Chuùng ta phaûi chæ ra cho hoïthaáy ñöôïc lôïi ích kinh teá. Khoâng coù caùi gì deã thuyeát phuïc hôn lôøi noùi cuûa ñoàng ñoâ la hoaëc tieàn ñoàng Vieät Nam,"Soussan phaùt bieåu.

OÂng ñaõ göûi moät tín hieäu maïnh meõ tôùi caùc cô quan moâi tröôøng vaø tôùi coäng ñoàng caùc nhaø khoa hoïc: "Caùch suynghó cuûa chuùng ta chöa mang tính thöïc tieãn cao.” Ñeå thuyeát phuïc ngöôøi khaùc veà söï khaån thieát phaûi baûo veä moâitröôøng, thì caàn phaûi ñöa theâm caùc chuû ñeà coù lieân quan ví duï nhö laø ñoùi ngheøo, taøi chính, hoaëc kinh teá. "Nhieämvuï cuûa chuùng ta khoâng phaûi laø thuyeât phuïc caùc Boä Moâi tröôøng maø laø caùc Boä keá hoaïch vaø Taøi chính treân toaøntheá giôùi," oâng noùi theâm.

Keát luaän: Söï caàn thieát phaûi coù caùch tieáp caän toång hôïp

Trong caùc cuoäc thaûo luaän cuoái cuøng, nhöõng chuyeân gia taïi Hoäi thaûo chuyeân ñeà ñaõ nhaát trí raèng maëc duø bieánñoåi khí haäu, suy giaûm ña daïng sinh hoïc vaø ñoùi ngheøo coù theå laø nhöõng vaán ñeà khaùc nhau nhöng moái töông quangiöõa chuùng phaûi ñöôïc nhaán maïnh hôn nöõa trong tình hình hieän nay. "Caùc Boä ngaønh, caùc toå chöùc ñoaøn theå,ngöôøi daân, caùc toå chöùc phi chính phuû quoác gia vaø quoác teá caàn coù nhöõng haønh ñoäng cuï theå, goùp phaàn baûo toànvaø söû duïng beàn vöõng ña daïng sinh hoïc", Thöù tröôûng Phaïm Khoâi Nguyeân ñaõ phaùt bieåu nhö vaäy, nhaán maïnh söïcaàn thieát phaûi coù söï phoái hôïp trong haønh ñoäng. Baûo veä söï ña daïng sinh hoïc vaø cuoäc chieán choáng laïi hieän töôïngaám leân toaøn caàu phaûi baét ñaàu ngaøy töø caáp cô sôû – nhöng cuoái cuøng chuùng ñeàu laø nhöõng vaán ñeà toaøn caàu khoângtheå giaûi quyeát ñöôïc neáu khoâng coù moät noã löïc chung cuûa coäng ñoàng quoác teá. "Chæ moät mình Vieät Nam thoâi thìkhoâng theå laøm ñöôïc gì caû," moät ñaïi bieåu cuûa hoäi nghò ñaõ noùi nhö vaäy.

Ñieàu quan troïng nhaát laø phaûi haønh ñoäng ngay töø baây giôø. "Ñaàu tö dieãn ra trong voøng 10-20 naêm nöõa seõ coù aûnhhöôûng saâu saéc tôùi khi haäu trong nöûa cuoái theá kyû naøy," Baùo caùo cuûa Stern nhaán maïnh. "Moät vaøi naêm tröôùc ñaây,chuùng ta ñaõ nghó raèng hieän töôïng khí haäu aám leân toaøn caàu seõ laø moät nguy cô maø chuùng ta caàn phaûi thaûo luaänñeå baûo veä töông lai cho con chaùu cuûa chuùng ta", Giaùo sö Niekisch noùi theâm. "Thì hoâm nay chuùng ta bieát raèng:Chuùng ta ñang noùi veà töông lai cuûa chính chuùng ta."

17

18

Danh muïc taøi lieäu tham khaûo

Ñeå bieát theâm thoâng tin veà nhöõng hoaït ñoäng höôûng öùng ngaøy Ña daïng sinh hoïc, vaøo tranghttp://www.biodiversity-day.info

http://www.geo.de

http://www.geo.de/GEO/natur/oekologie/tag_der_artenvielfalt

http://www.geo.de/GEO/natur/oekologie/tag_der_artenvielfalt/53833.html

http://www2.gtz.de/biodiv

http://www.gtz.de/de/19848.htm

http://www.gtz.de/de/aktuell/10064.htm

http://www.tamdaonp.com.vn

Ñeå bieát theâm thoâng tin veà Bieán ñoåi khí haäu, vaøo tranghttp://www.hm-treasury.gov.uk/independent_reviews/stern_review_economics_climate_change/sternreview_index.cfm

http://www.gtz.de/climate

http://sgp.undp.org/web/projects/10627

http://unfccc.int/2860.php

Ñeå bieát theâm thoâng tin veà nhöõng cô quan, toå chöùc tham gia hoäi thaûo, vaøo tranghttp://www.aseansec.org

http://www.bmz.de

http://www.birdlife.org

http://www.cbd.int

http://www.countdown2010.net

http://www.dfid.gov.uk

http://www.fipivn.org.vn

http://www.fsiv.org.vn

http://www.gtz.de/vietnam

http://www.iucn.org

http://www.mard.gov.vn

http://www.mofi.gov.vn

http://www.molisa.gov.vn

http://www.monre.gov.vn

http://www.mpi.gov.vn

http://www.panda.org/climate

http://www.rcfee.org.vn

http://www.sei.se

http://www.semla.org.vn

http://www.sida.se

http://www.snv.org.vn

http://www.vusta.org.vn

http://www.wru.edu.vn

http://vietnam.ded.de

19

Cô quan Truyeàn thoângBaùo chí