-
MA stagerapport
Kunstlievend Genootschap Pictura
Publieksonderzoek: de denkbeelden van het publiek over
Kunstlievend
Genootschap Pictura en zijn activiteiten
Nathalie Patty, S1622560
[email protected]
MA Kunstgeschiedenis: moderne en hedendaagse kunst, Faculteit
der Letteren
Rijksuniversiteit Groningen
24 juli 2012
-
2
Nathalie Patty
Kunstlievend Genootschap Pictura
Publieksonderzoek: de denkbeelden van het publiek over
Kunstlievend Genootschap Pictura en
zijn activiteiten
MA Kunstgeschiedenis: moderne en hedendaagse kunst
24 juli 2012
Stagebegeleider: drs. Klaas Koops – Kunstlievend Genootschap
Pictura
Stagedocent: drs. Linda Nijenhof – Rijksuniversiteit
Groningen
Stagecoördinator: dr. Peter de Ruiter – Rijksuniversiteit
Groningen
-
3
Samenvatting
Dit publieksonderzoek richt zich op het publiek van Kunstlievend
Genootschap Pictura. In het
onderzoek komen de denkbeelden van leden en niet-leden over het
genootschap en zijn
activiteiten aan bod. Het rapport geeft antwoord op de vraag wat
de visie van het publiek over
Kunstlievend Genootschap Pictura en de tentoonstellingen is.
Door middel van kwalitatief onderzoek, inclusief kwantitatieve
presentatie van de gegevens, is
getracht antwoord te geven op deze vraag. Het betreft
gestructureerde interviews met tien
geselecteerde leden en tien geselecteerde niet-leden van
Pictura. De resultaten geven de visies
over en ervaringen met het genootschap weer.
Steekwoorden: publieksonderzoek, bezoekmotivatie, imago,
betrokkenheid, lidmaatschap,
mediagebruik
-
4
Woord vooraf
Dit rapport is geschreven in het kader van de stage bij het
Kunstlievend Genootschap Pictura te
Groningen. Het genootschap biedt een podium voor (beeldende)
kunst.
Het rapport is een publieksonderzoek naar de denkbeelden van het
publiek over Pictura
en zijn activiteiten. In opdracht van het bestuur is dit
onderzoek uitgevoerd. Naar aanleiding van
de wens van het bestuur om de PR te optimaliseren zijn
interviews afgenomen onder het publiek
van Pictura. Het rapport geeft onder andere zicht in de visies
van het publiek, hun achtergronden,
bezoekmotivaties en hun mediagebruik.
Mijn dank gaat uit naar mijn stagedocent drs. Linda Nijenhof van
de Rijksuniversiteit
Groningen. Zij heeft mij begeleid tijdens de stage en de
benodigde informatie verschaft over
publieksonderzoek. Daarnaast wil ik mijn stagebegeleider drs.
Klaas Koops bedanken voor zijn
begeleiding, inzichten en inschikkelijkheid, waardoor het voor
mij mogelijk was langer
onderzoek te doen. Ook wil ik mijn vrienden bedanken voor hun
steun en hun visies over het
opzetten en uitvoeren van onderzoek. Ten slotte wil ik het
bestuur, de expositiecommissie en de
beheerders van het genootschap bedanken voor hun medewerking aan
dit onderzoek en in het
bijzonder de twintig mensen, die ik mocht interviewen voor het
onderzoek. Zonder hun
bereidwilligheid kon dit rapport niet worden geschreven.
Nathalie Patty
Groningen, mei 2012
-
5
Inhoudsopgave
Inleiding 7
Leeswijzer
Hoofdstuk 1 Methodiek 8
1.1 Literatuurverkenning 8
1.2 Onderzoeksopzet 8
1.3 Onderzoeksinstrument 9
1.4 Onderzoeksgroep 9
1.5 Data-analyse 10
1.6 Ethische verantwoording 10
Hoofdstuk 2 Resultaten 11
2.1 Op welke manier maakt het publiek kennis met Pictura en wat
is de bezoekmotivatie van het publiek?
2.1.1 Bezoekmotivatie 13
2.1.2 Bezoekfrequentie 14
2.2 Wat vindt het publiek van het genootschap?
2.2.1 De locatie 15
2.2.2 Pictura inhoudelijk 16
2.2.3 Karakter van de tentoonstellingen 17
2.2.4 Extra diensten 18
2.3 Hoe betrokken is het publiek bij Pictura?
2.3.1 Het lidmaatschap 19
2.4 Welke media gebruikt het publiek om te weten wat Pictura
toont en hoe krijgt het genootschap
naamsbekendheid?
-
6
2.4.1 Samenwerkingsverbanden 21
Conclusies 23
Aanbevelingen 25
Bronnenlijst 27
Bijlagen 28
I Notitie beleidsplan Pictura verrast: Publiciteit en PR
Pictura
II Onderzoeksinstrument
III Uitgewerkte interviews per vraag in tabel
IV Resultaten interviews, algemene gegevens
-
7
Inleiding
In 1832 is Kunstlievend Genootschap Pictura opgericht met als
doel de Teeken- en schilderkunst
te bevorderen en aan te moedigen.1 Tegenwoordig is de
doelstelling van Pictura ruimer verwoord
en wil het genootschap de beeldende kunst en nijverheidskunst in
de ruimste zin van het woord
aanmoedigen en bevorderen. Pictura toont grotendeels alle vormen
van beeldende en toegepaste
kunst. Van oudsher ligt de nadruk op kunstenaars die in het
Noorden werkzaam zijn.2
Het doel van dit onderzoek is het verzamelen van informatie ten
behoeve van de (verdere)
ontwikkeling van het publieksbeleid van Kunstlievend Genootschap
Pictura. Concreet is beoogd
meer zicht te krijgen op de denkbeelden van het publiek over
Pictura en zijn activiteiten.
De leidende vraag in dit onderzoek is:
Wat is de visie van het publiek over Kunstlievend Genootschap
Pictura en de tentoonstellingen?
Deze vraag resulteert in de volgende deelvragen:
I. Op welke manier maakt het publiek kennis met Pictura en wat
is de bezoekmotivatie van
het publiek?
II. Wat vindt het publiek van het genootschap?
III. Hoe betrokken is het publiek bij Pictura?
IV. Welke media gebruikt het publiek om te weten wat Pictura
toont en hoe krijgt het
genootschap naamsbekendheid?
Leeswijzer
In hoofdstuk één is de methodiek van het onderzoek beschreven,
waarbij het
onderzoeksinstrument en de onderzoeksgroep worden verantwoord.
Vervolgens wordt in
hoofdstuk twee ingegaan op de resultaten van het onderzoek. De
deelvragen en de centrale vraag
worden in dit hoofdstuk beantwoord. Het rapport is afgesloten
met conclusies en aanbevelingen
voor Pictura. In de bijlagen van het rapport zijn de resultaten
van de interviews opgenomen.
1 Overmars, Herman, Het Kunstlievend genootschap Pictura te
Groningen 175, Groningen, 2007, p. 8.
2 Ibid., p 139.
-
8
Hoofdstuk 1 Methodiek
1.1 Literatuurverkenning
Voorafgaand aan dit onderzoek zijn verschillende bronnen
geraadpleegd, om op juiste wijze
publieksonderzoek uit te voeren. Voor het onderzoek is gebruik
gemaakt van het handboek
Handleiding publieksonderzoek voor podia en musea (1999) door
Letty Ranshuysen. Het boek
vormde de basis om het onderzoek op te zetten en uit te voeren,
waardoor getracht is een
wetenschappelijk en relevant rapport te leveren.
Literatuuronderzoek diende tevens voor het
opstellen van een heldere structuur, waarbij overeenkomsten en
verschillen duidelijk
aantoonbaar worden.
Het onderzoek gaat gepaard met het ontwikkelen van een
publieksbeleid, wat moet leiden
tot meer aandacht bij het publiek en de media. Pictura wil een
duidelijk beeld creëren door een
(meerjarig) programma op te stellen. De kern van het beleid
focust zich op ‘kwaliteitskunst’ en
PR. Pictura moet zich concentreren op interessante
tentoonstellingen, betere communicatie en
publiciteit. Door een betere samenhang in de organisatie te
krijgen, kunnen toekomstige
activiteiten worden getoetst, aldus de PR-commissie.3
Kunstlievend Genootschap Pictura heeft in de afgelopen jaren
geen publieksonderzoek
uitgevoerd, waardoor in dit rapport niet kan worden gerefereerd
naar voorgaande resultaten.
1.2 Onderzoeksopzet
Zoals in de inleiding naar voren is gekomen, is het doel van het
onderzoek het verzamelen van
informatie ten behoeve van de (verdere) ontwikkeling van het
publieksbeleid van Kunstlievend
Genootschap Pictura. Het publieksonderzoek resulteert in meer
zicht op de denkbeelden van het
publiek over Pictura en zijn activiteiten.
De geformuleerde leidende vraag in het onderzoek kan worden
opgedeeld in vier
deelvragen. Middels de antwoorden op de deelvragen is getracht
de centrale vraag te
beantwoorden. De beantwoording van alle deelvragen moet leiden
tot een zo volledig mogelijk
antwoord om het gewenste resultaat te bereiken.
3 Beleidsplan Pictura Verrast: PR en publiciteit Pictura,
opgesteld op 19 januari 2012. Zie bijlage I
-
9
1.3 Onderzoeksinstrument
Kwalitatief onderzoek levert informatie over de aard, de waarde
en de eigenschappen van een
verschijnsel. Situaties, gebeurtenissen en gedragspatronen
worden in dit type onderzoek
beschreven en geïnterpreteerd. Volgens Ranshuysen is kwalitatief
onderzoek gericht op de zin en
de betekenis voor de betrokkenen op de werkelijkheid en hoe zij
iets ervaren. Het gedrag,
denkbeelden, emoties en motieven komen onder de aandacht.4
Voor dit publieksonderzoek is gekozen voor kwalitatief onderzoek
om de visies van het
publiek te achterhalen. Aan de factoren die een rol spelen bij
de keuzes en opvattingen van het
publiek is nog weinig aandacht aan besteed door Pictura.
Kwalitatief onderzoek is daarom de
meest voor de hand liggende methode om het publiek te kunnen
begrijpen en hierop als
genootschap in te spelen. Een aantal resultaten zijn
kwantitatief gepresenteerd in het rapport, om
een beter overzicht te geven van de resultaten.
Het interview is als kwalitatieve methode gebruikt. Door middel
van het interview kan
dieper op de antwoorden worden ingegaan en wordt de
geïnterviewde niet beïnvloed door
anderen, zoals bij een groepsdiscussie wel het geval kan zijn.
Het interview betreft een niet
gevalideerde gestructureerde vragenlijst (zie bijlage II). De
vragenlijst is samengesteld aan de
hand van de onderzoeksvraag en het handboek Handleiding
publieksonderzoek voor podia en
musea.5
De respondenten krijgen middels een interview vragen voorgelegd.
De antwoorden van
de respondenten zijn gebruikt om de onderzoeksvraag te
beantwoorden. Voor het interview zijn
onderwerpen vastgesteld, die behandeld en uit ediept oesten wo
den e a enli st is op een
lo ische ol o de op esteld en n inte iew duu t e iddeld een uu
tot ande half uu
1.4 Onderzoeksgroep
Door de kleinschaligheid van het onderzoek was het onmogelijk
een totale populatie te
gebruiken om statistisch gezien een representatief resultaat te
leveren voor het onderzoek. Om
deze reden is gekozen voor een selectie van het publiek. Pictura
heeft ruim 350 mensen in het
ledenbestand. Samen met twee interne leden van het genootschap
zijn een aantal leden
4 Ranshuysen, Letty, Handleiding publieksonderzoek voor podia en
musea, Amsterdam, 1999, pp. 33-34.
5 e a en zi n in een bepaalde ol o de op esteld n oo n wo den de
a en oo ele d waa bi niet an
de vragenlijst wordt afgeweken en alle vragen aan bod komen.
-
10
geselecteerd, die met hun mening kunnen bijdragen aan het
onderzoek en indirect de bevordering
van Pictura. De niet-leden zijn geselecteerd op hun
achtergronden. De niet-leden hebben
verschillende kunstachtergronden of hebben een interesse voor
kunst. Alle niet-leden moeten het
genootschap kennen en minimaal één keer bezocht hebben. Onder de
niet-leden zijn onder
andere kunstenaars, kunstdocenten, kunsthandelaren,
kunststudenten en kunstliefhebbers
vertegenwoordigd. Er is gebruik gemaakt van publiekssegmentering
door verschil te maken
tussen leden en niet-leden. Aan de hand van publiekssegmentering
kunnen verschillen en
overeenkomsten in antwoorden van de leden en niet-leden worden
gevonden en naast of
tegenover elkaar worden geplaatst.
1.5 Data-analyse
Voor de data-analyse is gekozen voor een horizontale analyse.
Per interviewvraag worden de
resultaten geanalyseerd. In totaal zijn twintig interviews
afgenomen en na afname eventueel
uitgeschreven en gedigitaliseerd. Vervolgens is een analysetabel
opgesteld, waar de interviews
per vraag in een tabel zijn verwerkt. Informatie die niet
relevant was voor de beantwoording van
de onderzoeksvraag is niet verwerkt in de tabel. Daarna zijn de
gegevens per deelvraag
geclusterd. Per vraag zijn de antwoorden geanalyseerd, waarbij
enkele resultaten kwalitatief
worden gepresenteerd.6 Verder worden overeenkomsten en
verschillen in de antwoorden
gezocht. Indien relevant is ook onderscheid gemaakt tussen de
antwoorden van de leden en niet-
leden van Pictura. Middels de data-analyse kunnen conclusies
worden getrokken en de leidende
vraag van het onderzoek beantwoorden.
1.6 Ethische verantwoording
Door de gegevens van alle interviews vertrouwelijk en anoniem te
verwerken wordt de privacy
van de respondenten gewaarborgd. Elke respondent heeft een eigen
nummer gekregen, die niet te
herleiden is aan de betreffende persoon. De namen op
respondentenlijst met de selectie van het
publiek is alleen bekend bij de onderzoeker en worden niet
verstrekt aan derden. Voorafgaand
aan de interviews zijn de respondenten geïnformeerd over het
onderzoek, het doel en de
6 Percentages worden genoemd om bepaalde resultaten te
benadrukken en een helder overzicht te creëren van de antwoorden.
Verder wordt onderscheid gemaakt in de resultaten door de
antwoorden in te delen in groepen,
bijvoorbeeld negatief of positief, of in aanleiding waar
onderscheid wordt gemaakt tussen: van huis uit
meekregen; informatie van vrienden, kennissen of familie; door
werk; en vanuit eigen initiatief.
-
11
methode. Tot slot is het belang van het onderzoek en de bijdrage
van de respondenten benadrukt.
Zonder hun medewerking kon dit rapport niet worden
gerealiseerd.
-
12
Hoofdstuk 2 Resultaten
Aan de hand van de resultaten van het onderzoek worden de
deelvragen per paragraaf behandeld.
2.1 Op welke manier maakt het publiek kennis met Pictura en wat
is de bezoekmotivatie
van het publiek?
De wijze waarop het publiek voor het eerst in aanraking is
gekomen met Pictura is voornamelijk
gekomen door informatie van vrienden, kennissen of familie. Dit
geldt voor de leden, maar ook
voor de niet-leden. Opleiding of werk heeft ook als aanleiding
gediend om het genootschap te
bezoeken. Eén van de leden heeft het van huis uit meegekregen.
Twee niet-leden hebben Pictura
voor het eerst bezocht op eigen initiatief. Opvallend is dat
promotiemateriaal nauwelijks een rol
speelt met de eerste kennismaking. (Zie afbeelding 1 en 2)
Afbeelding 1
10%
50%
20%
20%
0% 0%
Aanleiding tot het eerste bezoek aan Pictura (leden) Van huis
uit meegekregen
Informatie van vrienden,kennissen of familie
Via de opleiding
Door werk
Vanuit eigen initiatief
Via promotiemateriaal
-
13
Afbeelding 2
In vergelijking met de aanleiding van het laatste bezoek is
duidelijk een verschuiving zichtbaar
bij de leden. Bij het eerste bezoek is vooral de informatie van
vrienden, kennissen of familie van
belang, daarna speelt promotiemateriaal een belangrijke rol.
Negentig procent van de leden
wordt door middel van promotiemateriaal op de hoogte gebracht.
Het gaat hierbij vooral om de
uitnodiging die de leden krijgen thuisgestuurd. Uit de
resultaten blijkt dat deze uitnodiging een
zeer belangrijke functie heeft. De uitnodiging stelt de leden op
de hoogte en geeft de leden een
aanleiding om Pictura te bezoeken. Concluderend kan gesteld
worden dat het publiek via hun
eigen netwerk in contact komt met het genootschap en nadat ze
lid zijn geworden, de uitnodiging
hun aanleiding vormt om Pictura te bezoeken.
Voor de niet-leden blijft familie, vrienden of kennissen de
belangrijkste aanleiding om
het genootschap te bezoeken. Veertig procent van de niet-leden
wordt ook via de exposerende
kunstenaars uitgenodigd en dertig procent door iemand intern.
Opvallend is dat op de vraag hoe
ze doorgaans te weten komen wat er te zien is in Pictura, het
percentage informatie voor
kennissen, vrienden of familie een stuk lager is. Vier van de
tien respondenten komt doorgaans te
weten wat bij Pictura te zien is door hun eigen netwerk
[afbeelding 3], terwijl negen van de tien
respondenten aangaf dat dit het geval was bij hun laatste
bezoek. Mogelijk gebruiken de niet-
leden het promotiemateriaal als algemene informatiebron en
worden zij pas geactiveerd door hun
0%
50%
10%
10%
20%
10%
Aanleiding tot het eerste bezoek aan Pictura (niet-leden)
Van huis uit meegekregen
Informatie van vrienden, kennissenof familie
Via de opleiding
Door werk
Vanuit eigen initiatief
Via promotiemateriaal
-
14
eigen netwerk. Dit houdt in dat niet-leden van Pictura niet tot
het bezoeken van genootschap
worden aangezet met alleen PR-middelen.
Afbeelding 3: De percentages geven de resultaten weer van hoe de
respondenten in eerste instantie informatie
krijgen. Respondenten kunnen soms meerdere antwoorden geven.
Door verder te vragen of resultaten te vergelijken
kan een eerste aanleiding of de belangrijkste aanleiding worden
geselecteerd.
2.1.1 Bezoekmotivatie
Het ondervraagde publiek bezoekt hoofdzakelijk om inhoudelijke
redenen Kunstlievend
Genootschap Pictura. Mensen zijn geïnteresseerd naar de
tentoonstellingen zelf of een specifieke
kunstenaar die werk exposeert op de tentoonstelling. Leden en
niet-leden zijn geïnteresseerd en
nieuwsgierig naar de tentoonstelling en de kunstwerken die
worden getoond. Andere redenen om
Pictura te bezoeken zijn mensen te ontmoeten en met hen te
praten. Het genootschap wordt door
dertig procent van geïnterviewde leden gebruikt als
ontmoetingsplek, een plek om te netwerken.
Ook komen mensen uit interesse om eventueel een kunstwerk te
kopen van de geëxposeerde
kunstenaars. Een opvallende bezoekmotivatie van een lid was dat
het lid uit liefde voor
genootschap Pictura bezoekt.
45%
22%
33%
Hoe komen de niet-leden doorgaans te zien wat in Pictura is?
Door informatie van kennissen, vrienden of familie
Door zelf initiatief te nemen
Door promotiemateriaal
-
15
“ e eden dat ik Pictu a bezoek is echt anuit een soo t liefde oo
het enootschap Pictura is
uniek als instelling en historisch ook heel interessant. Dit zie
je terug in het gebouw en de sfeer
die Pictura uitstraalt. Ook bezoek ik Pictu a o het enootschap
in stand te houden ”
De leden en niet leden van Pictura dragen verschillende
argumenten aan als reden om Pictura
vaker te gaan bezoeken. Interessante en goede tentoonstellingen
kunnen vooral bijdragen aan de
verhoging van de bezoekfrequentie. Termen als opvallend,
actueel, experimenteel, prikkelend,
verrassend en variatie worden in deze context genoemd.
Activiteiten organiseren en extra
diensten bieden zijn tevens belangrijke punten, waaraan moet
worden gewerkt. Eén lid van
Pictura noemt het genootschap oubollig. De respondenten zijn het
over eens dat Pictura zich
meer kan profileren. Volgens een niet-lid: “Redenen o Pictu a
ake te aan bezoeken zouden
een beter PR-beleid zijn (meer informatie verstrekken over de
tentoonstelling) en prikkelende
the a’s oo on e en die stof e en o o e na te denken ” Er is maar
n respondent die geen
(extra) redenen weet om Pictura vaker te bezoeken.
2.1.2 Bezoekfrequentie
In de bezoekfrequentie tussen de leden en niet-leden van het
Kunstlievend Genootschap Pictura
zit een verschil. Van de leden hebben zestig procent, sinds
januari 2009, het genootschap vaker
dan elf keer bezocht. Dat betekent dat zes van de respondenten
meer dan drie keer per jaar
Pictura bezoekt. De uitschieters zijn hierbij niet meegerekend.
Twee leden hebben in de
afgelopen jaren Pictura meer dan dertig keer bezocht. Zeventig
procent bezocht dit jaar een
tentoonstelling. In tegenstelling tot de leden hebben tachtig
procent van de niet-leden Pictura
sinds 2009 minder dan zes keer bezocht. De helft van de
geïnterviewde niet-leden hebben het
genootschap sinds 2010 niet meer bezocht.
2.2 Wat vindt het publiek van het genootschap?
De helft van de geïnterviewde leden omschrijft Pictura met
woorden als oud, kunsttempel,
traditioneel of klassiek. Het genootschap past in de
geschiedenis van Groningen en wordt door
deze helft respondenten niet gezien als modern en vernieuwend.
Dit betekent niet dat hun
omschrijving een negatieve lading omvat, maar ze zien Pictura
meer als een kunsttraditie. De
andere helft van de leden omschrijft Pictura ook positief, maar
benoemen meer het podium dat
Pictura biedt voor hedendaagse kunst en kunstenaars.
-
16
“Pictu a is een kunstenaarsgenootschap, sinds 1832, wat een
platform biedt aan gevestigde en
on e kunstenaa s Je ziet in Pictu a net e en iets ande s dan in
usea ”
De niet-leden zijn in tegenstelling tot de leden niet allemaal
positief over de uitstraling van
Pictura. Het genootschap wordt behoudend en ouderwets genoemd.
Eén respondent vindt dat
Pictura drastisch moet veranderen.
“Ik zie Pictu a als een eens oe i en nu volledig ingeslapen
kunstinstelling. Ik vind de instelling
ingeslapen door het beleid wat er gevoerd wordt, door de
locatie, door de marketing en door de
professionaliteit van Pictura. De instelling is op veel facetten
amateuristisch en er is geen visie ”
De mening van deze respondent staat lijnrecht tegenover het
positieve beeld van sommige leden.
Er is geen eenduidig beeld over hoe het publiek Pictura ziet.
Een aantal respondenten noemt het
genootschap klassiek met klassieke tentoonstellingen, terwijl
een ander deel benoemt dat Pictura
werk van hedendaagse kunstenaars toont en tentoonstellingen
organiseert die met de tijd
meegaan. Deze visie is een beeld van het algemene publiek,
waarbij geen onderscheid gemaakt
kan worden tussen jong en oud en/of lid en niet-lid. In alle
groepen wordt Pictura verschillend
omschreven. Mogelijk heeft dit ook te maken met dat het publiek
verschillende interpretaties
hanteren voor de term klassiek. Mogelijk kunnen klassieke
tentoonstellingen tamelijk modern
zijn en met de tijd mee gaan.
2.2.1 De locatie
Alle respondenten zijn het unaniem eens dat Pictura op een goede
locatie is gehuisvest. De
geïnterviewde leden vinden de locatie prachtig met mooie
karakteristieke ruimtes. Vooral de
bovenzaal (Beukemazaal) wordt als mooi beschouwd en een plek
waar kunst tot zijn recht kan
komen. Dit beeld wordt enigszins genuanceerd door de meningen
van vier geïnterviewde niet-
leden. Alle vier vinden de locatie mooi, maar plaatsen een
aantal kanttekeningen daarbij. Eén
indt dat “het enootschap wel oet bli en aa wel e nieuwd oet wo
den onde een ei en
identiteit” en tweede espondent ze t dat de ui tes oed eschikt
zi n o klassieke edia te
presenteren. Tegelijkertijd wordt daarmee geïmpliceerd dat het
voor andere kunstvormen minder
-
17
geschikt zou zijn. Een ander niet-lid e kt op dat “Pictu a zich
oet af a en of het no in staat
is ensen te t ekken op deze locatie” en of het enootschap
endabel is et een oed beleid op
deze locatie. Tot slot vindt een respondent de locatie enigszins
verstopt, doordat het genootschap
zich niet op een drukke plek bevindt, waar je snel
langsloopt.
Op de vraag of Pictura goed te bereiken is, antwoordt achttien
van de twintig
respondenten met ja. Twee niet-leden vinden het genootschap
moeilijker te bereiken. Dit heeft te
maken dat beide respondenten niet uit de stad komen en met de
auto naar Pictura gaan. De
parkeergelegenheid wordt als matig beschouwd, terwijl drie leden
geen problemen hebben om
hun auto nabij te parkeren.
In onderstaande grafiek [4] wordt het meest gebruikte
vervoermiddel weergegeven, dat
het publiek gebruikt om Pictura te bezoeken. De helft van de
respondenten gebruikt de fiets als
vervoersmiddel. Er moet wel in gedachten worden gehouden, dat de
tien respondenten ook
allemaal in de stad wonen of net buiten de stad.
Afbeelding 4
2.2.2 Pictura inhoudelijk
Onde de eselectee de leden an Pictu a we den de a en esteld:
“wat indt u an de
expositie ui tes en an de aankledin ” en “wat indt u an de
expositieduur van de
tentoonstellin ” Mee dan de helft an de leden antwoo dde op de
ee st enoe de aa
positief. De ruimtes zijn mooi en geschikt voor
tentoonstellingen, vooral de ‘Beukemazaal’. Ook
vindt de helft van de leden dat de schilderijen goed worden
gehangen en vindt de meerderheid de
verlichting goed. Ook ‘De Hazewinkelkamer’ wordt om zijn
authenticiteit gewaardeerd.
Anderzijds zijn sommige leden niet helemaal tevreden over de
kabinetten. “ e ui tes beneden
15%
50%
30%
5% Vervoermiddel
lopend
fiets
auto
openbaar vervoer
-
18
zijn wat hokkerig. Het licht mag in de kabinetten wel beter. (…)
Dat kleine heeft wel zijn
charme, maar het is daa doo te eli ke ti d ontoe ankeli ke en
ono e zichteli ke ”
Zestig procent van de leden vindt de tentoonstellingsduur prima.
Een aantal respondenten
vindt dat beter minder tentoonstellingen kunnen worden
georganiseerd dan meer om de kwaliteit
te waarborgen. Echter stelt een andere respondent dat
inhoudelijk gezien de tentoonstellingen
afwisselend moeten zijn, omdat je met beginnende kunstenaars
werkt en die trekken minder
publiek aan.
2.2.3 Karakter van de tentoonstellingen
Alle respondenten hebben een mening over de huidige
tentoonstellingen die worden
georganiseerd en wat zij graag willen zien. Een aantal leden en
niet-leden willen verrast worden
en willen werk van jongere kunstenaars zien. Combinaties van
onder andere verschillende
stromingen of media worden door sommige respondenten aanbevolen.
Een lid vond bijvoorbeeld
de tentoonstelling Gedekte Tafels (2011) erg goed.
“Het concept was e oed oeten selecties worden gemaakt op
onderwerp, waardoor je
verschillende visies te zien krijgt van verschillende
kunstenaars, die allemaal iets anders maken
et hetzelfde onde we p Bi oo beeld liefde in G onin en of ke kho
en ”
Een niet-lid noemt bovendien dat Pictura een combinatie kan
maken in de tentoonstellingen met
bijvoorbeeld muziek of literatuur. Verder vindt een deel van het
ondervraagde publiek dat
Pictura ook tentoonstellingen van De Ploeg moet blijven
organiseren.
Van de leden wil tachtig procent een combinatie van regionale en
landelijke kunst zien.
Ook zeven van de tien niet-leden wil regionale en landelijke
kunst afgewisseld hebben. Een niet-
lid zegt hierover dat regionale kunst goed is voor het weergeven
van de ontwikkelingen van de
regio en dat landelijke kunst juist zorgt om meer publiek te
trekken. Voor een paar respondenten
moet dit gepaard gaan met een bepaalde visie. Niemand van de
respondenten zou willen dat
Pictura zich alleen richt op landelijke kunst.
e antwoo den op de aa “Pictura toont doorgaans figuratieve
kunst. Waar gaat uw
belangstelling uit” e en ook wee dat het publiek aa afwisselin
in het p o a a wilt e
-
19
interessegebieden van de leden en niet-leden zijn breed, zolang
de kunstwerken kwaliteit
bevatten.
Twee van de geïnterviewde niet-leden zijn zelf kunstenaar. De
ene respondent zou vanwege de
locatie en het publieksbereik zeker willen exposeren in Pictura.
De andere respondent heeft in
1991 of 1992 werk tentoongesteld bij Pictura. Tegenwoordig
schildert de respondent niet meer.
2.2.4 Extra diensten
Bijna alle respondenten zouden het waarderen als Pictura extra
voorzieningen aanbiedt. De
overgrote meerderheid zouden lezingen op prijs stellen. Sommige
leden en niet-leden zijn voor
het aanbieden van een avondprogramma. Mensen die o e da oet we
ken kunnen ’s a onds
naar Pictura om bijvoorbeeld deel te nemen aan een discussie of
rondleiding of een lezing bij te
wonen. Een niet-lid zou het mooi vinden als Pictura de
verbinding naar buiten maakt.
“Pictu a is klein en stuu daarom de mensen naar buiten, de stad
in, en verwijs naar andere
kunstwerken. Verder moet het aanbod afhankelijk zijn van het
thema. Nieuwe ontwikkelingen
niet alleen in de kunst tonen aa ook in bi oo beeld de
wetenschap of uziek ”
Meer dan de helft van de niet-leden vindt restauratieve
voorzieningen in Pictura niet een
noodzaak. Het wordt door sommige niet-leden niet gemist, doordat
ze niet lang blijven. Een
aantal vraagt zich af of Pictura wel plek heeft voor
restauratieve voorzieningen en of het uit kan.
Eén respondent heeft in gedachten dat het genootschap afspraken
kan maken met het Prinsenhof.
“Het P insenhof heeft nu nieuwe behee de s e ko t een hotel en
estau ant in Pictu a oet
ki ken wat o eli k is qua sa enwe kin ”
Opvallend is dat een aantal leden van Pictura hun antwoorden
onderbouwen met een financieel
plaatje in hun achterhoofd. Ze weten niet of restauratieve
voorzieningen geld oplevert voor
Pictura. Ze vragen zich af waar Pictura het personeel vandaan
moet halen en dat een
tentoonstellingsruimte wellicht moet worden opgeofferd om ruimte
te creëren voor een koffie en
theehoekje. Anderzijds vinden een aantal leden dat restauratieve
voorzieningen moet komen bij
-
20
Pictura. Het zou Pictura laagdrempeliger maken en een reden voor
het publiek om langer te
blijven. Ook met het oog op de wat oudere leden, wordt het wel
als fijn beschouwd als de
bezoekers even kunnen zitten. Pictura als ontmoetingsplek zal
met restauratieve voorzieningen
worden bevorderd.
2.3 Hoe betrokken is het publiek bij Pictura?
Het publiek van Pictura raakt betrokken bij het genootschap als
zij een lidmaatschap aangaan.
Om deze deelvraag te beantwoorden worden de vragen en antwoorden
behandeld, die betrekking
hebben op het lidmaatschap, tarieven en actieve
participatie.
2.3.1 Het lidmaatschap
Zeventig procent van de leden is minder dan vier jaar lid. De
andere dertig procent is tussen de
vijftien en dertig jaar lid. Eén lid is zelfs vijfenveertig jaar
lid geweest van het genootschap.
Ondanks de enorme vergrijzing in het ledenbestand, zijn in de
afgelopen vijf jaar wel leden
bijgekomen.7 Bovendien moet in gedachten worden gehouden, dat de
respondenten een
geselecteerde groep leden is. Een groot deel van de
geïnterviewde leden zetten zich actief in voor
Pictura. Er kan daarom worden gesteld dat de ‘ on e’ leden de
eest actie e leden an het
genootschap zijn.
De helft van de leden werd lid van Pictura ter ondersteuning van
het genootschap. Voor veel
leden betekent het lidmaatschap betrokkenheid bij de organisatie
en continuïteit van het
genootschap. Dit komt overeen met de reden waarom de leden
Pictura gingen steunen. Een
aantal geïnterviewde leden willen het genootschap in stand
houden zonder veel verwachtingen te
hebben van het genootschap.
De geïnterviewde niet-leden vinden het bedrag van een
lidmaatschap bij Pictura
schappelijk. Twintig procent van de niet-leden denkt op dit
moment niet na over een
lidmaatschap. De overige niet-leden dragen een aantal punten
aan, waardoor ze een lidmaatschap
overwegen en overtuigd worden van het belang om Pictura
financieel te steunen. Een niet-lid is
ook van mening dat het gaat om het belang dat Pictura bestaat en
hoeft geen extra diensten of
privileges hiervoor terug te hebben. Vijf van de tien leden
zouden in ruil voor een lidmaatschap
7 Deze nieuwe leden zijn wel bijna allemaal
vijfenveertigplus.
-
21
bepaalde privileges willen ontvangen als een extra activiteit,
een actieve ledendag, gratis koffie
en thee of kortingen op publicaties of een combinatie van
verschillende privileges.
Twee van de tien leden zouden minder vaak Pictura bezoeken als
entree wordt
geheven. Ze zouden eerder instellingen bezoeken die geen entree
heffen. Bovendien zou, volgens
een niet-lid, de toegangsprijs als extra drempel kunnen worden
gezien en gaat de bezoeker
minder snel naar tentoonstellingen, die minder bij hun
interessegebied passen. De overige tachtig
procent heeft geen moeite met entree heffen, zolang het een
bescheiden bedrag is van een paar
euro. Een klein bedrag betalen zou geen beletsel zijn bij een
goed product, volgens een niet-lid.
Ook wordt genoemd dat Pictura entree moet heffen, indien
kwaliteitsverbetering komt. Tot slot
worden voorwaarden genoemd als gratis entree voor leden en
kinderen en studenten tegen
gereduceerd tarief.
2.4 Welke media gebruikt het publiek om te weten wat Pictura
toont en hoe krijgt het
genootschap naamsbekendheid?
Alle niet-leden zouden graag digitaal op de hoogte willen worden
gehouden. De voorkeur gaat
naar gerichte e-mails. Twee van de niet-leden zouden naast
digitale media op de hoogte willen
worden gehouden door middel van een thuisgestuurde uitnodiging
of via een flyer. Ook de
meerderheid van de leden geeft een voorkeur aan de digitale
media. Veertig procent zou via de
traditionele manier (post en advertentie in de krant) op hoogte
willen worden gehouden.
Overigens hoeft het voor deze vier leden niet de enige bron van
informatie zijn. Een combinatie
van traditioneel en digitaal zou dus een goede manier zijn om
het publiek te bereiken en te
informeren.
De respondenten van het onderzoeken geven verschillende
antwoorden op hoe Pictura
meer naamsbekendheid zou kunnen krijgen. Eén lid vindt dat
Pictura geen naamsbekendheid
nodig heeft en dat het genootschap low-profile moet blijven. De
andere respondenten geven
antwoorden op inhoudelijk en publicitair niveau. De helft van de
respondenten vindt dat Pictura
meer publiciteit nodig heeft door onder andere aandacht te
vragen van pers via radio, tv en
advertenties “Zo dat Pictu a nieuws is ” So i en zi n ook an
enin dat de pe s te weinig
aandacht besteed aan de kunstsector en dat het genootschap
sponsors moet zoeken om de
advertenties te financieren. Andere respondenten gaan meer in op
de zichtbaarheid van het pand.
Het pand en de gevel moet meer opvallen door bijvoorbeeld een
rode loper te plaatsen,
-
22
bewegwijzering in de stad te plaatsen en door te adverteren op
billboards, banners en
aanplakbiljetten. Inhoudelijk gezien moet Pictura, volgens
respondenten, meer samenwerken met
andere culturele activiteiten, samenwerken met het
Prinsenhof/Martinikerkhof of universiteiten
en verenigingen benaderen. Verder noemt een niet-lid dat Pictura
meer jonge kunstenaars moet
trekken en een gevarieerder programma moet aanbieden om meer
naamsbekendheid te krijgen.
Negen van de twintig respondenten noemt de school (basisschool,
middelbare school of
universiteit) als belangrijk middel om jongeren te bereiken.
Verschillende respondenten noemen
een gevarieerd en interessant programma als manier om
naamsbekendheid onder de jongen te
krijgen.
“Ook doo on e kunstenaa s te laten expose en en acti iteiten aan
de tentoonstellin en te
koppelen. Verder kan Pictura de ruimtes beschikbaar stellen voor
andere kunstprojecten. Thema-
avonden organiseren. Van Pictura een ontmoetingsplek maken waar
mensen kunnen filosoferen
o e alle lei onde we pen ”
Sociale media en een goede website kunnen tevens een rol spelen
in het bereiken van jongeren.
Echter moet Pictura zorgen dat de sociale media als Facebook en
Twitter goed moeten worden
bijgehouden. Volgens een lid: “Lie e een website dan een slechte
website”
Eén lid heeft een hele andere visie over Pictura en het bereiken
van jongeren. Deze
respondent is van mening dat jongeren niet hoeven te worden
bereikt, omdat de manier waarop
jongeren kunnen worden bereikt, niet past bij het beeld van
Pictura. Pictura zou jong en modern
moeten zijn, terwijl Pictura klassiek is, volgens deze
respondent. Verder vertelt de respondent dat
het genootschap niet teveel leden moet krijgen, anders verliest
het zi n waa de “Oude din en
zi n on e an baa Alles wat nieuw is li kt te enwoo di zo eel op
elkaa ”
2.4.1 Samenwerkingsverbanden
Achttien van de twintig respondenten vindt dat Pictura moet
samenwerken met activiteiten en/of
festivals in de stad [5]. Door samen te werken kunnen
instellingen en organisaties elkaar
versterken. Bovendien wordt meer zichtbaarheid gecreëerd,
doordat het genootschap aan een
andere naam of instelling wordt gekoppeld. Het publiek - wat
normaal niet naar Pictura gaat,
maar wel de andere instelling of activiteit bezoekt - wordt
bereikt. Gevolg is dat het genootschap
-
23
meer naamsbekendheid krijgt en een groter publiek kan
aantrekken. Sommige leden en niet-
leden opperen wel dat het samenwerkingsverband moet passen bij
het genootschap en wat het
genootschap wilt uitstralen. “Je oet alti d p obe en sa en te we
ken als het beleid en de isie
aa behouden bli ft ” Een niet-lid, dat in de kunstsector actief,
geeft een goed beeld weer vanuit
welk oogpunt Pictura zou moeten samenwerken:
“Pictura moet dat vooral doen als het past in het kader en wat
Pictura wil uitstralen. Als je
samenwerkt ben je meer in beeld en bereik je een grotere groep
mensen. Alles begint bij: wie ben
ik en wat wil ik? Pictura moet zich legitimeren waarom het
bestaat en waarom mensen betrokken
moeten zijn. Aanvankelijk daarvan moet Pictura kiezen welke
samenwerkingsverbanden zinvol
zijn en welke niet. En wat is de reden waarom zr willen
samenwerken? Is dat vanuit een
maatschappelijk draagvlak, bedrijfsmatig of vanuit bi oo beeld
een educatief aspect ”
Noorderlicht en De Nacht van de kunst en wetenschap zouden
volgens een deel van de
respondenten goede projecten zijn om mee samen te werken.
Bovendien vinden een paar
respondenten het interessant om Pictura gekoppeld te zien aan
een stadwandeling of kunstroute
in Groningen.
Afbeelding 5
80%
20%
Samenwerken
ja
nee
-
24
Conclusie
Voor het publieksonderzoek is de onderzoeksvraag gehanteerd:
Wat is de visie van het publiek over Kunstlievend Genootschap
Pictura en de tentoonstellingen?
Om een helder antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag
zijn vier verschillende
deelvragen opgesteld. Door middel van de deelvragen worden
verschillende aspecten belicht,
waardoor een zo volledig mogelijk antwoord kan worden gegeven.
Er kan aan de hand van de
data-analyse worden geconcludeerd dat Pictura geen eenduidig
beeld heeft bij het publiek. In
verschillende deelvragen wordt dit bevestigd.
Kennissen, vrienden en familie spelen een hele belangrijke rol
in het introduceren van mensen
bij Pictura. Zij zijn de doorslaggevende factor, waardoor leden
en niet-leden naar Pictura gaan en
een tentoonstelling bezoeken. Promotiemateriaal kan worden
gezien als interessant en werkt als
een herinnering. Het zet de mensen niet aan tot het bezoeken van
het genootschap. Echter als de
bezoekers lid zijn geworden van het genootschap is de
thuisgestuurde uitnodiging een belangrijk
middel om de leden op de hoogte te houden en hen aan te zetten
tot het bezoeken van Pictura.
Het publiek bezoekt het genootschap vooral om inhoudelijke
redenen. Ze komen speciaal voor
een tentoonstelling of kunstenaar. Het kennen van de kunstenaar,
die werk tentoonstelt, draagt
hier ook aan bij. Een aantal respondenten bezoekt Pictura om het
genootschap in stand te
houden.
De meningen zijn verdeeld over wat de respondenten vinden van
het genootschap. Alle leden
zijn positief over het genootschap. Het past in de traditie.
Niet-leden vinden de instelling
oubollig en kan qua uitstraling en programmering moderner. Ook
verschillen de respondenten in
hun definities en omschrijvingen van het genootschap. Enerzijds
wordt het klassiek genoemd en
anderzijds modern. Pictura zou een eenduidig beeld moeten
uitstralen om verwarring of
misvattingen te voorkomen.
-
25
Een select groepje van leden van Pictura is echt betrokken bij
het genootschap. Ze denken mee
met de organisatie. it is oo al het e al bi de ‘ on e’ leden an
Pictu a Niet-leden van
Pictura moet eerst een band krijgen en overtuigd worden van het
genootschap en het belang dat
ze blijven voortbestaan, voordat ze actief worden in de
organisatie.
Naamsbekendheid kan worden verkregen door inhoudelijk en
publicitair aanpassingen te
ondergaan. Het publiek wil variatie in de tentoonstellingen en
geprikkeld worden. Ook moet het
genootschap meer naar buiten treden en zich zichtbaarder maken
door een betere PR en zich te
koppelen aan activiteiten. Samenwerkingsverbanden worden door
het publiek namelijk als
belangrijk geacht. Pictura moet zich meer profileren en door
samen te werken met instellingen en
activiteiten in de stad, kan dit worden bewerkstelligd.
-
26
Aanbevelingen
Graag zou ik een aantal punten willen aanbevelen aan het
Kunstlievend Genootschap Pictura.
Niet alle genoemde punten worden door de meerderheid van de
respondenten beaamd, maar
zouden mijn inziens wel in behandeling moeten worden
genomen.
Het belangrijkste punt is dat Pictura een eenduidig beeld moet
creëren. Dit is van betekenis voor
het publiek, zodat zij weten wat het genootschap is en wat het
wilt uitstralen. Organisatorisch
gezien is een duidelijke visie ook cruciaal. Zonder een helder
en rechtlijnig beleid zou de
programmering onduidelijk zijn bij het publiek en de
organisatie, zoals nu het geval is. In het
eerder aangehaalde citaat over wie Pictura is en wat zij wil
zijn, worden vragen gesteld, die
Pictura zeker aan zichzelf zou moeten stellen. Daar bijkomend
zou het genootschap kunnen
nadenken o hun huidi e doelstellin “de beeldende kunst en ni e
heidskunst in de ui ste zin
an het woo d aan oedi en en be o de en” conc ete te formuleren.
Verder moeten missie en
visie voor de organisatie én het publiek duidelijk zijn. Vanuit
dit eenduidig beleid kan Pictura
samenwerkingsverbanden aangaan, die naar mijn mening en van de
respondenten niet mag
ontbreken en zorgen voor de nodige naamsbekendheid. Het
genootschap kan vanuit een visie
tentoonstellingen maken en samenwerkingsverbanden aangaan die
bij het genootschap passen.
(Bijvoorbeeld samenwerken met Nacht van de kunst en wetenschap,
Sign en NP3, waarbij
Pictura met de twee laatst genoemde tentoonstellingen kan
organiseren met een overkoepelend
thema, die per instelling verschillende interpretaties
bevatten)
Ten tweede kan Pictura nadenken over het aanbieden van extra
diensten en deze gaan uitvoeren.
Veel respondenten zouden graag lezingen georganiseerd willen
zien. Een aantal respondenten
hebben leuke ideeën voor samenwerkingsverbanden en het aanbieden
van restauratieve
voorzieningen. Door een verband aan te gaan met het Prinsenhof,
zou het hele gebied rond
Pictura een impuls kunnen krijgen en kunnen de instellingen
elkaar steunen en versterken.
Pictura zelf heeft weinig mogelijkheden in het bieden van
restauratieve voorzieningen.
Samenwerken met het nieuwe hotel en restaurant aan het
Prinsenhof zou een zeer goede optie
zijn. Bovendien kan Pictura zijn ruimtes beschikbaar
stellen/verhuren voor andere
kunstprojecten.
-
27
Vervolgens kan het genootschap meer zichtbaar zijn in de stad én
in de media (inclusief het
internet). De website zou moderner en meer up-to-date kunnen.
Ook kan meer gebruik worden
gemaakt van een digitale nieuwsbrieven en sociale media.
Daarnaast zou het gebouw meer
opvallen door het bijvoorbeeld op te nemen in de kunstroute,
door middel van bewegwijzering,
een rode loper voor de deur te plaatsen, gevelverlichting en
reclames te projecteren op de ramen
van het gebouw.
Inhoudelijk gezien kan het programma van Pictura gevarieerder en
de bezoeker meer prikkelen
tot nadenken en interactie. Tentoonstellingen zouden uitdagender
mogen en een bijhorend
programma, met bijvoorbeeld lezingen en rondleidingen, naast de
exposities organiseren.
Ten vijfde wil ik Pictura aanbevelen om sponsors te zoeken om
bijvoorbeeld de
advertentiekosten te dekken. Wellicht moet het genootschap een
speciale commissie in het leven
roepen, die zich inzet voor fondsenwerving (acquisitie).
Ook onder de studenten is het genootschap niet of nauwelijks
bekend. Als
kunstgeschiedenisstudent mag je verwachten dat medestudenten het
genootschap zeker kennen.
Veel medestudenten kennen het niet of alleen van naam. Dit kan
worden veranderd. Genoeg
studenten zouden ervaring willen opdoen in de praktijk van de
kunstwereld. Ik pleit er ook voor
om universiteiten te benaderen om het genootschap meer onder de
aandacht te brengen.
Studenten kunnen worden ingezet als vrijwilliger, waardoor
minder belangrijke zaken uit handen
genomen kan worden.
Ten slotte kan Pictura zich afvragen of het genootschap wilt dat
de leden het steunen omwille
van de instandhouding van het kunstlievend genootschap. Het
publiek zouden om inhoudelijke
redenen lid moeten worden van de instelling, niet uit
liefdadigheid, zodat het genootschap voort
kan blijven bestaan. De helft van de leden werd namelijk lid van
Pictura ter ondersteuning van
het genootschap.
-
28
Bronnenlijst
Literatuur
Boorsma, Miranda en Hesselink, L. G. H., Marketing van theater
en andere kunsten:
vergroting van publieksdeelname in theorie en praktijk,
Amsterdam, 1998.
Overmars, Herman, Het Kunstlievend genootschap Pictura te
Groningen 175, Groningen,
2007.
Ranshuysen, Letty, Handleiding publieksonderzoek voor podia en
musea, Amsterdam,
1999.
Thomassen, Jean-Pierre R., Klanttevredenheid, de zin en onzin:
grotere winstgevendheid
door sturing op de waarde van en voor de klant, Deventer,
2003.
Verschuren, P. J. M., en Doorewaard, Hans, Het ontwerpen van een
onderzoek, Den
Haag, 2007.
Primaire bronnen:
Jongs, Albert, en Leegstra, Ruurd, beheerders Kunstlievend
Genootschap Pictura,
Groningen, gesproken op 8 mei 2012.
Twintig interviews afgenomen met tien leden van Kunstlievend
Genootschap Pictura en
tien niet-leden tussen 25 april en 25 mei 2012.
Vergadering bestuur Kunstlievend Genootschap Pictura op 8
februari 2012.
Vergadering bestuur Kunstlievend Genootschap Pictura op 22 mei
2012.
Vergadering expositiecommissie Kunstlievend Genootschap Pictura
op 24 januari 2012.
Vergadering expositiecommissie Kunstlievend Genootschap Pictura
op 28 februari 2012.
Vergadering expositiecommissie Kunstlievend Genootschap Pictura
op 22 mei 2012.
-
29
Bijlage I – Notitie beleidsplan Pictura verrast
Pictura verrast
PR en Publiciteit Pictura: een kader
Vaststellen beleid
Meer exposure voor Pictura vraagt een duidelijke koers, een
(meerjarig) programma en
uitvoerbare acties. Waarvoor staat het Genootschap? In de grond
wil het een laagdrempelig
platform zijn, dat kunst en kunstbeleving bevordert. Met
(financiële) steun van donateurs.
Beleidskern: Kwaliteitskunst en PR. Dus: Focus op interessante
tentoonstellingen en noodzaak
tot betere communicatie en publiciteit. Al lopende
ontwikkelingen ter zake kunnen worden
versterkt door het aanbrengen van meer samenhang daarin.
Bestuur en Expositiecommissie (EC) moeten samen beleid
vaststellen, waaraan toekomstige
activiteiten zijn te toetsen. *
Versterking samenhang
Er moet meer kwaliteit en samenhang komen in de drie pijlers: 1.
Organiseren tentoonstellingen,
2. Betrokkenheid leden en 3. Helderheid voorwaarden/Financiële
gezondheid.
Ad 1. Pictura verschilt qua ambities niet veel van musea:
Kwaliteit en beleving moeten centraal
staan. Die ambitie start met een onafhankelijke, kwalitatieve
beoordeling van interne en externe
expositie-initiatieven. De spil daarin is de EC, feitelijk
conservator.
Pictu a’s ee waa de ten opzichte an ande e ‘ usea’ zit (ook) in:
a Ruil- en
verkoopexposities, b. Grote variëteit in tentoonstellingen, c.
Gunstige condities hanggeld en d.
Laagdrempeligheid: geen entree als uitgangspunt.
Welke kwaliteitsimpulsen zijn denkbaar?
- Samenwerken met musea in de regio: Belvedère, Groningen,
Assen, Buitenplaats. Bijvoorbeeld
rond lopende tentoonstellingen of depotexposities.
- Samenwerken van collega-organisaties: Pulchri, Arti, etc.
Samen kunnen
wisseltentoonstellingen worden georganiseerd en
subsidies/fondsen worden verkregen. Plus het
delen van ervaringen.
-
30
- Ruim aandacht voor startende kunstenaars. In samenwerking met
genoemde instellingen, en
met Minerva, KA, Fotoacademie, etc.
Meer samenhang met Ad 2 en 3 kan worden bereikt door:
- Werken met meerjarenprogramma, op basis van een vast
stramien/basisprogramma. Voor- en
Najaarsklapper: landelijk bekende kunstenaar en aansprekend
thema.
- Belevingsactiviteiten rond programma-activiteiten: lezingen,
demonstraties, e.d.
- Beter evalueren van activiteiten. Resultaten vooraf
formuleren: Worden bezoekersaantallen
hoger, meer websitebezoek, inkomsten e.d.?
Ad 2. Met ledendonateurs kan mogelijk meer worden gedaan. Weten
wat er onder de leden leeft
is van belang. Dat wordt onderzocht. * *
Enkele impulssuggesties vooruitlopend op de uitkomsten daarvan,
in relatie tot Ad 1:
- Adequate en actuele informatie verstrekken aan leden, ook
elektronisch.
- Voortzetting activiteiten voor leden, wel binnen
randvoorwaarden uitvoering.
Ad 3. Duidelijke financiële randvoorwaarden en gezondheid zijn
te bereiken door:
- Maken van inhoudelijke en financiële meerjarenplanning.
- EC moet Bestuur benaderen als bewaker basisvoorwaarden.
Presentatie
programma/expositievoorstellen aan bestuur met a tistieke en
financiële onde bouwin Risico’s
aangeven in 1 A4.
- Op hoger niveau realiseren van evenwicht inkomsten - uitgaven.
Waarmee kan geld worden
verdiend, zonder laagdrempeligheid aan te tasten? Fondswerving,
verhuur.
- Heldere besluitvormingsprocedures en voorwaarden bestuur in
relatie tot activiteiten EC
- Haalbaarheid qua menskracht en geld blijft toets.
Acties publiciteit
Hoe bereiken we een groter publiek en pers? Na vaststelling
bovenstaande, kunnen actiepunten
voor PR/Publiciteit zijn:
- Meer denken en formuleren vanuit klantgroepen
- Uitnodigingen naar maatschappelijke sleutelfiguren en
subsidiegevers
- Persconferenties, en meer interviews over Pictura en
activiteiten
-
31
- Opbouwen netwerk met media. Investeren in persoonlijke
contacten. Met regionale pers:
Groninger Gezinsbode/blad, DvhN en regionale cultuurbladen/sites
als Noorderbreedte,
Noorderland, Kunstkrant en Beeldlijn. Ook met radio en tv: RTV
Drenthe en RTV Noord.
- Gerichte advertenties: Kunstkrant en Gezinsblad/bode
- Ve elden in (landeli ke) a enda’s: Museu ti dsch ift Be ichten
plaatsen op Nationaal
kunstplatform.
- Internetbeleid versterken (Facebook, Twitter e.d.)
- (Eventueel) landelijk perscontact ontwikkelen
Aandachtspunten hierbij zijn:
- Kunst alleen is bijna nooit nieuws. PR en Publiciteit moet
daarom ook op belevingsaspecten
e.d. worden gericht. Niet alleen posters en flyers naar de
leden, ook vermelden lezingen,
demonstraties e.d. en aanhaken bij the a’s an de stad an usea
etc
- Toon in publiciteit en uitvoering. Belangrijker maken dan het
is; slagzinnen hanteren en meer
aandacht voor aankleding ruimtes, e.d.
* Bestuur bespreekt op 8 februari 2012 deze notitie, en gaat na
hoe EC betrokken wordt in besluitvorming en
uitwerking.
** In februari 2012 start een stagiair met gesprekken met leden
over type tentoonstellingen, randactiviteiten en inzet
gewenste ict-communicatie.
Werkgroep PR (Klaas Koops, Carin van de Wal, Albert Jongs, Peter
Boersma)
19 januari 2012
-
32
Bijlage II - Onderzoeksinstrument
Vragenlijst voor de leden
Onderzoek naar de betrokkenheid van het publiek bij Kunstlievend
Genootschap Pictura
Respondentnu e : ……………………………………………………………………………
Datum: …………………………………………………………………………………………
Geslacht: ………………………………………………………………………………………
Leefti d: …………………………………………………………………………………………
Woonplaats en de ci fe s an uw postcode:
……………………………………………………
Opleidin : ………………………………………………………………………………………
Be oep: …………………………………………………………………………………………
1. Hoe vaak heeft u sinds januari 2009 Pictura bezocht?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
2. A. Wanneer heeft u Pictura voor het laatst bezocht?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
B. Wat was uw bezoekmotivatie waarvoor u naar Pictura bent
gekomen? (Uw doel, concrete
aanleiding; redenen, interessegebieden & belangstelling; en
motieven, abstracte beweegredenen als meer
kennis vergaren of het zoeken van ontspanning)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
C. Welke informatie gaf aanleiding tot dit bezoek?
………………………………………………………………………………………………
-
33
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
3. A. Op welke wijze bent u de eerste keer met Pictura in
aanraking gekomen?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
B. Hoe komt u doorgaans te weten wat er te zien is in
Pictura?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
4. Hoe zou u Pictura beschrijven aan anderen?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
5. Hoelang steunt u Pictura?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
6. Waarom ging u Pictura steunen?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
7. A. Wat betekent het lidmaatschap voor u?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
-
34
B. Voldoet het lidmaatschap aan de verwachtingen die u had?
Waarom?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
8. A. Wat vindt u van de locatie waarin Pictura is
gehuisvest?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
B. Is de locatie voor u goed te bereiken? (met welk
vervoermiddel bent u gekomen?)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
9. Wat vindt u van de expositieruimtes en van de aankleding?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
10. Wat vindt u van de expositieduur van de
tentoonstellingen?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
11. Wat voor tentoonstellingen zou u graag in Pictura willen
zien?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
12. Zou Pictura zich meer moeten richten op regionale of
landelijke kunst? Waarom?
-
35
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
13. Pictura toont doorgaans figuratieve kunst. Waar gaat uw
belangstelling naar uit?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
14. Welke extra diensten zou u op prijs stellen? (U moet denken
aan rondleidingen, lezingen,
wo kshops excu sies e koop an catalo i foto’s affiches e d )
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
15. Pictura werkt samen met Noorderlicht. Zou Pictura meer
moeten samenwerken met
activiteiten en/of festivals in de stad, zoals De Nacht van
Kunst en Wetenschap en
Noorderzon?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
16. Wat zou een reden zijn om Pictura vaker te gaan
bezoeken?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
17. Wat denkt u dat de invloed van restauratieve voorzieningen
kunnen zijn op de interactie
tussen de verschillende leden en de organisatie van Pictura?
-
36
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
18. Op welke manier zou u op de hoogte willen worden gehouden
van activiteiten? (Per post,
Facebook, website, gerichte e-mails, digitale nieuwsbrief
etc.?)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
19. De kosten van het lidmaatschap bedraagt twintig euro per
jaar. Wat vindt u van deze
kosten?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
20. A. Hoe zou Pictura, volgens u, meer naamsbekendheid kunnen
krijgen?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
B. Op welke manieren zouden jongeren bereikt kunnen worden?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
21. Vindt u dat Pictura op het gebied van kunst iets toevoegt
aan de stad? Op welke manieren
dan?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
-
37
22. Wat wilt u verder nog kwijt? (Indien u iets mist bij Pictura
of over één of meer aspecten ontevreden
bent, kunt u hieronder aangeven waaraan dat ligt en hoe dit
volgens u verholpen zou kunnen worden.)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
23. Bent u bereid actief iets te doen voor Pictura? (Sponsors
zoeken, vrijwilligerswerk, leden werven
etc.)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
Alle gegevens zullen vertrouwelijk worden behandeld.
Kunstlievend Genootschap Pictura
St. Walburgstraat 1
9712 HX Groningen
050 312 29 53
[email protected]
www.pictura-groningen.nl
-
38
Vragenlijst voor niet-leden
Onderzoek naar de betrokkenheid van het publiek bij Kunstlievend
Genootschap Pictura
Respondentnu e : ……………………………………………………………………………
atu : …………………………………………………………………………………………
Geslacht: ………………………………………………………………………………………
Leefti d: …………………………………………………………………………………………
Woonplaats en de ci fe s an uw postcode:
……………………………………………………
Opleidin : ………………………………………………………………………………………
Be oep: …………………………………………………………………………………………
1. Hoe vaak heeft u sinds januari 2009 Pictura bezocht?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
2. A. Wanneer heeft u Pictura voor het laatst bezocht?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
B. Wat was uw bezoekmotivatie waarvoor u naar Pictura bent
gekomen? (Uw doel, concrete
aanleiding; redenen, interessegebieden & belangstelling; en
motieven, abstracte beweegredenen als meer
kennis vergaren of het zoeken van ontspanning)
-
39
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
C. Welke informatie gaf aanleiding tot dit bezoek?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
3. A. Op welke wijze bent u de eerste keer met Pictura in
aanraking gekomen?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
B. Hoe komt u doorgaans te weten wat er te zien is in
Pictura?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
4. Hoe zou u Pictura beschrijven aan anderen?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
5. A. Wat vindt u van de locatie waarin Pictura is
gehuisvest?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
B. Is de locatie voor u goed te bereiken? (met welk
vervoermiddel bent u gekomen?)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
-
40
6. Wat voor tentoonstellingen zou u graag in Pictura willen
zien?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
7. Zou Pictura zich meer moeten richten op regionale of
landelijke kunst? Waarom?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
8. Pictura toont doorgaans figuratieve kunst. Waar gaat uw
belangstelling naar uit?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
9. Welke extra diensten zou u op prijs stellen? (U moet denken
aan rondleidingen, lezingen,
wo kshops excu sies e koop an catalo i foto’s affiches e d )
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
10. Pictura werkt samen met Noorderlicht. Zou Pictura meer
moeten samenwerken met
musea en/of activiteiten en festivals in de stad, zoals De Nacht
van Kunst en Wetenschap,
Noorderzon en Eurosonic? Waarom?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
11. Wat zou een reden zijn om Pictura (vaker) te gaan
bezoeken?
-
41
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
12. Wat denkt u dat de invloed van restauratieve voorzieningen
kunnen zijn op de interactie
tussen het publiek en de organisatie van Pictura?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
13. Op welke manier zou u op de hoogte willen worden gehouden
van activiteiten? (Per post,
Facebook, website, gerichte e-mails?)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
14. Wat zou Pictura voor u moeten bieden om lid te worden van de
organisatie en hoeveel
geld zou u daar eventueel voor overhebben? (Het lidmaatschap
kost nu jaarlijks twintig euro.)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
15. Zou u minder vaak naar Pictura gaan als entree wordt
geheven? Waarom?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
16. Zou u als kunstenaar ook zelf willen exposeren in Pictura?
Waarom? (alleen invullen indien u
kunstenaar bent)
-
42
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
17. A. Hoe zou Pictura, volgens u, meer naamsbekendheid kunnen
krijgen?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
B. Op welke manieren zouden jongeren bereikt kunnen worden?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
18. Vindt u dat Pictura op het gebied van kunst iets toevoegt
aan de stad? Op welke manieren
dan?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
19. Wat wilt u verder nog kwijt? (Indien u over één of meer
aspecten ontevreden bent, kunt u hieronder
aangeven waaraan dat ligt en hoe dit volgens u verholpen zou
kunnen worden.)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
20. Bent u bereid actief iets te doen voor Pictura? (Sponsors
zoeken, vrijwilligerswerk, leden werven
etc.)
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
-
43
Alle gegevens zullen vertrouwelijk worden behandeld.
Kunstlievend Genootschap Pictura
St. Walburgstraat 1
9712 HX Groningen
050 312 29 53
[email protected]
www.pictura-groningen.nl
-
44
Bijlage III – uitgewerkte interviews per vraag in tabel
Antwoorden gegroepeerd leden
Algemene gegevens:
Geslacht leden
Vrouw 2
Man 8
Leeftijd leden
16-24 jaar -
25-44 jaar 1
45-64 jaar 5
65+ 4
Woonplaats leden
In de stad Groningen 6
In de provincie Groningen 4
Regio Friesland of Drenthe -
Elders in Nederland -
Opleidingsniveau leden
Lager beroepsonderwijs -
Middelbaar beroepsonderwijs -
Hoger beroepsonderwijs 6
Wetenschappelijk onderwijs 4
Momenteel actief in de kunstsector leden
-
45
Ja 8
Nee 2
Vragenlijst leden:
1. Hoe vaak heeft u sinds januari 2009 Pictura bezocht?
0-1 keer -
2-5 keer 2
6-10 keer 2
11-20 keer 4
21-30 keer -
30+ 2
2.a. Wanneer heeft u Pictura voor het laatst bezocht?
1. Tijdens de taxatie voor de Pictura Kunstbeurs. In mijn vrije
tijd was de laatste
tentoonstelling die ik heb bezocht die van Henk Melgers. (de
verkoopexpositie Henk
Melgers – Pronkjuwelen was te zien van 23 oktober tot en met 4
december 2011)
2. Bij de opening van Geurt van Dijk (op zondag 11 maart
2012).
3. In 2011 heb ik Pictura voor het laatst bezocht. Er hing toen
werk van oud academie
studenten. Het was tijdens de Lentesalon. (Lentesalon vol
schilderkunst, 3 april tot en met
8 mei 2011)
4. Dat was in januari (2012). Ik ben naar de de tentoonstelling
van Siep van den Berg en
Fie Werkman geweest. Daarna ben ik trouwens nog naar de Pictura
Kunstbeurs geweest.
Dat was interessant. (Schilderijen van Siep van den Berg en
tekeningen van Fie Werkman
van 11 december 2011 tot en met 22 januari 2012)
5. Afgelopen maandag (7 mei 2012) heb ik Pictura voor het laatst
bezocht, vanwege de
Klassieke Academie. De laatste tentoonstelling die ik heb
bezocht was Renaissance van
het Noorden (8 april tot en met 6 mei 2012) op 10 en 14
april.
6. Ik heb dit jaar de Pictura Kunstbeurs (28 januari tot en met
12 februari 2012) bezocht en
toen heb ik een schilderijtje gekocht. De laatste
tentoonstelling die ik heb bezocht was de
-
46
tentoonstelling van Geurt van Dijk - Mooi is van gisteren (11
maart tot en met 1 april
2012).
7. De laatste keer dat ik Pictura heb bezocht, was met de
opening van de Lentesalon:
Nieuwe lente, nieuwe beelden. Dit was op zondag 13 mei 2012.
8. Ik heb het erg druk gehad, waardoor ik niet in de gelegenheid
was om Pictura vaker te
bezoeken. De laatste keer was waarschijnlijk in 2010. Er was een
tentoonstelling van
Gouke Notenbomer samen met een paar andere kunstenaars,
waaronder Tanja Romp.
9. Tijdens De Renaissance in het Noorden (8 april tot en met 6
mei 2012). Ik was op de
opening van de tentoonstelling op zondag 8 april.
10. Ik bezocht de opening van de Lentesalon: Nieuwe lente,
nieuwe beelden. (13 mei tot en
met 24 juni 2012)
2.b. Wat was uw bezoekmotivatie?
1. De tentoonstelling over Henk Melgers ligt binnen mijn
belangstellingsgebied. Ik wil
nieuwe werken van Melgers zien, zijn succes en of zijn
kunstwerken verkocht worden.
Bovendien krijg ik gedachtes en doe ik ideeën op wat je met zijn
kunst kan doen.
2. Mijn primaire doel was de expositie van Geurt van Dijk
bezichtigen. Ik ben
kunstverzamelaar en –liefhebber. Mijn belangstellingstelling
gaat dus ook uit naar
figuratieve kunst. Het interesseert mij.
3. Als er een expositie van de academie is, kom ik graag even
kijken. Ik wil kijken wat voor
nieuwe kunst de jongeren brengen. Welke nieuwe vormen van kunst
ze gebruiken. Ben
benieuwd naar hoe dat tegenwoordig gaat. Het interesseert
mij.
4. Ik krijg natuurlijk de uitnodigingen van Pictura. Bovendien
heb ik vroeger daar gewoond
en ben ik lid geweest van het bestuur en de
tentoonstellingscommissie van Pictura. De
reden dat ik Pictura bezoek is echt vanuit een soort liefde voor
het genootschap. Pictura
is uniek als particuliere instelling en historisch ook heel
interessant. Dit zie je terug in het
gebouw en de sfeer die Pictura uitstraalt. Ook bezoek ik Pictura
om het genootschap in
stand te houden.
5. In eerste instantie kwam ik voor de nieuwe tentoonstelling en
ten tweede wilde ik aan een
vriendin de expositie en de kunstwerken laten zien. Verder
bezoek ik Pictura uit interesse
voor de kunst en om te netwerken.
-
47
6. Meestal ga ik op uitnodiging naar de opening van een
tentoonstelling in Pictura.
Bovendien vind ik het leuk om met mensen te praten en te
ontmoeten.
7. Ik was uit nieuwsgierigheid naar de tentoonstelling
gekomen.
8. Ik ken de kunstenaars en via de opleiding hoorde ik over de
tentoonstelling. Vanuit een
interesse voor de expositie ben ik naar Pictura gekomen.
9. De opening van de nieuwe expositie. Verder was ik
nieuwsgierig naar wat er hangt en wil
ik mensen ontmoeten.
10. Mijn vrouw zit in de expositiecommissie van Pictura en ik
eigenlijk gewoon met haar mee
naar de opening. Daarnaast vind ik ook de lezing/het
welkomstwoord interessant en vind
ik het leuk om exposities te bezoeken.
2.c. Welke informatie gaf aanleiding tot dit bezoek?
1. Als lid van Pictura krijg je affiches van de georganiseerde
tentoonstellingen, deze
affiches hang ik op in mijn kunsthandel en zo kom ik ook te
weten welke tentoonstelling
georganiseerd is.
2. Puur eigenlijk via de uitnodiging van Pictura. En via Ruurd,
ik ken hem al heel lang.
3. Dat las ik in de krant, op een pagina van Het Dagblad van het
Noorden.
4. De uitnodiging die ik per post ontving. Deze uitnodigingen
vind ik heel belangrijk.
5. Ik heb zelf meegeholpen aan de organisatie van de
tentoonstelling Renaissance in het
Noorden, waardoor ik dus betrokken ben bij de expositie.
6. De uitnodiging die ik thuisgestuurd krijg of ik hoor het via
vrienden.
7. Ik ben voorzitter van het bestuur van Pictura, waardoor ik
het programma van Pictura
ken. Bovendien krijg ik de uitnodigingen thuisgestuurd.
8. Ik was uitgenodigd door een vriendin, Tanja Romp en kreeg de
flyer thuisgestuurd.
9. De uitnodiging.
10. De uitnodiging die ik thuisgestuurd krijg en door mijn
vrouw.
3.a. Op welke wijze bent u de eerste keer met Pictura in
aanraking gekomen?
1. Dit heb ik van huis uit meegekregen. Wij zijn met Pictura
grootgebracht (Zijn vrouw die
naast hem zit, beaamt dit) De tentoonstelling van George
Markers, het was volgens mij
-
48
een jubileum tentoonstelling begin jaren zeventig, is een van de
eerste tentoonstellingen
die ik bij Pictura heb bezocht.