New Download Telugu Books from · 2010. 6. 30. · Download Telugu Books from Vikasa Dhatri 1-122, Shivalayam Street Zampani Post, Vemuru Mandal Guntur District, Andhra Pradesh India

Download Telugu Books fromwww.vikasadhatri.org

Vikasa Dhatri1-122, Shivalayam StreetZampani Post, Vemuru MandalGuntur District, Andhra PradeshIndia 522266Ph:[email protected]

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 1

Œo ü P"å*ò2

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 3

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º<åºÜ«∞"åk

Dalit Aawaazpart - I

(Essays on Dalit & Child Rights)

Œo ü P"å*òÑ¶ÓÖË JOÉË Œ ~ü ™êÇ˙ ÃÑiÜ«∂~ü <å~åÜ«∞QÆ∞~°∞ H˘=∞~°OcèO ™êq„uÉÏ~Ú

Œo ü P"å*ò4

Œo ü P"å*òDalit Aawaaz part - IESSAYS ON DALIT AND CHILD RIGHTS

~°K«# : | «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º

Ñ„ äŒ=∞ =Ú Œ„ : Ñ≤„|=i 2007

Ñ„K«∞~° :

|Çï[<£ |∞H± ã≤O_çH\ò(i.<≥O. 295/2004)1-7-171, Dã∞ì =∂~°∞f#QÆ~ü,K«Oáê¿Ñ\ò, ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ - 79

Ñ„ «∞Å∞ : 1000

ÇÏ‰õΩ¯Å∞ : ~°K«~Ú «q

™ÈÖò _çã≤ì„|∂º@~üû :

‰õΩâ◊Å ÑÙãÎHõ xÅÜ«∞O2–2–281/Z, ÉÏQ∑JO|~ü¿Ñ@,ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ – 13.ÃãÖò : 09989694304

HÍÑ‘Å‰õΩ :

1. | «∞ÎÅ "≥<≥flÅ D/o | «∞ÎÅ Œ∞|ƒÜ«∞º„QÍ=∞O: "≥Ú„iQÆ∂_», áÈãπì: =Úi=∞_»∞QÆ∞=∞O_»ÅO: [<åfl~°O, lÖÏ¡: PkÖÏÉÏ £ – 504 206

2.| «∞ÎÅ q[Ü«∞‰õΩ=∂iC/o ã≤ •ú~°÷ Çã≤Ê@Öò, Ñiy~À_£,ëê £#QÆ~ü, =∞ÇÏ|∂Éò#QÆ~ü lÖÏ¡ - 509 216.

_ç*·<£, _ç.\.Ñ≤., =Ú Œ„ :

JO‰õΩ+π „Ñ≤O@~üû _ç*·#~üû#Å¡‰õΩO@, ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £. á¶È<£ : 040 27663211

"≥Å : 40/–

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 5

JOH «O

<å „Ñ≤Ü«∞q∞„ «∞_»∞âßOu Œ∂ «, „HÍOu<Õ «

HÍII iÜ«∂*ò (K≥OK«<£QÍi "≥OHõ>Ëâ◊fi~°∞¡) ‰õΩ

Œo ü P"å*ò6

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 7

„Ñ™êÎ=#

D ÑÙãÎHõOÖ’ z#fl "åº™êÅ∞ H˘xfl, =º‰õΩÎÅ, q∞„ «∞Å, ãÇÏK«~°∞Å,ÑÙãÎHÍÅ ÑiK«Ü«∂Å∞ H˘xfl, W «~°∞Å Jaè„áêÜ«∂Å‰õΩ ãÊOkOz PÜ«∂ q+Ü«∂ÅÃÑ·«# Jaè„áêÜ«∂Å∞ K≥ÑÊ@O H˘xfl L<åfl~Ú. z„ «"≥∞ÿ# ‰õÄ~°∞Ê. D ÑÙãÎHõ ~°K«~Ú «#∞

ÑiK«Ü«∞O KÕÜ«∞=Åã≤# J=ã~°O ÖË Œ∞, ZO Œ∞HõO>Ë å<Õ XHõ KÀ@ «# QÆ∞iOzK≥ÑC‰õΩ<åfl_»∞. ''<Õ#∞ HÍzQÆ∂_», *Ï"≥∞ÿ L™ê‡xÜ«∂ „áêO`åÅÖ’ Ü«∂K«‰õΩÅ∞,K≥ «Î Z ÕÎ"å~°∞, ‰õÄbÅ∞, iH∆Í ÖÏQ "åi`À XHõ =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å HÍ~°ºHõ~°ÎQÍ ÑxKÕã∞ÎO\Ï#∞—— Jx. å<≥=~À «# HÍ~°º~°OQÆO Uq∞\’ KåÖÏ ãÊ+ìOQÍ K≥ÑC‰õΩ<åfl_»∞.JO Œ∞Hõ<Õ å#∞ ~åã≤# q+Ü«∂Å∞ QÍx, KÕã≤# qâı¡+ QÍx, ≥eÑ≤# Jaè„áêÜ«∂Å∞QÍx JO « ãÊ+ìOQÍ L<åfl~Ú.

~°K«~Ú « å#∞ K≥¿ÑÊ q+Ü«∞OÖ’ «#‰õΩ ãÊ+ì « ÖËHõáÈ~Ú#ÑC_»∞ ~°K«#Ö’ãÊ+ì « LO_» Œ∞. JÜ≥∂=∞Ü«∞O, QÆO Œ~°QÀà◊O, XHõ q èŒ"≥∞ÿ# MÏm ÖÏO\qHõ#Ñ_»∞ «∂ LO\Ï~Ú. •xH U"Õ"À ¿Ñ~°∞¡ ÃÑ_» å~°∞. Jk "Õ~ q+Ü«∞O. «#HÍ~°º~°OQÍxH ãO|OkèOz# q+Ü«∂Å<Õ D ~°K«~Ú « ZOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.

D ~°K«~Ú « fã∞‰õΩ#fl JOâßÅ Ñ@¡, «#ÔHO « J=QÍÇÏ#, x| Œú « L#fl^Àfã∞‰õΩ#fl q+Ü«∂Å#∞ K«∂¿ãÎ =∞#‰õΩ Hõ#|_»∞ «∞Ok. U q+Ü«∞O fã∞‰õΩ<åfl«# Jaè„áêÜ«∂xfl z=~°Ö’ K≥¿ÑÊ™êÎ_»∞. Œ∂~° Œ∂~°OQÍ qã≤~ã≤# q+Ü«∂Å#∞

XHõ KÀ@ KÕiÛ#@∞¡ LO@∞Ok Ñ¨Ùã¨ÎHõO K«∂¿ãÎ. É∫^•úxfl XHõ ™ê=∂lHõ,„Ñ*Ï™êfiq∞Hõ"å ŒOQÍ "≥Ú ŒÅ∞ÃÑ\ì, Hõhã"Õ «<åÅ #∞Oz x"åã ÇÏ‰õΩ¯ =~°‰õÄXHõ"≥·ÑÙ ™êy Õ, =∞~À"≥·ÑÙ «# q∞„ «∞Å ãÇÏK«~°∞Å *ÏÑHÍÅ`À LkfiQÆ∞fl_≥·áÈ`å_»∞. =∞ « HõÅÇÅ`À "≥Ú ŒÅ∞ÃÑ\ì, ÉÏÅHÍi‡Hõ =º=ã÷, ÉÏÅºq"åÇÅ=~°‰õÄ ™êy, Õâ◊=º=ã÷#∞ ZÖÏ "≥∞~°∞QÆ∞Ñ~°KåÖ’ PÖ’zã∂Î, Õâ◊ K«i„ «#∞ZÖÏ ~åÜ«∂Ö’ ‰õÄ_® K≥ÑÊ\ÏxH „ÑÜ«∞ufl™êÎ_»∞. qãÎ$ «"≥∞ÿ# Ñikè HõxÑ≤ã∞ÎOk.JO « ÑikèÖ’#∂ u~°QÆQÆÅ â◊HÎ L#fl"å_çÖÏ HõxÑ≤ã∞Î<åfl_»∞ D ~°K«~Ú «.

Œo ü P"å*ò8

''„Ñu L Œº=∞HÍ~°∞_»∞, „Ñu HÍ~°ºHõ~°Î «# J#∞Éèí"åÅ#∞ ~åã≤ ÃÑ@∞ìHÀ"åe.P J#∞Éèí"åÅ∞ J «x ãfiO «O HÍ=Ù, L Œº=∞OÖ’ áêÖÁæ#fl JO Œig. ~åã≤#=ºHÎ P J#∞Éèí"åÅ#xflO\x XHõ =¸@ Hõ_» å_»∞ JO Õ. P =¸@ ZO`ÀLÑÜ≥∂QÆÑ_»∞ «∞Ok. L Œº=∂Å#∞ H˘#™êyã∞Î#fl"å~°∞ P =¸@ qÑC ‰õΩO\Ï~°∞K«∂™êÎ~°∞. •x=Å# „áÈ`åûÇÏO á⁄O Œ∞`å~°∞. „¿Ñ~°=ã∞ÎOk. L`åûÇxfl Wã∞ÎOk.è≥·~åºxfl Wã∞ÎOk. Pâ◊#∞ ÃÑOK«∞ «∞Ok. P =¸@Ö’ «=∞ J#∞Éèí"åÅ#∞ H˘xfl

KÕiÛ =∞m¡ =¸@ Hõ>Ëì™êÎ_»∞. JÖÏ [~°∞QÆ∞ «∂ LO@∞Ok. =∞#O KÕã∞Î#fl Ñ#∞Å∞QÍx, ~åã∞Î#fl JOâßÅ∞ QÍx Jhfl H˘#™êyO¿Ñ—— nO\’¡ ÉèÏQÆ"Õ∞ D zxfl ÑÙãÎHõO.D =¸@Ö’ ~°K«~Ú « Uq∞ KÕ~åÛÅ#∞‰õΩO@∞<åfl_À K«∂^•ÌO.

ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£ ÉÁ*Ï `å~°HõO26.1.2007 ã‘xÜ«∞~ü <åºÜ«∞"åk,

PO„ èŒ„Ñ¨ Õâò ÃÇ·ÏHÀ~°∞ì.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 9

XHõ =∂@

™êfi «O„ «ºO =zÛ ^•^•ÑÙ 60 UO_»∞¡ QÆ_çzOk. =∞# Õâßxfl =∞#"Õ∞áêeOK«∞‰õΩO@∞<åfl=∞x ÃÑ·H K≥ÑÙ «∞<åflO. D J~°"≥· Uà◊§Ö’ L#fl « ‰õΩÖÏÖËÑiáêÅ#Ö’ Ñ Œ=ÙÖ’¡ =Ù<åfl~Ú. JOÉË_» ~ü =∞Çâ◊Ü«Ú_»∞ ™ê=∂lHõ q=Hõ∆Hõ#∞=∞~°∞QÆ∞ HÍ"åÅO>Ë, ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O [~°QÍÅO>Ë ~å*ÏºOQÆOÖ’ á⁄O Œ∞Ñ~°z#Ç¨Ï‰õΩ¯efl „Ñ¨[Å∞ J#∞ÉèíqOKÕ Ñïã≤÷u ~å"åÅx, Ç¨Ï‰õΩ¯ÖËq∞\’ xiÌ+ìOQÍá⁄O Œ∞Ñ~°K«_»O [iyOk. ÇÏ‰õΩ¯Å∞<åflÜ«∞x ~å*ÏºOQÆO#∞ KÕÃÑ>Ëì Ñx KÕ¿ãÎ=∂‰õΩ =∂ ÇÏ‰õΩ¯efl J#∞ÉèíqOK«_®xH HÍ=Åã≤# "å`å=~°Ïxfl "≥ã∞Å∞ÉÏ@∞HõeÊOKåÅx =∞#O J#∞x «ºO _ç=∂O_£ KÕã∂Î<Õ =Ù<åflO. 1990 Œâ◊HõOÖ’WÑÙ_»∞ „Ñ è•#=∞O„uQÍ =Ù#fl JÑÊ\ Pi÷Hõ=∞O„u, =∞# Õâ◊O „ÑÑOK«OÖ’Jaè=$kú áÈ\©Ö’ xÅ|_®Åx Jaè=$kú =∞#‰õΩ =^•Ì Jx Pi÷Hõ ãOã¯~°Å¿Ñ~°∞`À XHõ H˘ «Î~°Hõ"≥∞ÿ# Jaè=$kú #=¸<å#∞ „ÑuáêkOz# q+Ü«∞O =∞#OK«∂âßO.

QÆ_»z# Ñk¿ÇÏ_»∞ ãO= «û~åÅÖ’ Jaè=$kú K«„@O Z\Ï¡ |ÅÑ_çO^À=∞#O K«∂âßO. D K«„@O Œo «∞Å#∞, Pk"åã‘Å#∞, |ÅÇ‘Ï#=~åæÅ#∞ ÑHõ #É\ì#WOHÍ ÃÑ_»∞Î#fl "≥·<åxfl QÆ=∞xã∂Î<Õ =Ù<åflO. ÉèÏ~° « Õâ◊O ÖÏO\ Jã=∂# ã=∂[OÖ’H˘ «ÎQÍ =zÛ# >HÍflÅr ‰õÄ_® Z\Ï¡ XHõ =~°æO ™⁄ ≥·Î "åà◊§‰õΩ ÖÏÉèÏÅ ÑO@ÑO_çã∞ÎO^À =∞#O QÆ=∞xã∞Î<åflO. „ÑÑOK« ÃÑ@∞ì|_çH, JO «~åfÜ«∞ â◊‰õΩÎÅ‰õΩ"≥∂Hõie¡ „ÑÉèí∞ «fiO Z\Ï¡ ™êOÑ¶≤∞Hõ ãOH∆=∞O #∞Oz KÕ «∞Å∞ Œ∞Å∞ÑÙ‰õΩO^ÀQÆ=∞xã∞Î<åflO. =∂Ô~¯\ò#∞ ã$+≤ìOK«_®xH =∞øoHõ ã Œ∞áêÜ«∂Å∞ HõeÑ≤¿ãÎãi™ê=∂lHõ ã=∞ãºÅ#∞ J Õ K«∂ã∞H˘O@∞Ok Jx „ÑÉèí∞`åfiÅ∞ K≥áêÊ~Ú. WÑÙ_»∞=∂Ô~¯\ò =∞ÇÏ=∂‡iÖÏ «Ü«∂Ô~· JO Œi =#~°∞efl =∂=¸Å∞ „Ñ[Å r=<ÀáêkèxJ=∂O «OQÍ q∞OQã∞ÎOk.

WOHÍ xâ◊≈|ÌOQÍ ã=∂[OÖ’ <≥ÅH˘x L#fl Ç≤ÏO Œ∂ ÉèÏ=*ÏÖ `åufiHõ «ãiQÍæ WÑÊ\ =∂Ô~¯\ò ÉèÏ=*ÏÖÏxH ãiáÈ~ÚOk. |∞ Œ∞ú_»∞ K≥Ñ≤Ê# åufiHõ «Ö’=Ù#fl =∂#=`å è•~°, JO Œ∞Ö’ =Ù#fl Hõ~°∞, ¿ãflÇÏO P è•~°OQÍ =º=ã÷Å

Œo ü P"å*ò10

ÑÙ#ifl~å‡O J=ã~°O QÆ∞iOz ~°K«~Ú « «# "åºãOÖ’ K≥áêÊ_»∞. W «~°Ñ„uHõÖ’¡ „ÑK«∞i «"≥∞ÿ# "åº™êÅ∞, Hõ=ÙÅ ÑiK«Ü«∂Å∞, L «Î~åÅ∞ D ãOHõÅ#OÖ’á⁄O Œ∞ÑiKå~°∞. "åº™êÅxfl ~å*ÏºOQÆOÖ’ á⁄O Œ∞Ñ~°z# ÇÏ‰õΩ¯Å "≥Å∞QÆ∞Ö’=∞# Õâ◊OÖ’x Ñiã≤÷ «∞efl qâ◊nHõiOKå~Ú. x"åã ÇÏ‰õΩ¯, Hõhã "Õ «<åÅ K«@ìO,ã=∂Kå~° ÇÏ‰õΩ¯, Láêkè Çg∞ K«@ìO, ÉÏÅHÍi‡Hõ =º=ã÷, ÉÏÅº q"åÇÅ∞"≥Ú ŒÖ·# Jxfl JOâßÅ#∞ ~°K«~Ú « K«iÛOKå_»∞. J~Ú Õ Wxfl ã=∞ãºÅ`À,Jã=∂# ™ê=∂lHõ qÅ∞=Å`À, ãO|O è•Å`À =Ù#fl ã=∂*Ïxfl =∂~°Û_®xH[~°∞QÆ∞ «∞#fl Hõ$+≤Ö’ KåÖÏ J<åºÜ«∞OQÍ |Ö·# HÍII iÜ«∂*ò „Ñ™êÎ=# ‰õÄ_®LOk. D ã=∂*Ïxfl ‰õÄHõ\"Õà◊§`À ÃÑHeOz, #∂ «# „Ñ*Ï™êfi=∞º "≥Å∞QÆ∞Ö’#∂`«# ã¨=∞ã¨=∂*Ïxfl xi‡™êÎ#<Õ =º‰õΩÎefl, PÖ’K«#efl, ãÖã¨÷efl ~å[ºOãÇ≤ÏOK« Œ#\ÏxH iÜ«∂*ò ÇÏ «º XHõ L^•ÇÏ~°.

K≥·<å qÑ¡"À Œº=∞OÖ’ q^•º~°∞÷Å áê„ «#∞ J"≥∂Ñ¶∞OQÍ z„uOz, JÑÊ\K≥·<å Ñiã≤÷ «∞Å‰õΩ J ŒÌO Ñ\ì# #=Å 'L ŒÜ«∞wuHõ— ãg∞Hõ∆ ‰õÄ_® D ÑÙãÎHõOÖ’=ÙOk. D ãg∞Hõ∆, WÑÊ\ K≥·<åÖ’ UO [~°∞QÆ∞ «∞O^À áÈÅ∞ÛHÀ=_®xH H˘O «=~°‰õΩLÑHõiã∞ÎOk.

D "åº™êÅxfl K«kq, „Ñ[Å#∞ Éè∫uHõOQÍ xãûÇÜ«ÚÅ#∞ KÕã∞Î#fl DÑiã≤÷u K«∂ã≤ =∂#ã≤Hõ xãÊ$ÇÏ‰õΩ Ö’#ÜÕ∞º J=ã~°O ÖË Œ∞. Ñ~åº=~°, ÉÏÅHÍi‡HõÇÏ‰õΩ¯Å, Œo « ÇÏ‰õΩ¯Å L Œº=∂Å∞ TÑO Œ∞‰õΩO@∞<åfl~Ú. D L Œº=∂ÅxflO\x|Ö’¿Ñ «O KÕ¿ã P=â◊ºHõ « =ÙOk. WO Œ∞HÀãO ~°K«~Ú «Å∞, Hõ=ÙÅ∞, HõàÏHÍ~°∞Å∞Hõ$+≤ KÕÜ«∞=Åã≤ =ÙOk. áêÅ<å =º=ã÷ Jxfl xÜ«∂=∂Å#∞ „ÑHõ # ÃÑ\ì,qK«ÛÅq_çQÍ =º=ÇÏiOKÕ f~°∞#∞ „ÑtflOKÕ Hõ=ÙÅ#∞ ‰õÄ_® ~°K«~Ú « ÑiK«Ü«∞OKÕâß_»∞. ã=∂[O QÆ∞iOz PÖ’zOz, ãÊOkOKÕ áœ~°∞Å‰õΩ D "åº™êÅ∞ ã=∞ãºÅÃÑ·J Œ#ÑÙ ã=∂Kå~°O JOk™êÎ~Ú. <åÃÑ· Q“~°=O`À #<˘flHõ =∂@ ~åÜ«∞=∞#flO Œ∞‰õΩ| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º (HÍsÎH±)‰õΩ Hõ$ «[ «Å∞, ã=∞ãºefl WOHÍ Ö’ «∞Ö’¡H "≥o§J èŒºÜ«∞#O KÕã≤, qâı¡+≤OKÕ J=ã~°O=ÙOk. P kâ◊ "≥·ÑÙ KÕã∞Î#fl „ÑÜ«∂OÖ’,~°K«~Ú « KÕã≤# D „ÑÜ«∞`åflxfl Jaè#Okã∂Î ....

Ü«∞ãπ. r=<£‰õΩ=∂~ü=∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å HÍ~°ºHõ~°Î

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 11

he Ñ¨ åHõO ™êH∆QÍ...."≥Ú„iQÆ∂_» =∞<≥fláÈÅ¡ Ñ≤Ö’¡_»∞ PkÖÏÉÏ £ P"å*òx J~Ú Œ~åÉÏ £ #∞Oz

qxÑ≤ã∞Î<åfl_»∞. K≥~°∞=Ù QÆ@∞ì g∞ Œ „Ñâ◊fl"Õã≤# [O ≥O áÈQÆ∞x xÖËã≤ L~™êÎ#O@∞<åfl_»∞.HõÅefl, Hõhflà◊§x HõÅÉ’ã∞‰õΩO^•O ~å~°=∞‡x ã=∞ãÎ „ÑÑOKåxfl PÇfixã∞Î<åfl_»∞.Z Œ∞Ô~·# J#∞Éèí"åefl, J==∂<åefl JHõ∆~åÅ∞ KÕã∞H˘x, Q˘O «∞ ã=iOK«∞‰õΩxL Œº=∞ÉÏ@Ö’ PÜ«Ú èŒ=∞ø «∞<åfl_»∞. QÆ∞[~å ü QÍÜ«∂xfl, =∞kÖ’ K≥Å~y#QÜ«∂efl, Hõq «efl, cè=∞¿ã# áê@h, Láêo ~åQÍxfl PÅÑ≤ã∞Î<åfl_»∞.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º =∂ÅQÍ Ãã· ÉÏÉ „ÑK«∞iOz# ÑÙãÎHõOÖ’ HõxÑ≤Oz#HÍsÎH±x, "≥Ú Œ\™êiQÍ Wq∞¡|<£ |™êìO_»∞Ö’ <Õ#∞ Hõeâß#∞. <åO Õ_£ ŒQÆæiÑ~°ƒx „áêO «OÖ’x =∞ã‘ Œ∞ÃÑ· ÉÏO|∞ÖËã≤# ãOÑ¶∞@#ÅH ãO|OkèOz# x[x~åú~°HÀãO COVA ãOã÷ ãÉèí∞ºÅ`À Hõeã≤ '™êH∆— =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å xÑ¶∂ #∞O_ç <Õ#∞,=∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å "ÕkHõ (ÃÇÏKü.P~ü.ZÑ¶π) #∞O_ç `å#∞ =KåÛ#x «#x `å#∞ÑiK«Ü«∞O KÕã∞H˘<åfl_»∞. «# PÖ’K«#Å∞ <å‰õΩ KåÖÏ ŒQÆæiQÍ JxÑ≤OKå~Ú.JÖÏ "≥Ú ŒÖ·# ÑiK«Ü«∞O`À «#x <Õ#∞ ''™êH∆—— Ñ„uHõ HÀãO H˘xfl "åº™êÅ∞„"åÜ«∞=∞x J_çQÍ#∞. J_çyO Õ PÅãºOQÍ «#∞ "åº™êÅ∞ W=fi_»O [iyOk.P "åº™êÅ∞ ™êH∆ Ñ„uHõÖ’ <Õ#∞ „ÑK«∞iOKå#∞. D "åº™êefl XHõKÀ@ KÕiÛÑÙãÎHõOQÍ ≥¿ãÎ ÉÏ=ÙO@∞O Œx J#∞H˘<åfl=Ú. J Õ g∞ =ÚO Œ∞ LOk.

HÍO «Ü«∞º D ÑÙãÎHõOÖ’ aK«ÛQÍà◊§x, ÉÏÅHÍi‡‰õΩefl ÑÅHõi™êÎ_»∞. P"Õ Œ#K≥O^Œ∞`å_»∞, PÖ’z™êÎ_»∞. |∞^Œ∞ú_ç ^èŒ=∞‡Ñ¨^Œ=∞ø`å_»∞. JOÉË_»¯~ü heÑ¨`åHõ=∞ø`å_»∞. iÜ«∂*ò Ñ≤_çH˜Öˇ· Z„~°*ˇO_®QÍ Z„~°|_»`å_»∞. ^˘iH˜# „ÑüJ=HÍâßxfl JHõ∆~åÅÖ’ xOÑ≤, „Ñu JOâ◊OÃÑ· «# P"å*òx 'ã∞<£ .... ã∞<£—JO@∂ PÅÑ≤™êÎ_»∞. «# ~°K«#Å ^•fi~å, #_»∞ã∞Î#fl ^•i ^•fi~å «# QÆ=∞<åeflJO Œ∞Ö’x =∞#∞+µefl, PÜ«∞#Ö’x PÖ’K«#efl =∞#H D ÑÙãÎHõOÖ’ JOkã∞Î<åfl_»∞.

06.02.2007 _®II l.q.~° åflHõ~ü

Œo ü P"å*ò12

Jã≤Î «fi x<å ŒO`å#∞ ~åã≤# ~°K«#Å#∞ ÑÙãÎHõ ~°∂ÑOÖ’ fã∞‰õΩ~å=_»O JO>Ë «# *Ï<åxfl,

«Ñ#x, PÖ’K«#x Éèí„ ŒÑ~°∞K«∞HÀ=_»O ÖÏO\k. <À@¡ Hõ@ìÅ#∞, #QÆÅ#∞,J„Hõ=∞ Pã∞ÎÅ Œ™êÎ"ÕAÅ#∞ Éèí„ ŒÑ~°∞K«∞HÀ=_®xH K«@ì| ŒÌ"≥∞ÿ# ÉÏºO‰õΩÅ∞Œ∞~ƒ èŒº"≥∞ÿ# ÖÏHõ~°∞¡ L#fl D Õâ◊OÖ’ XHõ ¿Ñ Œ Hõq, ~°K«~Ú «, HõàÏHÍ~°∞_»∞«# ã$[<å «‡Hõ «#∞ Éèíq+º «Î~åÅ‰õΩ JOkOK«ÖËx Œ∞~° Œ$+ìHõ~°"≥∞ÿ# Ñiã≤÷u

<Õ_»∞ <≥ÅH˘x LOk. K«i„ «Ö’ ZO`À=∞Ok „ÑuÉèÏ=O «∞Ö·# Hõ=ÙÅ∞, ~°K«~Ú «Å∞,HõàÏHÍ~°∞Å∞, <Õ\ «~åxH ÑiK«Ü«∞O HÍ‰õΩO_®<Õ K«i„ « tkäÖÏÖ’¡ xH∆ÑÎ"≥∞ÿ=Ù<åfl~°∞. W ŒO`å Kåi„ «Hõ "åãÎ=O. =~°Î=∂# ã≤÷uH Œ~°ÊO. WÖÏO\ J=∂#gÜ«∞ã≤÷u #∞O_ç |Ü«∞@Ñ_Õ „ÑÜ«∞ «fl"Õ∞ | «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º KÕã∞Î#flk. å#∞ W+ìOQÍ=∞#ã∞‰õΩ Hõ+ìOQÍ L#fl „Ñu ãO Œ~åƒùxfl "åº™êÅ∞QÍ qq èŒ Ñ„uHõÅ‰õΩ «#ÇÏ$ ŒÜ«∞ ãÊO Œ##∞ ÑOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. LÑ"å™êÅ∞ LO_»@O "Õ~°∞, Ñã∞ÎÅ∞O_»@O"Õ~°∞. Ô~O_çO\H áÈeHõ Œ∂~°O. ~åROÖ’ [~°∞QÆ∞ «∞#fl Jã≤Î «fi L Œº=∂Å‰õΩŒQÆæ~°QÍ HÍO «Ü«∞º ~°K«#Å∞ L<åfl~Ú. Œo « „áêOfÜ«∞ Jã≤Î «fi"å Œ L Œº=∂Ö’¡

H©ÅHõáê„ « áÈ+≤Oz# ã‘fiÜ«∞ J#∞Éèí=O ÅHõ∆ÖÏk L Œº=∂Å‰õΩ „¿Ñ~° HÍ"åÅxPtã∂Î, ™êfi~°÷O, ãO‰õΩz « «fiO, J„QÆ‰õΩÖ „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ ÉèÏ=*ÏÅOÃÑ· ã=∞~°jÅáÈ~å\ÏÅ#∞ KÕã∂Î, k‰õΩ¯Å∞ Ñ≤Hõ \ÖË¡ÖÏ PkÖÏÉÏ £ P"å*ò qxÑ≤OKåÅxHÀ~°∞ «∂...

^˘=∂‡@ "≥OHõ>Ë+π[~°fleãπì

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 13

Wk <å âßfiã¨WO@s‡_çÜ«∞\ò Ñ¨sHõ∆Å∞ ~åã≤ ZO_®HÍÅO ÃãÅ=ÙÅ‰õΩ WO\˜H˜ =zÛ#

«~åfi «, XHõ~ÀA ™êÜ«∞O„ «O =∂ Ti K≥~°∞=Ù Hõ@ì g∞ Œ ‰õÄ~°∞Ûx ¿ÑÑ~ü K«∂ã∞Î<åfl#∞.=∂ T~°∞ "≥Ú„iQÆ∂_» #∞O_ç =Úi=∞_»∞QÆ∞ "≥àı§"åà◊§‰õΩ, =Úi=∞_»∞QÆ∞ #∞O_ç=∂ TiH˜ =KÕÛ "åà◊§‰õΩ P K≥~°∞=Ù Hõ@ì<Õ ~°Ç¨Ï^•i. ÃÑ^ŒÌÉÁ@∞ì, `≥Å¡ ÖÏeÛ,ÃÑ·*Ï=∂ "Õã¨∞‰õΩ#fl #_ô_»∞ =ºH˜Î =Úi=∞_»∞QÆ∞ #∞O_ç =∂ TiH˜ =ã¨∂Î <Õ#∞‰õÄ~°∞Û#fl ^ŒQÆæiH˜ =zÛ g∞Ô~=Å∞? J<åfl_»∞. PÜ«∞# „Ñ¨â◊fl J~°÷O HÍ#@∞ì <Õ#∞=∞ø#OQÍ<Õ L<åfl#∞. JÑ¨Ù_®Ü«∞#, Z=fiÅ H˘_»∞‰õΩq? Jx `«# Ô~O_»= „Ñ¨â◊fl"Õâß_»∞. WHõ PÜ«∞# =kÖË@@∞¡ ÖË_»x ''<Õ#∞ |`«∞ÎÅ ^Œ∞|ƒÜ«∞º H˘_»∞‰õΩx——J<åfl#∞. P =ºHÎ "≥O@<Õ 'Fã≤ =∞<≥fláÈÖÏ¡?— J<Õã≤ U^À Q˘ÑÊ q+Ü«∂xfl Hõ#∞‰õΩ#flO «P#O ŒO`À JHõ _ç #∞O_ç QÆ|QÆÉÏ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. Q“~°=„Ñ¨ Œ"≥∞ÿ# "Õâß è•~°Ö’L#fl J «_˘Hõ =∂#= =∞$QÆOQÍ <Õ#∞ x~åúiOK«∞‰õΩ<åfl#∞.Wk <Õ#∞ 1994Ö’ <å‰õΩÅO ≥Å∞û‰õΩx ##∞fl K«∞ÅHõ# KÕã≤# P =ºHÎ ÃÑ· <Õ#∞ U~°Ê~°∞Û‰õΩ#fl Jaè„áêÜ«∞O.«~åfi « <Õ#∞ =∂ TiH˜ "≥o§ qKåi¿ãÎ P =ºHÎ Ñ¨Hõ TiH˜ K≥Ok# Œo Õ «~°

‰õΩÖÏxH K≥Ok# =ºHÎ Jx ≥eûOk. P =ºHÎx =∂#= =∞$QÆOQÍ x~åúiOK«∞‰õΩ#fl<å Jaè„áêÜ«∂xfl =∂~°∞ÛHÀ"åeû# J=ã~°O, HÍh Ñiã≤÷u QÍh, Ug∞ HõxÊOK«_»OÖË Œ∞. JÖÏˆQ ZÖò.ZÖò.a Ô~O_»= ãÖ= «û~°O K« Œ∞=Ù «∞#flÑ¨C_»∞ =∂ z#flHõ "åà◊¡T~°∞ |∞\ÏìÑ¨Ó~ü "≥àÏ§eû =zÛOk. JO`«‰õΩ=ÚO^Œ∞ "≥à◊¡ ÖË^Œ∞. HÍ|\˜ì WÅ∞¡HÀãÖ "≥ «∞‰õΩ «∂ XHõ WO\˜=ÚO Œ∞ Py ''=∂q∞_ç QÆOQÆ~å[O WÅ∞¡ ZHõ _»=∂‡——?Jx J_çQÍ#∞. P WO\Ö’x XHõ =∞Ç≤Ïà◊ |Ü«∞@‰õΩ =zÛ ##∞fl KåÖÏ HÀÑOQÍK«∂ã≤ ''QÆOQÆ~å[O WÅ∞¡ HÍ"åÅx yHõ _çHõzÛ#"£ áÈ áÈ J@∞ T~°= «Å‰õΩáÈ——Jx Hõã≤iOk. =∂q∞_ç QÆOQÆ~å[O JO>Ë =∂ ÉÏ=. ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ Œ∞Ö’ <åºÜ«∞âßGOK« Œ∞=Ù «∞<åfl ã¨~, HõhãÖ JHõ∆~° *Ï˝#O ‰õÄ_® ÖËx XHõ Ñ¨Ö¡@∂i =∞Ç≤Ïà◊ ##∞flDã¨_çOK«∞HÀ=_®xH˜ HÍ~°O Uq∞\©? WHõ P"≥∞x Uq∞ J#ÖËHõ JHõ¯_ç#∞O_ç"≥o§áÈÜ«∂#∞.

Wq <å XHõ _ç J#∞Éèí"åÅ∞ HÍ Œ∞, <å XHõ _ç Jaè„áêÜ«∂Å∞ HÍ Œ∞, Œo «∞Å#∞J==∂xOK«_»"Õ∞ ÑxQÍ ÃÑ@∞ìH˘x, áêºO@∞, +~°∞ì, p~°, ~°qHõ èŒiOz# =∞$QÍÅ∞Õâ◊=∞O «\Ï L<åfl~Ú. HÍ=Ù# D Õâ◊OÖ’x HÀ\Ï¡k Œo «∞Å∞ Z Œ∞~˘¯O@∞#fl

J==∂#ÑÙ J#∞Éèí"åÅ‰õΩ HÍ~°O XHõ >Ë. Jk Jã=∂# «Å „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ ‰õΩÅ=º=ã÷.„áêO «O "Õ~°∞HÍ=K«∞Û, ãÖÑ¶∞@#Å∞ "Õ~°∞ HÍ=K«∞Û, ÉèÏ+¨ "Õ~°∞ HÍ=K«∞Û HÍh, D

Œo ü P"å*ò14

Ç≤ÏO Œ∂ „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ =~°‚ ã=∂[O Ü≥ÚHõ Ñâ◊√ãÇÏ*Ï «=∞~Ú# ÅHõ∆OUq∞@O>Ë Œo «∞Å#∞ J==∂xOK«_»O, "ÕkèOK«_»O, Jz"ÕÜ«∞_»O, JOu=∞OQÍÇÏ «ºÅ∞, J`åºKå~åÅ∞ KÕÜ«∞_»O. Õâ◊=∞O`å W Õ Ñiã≤÷u, L^•ÇÏ~°Å∞ J=ã~°OÖË^Œ∞.

D q+Ü«∂Å#∞ J~°÷O KÕã∞‰õΩ#fl Œo «∞Å∞ Z=~°∂ =∞ø#OQÍ LO_»ÖË~°∞,LO_»‰õÄ_» Œ∞. «=∞ =∞#ã∞û, PÖ’K«#`À ãÇ, â◊s~° J=Ü«∞"åÅhfl PÜ«Ú è•Å∞QÍKÕã≤ D J„QÆ‰õΩÅ „ÉÏÇ¨Ï‡©Ü«∞ ^ÀÑ≤_ô â◊‰õΩÎÅÃÑ· Z‰õΩ¯ÃÑ@ì_»"Õ∞. J==∂<åÅ#∞,J`åºKå~åÅ#∞ ZHõ¯_çHõHõ¯_» ZkiOK«_»"Õ∞, „ÑüÑ¶¨∞\ÕK«_»"Õ∞ P Hõ~°Î=ºOÖ’ÉèÏQÆ"Õ∞ D z#fl Ñ¨ÙãÎHõO.

KåÖÏ q+¨Ü«∂ÅÃÑ· ~åÜ«∂Å#∞‰õΩ<åfl#∞, H˘xfl ~åâß#∞, H˘xfl ~åÜ«∞ÖË^Œ∞.~åã≤#=hfl „Ñ≤O@∞ KÕ •Ì=∞O>Ë, H˘xfl ˘iHÍ~Ú. =∞iH˘xfl ˘~°∞HõÖË Œ∞. Wq ~å¿ã@ÑÙ_»∞ÑÙãÎHõO "Õ¿ã PÖ’K«# ÖËHõáÈ=_»O =Å¡ Jhfl ¿ãHõiOK«ÖË Œ∞, Jxfl ~°HÍÅ "åº™êÅ#∞KÕ~°Û_»O =Å¡ D Ñ¨Ùã¨ÎHÍxH˜ Uq∞ ¿Ñ~°∞ ÃÑ\ÏìÅ<Õ ãÖ^ÕÇ¨ÏO =zÛOk. ^Œo`üP"å*ò À Jk fiáÈ~ÚOk. WOHÍ ~åÜ«∞=eû#q ~åã≤, WOHÍ ^˘~°Hõx "å\˜h¿ãHõiOz ' Œo ü P"å*ò— áê~üì–2 QÍ =∞m§ HõÅ∞™êÎ#∞. <å TÑ≤i L#flO « =~°‰õΩ~åã∂Î<Õ LO\Ï#∞, ZO Œ∞HõO>Ë Wk <å âßfiã.

<å‰õΩ D ™ê=∂lHõ ~å[H©Ü«∞ ^Œ$+≤ìxzÛ# <å J#fl |`«∞ÎÅ „Ñ¨HÍ+π‰õΩ, <å~°K«#Å#∞ x~°O «~°O „áÈ «ûÇ≤ÏOKÕ HõÖË‰õÄi „Ñ™ê Œ#fl‰õΩ, _®II l.q. ~° åflHõ~°#fl‰õΩ,QÆ#∞=∞Å *Ï˝<Õâ◊fi~°#fl‰õΩ, D "åº™êÅ#∞ qq èŒ Ñ¨„uHõÖ’¡ „Ñ¨K«∞iOz# ãOáê Œ‰õΩÅ‰õΩD Ñ¨Ùã¨ÎHõOÃÑ· `«=∞ Jaè„áêÜ«∂Å#∞ ~åã≤zÛ# ÉÁ*Ï˚ `å~°HõO (~åR J^èŒº‰õ∆ΩÅ∞iÑä¡Hõ<£ áêsì PÑ¶π WO_çÜ«∂) QÍiH˜, Zãπ. r=<£ ‰õΩ=∂~ü (~åR Láê èŒº‰õ∆ΩÅ∞,=∂#= Ç¨Ï‰õΩ¯Å "ÕkHõ) QÍiH˜, _®II l.q. ~°`åflHõ~ü QÍiH˜, ^˘=∂‡@ "≥OHõ>Ë+π([~°fleã¨∞ì) QÍiH˜,

D „Ñ¨K«∞~°‰õΩ „áÈ «ûÇ≤ÏOz# Ñÿà◊§ cèOÉèí~° ü‰õΩ, Õâ◊=∞à◊§ PO[<ÕÜ«ÚÅ∞‰õΩ,Z„~° =∞ÖË¡+π, a. ~°q, We@O JO[Ü«∞º (\©K«~ü) QÍiH, J<Õfi+≤ (i™È~üû ÃãO@~üÑ¶~ü =Ù"≥∞<£ ã¨ì_ôãπ) "åiH, Zãπ.P~ü. "Õ=∞# QÍiH, <å ~°K«#Å‰õΩ "≥Ú Œ\ áê~î°‰õΩ~åÅ∞=∞iÜ«Ú Z_ç@~ü J~Ú# <å r=# ãÇÏK«i a.q[Ü«∞‰õΩ=∂iH =∞iÜ«Ú _ç*·xOQ∑ _ç.\˜.Ñ≤, „Ñ≤O\ÕQ∑ KÕã≤ WzÛ# JO‰õΩ+π „QÍÑ¶≤H±û – L¿ÑO Œ~ü Å‰õΩ, D Ñ¨Ùã¨ÎHõO=Ú„ Œ‰õΩ ã¨Ç¨ÏHõiOz# q∞„ «∞ÅO ŒiH© ™ê=∂lHõ qÑ¡= *· cè=ÚÅ∞ .....

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º<åºÜ«∞"åk

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 15

q+Ü«∞ ã∂zHõ1 ™ê=∂lHõ „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ"å ŒOQÍ É∫ ŒúO – XHõ q=ÚHÎ ã≤ •úO «O ...... 12 ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O – <Õ\ ™ê=∂lHõ J=ã~°O ................................. 63 „ÃÑ·"Õ@∞~°OQÆOÖ’ i[ˆ~fi+¨#∞¡, =Úã≤¡O i[ˆ~fi+¨#∞¡

™ê=∂lHõ <åºÜ«∞OÖ’ ÉèÏQÆ"Õ∞ ............................................................. 124 Hõhã "Õ «<åÅ K«@ìO – 1948 J=∞Å∞ J=Ù «∞O^•? ........................ 165 x"åã¨ Ç¨Ï‰õΩ¯ r=# Ç¨Ï‰õΩ¯Ö’ ÉèÏQÆ"Õ∞ ............................................... 216 Láêkè Çg∞ K«@ìO – 2005 Œo «∞Å PÇ~°ÑÙ ÇÏ‰õΩ¯ .................... 257 Œo « =∂#=ÇÏ‰õΩ¯Å ~°Hõ∆ – *ÏfÜ«∞ ã=∞ãº ............................... 308 =∞#~åRO =∞~À QÆ∞*~å ü HÍ‰õΩO_® K«∂ã¨∞HÀQÆÅ=∂? ....................... 349 ã=∂Kå~° ÇÏ‰õΩ¯ K«\Ïìxfl- 2005 ri‚OK«∞HÀÖËHõáÈ «∞#fl

„ÑÉèí∞ «fi Ü«∞O„`åOQÆO ......................................................................... 3710 ~å[ºO KÕã≤# <≥ «∞Î\˜ =∞~°Hõ - HÍII iÜ«∂*ò ...................................... 4011 L ŒÜ«∞wuHõ (Ñ¨ÙãÎHõ ÑïK«Ü«∞O) ....................................................... 4312 <≥ «∞Î~˘Å∞‰õΩ áê@Å HÀH˜Å=∞‡ - HÍII q∞„ « (Hõq ÑïK«Ü«∞O).............. 4713 |Çï[# „| «∞‰õΩ ÉÏ@Å 'cè=∞¿ã#— (Hõq ÑïK«Ü«∞O) ..................... 5014 Œo «|Çï[# QÍ# HÍH - Z„~°Láêo (Hõq ÑïK«Ü«∞O).................... 5315 XHõ \ÑCã∞ÖÏÎ<£, XHõ JëêÊY∞ÖÏ¡MÏ<£ <Õ\ J=ã~°O (Ñ¨ÙãÎHõ ÑïK«Ü«∞O).... 5616 =Úã≤¡OÅ∞ – JOÉË Œ ~ü (Ñ¨ÙãÎHõ ÑïK«Ü«∞O)....................................... 5817 É∫ Œú"Õ∞ Œo «"å^•xH˜ `åufiHõ Éèí∂q∞Hõ .............................................. 6018 „ÑÑOK«OÖ’ "≥Ú@ì"≥Ú Œ\ ~å[H©Ü«∞ « «fi"Õ «Î |∞ Œ∞ú_Õ (Ñ¨ÙãÎHõ ÑïK«Ü«∞O).... 6219 Ñ≤Å¡Å ÇÏ‰õΩ¯ÖË =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å∞ ....................................................... 6420 ÉÏÅHÍi‡Hõ « x~°∂‡Å#‰õΩ ã=∞„QÆ K«@ìO – ™ê#∞‰õÄÖ PK«~° ......... 6621 WO_»¡Ö’¡, ÇÏŸ\à◊§Ö’ Ñ≤Å¡Å`À ÑxKÕ~ÚOK«@O x¿+ èŒO .................... 7022 ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ L «ÊuÎ ˆHO„ ŒO ‰õΩÅ"Õ∞ ............................................... 7423 ÉÏÅºq"åÇÅ#∞ ™ê=∂lHõ ÑÙ<åk #∞O_ç x~°∂‡e^•ÌO .................... 7624 K«@ìO J=∞Å∞ KÕÜ«∞=∞O>Ë... .............................................................. 7925 ÖËYÅ∞ ................................................................................................ 8126 QÆ∞[~å üÖ’ ~å|O Œ∞Å qO Œ∞ ............................................................ 8927 QÆ∞[~å ü QÍÜ«∞O - =∞#∞"å Œ∞Å Ñ¶∞’~°O ............................................ 91

Œo ü P"å*ò16

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 17

™ê=∂lHõ, „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ "å^ŒOQÍ É∫^ŒúO :XHõ q=ÚH˜Î ã≤^•úO`«O

1935 Ü≥∂ÖÏ =∞ÇãÉèíÖ’ „ÑãOyã∂Î _®IIÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~ü, ''ÑÙ@∞ìHõ<åKÕuÖ’ ÖË Œ∞ HÍ|\ì <Õ#∞ Ç≤ÏO Œ∞=ÙQÍ ÑÙ\Ïì#x, HÍh Ç≤ÏO Œ∞=ÙQÍ =∞~°OK«#x——„ÑHõ\OKå_»∞. '' Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ# Ç≤ÏO Œ∂=∞ «O, Ñ~å#fl |∞‰õΩ¯Å~Ú# „ÉÏÇÏ‡∞Å∞«=∞ PkèÑ «ºO HÀãO, Õâ◊ ãOÑ Œx, JkèHÍ~åxfl J#∞ÉèíqOKÕO Œ∞‰õΩ, „Ñ[ÅO Œih

ÉÏxãÅ∞QÍ LOKÕO Œ∞‰õÄ U~åÊ@∞ KÕã≤O Õ.—— xK≥Û# "≥∞@¡ ‰õΩÅ=º=ã÷H, JO@~åx`«<åxH˜, ^ÀÑ≤_ç, Jz"Õ`«Å‰õÄ HÍ~°"≥∞ÿ# Ç≤ÏO^Œ∂ „ÉÏÇ¨Ï‡=∞`«O, Hõ~°‡,ÑÙ#~ü[#‡=O\ "å\x „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ì g\x H˘#™êyOKÕO Œ∞‰õΩ, "Õ •Å∞, LÑx+ «∞ÎÅ∞ÑÙ~åÏÅ#∞ ã$+≤ìOzOk. <Õ\H© D Ç≤ÏO Œ∂=∞ « =º=ã÷ Õâ◊OÖ’x Jxfl ~°OQÍÅÃÑ·Jz"Õ «#∞ H˘#™êyã∂Î<Õ L#flk.

D „Hõ=∞OÖ’ D ÕâßxH ¿ãfiK«Ûù, ™ê=∂lHõ, ~å[H©Ü«∞, Pi÷Hõ ã=∂#`åfiÅ`À,D QÆ_»¤g∞ Œ ÑÙ\ì# „Ñu =ºHÎ «fiO L#fl « ™êOã¯$uHõ qÅ∞=Å`À qeã≤ÖË¡O Œ∞‰õΩHÍ"åeû# XHõ r=# q è•#OHÀãO JOÉË Œ ~ü ™êyOz# "Õ∞ èÀ=∞ èŒ#O PÜ«∞##∞É∫ ŒúO "≥·ÑÙ #_çÑ≤OzOk. „ÑÑOK«OÖ’x „Ñ=HõÎÅ JO ŒiHõO>Ë =ÚO Õ qâ◊fi=∂#"åoHâßOu, JÇ≤ÏO™ê, Hõ~°∞, ã=∞ «Å#∞ É’kèOz# « «fi"Õ «Î, ™ê=∂lHõ „Ñ*Ï™êfiq∞HõqÑ¡= <åÜ«∞‰õΩ_»∞ |∞ Œ∞Ì_»∞, ''h Ü«∞[=∂xq h"Õ, h Éèíq+º «∞Î#∞ h"Õ xi‡OK«∞HÀJx—— „ÑÉ’kèOz# |∞ Œ∞ú_»∞ «# É’ èŒ#Å#∞, ≥·=É’ èŒQÍ „ÑHõ\OK«ÖË Œ∞ =∞iÜ«Ú«#∞ K≥Ñ≤Ê# q+Ü«∂Å#∞ ã=∂[ =∂~°∞ÊÅ‰õΩ J#∞QÆ∞OQÍ =∂~°∞ÛHÀ=K«∞Û#<åfl_»∞.

HÍh |∞ Œ∞úx «~åfi « ÑÙ\ì# „ÑÑOK«OÖ’x „Ñ=HõÎÅO Œ~°∂ «=∞ É’ èŒ#Å∞ ≥·=É’ èŒ#Åx, D =∂#"åo "å\x «ÑÊHõ áê\OK«=eûO Õ#x P ÕtOKå~°∞. W Õ|∞ Œ∞úxH, W «~° „Ñ=HõÎÅ‰õÄ, É∫^•úxH – W «~°=∞`åÅ‰õÄ L#fl Õ_®.

_®II ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~ü =∞ «O =∂~°∞ «∞<åfl~°x „ÑHõ\OK«_»O`À Õâ◊OÖ’x„Hã≤ìÜ«∞<£, W™ê¡O, ã≤‰õΩ¯ =∞`åÅ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ JOÉË Œ ~ü «=∞ =∞ «OÖ’ KÕi Õ~°Hõ~°HÍÅ ™œHõ~åºÅ∞ HõeÊ™êÎ=∞x, èŒ# ãÇÜ«∞O KÕ™êÎ=∞x Œo «∞Å Jaè=$kúH

Œo ü P"å*ò18

Hõ$+≤ KÕ™êÎ=∞x =ÚO Œ∞H˘KåÛ~°∞. gi „Ñuáê Œ#Å#∞ ã∞xfl «OQÍ u~°ã¯iOz#JOÉË Œ ~ü å#∞ É∫^•úxfl ã‘fiHõiã∞Î#fl@∞¡ „ÑHõ\OKå_»∞. D Õâ◊OÖ’ ÑÙ\ì „ÑÑOK«=∞O`åqãÎiOz# É∫ ŒúO D Õâ◊OÖ’ „ÉÏÇÏ‡ =Ú~îåÅ •_»∞Å=Å¡ JO «iOzáÈ~ÚOk.Kå‰õΩº_»∞, â◊OHõ~åKå~°∞º_»∞ =O\ Ç≤ÏO Œ∂=∞ « „ÉÏÇÏ‡∞Å∞ É∫^•úxfl JO «OKÕÜ«∂Åx ~åAÅKÕ « É∫ ŒÌa‰õ∆Ω=ÙÅ#∞ ÇÏ «ºÅ∞ KÕ~ÚOz#@∞ì K«i„ « K≥ÑÙ «∞Ok.É∫ ŒÌa‰õ∆Ω=ÙÅ#∂ #∂<≥ QÍ#∞QÆÖ’¡ "Õã≤ K«O¿Ñ ã=¸Ç≤ÏHõ ÇÏ`åº „Ñ„HÜ«∞ J=∞Ö’¡=ÙO_Õ Œx HõO Œ∞‰õÄi g~â◊eOQÆO ÑO «∞Å∞ «# ã‘fiÜ«∞K«i„ «Ö’ „ÑHõ\OKå~°∞.É∫ ŒúOÃÑ· XHõ"≥·ÑÙ É∫uHõ ^•_»∞Å∞ [~°∞ÑÙ «∞#fl „Hõ=∞OÖ’<Õ <åQÍ~°∞#∞_»<Õ =∞~À„ÉÏÇÏ‡∞_»∞ É∫ ŒúOÖ’ „Ñ"ÕtOz É∫ ŒúOÖ’ =∞ÇÜ«∂# âßY#∞ U~åÊ@∞KÕã≤ É∫^•úxfl„|+µìÑ\ìOKå_»∞. WÖÏ Éè∫uHõ ™êOã¯$uHõ •_»∞Å`À É∫ ŒÌO D Õâ◊OÖ’ JO «iOzáÈ~ÚOk. Õâ◊OÖ’ <å=∞=∂„ «OQÍ q∞ye# É∫^•úxfl ã‘fiHõi™êÎ#x JOÉË Œ ~ü „ÑHõ\OzJO Œi PÖ’K«#Å∞ É∫ ŒúO"≥·ÑÙ =∞o§OKå_»∞.

D „Hõ=∞OÖ’<Õ W «~° =∞`åÅ‰õΩ K≥Ok# "Õ∞ è•=ÙÅ∞, [~°fleã∞ìÅ∞ ''JOÉË Œ ~üÉ∫^•úxfl ã‘fiHõiOK«_®xfl „Ñ™êÎqã∂Î É∫ ŒúOÖ’ ''Ç‘Ï#Ü«∂#, =∞ÇÜ«∂#, =„[Ü«∂#=O\ =¸_»∞ âßYÅ∞<åflÜ«∞x JO Œ∞Ö’ UâßY#∞ ã‘fiHõi™êÎ~°x JOÉË Œ ~ü#∂ „ÑtflOKå~°∞.ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~üÃÑ· =¸_»∞ âßYÖ’¡ å#∞ Õxx ã‘fiHõiOK«_»OÖË Œx, å#∞x["≥∞ÿ# |∞ Œ∞Ìx "å~°ã`åfixfl ã‘fiHõi™êÎ#x «#k ''#=Ü«∂#=∞x—— „ÑHõ\OKå~°∞.

_®Hõì~ü ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~ü «# x~°‚Ü«∞O „ÑHÍ~°"Õ∞ 1956 JHÀì|~ü 14#(Jâ’Hõ q[Ü«∞ Œâ◊q∞) ~ÀA# qâ◊fi=∂#= K«i„ «Ö’ Hõhqh Z~°∞QÆx q èŒOQÍ •^•ÑÙS Œ∞ ÅHõ∆Å‰õΩ ÃÑ·QÍ J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ`À É∫^•úxfl ã‘fiHõiOKå~°∞. D HÍ~°º„Hõ=∂xH<åQÆÑÓ~ü "ÕkHõ J~ÚºOk. =∞Çã÷q~° K«O„ Œ=∞ J<Õ É∫ Œúa‰õ∆Ω=Ù JOÉË Œ ~ü‰õΩ„uã~°, ÑOK«jÅ, JëêìOQÆ=∂~°æO É’kèOK«_»O`À JOÉË Œ ~ü èŒ~°‡nHõ∆ ÑÓiÎ J~ÚºOk.J@∞Ñ≤=∞‡@ É’kèã «fi ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~ü S Œ∞ ÅHõ∆Å =∞Ok J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ‰õΩ,ãfiÜ«∞OQÍ É∫ Œú èŒ~å‡xfl „ÑÉ’kèOKå~°∞. WO «\`À PQÆ‰õΩO_® É∫ Œ∞ÌÅ∞ J~Ú#"å~°∞ PK«iOK«=eû# 22 „Ñu[Å#∞ ‰õÄ_® S Œ∞ ÅHõ∆Å=∞Ok`À K≥Ñ≤ÊOKå~°∞. WqJO «=~°‰õÄ É∫ ŒúOÖ’ ÖË=Ù.

1. <Õ#∞ „|ÇÏ‡, q+µ‚, =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å#∞ HÍh, "Õ~ Õ=Ùà◊§#∞ HÍh qâ◊fiã≤OK«#∞,ÑÓlOK«#∞.

2. ~å=Ú_»∞, Hõ$+µ‚_»∞Å#∞ Õ=Ùà◊√§QÍ ÉèÏqOK«#∞, ÑÓlOK«#∞.3. Ç≤ÏO Œ∞ Õ=Ùà◊§#∞, Õ= «Å#∞, <Õ#∞ Õ=Ùà◊√§QÍ ÉèÏqOK«#∞, ÑÓlOK«#∞.4. Õ=Ùx J=`å~åÅ#∞ qâ◊fiã≤OK«#∞.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 19

5. |∞ Œ∞Ì_»∞ q+µ‚=Ù J=`å~°=∞x qâ◊fiã≤OK«#∞6. „âß ŒúÅ∞ [iÑ≤ Ñ≤O_®Å∞ ÃÑ@ì#∞7. „ÉÏÇÏ‡∞ÅKÕ ZÖÏO\ Hõ~°‡, „Hõ «∞=ÙÅ∞ [iÑ≤OK«#∞.8. É∫ Œú èŒ~å‡xH =ºu~Hõ"≥∞ÿ# "å\x KÕÜ«∞#∞.9. =∂#=ÙÅO Œ~°∂ ã=∂#"Õ∞#x #=Ú‡`å#∞.10. ã=∞ã=∂[ ™ê÷Ñ#ÔH· Hõ$+≤ KÕ™êÎ#∞.11. JëêìOQÆ =∂~åæ<Õfl J#∞ãi™êÎ#∞.12. Œâ◊ áê~°q∞ «Å#∞ J#∞ãi™êÎ#∞.13. ã=∞ãÎ r=ÙÅ Ñ@¡ Hõ~°∞ Hõey LO\Ï#∞.14. ^˘OQÆ «#O KÕÜ«∞#∞.15. =ºaèKå~°O KÕÜ«∞#∞.16. J| ŒÌO K≥ÑÊ#∞.17. =∞ «∞Î áêhÜ«∂Å∞ ¿ãqOK«#∞.18. jÅ, Hõ~°∞, „Ñ[Å#∞ ™ê èŒ# KÕÜ«∞_»O •fi~å <Õ#∞ ã=∂*Ïxfl P Œ~°≈=O «OQÍ

fiÛ k Œ∞Ì å#∞.19. Jã=∂# «Å`À, =∂#= qHÍ™êxH `À_»Ê_»x Ç≤ÏO Œ∂ =∞`åxfl =ke

É∫ Œú èŒ~å‡xfl ã‘fiHõiã∞Î<åfl#∞.20. É∫ Œú èŒ~°‡"Õ∞ ã~°~Ú# Œx #=Ú‡ «∞<åfl#∞.21. Ç≤ÏO Œ∂ ÑÙ#~°#‡ ã≤ •úO`åxfl qâ◊fiã≤OK«#∞.22. WHõÃÑ· <Õ#∞ É∫ Œú r=<åxfl J#∞ãi™êÎ#∞.`å#∞, «#`Àáê@∞ ÅHõ∆ÖÏk =∞Okx É∫ ŒúOÖ’H #_çÑ≤Oz# JOÉË Œ ~ü D

Õâ◊OÖ’ É∫^•úxfl ÑÙ#~°∞rqOÑKÕâß~°∞. JO ÕHÍ‰õΩO_® JO «=~°‰õÄ É∫ ŒúO K«∞@∂ìJÅ∞¡H˘x L#fl JáÈÇÏÅ∞, Juâ◊Ü≥∂‰õΩÎÅ #∞O_ç É∫^•úxfl |Ü«∞@‰õΩ fã∞H˘KåÛ~°∞.D Õâ◊OÖ’x „Ñ[ÅO ŒiH© PK«~° Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ# r=#q è•#OQÍ É∫^•úxfl JOkOKå_»∞.D q èŒOQÍ D Õâ◊OÖ’ XHõ ™ê=∂lHõ qÑ¡"åxH _®II JOÉË Œ ~ü ÑÙ<å Œ∞Å∞ "Õâß_»∞.=~°Î=∂# É∫^•úxH „áê=∂Hõ „QÆO äŒOQÍ L#fl (|∞^•ú JO_£ Ç≤Ïãπ èŒ=∂‡) ''|∞ Œ∞ú_»∞=∞iÜ«Ú J «x èŒ~°‡=Ú—— Ö’ _®Hõì~ü JOÉË Œ ~ü âß„ã‘ÎÜ«∞ Œ$+≤ìx Pq+¯iOKå~°∞.XHõ =Úãe"å_»∞, XHõ ~Ày, XHõ â◊"åxfl K«∂ã≤ K«eOz áÈ~Ú# |∞ Œ∞ú_»∞ Ñi„"å[‰õΩ_»Ü«∂º_»x „ÑKå~°OÖ’ L#fl q+Ü«∂xfl J~°÷OÖËxkQÍ „ÑHõ\OKå~°∞. JÖÏQ ÑÙ#~°#‡,Hõ~°‡, ÖÏO\ |∞ Œ∞ú_»∞ K≥ÑÊx q+Ü«∂Å#∞ PÜ«∞# K≥Ñ≤Ê#@∞¡ „ÑKå~°OÖ’ L#fl"å\x _®Hõì~ü JOÉË Œ ~ü u~°ã¯iOKå_»∞. D Œ=∞‡ qÑ¡"åxfl Õâ◊=∞O`å qãÎiOKÕO Œ∞‰õΩ

Œo ü P"å*ò20

„ÑÜ«∞`åflÅ∞ KÕã∞Î#fl „Hõ=∞OÖ’<Õ 1956 _çÃãO|~ü 6# ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~ü=∞ÇÑi x~åfiO K≥O^•~°∞. nO À JOÉË Œ ~ü "å~°ã∞Å~Ú# "åiÃÑ· D ÉÏ èŒº «Ñ_çOk.HÍh Jk J#∞‰õΩ#fl q èŒOQÍ =ÚO Œ∞‰õΩ ™êQÆ_»OÖË Œ∞. |∞ Œ∞ú_çx, JOÉË Œ ~üxÕ=Ùà◊√§QÍ H˘Å∞ã∞Î#fl qëê ŒHõ~°"≥∞ÿ# Ñiã≤÷u <Õ_»∞ <≥ÅH˘xLOk. JOÉË Œ ~ü ÉèÏ=*ÏÖÏxfl

=ÚO Œ∞‰õΩ fã∞‰õΩáÈ"åeû# ÉÏ èŒº «QÆÅ ã=¸ÇÅ #∞O_ç P „ÑÜ«∞ «flO [~°QÍe.L^ÀºQÍÖ’¡, L Œº=∂Ö’¡ i>ÿÔ~‡O@∞ fã∞‰õΩ#fl "å~°∞ =∂„ «"Õ∞ É∫ ŒÌO QÆ∞iOz=∂\Ï¡_»∞ «∞<åfl~°∞. Ü«Ú= « nxfl =ÚO Œ∞‰õΩ fã∞ÔHà◊§=Åã≤ L#flk. P „ÑÜ«∞ «flOWÑC_çÑC_Õ [~°∞QÆ∞ «∞#flk. H=ÅO |∞ Œ∞ú_çx, JOÉË Œ ~üx P è•ºu‡Hõ, ÉèíHÎ ~°OQÍÅHÑiq∞ «O KÕ¿ãÎ Jk =∞~À P «‡=OK«<Õ J=Ù «∞Ok. ‰õΩÅ JO@~åx «#O, ÉÏxã «fiO,Jz"Õ «, ^ÀÑ≤_ç, Jã=∂# «Å‰õΩ =ºu~HõOQÍ áÈ~å_ç# ™ê=∂lHõ „Ñ*Ï™êfiq∞HõqÑ¡= <åÜ«∞‰õΩÅ∞QÍ |∞ Œ∞Ì_çh,JOÉË Œ ~üh ã‘fiHõiOz =ÚO Œ∞‰õΩ fã∞‰õΩ"≥àÏ¡eû#ÉÏ èŒº « D Õâ◊"åã∞ÅO Œi ÃÑ·# LOk. H=ÅO É∫^•úKå~° ^•fi~å =∂„ «"Õ∞ DÕâ◊OÖ’ ã=∂# «fiO, „Ñ*Ï™êfi=∞ºO ™ê èŒº=∞=Ù «∞Ok.

|∞ Œ∞ú_»∞ „Ñ*Ï™êfi=∂ºxfl K«@ì| ŒÌOQÍ J=∞Å∞ JÜÕ∞ºÖÏ K«~°ºÅ∞ fã∞H˘<åfl_»∞.JO Œ∞‰õΩ «# a‰õ∆Ω ãOÑ¶∂xfl P Œ~°≈OQÍ K«∂ÃÑ\Ïì_»∞. a‰õ∆Ω ãOÑ¶∞OÖ’ |∞ Œ∞ú_»∞‰õÄ_® ™ê=∂#º ãÉèí∞º_Õ. J «xH „Ñ ÕºHõ ™ê÷#=∞O@∂ Un ÖË Œ∞. „Ñ*ÏáêÅ#=º=ã÷Ö’ ZÖÏO\ =∂~°∞Ê Õ"åÅ<åfl âßã#ãÉèíÖ’ f~å‡<åÅ∞ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ì J «ºkè‰õΩÅJaè„áêÜ«∞O "Õ∞~°‰õΩ J=∞Å∞ KÕ™êÎ~°∞. D<å\ ãÉèÏ èŒº‰õ∆ΩÅ∞ (ã‘ÊHõ~ü) ™ê è•~°ãÉèí, K«~°Û, x~°‚Ü«∞O, D q è•#=∞O`å |∞ Œ∞Ì_»∞ Ô~O_»∞ "ÕÅ ãO= «û~åÅ „H «O~°∂á⁄OkOz J=∞Å∞ [iÑ≤# q è•#"Õ∞. ÑiáêÅ<å Ñ~°"≥∞ÿ# ÖÏ"å ÕgÅhfl „Ñ[ÅÉèÏ+Ö’<Õ #_çKÕq.

„ã‘ÎÅ∞ Ãã· «O ÑÙ~°∞+µÅ`À ã=∂#=∞x "≥Ú Œ@ "åkOz, É’kèOzOk |∞ Œ∞ú_Õ.„ã‘ÎÅ‰õΩ „Ñ ÕºHõOQÍ ãOÑ¶∞O xi‡OzOk |∞ Œ∞Ì_Õ. H™ê Q“ «q∞, ã∞=∞OQÆà◊, ã∞*Ï «aHõ∆QÍx ‰õΩ=∂Ô~Î J~Ú# HÍÑ, ™ê„=∂\ò Jâ’H± K«„Hõ=iÎ ‰õΩ=∂Ô~Î J~Ú# ãOÑ¶∞q∞„ «- WÖÏ ZO Œ~À „ã‘ÎÅ∞ a‰õ∆Ω=ÙÅ∞QÍ =∂i Jáê~° *Ï#=Ú#∞ ãOáêkOz ÑÙ~°∞+µÅ‰õΩU =∂„ «O fã≤áÈ‰õΩO_® K≥·<å, [áê<£, |~å‡, Éèí∂\Ï<£, NÅOHõ, H˘iÜ«∂, ≥·"å<£,ä•~ÚÖÏO_£ =O\ ÕâßÅÖ’ É∫^•úxfl xÅÉ\Ïì~°∞.

|∞ Œ∞Ìx ~å[H©Ü«∞, Pi÷Hõ q è•<åÅ∞ <Õ_»∞ J «ºO « J#∞ã~°©Ü«∂Å∞. Wq‰õÄ@ ŒO «ã∞ «ÎÖ’ qâ◊nHõiOK«|_®¤~Ú Jà◊q J<Õ „QÍ=∞OÖ’ |∞ Œ∞ú_»∞ ''PHõeHÍ~°OQÍ<Õ Ç≤ÏOã, JâßOu U~°Ê_»∞ «∞O Œ<åfl_»∞. PHõeQ˘#fl"åi<å Œ∞HÀ=_»O „Ñ[ÅJO Œi ÉÏ èŒº « J<åfl_»∞. „ÑÑOK«OÖ’ Z=fi~°∂ PHõe`À LO_»‰õΩO_® K«∂_»@OPÜ«∂ ã=∂*ÏÅ ÉÏ èŒº «—— J<åfl_»∞.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 21

~å[ºáêÅ#Ö’ Pi÷Hõ q è•#O QÆ∞iOz |∞ Œ∞Ì_»∞ HÀãÅ ~åA J~Ú# ~å*Ï„Ñ¿ã# l «∞Î#‰õΩ WÖÏ É’kèOKå_»∞. ''<Õ~°ã∞ÎÅ#∞, ÉÏkèOK«_»O ÖË • LifÜ«∞_»O^•fi~å <Õ~åÅ∞ JO «O HÍ=Ù, ~å[ºOÖ’x „Ñu áœ~°∞_çH© Pi÷Hõ Ñ~°"≥∞ÿ# ~°Hõ∆ U~åÊ@∞KÕÜ«∂e. „Ñu XHõ iH r=<Àáêkè HõeÊOKåe. =º=™êÜ«∞ ^•~°∞Å∞ ã=∂*ÏxHJ=ã~°"≥∞ÿ#O « PÇ~° è•<åºÅ∞ JOkOK«QÆÅQÍe. =$ Œ∞úÅ‰õÄ r=# Éèí$u HõeÊOKåe.¿Ñ ŒÅ~Ú# "åiÃÑ· Ñ#∞flÅ∞ qkèOK«~å Œ∞. HÍi‡‰õΩÅ∞, Hõ~°¬‰õΩÅÃÑ· ZÖÏO\ XuÎ_ç,Jz"Õ « K«~°ºÅ∞ [~°∞Ñ~å Œ∞. Z=iH U =$uÎÃÑ· PãHÎQÆÅ^À "åiH P =$uÎÖ’tHõ∆ U~åÊ@∞ KÕÜ«∂e. ~å*ÏºkèHÍ~åxfl <≥i¿Ñ"å~°∞, P_»O|~åÅ‰õÄ, qÅ™êÅ‰õÄ^Œ∂~°OQÍ LO_ç Ju™ê^è•~° rq`åxfl QÆ_»∞Ñ¨Ù`«∂ P^Œ~°≈=O`«"≥∞ÿ# r=<åxflH˘#™êyOKåe. <åÜ«∞‰õΩ_»<Õ"å_»∞ _»|∞ƒÅ∞ HÍ‰õΩO_® „Ñ[Å =∞#fl# ãOáêkOKåe.P q èŒOQÍ „Ñ[Å∞ «=∞#∞ P Œ~°≈OQÍ fã∞‰õΩ<ÕÖÏ KÕÜ«∂e——. WOHÍ q Õj ãO|O è•ÅQÆ∞iOz |∞ Œ∞Ì_»∞ „Ñ¿ã# l «∞Î#‰õΩ WÖÏ É’kèOKå_»∞. ''á⁄~°∞QÆ∞~å[ºO ¿Ñ ŒiHõOÖ’JxtÛ « ~°Hõ∆Ö’ =ÙO_»QÍ h ~å[ºO, ã∞ãOÑ#flO ã∞~°H∆ «OQÍ LO_» Œ∞. h W~°∞QÆ∞

''É∫ Œ∞Ì_»∞ U ÑÙãÎHÍxHÀ, =ºHÎHÀ ÉÏxã HÍ Œ∞. |∞ Œ∞ú_çx PK«iOK«_»=∞O>Ë,«# PÖ’K«#, ¿ãfiK«Û#∞ = Œ∞Å∞HÀ=_»O HÍ Œ∞.

|∞ Œ∞úx =∂~°æOÖ’ ¿ãfiK«ÛQÍ PÖ’zOz *Ï# „ÑÑÓ~°∞‚_≥· å<Õ =∞~À |∞ Œ∞Ì_»∞HÍ=K«∞Û. «# ãfiO « PÖ’K«#`À ¿ãfiK«ÛQÍ ™ê èŒ# KÕã≤, *Ï# ã=∂áê~°# KÕã≤|∞ Œú åfixfl á⁄O Œ=K«∞Û. |∞ Œ∞úÅ∞ HÍQÆÅ ™ê=∞~°úºO JO ŒiÖ’ =Ù#flk.——

– <å~° Œ =∞Ç¨ ä≥~å

- |Çï[# ÔH~°\ÏÅ∞ – JHÀì|~ü 2006,¿ãfiKåÛÖ’K«# – #=O|~ü, 2006,

™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O – #=O|~ü, 2006

á⁄~°∞QÆ∞ ~å*ÏºÅ∞ Hõeã≤ XHõ ã Œ=QÍÇÏ#‰õΩ ~åQÆey#ÑC_Õ JO ŒiH© ã∞YâßO «∞Å∞Åaè™êÎ~Ú. h ~å[ºOÖ’x „Ñ[Å Ñ@¡h=Ù „¿Ñ=∞ EÑ≤#>Ë¡, h á⁄~°∞QÆ∞ ~å*ÏºÅ„Ñ[ÅÑ@¡ h=Ù „¿Ñ=∞ K«∂áêe——. WÖÏ U ~°OQÆOÖ’ K«∂ã≤<å |∞ Œ∞Ìx É’ èŒ#Å∞,<Õ_»∞ D ÕâßxH J «ºO « P=â◊ºHÍÅ∞. „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ =∞#∞"å Œ Œ∞~å‡~°∞æÅ Éè∫uHõ™êOã¯$uHõ ^•_»∞Å`À D Õâ◊OÖ’ ÑÓiÎQÍ JO «iOz# É∫^•úxfl uiy JOkOz#É’kèã «fi ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~ü •iÖ’ #_»=_»O HõO>Ë D ÕâßxH =∞~À QÆ «ºO «~°OÖË Œ∞. [QÆ<åfl äŒ ~° èŒK«„HÍÅ HO Œ #ey <åâ◊#O J=Ù «∞#fl D Õâ◊ „Ñ[Å‰õΩ É∫ Œú"Õ∞q=ÚHÎ =∂~°æO.

Œo ü P"å*ò22

™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O – <Õ\ ™ê=∂lHõ J=ã~°O=ÚO Œ∞QÍ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O =∞# Õâ◊OÖ’ J=∞Å∞HÍ=_»O ÖË Œ<Õ q+Ü«∂xfl

=∞#O J~°÷O KÕã∞‰õΩO>Ë, J ÕO\’ É’ èŒÑ_»∞ «∞Ok. ã=∂[OÖ’x Jxfl ã=¸ÇÅ∞™ê=∂lHõ, ~å[H©Ü«∞, Pi÷Hõ, ™êOã¯$uHõ ~°OQÍÖ’¡ ã=∂#`åfixfl J#∞ÉèíqOK«_»"Õ∞™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O. WÖÏO\ ã≤÷uH =∞# Õâ◊O KÕ~åÅO>Ë WOHÍ KåÖÏ Œ∂~°O„ÑÜ«∂OK«=Åã≤ LOk. Jk Hõ#∞K«∂ÑÙ "Õ∞~°Ö’ HõxÑ≤OK«_»O ÖË Œ∞ ‰õÄ_® !ZO Œ∞HõO>Ë Jxfl ~°OQÍÖ’¡ ^ÀÑ≤_ç, Jz"Õ «, Jã=∂# «Å∞ J=∞Å∞ J=Ù «∞#fl=∞# Õâ◊OÖ’ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∂xfl ™êkèOKÕO Œ∞‰õΩ [~°∞QÆ∞ «∞#fl „ÑÜ«∞`åflÅ∞ H=ÅOÉÏkè «∞Å #∞O_Õ HÍx, áêÅ‰õΩÅ #∞O_ç [~°QÆ_»OÖË Œ∞. ÃÑ·QÍ D Ñ‘_ç «∞Å, JK«|_ç#,ÉÏkè « ã=¸ÇÅ #∞O_ç =ã∞Î#fl ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O _ç=∂O_£#∞ Jz"Õ¿ãHÍ~°º„Hõ=∞O, |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ, ~°ÇÏãºOQÍ [~°∞QÆ∞ «∂<Õ LOk HÍ|\ì.

D Õâ◊ ã=∂[O ‰õΩÖÏÅ ã=¸ÇÏO. WHõ _ç „Ñ[Å#∞ ‰õΩÅ=º=ã÷ P~°º,"≥·â◊º, Hõ∆„uÜ«∞, â◊¥„ Œ∞Å∞QÍ qÉèílOzOk. WO Œ∞Ö’ P~°∞ºÅ∞ Õ=ÙxH© q∞QÆ åã=∂*ÏxH ãO è•#Hõ~°ÎÅ∞QÍ LO\Ï~°∞. q∞QÆ å =¸_»∞ =~å‚Å∞ P~°º „ÉÏÇÏ‡∞Å‰õΩ¿ã= KÕÜ«∞_®xH ÑÙ\ì<å~Ú. "≥·â◊º =~°‚O "åºáê~°O KÕÜ«∂e. Hõ∆„uÜ«∞ =~°‚O ~å[º~°Hõ∆, Ü«Ú^•ÌÅ∞ KÕÜ«∂e. WHõ <åÅ∞QÆ= =~°‚O J~Ú# â◊¥„ Œ∞Å∞ ÃÑ· =¸_»∞=~å‚Å‰õΩ HÍ=eû# J=ã~åÅ∞ f~°∞Û «∂ Éè∫uHõ „â◊=∞‰õΩ =∂„ «"Õ∞ Ñiq∞ «O HÍ"åe.Wk =∞# Õâ◊ ÃÇ·ÏO Œ=hu. Wk =∞#∞=<Õ XHõ Œ∞~å‡~°∞æ_»∞ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ì nxH ≥·=`åfixfl‰õÄ_® PáêkOK«_»O`À D qÉèí[# ÃÑ·H HõxÑ≤OK«‰õΩO_® L<åfl, JO ŒiÖ’ ãr=OQÍLO_ç «# qHõ$ « ãfiÉèÏ=O`À Jxfl ~°HÍÅ ÑÙ~ÀQÆux J_»∞¤‰õΩO@∂<Õ LOk. H˘O «=∞OkãfiO « =∞#∞+µÅ#∞ JO@~åx "åà◊√§QÍ KÕã≤ "åix Ñâ◊√=ÙÅ Hõ#fl Ç‘Ï#OQÍ K«∂ã≤OkD ãOã¯$ Õ. giH q Œº#∞, ‰õÄ_»∞, QÆ∞_»¤Å#∂ x~åHõiOzOk. Õâ◊OÖ’ Jxfl~°HÍÅ Jã=∂# «Å ÃÑ~°∞QÆ∞ ŒÅ‰õΩ HÍ~°"≥∞ÿ#n W Õ ãOã¯$u. JO Œ∞H JOÉË Œ ~üD Õâ◊ ã=∂*Ïxfl ''XHõ JO «ã∞Î #∞O_ç =∞~˘Hõ JO «ã∞Î‰õΩ "≥∞@∞¡ÖËx <åÅ∞QÆ∞

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 23

JO «ã∞ÎÅ Éèí=#O—— QÍ x~°fizOKå_»∞. ÑÙ>Ëì „Ñu"å_»∞ U^À XHõ ‰õΩÅOÖ’ ÑÙ\ÏìeûO ÕP ‰õΩÖÏxfl |\ì J «x =ºHÎ «fi=Ú JOK«<å Hõ@ì|_»∞ «∞Ok. P =ºHÎ P ‰õΩÅOqÅ∞=Å`À<Õ ÃÑ~°QÆ_»O, P ‰õΩÅO qÅ∞=Ö’<Õ „| «Hõ_»O, P ‰õΩÅO qÅ∞=Å`À<ÕKå=_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. JãÅ∞ q+Ü«∞O Uq∞@O>Ë D ‰õΩÅ ãOã¯$u H˘O ŒixJO@~åx"å~°∞QÍ „ÑHõ\Oz, J==∂xOz =∞iH˘O «=∞Okx Éèí∂Ö’Hõã∞~°∞Å∞QÍ„ÑHõ\OzOk. J„QÆ‰õΩÖÏÅ‰õΩ "åi ‰õΩÅO Q“~°"åhfl, ãOÑ Œh, JkèHÍ~åhfl W¿ãÎJ_»∞QÆ∞ ‰õΩÖÏÅx "Õ^Œ#Å‰õÄ, J<åºÜ«∂Å‰õÄ, J`åºKå~åÅ‰õÄ, Ç¨Ï`«ºÅ‰õÄQÆ∞iKÕã∞Î#flk. Wk =∞# Õâ◊OÖ’x =~°Î=∂# "åãÎ= Ñiã≤÷u. WHõ =∞#O Zxflã≤ •úO`åÅ∞ =∂\Ï¡_ç<å, D Jã=∂#`åfiÅ ‰õΩÅ ãOã¯$ux =∞izáÈ‰õÄ_» Œ∞.ã=∂# «fiO HÀãO áÈ~å_»∞ «∞#fl "åà◊¡‰õΩ D Jã=∂# «Å ãOã¯$ Õ "≥Ú Œ\ â◊„ «∞=ÙQÍLO@∞Ok. JÖÏ ÖË#@¡~Ú Õ P áÈ~å\ÏÅÖ’ Ö’ÑO L#fl@∞¡ ÖHõ . ZO « Q˘ÑÊã≤ •úO «=∞~Ú<å PK«~°‰õΩ =KÕÛ ãiH© ‰õΩÅ=º=ã÷ „áê|ÖÏºxH QÆ∞i J~Ú Õ,Jk J#∞‰õΩ#fl ÅH∆ÍºÅ#∞ ™êkèOK« ÖË Œ∞. nxH =∞Oz L^•ÇÏ~° =∞# Õâ◊ =∂i¯ûã∞ìÖË.

D Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ# ‰õΩÅ=º=ã÷‰õÄ, Jã=∂# «Å‰õÄ =ºu~HõOQÍ D ‰õΩÅO ÑÙ\ì#ÑÙ_Õ‰õΩÅ=ºu~Hõ L Œº=∞O ÑÙ\ìOk, Jk ‰õΩÖÏxH PáêkOz# ≥·=`åfixfl „ÑtflOK«_»O`À,x~åHõiOK«_»O`À "≥Ú ŒÅ~ÚOk. Éè∫uHõ"å Œ∞Å~Ú# Kå~åfi‰õΩÅ`À „áê~°OÉèí=∞~Ú#D L Œº=∞O J<ÕHõ Œâ◊Ö’¡ J<ÕHõ ~°∂áêÅ#∞ ãO «iOK«∞‰õΩO@∂ <Õ\H© ãr=OQÍã=∂# «fiO H˘~°‰õÄ «ÅÑ_»∞ «∂<Õ LOk. J~Ú Õ l «∞ÎÅ=∂i „ÉÏÇÏ‡ ÃÇ·ÏO Œ=ãOã¯$u D áÈ~å\Ïxfl „Ñu ãO Œ~°ƒùOÖ’#∂ ^•~°∞OQÍ JO «"≥ÚOkOK«_»"≥∂,ÖË • «#Ö’ qb#O KÕã∞HÀ=_»"≥∂ [~°∞QÆ∞ «∂ =ã∞ÎOk. |∞ Œ∞ú_çx q+µ‚=Ù Ñ ŒH˘O_»=J=`å~°OQÍ „ÑKå~°O KÕÜ«∞_»O, JOÉË Œ ~üx ÉÏÖò ä•Hõ~ L «Î=∞ „ÉÏÇÏ‡∞_»∞QÍ„ÑHõ\OK«_»O, a.*.Ñ≤H K≥Ok# q#Üü∞Hõ\Ü«∂~ü, JOÉË Œ ~üx =Úã≤¡O =ºu~HQÍJaè=i‚OK«_»O D ‰õΩ„@Ö’ ÉèÏQÆ"Õ∞.

ã=∂# «fiO HÀãO Kå~åfi‰õΩÅ`À "≥Ú ŒÅ~Ú# ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ áÈ~å@O,Q“ «=∞|∞ Œ∞ú_ç HÍÖÏxH =KÕÛãiH ~°∂ÑO =∂iOk. Éè∫uHõ"å Œ"Õ∞ ÑÙ<åkQÍ áÈ~å_ç#"å~°∞ Kå~åfi‰õΩÖ· Õ |∞ Œ∞ú_»∞ «# áÈ~å\ÏxH =∞ èÕº =∂~åæxfl Éèí∂q∞Hõ KÕã∞‰õΩ<åfl_»∞≥·=`åfixfl QÆ∂iÛ K«~°Û KÕÜ«∞_®xH Ãã· «O |∞ Œ∞ú_»∞ JOwHõiOK«ÖË Œ∞. =∂#=Ù_çx

HO„ ŒOQÍ KÕã∞H˘x =∂#= „âıÜ«∞¿ãû Ñ~°=∂=kQÍ ™êy# Q“ «=∞ |∞ Œ∞ú_ç áÈ~å@O,‰õΩÅ JO@~åx «#O, „ã‘Î Jz"Õ «, ÉÏxã`åfiÅ‰õΩ Q˘_»¤eÃÑ@∞ì. „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞Jã=∂# «Å ãOã¯$uÃÑ· u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ *O_® ZQÆ∞~°"Õã≤# |∞ Œ∞ú_çx „ÉÏÇÏ‡∞Å∞JÑC_»∞ J<ÕHõ xO ŒÅ‰õÄ, J==∂<åÅ‰õÄ, QÆ∞iKÕ¿ãO Œ∞‰õΩ „ÑÜ«∞uflOKå~°∞. « Œ#O «~°O

Œo ü P"å*ò24

Q“ «=∞ |∞ Œ∞ú_çÃÑ· J<ÕHõ J"å‰õΩÅ∞ K«"å‰õΩÅ∞, Hõ@∞ìHõ äŒÅ∞ „ÑKå~°O KÕã≤, É∫^•ÌxflÉè∫uHõOQÍ, ™êOã¯$uHõOQÍ Õâ◊OÖ’ ÖË‰õΩO_® KÕÜ«∞QÆeyOk „ÉÏÇÏ‡ ãOã¯$u.HÍh 1956Ö’ JOÉË Œ ~ü èŒ=∞‡nHõ∆ À =∞m§ É∫ ŒúO zQÆ∞iOzOk.

|∞ Œ∞Ìx «~åfi « D ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ L Œº=∞O ÉèíHÎ"å Œ ~°OQÆOÖ’ H˘#™êyOk.H~°à◊Ö’ <å~åÜ«∞QÆ∞~°∞, Hõ~å‚@HõÖ’ |ã"Õâ◊fi~°∞_»∞, PO„ èŒ„Ñ ÕâòÖ’ áÈ «∞Å∂i g~°„|ÇÏ‡O,Hõc~ü ÖÏO\ ÉèíHÎ"å Œ L Œº=∞HÍ~°∞Å∞ ‰õÄ_® JO Œ~°∂ ã=∂#=∞<Õ q+Ü«∂xflqãÎ$ «OQÍ „ÑKå~°O KÕâß~°∞. H~°à◊Ö’x N <å~åÜ«∞QÆ∞~°∞, JO@~åx"åix QÆ∞_çH~åhÜ«∞x J„QÆ‰õΩÖÏÅ#∞ ZkiOz JO@~åx"åiH „Ñ ÕºHõ QÆ∞_»∞Å#∞ Hõ\ìOKå_»∞.WÖÏO\˜q `å`å¯eHõ LÑ¨â◊=∞#"Õ∞ HÍh âßâ◊fi`« Ñïëê¯~°O HÍ^Œ∞. >ˇÿá¶ê~Ú_£"åºkè„QÆã∞Î_»∞ J#flO uO>Ë HõeQ ãO «$Ñ≤Î ZÖÏO\^À JO@~åx"åiH QÆ∞_»∞Å∞Hõ\ìOK«_»O ‰õÄ_® JÖÏO\ Õ. HÍh J„QÆ‰õΩÖ „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ Œ∞~°ÇÏOHÍ~åxfl ZkiOz,„Ñ`åº=∂flÜ«∂xfl „Ñ"Õâ◊ÃÑ@ì_®xfl «ÑÊHõ ã‘fiHõiOK«=eûO Õ. ZO Œ∞HõO>Ë JÑÊ\K≥· «#º™ê÷~Ú Jk. WHõ =∞# PO„ èŒ„Ñ ÕâòÖ’x áÈ «∞Å∂i g~°„|ÇÏ‡O J~Ú Õ XHõ=∂kQÆ HõHõ #flh, XHõ Œ∂ Õ‰õΩÅ ã≤ ŒÌÑÊh "≥O@ É@∞ìH˘x T~°∂~å u~°∞QÆ∞ «∂„ÑKå~°O KÕâß_»∞. HÍh D ÉèíHÎ"å Œ L Œº=∞O ÅHõ∆º™ê èŒ#Ö’ qÑ¶ÅO J~ÚOk. N<å~åÜ«∞QÆ∞~°∞, áÈ «∞Å∂i g~°„|ÇÏ‡O K«∞@∂ì <Õ_»∞ „ÉÏÇÏ‡ ÑÙ~ÀÇ≤Ï «∞Å∞ KÕi"åiH J Œ∞ƒù åÅ∞ JO@QÆ\ì „ÑKå~°O KÕã∂Î, JãÅ∞ ÅHõ∆º=∞~Ú# ''JO Œ~°∂ ã=∂#=∞<Õ——q+Ü«∂xfl „ÑHõ #É\ì "åix J=`å~° ÑÙ~°∞+µÅ∞QÍ „Ñ[ÅKÕ #q∞‡Oz, "åiHQÆ∞_»∞Å∞ Hõ\ìOz, „| «∞‰õΩ ≥~°∞=Ù HÍ~°ºHõÖÏáêÅ‰õÄ ky, ™ê=∂#º [<åxfl "≥∂ãOKÕã∞Î<åfl~°∞. PO„ èŒ„Ñ ÕâòÖ’ „Ñ*ÏHõq "Õ=∞# «# Ñ Œº ~°K«#Å •fi~å Jã=∂# «Å„ÉÏÇÏ‡ ãOã¯$ux ZO_»QÆ\Ïì_»∞. nx`À „ÉÏÇÏ‡∞Å∞ "Õ=∞#ÃÑ· xO ŒÅ∞"Õã≤PÜ«∞# ~°K«#Å#∞ «QÆ∞ÅÉˇ\Ïì~°∞. ã≤.Ñ≤. „É∫<£ J<Õ POˆQ¡Ü«Ú_»∞ "≥Å∞QÆ∞Ö’H˜fã∞‰õΩ~å#@¡~Ú Õ "Õ=∞# D «~åxH ÑiK«Ü«∞O JÜÕ∞º"å_Õ HÍ Œ∞.

Kå~åfi‰õΩÅ Éè∫uHõ"å ŒOQÍ, Q“ «=∞|∞ Œ∞ú_ç =∞ èÕº"å ŒOQÍ ÉèíHÎ"å Œ L Œº=∞HÍ~°∞ÅÉèíHÎ"å ŒOQÍ ™êy# ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ L Œº=∞O «q∞à◊<å_»∞Ö’ <åã≤ÎHõ åfixfl Éèí∂q∞HõQÍKÕã∞H˘#flk. ÃÑiÜ«∂~ü W.q. ~å=∞™êfiq∞ <åÜ«∞Hõ~ü Jã=∂# «Å P~°º „ÉÏÇÏ‡ãOã¯$uH =ºu~HõOQÍ „ •q_» L Œº=∂xfl xi‡OKå_»∞. <åã≤ÎHõ åfixfl ÑÙ<åk KÕã∞‰õΩ#flD L Œº=∞O ^•fi~å ÃÑiÜ«∂~ü, ~å=Ú_ç "≥∞_»Ö’ K≥ÑCÅ ŒO_»Å∞ "Õã≤ =∞„^•ã∞g èŒ∞Ö’¡ Tˆ~yOKå_»∞. Jã¨=∂# «Å Ç≤ÏO Œ∂ ãÖã¨ $u ~°Hõ∆‰õΩ_»∞QÍ ~å=Ú_»∞,â◊O|∂‰õΩ_»∞ "Õ ŒO K«kq#O Œ∞‰õΩ «Å #iH K«Oáê_»∞. ÃÑiÜ«∂~ü xi‡Oz# L Œº=∞O=Å¡<Õ <Õ_»∞ «q∞à◊<å_»∞ ~åROÖ’ „ Œq_» áêsìÅ∞ JkèHÍ~°O KÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞ «∞<åfl~Ú.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 25

Wk x~å‡OÖ’ „ •q_» L Œº=∞OQÍ LO_ç JkèHÍ~åxH ŒQÆæ~° HÍQÍ<Õ D L Œº=∂xH[Ü«∞Åe « ÖÏO\ „ÉÏÇÏ‡∞Å∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ HÍ=_»O ™ê=∂lHõ <åºÜ«∂xfl HÍOH∆OKÕ"åÔ~=iH© q∞OQÆ∞_»∞Ñ_»x q+Ü«∞O.

™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O HÀãO áÈ~å_ç# =∞~À =∞Ç «∞‡_»∞ *’ºu~å=ÙÑÓÖË. 18=â◊ åaúÖ’<Õ „ã‘ÎÅ‰õÄ, Œo «∞Å‰õΩ K« Œ∞=Ù#∞ x~åHõiOz# „ÉÏÇÏ‡ ãOã¯$ux kèHõ iOz^Œo`«∞Å‰õÄ „ã‘ÎÅ‰õÄ „Ñ¨`ÕºHõ áê~î°âßÅÅ∞ „áê~°OaèOKå_»∞. `«# ÉèÏ~°º J~Ú#™êq„fÉÏ~ÚH K« Œ∞=Ù <ÕiÊOz ÉèÏ~° « Õâ◊OÖ’<Õ "≥Ú@ì"≥Ú Œ\ =∞Ç≤ÏàÏ \©K«~°∞QÍfiÛk^•Ì_»∞. ÑÓÖË `å#∞ ™ê÷Ñ≤Oz# 'ã «ºâ’ èŒH± ã=∂*ò— J<Õ ãOã÷ ^•fi~å Dq^•º "åºÑ≤Î HÍ~°º„Hõ=∂xfl H˘#™êyOKå_»∞. J„QÆ‰õΩÖÏÅ ^Ò~°<åºÅ‰õΩ =ºu~HõOQÍáÈ~å_ç<å_»∞. K« Œ∞=ÙÅ «e¡ ã~°ãfiuQÍ „ÉÏÇÏ‡ Ç≤ÏO Œ∂ ãOã¯$u „ÑKå~°O KÕã∞ÎOk.HÍh ã~°ãfiuH K« Œ∞=Ù~å Œ∞. P"≥∞ U XHõ iH© K« Œ∞=Ù K≥ÑÊÖË Œ∞. HÍh ™êq„fÉÏ~Ú"ÕÖÏk =∞OkH q^•º É’ èŒ# KÕã≤# "≥Ú@ì"≥Ú Œ\ ÉèÏ~°fÜ«∞ =∞Ç≤ÏàÏ \©K«~°∞.HÍ=Ù# K« Œ∞=ÙÅ «e¡ ™êq„fÉÏ~Ú =∂„ «"Õ∞.

™ê=∂lHõ<åºÜ«∞ L Œº=∞=∞O>Ë Jk Jã=∂# «Å ‰õΩÅ =º=ã÷‰õΩ =ºu~Hõ=∞~Ú#L Œº=∞=∞x "Õ~ K≥ÑÊHõ ~°ÖË Œ∞. ™ê=∂lHõ <åºÜ«∂xfl ™êkèOK«_»=∞O>Ë ‰õΩÖÏxfl,‰õΩÅ JO «~åÅ#∞ x~°∂‡eOK«_»"Õ∞. ã=∂[ ãOÑ Œ#∞ ''Z=Ô~O «=∞O^À "åiHJO «——QÍ "å\ÏÅ∞ ÑOK«_»"Õ∞ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O. q=Hõ∆ ÖËx =#~°∞Å ÑOÑ≤©ÜÕ∞™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O. =∞#O WO «=~°‰õΩ K≥ÑC‰õΩ#fl ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ L Œº=∂Åã∂ÊiÎ, „ÑÉèÏ=O, Ñ¶e`åÅ#∞ WzÛ# J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# ãO Œ~°ƒùO 1902Ö’ [iyOk.H˘ÖÏ›ÑÓ~ü ãO™ê÷<åxH ~å[~Ú# Kè«„ «Ñu ™êÇ˙=∞Ç~å*ò «# ~å[ºOÖ’ "≥#∞Hõ|_ç#«~°QÆ «∞Å "åiH 50% i[~fi+#¡#∞ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ì<å_»∞. t"år =∞#∞=∞_»~Ú# Kè«„ «Ñu

™êÇ˙=∞Ç~å*ò q Œº, L^ÀºQÆ ~°OQÍÖ’¡ D i[~fi+#¡#∞ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ì J=∞Å∞[iáê_»∞. Wk D Õâ◊OÖ’ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∂xH PK«~°Ï «‡Hõ ÑÙ<åk.

Jxfl ™ê÷~ÚÅ#∞ •\ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ L Œº=∂xfl ‰õΩÅx~°∂‡Å<å L Œº=∞OQÍã≤ •úOfHõiOz •xH „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ L Œº=∞OQÍ ~°∂ÑÙ ~YÅ xzÛ# =∞Ç"Õ∞ è•q_®II ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~ü. JO Œ∞H JOÉË Œ ~ü «#‰õΩ =ÚQÆ∞æ~°∞ QÆ∞~°∞=ÙÅxK≥ÑÙ å_»∞. "å~°∞ |∞ Œ∞Ì_»∞, Hõc~ü, ÑÓÖË. gi áÈ~å@ "å~°ã «fi"Õ∞ JOÉË Œ ~ü JOkOz#™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ ã≤ •úO « ‰õΩÅx~°∂‡Å<å áÈ~å@O, Kè«„ «Ñu ™êÇï=∞Ç~å*ò„áê~°OaèOz# i[~fi+<£ q è•<åxfl _®II ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË_» ~ü ~å*ÏºOQÆOÖ’á⁄O Œ∞ÑiKå_»∞. JO Œ∞HÀãO J„QÆ‰õΩÅ <åÜ«∞‰õΩÅ`À ~årÖËx áÈ~å@O ™êyOKå_»∞.

Œo ü P"å*ò26

ZO.ÔH. QÍOnè J<Õ J„QÆ‰õΩÅ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ J_»∞¤ «QÆÅ_»O`À ~å[H©Ü«∞ ~°OQÆOÖ’i[~fi+#¡#∞ JOÉË Œ ~ü ™êkèOK«ÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. HÍh q Œº, Láêkè ~°OQÍÖ’¡ i[~fi+<£WÑÙ_»∞ ~å*ÏºOQÆ | Œú"≥∞ÿ# ÇÏ‰õΩ¯QÍ JOÉË Œ ~ü „Ñ™êkOKå_»∞.

~å*ÏºOQÍxfl xi‡OKÕ@ÑÙ_»∞ JOÉË Œ ~ü „áê äŒq∞Hõ ÇÏ‰õΩ¯Å#∞ XHõ Õâ◊O #∞O_ç,P ÕtHõ ã∂„`åÅ#∞ XHõ Õâ◊O #∞O_ç, WOHÍ ~å*ÏºOQÆOÖ’x qq èŒ qÉèÏQÍÅ#∂W «~ «~° ÕâßÅ ~å*ÏºOQÍÅ #∞O_ô ¿ãHõiOKå~°x áê~î°ºÑÙãÎHÍÖ’¡, HÍ¡ãπ~°∂=ÚÖ’¡q^•º~°∞÷Å‰õΩ É’kèã∞Î<åfl~°∞ HÍh JOÉË Œ ~ü =∂@Ö’¡ K≥áêÊÅO>Ë, ~å*ÏºOQÆ x~å‡OJO`å «# =ÚQÆ∞æ~°∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ J~Ú# |∞ Œ∞ú_»∞, Hõc~ü, ÑÓÖËÅ É’ èŒ#Å ™ê~åOâ◊"Õ∞#xÕeÛ K≥áêÊ_»∞. ~å*ÏºOQÍxfl áê~°¡"≥∞O@∞Ö’ „Ñ"Õâ◊ÃÑ_»∞ «∂ P"≥∂kOKÕ ãO Œ~°ƒùOÖ’

=∂\Ï¡_»∞ «∂ ''~å*ÏºOQÆOÖ’ ã=∂# «fiO LOk HÍh, ã=∂[OÖ’ ÖË Œ<åfl_»∞.~å*ÏºOQÆ ÅH∆ÍºÅ∞ <≥~°"Õ~°#@¡~Ú Õ ÀÑ≤_ôH, J<åºÜ«∂Å‰õÄ QÆ∞i J=Ù «∞#fl „Ñ[Å∞D ~å*ÏºOQÍxfl xÅ∞=Ù<å «QÆÖËÜ«∞_®xH "≥#∞HÍ_»~°x ÃÇÏK«ÛiOKå_»∞. D ~å*ÏºOQÆO¿Ñ_» ‰õΩÑÊ g∞ Œ xi‡Oz# ~å[™œ èŒO HÍ~å Œ<åfl_»∞.——

HÍh JOÉË Œ ~ü ÃÇÏK«ÛiOz#@∞ì WHõ _ç „Ñ[Å∞ ~å*ÏºOQÍxfl, =º=ã÷x ‰õÄÖËÛK≥· «#ºOÖ’ ÖË~°∞. JOÉË Œ ~ü K≥Ñ≤Ê#@∞ì [~°QÆ_»O ÖË ≥O Œ∞HõO>Ë WHõ _ç „Ñ[Å∞K≥· «#º ~åÇ≤Ï «ºO`À, ã~°∞Ì‰õΩáÈÜÕ∞ =∞#ãÎ «fiO`À L<åfl~°∞. ÉÏxã‰õΩ å#∞ ÉÏxã#<Õq+Ü«∞O ≥eÜ«∞#O «=~°‰õΩ P ÉÏxã «fiOÖ’<Õ P#O ŒO á⁄O Œ∞ «∞O\Ï_»∞. JÖÏQWHõ _ç „Ñ[Å∞ Hõ~°‡, ÑÙ#~°#‡ ÖÏO\ =∞ «ÉèÏ"åÅ‰õΩ ÉÏxãÖ· L<åfl~°∞. g~°O ŒiH©âß„ã‘ÎÜ«∞ q Œº#OkOz K≥· «#º=O «∞Å#∞ KÕÜ«∂eû# ÉÏ èŒº « „ÑÉèí∞ «fiOÃÑ· LOk.HÍh =∞# Õâ◊OÖ’ q_»∂¤~°OQÍ „ÑÉèí∞ «fi"Õ∞ =¸_è»#=∞‡HÍÅ#∞ „áÈ «ûÇ≤Ïã∂Î LOk.

D q èŒOQÍ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞ L Œº=∂xH "ÕÅ ãO= «û~åÅ K«i„ « LOk.J~Ú<å WOHÍ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O ™êkèOK«|_»ÖË Œ∞. D Õâ◊ ãOÑ Œ, Éèí∂q∞ H˘kÌ=∞Ok |_® "åºáê~°∞Å∞, Éèí∂™êfi=ÚÅ∞, ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ KÕ «∞Ö’¡ HO„nHõ$ «OJ~ÚºOk.

Õâ◊ ãOÑ Œ#O`å «=∞ Éèí=O «∞Å ÑÙ<å Œ∞Ö’¡ ÖË • q Õj ã≤fiãπ ÉÏºO‰õΩÖ’¡^•z# =∞# Õâ◊ ãOÑ#fl =~°æO, ™ê=∂lHõ <åºÜ«∂xH =∂~°æ=∞~Ú# i[~fi+<£ q è•<åxfl=ºu~Hã∞ÎOk. Õâ◊ ãOÑ Œ#∞, JkèHÍ~åxfl «=∞‰õΩ i[~üfi KÕã∞‰õΩ#fl D J„QÆ‰õΩÖÏÅ|_® ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞ „Ñ¨Éèí∞`«fiO #∞O_ç qq^èŒ ãäû_ôÅ∞ á⁄O^Œ∞`«∂ `å=Ú„ÃÑ·"Õ@∞QÍ á¶ÈA ÃÑ_»∞Î<åfl~°∞. HõÔ~O@∞, Éèí∂q∞, ~°ÇÏ^•~°∞Å∞, =Ú_çã~°∞‰õΩ#∞ «‰õΩ¯=^èŒ~°Ö’¡ „Ñ¨Éèí∞`«fiO =^ŒÌ á⁄O^Œ∞`«∂, Ñï„â◊=∞Å∞ ™ê÷Ñ≤Oz "å\˜Ö’ i[ˆ~fi+¨<£Å∞„Ñ"Õâ◊ÃÑ@ì=∞O>Ë L «ÊuÎ Ñ_çáÈ «∞O Œ<Õ '"≥∞i\ò— ("≥Ú~°@∞) ÑÅ∞‰õΩÅ∞ ÑÅ∞‰õΩ «∞<åfl~°∞.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 27

1990 «~åfi « Õâ◊OÖ’ J=∞Å∞ J=Ù «∞#fl ã~°mHõ$ « Pi÷Hõ q è•<åÅ =Å¡„ÑÉèí∞ «fiO áêi„âßq∞Hõ~°OQÍxfl, Láêkè HõÖÊ<å ~°OQÍxfl 90 % =~°‰õΩ „ÃÑ·"Õ@∞Ñ~°OKÕã≤Ok. q Œº, "≥· Œº, L^ÀºQÆ ~°OQÍÖ’¡ [iy# D „ÃÑ·"Õ\©Hõ~° ÃÑ ŒÌ ‰õΩ„@. J_»∞QÆ∞‰õΩÖÏÅ „Ñ[Å#∞ Jxfl J=HÍâßÅ‰õÄ Œ∂~°O KÕÜ«∞_»"Õ∞ D „ÃÑ·"Õ\©Hõ~°Ö’ L#fl"≥∂ãO, ZO Œ∞HõO>Ë WHõ _» i[~fi+<£ q è•<åxfl áê\OK«~°∞.

HÍ|\ì, „ÃÑ·"Õ@∞~°OQÆOÖ’ i[~fi+#∞¡ J=∞Å∞ KÕÜ«∞_»"Õ∞ <Õ\ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O.D Õâ◊ =#~°∞Å#∂, D Õâ◊ ãOÑ Œ#∂ LÑÜ≥∂yOK«∞H˘x Ñi„â◊=∞Å∞ ™ê÷Ñ≤OzD Õâ◊ ~å*ÏºOQÍxfl áê\OK«_®xH J„QÆ‰õΩÅ áêi„âßq∞Hõ "Õ «ÎÅ∞ =ÚO Œ∞‰õΩ ~å=_»OÖË Œ∞. PO„ èŒ„Ñ Õâò ÔQl\ò „ÑHÍ~°O Zãπ.ã≤Ö’¡ 60 LÑ ‰õΩÖÏÅ∞<åfl~Ú. HÍh "åãÎ=OQÍ40 =~°‰õΩ =∂„`«"Õ∞ L<åfl~Ú. JO>Ë ^•^•Ñ¨Ù 20 =~°‰õÄ LÑ¨‰õΩÖÏÅ∞Hõ#∞=∞~°∞QÆÜ«∂º~Ú. XHõ <åQÆiHõ ã=∂[O #∞O_ç H˘xfl ã=¸ÇÅ∞ P~°Î<å^•Å`ÀJO «iOz áÈ=_»O ZO « =∂„ «O <åºÜ«∞O HÍ Œ∞. HÍ=Ù# ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞OHÀ~°∞‰õΩ<Õ "å~°O Œ~°∂ <Õ_»∞ „ÃÑ·"Õ@∞~°OQÆOÖ’ i[~fi+#¡ H˘~°‰õΩ L Œºq∞OKåe.J_»∞QÆ∞ ‰õΩÖÏÅ‰õΩ ~å*ÏºkèHÍ~°O ^•fi~å =∂„ «"Õ∞ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O ™ê èŒº=∞<Õq+Ü«∞O W\©=Å „Ñu ãO Œ~°ƒùOÖ’#∂ |∞∞A==Ù «∞#flk.

– ''¿ãfiKåÛùÖ’K«#—— =∂ã¨ Ñ¨„uHõ[#=i 2007

Œo ü P"å*ò28

„ ÃÑ·"Õ@∞ ~°OQÆOÖ’ i[ˆ~fi+¨#∞¡, =Úã≤¡Oi[ˆ~fi+¨#∞¡ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞OÖ’ ÉèÏQÆ"Õ∞

Œo « |Çï[# q^•º=O «∞Å∞, Ü«Ú=‰õΩÅ∞, QÆ « 10 ãO= «û~åÅ∞QÍ „ÃÑ·"Õ@∞~°OQÆOÖ’ i[~fi+#¡ÔH· PO^Àà◊# KÕã∂Î Z Œ∞~°∞K«∂ã∞Î<åfl~°∞. =Úã≤¡OÅ∞ i[~fi+#¡H˘~°‰õΩ PO Àà◊# KÕã∞Î<åfl~°∞. Jq JOn JO ŒHõ=ÚO Õ •xfl J_»∞¤HÀ=_®xH „ÑÜ«∞`åflÅ∞,=ºu~Hõ ãg∞Hõ~°Å∂ ™êQÆ∞ «∞<åfl~Ú. D Ñiã≤÷ «∞Ö’¡ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O HÀãOL Œºq∞ã∞Î#fl "å~°O Œ~°∂ HÍ~åºK«~°‰õΩ ÑÓ#∞HÀ"åe.

59 ãO= «û~åÅ∞QÍ =∞# Õâ◊OÖ’x J„QÆ‰õΩÅ áêÅ‰õΩÅ∞ ~å[º"Õ∞Å∞ «∞<åfl~°∞.#∂\H 85 âß «OQÍ =Ù#fl „âßq∞Hõ „Ñ[Ö·# Œo « |Çï[#∞Å‰õΩ D Õâ◊ ãOÑ ŒÖ’,ÑiáêÅ#Ö’ ZÖÏO\ ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO ÅaèOK«ÖË Œ∞. JO\~åx «#O, ‰õΩÅ q=Hõ∆ «,¿Ñ ŒiHõO, „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ ‰õΩÅ=$ «∞ÎÅ∞ H˘#™êQÆ∞ «∞#flq. ÑÓÖË, JOÉË Œ ~ü «k «~°™êOÑ¶≤∞Hõ qÑ¡=HÍ~°∞Å áÈ~å@ Ñ¶e «OQÍ ÅaèOz# i[~fi+#¡ =Å¡ HÀ^ÀÌ Q˘ÑÊ L^ÀºQÍÅ∞„ÑÉèí∞ «fi, áêi„âßq∞Hõ, ÑiáêÅ# ~°OQÍÖ’¡ ÅaèOz, H˘kÌ=∞Ok Pi÷HõOQÍ ãfi «O„ «OQÍ„| «HõQÆÅ∞QÆ∞ «∞<åfl, <Õ\H© g~°∞ Ãã· «O q=Hõ∆#∞ Z Œ∞~˘¯O@∞<åfl~°∞. q Œº, Pi÷Hõã¨fi`«O„`«`« =Å¡ á⁄Ok# K≥·`«#ºO`À P`«‡Q“~°=O „Ñ¨^Œi≈Oz#Ñ¨C_»ÖÏ¡ ^Œo`«|Çï[#∞ÅÃÑ· HÍ~°OKÕ_»∞, h~°∞H˘O_», K«∞O_»∂~°∞, HõÅfiHÀÖò Ñ¶∞@#Å∞, x#flQÍHõ"≥Ú#fl "≥∞ ŒH± lÖÏ¡ JÖÏ¡ÑÓ~üÖ’ ÉËQÆi «∞HÍ~°O QÆ∞_çÖ’ >OHÍÜ«∞ H˘\ì#O Œ∞‰õΩQÍ#∞ J„QÆ‰õΩÖÏÅ "åi HÍà◊√§ "≥ÚHõ x~åHõiOz#O Œ∞‰õΩ WOHÍ WÖÏ ^•_»∞Å∞[~°∞QÆ∞ «∂<Õ L<åfl~Ú. JO ÕQÍHõ D 85 âß «O „âßq∞Hõ ‰õΩÖÏÅ∞, qq èŒ ~°HÍÅq^•º, L^ÀºQÍÖ’¡ i[~fi+#∞¡, W «~° ™œHõ~åºÅ∞ HõeÊOK«_»O J„QÆ‰õΩÖÏÅ∞, ãOÑ¶∞Ñi"å~ü â◊‰õΩÎÅ∞ ãÇ≤ÏOK«_»O ÖË Œ∞. i[~fi+<£ 50 ãOII ~åÅ∞ •\<å HõeÊã∞Î<åfl~°x,"å\x fã≤"ÕÜ«∂Åx _ç=∂O_£ KÕã∞Î<åfl~°∞. a*Ñ≤, ãOÑ¶π∞ Ñi"å~üÅ∞ ‰õΩÅO „áêuÑkHõÃÑ·i[~fi+#∞¡ ã=∂*Ïxfl pÅ∞™êÎÜ«∞x Pi÷Hõ „áêuÑkHõÃÑ· i[~fi+#∞¡ HÍ"åÅO@∂

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 29

~ÚOHÍ =∞#∞ èŒ~å‡xfl áê\ã∂Î<Õ =Ù<åfl~°∞. J„QÆ‰õΩÅ "Õ∞ è•=ÙÅ Œ$+≤ìÖ’ Œo «∞Å∞„ÑuÉèíÖËx "åiQÍ z„uOK«|_»∞ «∞<åfl~°∞. giÃÑ· •_»∞Å∞ KÕã∞Î<åfl~°∞. ã=∂[OÖ’xJ„QÆ‰õΩÅ ÉèÏ=*ÏÅO gix J<ÕHõ q è•Å∞QÍ Dã_çOK«∞H˘O@∞O>Ë, J„QÆ‰õΩÅ áêÅ‰õΩÅ∞i[~fi+<£ÅH =ÚÑC ≥KÕÛ q è•<åefl J#∞ãiOz, Zãπ.ã≤, Zãπ.\, a.ã≤Å‰õΩ P èŒ∞xHõq Œº, L^ÀºQÍÅ∞, x~åHõiOK«_»O H˘#™êQÆ∞ «∞#flk.

„ÃÑ·"Õ\©Hõ~° – Œo « |Çï[#∞Å‰õΩ q^•º L^ÀºQÍ=HÍâßÅ x~åHõ~°

Ñ≤.q. #~°ã≤OÇ~å=Ù 1991Ö’ Pi÷Hõ ãOã¯~°Å#∞ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\Ïì_»∞. nxÖ’ÉèÏQÆOQÍ „ÑÉèí∞ «fi Ñi„â◊=∞Å#∞ „ÃÑ·"Õ\©HõiOKå~°∞. |_≥\ò Ö’@∞ ¿Ñ~°∞`À „ÑÉèí∞ «fiÑiáêÅ<å ~°OQÆOÖ’ =Ù#fl MÏm L^ÀºQÍÅ ÉèísÎ PÑ≤"Õ™ê~°∞. Ñe «OQÍ ~åROÖ’ÅHõ∆ L^ÀºQÍÅ∞ MÏmQÍ L<åfl~Ú. =∞~À ÅHõ∆ ÉÏºH±ÖÏQ∑ áÈã∞ìÅ∞ MÏmQÍ L<åfl~Ú.nx «~°∞"å « JkèHÍ~°OÖ’H =zÛ# Z<£._ç.Z „ÑÉèí∞ «fiO Ô~O_À Œâ◊ Pi÷Hõ ãOã¯~°Å#∞≥zÛOk. J<ÕHõ „ÑÉèí∞ «fi~°OQÆ ãOã÷Å#∞ Jq∞‡"ÕÜ«∞_®xH Z#fl_»∂ÖËx q èŒOQÍŒo « =ºu~Hõ =∞#∞"åk J~°∞üâ∫i <åÜ«∞Hõ «fiOÖ’ ÃÑ@∞ì|_»∞Å LÑãOÇÏ~°Å

âßY#∞ ã$+≤ìOz, J<ÕHõ Ñi„â◊=∞Å#∞ „ÃÑ·"Õ\ò~°OQÍxH JÑÊyOKå~°∞. "å*ò¿Ñ~Ú„Ñ¨Éèí∞ «fiO Ñï„â◊=∞Å∞ ™ê÷Ñ≤OK« Œx, =∂Ô~¯\ò â◊‰õΩÎÅ‰õΩ ãÖ è•#Hõ~°ÎQÍ =∂„ «"Õ∞ÑxKÕã∞ÎO Œx „ÑHõ\Oz Láêkè, L ÀºQÍÅ∞ HõeÊOK«_»O „ÃÑ·"Õ@∞ ~°OQÍxH JÑÊyOKå~°∞.JO ÕQÍHõ ÅHõ∆ÖÏk =∞OkH Láêkè HõeÊã∞Î#fl ÉÏºOHOQ∑, cè=∂~°OQÆO, >eHõ=¸ºxH+<£û,áœ~° q=∂#Ü«∂# âßYÅ#∞ „ÃÑ·"Õ@∞ ãOã÷Å‰õΩ, q Õj ãOã÷Å‰õΩ, JÑÊyOKå~°∞.JO ÕQÍHõ „ÑÉèí∞ «fi ÑiáêÅ#Ö’x J<ÕHõ ~°OQÍÅ#∞ HÍO„\Ï‰õΩì „áêuÑkHõÃÑ· Ãã· «OgiH Hõ@ìÉ\Ï¤~°∞. JO„ èŒ~åR =∂r =ÚYº=∞O„u ÃÇ·Ï>H± K«O„ ŒÉÏ|∞ nxx Ñ~åHÍ+ª‰õΩfã∞ÔHàÏ§_»∞. Ñ¶e «OQÍ Zãπ.ã≤, Zãπ.\, a.ã≤Å‰õΩ L^ÀºQÍÅ∞ HõeÊOKÕ „ÑÉèí∞ «fi~°OQÆOÖ’L#fl L^ÀºQÍÅ∞ áÈ=_»O, H˘ «Î L^ÀºQÍÅ∞ ~åHõáÈ=_»O =¸ÖÏ# K« Œ∞=Ù‰õΩO@∞#fl#∂ «# «~°O Láêkè HÀÖ’Ê~Ú "åiÖ’ x~°∞^ÀºQÆO ÃÑiyáÈ~ÚOk. =∞~À„ÑHõHÀ@∞¡ ÖÏÉèÏÖÏiã∂Î PHÀìÑãπÖÏ qãÎiã∞Î#fl D „ÃÑ·"Õ\ò ~°OQÍÅ‰õΩ ÖÏÉèÏ~°# «ÑÊ"Õˆ~ ^èÕºÜ«∞O ÖËHõáÈ=_»O`À Ju `«‰õΩ¯= ã≤|ƒOk`À, Ju `«‰õΩ¯= r`åÅ`ÀJ„Hõ=∞=∂~åæÅÖ’ #_»∞ã∞Î#fl g~°∞ JuH˘kÌ =∞OkH =∂„ «"Õ∞ L^ÀºQÍÅ∞ Wã∞Î<åfl~°∞.D L^ÀºQÍÅhfl D Ü«∂[=∂<åºÅ |O èŒ∞=ÙÅ‰õΩ, J„QÆ‰õΩÖÏÅ‰õΩ i[~üfi KÕã≤Ok.WHõ _» =∂#= „â◊=∞‰õΩ (Manual labour) Ñiq∞ «"≥∞ÿ# L^ÀºQÍÅ∞ =∂„ «O Œo «|Çï[#∞Å‰õΩ i[~°∞fi KÕã∞Î<åfl~°∞. D Ñiã≤÷ «∞ÅÖ’ K« Œ∞=Ù‰õΩ#fl Œo « |Çï[#∞ÅÉèíq+º «∞Î =∞iO « JO èŒHÍ~°OQÍ «Ü«∂~°~ÚºOk. D „Hõ=∞OÖ’ Œo « |Çï[#∞Å∞„ÃÑ·"Õ\ò~°OQÆOÖ’ i[~fi+#∞¡ HÍ"åÅx _ç=∂O_£ KÕã∞Î<åfl~°∞. J„QÆ‰õΩÖÏÅÖ’ EBC

Œo ü P"å*ò30

i[~fi+#∞¡ HõeÊOK«_®xH ã≤ ŒÌ"≥∞ÿ# ''=∞#∞ ã~å¯~ü—— – "å*ò¿Ñ~Ú „ÑÉèí∞ «fiO D_ç=∂O_£#∞ Ñ\ìOK«∞HÀÖË Œ∞. QÆ « áê~°¡"≥∞O@∞ ZxflHõÖ’¡ HÍO„ÔQãπ áêsì „ÃÑ·"Õ\ò ~°OQÆOÖ’i[~fi+#∞¡ J=∞Å∞ KÕ™êÎ#x "åQÍú#O KÕã≤Ok. «fi~°Ö’ ZxflHõÅ∞#fl =∞Ç~åRÖ’„ÃÑ·"Õ\ò~°OQÆOÖ’ 52 âß «O (Zãπ.ã≤Å‰õΩ 13, Zãπ.\Å‰õΩ 17, X.a.ã≤Å‰õΩ 19) Zãπ.ã≤,Zãπ.\, a.ã≤Å‰õΩ i[~fi+#¡#∞ HõeÊã∂Î K«@ìO ≥zÛOk. J~Ú Õ ~åROÖ’ , HO„ ŒOÖ’‰õÄ_® J Õ „ÑÉèí∞ «fiO JkèHÍ~°OÖ’ =Ù#flÑÊ\H© P q èŒ"≥∞ÿ# K«\ÏìÅ∞ fã∞‰õΩ~åÖË Œ∞.HõhãO =∂\Ï¡_»_»O ÖË Œ∞.

=∞Ç~åRÖ’ D i[~fi+<£û J=∞Å∞Ö’H ~åQÍ<Õ, ÃÑ@∞ì|_ç •~°¡ =ºu~Hõ ««~°∞"å «, P „ÑÉèí∞ «fiO fã∞‰õΩ#fl "≥·Yi „ÃÑ·"Õ\ò ~°OQÆOÖ’ i[~fi+#∞¡ HÍO„ÔQãπ

„Ñ¨Éèí∞`«fiO J=∞Å∞ KÕã¨∞ÎO^Œ#fl Pâ◊ ÖË‰õΩO_® áÈ~ÚOk. |_® ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞¡i[~fi+<£Å#∞ =ºu~HOK«_»O`À, „ÑÉèí∞ «fi ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ 51 âß «O L#fl Ñi„â◊=∞Ö’¡<ÕJ=∞Å∞ KÕ™êÎ=∞x giH Çg∞ W=fi_»O =Å¡ D K«@ìO Œo « |Çï[#∞Å‰õΩ U„ÑÜ≥∂[#O HõeÊOK«ÖË Œ<Õ J#∞=∂<åÅ∞ =ºHõÎ=∞=Ù «∞<åfl~Ú. „ÑÉèí∞ «fiO = ŒÌ „ÃÑ·"Õ\ò~°OQÆO"å~°∞ „áÈ`åûÇÏO ¿Ñ~° Éèí∂=ÚÅ∞, ãaû_ôÅ∞, „ÑÉèí∞ «fi ÉÏºO‰õΩÅ = ŒÌ ~°∞ÏÅ∞fã∞H˘x, 20 âß «O =∂„ «"Õ∞ «=∞ ãfiO « ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ\ì, ™ê÷Ñ≤ã∞Î#fl Ñi„â◊=∞Ö’¡i[~fi+<£û J=∞Å∞KÕ¿ã „ÑãHÎ ÖË Œx, Zãπ.ã≤, Zãπ.\, a.ã≤Å‰õΩ L^ÀºQÍÅ∞ W¿ãÎ"≥∞i\ò ≥|ƒuO@∞O Œx, #ëêìÅ∞ =™êÎÜ«∞x, q Õj HõOÃÑhÅ∞ D ÕâßxH ~å=xK≥ÑÓÎ i[~fi+#¡ J=∞Å∞‰õΩ x~åHõiã∞Î<åfl~°∞. W@∞=O\ Ñiã≤÷ «∞ÅÖ’ „ÃÑ·"Õ\ò~°OQÆOÖ’i[~fi+<£û J=∞Å~Ú Œo « |Çï[#∞Å‰õΩ L^ÀºQÍÅ∞ ÅaèOK«_»O ™ê èŒºOHÍ Œ∞.HÍ=Ù# D Õâ◊OÖ’x U „ÃÑ·"Õ@∞ ãOã÷ J~Ú<å Zãπ.ã≤, Zãπ.\, a.ã≤Å‰õΩ i[~fi+<£HõeÊOKåeû# ÉÏ èŒº « LO Œx =∞#O áÈ~å_®e. WÑÊ\H „ÃÑ·"Õ\ò ~°OQÆOÖ’ i[~fi+<£ûJ=∞Å∞ KÕÜ«∂ºÅx, i[~fi+#∞¡ J=∞Å∞ K≥Ü«∞º_®xH x~åHõiOz# "åiH „ÑÉèí∞ «fi~å~ÚfÅ#∞ PÑ≤ "Õã≤, "å\x ~° Œ∞ÌK≥Ü«∂ºÅx Zãπ.ã≤, Zãπ.\, a.ã≤Å‰õΩ i[~fi+#∞¡áê\OK«_®xH g~°∞ =ºu~HõO HÍ|\ì Éèíq+º «∞ÎÖ’ „ÑÉèí∞ «fi ~°OQÍefl „ÃÑ·"Õ\©HõiOK«_»OPÑ≤"Õã≤, L^ÀºQÍÅ∞ HõeÊOKÕ ÉÏ èŒº « „ÑÉèí∞`åfix Õ#x =∞#O áÈ~å_®e.

=Úã≤¡O i[ˆ~fi+#∞¡ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞OÖ’ ÉèÏQÆ"Õ∞

PO„ èŒ„Ñ¨ Õâò „Ñ¨Éèí∞ «fiO AÖ· 12, 2006# „Ñ¨Éèí∞ «fi q^•º, L^ÀºQÍÖ’¡ 5âß «O =Úã≤¡OÅ‰õΩ i[~fi+#∞¡ HõeÊã∂Î l."À.<≥O.33x fã∞H˘zÛOk. 1991 [<åÉèÏÖHõ Å „ÑHÍ~°O ~åROÖ’ =Úã≤¡O [<åÉèÏ 64 ÅHõ∆Å∞ (8.5%). giÖ’ 18% =∂„ «"Õ∞JHõ∆~åã∞ºÅ∞<åfl~°∞. JO Œ∞Ö’ =∞Ç≤Ïà◊Å JHõ∆~åãº « 4% =∂„ «"Õ∞. 65 âß «O =Úã≤¡OÅ∞11 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞ÅHõO>Ë «‰õΩ¯= ãO= «û~å^•Ü«∞O Hõey, ^•i„ Œº~Y‰õΩ kQÆ∞=#

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 31

L<åfl~°∞. „ÑÉèí∞ «fi L^ÀºQÍÅÖ’ g~°∞ Ju ãfiÅÊOQÍ =Ù<åfl~°∞. JkèHõ âß «O JãOÑ¶∞\ «~°OQÍÅÖ’x z#fl =$ «∞ÎÖ’¡ =∞QÆ∞æ «∞<åfl~°∞. áê<£ëêÑÙÅ∞, ÑÓÅ∞, Ñà◊§ Œ∞HÍÏÅ∞,~_çÜ≥∂ i¿Ñ~ü, "åKü i¿Ñ~ü, "≥e¤OQ∑ ëêÑÙÅ∞ ÃÑ@∞ìH˘x „| «∞‰õΩ «∞<åfl~°∞. z#flÑÊ\#∞O_Õ K« Œ∞=Ù‰õΩ áÈ‰õΩO_®, ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ∞QÍ qq èŒ Œ∞HÍÏÖ’¡ =ÙO@∂ \©Å∞"≥∂ã∂Î HõxÊã∞ÎO\Ï~°∞ D Ñ≤Å¡Å∞. JO Œ∞=Å¡<Õ giH q Œº, L^ÀºQÆ, ~å[H©Ü«∞~°OQÍÖ’¡ i[~fi+#∞¡ HõeÊOKåÅx, "åiÖ’ K« Œ∞=Ù‰õΩx ™ê=∂lHõ ãÊ$ÇÏ Hõey#"å~°∞ _ç=∂O_£ KÕã∂Î áÈ~å_»∞ «∞<åfl~°∞. nxfl ã=∂[O Jaè=$kú HÀãO Hõ$+≤KÕã∞Î#flãOÑ¶∂Å∞, "Õ∞ è•=ÙÅ∞ ã=∞iúã∞Î<åfl~Ú. J~Ú Õ =Úã≤¡OÅ‰õΩ i[~fi+#∞¡ W=fi_»O=Å¡ ã=∂[O =∞ « „áêuÑkHõ# pe áÈ «∞O Œx, =∞ « „áêuÑkHõ# i[~fi+#∞¡~å*ÏºOQÆO XÑCHÀ Œx, 50 âß «O q∞Oz áÈ «∞O Œx, qq èŒ ~°HÍÅ "å Œ#Å`ÀH˘xfl â◊‰õΩÎÅ∞ nxx =ºu~Hã∞Î<åfl~Ú. WÖÏ =ºu~Hã∂Î PO^Àà◊# KÕã∞Î#fl "åiÖ’JQÍi# ‰õΩÖÏÅ‰õΩ i[~fi+#∞¡ =ºu~HOKÕ a.*.Ñ≤, q.ÃÇÏ.Kü.Ñ≤, Z.a.q.Ñ≤ ÖË=ÚO Œ∞<åfl~Ú. g~°∞ KÕ¿ã "å Œ#Å∞, PO^Àà◊#Å∞ «ÑC_»∞ L ÕÌâ◊ºO`À ‰õÄ_ç#q.JQÍi#, "≥#∞Hõ|_ç# =~åæÅ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀãÖ "åã¨Î"åefl =∞~°∞QÆ∞Ñïz,J„QÆ‰õΩÅ « åfixfl, J„QÆ‰õΩÖÏÖ’¡ Ç≤ÏO Œ∂ =∞`À<å‡^•xfl Ô~K«ÛQ˘@ì_®xH. D Õâ◊Oqq èŒ, *Ï «∞Å, =∞`åÅ ã=¸ÇÏO. g\Ö’ J<ÕHõ ã=¸ÇÅ∞ J„QÆ‰õΩÅ „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞=º=ã÷KÕ Jz"Õ «‰õΩ QÆ∞~°Ü«∂º~Ú. HÍ=Ù# =ºHÎ QÆ∞iÎOÑÙ P ã=¸ÇÏOÖ’ LOk.JO Œ∞=Å¡ i[~fi+<£û HõeÊOK«_»O, ~å~ÚfÅ∞ JOkOK«_»O "åiH P „áêuÑkHõ#HõeÊ¿ãÎ<Õ ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. nxfl =∞~°∞QÆ∞# Ñiz "å~°∞ K≥· «#º=O «∞Ö·áÈ~å_»‰õΩO_®, P HÍ~°Ïxfl JO Œ~°∂ QÆ∞iÎOz "åiH =∞ ŒÌ «∞ W=fi‰õΩO_® LO_»_®xHD „ÑKå~°O. JO ŒiH© ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O [~°QÍÅ<Õk D QÆi+ì Ñiq∞uH „áêuÑkHõHÍ"åe. HÍx 50 âß «O HÍ Œ∞. JO Œ∞=Å¡ Jxfl ™ê=∂lHõ ÃãHõ∆#¡‰õΩ HõeÊOz#@∞¡QÍgiH ‰õÄ_® [<åÉèÏ „áêuÑkHõ# i[~fi+<£û J=∞Å∞ K≥Ü«∂ºÅx =∞#O áÈ~å_®e.JO ÕQÍHõ a.ã≤Å‰õΩ "≥∞ÿ<åi\©Å‰õΩ ~å[H©Ü«∞ ~°OQÍÅÖ’ i[~fi+#∞¡ _ç=∂O_£ KÕÜ«∂e.Œo « |Çï[#∞Å∞ giH JO_»QÍ xÅ"åe. P~ü.Zãπ.Zãπ, a.*.Ñ≤, q.ÃÇÏKü.Ñ≤ Å∞

ã=∂*Ïxfl =∞ « „áêuÑkHõÃÑ· Ô~K«ÛQ˘@ì_®xH KÕã∞Î#fl „ÑÜ«∞`åflÅ∞ J_»∞¤HÀ"åe.Wk ™ê=∂lHõ <åºÜ«∞O#∞ HÀ~°∞‰õΩ<Õ JO Œi Hõ~°Î=ºO.

- ÃãÃÑìO|~ü 11, 2004

Œo ü P"å*ò32

Hõhã¨ "Õ`«<åÅ K«@ìO -1948J=∞Å∞ J=Ù`«∞O^•?

1943 "Õ∞Ö’ Hõhã¨ "Õ`«<åÅ‰õΩ ãÖ|OkèOz K«@ìÑ¨~°"≥∞ÿ# =º=ã¨÷#∞~°∂á⁄OkOKÕO Œ∞‰õΩ WO_çÜ«∞<£ ÖË|~ü HÍ#ÊùÔ~<£û =¸_»= ã=∂"Õâ◊OÖ’ K«iÛOK«_»O[iyOk. 1944, 1945 «~åfi « „Ñ ÕºHõ K«@ìO P=â◊ºHõ «#∞ QÆ∞iÎOz 11 U„Ñ≤Öò1946 <å_»∞ _®II a.P~ü. JOÉË Œ ~ü (ÖË|~ü "≥∞O|~ü W<£ QÆ=~°fl"≥∞O\ò PÑ¶π WO_çÜ«∂)Hõhã "Õ «<åÅ aÅ∞¡#∞ „Ñ"Õâ◊ÃÑ@ì_»O [iyOk. HÍh D aÅ∞¡ K«@ìOQÍ ~°∂á⁄O ÕO Œ∞‰õΩ~å*ÏºOQÆ ãO|O èŒ"≥∞ÿ# =∂~°∞ÊÅ =Å¡ PÅãºO [iy 1948 =∂iÛÖ’ Hõhã "Õ «<åÅK«@ìOQÍ P"≥∂kOK«|_çOk. D K«@ìO „ÑHÍ~°O 'Hõhã "Õ «#O— JO>Ë „âßq∞‰õΩ_ç„áê äŒq∞Hõ J=ã~åÅ∞ f~°_»O =∂„ «"Õ∞ HÍ Œ∞, `å#∞ Q“~°=OQÍ rqOKÕO Œ∞‰õΩ,`«# ‰õΩ@∞OÉÏxfl áÈ+≤OK«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ P~ÀQÆº ~°Hõ∆HõÜÕ∞º Y~°∞ÛÅ∞, Ñ≤Å¡ÅK« Œ∞=ÙÅHõÜÕ∞º Y~°∞ÛÅ∞ Jhfl HõÅ∞ÑÙH˘<Õ 'Hõhã "Õ «#OQÍ— ÑiQÆOK«=K«∞Û.

_®II ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË_»¯~ü `«# "Õ∞^èÀ=∞^èŒ#O`À ã¨QÆ@∞ ÉèÏ~°fÜ«Úxr=#ã≤÷uH˜, „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ ã¨=∂[OÖ’ „Ñü=ºH˜Î ã¨=Ú#fl`«"≥∞ÿ# =ºH˜Î`«fiO`Àq~ålÖË¡O Œ∞‰õΩ HÍ"åeû# „áê äŒq∞Hõ q+Ü«∂Å#∞ á⁄O Œ∞Ñ~åÛ~°∞. XHõ =ºHÎ P~ÀQÆºOQÍrqOKåÅO>Ë ZO « uO_ç J=ã~°=∞<Õ q+Ü«∂xfl ‰õÄ_® K≥áêÊ~°O>Ë P q+Ü«∞OÑ@¡ ZO « Ö’ «~Ú# J=QÍÇÏ# J=ã~°"≥∂ QÆ∞iÎOKåe. ÉèÏ~° « ~å*ÏºOQÆ x~å‡ «QÍ„Ñâ◊OãÅO Œ∞‰õΩ#fl =∞Ç"Õ∞ è•q JOÉË Œ ~ü. ^•x HõO>Ë =ÚO Õ Hõhã "Õ «<åÅK«\Ïìxfl ~°∂á⁄OkOz •xx P"≥∂kOÑ KÕâß_»∞. HÍh •xx J=∞Å∞KÕã∞HÀ=_»OÖ’=∂„ «O D Õâ◊ „Ñ[Å∞ WOHÍ ™êkèOK«=eûOk KåÖÏ LOk. ZO Œ∞HõO>Ë Hõhã"Õ «<åÅ K«@ìO – 1948 J=∞Å∞Ö’H =zÛ J~°úâ◊ å|ÌO ÑÓiÎ J~Ú<å WOHÍ,„Ñ¨Éèí∞`«fi, „ÃÑ·"Õ@∞ L^ÀºQÍÖ’¡ L#fl HÍi‡‰õΩÅ∞, „âßq∞‰õΩÅ∞ Hõhã¨"Õ`«<åÅ∞á⁄O ŒÖËHõáÈ «∞<åfl~°∞. x[OQÍ D Õâ◊OÖ’ Hõhã "Õ «#O ‰õÄ_»∞, QÆ∂_»∞, QÆ∞_»¤ ÖËxx~°∞¿Ñ Œ [<åÅ‰õΩ J «º=ã~°O. D ‰õÄ_»∞, QÆ∂_»∞, QÆ∞_»¤ ÖËx x~°∞¿Ñ Œ [<åÅ∞ D

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 33

Õâ◊OÖ’ Z=~°∞? Z=~°∞ "å~°∞? "å~°O`å q Œº‰õΩ, q*Ï<åxH, ãOÑ Œ‰õÄ, JkèHÍ~åxHŒ∂~°OQÍ <≥\ì "ÕÜ«∞|_ç# Œo «∞Å∞! =∞#∞+¨µÅ =ÚMÏÅ g∞ Œ ã¨‡âß<åÅ#∞

=Ú„kOz# Œ∞~å‡~°æ=∞~Ú# ‰õΩÅ=º=ã÷, D Õâ◊ Œo «∞Å#∞ JO@~åx"å~°∞QÍ,=Ú@ì~åx "å~°∞QÍ, K«∂_»~åx "å~°∞QÍ KÕã≤ QÆ∞_çH, |_çH, TiH Œ∂~°OQÍ <≥\ì"Õã≤Ok.Ñ≤_çÔH_»∞ "≥∞ «∞‰õΩÅ‰õÄ, QÆ∞ÃÑÊ_»∞ JHõ∆~åÅ‰õÄ "≥ÚYO "åz# [<åÅ‰õÄ, ã=Ú#fl «OQÍ«Ö «∞Î‰õÄ „|uHO Œ∞‰õΩ r=<å è•~°O HÍ"åe. D Õâ◊OÖ’ „| «Hõ_®xH XHõ K«@ìO

HÍ"åe. J==∂<åÅ‰õÄ, J`åºKå~åÅ‰õÄ QÆ∞iHÍ‰õΩO_® LO_ÕO Œ∞‰õÄ XHõ K«@ìOHÍ"åe! WÖÏO\ Ñiã≤÷ «∞Ö’¡ ''Hõhã "Õ «<åÅ K«@ìO – 1948—— J «ºO « „áê è•#º"≥∞ÿ#k.

H˘O Œix ''=∞x+≤H©, Õ=ÙxH© =∞ èŒº ãO è•# Hõ~°ÎÅ∞QÍ—— =∞iH˘O Œix ''ÑiáêÅHõ=~åæÅ∞QÍ——, WOH˘O Œih "åºáê~° "å˜[º ~°OQÍÅ JkèÑ¨ «∞Å∞QÍ ã≤÷~°Ñ¨~°z#‰õΩÅ=º=ã÷ J «ºkèHõ âß «O =∞Ok J~Ú# â◊¥„ Œ∞Å∞, Juâ◊¥„ Œ∞Å#∞ H=ÅO Éè∫uHõ„â◊=∞‰õΩ Ñiq∞ «O KÕã≤Ok. KÕu=$ «∞ÎÅ∞ áêiâ◊√ èŒº=Ú, =º=™êÜ«∞, ‰õÄb~°OQÍÅ∞,áêi„âßq∞H©Hõ~° Jaè=$kú «~åfi « Ñi„â◊=∞Ö’¡x HÍi‡‰õΩÅ∞, „âßq∞‰õΩÅ∞, „ÃÑ·"Õ@∞~°OQÆOÖ’x HÍi‡‰õΩÅ∞, „âßq∞‰õΩÅ∞QÍ "≥∞*Ïi\©QÍ L#fl Œo « |Çï[# ã=¸ÇÅ∞«=∞ Jã≤Î «fiO HÀãO Ñiã≤÷ «∞Å`À x~°O «~°O Ñ¶∞~°¬ Ñ_»∞ «∞<åfl~Ú. "≥Ú «ÎO ã=∂[

ÉèÏ~åxfl "≥∂ã¨∞Î#fl D Œo « |Ç¨ï[# „âßq∞Hõ „âı∞Å∞, |∞=fiÖËx „âı∞Å∞QÍq∞yÖÏ~Ú. QÆ∞ÔH¯_»∞ QÆOlhà◊§ HÀãO Q˘_»=Ñ_Õ ‰õΩ@∞O| "å`å=~°O WHõ _»<≥ÅH˘x LOk. „áê äŒq∞Hõ J=ã~åÅ ÖËq∞, =∂#= ãO|O è•Å#∞ ZÖÏ q èŒfiOãOKÕã∞ÎO^À ãÊ+ìOQÍ WHõ _» HõxÊã∞ÎOk. J~°ú â◊ å|ÌO ^•\# ãfi «O„ « ÉèÏ~° «OÖ’^•KÕ¿ãÎ ^•QÆx ã`åºeq.

=º=™êÜ«∞~°OQÆO – "Õ «<åÅ∞

Hõhã "Õ «<åÅ J=∞Å∞‰õΩ <ÀK«∞HÀx "≥Ú@ì"≥Ú Œ\ =∞iÜ«Ú „Ñ è•#=∞~Ú#~°OQÆO =º=™êÜ«∞~°OQÆ=Ú. ZO Œ∞HõO>Ë D Õâ◊OÖ’x 70% „Ñ[Å∞ =º=™êÜ«∂ è•i «~°OQÆOÖ’ L<åfl~°∞. „QÍg∞ =º=™êÜ«∞ ‰õÄbÅ r=#ã≤÷u QÆ «∞Å∞ Õâ◊=∞O`å XHf~°∞QÍ LO\Ï~Ú. Éèí∂ ãOã¯~°Å J=∞Å∞‰õΩ <ÀK«∞HÀHõ J„QÆ‰õΩÅ Éèí∂™êfi=ÚÅHõ|O èŒÇÏ™êÎÖ’¡ ~°Hõ~°HÍÅ a<åg∞ ¿Ñ~°¡ g∞ Œ HÍ*ËÜ«∞|_ç# Éèí∂=ÚÖ’¡ P~°∞QÍÅO„â◊q∞Oz ÑÙ@¡H˘kÌ ÑO@nã≤ – ÑÓ@‰õΩ uO_ç ÖËx Ñiã≤÷u <≥ÅH˘x LOk. =º=™êÜ«∞~°OQÆOÖ’ „Ñ è•# Éèí∂q∞Hõ áÈ+≤OKÕk =∞Ç≤Ïà◊ÖË. <Õ\H© á⁄ÅO Ñ#∞Ö’¡H "≥àı§ =∞Ç≤Ïà◊Å~ÀA"åi "Õ «#O 18 ~°∂IIÅ #∞O_ç – 20 ~°∂IIÅ∞ q∞OK« Œ∞. <å@∞, HõÅ∞ÑÙ, HÀ «=~°‰õΩ‰õÄ_® „ã‘ÎÅ∞ ÖËx =º=™êÜ«∞ ~°OQÍxfl TÇ≤ÏOK«ÖË=Ú. ãO= «û~åxH 2 #∞O_ç 3

Œo ü P"å*ò34

<≥ÅÅ∞ =∂„ «"Õ∞ ˘iH D Ñx`À q∞QÆ å ãO= «û~°=∞O`å „| «HÍe. WHõ =∞QÆ"åiH‰õÄ_® ~ÀA‰õÄe 50 HõO>Ë Z‰õΩ¯= y@ì Œ∞. XHõ Éèí~°Î – ÉèÏ~°º Hõeã≤ ~ÀE ÑxH "≥àıÎ"å~°∞ ãOáêkOKÕk 70 #∞O_ç 80 ~°∂IIÅ∞ =∂„ «"Õ∞. WÖÏ 3 <≥ÅÅ∞ ãOáêkOzãO= «û~°=∞O`å "å\`À<Õ rqOKÕ Ñiã≤÷u J «ºO « Œ∞~°ƒù~°"≥∞ÿ#k.

WOHÍ =º=™êÜ«∞~°OQÆOÖ’ r «QÍà◊§, áêÖË~°¡ =º=ã÷ <Õ\H© H˘#™êQÆ∞ «∂<ÕL#flk. XHõ Éèí∂™êfiq∞ = ŒÌ r`åxH L#fl =ºHÎH XHõ ãO= «û~åxH 5000/–~°∂IIÅ∞ KåÖÏ ™ê è•~°"≥∞ÿ#q. JO>Ë <≥ÅH 400/– ~°∂IIÅ zÅ¡~° Åaèã∞ÎOk. JO>Ë~ÀAH 13 ~°∂IIÅ∞ =∂„ «"Õ∞ ^˘iHk. D ãOáê Œ#`À P =º=™êÜ«∞ ‰õÄe `å#∞„| «HÍe. «# ‰õΩ@∞OÉÏxfl áÈ+≤OK«∞HÀ"åe. Ñ≤Å¡Å q+Ü«∞OÖ’#~Ú Õ ™êÅ∞ãir «O 3000/– ~°∂IIÅ∞ =∂„ «"Õ∞.10 #∞O_ç 15 ãO= «û~åÅ∞ xO_ç# Ñ≤Å¡Å∞ WÖÏr «QÍà◊√§QÍ Œo « |Çï[# ‰õΩÖÏÅ #∞O_Õ Œ~°≈#q∞™êÎ~°∞. áêÅ∞QÍ~ =Ü«∞ã∞ûÖ’<Õ‰õΩ@∞O| ÉèÏ~åxfl "≥∂ã∞ÎO\Ï~°∞. Lz « x~°ƒO èŒ q Œº`À áê@∞ WOH Ñ äŒHõO‰õÄ_® gi ^ŒiH˜ KÕ~°^Œ∞. =º=™êÜ«∞~°OQÆO ^èŒxHõ Ô~·`«∞Å∞, Éèí∂™êfi=ÚÅ =^ŒÌˆHO„nHõ$`«"≥∞ÿ LO_»_»O`À ™ê=∂#º =º=™êÜ«∞ ‰õÄbÅ J=ã¨~åÅ‰õΩ ãïÑ¨_ÕL «Ê «∞ÎÅ#∞ „áÈ «ûÇ≤ÏOK«‰õΩO_®, "åºáê~°, "å[º ÑO@ÅÃÑ· "≥ÚQÆ∞æ K«∂ÑÙ «∞<åfl~°∞.z=~°QÍ K≥áêÊeûOk Uq∞@O>Ë? D ^Õâ◊OÖ’ J`«ºkèHõ âß`«O =∞OkH˜r=<å è•~°=∞~Ú# =º=™êÜ«∞~°OQÆOÖ’ 'Hõhã "Õ «<åÅ∞— JO Œ_»O ÖË Œ<Õ! Hõhã"Õ «#O JO>Ë XHõ =ºHÎ «# „áê äŒq∞Hõ ‰õΩ@∞O| J=ã~åÅ∞ f~O « Pi÷Hõ =#~°∞Å∞`å#∞ KÕã∞Î#fl Ñx #∞O_ç á⁄O ŒQÆÅQÆ_»O. <Õ\ =º=™êÜ«∞ ‰õÄbÖË HÍ Œ∞ ZHõ~°O,J~° ZHõ~°O L#fl z#fl z#fl Ô~· «∞Å∞ ‰õÄ_® á⁄@ìuÑÊÅ HÀãO Ñ@ìÏÅ‰õΩ =ÅãÅ∞"≥à◊§_»O KåÖÏ ™ê è•~° q+Ü«∞O. XHõ =∞ÇÏ|∂Éò#QÆ~ü lÖÏ¡ #∞OKÕ „Ñu ãO= «û~°O^•^•ÑÙ 15 ÅHõ∆Å =∞Ok Õâ◊OÖ’x qq èŒ #QÆ~åÅ‰õΩ =ÅãÅ∞ "≥à◊√Î<åfl~°∞. WHõ _»KåÖÏ ãÊ+ìOQÍ HõxÊOKÕ Õq∞O@O>Ë =º=™êÜ«∞ ~°OQÆO g∞ Œ P è•~°Ñ_ç r=#O™êyã∞Î#fl HÀ\Ï¡k =∞Ok „Ñ[Å rq`åÅ∞ ÉÏQÆ∞Ñ_ÕO Œ∞‰õΩ =º=™êÜ«∞~°OQÆO Jaè=$kúHáêÅ‰õΩÅ = ŒÌ PK«~°`À ‰õÄ_ç# „ÑÏoHõ Un ÖË Œ∞. JO Œ∞H D ~°OQÆOÖ’xHÀ\Ï¡k=∞Ok D Õâ◊ áœ~°∞Å∞ Hõhã "Õ «<åÅ‰õΩ <ÀK«∞HÀ‰õΩO_® Œ∞~°ƒù~°=∞~Ú#Ñiã≤÷ «∞Ö’¡ rq`åÅ∞ "≥à◊¡nã∞Î<åfl~°∞.

áêi„âßq∞Hõ ~°OQÆO – "Õ «<åÅ∞

D Õâ◊OÖ’ L`åÊ ŒHõ~°OQÆO JO`å ‰õÄ_® „ÃÑ·"Õ@∞ =º‰õΩÎÅ KÕ «∞Ö’¡H "≥o§Ok.H˘xfl ÖÏÉèÏÅ`À #_çKÕ „ÑÉèí∞ «fiO Ñi„â◊=∞Å#∞ Ãã· «O Pi÷Hõ ãOã¯~°Å∞, „ÑÑOpHõ~°,ã~°mHõ~°Å <ÕÑ äŒºOÖ’ „ÃÑ·"Õ@∞‰õΩ JÑÊyOKåÅO@∞Ok. „ÃÑ·"Õ@∞ JO>Ë Z=~°∞?

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 35

D Õâ◊OÖ’ Ñi„â◊=∞Å∞ H˘<åÅ<åfl, U~åÊ@∞ KÕÜ«∂Å<åfl Z=iH J=HÍâßÅ∞<åfl~Ú?„Ñ¨Éèí∞ «fiáêÅ<å ~°OQÆOÖ’ u+ì "Õã≤# J„QÆ‰õΩÅ ÃÑ@∞ì|_ç •~°∞Å∞ «=∞ |O èŒ∞=~åæxH, HÍO„\Ï‰õΩìÅ∞, Ñi„â◊=∞Å∞, "å[ºO JÑÊyOK«_»O J<Õk "≥Ú Œ\ #∞O_ç[~°∞QÆ∞ «∂ =ã∞Î#flk. WÖÏ „ÑÉèí∞ «fiO WzÛ# JÑCÅ`À „ÑÉèí∞ «fiÑÙ q Œ∞ºK«ÛùHÎ,~À_»∞¡, h~°∞ ÖÏO\q "å_»∞H˘x ÉÏQÆ∞Ñ_»∞ «∞#fl Ñi„â◊=∞Å∞ «=∞ ãOã÷Ö’ ÑxKÕ¿ã HÍi‡‰õΩÅ ÉÏQÀQÆ∞Å QÆ∞iOz xÅn¿ãÎ `å=Ú „ÃÑ·"Õ@∞ Jh, KåÖÏ Hõ+ìÑ_çÃÑ·H˘KåÛ=∞<Õ XHõ J|^•Ìxfl "å Œ#QÍ ≥ã∞Î<åfl~°∞. Ñi„â◊=∞Å∞ z#fl=~Ú<å, ÃÑ ŒÌ=~Ú<å"å\ Ü«∞[=∂#∞Å∞, "Õ∞<Õ[~°∞¡, PÑ¶‘ã~°∞¡ JO`å J„QÆ‰õΩÖÏÅ‰õΩ K≥Ok# "åi<ÕxÜ«∞q∞OK«∞‰õΩO\Ï~°∞. <≥·ÑÙº « ÖËx ÑxÖ’ (Unskilled Labour) JO`å Œo «|Çï[# ã=¸ÇÅ #∞O_Õ ™ê è•~°OQÍ LO\Ï~°∞. =∞Ozh~°∞, \ÏÜü∞Ö\òû,Ñ¶ãπìZ~Ú_£ =O\ „áê äŒq∞Hõ J=ã~åÅ∞ H˘~°=_ç# áêi„âßq∞Hõ~°OQÆO «# „âßq∞‰õΩÅ‰õΩHõhã "Õ «<åÅ#∞ JOk=fi_»OÖ’ qÑ¶Å=∞~ÚºOk. <≥·ÑÙº « ÖËx ÑxÖ’ L#fl„âßq∞‰õΩÅ‰õΩ <≥Å‰õΩ 1200/– ~°∂IIÅ #∞O_ç 1500 ~°∂IIÅ∞ =∂„ «"Õ∞ <Õ\H© J=∞Å∞Ö’L<åfl~Ú. Hõhã "Õ «<åÅ K«@ìO – 1948 <≥·ÑÙº « J=ã~°O ÖËx „âßq∞‰õΩÅ Hõhã"Õ «#O ~ÀAH 80~°∂IIÅ∞QÍ K≥ÑÙÎOk. D ÖHõ # K«∂¿ãÎ „Ñu „âßq∞‰õΩ_»∞ <≥Å‰õΩ2400/– ~°∂IIÅ∞ á⁄Ok#@¡~Ú Õ<Õ J «_»∞ Hõhã "Õ «#O á⁄Ok#@∞¡. <Õ_»∞ Ñi„â◊=∞Ö’¡L#fl Ãã‰õΩºi\© QÍ~°∞¤Å∞, J>O_»~°∞¡, ã‘fiÑ~°∞¡, QÆ∞=∞™êÎÅ∞, á⁄O Œ∞ «∞#fl "Õ «#O1500/– ~°∂IIÅ‰õΩ ™ê è•~°OQÍ q∞OK« Œ∞. JÖÏQ „ÃÑ·"Õ@∞ Pã∞Ñ„u ã≤|ƒOk ‰õÄ_®Ju «‰õΩ¯= "Õ «<åÅ`À ÑxKÕã∞Î<åfl~°∞."å[º – "åºáê~° ~°OQÍÅ∞

"å[º "åºáê~° ~°OQÆOÖ’ ÑxKÕã∞Î#fl ¿ãÖòû"≥∞<£Å∞, QÆ∞=∞™êÎÅ∞ ~ÀAH 12QÆO@Å∞ ÑxKÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. HÍh "åiH "Õ «<åÅ∞ =∂„ «O 300/–~°∂IIÅ#∞O_ç "≥Ú ŒÅ∞H˘x 2000/– ~°∂IIÅ‰õΩ q∞OK« Œ∞. 10 ãO= «û~åÅ∞ XH ãOã÷Ö’/Œ∞HÍOÖ’ ÑxKÕ¿ãÎ 3 #∞O_ç 4"ÕÅ∞ WKÕÛ J=HÍâ◊O LOk. WO «‰õΩq∞Oz U

W «~° J=HÍâßÅ∞ D ~°OQÆOÖ’ ÑxKÕã∞Î#fl HÍi‡‰õΩÅ‰õΩ ÖË=Ù. HÍh D ~°OQÆOÖ’HÀ\Ï¡k=∞Ok HÍi‡‰õΩÅ∞ J~°H˘~° r`åÅ`À „| «∞‰õΩÅ∞ "≥à◊§nã∞Î<åfl~°∞. "åºáê~°"å[º ~°OQÍÅ∞ ‰õΩÅO „áêuÑkHõ# "≥·â◊√ºÅ Pnè#OÖ’ L<åfl~Ú. WHõ _» ‰õΩÅ=º=ã÷#∞ kèHõ iOz =∞~˘Hõ~°∞ D ~°OQÆOÖ’ ~åOKåÅO>Ë "å~°∞ =∞~˘Hõ J„QÆ‰õΩÅOJ~Ú Õ<Õ gÅ=Ù «∞Ok. HÍh ™ê=∂#º Œo «∞_çH J=HÍâßÖËq?„ÑÉèí∞ «fi áêÅ<å ~°OQÆO – "Õ «<åÅ∞

=º=™êÜ«∞~°OQÆO, áêi„âßq∞Hõ~°OQÆO, "åºáê~° "å[º ~°OQÍÖ’¡x HÍi‡‰õΩÅ‰õΩHõhã "Õ «<åÅ∞ ÅaèOK«_»O ÖË Œ∞. HÍh „ÑÉèí∞ «fi áêÅ<å~°OQÆOÖ’ ÑxKÕã∞Î#fl "åiH

Œo ü P"å*ò36

Ãã· «O J Õ Ñiã≤÷u Z Œ∞~°=Ù «∞Ok. qq èŒ „ÑÉèí∞ «fi âßYÅÖ’ =ºHÎQÆ « ÇÏŸ^•Ö’¡xÜ«∂=∞HÍÅ∞ [iÑ≤ "åi`À "≥\ìKåHi KÕ~ÚOK«∞HÀ=_»O „Ñã∞Î «O ã~°fi™ê è•~°=∞~ÚáÈ~ÚOk. Jxfl „ÑÉèí∞ «fi HÍ~åºÅÜ«∂Ö’¡ Wk =∂=¸Å∞ q+Ü«∞O. DxÜ«∂=∞HÍÅ∞ J>O_»~°∞ #∞O_ç PÜ«∂, QÆ∞=∂™êÎ =~°‰õÄ [~°∞QÆ∞`å~Ú. giHHõhã "Õ «<åÅ∞ Ug∞ LO_»=Ù. WÖÏ U ~°OQÆOÖ’ K«∂ã≤<å Hõhã "Õ «<åÅ∞ ÅaèOK«_»OÖË Œ∞ ZO Œ∞HõO>Ë Hõhã "Õ «<åÅ K«@ìO – 1948 J=∞Å∞‰õΩ <ÀK«∞HÀ=_»O ÖË Œ∞.ZO Œ∞HõO>Ë J=∞Å∞ KÕÜ«∞=Åã≤# áêÅ‰õΩÅ∞ HÍi‡Hõ, „âßq∞Hõ ‰õΩÖÏÅ‰õΩ K≥Ok#"å~°∞HÍ Œ∞ HÍ|\ì. ÉÏxã «fiO, "≥\ìKåHi KÕ~ÚOK«∞HÀ=_»O «ÑÊ Q“~°=„Ñ Œ"≥∞ÿ# "Õ «#OW"åfiÅ<Õ J=QÍÇÏ# áœ~° ã=∂[OÖ’ H˘~°=_çOk. D áœ~°ã=∂[O WOHÍ ‰õΩÅK«„\ÏÅ#∞ ^•@ÖËHõáÈ`«∞Ok. HÍ|\˜ì, ZO`«=∞Oz K«\ÏìÅ∞<åfl áêÅ‰õΩÅ∞Œ∞~å‡~°∞æÅ~Ú#ÑÙ_»∞ Jq =º~°÷O J=Ù`å~Ú. 1948Ö’ «Ü«∂~°∞KÕã≤# Hõhã "Õ «<åÅ

K«\Ïìxfl „Ñã∞Î « J=ã~åÅ‰õΩ J#∞QÆ∞OQÍ =∂~°Û=Åã≤# J=ã~°O ‰õÄ_® LOk._®II JOÉË Œ ~ü K≥Ñ≤Ê#@∞¡ '~å*ÏºkèHÍ~°O— ^•fi~å «ÑÊ Œo «∞Å∞ Z Œ∞~˘¯O@∞#flU XHõ ã=∞ãº Ñiëê¯~°O HÍ Œ∞. HÍ|\ì áêe «∞Å∞QÍ L#fl Œo «∞Å∞ áêÅ‰õΩÅ∞QÍ=∂i#ÑÙ_Õ Jxfl ÇÏ‰õΩ¯Å#∂ JO Œ∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O LO@∞Ok.

- ™êH∆ - =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å xÑ¶∂ÃãÃÑìO|~ü –2006

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 37

x"åã¨ Ç¨Ï‰õΩ¯ – r=# Ç¨Ï‰õΩ¯Ö’ ÉèÏQÆ"Õ∞QÆ « Œâß|ÌO ÃÑ·QÍ Õâ◊OÖ’ J=∞Å=Ù «∞#fl ã~°mHõ$ « Pi÷Hõ q è•<åÅ Ñ¶e «O

¿Ñ Œ"åix =∞iO « ¿Ñ Œ"åiQÍ =∂~°∞Û «∞#fl "≥·#O D Õâ◊ ™ê=∂lHõ Ñiã≤÷ «∞Å#∞QÆ=∞xã∞Î#fl "å~°O ŒiH© qk «"Õ∞. „Ñ è•#OQÍ PO„ èŒ Õâ◊OÖ’ QÆ « „ÑÉèí∞ «fiO PO„ èŒÕâßxfl „ÑÑOK«ÉÏºO‰õΩ „ÑÜ≥∂QÆâßÅQÍ =∂iÛ, WHõ _» J=∞Å∞ KÕã∞Î#fl Ñ äŒHÍÅ∞

¿Ñ Œ"åix Œ∞~°ƒù~° •i„ Œº Ñiã≤÷ «∞Ö’¡xH <≥\ì"Õã≤Ok. Hõhã J=ã~åÅ~Ú# ‰õÄ_»∞,QÆ∂_»∞, QÆ∞_»¤Å HÀãO J<Õfi+Ö’ ¿Ñ ŒÅ∞ «=∞ ãfiã÷ÖÏÅ#∞ =ke, Œ∂~°„áêO`åÅ‰õΩ=ÅãÅ∞ áÈ=_»=∞<Õk <Õ_»∞ ã~°fi™ê è•~°OQÍ =∂iOk. D =ÅãÅ∞ «=∞ ãg∞ÑÑ@ìÏÅ #∞O_ç _èçb¡, ÉOQÆ∞à◊¥~°∞, HÀÖòHõ åÎ, =ÚOÉÏ~Ú =O\ Õâ◊ „Ñ è•# #QÆ~åÅ‰õΩXHõ ÑÓ@ uO_ç HÀãO „| «∞‰õΩ ≥~°∞=ÙÔH· =ÅãÅ∞ "≥à◊√Î#fl "åi ãOYº =∞#~åROÖ’<ÕÅHõ∆Ö’¡ LOk. Wk Õâ◊O "≥Ú «ÎO g∞ Œ HÀ@¡ ãOYºÖ’ ‰õÄ_® LO_»=K«∞Û. WÖÏÑÙ\ì# ™⁄O «QÆ_»¤ g∞ Œ<Õ HÍOkj‰õΩÅ∞QÍ =∂i# x~å„â◊Ü«ÚÅ∞ =∞# ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £#QÆ~°OÖ’ W\©=e ã~fi „ÑHÍ~°O 30 "ÕÅ ÃÑ·<Õ L<åfl~°∞. g~°O`å ~åROÖ’xHõ~°∞=Ù „áêO`åÅ~Ú# Hõ~°∂flÅ∞, =∞ÇÏ|∂Éò#QÆ~ü, J#O «ÑÓ~ü WOHÍ ≥ÅOQÍÏ,~åÜ«∞Åã‘=∞Ö’¡x W «~° lÖÏ¡Å #∞O_ç „| «∞‰õΩ ≥~°∞=ÙÔH· =zÛ#"å~°∞. giÖ’ "≥∞*Ïi\©Œo «∞Å∞, =Úã≤¡=ÚÅ∞ W «~° =~åæÖ’¡x ¿Ñ ŒÅ∞. g~°O`å D Õâ◊ áœ~°∞ÖË. giH

~å*ÏºOQÆO HõeÊOz# Jxfl ÇÏ‰õΩ¯Å∂ =iÎ™êÎ~Ú. HÍh U ÇÏ‰õΩ¯‰õÄ g~°∞ <ÀK«∞HÀ=_»OÖË Œ∞. ÉèÏ~° « ~å*ÏºOQÆO «# áœ~°∞Å‰õΩ rqOKÕ ÇÏ‰õΩ¯#∞ „Ñ™êkOzOk. JO>Ëgix |™êìO_»¡Ö’, Ô~·ÖËfi ¿ãì+#¡Ö’ ~À_»¡ ÑHõ # rqOK«=∞x J~°÷O HÍ Œ∞. HÍh,Hõ~°∞=Ù =¸ÖÏ# x~å„â◊Ü«ÚÖ·# "å~°O ŒiH© P„â◊Ü«∞O D Ô~·ÖËfi¿ãì+#∞¡, |™êìO_»∞¡=∂„ «"Õ∞. JÖÏQ x~å„â◊Ü«ÚÖ·# „Ñ[Å∞ «=∞ ÑiáêÅ‰õΩÅ#∞ Z#∞fl‰õΩ<ÕO Œ∞ÔH·«=∞ F@∞ ÇÏ‰õΩ¯#∞ ‰õÄ_® qxÜ≥∂yOK«∞HÀÖËHõ áÈ «∞<åfl~°∞. x"åã ÇÏ‰õΩ¯ J<Õk

rqOKÕ ÇÏ‰õΩ¯Ö’ ÉèÏQÆ"Õ∞. HÍh |™êìO_»∞¡, Ô~·ÖËfi¿ãì+<Õ¡ gi x"åã ã÷ÖÏÅ∞QÍ "≥Å¡=∂~°∞ã∞Î#flŒÜ«∞hÜ«∞"≥∞ÿ# rq`åÅ∞ gà◊§q. giÖ’ HõÔ~O@∞ aÅ∞¡Å∞ Hõ@ìÖËHõ, L#fl á⁄ÖÏÅ#∞

Œo ü P"å*ò38

=kÖËã≤ ‰õÄe HÀãO #QÆ~åxH KÕi# z#fl Ô~· «∞Å∞, =~°¬ÉèÏ=O =Å¡ =º=™êÜ«∞Ñ#∞Å∞ ÖËHõáÈ=_»O =Å¡ =º=™êÜ«∞ ‰õÄbÅ∞, «e¡ ŒO„_»∞Å, ¿Ñ ŒiHõO, x~°¡Hõ∆ºO=Å¡ WO_»∞¡ =keÃÑ\ì# Ñ≤Å¡Å∞, Éèí~°Î "ÕkèOÑÙÅ =Å¡ WO_»∞¡ =keÃÑ\ì# =∞Ç≤Ïà◊Å∞,D x~å„â◊Ü«ÚÖ’¡ L<åfl~°∞. H˘_»∞‰õΩÅ∞ ÉÏ èŒº « =Ç≤ÏOK«x «e¡ ŒO„_»∞Å∞, n~°…HÍÅ"åºkè„QÆã∞ÎÅ∞, ‰õΩ+µì "åºkè„QÆã∞ÎÅ∞, qHõÖÏOQÆ∞Å∞ WOHÍ =ºã<åÅ‰õΩ QÆ∞i J~Ú#"å~°∂giÖ’ L<åfl~°∞. g~°O ŒiH© á⁄ Œ∞Ì# ÖË¿ãÎ Ñ≤_çÔH_»∞ "≥∞ «∞‰õΩÅ∞ ãOáêkOK«∞HÀ=_»"Õ∞P ~ÀAH „Ñ è•# ã=∞ãº. giÖ’ =∞Ç≤Ïà◊Å∞, Ñ≤Å¡Å∞, qHõÖÏOQÆ∞Å∞, "åºkè„QÆã∞ÎÅ∞,aH∆Í@# KÕã∞ÎO_»QÍ, H˘O «=∞Ok K≥ «Î HÍy`åÅ∞ Ui á⁄@ìáÈã∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. H˘O «=∞Ok=∞Ç≤Ïà◊Å∞ á⁄@ì uÑÊÅ HÀãO "Õâßº =$uÎÖ’xH „Ñ"Õtã∞Î<åfl~°∞. ÑÙ~°∞+µÖ’¡ KåÖÏ=∞Ok‰õÄe Ñ#∞Å‰õΩ "≥àÏÎ~°∞. ‰õÄe ^˘~°Hõx ~ÀA K≥ «Î HÍy`åÅ∞ Ui, HÖ’Å K˘ÑC#J=Ú‡`å~°∞. K≥ «ÎHÍy`åÅ∞ U~°\Ïxfl g~°∞ '¿ÑiH˘@∞ì_»∞— JO\Ï~°∞. =∞iH˘O Œ~°∞iH∆ÍÅ∞ ÖÏQÆ∞`å~°∞. U Ñx JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO>Ë Jk KÕã≤ ™êÜ«∞O„`åxH uO_çãOáêkOK«∞HÀ=_»"Õ∞ gi ÅHõ∆ºO. WÖÏ x~å„â◊Ü«ÚÖ·# "ÕÖÏk=∞Ok =∞# #QÆ~°OÖ’WOHÍ „|uH L<åfl~°O>Ë nxH HÍ~°O W~åh ÇÏŸ@ÖË¡. 6 ~°∂IIÅ‰õΩ, 8 ~°∂IIÅ‰õΩ^•ÖòÔ~·ãπ (ÑÑC J#flO), Ñ~À\Ï ãa ÖÏO\ PÇ~åxfl «‰õΩ¯= èŒ~°Ö’ JOkOzgi „áêÏÅ#∞ xÅ∞ÑÙ «∞#flk D W~åh ÇÏŸ@ÖË¡. WOHÍ H˘O «=∞Ok =∂#=`å"å Œ∞Å∞ =∞ã‘ Œ∞Å∞, QÆ∞_»∞Å = ŒÌ ~˘>ìÅ∞, ÑÙeÇÏŸ~°, =O\q giH =O_çÃÑ_»∞ «∞O\Ï~°∞.WÖÏ giÃÑ· ™ê#∞Éèí∂u K«∂Ñ≤ã∞Î#fl "åi ãOYº KåÖÏ «‰õΩ¯=. Hõã∞~°∞H˘x p ŒiOKÕ"åi ãOMËº Z‰õΩ¯=.

„Ñ¨Hõ$u "≥·Ñ¨s`åºÅ∞, áêÅ‰õΩÅ Jã¨Î=ºã¨Î"≥∞ÿ# q^è•<åÅ =Å¡ ~ÀA~ÀAH©x~å„â◊Ü«ÚÖ·# "åi ãOYº ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞#fl>Ëì QÍx «~°QÆ_»O ÖË Œ∞. HO„ Œ, ~åR „ÑÉèí∞`åfiÅ∞J#∞ãiã∞Î#fl ™ê„=∂[º"å Œ J#∞‰õÄÅ ZÖò.Ñ≤.l. e|~+<£, „ÃÑ·"Õ>ÿ*Ë+<£, QÀ¡|Ö·*Ë+<£q è•<åÅ =Å¡ Láêkè J=HÍâßÅ∞ «yæáÈ «∞<åfl~Ú. =O Œ=∞Ok HÍi‡‰õΩÅ∞ KÕ¿ãÑxx XH XHõ q∞+#∞, HõOÑÓº@~ü KÕÜ«∞_»O =Å¡ ™ê=∂#º ‰õÄb [<åÅ‰õΩJO Œ∞ÉÏ@~Ú# =∞\ìÑxÖ’ ‰õÄ_® „á⁄ÔH¡¡~Ú#~üÅ =O\ q∞+#¡ „Ñ"Õâ◊O =Å¡,qq èŒ =º=™êÜ«∞ Ñ#∞Ö’¡ HÀ «HÀÜ«∞_»O, ‰õΩÑÊ#∂~°Û_»O ÖÏO\ "å\Ö’ ‰õÄ_®q∞+#∞¡ „Ñ"ÕtOK«@O`À k#ãi ‰õÄbÅ‰õΩ, =º=™êÜ«∞ ‰õÄbÅ‰õΩ Láêkè ÖË‰õΩO_®áÈ~ÚOk. =∞~ÀÑHõ Ñi„â◊=∞Å‰õΩ #ëêìÅ∞ =ã∞Î<åflÜ«∞<Õ ™ê‰õΩ K«∂Ñ≤ „ÃÑ·"Õ@∞=º‰õΩÎÅ‰õΩ JÑ¨Êyã¨∂Î HÍi‡‰õΩÅ#∞ L^ÀºQÍÅ #∞O_ç `˘ÅyOK«_»O`À g~°O`åLáêkè ÖËHõ ~À_»∞¤# Ñ¨_»∞ «∞<åfl~°∞. S._ç.Ñ≤.ZÖò, Pefi<£, iÑä¡H± á¶È~ü, É’ èŒ<£

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 39

K«ÔH¯~° á¶êºHõìsÖË nxH =∞Oz L^•ÇÏ~°. WOHÍ ã≤OQÆ~ =∞iÜ«Ú W «~° Ñi„â◊=∞Ö’¡QÀÖ¤<£ ¿+H±ÇºO_£, "åÅO@s i>ÿ~ü"≥∞O@∞ ÖÏO\ Ñ äŒHÍÅ`À L^ÀºQÆ∞Å‰õΩ L^•fiã#K≥ÑÊ_»O QÀ¡ÉÖ·*Ë+<£ ‰õΩ„@Ö’ ÉèÏQÆ"Õ∞. Ô~· «∞Å∞, ‰õÄbÅ∞, ¿Ñ ŒÅ∞ x~å„â◊Ü«ÚÅ∞QÍ=∂~°_®xH „ÑHõ$u "≥·Ñs`åºÅ∞ H˘O «=~°‰õΩ HÍ~°O J~Ú#ÑÊ\H© áêÅ‰õΩÅ JãÎ=ºã÷"≥∞ÿ#q è•<åÖË „Ñ è•# HÍ~°O. ™êfi «O„ «ºO =zÛO Œx „ÑKå~°O KÕã∂Î J~°úâ◊ å|ÌOQÆ_çz<å ãQÆ@∞ Œo «∞_»∞ QÆ∞O>_»∞ Éèí∂q∞H ‰õÄ_® <ÀK«∞HÀÖË Œ∞. Éèí∂ ãOã¯~°ÅK«@ìO J=∞Å∞‰õΩ U =∂„ «O <ÀK«∞HÀHõáÈ=_»O D Õâ◊ áêÅ‰õΩÅ Œ∞~å‡~åæxH,ÑHõ∆áê « |∞kÌH, ™êfi~åúxH x Œ~°≈#O. x~å„â◊Ü«ÚÅ#∞‰õΩ#fl "åiÖ’ 90% =∞OkÉèí∂q∞ÖËx x~°∞¿Ñ ŒÅ∞ Œo «∞ÖË. PO„ èŒ Õâ◊OÖ’ QÆ « „ÑÉèí∞ «fiO J=∞Å∞Ö’H =zÛ#«~åfi « x~å„â◊Ü«ÚÖ∫ «∞#fl "åi ãOYº ÅHõ∆Ö’¡ ÃÑiyOk. (1) =¸ã‘ #k „ÑHõ #

L#fl =O ŒÖÏk ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ QÆ « „ÑÉèí∞ «fiO MÏm KÕ~ÚOzOk. "åiH WO_»∞¡ZHõ _» W"åfiÅ<Õ q+Ü«∞O WÑÊ\H© K≥ÑÊÖË Œ∞. (2) â◊OëêÉÏ £Ö’ WO@~fl+#ÖòZ~Ú~üáÈ~°∞ì#∞ 3 „QÍ=∂Å#∞ "≥Ú «ÎOQÍ, 4 „QÍ=∂Å#∞ áêH∆HõOQÍ èŒfiOãO KÕã≤Hõ@ì_®xH x~°‚~ÚOzOk. „ÑÉèí∞ «fiO, WHõ _ç „QÍ=∂Ö’¡x ÖÏ"å© Ñ\Ïì •~°∞Å‰õΩ#+ìÑiÇ~°O W=fi=∞x K≥ÑÙ «∞#flk. gix P„Hõq∞ « ^•~°∞Å∞QÍ ¿Ñ~˘¯O@∞Ok.g~°O Œ~°∂ «fi~°Ö’ HÍÉ’ÜÕ∞ x~å„â◊Ü«ÚÅ∞. (3) QÆ « „ÑÉèí∞ «fiO q Õj ^˘~°Å#∞ãO «$Ñ≤Î ÑiKÕO Œ∞‰õΩ KÕÑ\ì# ~À_»∞¡, ÃÑ¶·¡F=~üÅ x~å‡O =Å¡ ~À_»∞¤#∞ P#∞H˘xL#fl z#fl z#fl H~åÏ Œ∞HÍÏÅ∞, áê<£ _»ÉÏƒÅ∞, |@ìÅ Œ∞HÍÏÅ∞ ‰õÄeÛ"ÕÜ«∞_»O À,"å~°O Œ~°∂ x~å„â◊Ü«ÚÅ=Ù «∞<åfl~°∞. Wq H˘xfl L^•ÇÏ~°Å∞ =∂„ «"Õ∞.

=∞# ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ #QÆ~°OÖ’ x~å„â◊Ü«ÚÖ’¡ •^•ÑÙ 5 "ÕÅ =∞Ok ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ∞L<åfl~°∞. aH∆Í@# KÕÜ«∞_»O, z «∞Î HÍy`åÅ∞ U~°_»O (¿ÑiH˘@ì_»O) ãg∞Ñ ÇÏŸ@à◊¡Ö’áêzÑx KÕÜ«∞_»O gi r=<å è•~°O. 14 ãOII~åÅ Ö’ÑÙ ÉÏÅÉÏeHõÅ‰õΩ Lz «x~°ƒO èŒ q Œº#OkOKåÅ<Õ x|O èŒ# ~å*ÏºOQÆOÖ’ LOk. JO ÕHÍ‰õΩO_® JHõ∆~åãº «#∞™êkèOK«_®xH „ÑÉèí∞ «fiO KåÖÏ ~°HÍÅ Ñ äŒHÍÅ#∞ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ìOk. HÍh gix DÑ äŒHÍÅ∞ Z#fl_»∂ ŒiKÕ~°hÜ«∞ÖË Œ∞. P Ñ äŒHÍÅ‰õΩ H\Ï~Úã∞Î#fl _»|∞ƒÅ∞ JqhuJkèHÍ~°∞Å ÉÁHõ ™êÅ∞ xOÑÙHÀ=_®xH ãiáÈ «∞<åfl~Ú. JãÎ=ºãÎ"≥∞ÿ# r=# q è•#O`À=∞iÜ«Ú QÆO*Ï~Ú, c_ç, ™ê~åÅ =O\ qq èŒ Œ∞~°Å"å@¡ À ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞#fl DÑ≤Å¡Å∞ Éèíq+º ü ÉèÏ~° «OÖ’ ZÖÏO\ áê„ «#∞ áÈ+≤™êÎ~°<Õ q+Ü«∂xfl ™ê=∂lHõ"Õ «ÎÅ∞ PÖ’zOKåe.

x~å„â◊Ü«ÚÅ „Ñ è•# ã=∞ãº áÈbã∞ÖË. ~å„uÑÓ@ ~À_»¡ ÑHõ # |™êìO_»∞¡,Ô~·ÖËfi¿ãì+<£ÅÖ’ Ñ_»∞H˘x LO_»_»O =Å¡ áÈbã∞Å∞ gix J#∞=∂xOz "Õkèã∞ÎO\Ï~°∞.

Œo ü P"å*ò40

„\ÏÑ¶≤H±H HÍ~°O J=Ù «∞<åfl~°h, áêi¯OQ∑ ã÷ÅOÖ’ Ñ_»∞‰õΩ<åfl~°h x„ ŒÖËÑ≤ =∞s«~°∞=Ú`å~°∞. "åà◊§ ŒQÆæ~° L#fl zÅ¡~° ÖÏ‰õΩ¯O\Ï~°∞. WOHÍ, |ã‘Î b_»~°∞¡, ~“_ôÅ∞,

zÅ¡~° ^˘OQÆÅ∞ HõeÊOKÕ qq^èŒ ã¨=∞ã¨ºÅ`À x~å„â◊Ü«ÚÅ∞ x`«ºO "Õ^Œ##∞J#∞Éèíqã∞Î<åfl~°∞. x„ ŒáÈ «∞#fl ã=∞Ü«∂Ö’¡ zÅ¡~° ˘OQÆÅ∞ *Ë|∞Å∞ HõuÎiOz _»|∞ƒÅ∞HÍ*Ë™êÎ~°∞. WÖÏO\ ã=∞Ü«∂Ö’¡ _»|∞ƒÅ∞ áÈQ˘@∞ì‰õΩ#fl x~å„â◊Ü«Ú_»∞ «# „ÑHõ #Ñ_»∞‰õΩ#fl =∞~˘Hõ x~å„â◊Ü«Úxfl J#∞=∂xOz áÈ\Ï¡_» å_»∞. WHõ |ã‘Î b_»~°∞¡ «=∞UiÜ«∂Ö’¡ aèHõ∆O J_»∞‰õΩ¯x ãOáêkã∞Î#flO Œ∞‰õÄ H˘O « "å\Ï «=∞‰õΩ W"åfiÅhx~å„â◊Ü«ÚÅ#∂ "Õkèã∞ÎO\Ï~°∞. WHõ áÈbã∞Å∞ ‰õÄ_® H˘O « "å\Ï «=∞‰õΩ W"åfiÅh"Õkèã∞ÎO\Ï~°∞. H˘O « =∞Ok ~“_ôÅ∞ XO@i =∞Ç≤Ïà◊Å#∞ Ö·OyHõ "ÕkèOÑÙÅ‰õΩQÆ∞iKÕã∞ÎO\Ï~°∞. x «ºO ã=∞ãºÅ`À ã «=∞ «=∞=Ù «∂ Hõ\Hõ •i„ Œº"≥∞ÿ# „| «∞‰õΩx"≥Å¡=∂~°∞ã∞Î#fl gi rq`åÅ QÆ∂iÛ PÖ’zOKÕ ≥=~°∞? ZO_»Ö’ ZO_»∞ «∂, "å#Ö’«_»∞ã∂Î, K«eÖ’ =∞‰õΩ «∂ ÃÇ·Ï>‰õΩ¯ ã≤\©QÍ Ñ≤Å=|_»∞ «∞#fl P èŒ∞xHõ #QÆ~°OÖ’

Pk =∂#=Ù_çx áÈe# gi rq`åxfl Ñ\ìOK«∞H˘<Õ "å~°∞ Z=~°∞? gi ã=∞ãºÅ#∂J~°÷O KÕã∞H˘x ™ê#∞Éèí∂u`À ãÊOkOKåeû# ÉÏ èŒº « =∞#O ŒiÃÑ·<å LOk. ~åROÖ’J=∞Å∞ J=Ù «∞#fl áêÅ‰õΩÅ q è•<åÅ∞, „ÑÑOpHõ~° =Å¡ Hõey# Ñ¶e`åÖË x~å„â◊Ü«ÚÅŒ∞~°ƒù~° •i„ Œº"≥∞ÿ# „| «∞‰õΩÅ∞. HÍ=Ù# gix ãOÑ¶∞\ «Ñiz „ÑÑOpHõ~°, áêÅHõ

q è•<åÅ‰õÄ =ºu~HõOQÍ L Œºq∞OK«_»"Õ∞ <Õ_»∞ „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ â◊‰õΩÎÅ, =º‰õΩÎÅ=ÚO Œ∞#fl Hõ~°Î=ºO.

<Õ_»∞ „ÑÉèí∞ «fiO KÕã∞Î#fl Jaè=$kú „Ñ*’ÑÜ≥∂QÆ"≥∞ÿ#k HÍ Œ∞. Jk q Õj |Çïà◊*Ïu HõOÃÑhÅ#∞, ãfi Õj ÃÑ@∞ì|_ç ^•~°∞Å#∂ „áÈ «ûÇ≤Ïã∂Î "åi ^ÀÑ≤_ôx WHõ _»„Ñ[ÅÃÑ· x~å@OHõOQÍ H˘#™êyOKÕO Œ∞H LÑÜ≥∂QÆÑ_»∞ «∞Ok. WHõ _ç „Ñ[Å#∞x~å„â◊Ü«ÚÅ∞QÍ =∂~°∞ã∞ÎOk. HÍ=Ù# qq èŒ ™ê=∂lHõ, ~å[H©Ü«∞ ãOã÷Å∞, =º‰õΩÎÅ∞,áêsìÅ∞, ÇÏ‰õΩ¯Å ãOÑ¶∂Å∞, Jxfl ÇÏ‰õΩ¯Å∂ LO_ç U ÇÏ‰õÄ¯ á⁄O ŒÖËHõáÈ «∞#flx~å„â◊Ü«ÚÅ QÆ∞iOz PÖ’zOKåe. ÇÏ‰õΩ¯Å‰õΩ ãO|OkèOz# K≥· «<åºxfl x~å„â◊Ü«ÚÖ’¡„ÑKå~°O KÕã≤ K≥· «#º=O «O KÕÜ«∂e. nxH ã=∞„QÆ ™ê=∂lHõ =∂~°∞Ê J=ã~°O.JO «=~°‰õÄ áêÅ‰õΩÅÃÑ· Ç¨Ï‰õΩ¯Å ™ê èŒ# H˘~°‰õΩ XuÎ_ç Õ"åe. x"åã¨ Ç¨Ï‰õΩ¯r=# ÇÏ‰õΩ¯Ö’ ÉèÏQÆ"Õ∞#x L Œº=∞O x~°fiÇ≤ÏOKåe. Wk WHõ _» ÑxKÕã∞Î#fl ™ê=∂lHõ,~å[H©Ü«∞ HÍ~°ºHõ~°ÎÅO Œi „Ñ è•# Hõ~°Î=ºO.

- „ÑH∆Íà◊ – _çÃãO|~ü –2003™êH∆ – =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å xÑ¶∂, AÖ· – 2006

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 41

Láêkè Ç¨g∞K«@ìO – 2005^Œo`«∞Å PÇ¨~°Ñ¨Ù Ç¨Ï‰õΩ¯

'PHõeH q∞Oz# "Õ Œ# =∞~˘Hõ \ ÖË Œ∞. PHõe HÍ~°OQÍ<Õ Ç≤ÏOã, JâßOuU~°Ê_»∞ «∞Ok. PHõeQ˘#fl "åix P Œ∞HÀ=_»O „Ñ[Å JO Œi ÉÏ èŒº «. „ÑÑOK«OÖ’Z=fi~°∂ PHõe`À LO_»‰õΩO_® K«∂_»_»O PÜ«∂ ã=∂*ÏÅ ÉÏ èŒº «.—

– Q“ «=∞ |∞ Œ∞ú_»∞

D Õâ◊OÖ’x „Ñu áœ~°∞_»∞ Hõ_»∞ÑÙxO_® uO_ç, XO\ xO_® QÆ∞_»¤, LO_»_®xH=ãu Hõey LO_ç Q“~°=„Ñ ŒOQÍ rqOKÕ ÇÏ‰õΩ¯#∞ Hõey L<åfl_»∞.

JkèHõ~°O 21 ÉèÏ~° « ~å*ÏºOQÆO (_®II ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~ü)

=∞#k ãOÑ Œ L#fl ¿Ñ ŒÅ Õâ◊O. ''WÑÙ_»∞ KÕÜ«∂eû#k ãOÑ Œ ÃÑOK«_»OHÍ Œ∞ ÑOK«_»O—— D Õâ◊OÖ’ Œo «∞Å∞, „ã‘ÎÅ∞, Ñ≤Å¡Å∞, Pk"åã∞Å∞, ¿Ñ ŒÅ∞,PÇ~°O ÖËHõ Kå=Ù„| «∞‰õΩÖ’¡ H˘@∞ìq∞\Ïì_»∞ «∞O>Ë, @#∞flÅ H˘kÌ aÜ«∂ºxfl, QÀ èŒ∞=∞Å#∞ÉèÏ~° « PÇ~°ãOã÷ ã=Ú„ ŒOÖ’ ZO Œ∞‰õΩ QÆ∞=∞‡iã∞ÎOk? =∞# ~å*ÏºOQÆ P Œ~°≈OU"≥∞ÿOk? D Õâ◊OÖ’ <≥ÅH˘x L#fl xK≥Û#"≥∞@¡ ‰õΩÅ=º=ã÷ •x ™ê=∂lHõ x~å‡O„ÑÉèí∞ «fi Ñ äŒHÍÅ#∞, K«\ÏìÅ#∞ J=∞Å∞ HÍ‰õΩO_® „ÑuHõ∆O J_»∞¤‰õΩO@∞#flk.JO Œ∞H _®II ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~ü ~å*ÏºOQÍxfl P"≥∂kOKÕ ãO Œ~°ƒùOÖ’ ''áœ~°ã=∂[O JOwHõiOK«x U K«@ì=∞~Ú# x~°~°úHõ=∞<åfl_»∞——. JO Œ∞H ~å*ÏºOQÆOÖ’Jhfl L<åfl ã=∂[OÖ’ Ug∞ ÖË‰õΩO_® áÈ~ÚOk.

Õâ◊OÖ’ <≥ÅH˘#fl PHõe Kå=ÙÅ∞, Hõ~°∞=ÙÅ#∞ x"åiOKÕÖÏ K«~°ºÅ∞ fã∞H˘=∞‡x„ÑÉèí∞`åfixfl P ÕtOKåÅx HÀ~°∞ «∂ ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ìÖ’ áœ~°ÇÏ‰õΩ¯Å „Ñ*ÏãOÑ¶∞O XHõ„Ñ*Ï„ÑÜ≥∂[<åÅ "åº[ºO "Õã≤Ok. Ñ≤\©+#~ü "å Œ#Å∞ q<åflHõ [ã≤ìãπ ÔH.l. ÉÏÅHõ$+‚<£

Œo ü P"å*ò42

("≥Ú@ì"≥Ú Œ\ Œo «, „Ñã∞Î « ÉèÏ~° « „Ñ è•#<åºÜ«∞=¸iÎ) <Õ «$ «fiOÖ’x Q“~°=ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ì HO„ Œ „ÑÉèí∞ «fiO#∞ D „HO Œ Ñ äŒHÍÅ#∞ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ì J=∞Å∞KÕÜ«∞=∞xP ÕtOK«_»O [iyOk.

1. KÒHõ èŒ~°Å Œ∞HÍÏÅ∞ / a.Ñ≤.Ü«∞Öò HÍ~°∞¤Å∞ ( ≥Å¡ HÍ~°∞¤Å∞) : ≥Å¡HÍ~°∞¤ HõeyL#fl „Ñu ‰õΩ@∞OÉÏxH <≥Å‰õΩ 35 HÖ’Å è•#ºO KÒHõQÍ JOkOKåe.

2. JO`Àº ŒÜ«∞ J#flÜ≥∂[# (Z.Z."≥·) : D Ñ äŒHõO „HO Œ <≥ÅH 35 HÖ’Åè•#ºO, QÀ èŒ∞=∞Å~Ú Õ 2 ~°∂IIÅ‰õΩ HÖ’, aÜ«∞º=∞~Ú Õ 3 ~°∂IIÅ‰õΩ HÖ’

K˘ÑC# JOkOKåe.

3. *ÏfÜ«∞ =$^•úÑº ÃÑ#¬<£ Ñ äŒHõO : ‰õΩ@∞OÉÏÅ #∞O_ç "Õ~°∞Ñ_ç# 60 ãO= «û~åÅ∞^•\# =$ Œ∞úÅ‰õΩ HO„ Œ „ÑÉèí∞ «fiO <≥Å‰õΩ 150 ~°∂IIÅ∞ Ñ¶≤OK«#∞QÍ W=fi_»O.(~åR „Ñ¨Éèí∞`«fiO WKÕÛ ^•x`À ãÖ|O^èŒO ÖË^Œ∞) PO„^èŒ„Ñ¨^Õâò „Ñ¨Éèí∞`«fiO200/–~°∂IIÅ∞ =$^•úÑº ÃÑ#¬<£ „ÑHõ\OzOk. HO„ Œ, ~åR „ÑÉèí∞`åfiÅ∞ HõeÑ≤"≥Ú «ÎO 350/– ~°∂IIÅ∞ W"åfie.

4. J#flÑÓ~°‚ : 60 ãO= «û~åÅ∞ •\# =$ Œ∞úÅ‰õΩ „Ñu<≥ÖÏ 10 HÖ’Å è•<åºxflLz «OQÍ JOkOKåe.

5. =∞ è•ºÇÏfl Éè’[# Ñ äŒHõO (ZO._ç.ZO.Zãπ) : „ÑÉèí∞ «fi =∞iÜ«Ú „ÑÉèí∞`åfi"≥∂k «áê~î°âßÖÖ’¡ K«k"Õ Ñ≤Å¡Å‰õΩ ãO= «û~°OÖ’ 200Å ~ÀAÅ∞ «ÑÊ‰õΩO_® =O_ç#"Õ_ç J#fl=Ú JOkOKåe. Hõ~°∞=Ù „áêO`åÖ’¡ J~Ú Õ ã∂¯Å∞H ÃãÅ=Ù L#fl~ÀAÖ’¡ ‰õÄ_® Ñ≤Å¡Å‰õΩ Éè’[#O JOkOKåe. Zãπ.ã≤, Zãπ.\ Å#∞ =O@"åà◊√§QÍxÜ«∞q∞OKåe. Wk [#=i 2005 #∞O_ç J=∞Ö’¡H =zÛOk.

6. ãOÑÓ~°‚ tâ◊√ Jaè=$kú Ñ äŒHõ=Ú (S.ã≤._ç.Zãπ) : 0 #∞O_ç 6 ãOII~åÅ Ñ≤Å¡Å‰õΩ„Ñu~ÀA 600 HÍºÅsÅ∞, 8 #∞O_ç 10 „QÍ=ÚÅ∞ „áÈ\©<£û L#fl PÇ~åxflJOk"åfie. Hâ’~° ÉÏeHõÅ‰õΩ 500 HÍºÅsÅ∞, 20 #∞O_ç 25 „QÍ=ÚÅ„áÈ\©<£û PÇ~åxfl JOk"åfie. áÈ+HÍÇ~° Ö’ÑO L#fl Ñ≤Å¡Å‰õΩ 600 HÍºÅsÅ∞20 „QÍ=∂Å∞ „áÈ\©<£û PÇ~åxfl W"åfie. QÆiƒù© „ã‘ÎÅ‰õΩ 500 HÍºÅsÅ∞,25 „QÍ=ÚÅ PÇ~åxfl W"åfie. W ŒO`å ™ê÷xHõOQÍ L#fl JOQÆ<£"å_ç HO„ ŒO#∞O_ç ã¨~°Ñ¶~å KÕÜ«∂e. „Ñü „QÍ=∞=Ú, QÆ∂_≥O, «O_®‰õΩ JOQÆ<£"å_çHO„ ŒO LO_®e. U~åÊ@∞KÕã≤# „Ñu JOQÆ<£"å_ô HO„^•xfl ãiQÍæ x~°fiÇ≤ÏOKåe.nO Àáê@∞ Ñ≤Å¡Å‰õΩ J=ã~°"≥∞ÿ# \©HÍÅ∞, P~ÀQÆº ÑsHõ∆Å∞, K« Œ∞=Ù x~°fiÇ≤ÏOKåe.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 43

7. *ÏfÜ«∞ =∂ «$ «fi ãÇÜ«∞ Ñ äŒHõ=Ú (Z<£.ZO.a.Zãπ) : D Ñ äŒHõO „ÑHÍ~°OQÍ11 "ÕÅ HõO>Ë «‰õΩ¯= P^•Ü«∞OQÆÅ"å~°∞ ¿Ñ Œ~åÅ~Ú# QÆiƒù© „ã‘Î "≥Ú Œ\=∞iÜ«Ú Ô~O_»= „Ñã"åxH 1000/– ~°∂IIÅ K˘ÑC# JOkOKåe. „ÑãqOz#<å\ #∞O_ç 12 "å~åÅÖ’ÑÙ, D _»|∞ƒÅ∞ ã~°ÊOKü HÍh, „QÍ=∞ HÍ~°º Œi≈HÍh HÍ#∞Ê#∞ èŒ$gHõiã∂Î ~åã≤¿ãÎ ™ê÷xHõ Pã∞Ñ„uÖ’ D _»|∞ƒÅ∞ W™êÎ~°∞.

8. *ÏfÜ«∞ ‰õΩ@∞O| ãÇÜ«∞ Ñ äŒHõ=Ú (Z<£.ZÑ¶π.a.Zãπ) : D Ñ äŒHõO „HO Œ¿Ñ Œ ‰õΩ@∞O|OÖ’x Ü«∞[=∂x K«xáÈ~Ú#ÑÙ_»∞ 4 "å~åÅÖ’ÑÙ P ‰õΩ@∞OÉÏxH10,000 ~°∂IIÅ∞ ã~°ÊOKü ^•fi~å K≥e¡OKåe.

9. ÑxH PÇ~° Ñ äŒHõO (ZÑ¶π.ZÑ¶π._»|∂¡º) : D Ñ äŒHõO *ÏfÜ«∞ LáêkèÇg∞K«@ìO •fi~å J=∞Å∞ KÕã∞Î<åfl~°∞.

10. ãOÑÓ~°‚ „QÍg∞ ~À*òQÍ~ü Ü≥∂[# (Zãπ.l.P~ü."≥·) : D Ñ äŒHÍxfl ‰õÄ_® *ÏfÜ«∞„QÍg∞ Láêkè K«@ìO ^•fi~å J=∞Å∞ KÕã∞Î<åfl~°∞. „QÍ=∞ãÉèí D Ñ äŒHÍÅhflã¨„Hõ=∞OQÍ J=∞Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞#fln, ÖËxn Ñ¨~°º"ÕHõ∆ KÕÜ«∂e. x^èŒ∞ÅŒ∞ifixÜ≥∂QÆO JiHõ\Ïìe. g\ QÆ∞iOz q=~åÅ∞ ≥Å∞ã∞‰õΩ<Õ ÇÏ‰õΩ¯ „Ñu"åiH©˜

LOk. D Ñ äŒHÍÅ‰õΩ ãO|OkèOz Jxfl q=~åÅ∞ ™ê÷xHõ ÉèÏ+Ö’ =Ú„kOz„QÍ=∞ ÑOKåÜ«∞f, áê~î°âßÅ, ~+<£ Œ∞HÍÏÅ = ŒÌ JO ŒiH© HõxÑ≤OKÕÖÏJuHOKåe. D "≥Ú «ÎO Ñ äŒHÍÅ#∞ J=∞Å∞ KÕÜ«∂eû# ÉÏ èŒº « „QÍ=∞™ê÷~ÚÖ’„QÍ=∞ HÍ~°º Œi≈ =∞iÜ«Ú ã~°ÊOKü, =∞O_»Å ™ê÷~ÚÖ’ =∞O_»Å Ô~"≥#∂ºJkèHÍi =∞iÜ«Ú =∞O_»Å J èŒº‰õ∆ΩÅ∞, lÖÏ¡ ™ê÷~ÚÖ’ HõÖHõì~ü, ~åR™ê÷~ÚÖ’„ÑÉèí∞ «fi „Ñ è•# HÍ~°º Œ~°∞≈Å‰õΩ LOk.

D Ñ äŒHÍÅ‰õΩ ãO|OkèOz# Ñ¶≤~åº Œ∞Å#∞ Ñi+¯iOKÕO Œ∞‰õΩ ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ìW ŒÌ~°∞ qKå~°ÏkèHÍ~°∞Å#∞ xÜ«∞q∞OzOk. "å~°∞ (1) _®II Z<£.ã≤. ãHû#, 68,„ÃÑ¶O_£û HÍÅh, "≥ãπì, #∂º_èçb¡ – 110 065. (2) ÇÏ~°¬=∞Ok~ü (ã≤.W.Zãπ), ÃãO@~üÑ¶~ü DHfi\© ãì_ô 38, Z, ™œ ü ZH±û>#¬<£ áê~üì – 2, #∂º_èçb¡ – 110 049. DqKå~°Ï kèHÍ~°∞Å‰õΩ Ñ¶≤~åº Œ∞ KÕÜ«∞=K«∞Û.

*ÏfÜ«∞ „QÍg∞ Láêkè Çg∞ K«@ìO – 2005 (Z<£.P~ü.W.l.Z) : Õâ◊OÖ’PHõe Kå=ÙÅ#∞ x"åiOKÕO Œ∞‰õΩ, Ñ≤Å¡Ö’¡ áœ+≤ìHÍÇ~° Ö’áêefl x"åiOKÕO Œ∞‰õΩZxfl Ñ äŒHÍÅ∞ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ì<å „ÑÜ≥∂[#O â◊¥#ºOQÍ LOk. Õâ◊"åºÑÎOQÍ D Ñ äŒHÍÅJ=∞Å∞Ö’ JkèHÍ~°∞Å‰õΩ, <åÜ«∞‰õΩÅ‰õΩ z «Îâ◊√kú ÖË Œ∞. Ñiã≤÷ «∞Ö’¡ =∂~°∞Ê ÖË#O Œ∞=Å¡

Œo ü P"å*ò44

Õâ◊"åºÑÎOQÍ „Ñ¨*Ï™êfiq∞Hõ"å Œ∞Å∞, L Œº=∞ ãÖã÷Å∞ XuÎ_ç Õ=_»O`À ˆHO„ Œ„ÑÉèí∞ «fiO D K«\Ïìxfl fã∞‰õΩ=zÛOk. PQÆã∞ì 23, 2005# D K«@ìO áê~°¡"≥∞O@∞Ö’P"≥∂ ŒO á⁄OkOk. D K«@ìO „HO Œ PO„ èŒ„Ñ Õâò „ÑÉèí∞ «fiO '' „QÍg∞ LáêkèÇg∞ Ñ äŒHÍxfl—— „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ìOk. Wk „Ñ äŒ=∞OQÍ Hõ~°∞=Ù lÖÏ¡Å∞QÍ L#fl 13 lÖÏ¡Ö’¡J=∞Å∞ KÕã∞Î<åfl~°∞.

*ÏfÜ«∞ „QÍg∞ Láêkè Çg∞ K«@ìO – 2005 „ÑHÍ~°O „Ñu ‰õΩ@∞O|OÖ’XHõ iH 100 ~ÀAÅ∞ Ñx HõeÊOKåe.

=ÚO Œ∞QÍ Ñx J=ã~°O L#fl ‰õΩ@∞OÉÏefl QÆ∞iÎOz "åiH *ÏÉòHÍ~°∞¤Å∞W™êÎ~°∞.

*ÏÉòHÍ~°∞¤ á⁄Ok# "å~°∞ «=∞‰õΩ Ñx HõeÊOK«=eûOkQÍ HÀ~°∞ «∂ JÑ≤¡H+<£ÃÑ@∞ìHÀ"åe.

JÑ≤¡H+<£ ÃÑ\ì# 15 ~ÀAÅÖ’QÍ „QÍ=∞ ÑOKåÜ«∞fH Ñx HõeÊOKåeû#ÉÏ èŒº « LO@∞Ok.

XHõ"Õà◊ Ñx HõeÊOK«ÖË#@¡~Ú Õ J «#∞ á⁄O Õ "Õ «#OÖ’ 25% 30 ~ÀAÅ=~°‰õΩ, 50% «~åfi « Éèí$uQÍ á⁄O Õ J~°› « LO@∞Ok. (L^•II ~ÀAH 80~°∂IIÅ∞ "Õ «#O LO>Ë, 40 ~°∂IIÅ∞ Éèí$u LO@∞Ok)

ÑxKÕ¿ã KÀ@ «y# ™œHõ~åºÅ∞ HõeÊOKåe. L^•II =∞Ozh~°∞, S Œ∞QÆ∞iHõO>ËZ‰õΩ¯= =∞Ok Ñ≤Å¡Å «Å∞¡Å∞ ÑxÖ’ L#fl@¡~Ú Õ P Ñ≤Å¡Å#∞ K«∂ã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩPÜ«∂x xÜ«∞q∞OK«_»O

Ñ¨x HõeÊOKÕ „Ñ¨ Õâ◊O 5 H˜Ö’g∞@~°¡ HõO>Ë Œ∂~°O L#fl@¡~Ú Õ ~°"åÏY~°∞ÛÅ HO Œ "Õ «#OÖ’ 10% J Œ#OQÍ K≥e¡OKåe.

‰õÄbÅ‰õΩ ãHÍÅOÖ’ _»|∞ƒÅ∞ K≥e¡OKåe. „Ñ=∂ Œ=âß «∂Î =∞~°¿ãÎ #+ìÑiÇ~°OK≥e¡OKåe.

‰õÄb"Õ «# K≥e¡OÑÙ K«@ìO, ã=∂# ‰õÄbK«@ìO – 1976 „ÑHÍ~°O ‰õÄb x~°‚~ÚOKåe. HÍO„\ÏHõì~°∞¡ ‰õÄbÅ Ñxx «yæOKÕ Ü«∞O„`åÅ∞ "å_»~å Œ∞. ™ê èŒº"≥∞ÿ#O «

"Õ∞~°‰õΩ Ñ#∞Å#∞ ‰õÄbÅ`À KÕ~ÚOKåe. „Ñ è•#OQÍ ‰õÄbÅ∞ KÕ¿ã Ñx<Õ KÕÑ\Ïìe. Zãπ.ã≤, Zãπ.\ Å‰õΩ K≥Ok#

Éèí∂=ÚÅ‰õΩ h\ =ãu HõeÊOKÕ Ñ#∞Å‰õΩ „áê è•#º « W"åfie. „QÍg∞ „áêO`åÅ‰õΩ ~À_»¡ ™œHõ~°ºO, K≥~°∞=ÙÅ =∞~°=∞‡ «∞Î, =~° Œ xÜ«∞O„ «

~°Hõ∆ Ñ#∞Å∞, =Ú~°∞QÆ∞h~°∞ f¿ã Ñ#∞Å∞ KÕÜ«∂e.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 45

HO„ Œ K«@ìO ¿Ñ~˘¯#fl •xHõO>Ë Z‰õΩ¯= Ñxk<åÅ∞, ™œHõ~åºÅ∞ ~åR K«\ÏìÖ’¡LO>Ë PÜ«∂ ~å„ëêìÅ∞ "å\<Õ J=∞Å∞ KÕÜ«∞=K«∞Û.

‰õÄb ~@∞ 60 ~°∂IIÅ HõO>Ë «QÆæ~å Œ∞.

‰õÄbÅ‰õΩ „Ñu"å~°O _»|∞ƒÅ∞ K≥e¡OKåe. Z\ìÑiã≤÷uÖ’#∂ Wk 15 ~ÀAÅ‰õΩq∞OK«~å Œ∞.

‰õÄb "≥Ú`åÎxfl H˘O « #QÆ Œ∞QÍ#∂, H˘O « aÜ«∞ºO ~°∂ÑOÖ’#∂ W"åfie.‰õÄb "≥Ú «ÎOÖ’ HõhãO 25% #QÆ Œ∞QÍ W"åfie.

Jxfl ™ê÷~ÚÅÖ’ áê~° Œ~°≈Hõ «, ["å|∞^•s «#O LO_®e.

D Ñ äŒHÍxH ãO|OkèOz# [=∂, Y~°∞Û ÖHõ Å#∞ „Ñ[Å∞ K«∂_»_®xHJO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LOKåe. ‰õÄbx „Ñ[Å ã=∞Hõ∆OÖ’<Õ K≥e¡OÑÙ KÕÜ«∂e.

K«@ìO, ^•xH J#∞QÆ∞OQÍ U~°Ê_ç# xÜ«∞=∂Å „ÑHÍ~°O Z=Ô~·<å «=∞q^èŒ∞Å∞ x~°fiiÎOK«‰õΩO_® LO>Ë "åiH˜ ~°∂II 1000/– =~°‰õΩ [i=∂<åqkèOK«=K«∞Û.

D K«@ìO HõhãO 50% J=∞Å∞H <ÀK«∞‰õΩ<åfl D Õâ◊O ããºâßºÅ=∞ÜÕ∞ºk.D Ñ äŒHõO HO Œ =ã∞Î#fl x èŒ∞Å#∞ ‰õÄbÅ‰õΩ K≥O Œ‰õΩO_® JkèHÍ~°∞Å∞, <åÜ«∞‰õΩÅ∞«=∞ ÉÁHõ ™êÅ∞ xOÑÙ‰õΩO@∞<åfl~°∞. «ÑÊxãÔ~· W"åfieû# ãO Œ~°ƒùO =¿ãÎ «=∞

‰õΩÅO, |O èŒ∞=~°æO, W «~ «~° „áê è•#º « s`åº Ñx HõeÊOK«_»O, ‰õÄbÅ∞ K≥e¡OK«_»O«~°K«∞QÍ [~°∞QÆ∞ «∞Ok. nx=Å¡ JkèHÍ~°OÖ’#∂ ÖËHõ, JkèHÍ~° =~°æOÖ’#∂ ÖËHõ

„Ñ¨Éèí∞`«fi ™êÜ«∞O HÀãÖ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î#fl ^Œo`«∞Å‰õΩ ZHõ¯_çH˜ "≥o§<å x~åâıZ Œ∞~°=Ù «∞#flk. „QÍ=∞ HÍ~°º Œ~°∞≈Å∞, „QÍ=∞ ã~°ÊOKüÅ∞QÍ Œo «∞Å∞ L#fl UiÜ«∂Ö’‰õÄ_® W"Õ Ñiã≤÷ «∞Å∞ H˘#™êQÆ∞ «∞O_»_»O J «ºO « qëê ŒHõ~°O.

Ñx [~°∞QÆ∞ «∞#fl KÀ@ JO@~åx «#O WOHÍ H˘#™êQÆ∞ «∂<Õ LOk. "≥∞ ŒH±lÖÏ¡ #ã¯Öò „QÍ=∞OÖ’ XHõ Œo « =∞Ç≤Ïà◊ fã∞‰õΩ=zÛ# h\x `å=Ú `åQÆ=∞xW «~° ‰õÄbÅ∞ =∞Ç≤ÏàÏ ‰õÄbÅ∞ x~åHõiOKå~°∞. W Õ Ñiã≤÷u Jxfl „áêO`åÖ’¡#∞H˘#™êQÆ∞ «∞#flk. WÖÏO\ q=Hõ∆Å#∞ ZHõ _çHõHõ _» „ÑuÑ¶∞\Oz Z Œ∞~˘¯<ÕO Œ∞‰õΩŒo « „âı∞Å∞ ã≤ ŒúO HÍ"åe. «=∞‰õΩ K«@ìO „ÑHÍ~°O ~å"åeû# "å\Ï ŒH¯OK«∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ

áÈ~å@O ™êyOKåe.- ™êH∆ – =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å xÑ¶∂

JHÀì|~ü –2006

Œo ü P"å*ò46

Œo « =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å ~°Hõ∆ – *ÏfÜ«∞ ã=∞ãºS Œ∞ Ô~·à◊§ É’wÅ#∞ ŒQÆúO KÕã≤, 100 |ã∞ûÅ J^•ÌÅ#∞ ŒfiOãO KÕ¿ãÎ [iy#

„ÑKå~°O, XH ‰õΩ@∞OÉÏxH K≥Ok# #Å∞QÆ∞ix xÅ∞=Ù<å K«OÑ≤ Õ [~°∞QÆÖË Œ∞.HÍ<£ÑÓ~üÖ’ _®IIa.P~ü. JOÉË Œ ~ü q„QÆÇxfl ŒfiOãO KÕã≤# «~åfi « P„QÆÇÏO`ÀŒo «∞Å∞ q èŒfiO™êxH áêÅÊ_®¤~°O@∂ J„QÆ=~°‚ g∞_çÜ«∂ ÑxQÆ@∞ìH˘x „ÑKå~°O

KÕã≤Ok. HÍh |O_®~å lÖÏ¡ M·~°¡Ol „QÍ=∞OÖ’x |Ü«∂ºÖÏÖò É’ ü=∂OQ J<ÕŒo «∞_ç ÉèÏ~°º ã∞~Y#∞, ‰õÄ «∞~°∞, „Ñ≤Ü«∂OHõ#∞, ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ~À+<£, ã∞~+πÅ#∞

#QÆflOQÍ T~yOz JO Œ~°∂ K«∂ã∞ÎO_»QÍ<Õ «=∞ «e¡h, «=∞ K≥e¡h ~Ñπ KÕÜ«∞=∞x~À+¨<£, ã¨∞ˆ~+πÅ#∞ H˘\ì, =∞~å‡=Ü«∞"åÅ∞ #∞A˚ #∞A˚ KÕã≤, P «~åfi « «e¡ã∞~Y#∞, ‰õÄ «∞~°∞ „Ñ≤Ü«∂OHõÅ#∂ |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ ~Ñπ KÕã≤ "åi =∂<åÖ’¡ Hõ„~°Å∞K˘Ñ≤ÊOz, P #Å∞æ~°∞ ‰õΩ@∞O| ãÉèí∞ºÅ#∂ ã=¸Ç≤ÏHõ ÇÏ «ºKÕã≤ Ti á⁄e"≥∞~°Ö’áê~°"Õ¿ãÎ P ãOÑ¶∞@# 2 <≥ÅÅ =~°‰õÄ |Ü«∞\ „ÑÑOKåxH ≥eÜ«∞ Œ∞. WkHõ~°_»∞QÆ\ì# J„QÆ=~°‚ g∞_çÜ«∂ ÑHõ∆áê « ^˘~°H x Œ~°≈#O.

Œo «∞ÅÃÑ· ^•_»∞Å∞ H˘ «ÎHÍ Œ∞. HÍ~°OKÕ_»∞, K«∞O_»∂~°∞, h~°∞H˘O_», áêki‰õΩÑÊO, "ÕO¿Ñ@, HõOzHõK«~°¡, «q∞à◊<å_»∞Ö’x H©Å"Õ#‡x, cÇ~üÖ’x â◊OHõ~üaÑ¶∂,ÅH∆Í‡ÑÓ~ü ÉÏ ≥, ÇÏ~åºÏÖ’x QÆ∞*Ï~ü, „Ñã∞Î «O =∞ÇÏ~åRÖ’x M·~å¡Ol ÖÏO\Z<Àfl ãOÑ¶∞@#Å∞, WOHÍ "≥Å∞QÆ∞Ö’H ~åx J<ÕHõ ãOÑ¶∞@#Å∞ D Õâ◊ ~å*ÏºOQÍxfl,„Ñ*Ï™êfi=∂ºxfl ÑiÇãO KÕã∞Î<åfl~Ú, J=¿ÇÏà◊# KÕã∞Î<åfl~Ú.

"ÕÅ ãO= «û~åÅ∞QÍ Jz"Õ «, ÀÑ≤_ô, J==∂<åÅ‰õΩ QÆ∞~°=Ù «∂ Œo «∞Å∞,TiH, |_çH©, QÆ∞_çH© Œ∂~°"≥∞ÿ JO@~åx"å~°∞QÍ, =Ú@ì~åx"å~°∞QÍ, K«∂_»~åx"å~°∞QÍ,rq`åÅ∞ "≥Å¡=∂iÛ# Œo «∞Å∞ WÑÙ_çÑÙ_Õ QÆ∞ÃÑÊ_»∞ JHõ∆~åÅ‰õÄ, Ñ≤_çÔH_»∞ "≥∞ «∞‰õΩÅ‰õÄ,<ÀK«∞H˘x =∞#∞+µÅ∞QÍ „|uHO Œ∞‰õΩ KÕã∞Î#fl „ÑÜ«∞ «fl"Õ∞, „Ñu™êi „Ñâßfl~°÷HõOJ=Ù`«∞Ok. ^Œo`«∞Å∞ `«=∞ P`«‡Q“~°=O „Ñ¨^Œi≈Oz# „ÑüKÀ\Ï <≥`«∞Î\˜U~°∞Å=Ù «∞<åfl~Ú.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 47

=∞x+≤x =∞x+≤QÍ QÆ∞iÎOz «=∞`À ã=∂#OQÍ ã‘fiHõiOK«ÖËx J=∂#gÜ«∞ãOã¯$ Õ <Õ\H© ~å[º"Õ∞Å∞ «∞Ok. Œo «∞Å∞ «=∞ LxHx HÍáê_»∞‰õΩ<Õ U z#fl„ÑÜ«∞ «flO J~Ú<å ã~ ^•xfl x~åÌH∆ºOQÍ JO «O KÕ¿ã ™ê=∂lHõ „Ñ„HÜ«∞Œ∞~å‡~°æ=∞~Ú# ‰õΩÅ =º=ã÷Ö’ H˘Å∞=Ùni LOk. D Õâ◊ K«i„ «Ö’ Œo «∞Å∞

Z=i g∞ Œ ‰õÄ_® ^•_çKÕã≤ K«O¿Ñã≤# ãO Œ~°ƒùO XHõ \© ÖË Œ∞. "åiÃÑ· =~°∞ãQÍ^•_»∞Å∞, P`åºKå~åÅ∞ [iy<å K«@ìOÃÑ·, =º=ã÷ÅÃÑ· #=∞‡HõO`À<Õ <Õ\H© L<åfl~°∞.HÍh ZHõ _® „Ñ¨fHÍ~° ^•_»∞Å‰õΩ Œo «∞Å∞ áêÅÊ_» ÖË Œ∞. „Hõ=∞OQÍ K«\ÏìÅ∞,"å\x J=∞Å∞ KÕÜ«∂eû# =º=ã÷Å∞ =∞Ç ãOH∆ÀÉèíOÖ’ Ñ_ç, J„QÆ=~°‚ Œ∞~°ÇÏOHÍ~°∞ÅÑH∆Í<Õfl xÅ∞ã∞Î<åfl~Ú. W Õ q+Ü«∞O Œo «∞ÅÃÑ· ^•_»∞Å∞ ÇÏ`åºHÍO_» [iy#„Ñu ãO Œ~°ƒùOÖ’#∂ ~°∞A=~ÚºOk. Œo «∞Å =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å ~°Hõ∆ J<Õk <Õ_»∞q∞eÜ«∞<£ _®Å~°¡ „Ñâ◊fl? Õâ◊ "åºÑÎOQÍ Œo «∞ÅÃÑ· [iy# ™ê=¸Ç≤ÏHõ ÇÏ «ºHÍO_»Å‰õΩHÍ~°"≥∞ÿ# U XHõ ^À+≤ ‰õÄ_® WÑÊ\H© ZÖÏO\ tHõ∆‰õÄ QÆ∞iHÍÖË Œ∞. JO>Ë WHõŒo «∞Å∞ «=∞ ã‘fiÜ«∞~°Hõ∆ HÀãO `å"Õ∞ PÖ’zOK«∞HÀ"åeû# ãO Œ~°ƒùO Wk.

Pâ◊Åhfl J_»∞QÆO\ áÈ~Ú<åHõ q∞yÖË "≥ÚO_ç è≥·~°º"Õ∞ Œo «∞Å‰õΩ JO_». ''WHõãO ü «∞HÍ~åO ã∂zOz# J<åºÜ«∞ÑÙ Ç≤ÏOã#∞ J_»∞¤‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ [i¿Ñ Ç≤ÏO¿ãŒo «∞Å‰õΩ =∂~°æ Œ~°≈HõO——.

~å*ÏºOQÆOÖ’x 14 = JkèHõ~°O ã=∂#`åfixfl É’kèOz<å, 17 = JkèHõ~°OJO@~åx «<åxfl x¿+kèOz<å, 21 = JkèHõ~°O rqOKÕ ÇÏ‰õΩ¯#∞ HõeÊOz<å,Wq ãiáÈ=x Œo «∞Å ~°Hõ∆ HÀãO Zãπ.ã≤, Zãπ.\ J`åºKå~åÅ x~À èŒHõ K«@ìO –1989 ≥zÛ<å, Œo «∞Å ~°Hõ∆ ZO_»=∂qQÍ ZO Œ∞‰õΩ =∂iOk? 13 ãO= «û~åÅ∞QÆ_çz<å K«∞O_»∂~°∞Ö’ 26 =∞Ok Œo «∞Å#∞ "Õ\Ï_ç, "≥O\Ï_ç, "Õ@H˘_»=à◊§`À=ÚHõ Å∞QÍ #iH, Q˘<Õ ãOK«∞Ö’¡ xOÑ≤, «∞OQÆÉèí„ Œ HÍÅ∞=Ö’ Ñ_Õã≤# ^À+µÅ∞WOHÍ ZO Œ∞‰õΩ Œ~åQÍ u~°∞QÆ∞ «∞<åfl~°∞? "åºáê~åÅ∞ KÕã∞Î<åfl~°∞? ã≤x=∂Å∞ fã∞Î<åfl~°∞?"åiH D Õâ◊OÖ’x K«\ÏìÅ∞ =iÎOK«"å?

Wk J„QÆ‰õΩÅ „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ ^ÀÑ≤_ô ~å[ºO. D Õâ◊OÖ’ K«\ÏìÅ∞, =º=ã÷Å∞Jhfl =∞#∞=Ù wz# w «Å∞ •@=Ù. JO Œ∞H ~å[ºOQÆ x~å‡ « _®II a.P~ü. JOÉË Œ ~ü''áœ~°ã=∂[O JOwHõiOK«x U K«@ì=∞~Ú<å x~°~°úHõ"Õ∞—— J<åfl_»∞. ''~å*ÏºOQÆOÖ’,K«@ìOÖ’ =∞#∞=Ù#∞ ã=∂kè KÕâß#∞ HÍx ã=∂[OÖ’ „|uH L<åfl_»x—— ¿Ñ~˘¯<åfl_»∞.HÍ=Ù# Œo « =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å ~°Hõ∆ H˘~°‰õΩ =∞#O Uq∞ KÕÜ«∂Å<Õ q+Ü«∞O g∞‰õΩJ~°÷"≥∞ÿ LO@∞Ok.

Œo ü P"å*ò48

É’kèã «fi ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò _®IIa.P~ü. JOÉË Œ ~ü É∫ Œú Œ=∂‡x‡ ã‘fiHõiOz 50ãO= «û~åÅ∞ ÑÓiÎ J~ÚºOk. P =∞ÇhÜ«Ú_»∞ =∞Ç Ñix~åfiO K≥Ok ‰õÄ_®50 ãO= «û~åÅ∞ ÑÓiÎ J~ÚºOk. PÜ«∞# KÕã≤# ã∂„fHõ~°Å∞, PÜ«∞# JOkOz#ÉÏ=*ÏÅO, PÜ«∞# áÈ~å@ "å~°ã`åfixfl PK«~°Ï «‡HõOQÍ ã‘fiHõiOK«HõáÈ=_»O =Å¡<ÕD ~ÀA Œo « =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å ~°Hõ∆ J<Õk *ÏfÜ«∞ ã=∞ãºQÍ =ÚO Œ∞‰õΩ=zÛOk. J„QÆ‰õΩÅ áêÅHõ=~åæÅ∞ Œo «∞ÅÃÑ· •_»∞Å∞ KÕã∞Î#fl À+µÅ#∞ ~°H∆ã∞Î<åfl~Ú.HÀ~°∞ìÅ∞, JkèHÍ~° Ü«∞O„`åOQÆO „ÑÖ’ÉèÏÅ‰õΩ QÆ∞i J=Ù «∞<åfl~Ú. z=~°QÍ '' Œo «∞Å#∞K«OÑ≤ Õ Ug∞ HÍ Œ∞—— J<Õ PÖ’K«<å WOHÍ |ÅÑ_»∞ «∞#flk. WÑC_»∞#fl K«\ÏìÅ#∞ã~°~Ú# q èŒOQÍ J=∞Å∞ [iÑ≤ Õ WOHÍ H˘ «Î K«\ÏìÖËg ÖË‰õΩO_®<Õ Œo «∞ÅÃÑ·^•_»∞Å∞ JiHõ@ì=K«∞Û. Œo «∞Ö’¡ qâßfi™êxfl xOÑ=K«∞Û. HÍh áÈbã∞, <åºÜ«∞âßYÅ∞áÈ+≤ã∞Î#fl áê„ « J «ºO « Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ#k. 1995 #∞O_ç =∞# ~åROÖ’ 24000Hã∞Å∞ Zãπã≤, Zãπ\ J`åºKå~åÅ x~À èŒHõ K«@ìO – 1989 HO Œ #"≥∂ Œ∞ J~Ú ÕWÑÊ\ =~°‰õΩ (JO>Ë 2006) 14000 Hã∞Ö’¡ Kåi+‘@∞ ‰õÄ_® "ÕÜ«∞ÖË Œ∞. *·à◊§Ö’¡TK«Å∞ ÖH¯OK«=eû# À+µÅ∞ WOHÍ É·@<Õ LO_ç, Œo « ÉÏkè «∞Å#∞ ÉkiOÑÙÅ‰õΩQÆ∞iKÕã∞Î<åfl~°∞. q∞QÆ å 10,000 Hã∞Ö’¡ ã~°~Ú# q èŒOQÍ ™êH∆ÍºÅ∞ ã=∞iÊOK«HõáÈ=_»O =Å¡, H˘\ì"Õã≤#"Õ JkèHõOQÍ L<åfl~Ú. WHõ W «~° Hã∞Ö’¡ ZÖÏO\ „ÑQÆuÖË Œ∞. WOHÍ Z=iHõ~Ú<å áÈbã∞ÅÃÑ·<å, HÀ~°∞ìÅÃÑ·<å #=∞‡HõO L#fl@¡~Ú Õ JkH=ÅO „Éèí=∞ =∂„ «"Õ∞!

D Ñiã≤÷ «∞Ö’¡ Œo «∞Å ~°Hõ∆ ÉÏ èŒº «#∞ ã‘fiHõiOK«=eûOk Œo «∞ÖË. ™ê=∂lHõ,~å[H©Ü«∞ ~°OQÆOÖ’ ãfi «O„ « Œo « „âı =ÚO Œ∞‰õΩ ~å"åe, Œo « „âı∞Å #∞O_Õãfi «O„ « Œo « L Œº=∞O ~å"åe HÍh i[~fi+<£ =Å¡ K« Œ∞=ÙÅ∞, L^ÀºQÍÅ∞á⁄Ok Ô~O_»∞ ÑÓ@ÖÏ uO_ç, ≥Å¡|@ìÅ∞ ^˘iH# Œo «∞_»∞ ''Hõ_»∞ÑÙ xO_ç<åHõ‰õΩÖÏxfl =∞iÛ áÈ «∞<åfl_»∞—— «# ã=¸Çxfl, JOÉË Œ ~üh x~°¡Hõ∆ºO KÕã≤# "åÔ~=Ô~·<å„^ÀÇ≤ÏQÍ<Õ q∞yeáÈ`å_»∞. WHõ H=ÅO ~å[H©Ü«∞ i[~fi+<£Å HÍ~°OQÍ =∂„ «"Õ∞ZO.ZÖò.ZÅ∞, ZO.Ñ‘Å∞QÍ J~Ú# Œo « <åÜ«∞‰õΩÅ∞ áêÅHõ J„QÆ=~°‚ áêsìÅ‰õΩqâßfiã [O «∞=ÙÅ∞QÍ «Ü«∂Ô~·<å~°∞. "åiH Œ~Ú<å J<åºÜ«∞O [iy Õ =∂„ «O`å#∞ Œo «∞_çx HÍ|>Ëì [iyO Œx QÆQÀæÅ∞ ÃÑ@ì_»O Ñiáê@~ÚºOk. WO Œ∞Ö’ U|∂~°∞"å áêsì Œo « <åÜ«∞‰õΩ_çH© q∞#Ç~ÚOÑÙÖË Œ∞. ''WÖÏO\ "åi QÆ∞iOKÕ_®II JOÉË Œ ~ü, 'i[~fi+<£=Å¡ ÉÏQÆ∞Ñ_ç# "å~°∞ «=∞`À\ "åiH JO_»QÍ LO\Ï~°xÉÏqOKå#∞ HÍh «=∞ á⁄@ìÅ∞ =∂„ «"Õ∞ xOÑÙ‰õΩ<Õ QÆ∞=∞™êÎÅ QÆ∞OÑÙ «Ü«∂~°~ÚºO Œx——HõÅ « K≥O^•_»∞.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 49

WÑÊ\H© WOHÍ Pâß[#Hõ"≥∞ÿ# Ñiã≤÷ «∞ÖË L<åfl~Ú. K« Œ∞=Ù‰õΩO@∞#fl Œo «Ü«Ú=‰õΩÅ∞ Jxfl q+Ü«∂Å#∂ ãiQÍæ<Õ J~°÷O KÕã∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. ã~°~Ú# q èŒOQÍ<ÕãÊOkã∞Î<åfl~°∞. W\©=Å JOÉË Œ ~ü èŒ=∞‡nH∆Í ãfi~À‚ «û"åÅ∞ Õâ◊=∞O «\Ï [~°QÆ_»O=∞Oz L^•ÇÏ~°. nx «~åfi «<Õ M·~å¡OrÖ’x ÉèíÜ«∂ºÖÏÖò É’ ü=∂OQ Ü≥ÚHõ#Å∞æ~°∞ ‰õΩ@O| ãÉèí∞ºÅ#∂ ™ê÷xHõ P~ü.Zãπ.Zãπ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ ÉÏã¯~° Hõ"å_£, J «xJ~åK«Hõ QÆ∞OÑÙ Ju H~å «HõOQÍ ÇÏ «=∂iÛOk. D ãOÑ¶∞@#‰õΩ Ü«∂= ÕÌâ◊O ã≤QÆ∞æ À«Å =OK«∞HÀ"åe. |Ü«∂ºÖÏÖò É’ ü =∂OQ ‰õΩ@∞O|O ‰õÄ_® JHÀì|~ü 14#

É∫^•Ìxfl ã‘fiHõiOzOk. W Õ ™ê÷xHõ Ç≤ÏO Œ∂ P~ü.Zãπ.Zãπ =¸HõÅ‰õΩ HõO@yOÑÙJ~ÚºOk.

Õâ◊OÖ’ Œo «∞ÅÃÑ· [~°∞QÆ∞ «∞#fl ^•_»∞Å∞, ÇÏ «ºÅ∞, J`åºKå~åÅ∞ ^ÀÑ≤_ô,Jz"Õ «Å∞ Ü«∂ Œ$zÛHõOQÍ [~°∞QÆ∞ «∞#flq HÍ Œ∞. Wq ÑHõ_»ƒOn „ÑÏoHõÖ’ÉèÏQÆOQÍ [~°∞QÆ∞ «∞<åfl~Ú. JHõ _»Hõ _® Z Œ∞QÆ∞ «∞#fl Œo « „âı∞Å#∞ K«∂ã≤ F~°fiÖËxŒ∞~å‡~°∞æÅ∞, ‰õΩÅQÆl =¸~°∞öÅ∞, ^•_»∞Å‰õΩ áêÅÊ_»∞ «∞<åfl~°∞. =∞m§ JO@~åx«<åxfl, =~å‚„â◊=∞ èŒ~å‡xfl „Ñ"Õâ◊ÃÑ>Ëì ‰õΩ„@Ö’ ÉèÏQÆ"Õ∞.

JOÉË Œ ~üx J==∂xOK«_»=∞O>Ë Õâßxfl J==∂xOK«_»"Õ∞. PÜ«∞# =∞ÇÑix~åfiO K≥Ok _çÃãO|~ü P~°∞`À 50 ãO= «û~åÅ∞. D ãO Œ~°ƒùOQÍ P =∞ÇÏhÜ«ÚxÉÏ@Ö’ =∞#O ZO « =~°‰õΩ ÑÜ«∞xOKå"≥∂ ãg∞Hõ∆ KÕã∞HÀ"åeû# ãO Œ~°ƒùO Wk.Õâßaè=$kúH, ‰õΩÅx~°∂‡Å#H «# rq « ã~°fi™êfixfl JiÊOz# P =∞ÇÏhÜ«Ú_ç

áÈ~å@ "å~°ã`åfixH =∞#Å#∞ =∞#O ÑÙ#~°OH «O KÕã∞‰õΩO^•O.

_çÃãO|~ü 10 – JO «~åfÜ«∞ =∂=# ÇÏ‰õΩ¯Å k#O#∞ Œo « =∂#= ÇÏ‰õΩ¯ÅÑi~°Hõ∆ k#OQÍ áê\Oz, ãfi «O„ « Œo « L Œº=∞ x~å‡ÏxH [iQ Hõ$+≤Ö’ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ =∞=Ù^•O. Œo «∞Å‰õΩ ~°Hõ∆ HõeÊOK«ÖËHõáÈ Õ D Õâ◊O =∞~À™êiqÉèí[# [~°QÆ=K«∞Û.

- ¿ãfiKåÛùÖ’K«# – _çÃãO|~ü, 2006

'^Œo`«∞Å ã¨Ç¨Ï<åxfl Ñ¨sH˜ ∆OKÕ ãÖÑ¶ ¨∞@#Å∞ `«~°∞K«∞QÍ[~°∞QÆ∞ «∞<åfl~Ú. =∞Ç~åRÖ’ [iy# "≥Ú «ÎO q èŒfiO™êxfl ã=∞i÷ã∞Î<åfl#∞.HÍ"åÅO>Ë ##∞fl JÔ~ã∞ì KÕã∞HÀO_ç.—

– <å"£∞ Õ"£ Œ™êÖò(„Ñ¨=ÚY Œo ü áêO äŒ~ü Hõq)

Œo ü P"å*ò50

=∞# ~åRO =∞~À QÆ∞[~å`ü HÍ‰õΩO_®K«∂ã¨∞HÀQÆÅ=∂?

Pk"åã‘Å∞ Ç≤ÏO Œ∞=ÙÅ∞ HÍ~°∞, "åiH "åi ™⁄O « ãOã¯$u, ™êO„Ñ^•Ü«∂Å∞<åfl~Ú. ÑO_»∞QÆÅ∞, Õ= «Å∞ L<åfl~°∞. PÔ~Ããûãπ, q.ÃÇÏKü.Ñ≤Å∞ "åix Ç≤ÏO Œ∞=ÙÅ∞QÍ=∂~°Û_®xH Œâß|Ì HÍÅOQÍ ÑxKÕã∞Î<åfl~Ú. J=∂Ü«∞Hõ Pk"åã‘Å#∞ Ç≤ÏO Œ∂ «fiOÖ’HÖÏy "åix ÇÏ «ºÅ∞ KÕÜ«∞_®xH LÑÜ≥∂yOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. WO «‰õΩ=ÚO Œ∞ [iy#=∞ « Ñ¶∞~°¬Ö’¡ Pk"åã‘Å∞ áêÖÁæ#ÖË Œ∞. JãÅ∞ =∞ « Ñ¶∞~°¬Å∞ J<Õq PÔ~Ããûãπ,q.ÃÇÏKü.Ñ≤ •fi~å<Õ ≥eã≤Ok— – K«OÑH±, HÀ–Pi¤<Õ@~ü, '™êiÎ— (Pk"åã‘Å ÑÙ~Àaè=$kúHQÆ « 20 Uà◊√¡QÍ Ñx KÕã∞Î#fl „ÑÉèí∞ Õfi «~° ãOã÷)

'„Ñu =∞ « Ñ¶∞~°¬Ö’#∂ ÉÏkè «∞Å∞ =Úã≤¡OÅ∞ ÖË • Œo «∞ÖË. D Ñ¶∞~°¬Ö’¡XHõ „ÉÏÇÏ‡∞_»∞QÍh, XHõ ~îå‰õÄ~üQÍh, XHõ Ñ>ËÖò QÍh K«xáÈÖË Œ∞. K«xáÈ~Ú#"åà◊¡O Œ~°∂ =Úã≤¡OÅ∞ ÖË • Œo «∞Å∞. ãO[Üü∞ Ñ~°=∂~ü J<Õ <å q∞„ «∞_çxPÔ~Ããûãπ QÆ∞O_®Å∞ Ñ@∞ìH˘x =Úã≤¡OÅÃÑ· ^•_ç KÕÜ«∂eûOkQÍ P Õtã∂Î XHõ"Õà◊«#∞ K«xáÈ Õ «# WO\’¡ 2 ÅHõ∆Å ~°∂IIÅ∞ W™êÎ=∞x K≥áêÊ~°∞. WÖÏQ „Ñu Œo «∞_çx

"å~°∞ =Úã≤¡OÅÃÑ· ^•_»∞Å‰õΩ LÑ¨Ü≥∂yOKå~°∞. =Úã≤¡OÅÃÑ· ^•_»∞Å∞ KÕ¿ãÎHã∞Å∞O_»=x, ÃÑ·QÍ ^ÀK«∞‰õΩ#flk JO`å ^ÀK«∞‰õΩ#fl"åiH K≥O Œ∞ «∞O Œx ÉÏQÍ„ÑKå~°O KÕâß~°∞— – Ü« ã∞Ñ¶π =∞#∂û~ü (ëê –PÅO HÍºOÑÙ), 'J=∞<£ ã=Ú^•Üü∞—(ÉÏkè «∞efl P Œ∞‰õΩO@∞#fl „ÑÉèí∞ Õfi «~° ãOã÷) ãÉèí∞º_»∞. WO Œ∞Ö’ Ñx KÕã∞Î#fl800Å =∞Ok HÍ~°ºHõ~°ÎÅO`å =Úã≤¡OÅ∞ ÖË • Œo «∞Å∞. XHõ ~°∞ ‰õÄ_® J„QÆ‰õΩÖÏxHK≥Ok#"å~°∞ ÖË~°∞.

'=Úã≤¡OÅ∞ q∞=∞‡efl K«O¿ÑO Œ∞‰õΩ =ã∞Î<åfl~°∞. HÍ|\ì g∞ „áêÏÅ∞ ŒHÍ¯ÅO>Ëg∞~ =Úã≤¡OÅ#∞ ZkiOK«O_ç— Jx •ÇÏŸ £ lÖÏ¡Ö’x ~°OkH±ÑÓ~ü åÅ∂HÍ _ç.Zãπ.Ñ≤.K«∞@∞ìÑHõ Å L#fl Pk"åã‘ QÆ∂_®Ö’¡ ãO*Ëe, ã‘ åHÀã≤¡, eq∞_ç, =ÚH˘ã≤¡, Ñ≤q∞,

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 51

=ã≤Ü«∞, Ñ¶ ÕÑÓ~ü, ã∞Mòã~ü, "≥∂uÉÏO_çÉÏ~ü, eOMË_®, Ñ≤áÈ¡ £, ÉÏiÜ«∂ „áêO`åÖ’¡áÈbã∞ÖË WÖÏO\ q+ „ÑKå~°O KÕâß~°∞. Pk"åã‘Å#∞ Ô~K«ÛQ˘\Ïì~°∞— – ™êkèMò,\©K«~ü, ãO*Ëb.

' «∞=∂~å ¿ãì\ò"Õ∞ #HõûÖò"åk ÃÇ·Ï<å, L<£HÀ, W Œ~ü a*Ï"À, "À`À ÇÏ=∂i~°H∆Í Hõ~OQ..— – J|∞ÌÖò ÇÏH±, ÑOK«=∞ÇÏÖò lÖÏ¡"åã≤.

=∞# ~åROÖ’ÖÏQÍ Œo « L Œº=∞OQÍh, #HõûÖ·\ò L Œº=∞OQÍh, |Çï[#ã=∂*ò áêsìQÍh, W «~° „Ñ*Ï ãOÑ¶∂Å∞, „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ ãOÑ¶∂Å∞, ÇÏ‰õΩ¯Å ãOÑ¶∂Å∞,Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsìÅ∞QÍh QÆ∞[~å`üÖ’ ÖË=Ù. ÃÑ·QÍ ^ŒâßÉÏÌÅ #∞O_ç ‰õÄ_® UãOã¯~°À Œº=∞OQÍh, U „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ L Œº=∞OQÍh [~°QÆÖË Œ∞. z=iH =∞#~åROÖ’ÖÏQÍ |Å"≥∞ÿ# „áêOfÜ«∞áêsì ‰õÄ_® ÖË^Œ∞. g\˜ ™ê÷<åxfl Ç≤ÏO^Œ∞`«fiKèåO Œã"å Œ =∞`À<å‡ Œ ãOã÷Å∞ P„Hõq∞OKå~Ú. PÔ~Ããûãπ, q.ÃÇÏKü.Ñ≤, t=¿ã#,Éèí[~°OQ∑ ŒàòÖË HÍHõ Ü≥∂wâ◊fi~ü Ñi"å~ü, QÍÜ«∞„f Ñi"å~ü, ãkfiKå~° Ñi"å~ü, ™êfiq∞<å~åÜ«∞ ™êO„Ñ^•Üü∞, WOHÍ Ç≤ÏO Œ∂ =∞ÇãÉèí, •x J#∞|O èŒ"≥∞ÿ# ÉèÏ~°fÜ«∞Ç≤ÏO Œ∂ q∞Å<£ =∞Ok~ü, PÔ~Ããûãπ ™ê÷Ñ≤Oz# ™ê=∂lH± ã"£∞~åR =∞OKü ( Õ_»∞Å#Å « «∞K«∞#ÖÁLUÜ« #Ö’ =eK«),... WÖÏ ÖHõ ‰õΩ q∞Oz# Ç≤ÏO Œ∞ «fi ãOÑ¶∂Å∞ŒâßÉÏÌÅ #∞O_ç QÆ∞[~å üÖ’ K«∞~°∞‰õΩQÍ Ñx KÕã∞Î<åfl~Ú. ÉèÏ~°fÜ«∞ q∞Å<£ =∞Ok~ü

Ç≤ÏO Œ∂ ÑO_»∞QÆÅ#∞ qãÎ$ «OQÍ [i¿Ñk. WO Œ∞Ö’ Pk"åã∞Å#∞ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ#∞KÕ¿ãk. =Úã≤¡OÅ∞, „Hã≤ìÜ«∞#∞¡ HÍx "å~°O Œ~°∂ Ç≤ÏO Œ∞=ÙÖË#<Õ „ÑKå~°O KÕã∂ÎÇ≤ÏO Œ∞=ÙÅ∞ JO Œ~°∂ 'P=Ù, ~å=Ú_»∞, "Õ ŒO, w «, PKåi— gix x «ºO ÑÓlOKåÅx„ÑKå~°O x~°fiÇ≤ÏOzOk. gà◊¡ \ÏÔ~æ\ò Pk"åã∞Å∞ HÍQÍ, PÔ~Ããûãπ Ü≥ÚHõ ™ê=∂lHõãO~åR =∞OKü— Œo «∞Å#∞, JOÉË_» Ô~·\òÅ#∞ Ç≤ÏO Œ∞ «fiOÖ’H ÖÏQÆ_»OHÀãO ÑxKÕã≤Ok. « •fi~å Œo «∞Å#∞, JOÉË_» Ô~·\òÅ#∞ a.*.Ñ≤H ŒQÆæ~° KÕã≤Ok. W\Ï¡Ç≤ÏO Œ∞ «fi "å Œ∞Å‰õΩ "≥Ú Œ\#∞O_ç Pk"åã∞Å#∞, Œo «∞Å#∞ PHõi¬OKÕO Œ∞‰õΩ„Ñ ÕºHõ HÍ~°º„Hõ=∞O LOk. ÑHõ_»ƒOn ÑÓºÇÏO =ÙOk. Pk"åã∞ÅHÀãO =#"åã‘HõàÏº P„â◊"£∞ ‰õÄ_® ÑxKÕã∞Î#flk. Ç≤ÏO Œ∞ «fi"å Œ∞Å HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ Jhfl ‰õÄ_®Œo «∞Å, Pk"åã∞Å U W «~° Éè∫uHõ J=ã~åÅ∞ f~°ÛÖË Œ∞. "åix Ç≤ÏO Œ∞ «fi

QÀuÖ’H ÖÏQÆ_»"Õ∞ gi HÍ~°º„Hõ=∂Å „Ñ è•# L ÕÌâ◊O. HÍQÍ ~å[H©Ü«∞OQÍ ‰õÄ_®JHõ _» HÍO„ÔQãπ, a.*.Ñ≤ «ÑÊ =∞~À ~å[H©Ü«∞ áêsì ÖË Œ∞. JÔ~Ããûãπ, q.ÃÇÏKü.Ñ≤ÖÏO\ Ç≤ÏO Œ∂ ãOã÷ÅÖ’ ãÉèí∞ºÅ~Ú# "å~ HÍO„ÔQãπÖ’ <åÜ«∞‰õΩÅ∞QÍ „Ñ*Ï„Ñux èŒ∞Å∞QÍ K≥ÖÏ=∞ J=Ù «∞<åfl~°∞. a.*.Ñ≤ "≥Ú «ÎO Ç≤ÏO Œ∞ «fi"å Œ∞Å‰õΩ ~å[H©Ü«∞

Œo ü P"å*ò52

„Ñuxkè HÍQÍ HÍO„ÔQãπÖ’x <åÜ«∞Hõ «fiO ‰õÄ_® Ç≤ÏO Œ∂ <åÜ«∞Hõ «fi"Õ∞. W"åfieìQÆ∞[~å üÖ’ Ç≤ÏO Œ∞ «fi"å Œ ~å[H©Ü«∂Å‰õΩ „Ñ`åº=∂flÜ«∞ ~å[H©Ü«∞O ÖË Œ∞. WHõ=Úã≤¡OÅ‰õΩ U ~å[H©Ü«∞ áêsì ÖË Œ∞. JO_® ÖË Œ∞.

QÆ∞[~å üÖ’ 1980–90 „áêO «OÖ’ >H±û>ÿÖòû Ñi„â◊=∞Ö’ =zÛ# ãOH∆ÀÉèíO`ÀKåÖÏ q∞Å∞¡Å∞ =¸ «Ñ_®¤~Ú. XHõ ÅHõ∆=∞Ok ~À_»∞¤# Ñ_®¤~°∞. WÖÏO\ x~°∞^ÀºQÆ∞Å∞,c Œ"åà◊√¡, Hõ\Hõ Œi„ Œ∞Å∞, uO_çH <ÀK«∞HÀx ¿Ñ Œefl Ç≤ÏO Œ∞ «fi"å Œ∞Å∞ "å#~°Ãã·#ºOQÍ LÑÜ≥∂yOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. "åi`À ÇÏ «ºÅ∞, Å∂\©Å∞, QÆ$ÇÏ ŒÇÏ<åÅ∞KÕ~ÚOKå~°∞.

QÆ∞[~å üÖ’ Ç≤ÏO Œ∂ |xÜ«∂Å À áê@∞ É’„Ç =Úã≤¡OÅ∞ ‰õÄ_® =_ô¤ "åºáê~°ã∞ÎÖË.JÅ¡~°∞¡ [~°∞QÆ∞`åÜ«∞x =ÚO Õ ≥eã≤# |xÜ«∂Å∞ =_ô¤ ~@∞ 120% #∞O_ç 80%«yæOKå~°∞. W ŒO`å ≥eÜ«∞x =Úã≤¡O "åºáê~°∞ÅÃÑ·H Œo «∞Å#∞ Pk"åã∞Å#∞

Ô~K«ÛQ˘@ì_®xH Jk ÉÏQÍ LÑÜ≥∂QÆÑ_çOk.

W\Ï¡ QÆ∞[~å ü ™ê=∂lHõ, Pi÷Hõ ~å[H©Ü«∞ Ñiã≤÷ «∞Å∞ QÆ=∞xOz#@¡~Ú ÕJHõ _» =Úã≤¡OÅÃÑ· [iy# *Ïu ÇÏ`åºHÍO_»‰õΩ Ç≤ÏO Œ∞ «fi"å Œ∞Å= ŒÌ Œâß|Ì HÍÅO#∞O_ô ÑHõ_»ƒOn „ÑÏoHõ LO Œx J~°÷=∞=Ù «∞Ok. •xfl Z Œ∞~˘¯#_®xH HÍ"åeû#L Œº=∂Å∞ JHõ _» ÖË=Ù. JOÉË_» Ô~·@∞¡QÍ K≥ÑC‰õΩ<Õ"å~°∞ ‰õÄ_® JHõ _» a.*.Ñ≤Ö’<ÕLO_»_»O =∞iO « qëê ŒHõ~°O.

QÆ∞[~å ü #~°"Õ∞ èŒO D Õâ◊ Ö∫HHõ, „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ"å Œ∞Å‰õΩ, Œo «, Hõ=¸ºxã∞ì,#HõûÖ·\ò L Œº=∂Å‰õΩ JOu=∞ ÃÇÏK«ÛiHõ. D Õâ◊ =Úã≤¡O „Ñ[Å‰õΩ Éèí~À™ê W"åfieû#ÉÏ èŒº « g~°O Œi ÃÑ·<å LOk. =∞# ~åROÖ’ „Ñ è•#OQÍ ≥ÅOQÍÖ’ Ç≤ÏO Œ∞ «fi"å ŒO|ÅÑ_»∞ «∞#flk. #HõûÖ·\ò L Œº=∞O |ÅOQÍ L#fl HõsO#QÆ~ü, =~°OQÆÖò, "≥∞ ŒH±,ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ Œ∞Ö’¡<Õ Ç≤ÏO Œ∞ «fi a.*.Ñ≤ q[Ü«∞O ™êkèOK«_»O „Ñ=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ# ÑiÏ=∞O.=∞# ~åRO =∞~À QÆ∞[~å ü HÍ‰õΩO_® K«∂ã∞HÀQÆÅ=∂!?

- =Úe¯=Úã≤¡O, ™êÇ≤Ï «º ãOzHõ

AÖ· – 2004

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 53

ã¨=∂Kå~° Ç¨Ï‰õΩ¯ K«@ìO – 2005 xri‚OK«∞HÀÖËHõáÈ`«∞#fl Ü«∞O„`åOQÆO

~åROÖ’ Zxfl *·à◊√§<åfl~Ú? JO Œ∞Ö’¡ ÃãO„@Öò *·à◊√§ Zxfl? ãÉò *·à◊√§Zxfl? *·à◊§Ö’¡ ZO «=∞Ok M·nÅ∞<åfl~°∞? "åiÖ’ tHõ∆ M·nÅ∞ ZO «=∞Ok? qKå~°M·nÅ∞ ZO «=∞Ok? JO Œ∞Ö’ „ã‘ÎÅ∞ ZO «=∞Ok? ÑÙ~°∞+µÅ∞ ZO «=∞Ok? Ñ≤Å¡Å∞ZO «=∞Ok? J<Õ q=~åÅ∞ ~å « ÑÓ~°fiHõOQÍ HÍ"åÅx ã=∂Kå~° ÇÏ‰õΩ¯ K«@ìO,2005 „ÑHÍ~°O. á¶ê"£∞ Z ~°∂Öò 4(1) JO_»~üÃãHõ∆<£ 6(1) HO Œ Œ~°MÏã∞Î KÕâß#∞.Õk 08–05–2006# _≥·Ô~Hõì~ü [#~°Öò W<£ÃãÊHõì~ü [#~°Öò PÑ¶π „Ñ≤[<£û JO_£

HõÔ~Hõ∆#Öò ãsfiÃããπ, K«OK«ÖòQÆ∂_», ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ QÍiH D JÑ≤¡H+<£ ÃÑ_ç Õ Õk17–05–2006 (10 ~ÀAÖ’¡) # HÀi# ã=∂Kå~°O JO`å =Ú„kOz W=fi_»O [iyOk.ZO.Z.+HÖò, J_»fiH\ò À Hõeû nxH =ÚO Œ∞QÍ<Õ *·à◊§âßY‰õΩ K≥Ok# JkèHÍ~°¡#∞XHõ ã=∂"ÕâßxH PÇfixOK«_®xH "≥o§ LO_»_»O =Å¡, JHõ _ç Ñ~°û#Öò Jã≤ÃãìO\ò@∞ k „Ñ≤[<£û =~°„Ñ¨™ê^£`À =ÚY ÑïK«Ü«∞O LOk. ^•x=Å¡ ¿ãflÇ¨ÏÑ¨Ói`«"å`å=~°OÖ’<Õ ã=∂Kå~åxfl ¿ãHõiOK«∞HÀ=_»O [iyOk. D ã=∂Kå~°O <Õ#∞=ºHÎQÆ «OQÍ HÍHõ XHõ ÇÏ‰õΩ¯Å ãOÑ¶∞O „ÑuxkèQÍ (HRLN - AP Unit) <åºÜ«∞"åkQÍJ_çQÍ#∞. nO`À ÃãHõ∆<£ ã∂ÑiO>O_≥O\ò ‰õÄ_® "≥o§# „Ñu™êi ‰õΩsÛ K«∂Ñ≤Oz‰õÄ~ÀÛ=∞<Õ "å~°∞. XHõ"Õà◊ <Õ#∞ JHõ¯_ç JkèHÍiH˜ =ÚYÑïK«Ü«∞O ‰õÄ_®ÖËHõáÈ~Ú#@¡~Ú Õ, <åºÜ«∞"åkQÍ HÍHõ, ™ê è•~° áœ~°∞_çQÍ ÇÏ‰õΩ¯Å ãOÑ¶∞O„ÑuxkèQÍ HÍHõ, =ºHÎQÆ «OQÍ D ã=∂Kå~åxfl J_çy Õ, WO « `˘O Œ~°QÍ, WO «=∞~åº ŒQÍ WKÕÛ"å~°x K≥ÑÊÖË=Ú. ZO Œ∞HõO>Ë – P «~åfi « <Õ#∞ Ô~·à◊§ PÑπ „ÔQ_Õ+<£HÍ~°ÏÅ HÀãO, Ñ≤Å¡ÅÃÑ· ÃÑO_çOQ∑Ö’ L#fl Hã∞Å q=~åÅ HÀãO W Õ ã=∂Kå~°ÇÏ‰õΩ¯K«@ìO HO Œ ã=∂Kå~°O HÀi Õ PÜ«∂ âßYÅ JkèHÍ~°∞¡ x~åHõiã∞Î<åfl~°∞. 2006"Õ∞Ö’ ŒH∆=∞ èŒº Ô~·ÖËfi‰õΩ K≥Ok# 10 Ô~·à◊¡#∞ ("≥OHõ\Ï„k, qâßY, QÀ^•=i, ŒH∆

Œo ü P"å*ò54

ZH±û„ÃÑãπ "≥Ú ŒÖ·#q) JÑπ „Q_£ KÕâß~°∞. P Ñk Ô~·à◊√§ ''ã∂Ñ~ü á¶êãπì—— Ô~·à◊√§ JO@∞<åfl~°∞,J~Ú Õ P Ô~·à◊§Ö’¡x =ã «∞Å∞ QÍh, "ÕQÆO QÍh, PQÆ=eû# KÀ@∞¡ QÍh =∂~°ÖË Œ∞.P Ô~·à◊√§ JÖÏQ L<åfl~Ú, HÍh KåsÅ∞ =∂„ «O =∂i<å~Ú. ''ã∂Ñ~ü á¶êãπì——KåsÅ∞ =ã∂Å∞ KÕã∞Î<åfl~°∞. „Ñu ™ês KåsÅ∞ ÃÑOz Õ „Ñ[Å#∞O_ç =ã∞Î#fl=ºu~Hõ «#∞ Z Œ∞~À¯ÖËHõ WÖÏO\ _˘OHõu~°∞QÆ∞_»∞ Ñ#∞Å‰õΩ ÑÓ#∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.D q+Ü«∂ÅÃÑ· q=~åÅ∞ HÀ~°∞ «∂ 10 Ô~·à◊§ JÑπ„ÔQ_Õ+<£‰õΩ HÍ~°ÏÅ∞ K≥ÑÊ=eûOkQÍã=∂Kå~° ÇÏ‰õΩ¯ K«@ìO – 2005 HO Œ ŒH∆ =∞ èŒº Ô~·ÖËfi, Ô~·Öò Éèí=<£, ã≤HO„^•ÉÏ £‰õΩÖ@~ü ÃÑ@ì_»O [iyOk. 15 ~ÀAÅ «~åfi « <Õ#∞ "åiH ÑOÑ≤# JÑ≤¡H+<£ uiy<åH ÑOÑ≤ã∂Î, ''Ô~·à◊√§ JÑπ„ÔQ_Õ+<£ KÕÜ«∞_»O J<Õk áêÅã‘ q+Ü«∞=∞x, ^•xHãO|OkèOz# q=~åÅ∞ «=∞ ŒQÆæ~° ÖË=h, "å\HÀãO, _èçb¡Ö’x Ô~·ÖËfiÅ *ÏfÜ«∞HÍ~åºÅÜ«∂xfl ãO„ÑkOKå=eûOkQÍ—— ã∂zOKå~°∞. J~Ú Õ, Ô~·à◊√§ JÑπ„ÔQ_Õ+<£KÕã≤Ok ŒH∆ =∞ èŒº Ô~·ÖËfiÖ’<Õ, HÍh, g~°∞ WÑC_»∞ Ô~·ÖËfiÅ *ÏfÜ«∞ HÍ~åºÅÜ«∂xflãO„ÑkOK«=∞O@∞<åfl~°∞. <å Œ~°MÏã∞Î#∞ uÑ≤Ê ÑOÑ≤OK«_»O ã=∂Kå~° ÇÏ‰õΩ¯ K«@ìLÅ¡OÑ¶∞#, ZO Œ∞HõO>Ë, XHõ"Õà◊ ã=∂Kå~°O ã Œ~°∞ JkèHÍ~°∞Å = ŒÌ ÖËx ÑHõ∆OÖ’Z=i = ŒÌ ã¨=∂Kå~°O ^˘~°∞‰õΩ «∞O^À "åiˆH JÑ¡H+¨<£ ÑÖÑ≤OKåe HÍh, JkÑOÑ≤# =ºHÎH uÑ≤Ê ÑOÑ‰õÄ_» Œh K«@ìO K≥|∞`ÀOk. D JkèHÍ~°∞Å‰õΩ K«@ìO≥eÜ«∞Hõ H˘O «, ≥eã≤<å x~°¡Hõ∆ºO H˘O «, ÉèÏ èŒº`å~åÇ≤Ï «ºO H˘O « Hõeû WÖÏO\

Ñ#∞Å‰õΩ ÑÓ#∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. A=<≥·Öò [ã≤ìãπ (H~ü JO_£ „á⁄>Hõ∆<£ PÑ¶π z„Å¤<£)K«@ìO – 2000 „ÑHÍ~°O 18 Uà◊§Ö’ÑÙ Ñ≤Å¡ÅÃÑ· #"≥∂ Œ∞ J~Ú# Hã∞Å#∞ ÉÏÅÅ<åºÜ«∞ =∞O_»eÖ’ qKåiOz Kåi+‘@∞ "Õã≤# 4 <≥ÅÅÖ’ÑÙ Hã∞H˘\ì "ÕÜ«∂e.HÍh, =∞# ~åROÖ’x 9 ÉÏÅÅ <åºÜ«∞=∞O_»à◊§Ö’ ^•^•Ñ¨Ù 10 Uà◊§ #∞O_çHã∞Å∞ WOHÍ ÃÑO_çOQ∑Ö’<Õ L<åfl~Ú. D Hã∞Å∞ =O ŒÅ ãOYºÖ’<Õ LO\Ï~Ú.WOHÍ JÑÊ\HõÑC_Õ *Ïg∞#∞Å∞ L<åflÖË‰õΩ<åfl q_»∞ ŒÅ HÍ"åeû#, 'K«@ìO À q"å ŒOÖ’L#flÑ≤Å¡Å∞— Uà◊¡ «~°|_ç Ñ~°º"ÕHõ∆ QÆ$ÇÏÖ’¡ =∞yæáÈ «∞<åfl~°∞. jÖÏ |~û =Ô~ûãπÜ«¸xÜ«∞<£ PÑ¶π WO_çÜ«∂ ˆHã¨∞Ö’ WÖÏO\˜ ÃÑO_çOQ∑ ˆHã¨∞Åhfl qKå~°qxÑ≤"ÕÜ«∞=eû#qQÍ ¿Ñ~˘¯O@∂ ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ì f~°∞ÊxzÛOk.

Hõ#∞Hõ, =∞# ~åROÖ’x 9 ÉÏÅÅ <åºÜ«∞=∞O_»à◊§Ö’¡ WOHÍ ÃÑO_çOQ∑Ö’L#fl Hã∞Å q=~åÅ∞ ≥Å∞Ñ=eûOkQÍ HÀ~°∞ «∂ ã=∂Kå~° ÇÏ‰õΩ¯ K«@ìO – 2005HO Œ _≥·Ô~Hõì~ü PÑ¶π „áêã≤‰õÄº+<£, áÈbãπ HÍOÃÑ¡H±û, ÅH_ôHÍÑÓÖòH JÑ≤¡H+<£ ÃÑ\Ïì#∞.15 ~ÀAÅ «~åfi « g~°∞ <Õ#∞ ÑOÑ≤# JÑ≤¡H+<£ <åH uÑ≤Ê ÑOÑ≤ã∂Î ÃÑO_çOQ∑

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 55

Hã∞Å‰õΩ ãO|OkèOz# q=~åÅ∞ «=∞ = ŒÌ ÖË=x, "å\ HÀãO A=<≥·Öò âßY#∞ÖË • lÖÏ¡ Zãπ.Ñ≤.Å#∞ ãO„ÑkOKåÅx ãÅÇ W=fi_»O [iyk. x*ÏxH „áêã≤‰õÄº+<£"å~°∞ JO>Ë Ña¡H± „áêã≤‰õÄº@~°∞¡, g~°∂ PÜ«∂ HÀ~°∞ìÖ’¡x Hã∞Å#∞ „ÑÉèí∞ «fiO«~°ÑÙ# "åk™êÎ~°∞. áÈbã∞Å∞ Hã∞ il+ì~ü KÕÜ«∞QÍ<Õ P Hã∞‰õΩ ãO|OkèOz#

ÃÑ¶·Å∞#∞ Ña¡H± „áêã≤‰õÄº@~ü‰õΩ JO Œ*Ë™êÎ~°∞. WÖÏO\ Ña¡H± „áêã≤‰õÄº@~°¡‰õΩ J «∞º#fl «JkèHÍi _≥·Ô~Hõì~ü PÑ¶π „áêã≤‰õÄº+<£. JÖÏO@ÑÙ_»∞ ÃÑO_çOQ∑ Hã∞Å q=~åÅ∞ «=∞= ŒÌ ÖË=x ZÖÏ ~å «ÑÓ~°fiHõOQÍ JOwHõiOKå~°∞? JãÅ∞ q+Ü«∞O Uq∞@O>Ë,giH „Ñ[Å`À ã=∂Kå~°O ÑOK«∞HÀ=_»O W+ìO ÖË Œ∞. ÃÑ·QÍ HÀi# ã=∂Kå~°OW"åfiÅO>Ë H˘O « „â◊=∞Ñ_®e Hõ •! P z#fláê\ „â◊=∞ fã∞HÀ=_®xH ‰õÄ_® JkèHÍ~°∞Å∞ã≤ ŒúOQÍ ÖË~°∞. Wk YzÛ «OQÍ ã=∂Kå~° ÇÏ‰õΩ¯ K«@ìO – 2005 #∞ LÅ¡OÑ¶≤∞OK«_»"Õ∞.

J<ÕHõ L Œº=∂Å Ñ¶e «OQÍ =zÛ# D ã=∂Kå~° ÇÏ‰õΩ¯ K«@ìO – 2005ZHõ _® ãiQÍæ J=∞Å=Ù «∞#fl Ñiã≤÷u ÖË Œ∞. áêÅ‰õΩÅ‰õΩ, JkèHÍ~°∞Å‰õΩ D K«@ìOHõO@yOÑÙQÍ «Ü«∂~°~ÚºOk. HÍh, ã~°~Ú# suÖ’ nxfl qxÜ≥∂yOK«∞‰õΩO>Ë,Jxfl ~°HÍÅ „ÑÉèí∞ «fi q è•<åÅ∞ ≥Å∞ã∞‰õΩ<Õ gÅ∞Ok, „ÑtflOKÕ gÅ∞Ok. J «ºO «„Ñ*’ÑÜ≥∂QÆ Hõ~°=∞~Ú# D K«\Ïìxfl HÍáê_»∞‰õΩO^•O, „Ñ[ÅÑ@¡ U=∂„ «O ÉÏ èŒº «ÖËxJkèHÍ~°¡#∂, áêÅ‰õΩÅ#∂ xÅn^•ÌO.

- «~°x =∂ã¨Ñ¨„uHõJHÀì|~ü – 2006

Œo ü P"å*ò56

~å[ºO KÕã≤# <≥ «∞Î\ =∞~°Hõ - HÍII iÜ«∂*òâßOu K«~°ÛÅ HÀãÖ =zÛ# iÜ«∂*ò#∞ HÍeÛ K«OÑ≤Ok „Ñ¨Éèí∞`«fiO.

Õk30–6–2005# ~å„u 10 QÆO@Å‰õΩ ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £Ö’x |~° üÑÙ~° „áêO «OÖ’Ñ@∞ìH˘x Õk 1–7–2005# ≥Å¡"å~°∞ *Ï=Ú# 3 QÆO@Å‰õΩ JO>Ë JÔ~ã∞ì KÕã≤#5QÆO@Å Ö’¿Ñ HõsO#QÆ~ü lÖÏ¡Ö’x | Œ#HõÖò „QÍ=∞t"å~°∞ =∂q∞_ç À@Ö’ HÍeÛK«Oáê~°∞ áÈbã∞Å∞. WO «Hõ<åfl J<åºÜ«∞O =∞~˘Hõ\ LO_» Œ∞. iÜ«∂*ò ã≤.Ñ≤.S(ZO–ZÖò) HO„ ŒHõq∞\ ãÉèí∞º_»∞. 14 ãO= «û~åÅ∞QÍ qÑ¡= ~å[H©Ü«∂ÅÖ’ L<åfl_»∞.PK«~°Ï «‡Hõ Hõ=¸ºxã∞ì HÍ~°ºHõ~°Î, <åÜ«∞‰õΩ_»∞, Ü«Ú= qÑ¡= "Õ∞ è•q, =ÓºÇÏHõ~°Î,J~Ú# HÍII iÜ«∂*ò =∞~°O ã≤.Ñ≤.S (ZO–ZÖò) [#â◊HÎ áêsìH HÍ Œ∞ "≥Ú «ÎOqÑ¡"À Œº=∂xH, ÑÓ_»ÛÖËx #+ìO. qÑ¡"À Œº=∞ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ‰õΩ, qÑ¡"åaè=∂#∞Å‰õΩ,qÑ¡"åxfl HÍOH∆OKÕ „Ñ[Å‰õΩ iÜ«∂*ò =∞~° "å~°Î XHõ Ñ≤_»∞QÆ∞áê@∞. ~å[iHõ=º=ã÷Ö’ HÍh, WuÇ™êÅÖ’ HÍh ÖËx q èŒOQÍ âßOu HÀãO =zÛ# Œ∂ «#∞^•~°∞OQÍ ÇÏ «=∂~°Û_»O <Õ\ „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ áêÅ#Ö’<Õ K≥e¡Ok. WÖÏO\ áêÅ##∞,WÖÏO\ =º=ã÷#∞ Éèíiã∞Î#flO Œ∞‰õΩ ã≤QÆ∞æÑ_®e.

«q∞à◊<å_»∞ ~å„ëêìxH K≥Ok# =∞ «ûºHÍ~°∞Å ‰õΩ@∞O|O iÜ«∂*òk. D xK≥Û#"≥∞@¡Œ∞~å‡~°æ=∞~Ú#, ‰õΩÅ=º=ã÷Ö’ Jz"Õ «‰õΩ, ÀÑ≤_ôH QÆ∞~°ÜÕ∞º ‰õΩÖÏÖ’¡ iÜ«∂*ò

‰õΩÅO ‰õÄ_® XHõ\, D ‰õΩÅOÖ’ ÑÙ\ì ÃÑ ŒÌ K« Œ∞=ÙÅ∞ (WO[hiOQ∑) K«kq#Ô~O_»= =ºHÎ HÍII iÜ«∂*ò. K« Œ∞=Ù‰õÄ, q*Ï<åxH© Œ∂~°OQÍ <≥\ì"ÕÜ«∞|_ç# ‰õΩÅOÖ’Ñ¨Ù\ì Q˘Ñ¨Ê K« Œ∞=ÙÅ∞ K«kq, =º=ã÷ =∂~°∞Ê HÀ~°∞ «∂ |e^•<åxH˜ ã≤ ŒúÑ¨_ç#qÑ¡= g~°Hâ’~°O HÍII iÜ«∂*ò.

K≥<£K≥OQÍi "≥OHõ>Ëâ◊fi~°∞¡, iÜ«∂*òQÍ =∂iOk. QÆ « 7 <≥ÅÅ „H «"Õ∞, PO„ èŒ„Ñ Õâò„ÑÉèí∞ «fiO qÑ¡= áêsìÅ`À [~°∞Ñ «ÅÃÑ\ì# âßOu K«~°ÛÅ HÀãO JÑÊ\=~°‰õÄbQÆÖò HÍ~°º„Hõ=∂Ö’¡ L#fl iÜ«∂*ò#∞ áêsì K«~°ÛÅ „ÑuxkèQÍ xÜ«∞q∞Oz ÉÏ èŒº «Å∞JÑÊyOzOk. âßOu K«~°ÛÅ#∞ JâßOu K«~°ÛÅ∞QÍ =∂iÛ# „ÑÉèí∞ «fiO L ÕÌâ◊ ÑÓ~°fiHõOQÍ

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 57

K«~°ÛÅ#∞ qÑ¶ÅO KÕã≤Ok. âßOu Œ∂ «QÍ =zÛ# iÜ«∂*ò#∞ HÍeÛ K«OÑ≤Ok. WkÜ«∂ èŒ$zÛHõOQÍ [iy# ãOÑ¶∞@# HÍ Œ∞. Wk ~å[ºO Ü≥ÚHõ x[ ãfi~°∂áêxfl|Ü«∞@ÃÑ_»∞ «∞Ok.

qÑ¡= q^•ºi÷ ãOÑ¶∞=∞~Ú# Ñ≤._ç.Zãπ.Ü«Ú q[$OÉèí`À Hõeã≤ ÑxKÕã≤ LO_»@O=Å¡ HÍII iÜ«∂*ò À Hõeã≤ LO_Õ J=HÍâ◊O HõeyOk. nx=Å¡ iÜ«∂*ò#∞ JuŒQÆæ~°QÍ K«∂_»QÆeQÍ=Ú. iÜ«∂*òÖ’x x~åO_»|~° «, Ñã≤Ñ≤ÖÏ¡_ç =∞#ãÎ «fiO J|∞ƒ~°ÑiKÕ

q èŒOQÍ LO_Õq. HÍh ã=∞ãºÅÃÑ· iÜ«∂*ò KÕ¿ã âß„ã‘ÎÜ«∞ qâı¡+Å∞, "Õ∞=∞O`åa «Î~°áÈÜÕ∞q èŒOQÍ LO_Õq. U ã=∞ãºÅÃÑ· HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ KÕÜ«∂e? ZÖÏO\HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ KÕÜ«∂Å<Õ q+¨Ü«∂Å#∞ ãïQÍæ JOK«<å "Õ¿ã"å_»∞. ZÖÏO\˜Ñiã≤÷uÖ’#~Ú<å ã~ iÜ«∂*ò K≥¿ÑÊ Ñiëê¯~°O =∂‰õÄ P"≥∂ ŒÜ≥∂QÆºOQÍ LO_Õk.

''=∂ =ºHÎQÆ « q+Ü«∂Ö’¡#∂ iÜ«∂*ò ãÅÇ`À Ñi+¯iOK«QÆey# ã=∞ãºÅ∞WOHÍ q∞ye LO_»_»O =∂‰õÄ J «ºO « qëê ŒOQÍ#∂ LOk.—— _»|∞ƒÅ∞ á⁄ Œ∞ÑÙQÍ"å_»∞HÀ=_»OÖ’ iÜ«∂*ò «~åfi «<Õ WOÔH=~°~Ú<å. XHõ \H 10 ™ê~°∞¡ PÖ’zOz#«~åfi «<Õ *Ë|∞Ö’Oz _»|∞ƒÅ∞ É·\H f¿ã"å_»∞, Jxfl Y~°∞ÛÅ‰õÄ ÖHõ Å∞ ~å¿ã"å_»∞,

iÜ«∂*ò Pi÷Hõ =º=Ç~åÅhfl =$ Œú «~°O Hõ=¸ºxã∞ì <åÜ«∞‰õΩ_çÖÏQÍ LO_Õq HÍhJÖÏO\ Kå ŒãÎÑÙ =ºHÎ «fiO HÍ Œ∞. =∂`À Hõeã≤ L#fl ãO= «û~° HÍÅ=∞O`å XHK≥Ñ¨CÅ [`« "å_®_»∞. Zxfl™ê~°∞¡ `≥yáÈ~Ú<å ^•xfl =∞m¡ i¿Ñ~°∞ KÕ~ÚOz"å_»∞ «∞O_Õ"å_»∞. ''áêsì _»|∞ƒ JO>Ë „Ñ¨[Å _»|∞ƒ. ^•xfl =ºHÎQÆ « Ñ¨#∞Å‰õΩKåÖÏ «‰õΩ¯=QÍ LÑÜ≥∂yOKåÅx K≥¿ÑÊ"å_»∞. PK«iOKÕ"å_»∞. ~ÀAH 4,5 K˘ÑC#ã≤QÆÔ~@∞¡ HÍÅ∞Û «∞O_Õ"å_»∞. Ñ¶ÖÏ<å „ÉÏO_»∞ Jx Ug∞ÖË Œ∞. HOQ∑Ãã·*ò #∞O_ç z#flKåi‡<å~ü =~°‰õÄ Uk JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO>Ë Jk HÍÖËÛ"å_»∞. ÑO_»∞¡, EºãπÅ∞,¿Ñ^Œ „Ñ¨[Å uO_çHÍ^Œx "åkOKÕ"å_»∞. „Ñ¨[Ö’¡ Ñ¨xKÕ¿ã HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ „Ñ¨[ÅPÇ~°ÑÙ@Å"å@¡‰õÄ, "Õ+, ÉèÏ+Å‰õÄ aè#flOQÍ LO_»‰õÄ_» Œh, ¿Ñ Œ „Ñ[Å∞ =∞#efl«=∞ =º‰õΩÎÅ∞QÍ ÉèÏqOKÕq èŒOQÍ =∞# PK«~° LO_®Åh K≥ÑÙ «∞O_Õ"å_»∞. iÜ«∂*ò

x[=∞~Ú# x™êfi~°ú rq. «# ™⁄O «O HÀãO, «# ‰õΩ@∞O|O HÀãO „|uH# ã=∞Ü«∞OiÜ«∂*ò rq «OÖ’ KåÖÏ «‰õΩ¯=. iÜ«∂*ò =∂`À QÆ_çÑ≤# ãO= «û~° HÍÅOÖ’"å~°O ~ÀAÅ∞ ~°∂=ÚÖ’ =∂`À LO>Ë, "å~°O ~ÀAÅ∞ qq^èŒ „áêO`åÅ∞uiy=KÕÛ"å_»∞. ãOã÷ x~å‡Ï «‡Hõ q+Ü«∂Å *’eH "≥à◊§‰õΩO_® `å#∞ uiy#„áêO`åÖ’¡ Ñiã≤÷ «∞Å#∞ KåÖÏ PãHÎQÍ q=iOKÕ"å_»∞. iÜ«∂*ò ÖÏO\ Ü«Ú=qÑ¡= "Õ∞ è•q`À ãO= «û~° HÍÅO Hõeã≤ L#flO Œ∞‰õΩ QÆ~°fiOQÍ LOk. iÜ«∂*ò=∞~°O`À XHõ ‰õΩ@∞O| ãÉèí∞º_çx HÀÖ’Ê~Ú# ÉÏ èŒ LOk.

Œo ü P"å*ò58

=ºHÎQÆ «=∞~Ú# q+Ü«∂Ö’¡ ZO`À "≥∂ÇÏ=∂@OQÍ HõxÑ≤OKÕ iÜ«∂*ò ™ê=∂lHõ,~å[H©Ü«∞ ãO|O èŒ=∞~Ú# q+Ü«∂Ö’¡ KåÖÏ x~À‡ÇÏ=∂@OQÍ =º=ÇÏiOKÕ"å_»∞.D =Ú‰õΩ¯ã∂\ «#O =Å¡ ™⁄O « áêsìÖ’<Õ H˘O «=∞Ok <åÜ«∞‰õΩÅ‰õΩ q∞OQÆ∞_»∞Ñ_»‰õΩO_® «Ü«∂~°Ü«∂º_»∞. WÖÏO\ <åÜ«∞‰õΩÅ x~åfiÇÏHõO =Å¡ H˘O «HÍÅO áêsìx=ke WO\H "≥o§#@∞ì K≥áêÊ_»∞. HÍh iÜ«∂*ò Ü≥ÚHõ „áê è•#º « QÆ∞iÎOz áêsìÑxKÕ¿ã „áêO`åxfl ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £‰õΩ =∂~åÛ~°∞. JÑÙ_Õ J «#∞ =∂`À Hõeã≤Ok.

U =∂„ «O ã=∞Ü«∞O zH¯<å K« Œ∞=Ù‰õΩO@∂<À, ~åã∞‰õΩO@∂<À HõxÑ≤OKÕ"å_»∞.„Ñ¶O\ò Ö·<£, á¶È~üû, Ç≤ÏO Œ∂ ÖÏO\ WOw¡+µ Ñ„uHõÅ∞ Ô~QÆ∞ºÅ~üQÍ K«k"Õ"å_»∞.XHõ™êi áÈQÆ~Ú# ¿ÑÑ¨~ü JO`å áê`«¿ÑÑ¨~°∞¡ H˘<Õ"åà◊§‰õΩ Jq∞‡`Õ "≥o§ =∞m§≥K«∞Û‰õΩ<åfl_»∞. WOw¡+πÖ’ =∞Oz „áêgºO LO_Õk. „ÑHõ ~°∂=ÚÖ’ LO_Õ a.W._ç

q^•º~°∞÷Å‰õΩ WOw¡+πÖ’ LO_Õ ãO ÕÇÅhfl x=$uÎ KÕ¿ã"å_»∞. iÜ«∂*ò =∂‰õΩ≥eû#O « =~°‰õΩ ÑÙãÎHÍÅ g∞ Œ ÃÑ>Ëì Y~°∞Û WOHÍ ÕxÃÑ·<å ÃÑ>Ëì"å_»∞ HÍ Œ∞. „Ñu

Pk"å~°O, HÀiî, Ja_£û, ã∞ÖÏÎ<£ |*Ï~ü „áêO`åÖ’¡ ÃãHõO_£ ÇºO_£ ÑÙãÎHÍÅ Œ∞MÏÏÅ∞Jhfl uiy Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅ∞ H˘#∞H˘¯KÕÛ"å_»∞. PÜ«Ú^è•Å `«Ü«∂s, PÜ«Ú^èŒ tHõ∆,Ü«Ú Œús «∞Å‰õΩ ãO|OkèOz# ÑÙãÎHÍÅ∞ ZO « èŒ~° L<åfl H˘#∞H˘¯KÕÛ"å_»∞. ÑÙãÎHÍÅ∞ÉË~°=∂_»_»O =∂„ «O iÜ«∂*ò‰õΩ ≥e¿ãk HÍ Œ∞. ^•xHÀãO =∂Ö’ XHõifl "≥O@ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ"å_»∞.

"≥OHõ>Ëâ◊fi~°∞¡ QÍ<Õ =∂‰õΩ ≥Å∞ã∞. HÍ|\ì "Õ∞=Ú ''ZOHõ#fl—— Jx Ñ≤eKÕ"åà◊§O.`å#∞ K«~°ÛÅ „ÑuxkèQÍ "≥à◊√Î#flÑC_Õ J «#∞ iÜ«∂*ò Jx =∂‰õΩ ≥eã≤Ok. ã=∞Ü«∞OzH¯ Õ =∞=∞‡efl qq èŒ q+Ü«∂ÅÃÑ· K«~°ÛÖ’¡H ÖÏQ"å_»∞. JO Œ∞Ö’ qÑ¡= áêsìÖ’¡‰õΩÅO JOâ◊OÃÑ· ÉÏQÍ K«iÛOKÕ "åà◊§O.

iÜ«∂*òk Q˘ÑÊ =ºHÎ «fiO. WÖÏO\ "åà◊√¡ rq «OÖ’ KåÖÏ J~°∞ Œ∞QÍ =∞#‰õΩHõ#|_» å~°∞. iÜ«∂*ò À áê@∞ "Õ∞=Ú Hõeã≤ L#fl ~ÀAÅhfl WÑ¨C_»∞ ˆH=ÅO*ÏÑHÍÅ∞ =∂„ «"Õ∞. XHõ Q˘ÑÊ q∞„ «∞_çx HÀÖ’ÊÜ«∂=∞<Õ q+Ü«∞O Ñ ÕÑ Õ QÆ∞~°∞ÎH˘zÛQÆ∞O_≥Ö’¡ HõÅ∞‰õΩ¯=∞O@∞Ok.

- HÍsÎH±, Hõ~°∞ÏHõ~ü03–07–2005

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 59

ÑÙãÎHõ ÑiK«Ü«∞O

''L^ŒÜ«∞ wuHõ——K≥·<å qÑ¡"À Œº=∞OÖ’ q^•º~°∞÷Å áê„ « J"≥∂Ñ¶∞"≥∞ÿ#k. J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ#k. „¿ÑÜ«∞ã‘,

„Ñ≤Ü«ÚÅ#∞ QÆ∂iÛ TÇÖ’HÍÖ’¡¡ ÕeáÈ"åeû# =Ü«∞ã∞ûÖ’ qÑ¡=O HÀãO, Õâ◊OHÀãO |e^•<åÅ‰õΩ ã≤ ŒÌÑ_»¤ «~°O "åà◊¡k. «~°QÆu QÆ Œ∞Å#∂, qâ◊fi q^•ºÅÜ«∂Å#∂Hõ Œ# ~°OQÆOQÍ =∂~°∞ÛH˘x H˘q∞\ÏOQ∑ „ÑÉèí∞=ÙÅ#∞ [áê<£ ™ê„=∂[º"å Œ∞Å#∞ZkiOz JOu=∞ q[Ü«∞O =~°‰õΩ JO «∞ÖËx åºQÍÅ`À qÑ¡= "å~°kèx xi‡Oz#„âßq∞Hõ[# "Õ∞ è•=ÙÅ∞ "åà◊√§. D Éèí∂QÀà◊O g∞ Œ ^ÀÑ≤_ç, Jã=∂# «Å∞ ÖË‰õΩO_®KÕã≤, XHõ =∞x+≤x =∞~˘Hõ =∞x+≤ ÀK«∞H˘<ÕO Œ∞‰õΩ J=HÍâ◊O ÖËx ™êOÑ¶≤∞Hõ, ~å[H©Ü«∞,Pi÷Hõ =º=ã÷ HÀãO „áê `åºQÍÅ`À ÑÙ<å Œ∞Å∞ "Õã≤# g~°∞Å∞ "åà◊√§. TÑ≤iãÅÑx Hõiî# x~°ƒO èŒOÖ’#∂, "≥ÚHõ "Àx è≥·~°ºO`À =ÚO Œ∞H™êy# ™êÇÏãOH˘xÜ«∂_» Œy#k. JÖÏO\ "åà◊§ QÆ∂iÛ ZO « ~åã≤<å, ZO « K«kq<å «‰õΩ¯"ÕJ=Ù «∞Ok.

L ŒÜ«∞ wuHõ #=ÖÏ ~°K«~Ú„u ''Ü«∂OQ∑"≥∂—— «# ÑÙãÎHÍxH =ÚO Œ∞ =∂@Ö’WÖÏ JO\Ï~°∞. ''=∞~° «∞áê‰õΩÅ#∞ ÉÏÜü∞<≥@¡#∂, x~°ƒO è•Å#∂, z„ «Ç≤ÏOãÅ#∂z=iH ÇÏ «ºÅ#∂, LiH˘Ü«∞ºÅ#∞ Qe KÕã∂Î "≥ÚHõ "Àx è≥·~°º™êÇÏ™êÅ À ZO ŒÔ~O Œ~ÀJ Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# Ü«Ú=f Ü«Ú=‰õΩÅ∞ â◊„ «∞=ÙÅ‰õΩ =ºu~HõOQÍ Ñ@∞ìq_»∞=x áÈ~å\Ïxflx~°fiÇ≤ÏOKå~°∞. XHõ ~°∞ Ñ_çáÈ Õ P ™ê÷<åxfl ÑÓiOK«_®xH =∞~˘Hõ~°∞ ÖËz xeKå~°∞.H˘O Œ~°∞ z~°∞#=Ùfi`À «=∞ Õâ◊O L[fiÅ Éèíq+º «∞Î#∞ J#∞Éèíqã∞ÎO Œ<Õ qâßfiãO`ÀLiHõOÉÏÖˇHÍ¯~°∞. WOÔHO^Œ~À P Xiy# "åà◊§ <≥`«∞Î~°O\˜# J_»∞QÆ∞ *Ï_»Ö’¡=Ú#∞=ÚO^Œ∞H #_çKå~°∞. z=iH 1949Ö’ K≥·<å q=ÚHõÎ=∞~ÚºOk. „áêÏÅ∞|eÃÑ\ì áÈ~å_ç# ZO ŒÔ~O Œ~À g~°∞Å HõÅÅ∞ x[=∞Ü«∂º~Ú. K≥·<å ã~°fiâ◊‰õΩÎÖÏ™È+e*Ïxfl xi‡OK«_»O „áê~°OaèOzOk. D qÑ¡= q[Ü«∞ÑÙ JÑÓ~°fi „¿Ñ=∞=∞Ü«∞

Œo ü P"å*ò60

ÑÙëêÊefl K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞ «∞#fl =∂ «~åxH D ÑÙëêÊÅ∞ qHõã≤OK«_®xH <≥ «∞Î~À_çÛ#q∞„`«∞Å∞ QÆ∞~°∞Î‰õΩ ~åHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. JO^Œ∞ˆH 1950Ö’ <Õ#∂ D #=Å~åÜ«∞_»O"≥Ú ŒÅ∞ÃÑ\Ïì#∞—— Jx L ŒÜ«∞wuHõ ~åÜ«∞_®xH QÆÅ <ÕÑ ä•ºxfl q=i™êÎ~°∞.

L ŒÜ«∞wuHõ K« Œ∞=Ù «∞#flO « ¿ãÑ¨Ó L ÕfiQÆO`À TyáÈ`å=Ú. K« Œ=_»O"≥Ú ŒÅ∞ÃÑ_ç Õ U H˘O ŒiHÀQÍh =∞ èŒºÖ’ PÑ_»O gÅ∞HÍ Œ∞. qÑ¡"åxHõO>Ë =ÚO Œ∞K≥·<åÖ’x ™ê=∂lHõ, Pi÷Hõ, ~å[H©Ü«∞ Ñiã≤÷ «∞Å#∞ q=iã∂Î #=Å „áê~°OÉèíOJ=Ù «∞Ok.

=Úãe 'b—, J «x =∞#∞=∞~åÅ∞ ã≤Ü«Úx *ËÇÏŸÖò ~åROÖ’ F =∂~°∞=¸ÅÑÖ¡@∂Ö’¡ LO_Õ"åà◊√¡. 'ã≤Ü«Úx—H 21 Uà◊§ÑÙ_»∞ Éèí∂™êfiq∞ e<£áÈ\ÏOQ∑ H“Å∞=ã∂Å∞‰õΩ P ÑÖ¡ H˘KåÛ_»∞. 'ã≤Ü«Úx— JO ŒO K«∂ã≤# J «#∞ P"≥∞#∞ Z\Ï¡ÔQ·<åã~ «# LOÑÙ_»∞ QÆ ≥ÎQÍ LOK«∞HÀ"åeûO Õ ##∞‰õΩ<åfl_»∞. *ËÇÏŸÖò Ãã·xHõ áêÅ‰õΩ_»∞`åOQ∑Ü«Úe<£ «#‰õΩ JO_»QÍ ÑOÑ≤# Ãã·<åºxfl LÑÜ≥∂yOK«∞H˘x P Éèí∂™êfiq∞'ã≤Ü«Úx—x ÖÁOQÆ nã∞‰õΩ<åfl_»∞. „ÑuÑ¶∞\OK«_®xH, K«xáÈ=_®xH KÕã≤# „ÑÜ«∞`åflÅhflqÑ¶Å"≥∞ÿ ã≤Ü«Úx «# ÑÖ¡Ö’<Õ ˘~° åÉË •~°∞ WO\Ö’ LOÑÙ_»∞ QÆ ≥ÎQÍ =∂iáÈ «∞Ok.Éèí∂™êfiq∞ e<£áÈ\ÏOQ∑ =Å¡ ã≤Ü«ÚxH Hõey# ãO`å#"Õ∞ b<£\Ï"£ zOQ∑. \Ï"£zOQ∑ÑÙ\ì# H˘<åflà◊§‰õΩ 'ã≤Ü«Úx— x Éèí∂™êfiq∞ «# q∞„ «∞Å‰õΩ HÍ#∞HõQÍ ÑOÑ≤™êÎ_»∞.«# ‰õÄ «~°∞ HÀãO QÆ∞O_≥Å∞ ÉÏ Œ∞‰õΩO@∂ ã≤Ü«Úx gkèÖ’ u~°∞QÆ∞ «∂ Ñ≤zÛ^•xÖÏ«Ü«∂~°=Ù «∞Ok. «#‰õΩ «# ‰õÄ «∞~°∞ ŒHõ HõáÈ~Ú<å å «~Ú<å HõÅ∞™êÎ_»<Õ Pâ◊ À

WO\H KÕ~ ãiH ≥eã≤#, ‰õΩO_»Å∞ áê„ «Å∞ "å\ "å\ ™ê÷<åÅÖ’¡<Õ L<åfl~Ú.`å « #kÖ’ Œ∂H K«xáÈÜ«∂_»x ≥eã≤, Jxfl •~°∞Å∞ =¸ã∞‰õΩáÈQÍ Jxfl Pâ◊Å∞= Œ∞Å∞H˘x JO « Ü«∞=fi<åxfl, Éèíq+º «∞Î#∞ HÍ Œx ã≤Ü«Úx ‰õÄ_® #kÖ’ Œ∂HK«xáÈ «∞Ok.

e<£\Ï"£zOQ∑ ÃÑOÑÙ_»∞ «e¡ (Éèí∂™êfiq∞ ÉèÏ~°º) ã∞ÃÑ¶OQ∑, \Ï"£zOQ∑#∞ _»|∞ƒ#fl"å_çHzÛ ÃÑo§ KÕ¿ãÎ qÖÏãOQÍ «# rq «O QÆ_»∞ã∞ÎO Œx PÖ’zã∞ÎOk. Çï J<Õã≤x=∂ _≥·Ô~Hõì~üxÃÑo§ KÕã∞HÀ"åeûOkQÍ XuÎ_ç KÕã∞ÎOk. D ÃÑo§x «# ÃÑOÑÙ_»∞«e¡ =º=Ç~åÅ#∞ u~°ã¯iOz# \Ï"£zOQ∑, "åOQ∑ J «Î ãÇÏHÍ~°O`À P WO\

#∞O_ç É·@Ñ_»∞ «Ok. D JãÇÏºHõ~°"≥∞ÿ# WO\ QÆ_»Ñ =∞m§ `˘Hõ #x â◊Ñ äŒOKÕã∞ÎOk.

JÖÏ XO@iQÍ WO\˜#∞O_ç |Ü«∞@Ñ¨_ç# \Ï"£zOQ∑ LáêkèHÀãÖ J<ÕHõ„ÑÜ«∞`åflÅ∞ KÕã∞ÎOk. ã=∂[OÖ’ =ºHÎ «fi=Ú#fl =∞x+≤QÍ xÅ|_ÕO Œ∞‰õΩ J<ÕHõHõëêìÅ∞ Z Œ∞~˘¯O@∞Ok. å#∞ „ã‘Î J~Ú#O Œ∞‰õÄ J Œ#OQÍ =∞iH˘xfl ã=∞ãºÅ∞

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 61

Z Œ∞~À¯"åeû =ã∞ÎOk. Ñ‘ >ÿÇÏŸÖ’ Láê è•ºÜ«Ú~åeQÍ ÑxÖ’ KÕ~°∞ «∞Ok. WHõ _ÕÜ«ÚOQ∑¿ã J<Õ Ü«Ú=‰õΩ_ç À „¿Ñ=∞Ö’ Ñ_»∞ «∞Ok. Å∂zÜ«∂ K«∞"å<£ J<Õ qÑ¡=q^•ºi÷ <åÜ«∞‰õΩ_ç À ÑiK«Ü«∞O U~°Ê_»∞ «∞Ok. (Å∂zÜ«∂ K«∞"å<£ qÑ¡=HÍ~°∞_»<Õq+Ü«∞O \Ï"£zOQ∑‰õΩ ÃÑHOQ∑ Ü« x=i≈\©Ö’ ≥Å∞ã∞ÎOk)

x*Ï~ÚfQÍ LO_»_»O, Õâ◊ÉèíHÎx Hõey LO_»_»O ÖÏO\ q+Ü«∂ÖË \Ï"£zOQ∑xxMÏ~°û~Ú# qÑ¡=HÍiQÍ «Ü«∂~°∞KÕ™êÎ~Ú. Å∂zÜ«∂ K«∞"å<£ ÖÏO\ qÑ¡=HÍ~°∞Å∞JOkOz# Ñ¨Ùã¨ÎHÍÅ∞ K«kq Ñïu K≥Ok# qÑ¨¡= HÍi˜QÍ =∂~°∞`«∞Ok.\Ï"£zOQ∑Ö’x P Œ~°≈ ÉèÏ"åÅ∞ qÑ¡= L`åûÇxfl K«∂ã≤# Ü«ÚOQ∑¿ã \Ï"£zOQ∑‰õΩH˘xfl Ñiq∞ «∞Å∞ qkè™êÎ_»∞. Ü«ÚOQ∑¿ã Kå ŒãÎÑÙ =º=Ç~åÅ#∞ ™êkèOÑÙÅ#∞Õâ◊O «QÆÅ|_ç áÈ «∞#fl `å#∞ =∂„ «O Éèí„ ŒOQÍ LO_®Å<Õ ^ÀÑ≤_ç ãfiÉèÏ"åxfl

\Ï"£zOQ∑ f„=OQÍ =ºu~Hã∞ÎOk. Ü«ÚOQ∑¿ã#∞ =kÖËã≤ ÑÓiÎHÍÅO qÑ¡=O HÀã"Õ∞ÑxKÕÜ«∞_®xH JOH «O J=Ù «∞Ok. D „Hõ=∞OÖ’ Å∞zÜ«∂K«∞"å<£#∞ „¿Ñq∞ã∞ÎOkHÍh Z#fl_»∞ «# „¿Ñ=∞#∞ PÜ«∞#‰õΩ K≥¿ÑÊ J=HÍâ◊O ÖË Œ∞ D Ö’QÍ Å∂zÜ«∂K«∞"å<£JÔ~ãì=Ù`å_»∞. *·Å∞Ö’ ÃÑ\ì# H˘q∞O\ÏOQ∑ áÈbã∞ =¸HõÅ∞ «~åfi « Å∂zÜ«∂K«∞"å<£#∞ Lif™êÎ~°∞. D ãOÑ¶∞@# \Ï"£zOQ∑ rq «OÖ’ Ju qëê ŒHõ~°"≥∞ÿ#k.P «~åfi « e<£\Ï"£zOQ∑ ÃÑHOQ∑ Ü« x=i≈\©Ö’ q^•º~°∞÷Å#∞ ã"≥∞ÿYº ÑiKÕO Œ∞‰õΩáêsì xÜ«∞q∞ã¨∞ÎOk. JHõ¯_» zÜ«∞OQ∑ ‰õΩ"åJ<Õ L^Œº=∞HÍ~°∞_ç`À rq`åxflÑOK«∞‰õΩO@∞Ok. áêsì «#‰õΩ JÑÊyOz# Ñ#∞Å#∞ q[Ü«∞=O «OQÍ x~°fiÇ≤Ïã∂Îq^•ºi÷ L Œº=∂xH <åÜ«∞Hõ «fiO =Ç≤Ïã∞ÎOk.

D #=ÅÖ’x „Ñu ãxfl"Õâ◊O =∞# Hõà◊§=ÚO Œ∞ Hõ ŒÖÏ_»∞ «∞O@∞Ok. #=ÅÖ’xáê„ «Å∞ =∞#`À ãOÉèÏ+≤ã∞Î#fl@∞ì LO@∞Ok. WOw¡+πÖ’ 600Å ¿ÑrÅ #=Å Wk."Õ∞QÀáêÖò ≥Å∞QÆ∞Ö’H J#∞=kOKå~°∞. ≥Å∞QÆ∞Ö’ 300 ¿ÑrÅ∞ Ñ~üÃãÊHì"£û "å~°∞„ÑK«∞iOKå~°∞.

„Ñ¨ã¨∞Î`«O #Å¡=∞Å¡ J@g „áêO`«OÖ’ 40,000 =∞Ok Pk"åã‘ „Ñ¨[Å∞rqã∞Î<åfl~°∞. "åiH 20,000 =∞Ok áÈbã∞Å∞ HÍÑÖÏ HÍã∞Î<åfl~°∞. =¸„ « qã~°#‰õΩ‰õÄ_® áÈbã∞ Ñi‡+<£ á⁄O^•eû# Œ∞ã≤÷u WHõ _» <≥ÅH˘x LOk. L «Î~° ≥ÅOQÍ,L «Î~å„O èŒÖ’¡ <≥ «∞Î>Ë~°∞Å∞ áê~°∞ «∞<åfl~Ú. Ü«Ú=f, Ü«Ú=‰õΩÅ∞ |∂@HõÑÙ Z<£H“O@~°¡áêÅ=Ù «∞<åfl~°∞. K≥·<å qÑ¡"À Œº=∞O ÖÏQÍ<Õ WHõ _® q∞ã≤ûOQ∑Å∞, ÖÏHõÑπ ÇÏ «ºÅ∞,JÔ~ã∞ìÅ∞, x «ºHõ$ «º=∞~Ú<å~Ú. #HõûÖò|iÖ’ JO@∞‰õΩ#fl xÑC <Õ_»∞ Õâ◊=∞O`å~°QÆ∞Å∞‰õΩOk. NHÍ‰õΩà◊O, ã≤iã≤ÖÏ¡, QÀ^•=iÖ’Ü«∞ „áêO`«=∞O`å g~°∞Å„áê`åºQÍÅ`À Z~°∞ÃÑ‰õΩ¯ «∞Ok. [áê<£ ™ê„=∂[º"å Œ∞Å‰õΩ J=Ú‡_»∞áÈ~Ú#

Œo ü P"å*ò62

H˘q∞O\ÏOQ∑ áêÅ‰õΩÅÖÏQ D Õâ◊ áêÅ‰õΩÅ∞ J"≥∞iHõ<£ ™ê„=∂[º"å Œ∞Å‰õΩ ˘ «∞ÎÅ~ÚD Õâ◊ qÑ¡"À Œº=∂xfl <≥ «∞Î>Ë~°∞Ö’¡ =ÚOK«∞ «∞<åfl~°∞. K≥·<å qÑ¡"À Œº=∞OÖ’ ÑÙ\ì#HÀ=~°∞ìÅ∞, #=∞‡Hõ „^ÀÇïÅ∞ WHõ _» ‰õÄ_® ÑÙ\Ïì~°∞. #q∞‡# „Ñ[Å#∞, ãÇÏK«~°∞Å#∞#>Ëì@ =ÚOK«∞ «∞<åfl~°∞. =∞#ÖÏO\ ã=∂[OÖ’ =∞#ÖÏQ áÈ~å_ç q[Ü«∞O ™êkèOz#"åi q[Ü«∞QÍ äŒ D ÑÙãÎHõO. ™ê„=∂[º"å Œ q+ ãOã¯$u =∞ «∞ÎÖ’ Ñ_ç Õâ◊<åÜ«∞‰õΩÅ ^Òëêìºxfl „ÑtflOK«ÖËHõ áÈ «∞#fl Ü«Ú= «‰õΩ Hõ#∞qÑC HõeyOKÕ ÑÙãÎHõOWk. D ÑÙãÎHÍxfl „ÑK«∞iOz# Ñ~üÃãÊHì"£û "åi =∂@Ö’¡ K≥áêÊÅO>Ë ''1931Ö’Dâß#º K≥·<å#∞ [áê<£ Œ∞~å„Hõq∞Oz# <å\ #∞O_ç 1935 [áê<£ =ºu~Hõ „ÑuÑ¶∞@<åÜ«Ú ŒÌ Œâ◊Ö’ q^•ºi÷ L Œº=∞ „Ñ[fiÅ# ^•HÍ ÃÑHOQ∑Ö’x Õâ◊ÉèíHÎ q^•º~°∞÷ÅQÆ∂iÛ ≥e¿Ñ L ÕfiQÆ ÑÓi «"≥∞ÿ# Hõ äŒ Wk. K≥·<å Hõ=¸ºxã∞ì áêsì =∂~°æ Œ~°≈Hõ «fiOÖ’ZO`«\˜ ^è≥·~°º™êÇ¨Ï™êÅ`À [áê<£ ™ê„=∂[º"å^Œ ^Œ∞~å„Hõ=∞#∞, H˘q∞O\ÏOQ∑ÖÁOQÆ∞ÉÏ@∞ "≥·Yih ZkiOz xeKå~À Wk q=iã∞ÎOk. "≥Ú Œ@ x~°∞`åûÇÏOQÍJxtÛuÖ’ LO_ç# „ÑQÆujÅ Ü«Ú=[#∞Å∞ qÑ¡= áÈ~å\ÏÅ „Hõ=∞OÖ’ ZÖÏ ÑiuK≥Ok# qÑ¡=HÍ~°∞Å∞QÍ qHõã≤OKå~À e<£\Ï"£zOQ∑ J#∞Éèí"åÅ∞ Hõà◊§‰õΩ Hõ\ì#@∞¡q=i™êÎ~Ú. ãÊ+ìOQÍ, qaè#flOQÍ Hõ#Ñ_Õ qq èŒ =ºHÎ åfiÅ∞ Ñ¶∞~°¬Å∞, áê„ «Å∞J#∞ÉèíqOz# L`åûÇÏ L„ ÕHÍÅ∞, «ÅÃÑ\ì# ãÇÏ™êÅ∞, á⁄Ok# q[Ü«∂Å∞K≥·<å ã=∂[OÖ’ 1930Ö’ LO_ç# ãOH¡+ì «Å#∂ „ÑuÑ¶e™êÎ~Ú. Wk K≥·<å Ü«Ú=[#∞ÅqÑ¡= ™êO„Ñ^•Ü«∂xH J ŒÌO Ñ_»∞ «∞Ok.

D #=ÅÖ’ ÖÏQÍ ZO`À=∞Ok =∞# <ÕÅ g∞ Œ ‰õÄ_® z„ «Ç≤ÏOãÅ H˘eq∞Ö’„áêÏÅ∞ áÈQ˘@∞ì ‰õΩO@∞<åfl~°∞. Jã=∂# è≥·~°º™êÇÏ™êÅ∞ „Ñ Œi≈ã∞Î<åfl~°∞. L Œº=∞„âı∞Ö’¡OKÕ â◊„ «∞=Ù‰õΩ J=Ú‡_»∞ áÈ «∞<åfl~°∞. J~Ú<å xÑC ~åA‰õΩO@∂<Õ LOk.=∞# ã=∂[O ÖÏO\ ã=∂[OÖ’<Õ =∞# áÈ~å@O =O\ áÈ~å@O KÕã∞Î#fl =∞#∞+µÅ=∞ èŒº<Õ ™êy# =∂#= ãO|O è•Å, L Œº=∂Å, q[Ü«∂Å, "≥·Ñ¶ÖÏºÅ, JOu=∞q[Ü«∞QÍ äŒ D L ŒÜ«∞wuHõ.——

- q[$OÉèí – UÑ≤„Öò, 2004

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 63

Hõq ÑiK«Ü«∞O

<≥ «∞Î~˘Å∞‰õΩ áê@Å HÀHÅ=∞‡ - HÍII q∞„ «P_»∞^•O _»ÑCÖ’¡ Œ~°∞"≥Üü∞~å! ÑÖ¡ ≥ÅOQÍÏ áê@ áê_»~å !!Z@∞ ã∂ã≤# D \©gÖ’Ö¡ Hõ Œ~å ! =∞# Ñx áê@Åxfl\ÃÑ· ^•_Õ Hõ Œ~å!P_ç# ã≤O^ÀÅ¡ P@Å HÀãO! áê_ç<å Ñ^•ºÅ *Ï_»Å HÀãO!!áê «~‰õΩ áê¡ã≤ì‰õΩ¯#∞ áê « Ô~~Úº~å! h `ÀÅ∞ "å~Ú ŒºO "≥∂yOK«~å!!

J<Õ áê@‰õΩ Ñ~°=tOK«x ≥ÅOQÍÏ "åk ÖË_»∞. D áê@ qO@∞O>Ë ZO «= ŒÌ#∞‰õΩ<åfl =∞#‰õΩ ãO|O èŒO ÖË‰õΩO_®<Õ ÅÜ«∞| ŒúOQÍ TyáÈ`å=Ú. ≥ÅOQÍÏÉèÏ+Ö’ ≥ÅOQÍÏ ãOã¯$ux Pq+¯iã∂Î L`åûÇxflã∞Î#fl D áê@ ≥ÅOQÍÏ‰õΩ[~°∞QÆ∞ «∞#fl qëê^•xfl q=iã∞ÎOk. WO «Q˘ÑÊ áê@#∞ JOkOz# =ºHÎ Z=~°∞J<Õ q+Ü«∞O KåÖÏ =∞OkH ≥eÜ«∞ Œ∞. «#∞ Z=iH Hõ#Ñ_»_»∞. `å#∞ Z=~À≥e¿ãÎ «##∞ HõÅ∞=_®xH KåÖÏ=∞Ok ÉèíÜ«∞Ñ_» å~°∞. ZO Œ∞HõO>Ë J «#∞ =$uÎ

qÑ¡=HÍ~°∞_»∞. F qÑ¡= áêsìÖ’ J*Ï « <åÜ«∞‰õΩ_»∞. PÜ«∞# ~åã≤# áê@Å∞ qO@∞#fl"åiH PÜ«∞# ZÖÏ LO\Ï_À ‰õÄ_® ≥eÜ«∞ Œ∞. HÍh HÍII q∞„ « ~åã≤# áê@Å∞≥eÜ«∞x "åà◊√§ KåÖÏ «‰õΩ¯==∞Ok. qÑ¡= q^•ºi÷ ãOÑ¶∞O J~Ú# Ñ≤._ç.Zãπ.Ü«ÚÖ’

Ñx KÕã∞Î#flÑÙ_»∞ PÜ«∞# ~åã≤# áê@ ÅHõ∆ÖÏk =∞Ok q^•º~°∞÷Å <Àà◊¡Ö’¡ <åxOk.XH˘¯Hõ K«~°O x<å ŒOQÍ T~yOÑÙÖ’¡ áê_»∞‰õΩ<Õ"å~°∞. «~åfi « Ñ≤._ç.Zãπ.Ü«Ú.<åÅ∞QÆ∞ =ÚHõ Å∞QÍ q_çáÈ~Ú<å HÍII q∞„ « áê@x áê_»x Ñ≤._ç.Zãπ.Ü«Ú. UnÖË Œ∞.HÍII q∞„ «#∞ XHõ =∂=ÚÅ∞ HõqQÍ HõO>Ë XHõ ãÇÏ[ =∂#gÜ«∞ ãÊO Œ#QÍ¿Ñ~˘¯<åe. «#∞ U áê@ ~åã≤<å Jk «# "Õ Œ#, ~À Œ#, HÀÑO, Œ∞óYO, JO Œ∞Ö’LO\Ï~Ú. «#∞ Un PtOz ~åÜ«∞_»∞. ÀÑ≤_ô Ñ‘_»#Å∞, Jz"Õ «Å#∞ „ÑuÑ¶∞\ã∂Î«# Hõq «Å ^•fi~å áÈ~å_Õ „Ñ[Å‰õΩ Ãã·÷~åºxfl JOkã∞Î<åfl_»∞.

Œo ü P"å*ò64

„Ñü Z<£H“O@~ü‰õÄ HÍII q∞„`« ÉÏkè`«∞_Õ. ZO^Œ∞HõO>Ë `«#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍÜ«Ú ŒúÉèí∂q∞Ö’ L<åfl_»∞. HÍ|\ì «# Hõà◊§=ÚO Õ áÈbã∞ =¸HõÅ «∂\ÏÅ‰õΩ<ÕÅH˘~°∞QÆ∞ «∞#fl ãÇÏK«~°∞Å‰õÄ `å<Õ «e¡ J~Ú, H˘_»∞‰õΩ J~Ú, J#fl J~Ú,«=Ú‡_»~Ú Ñ_»∞ «∞#fl "Õ Œ#Å∞, ~À Œ#ÖË áê@ÅÖ’¡ qxÊ™êÎ~Ú. «# ãÇÏK«~°∞Å#∞

HÀÖ’Ê~Ú# QÆ∞O_≥ HÀ «#∞ ãfiÜ«∞OQÍ J#∞ÉèíqOK«_»O =Å¡<Õ WO « |Å"≥∞ÿ# Hõq «fiOáê@Å ~°∂ÑOÖ’ "≥Å∞QÆ∞ K«∂ã∞ÎOk. HÍII q∞„ « ~åã≤# J=∞~°∞Å ã‡$u w`åÅ∞q#fl"å~°∞ ZO « Hõiî#, Hõ~° + ÇÏ$ ŒÜ«∞O QÆÅ "å~°~Ú<å Hõhfl~°∞ ÃÑ@ìHõ «ÑÊ Œ∞.=∞#ã∞ ÃÑ\ì qO>Ë ~ÀkOK«Hõ «ÑÊ Œ∞.

K≥@∞ì g∞k HÀ~ÚÅ=∞‡ F HÀ~ÚÅ=∞‡K≥@ìO`å H˘_»∞‰õΩ Éèí~° «∞ <ÕÅ ~åÖ#=∞‡

=~°OQÆÖò lÖÏ¡ J_»=ÙÖ’¡ HÍH =¸HõÅ KÕuÖ’ ^•~°∞ Ç≤ÏOãÅ‰õΩ QÆ∞iJ~ÚHÍeÛ K«OÑ|_»¤ HÍII Éèí~° «#fl g∞ Œ ~åã≤# áê@ Jk. JÖÏQ –

x#∞fl K«∂ã≤ <Õ =Úiã≤<å zxfl «=Ú‡_®##∞fl <Õ#∞ "≥∞ÿ=∞iz<å ~å~å «=Ú‡_®ÖÏHõÑÙ QÀ_»Å∞ ‰õÄÅh ~åOÉÏ|∞ #∞=Ù ~å~åW#∞Ñ K«∞=fiÖË W~°∞QÆh ~å=∞K«O„ Œ∞_≥· ~å~å

Hõ~°∂flÅ∞ lÖÏ¡Ö’ áÈbã∞ ÖÏHõÑÙÖ’ q+ „ÑÜ≥∂QÆO`À K«OÑ|_ç# HÍII ~åOÉÏ|∞áê@ Jk.

WÑÊ\ =~°‰õÄ HÍII q∞„ « ~åã≤# áê@Å∞ 500Å‰õΩ ÃÑ·<Õ QÍh «‰õΩ¯= LO_»=Ù.q∞„ « «# «e¡QÍiÃÑ· „"åã∞‰õΩ#fl J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# áê@ :

ÑÙ\ì# a_®¤ Hõ#∞Å∞ ≥iz «# J=∞‡#∞ K«∂¿ã#∞!

„Ñu a_®¤ «# z=i âßfiãÖ’ J=∞‡x «eKÕ#∞!!

J=∂‡ x#∞ `åH# KÀ@ Jhfl Hõhflàı¡!

Jq ã=∞ « =∞=∞ «Ö· á⁄Oy# <å_»∞ QÆOyQÀ=Ù áêÖË.!!

=∞=ÚQÆ#fl =∂ «e¡ =∞Å¡=∂‡!

h =∞#ãO`å "≥<≥flÅ "≥Å∞QÆ=∂‡!!

QÍ~Ú Œ∞ Ñ#∞Ö<Àfl KÕã≤Îq∞!

#∞=Ùfi QÆOQÆ=~Úº Hõ_çyáÈuq!!

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 65

JÖÏQ qÑ¡"À Œº=∞OÖ’ =∞"Õ∞Hõ"≥∞ÿ# «# J#fl | «∞‰õΩÃÑ· ~åã∞‰õΩ#fl áê@‰õÄ_® LOk.

<å =Ó~°∞ "Õ=ÚÅ"å_» – <å |„ «∞‰õΩ Õ=ÙÖÏ_»É™ÈÎÅ¡ "å_»ÔHÅ∞ Œ∞<å – <Õ#∞ c^Àà◊§ *Ï_» ÔHÅ∞ Œ∞<åuiy uiQ˘zÛ# #HõûÖò |i – <Õ#∞ Hõiq∞#QÆ~°∞ ÔHÅ∞¡ Œ∞<åHõ Œ# ~°OQÆ"≥∞ÿ áÈ<å II <å=Ó~°∞ II

„Ñ*Ï ã=∞ãºÅÃÑ·, ~å[ºÇ≤ÏOãÃÑ·, J=∞~°∞ÅÃÑ·, =∞ « « «fiOÃÑ· áê@Å∞ Je¡#q∞„ « Ü≥ÚHõ ™êÇ≤Ï «º ¿ã=#∞ JO Œ~°∂ QÆ∞iÎOK«=Åã≤ L#flk. WÖÏ „"åã∂Î áÈ Õq∞„ « ~åã≤# áê@Å∞ "å\ q=~°Å`À ¿ÑrÅ∞ xO_ç áÈ`å~Ú. HÍh D ™êÇ≤Ï «ºOÃÑ·qãÎ$ «"≥∞ÿ# Ñiâ’ èŒ# [~°QÆ=eû L#flk. P Ñx KÕÜ«∞_®xH Z=~À XHõ~°∞ =ÚO Œ∞‰õΩ~å"åe. „Ñ=ÚY Œo « qÑ¡= Hõq t=™êQÆ~ü J#fl@∞ì.

H˘=∞‡Ö’¡ HÀHÅ=∞‡ Uq∞@#flk<≥ «∞Î ~˘Å∞‰õΩ áê@ÖË áê_»=∞#flkÔ~=∞‡Ö’¡ ˆ~yÑO_»∞ Uq∞@#flkg~°∞_˘zÛ Ñ≤Å∞K«∞ =~°‰õΩ ÑÅ∞Hõ##flk

HÍII q∞„ «k Hõq ÖÏO\ rq «O HÍ Œ∞, Jk Hõq «fiO ÖÏO\k. ZO Œ∞HõO>Ë PHÀHÅ=∞‡, P g~°∞_»∞ HÍII q∞„ «<Õ.

- „Ñ¨H∆Íà◊# =∂ã¨Ñ¨„uHõÑ¶≤„|=i – 2004

Œo ü P"å*ò66

Hõq ÑiK«Ü«∞O

|Çï[# „| «∞‰õΩ ÉÏ(áê)@Å 'cè=∞¿ã#—NHÍ‰õΩà◊O #∞O_ç PkÖÏÉÏ £ =~°‰õÄ |Çï[# L Œº=∞ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ J «ºO «

W+ìOQÍ áê_»∞H˘<Õ áê@ŒO_»"≥∂ =∂ n<å ÉÏO èŒ∞Å‰õÄ =∞ÇÏhÜ«ÚÖÏ¡~å!

JO Œ∞HÀO_ç ¿Ñ^ÀÅ¡ ŒO_®Å∞ =∞ÇÏhÜ«ÚÖÏ¡~å!!Œo « |Çï[# L Œº=∞ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞, ãOÑ¶∂Å∞, áêsìÅ∞ ZHõ _» ã=∂"Õâ◊=Ú

ÃÑ\ì<å D áê@`À ã=∂"Õâßxfl „áê~°OaèOK«_»O J#"å~ÚfQÍ =∂iOk. ÉèÏ~° «|Çï[<À Œº=∞ Ñ≤ å=∞ÇïÅ∞ J~Ú# =∞Ç`å‡ *’ºu~å=Ù ÑÓÖË, _®II ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉòJOÉË_» ~ü, Kè«„ «Ñu ™êÇ˙=∞Ç~å*ò, N <å~åÜ«∞ QÆ∞~°∞, ÃÑiÜ«∂~ü ~å=∂™êfiq∞Å∞D Õâ◊OÖ’ *Ï_è»º=∞~Ú# JO@~åx «#O, Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ# ‰õΩÅ=º=ã÷‰õΩ =ºu~HõOQÍ«=∞ rq « HÍÅO áÈ~å\ÏÅ#∂ XH˘¯Hõ K«~°OÖ’ Pq+¯iOz# cè=∞¿ã# x[OQÍ

''cè=∞—— ¿ã#∞_Õ.cè=∞¿ã# ~°zOz „ÑK«∞iOz# ''`åÖËÖÖË¡—— áê@Å ãOÑÙ\Ö’ 30 áê@Å∞<åfl~Ú.

„Ñu áê@ P=Ú «º"Õ∞. QÆ « 14 ãO= «û~åÅ∞QÍ [Çï[<À Œº=∞OÖ’ „HÜ«∂jÅHõHÍ~°ºHõ~°ÎQÍ H˘#™êQÆ∞ «∞#fl cè=∞¿ã# áê@Å∞ XHõ ãÊ+ì=∞~Ú# ~å[H©Ü«∞ Ãã· •úOuHõÖ·#∞#∞ =∞# =ÚO Œ∞ xÅ∞ÑÙ`å~Ú. ~å[H©Ü«∞OQÍ =∞#O Z@∞"≥·ÑÙ =ÙO_®Å<Õq+Ü«∞OÖ’ XHõ ãÊ+ì"≥∞ÿ# kâ◊#∞ cè=∞¿ã# ã∂zã∞Î<åfl_»∞.

~å[H©Ü«∞ ãÊ+ì « =Å¡<Õ cè=∞¿ã# áê@Å∞ ~åR"åºÑÎOQÍ "ÕQÆOQÍ „Ñ[Ö’¡H"≥o§ P Œ~°#∞ ãOáêkOK«∞‰õΩ<åfl~Ú.

ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò "å~°ã∞_»∞, [Çï[#∞Å ~°Hõ∆‰õΩ_»∞U#∞QÆ∞ ã"åfii ZH© ZQÆ~ã∂Î he *O_®#∞É·ÖÖË¡ |ÅQÆ=Ú`À =∂#ºN HÍhû~åO

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 67

D XHõ áê@ KåÅ∞ cè=∞¿ã# Z=i"≥·ÑÙ ZO « |ÅOQÍ xÅ|_»∞ «∞<åfl_ÀJ~°÷O KÕã∞HÀ=_®xH.

JÖÏQ!|*Ï~°∞ <ÕÖË\© F Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÖÏ¡~å – =∞*ÏÅ∞ KÕ¿ã\© F áÈHi áÈ~°ÖÏ¡~åZ@∞"≥·ÑÙ g∞ „ÑÜ«∂=Ú – Z@∞"≥·ÑÙ g∞ rq «=ÚPÖ’zOz J_»∞ˆQÜ«∞O_ç – J_»¤ •~°∞Å∞ =∂<ÕÜ«∞O_ç II |*Ï~°∞ IID áê@#∞ cè=∞¿ã# H˘#™êQÆ∞ «∞#fl |Çï[# L Œº=∞O HõO>Ë ~åROÖ’x

q^•ºi÷ L Œº=∞O ™⁄O «O KÕã∞‰õΩ#flk.

„Ñ=ÚY qÑ¡= Hõq, „Ñ*Ï QÍÜ«∞‰õΩ_»∞ QÆ ŒÌ~üÃÑ· K«O„ ŒÉÏ|∞ áÈbã∞Å∞ HÍÅ∞ÊÅ∞[iÑ≤#ÑÙ_»∞ cè=∞¿ã# ãÊOkã∂Î D „HOk áê@#∞ ~åâß_»∞.

„Ñ*ÏHõà◊Å<Õ Q˘O «∞ Ñ≤ã¯E¿ãÎ – F ÀÑ≤_ç ~å[º=∞„Ñ*Ï Hõ=ÙÅÃÑ· HõuÎ É@ìE¿ãÎ – F ^˘OQÆÅ ~å[º=∞

II „Ñ¨*Ï Hõà◊Å<ÕII=∂kQÆ _»ÑCÅ∞ xÑCÅ=Ù «~Ú – HÍà◊§QÆ*Å∞ Hõ ŒO ˘‰õΩ¯ ≥·[_»H˘ÑC HÀÖÏ@ =∂@Å∞ – `˘_»Q˘\ì ã"åÅ∞ KÕ™êÎ~ÚJ=∞‡ÅHõ Å LÜ«∂ºÅ áê@Å∞ – HõÜ«∞ºO áê@Ö· Hõke =ãÎ~Úáê@‰õΩ P@‰õÄ Kå=ÙÖË Œx – «∂\ÏÅÔH Œ∞~°∞QÍ u~°∞QÆ|_»Î~Ú

II „Ñ¨*Ï Hõà◊Å<ÕIIHõxÃÑOz# «e¡ «# H˘_»∞‰õΩ#∞ K« Œ∞=ÙH˘=∞‡x Ñ@flO ÑOÑ≤ã∂Î K≥Ñ≤Ê# *Ï„QÆ «ÎÖË

áê@ ~°∂ÑOÖ’

ÃÑ·Å=Ú~å H˘_»∞HÍ ÃÑ·ÖÏ=Ú~À – [„~° ÃÑ·ÖÏ=Ú~å H˘_»∞HÍ ÃÑ·ÖÏ=Ú~ÀII ÃÑ·Å=Ú II

Ç≤ÏO Œ∞=ÙÅ =∞O Œ~°=Ú |O èŒ∞=ÙÅ=∞x K≥Ñ≤Ê – HÍëêÜ«∞*O_® À Hõeû #_»∞"åÅhJdÅ ÉèÏ~°fÜ«∞ q^•ºi÷ Ñi+ ÀÅ∞¡– =∞ «Ñ≤zÛ #∂iáÈã≤ =∞Å∞ÑÙ‰õΩO\Ï~°O@

II ÃÑ·Å=Ú IIWÖÏ cè=∞¿ã# ~åã≤# áê@Å∞, áê_»∞ «∞#fl áê@Å∞ „Ñfk XHõ ãO Õâßxflã∞ÎOk.

|Çï[# ™êÇ≤Ïf ~°OQÆOÖ’ «# qt+ì <≥·ÑÙºO`À J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# áê@Å#∞ JOkã∂ÎŒo « |Çï[#∞Å áÈ~å\ÏÅ#∞ =ÚO Œ∞‰õΩ fã∞‰õΩáÈÜÕ∞O Œ∞‰õΩ `À_»Ê_»∞ «∞#fl

Œo ü P"å*ò68

cè=∞¿ã# Jaè#O ŒhÜ«Ú_»∞. «# Hõ$+≤x H˘#™êyã∂Î |Çï[<À Œº=∂xH =∞ixfl=∞Oz áê@Å∞ JOkOKåÅh HÀ~°∞‰õΩO^•=Ú. „Ñã∞Î « |Çï[# ™êÇ≤Ïf~°OQÆOÖ’Hõq «fiO ~å¿ã"å~°∞<åfl~°∞. HÍh „Ñ[Å ÉÏÖ’ áê@Å∞ ~åã≤ áê_Õ "å~°∞ «‰õΩ¯=<ÕK≥áêÊe. HÍ=Ù# |Çï[# =Ù Œº=∂xH cè=∞¿ã# HõqQÍ, QÍÜ«∞‰õΩ_»∞QÍ KÕã∞Î#flHõ$+≤ J=¸Åº"≥∞ÿ#k. D ™êÇ≤Ï «º Hõ$+≤x QÆ∞iÎOz „áÈ «ûÇ≤ÏOK«=eû# J=ã~°OL#flk. Ñ¶≤„|=i 20# ã≤kú¿Ñ@Ö’x Z.Ü«Ú.P~ü. QÍÔ~¤<£ûÖ’ |Çï[# HõàÏãq∞u5= "åi¬HÀ`«û"åÅ∞, =∞Ç¨`å‡*’ºu~å=Ù Ñ¨ÓÖË 177= [Ü«∞Ou L`«û"åÅ∞L`åûÇÏÑÓi «"≥∞ÿ# "å`å=~°OÖ’ [iQÍ~Ú. |Çï[# HõàÏãq∞u =º=™ê÷ÑHõJ èŒº‰õ∆Ω_≥·# cè=∞¿ã# D 5= "åi¬HÀ «û"åÅ∞ [~°Ñ_»O ^•fi~å ™êÇ≤Ïf~°OQÆOÖ’|Å"≥∞ÿ# ÑÙ<å Œ∞Å∞ "Õã∞‰õΩ<åfl~°∞. W Õ ã∂ÊùiÎ À =ÚO Œ∞‰õΩ ™êQÍÅx HÀ~°∞‰õΩO^•=Ú.

xQÆxQÆÅ he*O_® Ö «∞Î‰õΩO^•=∂ – =∂Ü«∞#fl F |Çï[#∞_®‰õΩÅ x~°∂‡Å# KÕÜ«∞ HõkeáÈ Œ=∂ – =∂Ü«∞#fl F |Çï[#∞_®™ê=∂lHõ =∂~°∞Ê#ÔH· ™êyáÈ^•=∂ – =∂Ü«∞#fl F |Çï[#∞_®_èçb¡ HÀ@ÃÑ· *O_®#∞ ZQÆ∞~°"Õ •Ì=∂– =∂Ü«∞#fl F |Çï[#∞_®

II xQÆxQÆÖÏ II

- „Ñ¨H∆Íà◊# =∂ã¨Ñ¨„uHõ,

=∂iÛ – 2004

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 69

Hõq ÑiK«Ü«∞O

Œo « |Çï[# QÍ# HÍH - Z„~° LáêoQÍ¡Ãã_»∞ "Õ_ç"Õ_ç áêÅÖ’¡ z\ÔH_»∞ q∞iÜ«∂Å á⁄_ç "Õã∞H˘x „`åy Õ ãfi~°O

‰õΩki áê@ ÉÏQÍ =ã∞ÎOk. HÍh #Å¡Q˘O_» lÖÏ¡‰õΩ K≥Ok# Hõq, QÍÜ«∞‰õΩ_»∞J~Ú# Z„~° Láêox áê@ áê_»=∞x J_»QÆO_ç. ã≤QÆÔ~@∞ì Œ=Ú‡ÖÏy áê@ JO Œ∞‰õΩO>Ë^•i# áÈÜÕ∞ "åÔ~=Ô~·<å ã~ xÅ∞Ûx áê@ q#=eûO Õ. LáêoH "ÕkH HÍ"åeû#J=ã~°O ÖË Œ∞. ZHõ _» áê_»=∞O>Ë JHõ _» áê_»∞`å_»∞. P\’Ö’ "≥à◊√Î<åfl, |ã∞ûÖ’"≥à◊√Î<åfl, ~À_»∞¤ "≥O|_ç #_»∞ã∞Î<åfl ã~ Láêo Q˘O «∞ qÑC`å_»∞. PÜ«∞# áê_ÕkãiQÆ=∞ Ñ Œx ãOw «O HÍ Œ∞. J=hfl „| «∞‰õΩ áê@Å∞, «~° «~åÅ ÀÑ≤_ô Jz"Õ «Å‰õΩ,J<åºÜ«∂Å‰õΩ QÆ∞~°=Ù «∞#fl HÀ\Ï¡k „Ñ[Å PHõe HHõÅ∞. J„QÆ‰õΩÅ „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞Ç≤ÏO Œ∂ ãOã¯$uÃÑ· u~°QÆ|_ç# kèHÍ¯~° ãfi~°O Z„~° Láêo. JO Œ∞H «=∞ rq`åÖ’¡xÉÏ èŒÅ#∞, QÍ èŒÅ#∞ QÍ#O KÕ¿ã Láêo áê@O>Ë [#O Py qO\Ï~°∞. P"Õâ◊O`À~°yeáÈ`å~°∞, P áê@Å#∞ J‰õΩ¯# KÕ~°∞Û‰õΩx áê_»∞‰õΩO\Ï~°∞.

PO„ èŒ„Ñ Õâò Œo « ™êÇ≤Ï`Àº Œº=∞O =∞#‰õΩ JOkOz# JÑÙ~°∂Ñ HõàÏHÍ~°∞_»∞Z„~° Láêo. Hõq «Å∞, Hõ äŒÅ ~°∂ÑOÖ’ =ã∞Î#fl Œo « ™êÇ≤Ï «ºO „QÍg∞ Œo «∞Å‰õΩKÕ~°_»O Hõ+ì"≥∞ÿ# Ñx, HÍh áê@ J<Õk KåÖÏ "ÕQÆOQÍ „ÑÜ«∂Oz „Ñ[Å#∞KÕ~°QÆÅ ™êÇ≤Ï «º ~°∂ÑO, JO Œ∞H ~å¿ã"åi Hõ<åfl, '~åã≤ áê_Õ"å~ <Õ_»∞ KåÖÏJ=ã~°O. JÖÏO\ "åiÖ’ QÆ ŒÌ~ü, QÆ∂_» JO[Ü«∞º, QÀ~°\ "≥OHõ#fl, cè=∞¿ã#,=∂ëêìsÅ ÖÏQ P "å~°ã`åfixfl ã‘fiHõiOz# Ju Ñ≤#fl =Ü«∞ã∞¯_»∞ Z„~° Láêo.Hõ\Hõ ¿Ñ Œ HõàÏHÍ~°∞_»~Ú# Láêo «##∞ å#∞ WÖÏ ÑiK«Ü«∞O KÕã∞‰õΩO@∞<åfl_»∞.

¿Ñ ŒiHõO <å WO\ ÑÙ<å Œ∞Å∞^•i„ ŒºO <å WO\ JÅOHõ~°Å∞^Ò~åƒùQÆºO <å WO\ ™œÉèÏQÍºÅ∞

Œo ü P"å*ò70

HõëêìÅ∞, Hõhflà◊√§ <å‰õΩ#fl ã≤iãOÑ ŒÅ∞

HõëêìÅ Hõ_»e ™ê„=∂*ÏºxH <Õ#∞ ™ê=∂„\ò#∞

Hõà◊ À Éèíq+º «∞Î‰õΩ "å~°kè xi‡OK«∞‰õΩ#fl =∞Ç~åA#∞

D Ö’HÍxH ¿ã=KÕ¿ã ‰õΩÅOÖ’ ÑÙ\ì#"åxfl

HõiîHõ ¿Ñ Œ#~Ú<å HÍH |ÅQÆO Hõey#"åxfl

ÑÅ¡=ÙÅ`À áê„O xÅ∞ÑÙ‰õΩO@∞#fl"åxfl

„| «∞‰õΩáê@<≥· Œ~°∞"Õã∞Î#fl "åxfl

‰õÄ\H ÖËHõ uÑÊÖË QÍh!

<å QÆ∞O K«Hõ x [#|ÅO L#flOHõ <åˆHO «‰õΩ¯=.....

|Ç≤Ï~°æ «OQÍ K«∂¿ãÎ JÇÏOHÍ~åxfl

JO «s¡#OQÍ K«∂¿ãÎ JO «~å «‡h

Pk <Õ<Õ – JO «=Ú <Õ<Õ J#fl....

ã$+≤ìH =∞Çk =¸ÅÑÙ~°∞+µ_»∞

Pk *ÏO|=Ùx "å~°ã`åfixfl <Õ<Õ ...

Wq Láêo W\©=Å „ÑK«∞iOz# ÑÖ¡ Q˘O «∞Å áê@ J<Õ «# ÑÙãÎHõOÖ’~åã∞‰õΩ#fl ÑiK«Ü«∞ "åHÍºÅ∞. nx`À Láêo ZO Œ∞‰õΩ ~åã∞Î#fln, Z=i HÀãO~åã∞Î#fln J<Õ q+Ü«∞O J~°ú=∞=Ù «∞Ok. Láêo ~åã≤# zO Œ∞ ‰õΩÅO „| «∞‰õΩz„`åxfl Pq+¯iOKÕ áê@.

~°OQÆ∞Å =∂@∞# ^•y# zO Œ∞Å∞ .... – Hõhflà◊§#∞ `åˆQ Hõ#∞qO Œ∞Å∞ ....

J «∞‰õΩÅ „| «∞‰õΩÅ zO «Å∞ ... – PHõe f~°x Q˘O «∞Å∞

*Ï#Ñ^•Å‰õΩ r=O áÈã≤# – *ÏuÖ’ ãOKå~° *Ï «∞Å∞

D áê@ Láêo "≥Ú «ÎO áê@Ö’¡<Õ J «ºO « „Ñ*Ï Œ~° á⁄Ok#k. zO Œ∞‰õΩÖÏxH K≥Ok# "å~°∞ D áê@ ~åã≤# Láêox PáêºÜ«∞OQÍ «=∞ ‰õΩÅO "å_Õ#xK≥ÑC‰õΩO@∞O\Ï~°∞. x*ÏxH Láêo =∂kQÆ ‰õΩÖÏxH K≥Ok# "å_»∞. ‰õΩÅ Jz"Õ «ÃÑ·,„â◊=∞ ™œO Œ~°ºOÃÑ·, ~å[ºÇ≤ÏOãÃÑ·, HõÅO ZuÎ QÆÅO qÑ≤Ê# Láêo Œo « ãOã¯$uH„ÑfHõ J~Ú# HÍH rq «O ÃÑ·# ‰õÄ_® J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# áê@ JÖÏ¡_»∞.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 71

HÍHõ=∂‡ D Ö’HõO hÔHO`À |∞∞=ÚO Œ=∂‡Hõ#fl=∂‡ Hõ_»∞ÑÙ HÍe# ™ê Õ QÆ∞"Õ∞ h Œ=∂‡Ö’HÍ# ˘eQÆ∞~°∞=Ù h==∂‡ – 2h åºQÍÅ<Õ =∞~°∞=ÖË=∞=∂‡ IIHÍHõ=∂‡II

™ê=∂lHõ qÑ¡= HÍ~°ºHõ~°Î ‰õÄ_® J~Ú<å Láêo `å#∞ uiy# J_»=ÙÅ∞,"˘„Ô~Å∞, «∞ÑÊÅ∞ "åQÆ∞Ö’¡ HÍH rq`åxfl, HÀHÅ rq`åxfl Ñiâ’kèOz HÀHÅk„ÉÏÇÏ‡ ‰õΩÅ=∞x ÕÖÏÛ_»∞. HÀHÅ „â◊=∞‰õΩ Œ∂~°OQÍ LO@∞Ok. HÀHÅ Hõ#flÑ≤Å¡Å#∞ Ãã· «O HÍH ™êk, ã=iã∞ÎOk. HÍH `å#∞ KÕã≤# `åºQÍÅ‰õΩ QÍ#∂ J<ÕHõJÑ"å Œ∞Å∞, J==∂<åÅ#∞ Z Œ∞~˘¯O@∞Ok. HÍH åºQÍÅ#∞ QÆ∞~°∞Î KÕã∂Î ~åã≤#D áê@ Ju qÅ∞"≥·#k.

HÀÑ=Ú, Œ∞óY=Ú, Pf‡Ü«∞`å, J#∞~åQÍÅ∞ HõÅQÆeã≤# HõàÏHÍ~°∞_»∞ Láêo.WÑ¨Ê\˜H© =O ŒÅ ãÖYºÖ’ áê@Å∞ ~åâß_»∞. WOHÍ ~åã¨∂Î<Õ L<åfl_»∞. ãŸÅŒ∞~å‡~åæÅ‰õÄ PHõeH©, ÀÑ≤_ôH© HÍ~°=∞~Ú# D =º=ã÷#∞ ‰õÄHõ\"Õà◊§`À ÃÑHeOz

#=º =∂#= ã=∂[O HÀãO [~°∞QÆ∞ «∞#fl áÈ~°∞Ö’ ¿Ñ ŒÅ "≥·ÑÙ, Œo «∞Å "≥·ÑÙxÅ|_ç# Hõq, HõàÏHÍ~°∞_»∞ J~Ú# Láêo «# Hõq`åfixfl, áê@#∞ =∞iO « Ñ Œ∞#∞ÃÑ\ìãÊ+ì=∞~Ú# =∂~°æO`À, áÈ~°∞Ö’ ÉèÏQÆ™êfiq∞ HÍ"åÅx Pt^•ÌO.

- „ÑH∆Íà◊# =∂ãÑ„uHõ

E<£ 2004

Œo ü P"å*ò72

XHõ \˜Ñ¨C ã¨∞ÖÏÎ<£, XHõ JëêÊY∞ÖÏ¡ MÏ<£<Õ\˜ J=ã¨~°O

=∞#O x=ã≤ã∞Î#fl D LÑYO_®xfl Õâ◊O Jx H˘O Œ~°O\Ï~°∞. D WO_çÜ«∂LÑ YO_®xfl ÉèÏ~° üQÍ H˘O Œ~°∞ Ñ≤Å∞ã∞Î<åfl~°∞. nxH ™êfi «O «„O =zÛO Œx ‰õÄ_®H˘O^Œ~°∞ JO@∞<åfl~°∞. ^•x Ñ¶¨ÖÏÅ∞ J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl~°∞. D H˘O^Œˆ~ JO^ŒixÑiáêeã∞Î<åfl~°∞. D H˘O Œi K«i„ «<Õ JO Œi K«i„ «QÍ „ÑKå~°O KÕã∞Î<åfl~°∞.

„a\+µ"å~°∞ D QÆ_»¤‰õΩ =zÛ#ÑÙ_»∞ D LÑYO_»O Ö’x z#fl z#fl ~å*ÏºÅ∞,ãO™ê÷<åÅ∞ „a\©+µ "åiH =ºu~HõOQÍ áÈ~å_ç<å~°∞, H˘O Œ~°∞ F_çáÈÜ«∂~°∞, H˘O Œ~°∞ÖÁOyáÈÜ«∂~°∞. P «~åfi « „a\©+µ"å_»∞ WHõ _» «#‰õΩ Z Œ∞~°∞ÖËx q èŒOQÍ «#™ê„=∂*Ïºxfl ™ê÷Ñ≤OKå~°∞. 200 ãO= «û~åÅ áêÅ#Ö’ WHõ _ç ã=∂[ ãOÑ ŒÅxflH˘Å¡Q˘@ì|_»∞ «∞#fl „Hõ=∞OÖ’ ãÇ≤ÏOK«ÖËx D Éèí∂q∞ ÑÙ„ «∞Å∞ „a\©+µ "å_çÃÑ·u~°QÆ|_®¤~°∞. áÈ~å_ç<å~°∞. P áÈ~å@OÖ’ Jxfl „Ñ*Ï ã=¸ÇÅ∞ áêÖÁæx «=∞„áêÏÅ∞ Ñ¶OQÍ ÃÑ\ì<å~Ú. HÍh, D ã=∂*ÏÅ K«i„ «Å∞ É·@‰õΩ ~åHõáÈQÍH˘O Œ~°∞ ãOÑ#fl =~åæÅ áÈ~å@"Õ∞ (JãÅ∞ Wk XÑÊO ŒO, áÈ~å@O HÍ Œ∞) ™êfi «O„ «ºáÈ~å@ K«i„ «QÍ K«ÖÏ=∞x J=Ù «∞Ok.

Jxfl =~åæÅ`À áê@∞ D Éèí∂q∞ HÀãO =Úã≤¡O ã=∂[O ‰õÄ_® áÈ~å@OÖ’=ÚO Œ∞Ok. 1760 Ö’ [iy# ÉOQÍÖò Ñ¶H©~°¡ u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞Ö’ 150 =∞Ok =Úã‘¡Og~°∞Å∞ «=∞ qÅ∞"≥·# „áêÏÅ∞ JiÊOKå~°∞. 1857 ã≤á¶ê~ÚÅ u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞Ö’Ç≤ÏO Œ∞=ÙÅ∞, =Úã≤¡=ÚÅ∞ Hõeã≤ áÈ~å_ç<å~°∞. D Éèí∂q∞x „a\+µ Hõ|O èŒÇÏ™êÎÅ#∞O_ç q_çÑ≤OKÕO Œ∞‰õΩ [iy# „Ñu áÈ~å@OÖ’#∂ WHõ _ç =Úã‘¡O ã=∂[O Ü≥ÚHõÉèÏQÆ™êfi=∞ºO LOk. J~Ú Õ WHõ _» „"Õà◊¥§#∞H˘x L#fl „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ =º=ã÷ DÕâ◊=¸Å "åã∞Å, Pk"åã∞Å, Œo «∞Å, =∞Ç≤Ïà◊Å, K«i„ «#∞ U q èŒOQÍ =∞~°∞QÆ∞#

Ñ_Õã≤O^À ™êfi «O„ «º áÈ~å@OÖ’ áêÖÁæ#fl =Úã≤¡=ÚÅ K«i„ «#∞ ‰õÄ_® JÖÏQ=∞~°∞QÆ∞# Ñ_Õã≤Ok. áê~î°º ÑÙãÎHÍÅÖ’¡ KÕ~°x K«i„ « q^•º~°∞÷Å‰õΩ ‰õÄ_® ≥eÜ«∞‰õΩO_®

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 73

áÈ~ÚOk. «=∞ „áêÏÅ#∞ Ñ¶OQÍ ÃÑ\ì D Éèí∂q∞x q=ÚHÎ KÕÜ«∞_®xH áÈ~å_ç#g~°∞Å K«i„ «#∞ ≥Å∞ã∞HÀÖËHõáÈ=_»O =∞#O Œi ^Ò~åƒùQÆºO.

Œo «∞Å∞, Pk"åã∞Å∞, =∞Ç≤Ïà◊Å∞, WHõ _ç K«i„ «#∞ WÑC_»∞ ZÖÏ u~°QÆ~åã∞Î<åfl~ÀJ^Õq^èŒOQÍ ™êfi`«O„`«º áÈ~å@ K«i„`«#∞ Ñ¨Ù#~ü =¸ÅºOY#O KÕÜ«∂e. D=∞ÇÏ «Î~°"≥∞ÿ# HÍ~°ºOÖ’ x~°O «~°O x=∞QÆfl"≥∞ÿ# „Ñ=ÚY ~°K«~Ú « ãÜ«∞º £ #j~üJÇÏ‡ £QÍ~°∞. g~°∞ Ñiâ’kèOz. "≥Å∞=iOz# P~°∞ ÑÙãÎHÍÅ∞ ™êfi «O„ ««º áÈ~å@OÖ’=Úã‘¡=ÚÅ ÉèÏQÆ™êfi=∂ºxfl q=i™êÎ~Ú. WHõ _» =Úã‘¡O ã=∂[O D Éèí∂q∞ HÀãOZÖÏ «Ñ≤OzOn. D <ÕÅ#∞ «=∞ ~°HõÎO`À ZÖÏ «_çÑ≤On. D ÑÙãÎHÍÅ∞ K«kq ÕJ~°÷O J=Ù «∞Ok.

=~°Î=∂# HÍÅOÖ’ Ç≤ÏO Œ∞ «fi =¸HõÅ∞ =ÚãÖÏ‡<£H© À~¸ ~å™êÎ UH± áêH™êÎ<£,^À Y|~°™êÎ<£. JO@∂ WHõ _» =Úã‘¡O ã=∂*Ïxfl JÉèí„ Œ å ÉèÏ"åxH QÆ∞iKÕã∞Î#flÑiã≤÷ «∞Ö’¡ WHõ _ç =Úã‘¡=ÚÅ∞ D Éèí∂q∞x ZO «QÍ „¿Ñq∞ã∞Î#fln, Q“~°qã∞Î#fln.J~°÷O KÕã∞HÀ=_®xH D ÑÙãÎHÍÅ∞ JO Œ~°∂ K« Œ"åeû L#flk. D Éèí∂q∞ÃÑ· ÑÙ\ìD Éèí∂q∞ÃÑ· ÃÑiy, D Éèí∂q∞ÃÑ· „|uH, D Éèí∂q∞Ö’<Õ HõeûáÈ~Ú# =Úã‘¡=Ú«~åÅ∞ "Õ~Ú Uà◊√§QÍ WHõ _» r=#O ™êyã∞ÎO>Ë gà◊√§ D Éèí∂q∞ ÑÙ„ «∞Å∞ ZO Œ∞‰õΩ

HÍ Œ∞? =Úã‘¡=ÚÅ∞ D Éèí∂q∞ ÑÙ„ «∞Å∞ HÍ ŒO@∞#fl Œ∞~å‡~°∞æÅ Hõà◊√§ ≥iÑ≤OK«_®xH,<Àà◊√§ =¸~ÚOK«_®xH ™êfi «O„ «º áÈ~å@OÖ’ =Úã‘¡=ÚÅ ~°HõÎ «~°ÊÅ∞, „áê`åºQÍÅ∞ QÆ∞~°∞Î KÕÜ«∞=Åã≤ LOk. XHõ JëêÊY∞ÖÏ¡ MÏ<£, XHõ \ÑCã∞ÖÏÎ<£ ÖÏO\™êfi «O„ «º g~°∞Å K«i„ « áê~î°º ÑÙãÎHÍÖ’¡H ZO Œ∞‰õΩ ZHõ ÖË Œ∞? nxH HÍ~°OWHõ _ç J„QÆ‰õΩÅ „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ =º=ã÷ HÍ^•?

WOHÍ ‰õÄ_® «=∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅ K«i„ «<Õ D Éèí∂q∞ÃÑ·# L#fl ã=¸ÇÅK«i„ «QÍ #q∞‡OK«ÖË~°∞. „Ñ[ÖË K«i„ « x~å‡ «Å<Õ "åãÎ"åxfl QÆ∞iÎOz ™êfi «O„ «ºáÈ~å@ K«i„ «Ö’ =Úã‘¡=Ú a_»¤Å J=¸Åº åºQÍÅ K«i„ «#∞ "≥eH fã≤, =∞#‰õΩJOkã∞Î#fl ãÜ«∞º £ #j~ü JÇÏ‡ £QÍ~°∞ Jaè#O ŒhÜ«ÚÅ∞, WÖÏO\ ÑÙãÎHÍÅ#∞JO Œ~°∂ H˘x K«kq „áÈ «ûÇ≤ÏOK«=Åã≤ LOk. H=ÅO =Úã≤¡=ÚÖË HÍ‰õΩO_® Õâ◊ÉèíHÎHõey# „Ñu áœ~°∞_»∞ K«kq J~°÷O KÕã∞HÀ"åeû# ÑÙãÎHÍÅ∞ Wq. WO «=~°‰õÄ W ÕJOâ◊OÃÑ· P~°∞ ÑÙãÎHÍÅ∞ JOkOz# ãÜ«∞º £ #j~ü JÇÏ‡ £QÍ~°∞ „Ñã∞Î «O ''ÉèÏ~° «=Úã‘¡O ã=∂[O – JáÈÇÅ∞, "åãÎ"åÅ∞—— J<Õ Ñiâ’ èŒ<å „QÆO äŒ ~°K«#Ö’ x=∞QÆfl"≥∞ÿL<åfl~°∞. P ÑxÖ’ ~°K«~Ú « q[Ü«∞O ™êkèOKåÅx HÀ~°∞‰õΩO^•=Ú. D ~°K«~Ú «Hõ$+≤ =Å¡<≥·<å =Úã‘¡O ã=∂[O #∞O_ç XHõ \ÑC ã∞ÖÏÎ<£, XHõ JëêÊY∞ÖÏ¡ MÏ<£L ŒƒùqOKåÅx Pt^•ÌO.

- „ÑH∆Íà◊# =∂ãÑ„uHõ,=∂iÛ – 2004

Œo ü P"å*ò74


=Úã≤¡OÅ∞ – JOÉË^Œ¯~üŒo «∞Å∞ – =Úã‘¡=ÚÅ∞ ~å[H©Ü«∞OQÍ XHõ \ HÍQÆey Õ D Õâ◊O Z Œ∞~˘ O@∞#fl

„Ñ è•# ã=∞ãºÖ’¡ H˘xflO\H Ñiëê¯~°O Åaèã∞ÎOk. =ÚYºOQÍ QÆ∞[~å ü =Úã‘¡"£∞ÅÃÑ·Ç≤ÏO Œ∞ «fi"å Œ∞Å =∂~° ÇÏŸ=∞O «~åfi « Œo «∞Å =Úã‘¡=ÚÅ =∞ èŒº SHõº « J<ÕJOâ◊O „Ñ è•#OQÍ K«~°Û‰õΩ =zÛOk.

Œo «∞Å – =Úã‘¡=ÚÅ =∞ èŒº SHõº «#∞ qzÛù#flO KÕÜ«∞_»O HÀãO Ç≤ÏO Œ∞ «fi"å Œ∞Å∞J<ÕHõ „ÑÜ≥∂QÍÅ∞ KÕã∞Î<åfl~°∞. JO Œ∞Ö’ „Ñ è•#"≥∞ÿ#k, _®IIa.P~ü.JOÉË Œ ~ü#∞Ç≤ÏO Œ∂ *ÏfÜ«∞`å"åkQÍ „ÑKå~°O KÕÜ«∞_»O, =Úã≤¡=ÚÅ =ºu~HQÍ „ÑKå~°OKÕÜ«∞_»O, Ç≤ÏO Œ∞=∞ « « «fi=Ú „Ñu™êi «# â◊„ «∞ta~åxfl ZkiOK«_»O ^•fi~åHÍ‰õΩO_® «#Ö’ W=Ú_»∞ÛHÀ=_»O •fi~å<Õ q[Ü«∞O ™êkèã∂Î =ã∞Î#flk. QÆ « K«i„ «#∞K«∂ã≤#@¡~Ú Õ „ÉÏÇÏ‡ «fiOÃÑ· u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ KÕã≤# Q“ «=∞ |∞ Œ∞ú_çx Ç≤ÏO Œ∞ «fiOÕ=Ù_çQÍ „ÑKå~°O KÕã≤Ok. Hõ$+µ‚_ç 11 = J=`å~°OQÍ KÕã≤ „ÑÑOK«OÖ’<Õ ¿ÇÏ «∞| Œú"≥∞ÿ#

r=# q è•#"≥∞ÿ# É∫^•úxfl D Õâ◊O #∞O_ç «i"Õ∞ã≤Ok.

J Õq èŒOQÍ Ç≤ÏO Œ∞`åfixfl ãOã¯iOK«ÖË=∞x •xx qãiOK«_»"Õ∞ =∂~°æ=∞xKå\˜ 5 ÅHõ∆Å =∞Ok J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ`À É∫^Œú^èŒ~å‡xfl ã‘fiHõiOz# É’kèã¨`«fiÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò _®IIa.P~ü.JOÉË Œ ~ü#∞ Ç≤ÏO Œ∂ *ÏfÜ«∞`å "åkQÍ „ÑKå~°O KÕã∞Î<åfl~°∞.WO Œ∞Ö’ ÉèÏQÆ"Õ∞ t=¿ã# <Õ « ÉÏÖò ä•„H JOÉË Œ ~ü J «∞º «Î=∞ „ÉÏÇÏ‡∞_»h„ÑHõ@#Å∞ W=fi_»O, Z.a.q.Ñ≤. ÖÏO\ =∞`À<å‡ Œ ãOÑ¶∂Å∞ «=∞ áÈãì~°¡ÃÑ· JOÉË Œ ~üÉÁ=∞‡Å∞ "ÕÜ«∞_»O, Ñx Hõ@∞ìH˘x JOÉË Œ ~üÃÑ· z#fl z#fl ÑÙãÎHÍÅ∞ „ÑK«∞iOK«_»O,ÑOK«_»O. Ç≤ÏO Œ∞ «fi "å Œ∞Å∞ _®IIJOÉË Œ ~üh «=∞ "å_çQÍ „ÑKå~°O KÕã∞‰õΩO@∂«=∞ÖÏQ =Úã‘¡=ÚÅÃÑ· =ºu~Hõ « QÆÅ "å_»∞QÍ „ÑKå~°O KÕã∞Î<åfl~°∞. Œo «∞Å∞ –

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 75

=Úã≤¡=ÚÅ∞ SHõºO J~Ú Õ Ç≤ÏO Œ∞ «fi "å Œ∞Å „ÑÜ≥∂[<åÅ‰õÄ ÉèíOQÆO HõÅ∞QÆ∞ «∞Ok.HÍ=Ù# D W~°∞=~åæÅ∞ SHõºO HÍ‰õΩO_® KÕÜ«∞=Åã≤# Jxfl ‰õΩ„@Å∂ KÕã∞Î<åfl~°∞.«# rq`åO «O Ç≤ÏO Œ∞ «fi "å Œ∞Å Œ∞~åKå~åÅ‰õΩ, Œ∞+ì ãOã¯$uH© =ºu~HõOQÍ

áÈ~å_ç# ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò JOÉË Œ ~ü QÆ∂iÛ =∂\Ï¡_»_®xH Ç≤ÏO Œ∞ «fi "å Œ∞Å‰õΩ J~°› «ÖË Œ∞.

ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò _®IIa.P~ü. JOÉË Œ ~üh Ç≤ÏO Œ∞ «fi"å Œ∞Å∞ =Úã‘¡O =ºu~HQÍ„ÑKå~°O KÕÜ«∞_®xfl JO Œ~°=Ú ZkiOKåe. ''L «Î~° „Ñ Õâò a.*.Ñ≤. <åÜ«∞‰õΩ_»∞q#Üü∞ Hõ\Ü«∂~ü JOÉË Œ ~ü =Úã‘¡=ÚÅ =ºu~H Jx, Ç≤ÏO Œ∂ *ÏuÜ«∞`å "å^•xflã=∞iúOKÕ"å_»x—— |Ç≤Ï~°OQÆ ãÉèíÖ’ „ÑHõ\OKå_»∞. Wk x["≥∞ÿ# JOÉË Œ ~ü "å Œ∞Å∞«Hõ∆"Õ∞ ãÊOkOz Z Œ∞~˘¯#=eû# ã=∞ãº. =Úã≤¡=ÚÅ‰õÄ – Œo «∞Å‰õÄ =∞ èŒº

SHõº « ™ê èŒºO HÍ‰õΩO_® KÕ¿ã Ç≤ÏO Œ∞ «fi Z «∞ÎQÆ_»Å#∂ ZO_»QÆ\Ïìe. Ç≤ÏO Œ∞ «fi"å^Œ∞Å ÉÏi#∞O_ç _®IIa.P~ü. JOÉË^Œ¯~ü#∞ HÍáê_»∞HÀ"åe. =Úã‘¡=ÚÅÃÑ·_®IIa.P~ü.JOÉË Œ ~ü x[OQÍ ZÖÏO\ Jaè„áêÜ«∂Å#∞ Hõey L<åfl~À, x*Ïx*ÏÅ#∞"≥eH fã≤ _®II a.P~ü.JOÉË Œ ~ü =Úã‘¡=ÚÅ‰õÄ =ºu~H HÍ Œx x~°∂Ñ≤OKåe. PÑx KÕ¿ã Õ ''=Úã‘¡=ÚÅ∞ – JOÉË Œ ~ü—— J<Õ ÑÙãÎHõO, _®IIa.P~ü. JOÉË Œ ~ü «#~°K«<å "åº™êOQÆOÖ’ =∞iÜ«Ú „Ñ è•#OQÍ ''áêH™êÎ<£ ÖË • áêiì+<£ PÑ¶π WO_çÜ«∂——J<Õ ÑÙãÎHõOÖ’ =Úã‘¡=ÚÅÃÑ· JOÉË Œ ~ü "≥Å¡_çOz# Jaè„áêÜ«∂Å∞, =Úã‘¡=ÚÅ‰õΩ=ºu~Hõ"≥∞ÿ#q HÍ=x, HÍ=Ù# JOÉË Œ ~ü =Úã‘¡=ÚÅÃÑ· =ºu~Hõ Jaè„áêÜ«∂Å∞HõÅ"å_»<Õ Ç≤ÏO Œ∞ «fi "å Œ∞Å „ÑKå~°O ÑÓiÎQÍ |∂@HõO Jx D ÑÙãÎHõO x~°∂Ñ≤ã∞ÎOk._®II a.P~ü. JOÉË Œ ~ü ŒQÆæi |O èŒ∞=~Ú# _®II P#O £ ÕÖò «∞ÉË¤ WOw¡+πÖ’ „"åã≤#''JOÉË Œ ~ü P<£ =Úã≤¡"£∞û –q∞ üû JO_£ á¶êH±ìû—— J<Õ „QÆO ä•xH ≥Å∞QÆ∞ J#∞"å Œ"Õ∞''=Úã‘¡"£∞Å∞ – JOÉË Œ ~ü—— (JáÈÇÅ∞ – "åãÎ"åÅ∞). K«O„kHõ J#∞"å ŒO KÕâß~°∞.

‰õΩÅ x~°∂‡Å# „ÑK«∞~°Å "å~°∞ „ÑK«∞iOKå~°∞. „Ñu L Œº=∞ HÍ~°ºHõ~°Î ÉÏ èŒº «QÍK« Œ"åeû# ÑÙãÎHõO Wk.

- „ÑH∆Íà◊# – =∂ãÑ„uHõ,Ñ¶≤„|=i – 2004

Œo ü P"å*ò76

É∫^Œú"Õ∞ ^Œo`«"å^•xH˜ `åufiHõ Éèí∂q∞Hõ

¿+H± Hõs=ÚÖÏ¡ J<Õ XHõ 'W™ê¡O "åk— «#‰õΩ U =∂„ «O J~°÷O HÍx, J#∞Éèí=OÖËx Œo «"å^•xfl QÆ∞iOz 22/12/2006 â◊√„Hõ"å~°O "å~°ÎÖ’ ~åã≤# q+Ü«∂Å#∞K«k"åHõ H˘xfl q+Ü«∂Å#∞ áê~î°‰õΩÅ`À ÑOK«∞‰õΩO>Ë ÉÏQÆ∞O@∞O ŒxÑ≤Oz Wk~åã∞Î<åfl#∞. Wk ¿+H± Hõs=ÚÖÏ¡‰õΩ ã=∂ è•#O ZO « =∂„ «O HÍ Œ∞.

Œo « L Œº=∞O`À ã∂ÊùiÎx á⁄Ok, Œo « L Œº=∞O`À =∞"Õ∞Hõ"≥∞ÿ# =Úã≤¡O™êÇ≤Ï`åºxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ Ñ¨Ù\ìO Õ 'W™ê¡O"å ŒO—. Wk r=# "åãÎqHõ « #∞O_çHÍ‰õΩO_® H=ÅO Y∞~å<£ #∞O_ç ÑÙ\ìOk. Ç≤ÏO Œ∂ =∞ «O •+‘ìHÍÅ#∞ ãÇ≤ÏOK«ÖËHõW™ê¡OÖ’H „Ñ"ÕtOz# Œo «∞Å∞ ~°∂ÑO =∂i<å, ^•^•ÑÙ J Õ~°Hõ"≥∞ÿ# q=Hõ∆#∂Z Œ∞~˘¯O@∞<åfl~°∞. Ç≤ÏO Œ∂"å Œ =∞~Ú<å, =Úã≤¡O "å Œ=∞~Ú<å =∞ «"å ŒO Z#fl\H©q=ÚHÎ =∂~°æO HÍÉ’ Œ∞, XHõ =∞ «O #∞O_ç =∞~˘Hõ =∞`åxH =∂~°_»=∞O>Ë pHõ\Ö’#∞O_ç =∞iO « pHõ\Ö’H „Ñ"ÕtOK«_»"Õ∞. Œo «∞ÅÃÑ· [~°∞QÆ∞ «∞#fl J`åºKå~åÅÃÑ·,ÇÏ`åºKå~åÅÃÑ· =∂\Ï¡_»_®xH U =∂„ «O è≥·~°ºOÖËx D 'W™ê¡O "å ŒO— Œo «"å^•xHk‰õÄûz ZÖÏ J=Ù «∞Ok? „Ñgü ˘QÍ_çÜ«∂‰õΩ, ¿+H± Hõs=ÚÖÏ¡‰õÄ Õ_® U=ÚOk?Œo « Hõq`åfixH Ç≤ÏO Œ∂"å ŒO HÍh, W™ê¡O"å ŒO HÍh, „Hã≤ìÜ«∞<£ "å ŒO HÍh

k‰õÄûz HÍÖË=Ù. Œo «"å^•xH k‰õÄûz É∫ Œú"Õ∞. D Õâ◊OÖ’ ‰õΩÅO ÑÙ\ì#ÑÙ_Õ‰õΩÅ =ºu~Hõ L Œº=∞O ÑÙ\ìOk. Jk Q“ «=∞ |∞ Œ∞Ì_ç À "≥Ú ŒÖ· ÑÓÖË, ÃÑiÜ«∂~ü,JOÉË Œ ~üÅ `åufiHõ Œ$HõÊ äŒOÖ’<Õ H˘#™êQÆ∞ «∞Ok.

Œo «∞Å∞, =Úã≤¡OÅ∞ K« Œ∞=Ù, uO_ç JO ŒHõ qÅqÖÏ¡_»∞ «∞O>Ë WÖÏO\ «Hõ∆ã=∞ãºÅ#∞ =∞~°∞QÆ∞# Ñ~°Û_®xH 'W™ê¡O"å ŒO— J<Õ =∞ «∞Î#∞ „Ñ"Õâ◊ÃÑ_»∞ «∞<åfl~°∞.=∞# ~åROÖ’ =Úã≤¡O ™êÇ≤Ï «ºO, Œo «"å ŒO ã∂ÊùiÎQÍ Jaè=$kú K≥OkOk. W™ê¡OKèåO Œã`åfixfl, Ç≤ÏO Œ∂ =∞`À<å‡^•xfl =Úã≤¡OÅ∞ Z Œ∞~˘¯O@∞#fl ™ê=∂lHõ, ~å[H©Ü«∞Pi÷Hõ ã=∞ãºÅ#∂ K«iÛOzOk. =Úã≤¡OÅ‰õÄ i[~fi+#∞¡ HÍ"åÅ<Õ XHõ L Œº=∂xH

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 77

‰õÄ_® =Úã≤¡O ™êÇ≤Ï «ºO ÑÙ<å Œ∞Å∞ "Õã≤Ok. HÍ|\ì D =Úã≤¡O ™êÇ≤Ï`åºxfl Œo «™êÇ≤Ï «ºO J‰õΩ¯# KÕ~°∞Û‰õΩOk, Œo « ™êÇ≤Ï «ºO J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ #_»=_®xH <å"≥∂+≤Ñ_»¤H˘O « Hõ_»∞ÑÙxO_ç# ã~°∞‰õΩ 'W™ê¡O— ¿Ñ~°∞ À |Ü«∞Å∞ ÕiOk. =Úã≤¡O"å ŒO ≥ÅOQÍk!'W™ê¡O— "å ŒO HÀ™êÎ PO„ èŒk ! „ÑÑOK« K«i„ «Ö’ U =∞ «O ‰õÄ_® =∂#"åoH„ÑÜ≥∂[#HÍi HÍÖË Œ∞. ÃÑ·QÍ =∂#"åo Jaè=$kúH „Ñu ãO Œ~°ƒùOÖ’#∂ =∞ «OJ_»¤OH QÍ<Õ Ñiq∞OzOk. ^•xH W™ê¡O U =∂„ «O q∞#Ç~ÚOÑÙ HÍ Œ∞. „ã‘ÎJz"Õ «Ö’ Ç≤ÏO Œ∂=∞ «O`À áÈ\© Ñ_»∞ «∞#fl W™ê¡O"å ŒO Œo « Hõq`åfixH k‰õÄûzHÍÖË^Œ∞ Hõ^• ! `«# ^•i ‰õÄ_® "≥`«∞HÀ¯ÖË^Œ∞. ^Œo`«"å^•xH˜ É∫^Œú"Õ∞ `åufiHõÉèí∂q∞Hõ. „Ñ=HõÎÅO Œi HõO>Ë =ÚO Œ∞ „ÑÑOKåxH âßOu, Hõ~°∞, ã=∞ « É’kèOz#Q“ «=∞ |∞ Œ∞ú_ç =∂~°æ"Õ∞ Œo « =∂~°æ Œi≈. Œo « – =Úã≤¡O ™êÇ≤Ï «ºO =iúÖÏ¡e !

- "å~°Î k#Ñ„uHõ (J#O «O ¿Ñl)05–01–2007

Œo ü P"å*ò78


„Ñ¨ÑÖK«OÖ’ "≥Ú Œ\˜ ~å[H©Ü«∞ « «fi"Õ «Î |∞ Œ∞ú_Õ„Ñ=HõÎÅO ŒiHõO>Ë =ÚO Œ∞ „ÑÑOKåxH âßOux, ã=∂# «, ã"≥∞ÿYº «Å#∞

É’kèOz# É∫ ŒúO WO_çÜ«∂ LÑŸO_»OÖ’ Ñ¨Ù\ì „Ñ¨ÑÖK«=∞O`å qãÎiOz#k.É∫^•úxfl WHõ _» „ÉÏÇÏ‡[O Õâ◊O á⁄e"Õ∞~°Å =~°‰õÄ «i"Õ∞ã≤ «# Jã=∂# «Å=~°‚ =º=ã÷#∂ ã∞ã≤÷~°O KÕã≤Ok. D ~ÀA D Õâ◊OÖ’ É∫ ŒúO <å=∞=∂„ «OQÍ<≥·<å„|uH L#fl ŒO>Ë ^•xH HÍ~°O É’kèã «fi ÉÏÉÏ™êÃÇÏÉò _®II a.P~ü. JOÉË Œ ~ü,„ÑÑOK« K«i„ «Ö’ ZHõ _® ÖËx q èŒOQÍ ^•^•ÑÙ 5 ÅHõ∆Å =∞Ok J#∞K«~°∞Å`À1956 JHÀì|~ü 14# É∫ Œú èŒ~å‡xfl ã‘fiHõiOKå_»∞. (<Õ_»∞ Œo «"å ŒO É∫^•úxfl «#`åufiHõ Éèí∂q∞HõQÍ ã‘fiHõiOzOk)nx<Õ WO_çÜ«∞<£ JHÀì|~ü =∞Ç¨ qÑ¨¡=OQÍ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl~°∞. JãOMÏºHõ=∞~Ú# Œo «∞ÅÖ’ JÅÊãOMÏºHõ"≥∞ÿ# J„QÆ=~å‚ÅÖ’„|uH L#fl É∫ Œú èŒ~°‡OÖ’ |∞ Œ∞ú_ç ™ê÷#O '' Õ=Ù_çQÍ ÖË • „Ñ=HõÎQÍ LOk. |∞ Œ∞ú_»∞Õ=Ùx LxHx QÆ∞iÎOK«HõáÈ~Ú#ÑÊ\H© ¿ÇÏ «∞"åk, J~Ú#ÑÊ\H© PÜ«∞# É’kèOz#

=∂~°æO PÜ«∞##∞ ÑÓ[ÅO Œ∞H˘<Õ q èŒOQÍ =∂iÛOk. |∞ Œ∞ú_çH ÑÓ[Å∞ KÕÜ«∞_»O`ÀPyáÈ=_»O ãÔ~·# Ñ Œúu HÍ Œ∞. |∞ Œ∞ú_çk ã=Ú#fl «"≥∞ÿ# =∂#gÜ«∞ qÅ∞=Å∞Hõey# =ºHÎ «fiO. XHõ P Œ~°≈=O «"≥∞ÿ# ãOÑÓ~°‚ =∂==Ù_çQÍ =∂#"åo rqOz#O «HÍÅO |∞^Œ∞ú_»∞ rqOKÕ =ÙO\Ï~°∞. D ^Õâ◊OÖ’#∂, q^ÕâßÖ’¡#∞ ^Õ=Ù_çQÍÑÓ[ÅO Œ∞H˘O@∞#fl Q“ «=∞ |∞ Œ∞ú_»∞, Ji™êì\Öò, ¿Ñ¡\’, =∂~ü ûÅ ÖÏQÍ XHõ~å[H©Ü«∞ « «fi"Õ «ÎQÍ =∞#‰õΩ ÑiK«Ü«∞O KÕã∞ÎOk. HõOK« SÅÜ«∞º QÍi '' Õ=Ùx~å[H©Ü«∞ « «fiO—— („ÉÏÇÏ‡ «fiOÃÑ· |∞ Œ∞úx u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞) J<Õ ÑÙãÎHõO.

„áêp# « «fiâß„ãÎOÖ’ H“\Å∞º_»∞, =∞#∞=Ù#∞ =∂„ «"Õ∞ « «fi"Õ «ÎÅ∞QÍ ¿Ñ~˘¯O@∂WHõ _ç „ÉÏÇÏ‡ ÑO_ç «∞Å∞ ‰õΩ„@ÑÓi «OQÍ |∞ Œ∞ú_ç q+Ü«∞OÖ’ =∞ø#O =Ç≤ÏOKå~°∞.

226 ¿ÑrÅ D ÑÙãÎHõOÖ’ |∞ Œ∞ú_çx ZÖÏ ~å[H©Ü«∞ « «fi "Õ «ÎQÍ ÑiQÆOK«=K«∞Û<ÀSÅÜ«∞º QÍ~°∞ J<ÕHõ L^•ÇÏ~°Å`À ãq=~°OQÍ q=iOKå~°∞. „ã‘ÎÅ Ñ\Ï¡, ÉÏxã «fiO

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 79

Ñ\Ï¡, ‰õΩÅ=º=ã÷ Ñ\Ï¡ ã=∂[OÖ’x W «~° ~°∞QÆ‡ «Å Ñ\Ï¡ |∞ Œ∞ú_»∞ ãÊOkOz#f~°∞, fã∞‰õΩ#fl x~°‚Ü«∂Å∞, PK«iOz# q è•<åÅ∞ Jhfl ‰õÄ_® |∞ Œ∞Ì_çx xMÏ~°û~Ú#~å[H©Ü«∞ « «fi"Õ «ÎQÍ =∞#=ÚO Œ∞ xÅÉ\ÏìÜ«∞x SÅÜ«∞º QÍ~°∞ ÕeÛ K≥áêÊ~°∞.|∞ Œ∞ú_»∞, ™È„Hõ\©ãπ, ¿Ñ¡\’, Ji™êì\Öò =O\ « «fi"Õ «ÎÅÖÏQÍ XHõ « «fi"Õ «Î QÍ<ÕHÍ‰õΩO_® D áêâßÛ «º ~å[H©Ü«∞ `åufi‰õΩÅO Œi HõO>Ë PK«~° s`åº |∞ Œ∞Ì_»∞g~°O ŒiHõO>Ë =ÚO Œ∞ =~°∞ãÖ’ LO\Ï_»<Õ q+Ü«∂xfl D ÑÙãÎHõOÖ’ q=iOKå~°∞.

|∞ Œ∞Ì_çx ™êQÆ#OÑ≤ D Õâ◊O ã~°fi<åâ◊#O J~ÚºOk. „ÑÑOKåxH *Ï# É’ èŒKÕã≤#É∫ ŒúO D ÕâßxH K≥Ok#k HÍ=_»O, Õâ◊"åã∞ÅO`å QÆifiOK« Œy q+Ü«∞O. É∫^•úxflÑÙ#~°∞ ŒúiOz É∫ Œú ÉèÏ~° åxfl xi‡OKåeû# ÉÏ èŒº « D Õâ◊ "åã∞ÅÃÑ· LOk.WÑÙ_çÑÙ_Õ É∫ ŒúO Ñ@¡ „Ñ[Ö’¡ PãHÎ ÃÑ~°∞QÆ∞ «∂ LOk. Wk P#OkOKåeû#q+Ü«∞O.

WHõ ÑÙãÎHõO q+Ü«∂xH =¿ãÎ Ç≤ÏO Œ∂ Ñ„uHõ ¿Ñ~˘¯#fl@∞¡QÍ ''ÉèÏ~° « Õâ◊OÖ’Ç≤ÏO Œ∂=∞ «O UHõ Kè«„`åkèÑ «º =∞ «=∞x H˘xfl ãOã÷Å∞, H˘O «=∞Ok "Õ∞ è•=ÙÅ∞JOwHõiOz „ÑKå~°O KÕã∞Î#fl «~°∞q∞k. J@∞=O\ PÖ’K«#Å∞ D Õâ◊ ~å[H©Ü«∞`åufiHõ K«~°Û#∞ x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl D «~°∞OÖ’ W@∞=O\ „Ñ„HÜ«∞‰õÄ J_»∞¤Hõ@ì"Õ¿ã â◊HÎ QÆÅ "Õ∞ è•q=~°æ "å Œ#Å J=ã~°O ZO`À LOk. D Œâ◊Ö’ HõOK≥ J~ÚÅÜ«∞ºD ÑÙãÎHõO ~åã≤ D â◊‰õΩÎÅ#∞ J_»∞¤‰õΩ<Õ „Ñ„HÜ«∞‰õΩ ZO`À ^ÀÇ ŒO KÕâß~°∞.

k Ç≤ÏO Œ∂ Ñ„uHõ 7–5–2002Ö’ ÃÑ· „ÑHõ@# K«∂¿ãÎ D ÑÙãÎHõO ZO « „áê è•#º «Hõey =ÙO^À nxx „Ñu XHõ ~°∂ K« Œ"åeû# J=ã~°O ZO « LO^À J~°÷O J=Ù «∞Ok.nxH ≥Å∞QÆ∞ J#∞"å ŒO „ÑÉèÏHõ~ü =∞O^•~°. ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ |∞H±„@ã∞ì "å~°∞ nxx„ÑK«∞iOKå~°∞.

D Õâ◊OÖ’ Ç≤ÏO Œ∂ =∞ « « «fi âß„ãÎOÃÑ· ¿ÇÏ «∞| ŒÌ"≥∞ÿ#, qâı¡+Ï «‡Hõ"≥∞ÿ#~°K«#Å∞ KÕã≤# =∞ÇhÜ«Ú_»∞ _®II JOÉË Œ ~ü. D ~ÀA ~åã∞Î#fl@∞=O\ Œo «|Çï[# ~°K«~Ú «Å∞,"Õ∞ è•=ÙÅ∞ Z=Ô~·<å ã~ _®II a.P~ü. JOÉË Œ ~ü „ÑuáêkOz#ã∂„fHõ~°Å P è•~°OQÍ<Õ «=∞ ~°K«#Å#∞ H˘#™êyã∞Î<åfl~°∞. HÍh D q+Ü«∂xflPÜ«∂ ~°K«~Ú «Å∞ ZHõ _» K≥Ñ≤Ê#@∞¡ Hõ#Ñ_» Œ∞. «=∞ ~°K«#Å‰õÄ P è•~°"≥∞ÿ#ÉèÏ"å*ÏÖÏxfl Jaè=$kú KÕã≤ JOkOz# "åix x~°¡Hõ∆ºO KÕÜ«∞_»O =∞Oz Ñ ŒúuHÍ Œ∞. Wk „ÉÏÇÏ‡*ÏxH =ºu~HõOQÍ áÈ~å_»∞ «∞<åfl=∞x K≥Ñ≤Ê =∞m§ „ÉÏÇÏ‡[OÖ’‰õÄ~°∞‰õΩáÈ=_»"Õ∞ J=Ù «∞Ok. Uk U=∞~Ú<å '' Õ=Ùx ~å[H©Ü«∞ « «fiO—— „Ñu=ºHÎK« Œ"åeû# =∞Oz ÑÙãÎHõO.

- [#=i – 2004,„ÑH∆Íà◊ Ñ„uHõ

Œo ü P"å*ò80

Ñ≤Å¡Å Ç¨Ï‰õΩ¯ÖË =∂#= Ç¨Ï‰õΩ¯Å∞«e¡ ŒO„_»∞Å∞ «=∞ Ñ≤Å¡Å P~ÀQÆºO, K« Œ∞=Ù, ãO~°Hõ∆ q+Ü«∞OÖ’ ZO «

*ÏQÆ~°∂Hõ « À LO\Ï~À, "≥Ú «ÎO ã=∂[O JO Õ ÉÏ èŒº «QÍ LO_®e. HÍh JÖÏLO_»HõáÈQÍ Ñ≤Å¡Å q+Ü«∞OÖ’ ã=∂[=Ú, „ÑÉèí∞ «fi Ü«∞O„`åOQÆ=Ú x~°¡Hõ∆ºOQÍ,x~åúH∆ºOQÍ =º=ÇÏiã∞ÎOk. Ñ≤Å¡Å‰õΩ ãO|OkèOz# U ÇÏ‰õΩ¯ Ñi~°H∆OK« |_»_»OÖË Œ∞.

tâ◊√=ÙÅ q+Ü«∞OÖ’ Ñ≤ «$™êfiq∞Hõ ã=∂[O J «ºO « „‰õÄ~°OQÍ =º=ÇÏiã∞ÎOk.eOQÆ x~åú~° ÑsHõ∆Å∞ [iÑ≤ P_»Ñ≤Å¡ Jx ≥eÜ«∞QÍ<Õ ÑÙi\Ö’<Õ ÇÏ «º KÕã∞Î<åfl~°∞.g\x x~ÀkèOK«\ÏxH Ñ≤.ã≤. Ñ≤.Z<£._ç.\ K«@ìO =zÛ<å Ü«∞ èÕK«ÛùQÍ Wq [~°∞QÆ∞ «∂<ÕL<åfl~Ú. ÉÏ èŒº «QÆÅ «e¡ ŒO„_»∞Å∞, ÉÏ èŒº`åÜ«Ú «"≥∞ÿ# =$uÎÖ’ L#fl "≥· Œ∞ºÅ∞,eOQÆ x~åú~° ÑsHõ∆Å∞ <Õ~°=∞x ≥eã≤ ‰õÄ_® ÑsHõ∆Å∞ [~°∞ÑÙ «∂<Õ L<åfl~°∞. P_»tâ◊√=ÙÅ ÇÏ «ºÅ∞ [~°∞QÆ∞ «∂<Õ L<åfl~Ú. P_»Ñ≤Å¡Å q+Ü«∞OÖ’ [x‡OKÕ ÇÏ‰õΩ¯<ÕD ã=∂[O x~åHõiã∞ÎOk. Ñ≤Å¡Å∞ ÑÙi\Ö’ LO_»QÍ<Õ "åiÃÑ· "≥Ú ŒÅ=Ù «∞#flÇ≤ÏOã¨, "åi Jxfl Ç¨Ï‰õΩ¯efl Ç¨ÏiOz"Õã≤, ÉÏÖÏºxfl J#∞ÉèíqOK«hÜ«∞‰õΩO_®,K« Œ∞=ÙHÀhÜ«∞‰õΩO_® KÕã∞ÎOk. ÅHõ∆ÖÏk Ñ≤Å¡Å∞ ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ∞QÍ „Ñ=∂ ŒHõ~°=∞~Ú#Ñi„â◊=∞Ö’¡, á⁄ÖÏ¡Ö’¡, WO\ ÑxÖ’, ÇÏŸ@à◊§Ö’ =∞yæáÈ «∞<åfl~°∞. Wk Éèíq+º «∞Î~ÀQÆ„QÆãÎ ÉèÏ~° « ÕâßxH ãOH «O.

Ñ≤Å¡Å∞ JO>Ë P_®e, áê_®e, HiO «Å∞ H˘\Ïìe. HÍh <Õ_»∞ Ñ≤Å¡Å∞ «e¡ ŒO„_»∞ÅPÅ#áêÅ#, „¿Ñ=∞‰õΩ Œ∂~°"≥∞ÿ HÍÜ«∞Hõ+ìO À á⁄@ìáÈã∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. aèHõ∆O Z «∞Î «∞<åfl~°∞.J<ÕHõ =º=ã<åÅ‰õΩ Ö’#=Ù «∞<åfl~°∞. <Õ~åÅ‰õΩ áêÅÊ_»∞ «∞<åfl~°∞. Éèíq+º «∞Î ÉèÏ~° «OÖ’Ñ≤Å¡Å∞ =∞Oz áœ~°∞Å∞QÍ Z ŒQÆ_®xH HÍ=Åã≤# "å`å=~°Ïxfl HõeÊOKÕ ÉÏ èŒº «„Ñ¨Éèí∞`åfix^Õ.

D Õâ◊ ~å*ÏºOQÆO 14 ãO= «û~åÅÖ’ÑÙ Ñ≤Å¡Å‰õΩ Lz « x~°ƒO èŒ q Œº#∞Çg∞ WzÛOk. 2002Ö’ ~å*ÏºOQÆ ã=~° ^•fi~å =zÛ# PiìHõÖò 21 – Z q Œº„áê äŒq∞Hõ Ç¨Ï‰õΩ¯ Jx K≥Ñ¨Ù «∞Ok. <Õ_»∞ q Œº „Ñü áœ~°∞_ç ~å*ÏºOQÆ| ŒÌ"≥∞ÿ#

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 81

ÇÏ‰õΩ¯, HÍh JHõ∆~åãº « JOkOK«_»O HÀãO „ÑÉèí∞ «fiO KÕÑ_»∞ «∞#fl U XHõ Ñ äŒHõ"≥∞ÿ<åã=∞„QÆOQÍ LO_ç ãiQÍæ J=∞Å~Ú Õ x~°Hõ∆~åãº « x~°∂‡Å# HÍ‰õΩO_® áÈ «∞O^•?JHõ∆~åãº « ¿Ñ~°∞`À [~°∞QÆ∞ «∞#fl „ÑÇÏã#O =∞#O #=ÙfiHÀ=_®xH, JkèHÍ~°∞Å∞*Ë|∞Å∞ xOÑÙHÀ=_®xH =∂„ «"Õ∞ ÑxH =ã∞ÎOk. „ÑÉèí∞ «fi Ü«∞O„`åOQÆOÖ’ ¿Ñ~°∞‰õΩ#flJqhu, x~°¡Hõ∆ºO, JÅã «fiO =Å¡ UÑ äŒHõO ‰õÄ_® Ñ¶e`åÅ∞ ™êkèOK«_»O ÖË Œ∞.

~å*ÏºOQÆO J=∞Å∞Ö’xH =zÛ ãfi~À‚ «û"åÅ∞ [~°∞ÑÙ‰õΩO@∞#flÑÊ\H© Ñ≤Å¡Å∞ÑxKÕÜ«∞_®xfl x¿+kèOKÕ ã=∞„QÆ"≥∞ÿ# K«@ìO Un ÖË Œ∞. Ñ≤Å¡Å =Ü«∞ã∞û#∞ ‰õÄ_®XHÀ¯ K«@ìO XHÀ¯~°HõOQÍ K≥ÑÙ «∞Ok. ™êfi «O„ «ºO =zÛ# 40 ãO= «û~åÅ «~åfi «ÉÏÅ HÍi‡Hõ (x¿+ èŒ =∞iÜ«Ú xÜ«∞O„ «) K«@ìO Child Labour (Prohibition

and Regulation) Act - 1986 fã∞H˘KåÛ~°∞. Wk J «ºO « Jã=∞„QÆOQÍ LOk.90% Ñ#∞Å#∞ Ñ≤Å¡Å∞ KÕÜ«∞_®xH J#∞=∞uã∞ÎOk. PK«~°Ö’ Õe# q+Ü«∞OUq∞@O>Ë D K«\Ïìxfl «Hõ∆O =∂~åÛe. „Ñ=∂ ŒHõ~°=∞~Ú# Ñ#∞ÅÖ’ Ñ≤Å¡eflÃÑ@ì_»O <Õ~°O Jx D K«@ìO K≥ÑÙ «∞Ok. „Ñ=∂ ŒHõ~°O J~Ú<å, HÍHõáÈ~Ú<å,Ñ≤Å¡efl ÑxÖ’ ÃÑ@ì_»"Õ∞ <Õ~°OQÍ ÑiQÆOKÕ q èŒOQÍ D K«\Ïìxfl ã=iOKåe.

D K«@ìO Z–a QÍ qÉèílOK«|_çOk, ÑO@á⁄ÖÏÖ’¡, WO\ Ñ#∞Ö’¡, ÇÏŸ@à◊§Ö’=∞yæáÈ «∞#fl Ñ≤Å¡efl D K«@ìO ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ∞QÍ ÑiQÆOK«_»O ÖË Œ∞. ZO Œ∞HõO>ËD Ñ#∞Å∞ „Ñ=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ#q HÍ=x D K«@ìO K≥ÑÙ «∞Ok. D K«@ìO ~å*ÏºOQÆOÖ’PiìHõÖò 21–Z ã∂ÊùiÎH q~°∞ Œú"≥∞ÿ#k. D K«\ÏìxH©, ~å*ÏºOQÍxH© =∞ èŒº "≥·~°∞ èŒºOLOk. HÍ=Ù# |_çÖ’ ÖËx Ñ≤Å¡ÅO Œih ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ∞QÍ QÆ∞iÎOKÕ q èŒOQÍ DK«\Ïìxfl ã=iOKåe. Wà◊§Ö’¡ Ñ#∞Å‰õΩ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl Ñ≤Å¡Å#∞ Ü«∞[=∂#∞Å∞ "ÕkèOÑÙÅ‰õΩQÆ∞i KÕã∂Î Ç≤ÏOã≤ã∞Î<åfl~°∞. J`åºKå~åÅ‰õΩ áêÅÊ_»∞ «∞<åfl~°∞. H˘xfl ãO Œ~åƒùÖ’¡Ñ≤Å¡efl ÇÏ «ºKÕã≤ q∞ã≤ûOQ∑ Hã∞Å∞QÍ #"≥∂ Œ∞ KÕã∞Î<åfl~°∞. Wq J «ºO « f„=OQÍÑiQÆOK«=Åã≤# q+Ü«∂Å∞ HÍh, g\ Ñ@¡ ã=∂[O „ÑÉèí∞ «fi Ü«∞O„`åOQÆOãÔ~·# q èŒOQÍ ãÊkOK«_»O ÖË Œ∞.

D Õâ◊O "≥·~°∞ è•ºÅ ÑÙ@ì. „ã‘ÎÅÃÑ· Œo «∞ÅÃÑ·, qq èŒ *Ï «∞ÅÃÑ·, „áêO`åÅÃÑ·q=Hõ∆ «, Jz"Õ «, ^ÀÑ≤_ô H˘#™êQÆ∞ «∂<Õ L<åfl~Ú. J~Ú Õ PÜ«∂ =~åæÅ∞ «=∞ÇÏ‰õΩ¯Å HÀãO, «=∞ Jã≤÷ «fiO HÀãO L Œº=∂Å∞ KÕã∂Î<Õ L<åfl~°∞. JÖÏ Jz"Õ «‰õΩQÆ∞~°=Ù «∞#fl =~åæÖ’¡ Ñ≤Å¡Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~°∞. HÍx Ñ≤Å¡ÅÃÑ· Jz"Õ «#∞ QÆ∞iÎOz,^•xH =ºu~HõOQÍ áÈ~å_»_®xH Ñ≤Å¡Å â◊HÎ ãiáÈ Œ∞. "åiH ÃÑ ŒÌÅ ãÇÏHÍ~°OJ=ã~°O.

Œo ü P"å*ò82

ÉÏÅ HÍi‡Hõ`« x~°∂‡Å#‰õΩ – ã¨=∞„QÆ K«@ìO™ê#∞‰õÄÅ PK«~°

„ÑÑOK«"åºÑÎOQÍ •^•ÑÙ 246 q∞eÜ«∞#¡ =∞Ok 5–17 ãOII~åÅ K« Œ∞=Ù‰õΩ<Õ=Ü«∞ã∞ûÖ’x Ñ≤Å¡Å∞ |_ç =∂<Õã≤ ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ∞QÍ ÑxKÕã∞Î<åfl~°∞. WO Œ∞Ö’=¸_»= =O «∞ Ñ≤Å¡Å∞ J «ºO « J<å~ÀQÆºHõ~°"≥∞ÿ#, „Ñ=∂ ŒHõ~°=∞~Ú# Ñ#∞Ö’¡L<åfl~°∞. „ÑÑOK«Ö’x „Ñu P~°∞ =∞Ok Ñ≤Å¡Ö’¡ XHõ~°∞ =ºaèKå~°O, "≥\ìKåHi,QÆ#∞Ö’¡ Ñx =O\ J<≥·uHõ, „Ñ=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ# Ñiã≤÷ «∞Ö’¡ L<åfl~°∞. D Ñiã≤÷u Éèíq+º «∞Î‰õΩJ «ºO « „Ñ=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ#k. D q+Ü«∂Å#∞ ≥eÜ«∞*Ëã∂Î JO «~åfÜ«∞ „âßq∞HõãOã÷(S.ZÖò.X) 2002 E<£–12#∞ JO «~åfÜ«∞ ÉÏÅ HÍi‡Hõ =ºu~Hõ k#OQÍ áê\OKåÅxJxfl ÕâßÅ‰õΩ Ñ≤Å∞ÑÙx=fi_»O [iyOk. JÑÊ\#∞O_ç „ÑuE<£ 12#∞ ÉÏÅ HÍi‡Hõ «‰õΩ=ºu~Hõ k#OQÍ áê\ã∞Î#flÑÊ\H© Ñ≤Å¡Å, ~°Hõ∆, Jaè=$kú, ÇÏ‰õΩ¯Å∞ J<Õ JOâßÅ‰õÄWOHÍ «y#O « „áê è•#º « ^˘~°∞Hõ_»O ÖË Œ∞.

=∞# Õâ◊OÖ’ ^•^•ÑÙ 10 HÀ@¡=∞Ok Ñ≤Å¡Å∞ ZÖÏO\ q Œº‰õÄ <ÀK«∞HÀ‰õΩO_®qq èŒ =$ «∞ÎÖ’¡ =∞QÆ∞æ «∞<åfl~°∞. ™ê=∂lHõ "≥#∞HõÉÏ@∞ «#O, ‰õΩÅO, ¿Ñ ŒiHõO,Jq Œº HÍ~°OQÍ, áêÅ‰õΩÅ x~°¡Hõ∆ºO, q è•# ~°∂ÑHõ~°ÎÅ L^•j# « "≥~°ã≤ ÉÏÅHÍi‡Hõ «=∞# Õâ◊OÖ’ k# k#O ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞O Õ HÍh «iQ J=HÍâßÅ∞ HõxÑ≤OK«_»O ÖË Œ∞.Ñ\Ïã∞Å «Ü«∂i, ÃÑO‰õΩÅ Ñi„â◊=∞, ÑÅ∞HõÅ «Ü«∂s, c_ç Ñi„â◊=∞ =O\„Ñ=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ# Ñ#∞Ö’¡ Ñ≤Å¡Å∞ ÑxKÕã∞ÎO_»_»O D Õâßaè=$kúH =∂Ü«∞x =∞K«Û.WOHÍ =º=™êÜ«∞~°OQÆO, ÇÏŸ@à◊√§, WO_»∞¡ Ñã≤ Ñ≤Å¡Å ÇÏ‰õΩ¯Å#∂ ÇÏiOKÕ HO„ •Å∞QÍ«Ü«∂~°~Ú<å~Ú. Ñ≤Å¡Å∞, aHõ∆QÍà◊√§QÍ, ~åQ∑ Ñ≤Hõ ~üûQÍ, ~°Hõ~°HÍÅ Ñ#∞Å∞ KÕã∂Î«=∞ á⁄@ìxOÑÙHÀ"åeû ~å=_»O Õâ◊ ^Ò~åƒQÍºxH x Œ~°≈#O.

J`«ºO`« qëê^ŒHõ~°=∞~Ú# q+¨Ü«∞O Uq∞@O>Ë ÉÏÅ HÍi‡Hõ`«#∞x¿+kèOKÕO Œ∞‰õÄ ã=∞„QÆ=∞~Ú# K«@ìO Un ÖË Œ∞. ™êfi «O„ «ºO =zÛO Œx K≥ÑC «∂

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 83

59 ãO= «û~åÅ∞ ÑÓiÎ J=Ù «∞<åfl Ñ≤Å¡Å ~°Hõ∆HÀãO XHõ K«\Ïìxfl fã∞‰õΩ~åÖËHõáÈ=_»O, áêÅ‰õΩÅ ÉÏ èŒº`å~åÇ≤Ï`åºxfl K«∂Ñ≤ã∞Î#flk. 1986Ö’ fã∞H˘zÛ# ÉÏÅHÍi‡Hõ (x¿+ èŒ – xÜ«∞O„ «) K«@ìO J «ºO « Jã=∞„QÆOQÍ LO_ç, 90% Ñ#∞Å#∂Ñ≤Å¡Å∞ KÕÜ«∞_®xH J#∞=∞uã∞Î#flk. ÑO@á⁄ÖÏÖ’¡, WO\Ñ#∞Ö’¡, ÇÏŸ@à◊§Ö’ ÑxKÕ¿ãÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ#∞ D K«@ìO ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ∞QÍ QÆ∞iÎOK«_»O ÖË Œ∞. ZO Œ∞HõO>Ë Wq„Ñ=∂ ŒHõ~°O HÍx Ñ#∞Åx D K«@ìO K≥ÑÙ «∞#flk. XHõ "≥·ÑÙ ~å*ÏºOQÍxH 2002Ö’KÕã≤# ã=~° ^•fi~å PiìHõÖò 21–Z =Å¡ q Œº J<Õk „Ñu áœ~°∞xH „áê äŒq∞HõÇÏ‰õΩ¯QÍ =∂iOk. =∞iÜ«Ú 14 ãOII~åÅ Ö’ÑÙ Ñ≤Å¡Å‰õΩ Lz « x~°ƒO èŒ q ŒºJOkOKåÅh ‰õÄ_® ~å*ÏºOQÆO K≥ÑÙ «∞#flk. HÍh D K«@ìO =∂„ «O „Ñ=∂ ŒHõ~°OHÍx Ñ#∞Å#∞ Ñ≤Å¡Å∞ KÕÜ«∞=K«Ûx K≥ÑÙ «∞#flk. JO>Ë ~å*ÏºOQÍxH – K«\ÏìxH=∞ èŒº<Õ "≥·~°∞ èŒºO L#flk. HÍ=Ù# D K«\Ïìxfl "≥O@<Õ ã=iOKåe. Ñ≤Å¡ÅKÕ « UÑx KÕ~ÚOz<å "åi ÇÏ‰õΩ¯Å#∞ ÇÏiOz#>Ë¡ Hõ#∞Hõ, |_çÖ’ ÖËx Ñ≤Å¡ÅO Œsfl ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ∞QÍ QÆ∞iÎã∂Î, "å~°∞ ÑÓiÎHÍÅO |_çÖ’ LO_Õq èŒOQÍ 1986 <å\ ÉÏÅHÍi‡Hõ(x¿+ èŒ – xÜ«∞O„ «) K«\Ïìxfl, =∂~°∞Û «∂ ÉÏÅ HÍi‡Hõ (x¿+ èŒ) K«@ìO KÕÜ«∞=Åã≤L#flk. Õâ◊OÖ’ [~°∞QÆ∞ «∞#fl „Ñ*Ï™êfiq∞Hõ L Œº=∂Å#∞ Jz"Õ¿ãO Œ∞‰õΩ TADA,

POTA ÖÏO\ K«\ÏìÅ∞ Õ=_»OÖ’ L#fl L`åûÇÏO, Ñ≤Å¡Å ~°Hõ∆ K«@ìO KÕÜ«∞_»OÖ’áêÅ‰õΩÅ‰õΩ ZO Œ∞‰õΩ ÖË Œ∞?

ÉÏÅÅ ÇÏ‰õΩ¯ÅÃÑ· SHõº~å[ºãq∞u [#~°Öò JÃãOc¡ Õk 20–11–1989<å_»∞P"≥∂kOz# f~å‡OÃÑ· ÉèÏ~° «„ÑÉèí∞ «fiO Õk 11–12–1992<å_»∞ ãO «HõO KÕã≤Ok.D f~å‡OÖ’x PiìHõÖò – 32 „ÑHÍ~°O Ñ≤Å¡Å∞ "åi q^•º~°#‰õΩ ãO|OkèOz,"åi P~ÀQÆºO, Éè∫uHõ, =∂#ã≤Hõ, P è•ºu‡Hõ, <≥·uHõ, ™ê=∂lHõ Jaè=$kúH ãO|OkèOz#„Ñ„HÜ«∞Å‰õΩ qÑ¶∂ «O HõeyOKÕ Ñiã≤÷ «∞Å#∞O_ç ~°Hõ∆ á⁄O Õ ÇÏ‰õΩ¯Å#∞ HõeyL<åfl~°∞. Ñ≤Å¡Å∞ ÑÓiÎHÍÅO |_çÖ’ ÖË#@¡~Ú Õ "åi „áê äŒq∞Hõ =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å‰õÄ~°Hõ∆ LO_» Œ∞. Ñ≤Å¡Å ÇÏ‰õΩ¯Å∞ JO>Ë ÑÙ>Ëì ÇÏ‰õΩ¯, ÉÏÖÏºxfl J#∞ÉèíqOKÕ ÇÏ‰õΩ¯,P~ÀQÆºÑÙ ÇÏ‰õΩ¯, Éè’[#O á⁄O Õ ÇÏ‰õΩ¯, ã=∂[OÖ’ «=∞ áê„ «‰õΩ ãO|OkèOz#ÇÏ‰õΩ¯, ÑÙ>Ëì ÇÏ‰õΩ¯ «Ñ≤Ê Õ q∞QÆ å=xfl H=ÅO K« Œ∞=ÙHÀ=_»O ^•fi~å =∂„ «"Õ∞ã≤kÌ™êÎ~Ú. SHõº~å[ºãq∞u f~å‡<åxfl P"≥∂kOz 14 ãO= «û~åÅ∞ QÆ_»∞ã∞Î<åfl,D Õâ◊OÖ’ Ñ≤Å¡Å, ~°Hõ∆, Jaè=$kú QÆ∞iOz fã∞‰õΩ#fl K«~°ºÅ∞ â◊¥#ºO.

ÉèÏ~° « „ÑÉèí∞ «fiO xÜ«∞q∞Oz# Ô~O_»= ÖË|~ü Hõg∞+<£ ‰õÄ_® ''Ñ≤Å¡Å∞ UÑ#∞Ö’¡ L<åfl, Jk "åi Z Œ∞QÆ∞ ŒÅ‰õΩ „Ñ=∂ Œ"Õ∞—— Jx ¿Ñ~˘¯Ok. ''ÉÏÅ HÍi‡Hõ «x¿+kèOK«|_®ÅO>Ë JO Œ∞‰õΩ ã~°~Ú# =∂~°æO |_ç =∂„ «"Õ∞. WO_»∞¡QÍh, Ñx

Œo ü P"å*ò84

„Ñ ÕâßÅ∞ HÍ Œx QÆ∞iÎOKåe. HÍ|\ì "≥Ú Œ@QÍ x~°ƒO èŒ „áê äŒq∞Hõ q Œº#∞ J=∞Å∞Ñ~°Kåe—— Jx ‰õÄ_® ¿Ñ~˘¯#_»O [iyOk. gi =∂@Å∞ ‰õÄ_® =∞# áêÅ‰õΩÅK≥=ÙÅH ZH¯#@∞¡ ÖË Œ∞. Ñ≤Å¡Å ÇÏ‰õΩ¯Å =∂@ J@∞¡Oz "åiH ~°Hõ∆, "≥∞ «∞‰õΩÅ∞Hõ~°∞"≥·# Ñiã≤÷u <Õ_»∞ <≥ÅH˘x LOk. WO\Ñ#∞Ö’¡, ÇÏŸ@à◊§Ö’, QÆ∞#∞Ö’¡, Ñi„â◊=∞Ö’¡,ÑO@á⁄ÖÏÖ’¡ Ñ≤Å¡Å∞ Ñ≤_çÔH_»∞ "≥∞ «∞‰õΩÅHÀãO Xà◊√§ Ç˙#O JÜÕ∞ºÖÏ „â◊q∞ã∞Î<åfl~°∞.Ñ≤Å¡Å∞ ÑxKÕã∞Î#fl KÀ@ Ü«∞[=∂#∞Å∞ ÃÑ>Ëì z„ «Ç≤ÏOãÅ∞, J`åºKå~åÅ∞ ÇÏ «ºÅ#∞O_ç"åiH ã=∂[O, „ÑÉèí∞ «fi Ü«∞O„`åOQÆO ~°Hõ∆ HõeÑ≤OK«ÖËHõáÈ «∞#flk. áÈbã∞Å∞‰õÄ_® Ñ≤Å¡ÅÃÑ· [~°∞QÆ∞ «∞#fl Éè∫uHõ, =∂#ã≤Hõ •_»∞Å#∂ f„="≥∞ÿ#qQÍ ÑiQÆOK«‰õΩO_®,<å=∞=∂„ «OQÍ Hã∞Å∞ ÃÑ\ì =kÖËã∞Î<åfl~°∞. H˘xflKÀ@¡ Ñx Ñ≤Å¡ÅÃÑ· [iQ ÇÏ «ºÅ#∞Ãã· «O áÈbã∞Å∞ P «‡ÇÏ «ºÅ∞QÍ #"≥∂ Œ∞KÕã≤# ãO Œ~åƒùÅ∞<åfl~Ú. H˘xflKÀ@¡ Hã∞Å∞il+ì~ü ‰õÄ_® KÕÜ«∞‰õΩO_® •@"Õã∞Î<åfl~°∞. J Õ Ñ≤Å¡Å∞ ÑxKÕÜ«∞_®xH x~åHõiOz#ãO Œ~åƒùÅÖ’¡ "åi Ü«∞[=∂#∞Å∞ Ñx Ñ≤Å¡ÅÃÑ· ^˘OQÆ «#O <Õ~°O "≥∂Ñ≤#ÑÙ_»∞=∂„ «O áÈbã∞Å∞ Ñ≤Å¡ÅÃÑ· "åi qâ◊fi~°∂áêefl „Ñ Œi≈Oz z„ «Ç≤ÏOãÅ‰õΩ QÆ∞iKÕã∞Î<åfl~°∞.

„ÑÉèí∞ «fi âßYÅ‰õÄ Ñ≤Å¡Å ~°Hõ∆, Jaè=$kú ÇÏ‰õΩ¯ÅÑ@¡ U=∂„ «O ãÊ$ÇÏ,J=QÍÇÏ<å ÖË Œ∞. „ÑÉèí∞ «fi ãsfiã∞Ö’¡ ÑxKÕã∞Î#fl PÑ¶‘ã~°∞¡, H˘O Œ~°∞ „QÍg∞ „áêO`åÅ#∞O_ç Ñ≤Å¡Å#∞ Ñ@ìÏÅ‰õΩ fã∞‰õΩ=zÛ "åi`À "≥\ìKåHi KÕÑ≤ã∞Î<åfl~°∞. JO@∞¡`À=∞_»O, |@ìÅ∞ «Hõ_»O, Wà◊√§ «∞_»=_»O ÖÏO\ Ñ#∞Å∞ Ñ≤Å¡Å`À KÕÑ≤ã∂Î "å~°∞JÅã≤áÈ~Ú Ñx KÕÜ«∞_®xH x~åHõi¿ãÎ ˘OQÆ «#O <Õ~°O "≥∂Ñ≤ áÈbã∞Å‰õΩ Ñ\ìã∞Î#flãOÑ¶∞@#Å∞ =∞# ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ #QÆ~°OÖ’ «~°∞K«∞QÍ [~°∞QÆ∞ «∞<åfl~Ú. H˘xfl ãO Œ~åƒùÖ’¡z„ «Ç≤ÏOãÅ∞ ÃÑ@ì_»O`Àáê@∞ J`åºKå~°O KÕÜ«∞_»O, ÇÏ «º KÕÜ«∞_»O ‰õÄ_® ã~°fi™ê è•~°"≥∞ÿ<å~Ú.

ÉèÏ~°fÜ«∞ ã=∂[OÖ’x U ~°OQÆ=Ú '‰õΩÅO— „ÑÉèÏ=O #∞O_ç «Ñ≤ÊOK«∞HÀ#>Ë¡''ÉÏÅ HÍi‡Hõ =º=ã÷ ‰õÄ_® Œo « |Çï[# ‰õΩÖÏÅ`À<Õ ÃÑ#"Õã∞H˘x L#flk——.â◊¥„ Œ∞Å∞, Juâ◊¥„ Œ∞Å∞ K« Œ∞=‰õÄ_» Œx q Œº‰õΩ, q*Ï<åxH Œ∂~°O KÕã≤, |_çH,QÆ∞_çH, TiH Œ∂~°OQÍ <≥\ì"Õã≤# ‰õΩÅ=º=ã÷ D Õâ◊OÖ’x ÉÏÅHÍi‡Hõ «‰õÄ „Ñ è•#HÍ~°O. =∞#O ZHõ _»~Ú<å ã~ XHõ ÉÏÅHÍi‡‰õΩ_çx /~åex QÆ∞iÎOz#@¡~Ú Õ"å~°∞ «ÑÊ‰õΩO_® U^À XHõ Œo « |Çï[# ‰õΩÖÏxH K≥Ok#"å~°~Ú LO\Ï~°∞.ZO Œ∞HõO>Ë ‰õΩÅO „ÑuáêkOz# qÅ∞=Å∞ Œo «∞Å∞ K« Œ∞=ÙHÀ=_®xH JOwHõiOK«=ÙHÍ|\ì Œo «∞Å∞ K« Œ∞=ÙHÀ=_®xfl J_»∞¤‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ ‰õΩÅ ã=∂*ÏxH ã=∞„QÆ=∞~Ú#

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 85

„ÑÏoHõ LOk. Œo « |Çï[# Ñ≤Å¡Å#∂, Ñx =∞#∞+µÅ∞QÍ, áêÖË~°∞¡QÍ r «QÍà◊√§QÍxÜ«∞q∞OK«∞H˘x "åi K« Œ∞=ÙÅ#∞ =∞ èŒºÖ’<Õ J_»∞¤‰õΩ<Õ HÍ~°º„Hõ=∞O ‰õΩÅ=º=ã÷Ö’H˘Å∞=Ùni LOk.

áê~î°âßÅ q Œº#∞ ‰õÄ_® ÑÓiÎKÕÜ«∞‰õΩO_® =∞ èŒºÖ’<Õ |_ç =∂x"Õã∞Î#fl "å~°O Œ~°∂‰õÄ_® Œo « |Çï[# Ñ≤Å¡ÖË. gix „_®Ñ=Ù\òû, J#_»O HõO>Ë ÑÙ+π_£ J=Ù\òûJO>Ë J~°÷=O «OQÍ LO@∞Ok. ZO Œ∞HõO>Ë P Ñ≤Å¡Å‰õΩQÍh, «e¡ ŒO„_»∞Å‰õΩ QÍhK« Œ∞=Ù =∂<ÕÜ«∂Å<Õ L ÕÌâ◊O ZO « =∂„ «O LO_» Œ∞. ã=∂[OÖ’ <≥ÅH˘#fl ™ê=∂lHõÑiã≤÷ «∞ÖË "åix |_ç#∞O_ç ÔQO\"Õã∞Î<åfl~Ú. „ÑÉèí∞ «fiO =∂„ «O Œo « |Çï[#∞Å‰õÄK« Œ∞=ÙHÀ=_®xÔH· L#fl UÔH·Hõ =∂~°æ=∞~Ú# ™êOÑ¶≤∞Hõ ãOH∆=∞ Çãìà◊§#∞ ‰õΩkOK«_®xH„ÑÜ«∞`åflÅ∞ KÕã∞Î#flk. LÑHÍ~° "Õ «<åÅ∞ ÃÑOK«=eûOkáÈ~Ú, ã~°~Ú# ã=∞Ü«∂xHJOkOK«‰õΩO_®, |_≥\ò «yæã∂Î, L#fl H˘kÌ J=HÍâßÅ#∞ ÇÏiOz "Õã∞Î<åfl~°∞.Wk U^À Ü«∂ Œ$zÛHõOQÍ [~°∞QÆ∞ «∞#flk HÍ Œ∞. Œo « |Çï[#∞Å#∞ q Œº#∞O_çŒ∂~°O KÕ¿ãO Œ∞‰õΩ [~°∞QÆ∞ «∞#fl ~°ÇÏãº‰õΩ„@. q Œº#∞ „ÃÑ·"Õ@∞Ñ~°O KÕã∂Î áœ~°∞Å‰õΩ

L#fl ~å[ºOQÆ ÇÏ‰õΩ¯Å#∞ HÍÅ~åã∞Î#fl „ÑÉèí∞ «fiO «# ÉÏ èŒº « #∞O_ç «ÑCHÀEã∞Î#flk.D Õâ◊OÖ’ «~° «~åÅ∞QÍ J=∞Å=Ù «∞#fl ‰õΩÅ=º=ã÷ qHõ$ « ~°∂áêxfl, •x Jz"Õ «èÀ~°∞Å#∂ JO «O KÕÜ«∞‰õΩO_®, ÉÏkè « =~åæÅ#∞O_ç q è•# Hõ~°ÎÅ∞QÍ J=HÍâ◊O

W=fi‰õΩO_®, D ã=∞ãº#∞O_ç |Ü«∞@ Ñ_»ÖË=∞x QÆ∞iÎOK«_»O «Hõ∆ J=ã~°O.

- 07–06–2006

Œo ü P"å*ò86

WO_»¡Ö’¡, Ç¨ÏŸ@à◊¡Ö’ Ñ≤Å¡Å`ÀÑ¨x KÕ~ÚOK«_»O x¿+^èŒO

HO„ Œ „ÑÉèí∞ «fi HÍi‡Hõ âßY, WO_»∞¡ =∞iÜ«Ú ÇÏŸ@à◊§Ö’ Ñ≤Å¡Å∞ Ñx KÕÜ«∞_®xfl„Ñ=∂ ŒHõ~°OQÍ QÆ∞iÎã∂Î x¿+kèOzOk. ÉÏÅ HÍi‡Hõ (x¿+ èŒ – xÜ«∞O„ «) K«@ìO –1986 áê~üì 'Z—Ö’ L#fl „Ñ=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ# Ñ#∞Ö’¡ WO\Ö’ Ñx, ÇÏŸ@à◊§Ñx, ^•ÉÏÔ~™êìÔ~O\òûÖ’ Ñ#∞Å∞ ‰õÄ_® KÕ~°Û_»O [iyOk. Wk JHÀì|~ü 10–2006 #∞O_çJ=∞Å∞Ö’H =ã∞ÎOk. nx`À QÆ « 20 ãO= «û~åÅ∞QÍ xs=OQÍ Ñ_ç=Ù#fl D K«\ÏìxHH˘O « r=O áÈã≤#@∞¡ J~ÚºOk. HÍh J=∞Å∞ HÀãO „ÑÉèí∞ «fiO KÕÜ«∞=eûO ÕKåÖÏ LOk.

™êfi «O„ «ºO =zÛ# 1947 #∞O_ç 1986 =~°‰õΩ JO>Ë •^•ÑÙ 40 ãO= «û~åÅ=~°‰õΩ Õâ◊OÖ’ ÉÏÅ HÍi‡Hõ «#∞ x¿+kèOKÕO Œ∞‰õΩ ZÖÏO\ K«@ì=Ú ÖË Œ∞. 14ãO= «û~åÅÖ’ÑÙ Ñ≤Å¡Å‰õΩ Lz « x~°ƒO èŒ q Œº J<Õ ~å*ÏºOQÆ P Œ~°≈O «ÑÊ.1986Ö’ =zÛ# ÉÏÅ HÍi‡Hõ (x¿+ Œ =∞iÜ«Ú xÜ«∞O„ «) K«@ìO Ñ¨#∞Å#∞„Ñ=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ#q, „Ñ=∂ ŒHõ~°O HÍxq Jx qÉèí[# KÕã≤ H˘xfl =∂„ «"Õ∞ „Ñ=∂ ŒHõ~°=∞x¿Ñ~˘¯#flk. q∞QÆ å 90 âß «O Ñ#∞Å#∞ Ñ≤Å¡Å∞ KÕÜ«∞=K«∞Û#x J#∞=∞uOz#k.D K«@ìO J=∞Å∞Ö’H =zÛ# «~°∞"å « ‰õÄ_® D K«@ìO^•fi~å x¿+kèOz# Ñ#∞Ö’¡,x¿+kOK«x Ñ#∞Ö’¡ Ñ≤Å¡ÅKÕ « Ñ#∞Å∞ KÕÑ≤ã∂Î<Õ L<åfl~°∞.WO_»¡Ö’¡ – ÇÏŸ@à◊§Ö’ Ñx

WO_»¡Ö’¡ – ÇÏŸ@à◊§Ö’, „Ñ è•#OQÍ =º=™êÜ«∞~°OQÆO`Àáê@∞ WOHÍ J<ÕHõÑ#∞Å#∞ Ñ≤Å¡ÅKÕ « KÕ~ÚOK«_®xfl ÉÏÅHÍi‡Hõ (x¿+ èŒ, xÜ«∞O„ «) K«@ìO –1986, x¿+kèOK«ÖË Œ∞. J~Ú Õ WO_»¡Ö’¡ Ñ≤Å¡ÅKÕ « Ñx KÕ~ÚOK«_®xfl x¿+kèOKåÅx(Z<£._ç._»|∞¡.Z"£∞) <Õ+#Öò _˘"≥∞ã≤ìH± =~° ~üû =¸"≥∞O\ò, W «~° Z<£.r."À.Å∞ L Œº=∂Å∞x~°fiÇ≤Ïã∂Î „ÑÉèí∞ «fiOÃÑ· XuÎ_ç Õ=_»O`À AÖ· 10,2006# HO„ Œ „ÑÉèí∞ «fiO HÍi‡Hõ

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 87

âßY *Ïs KÕã≤# <À\Ñ¶≤H+<£ •fi~å Ñ≤Å¡Å∞, WO_»¡Ö’¡ – ÇÏŸ@à◊§Ö’ Ñx KÕ~ÚOK«_®xfl„Ñ=∂ ŒHõ~°OQÍ ¿Ñ~˘¯O@∂ JO Œ∞‰õΩ áêÅÊ_ç# "åiH 6 <≥ÅÅ‰õΩ «‰õΩ¯= HÍ‰õΩO_®Ô~O_»∞ ãO= «û~åÅ =~°‰õΩ *·Å∞ tHõ∆ À áê@∞, ~°∂. 25"ÕÅ =~°‰õΩ [i=∂<å qkèOKÕÖÏÉÏÅHÍi‡Hõ (x¿+ èŒ xÜ«∞O„ «) K«@ìO – 1986#∞ ã=iOzOk. <Õ\=~°‰õÄ Wà◊¡Ö’¡,ÇÏŸ@à◊§Ö’ ÑxKÕ~ÚOK«∞‰õΩO@∞#fl "åiH ZÖÏO\ tHõ∆ÖË Œ∞. HÍx ÑxÑ≤Å¡Å#∞Ü«∞[=∂#∞Å∞ Ç≤ÏOãÅ∞ ÃÑ\ì#@¡~Ú Õ "åiÑ@¡ ÉÏÅ HÍi‡Hõ x¿+ èŒ xÜ«∞O„ «K«@ìO =iÎOK«HõáÈ=_»O`À áÈbã∞Å∞ 324, 506 (<Õ~° ãfiÉèÏ=O`À QÍÜ«∞Ñ~°Û_»O)ÉèÏ~°fÜ«∞ tH∆Íã‡$u HO Œ Hã∞Å∞ il+ì~ü KÕã∞Î<åfl~°∞. D Ô~O_»∞ ÃãHõ∆<£Å∞, É~ÚÅ|∞ÖòHÍ=_»O =Å¡ Ü«∞[=∂#∞Å∞ KåÖÏ ÕeHõQÍ «Ñ≤ÊOK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.

Ñ≤Å¡ÅKÕ « WO_»¡Ö’¡ Ñx, ÇÏŸ@à◊§Ö’¡ Ñx „Ñ=∂ ŒHõ~°O, J=∂#gÜ«∞O

WO_»¡Ö’¡ ÑxKÕ¿ã Ñ≤Å¡Å∞ J «ºkèHõOQÍ 90% =~°‰õΩ P_»Ñ≤Å¡ÖË. g~°∞ 14 #∞O_ç16 QÆO@Å∞ ÑxKÕ™êÎ~°∞. WO_»∞¡ T_»=_»O, «∞_»=_»O, y<≥flÅ∞ Hõ_»QÆ_»O, |@ìÅ∞L «Hõ_»O, ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ HÀÜ«∞_»O =O\ Ñ#∞Å`À L ŒÜ«∞O 4 QÆO@Å #∞OKÕgi k#K«~°º „áê~°OÉèí"≥∞ÿ ~å„u 11 QÆOIIÅ =~°‰õΩ, gi Ü«∞[=∂#∞Å∞ x„ Œ‰õΩ LÑ„Hõq∞OKÕ=~°‰õÄ g~°∞ ÑxÖ’<Õ LO\Ï~°∞. Ñx KÕã∞Î#fl „Hõ=∞OÖ’ U Œ~Ú<å «ÑC [iy ÕÑ≤Å¡Å#∞ Q˘_»∞¤#∞ ÉÏk#@∞¡ ÉÏ èŒ_»O, KÕuÖ’ Uk LO>Ë •x`À<Õ Ü«∞[=∂#∞~åà◊√§H˘@ì_»O "å «Å∞ ÃÑ@ì_»O, ã~°fi™ê è•~°O. g\H À_»∞ =∞QÆ Ü«∞[=∂#∞Å∞ qHõ$ «K«∂ÑÙÅ∞, Ö·OyHõ "ÕkèOÑÙÅ∞ ÉèíiOK«=eûO Õ. WÖÏ WO_»¡Ö’¡ ÑxKÕ¿ã P_»Ñ≤Å¡Å∞8 ãOII~åÅ #∞O_ç 16 ãOII~åÅ =∞ èŒº =Ü«∞ã∞û "å~ Z‰õΩ¯=. WÖÏO\ "å~°∞ =∞#ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ #QÆ~°OÖ’ 40,000 =~°‰õÄ LO_»=K«∞Û#<Õk W\©=e JOK«<å. UJáê~°∞ì"≥∞O@∞x Œ∞eÑ≤<å 10 #∞O_ç 20 =∞Ok ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ∞ ~åÅ∞`å~°∞. g~°∞|Ü«∞\ „ÑÑOKåxH HõxÑ≤OK«~°∞. gi Ü«∞[=∂#∞Å∞ |Ü«∞\H "≥àı§@ÑÙ_»∞ ÑxÑ≤Å¡efl WO\’¡ |OkèOz `åà◊O "Õã≤ "≥à◊√ÎO\Ï~°∞. giH˜ ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O HÍh,ã∂~åºãÎ=∞Ü«∞O HÍh ≥eÜ«∞ Œ∞. g~°O`å ~åROÖ’x Hõ~°∞=Ù „áêO`åÖ’¡x, ã=∂[OÖ’^ÀÑ≤_çH Jz"Õ «‰õΩ QÆ∞~°=Ù «∞#fl „âı∞Å ‰õΩ@∞OÉÏÅ #∞O_ç #QÆ~åÅ‰õΩ ZQÆ∞=∞uKÕÜ«∞|_»∞ «∞<åfl~°∞. H˘xfl =Ú~îåÅ∞ D Ñ≤Å¡Å#∞ ZQÆ∞=∞u KÕÜ«∞_»"Õ∞ =$uÎQÍ ÃÑ@∞ìH˘x«=∞ "åºáê~åxfl H˘#™êyã∞Î<åfl~Ú. Ju¿Ñ Œ ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’x P_»Ñ≤Å¡Å#∞ QÆ∞iÎOz

"åi «e¡ ŒO„_»∞Å‰õΩ _»|∞ƒÅ∞ Pâ◊ K«∂Ñ≤, g∞ Ñ≤Å¡Å‰õÄ =∞Oz uO_ç, |@ìÅ∞,K« Œ∞=Ù ˘~°∞‰õΩ`åÜ«∞x #=∞‡|eH gix #QÆ~åÅ‰õΩ «~°eã∞Î<åfl~°∞. WÖÏ #QÆ~åÅ‰õΩKÕ~°∞‰õΩO@∞#fl Ñ≤Å¡Å∞, PÜ«∂ Ü«∞[=∂#∞Å KÕ «∞Ö’¡ ÇÏ «ºÅ‰õΩ QÆ∞~°=Ù «∞#fl ãO Œ~åƒùÅ∞J<ÕHõO L<åfl~Ú. WO\Ö’ U z#fl =ã∞Î=Ù HõxÑ≤OK«HõáÈ~Ú<å 'Ñx Ñ≤Å¡Å#∞—

Œo ü P"å*ò88

J#∞=∂xOK«_»O, z «Hõ ÉÏ Œ_»O, Kå=Q˘@ì_»O, KåÖÏ «~°∞K«∞QÍ [~°∞QÆ∞ «∞#flq.WO_»¡Ö’¡ Ñx Ñ≤Å¡Å#∞ ÃÑ@∞ì‰õΩO@∞#fl "åiÖ’ J «ºkèHõOQÍ =∞ èŒº «~°QÆuH K≥Ok#„ÑÉèí∞ «fi L^ÀºQÆ∞Å∞, g~°∞ Ñx Ñ≤Å¡Å‰õΩ WKÕÛ r «O <≥Å‰õΩ 2 ÖË • 3 =O ŒÅ∞=∂„ «"Õ∞. [O@#QÆ~åÅÖ’x áÈbã∞¿ãì+<£ÅÖ’ XHõ ÑxÑ≤Å¡ J#∞=∂<åãÊ Œ ÇÏ «ºHã∞, XHõ ÑxÑ≤Å¡ J Œ$â◊ºO J~Ú# Hã∞ #"≥∂ Œ∞ J~Ú L<åfl~Ú. D Hã∞Ö’¡WÑÊ\ =~°‰õÄ ZÖÏO\ „ÑQÆu ÖË Œ∞. áÈbã∞ ¿ãì+<£ÅÖ’ #"≥∂ Œ∞ HÍx Hã∞Å∞KåÖÏ =ÙO\Ï~Ú. Wà◊§Ö’¡ ÑxKÕ¿ã Ñ≤Å¡Å Ñiã≤÷u WÖÏ LO>Ë, WHõ ÇÏŸ@à◊√§,Ô~™êìÔ~O\òÅÖ’ ÑxKÕ¿ã Ñ≤Å¡Å Ñiã≤÷u WO «HõO>Ë U =∂„ «O "≥∞~°∞QÆ∞O_» Œ∞.

N K≥· «#º HõàÏâßÅ P èŒfi~°ºOÖ’ #_»∞ã∞Î#fl "≥∞ãπÅÖ’ ^•^•ÑÙ 40 =∞Ok=~°‰õÄ ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ∞<åfl~°∞. ã≤\© ã≤qÖò HÀ~°∞ì, ~°OQÍÔ~_ç¤ lÖÏ¡ HÀ~°∞ì, <åOÑe¡„Hq∞#Öò HÀ~°∞ì, ÃÇ·ÏHÀ~°∞ì Ñiã~åÖ’¡x ÇÏŸ@à◊§Ö’ ^•^•ÑÙ 50 =∞Ok =~°‰õÄ ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ∞<åfl~°∞. "≥Ú «ÎO [O@#QÆ~åÖ’¡x ÇÏŸ@à◊§Ö’ ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ ãOYº "ÕÅÖ’¡LO@∞Ok. 'Ñx <ÕiÊ™êÎ=∞x, ÖË • uO_ç ÃÑ_»∞`å=∞x Pâ◊ K«∂Ñ≤, Ñ#∞Ö’¡ ÃÑ@∞ì‰õΩ<ÕÇÏŸ@Öò Ü«∞[=∂#∞Å∞ giH r «O ‰õÄ_® W=fi~°∞. XHõ"Õà◊ W"åfieû =¿ãÎ ~ÀAH20 ÖË • 30 ~°∂.IIÅ∞ Wã∞ÎO\Ï~°∞. g~°∞ „á⁄ Œ∞Ì# 4QÆO.Å #∞O_ç ~å„u 11 QÆO@Å=~°‰õΩ Ñx KÕã∂Î<Õ LO\Ï~°∞, g~°∞ Ü«∞[=∂#∞Å #∞O_ç ≥|ƒÅ∞, |∂ «∞Å∞,Éèíiã∂Î<Õ LO\Ï~°∞. WOHÍ J «ºO « „Ñ=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ# q+Ü«∞O Uq∞@O>Ë ÇÏŸ@à◊√§,Ô~™êìÔ~O@¡‰õΩ =KÕÛ =º‰õΩÎÅ∞ gix Ö·OyHõ "ÕkèOÑÙÅ‰õΩ QÆ∞iKÕã∂Î LO\Ï~°∞. nx=Å¡ g~°∞ Z~Ú_£û =O\ „Ñ=∂ ŒHõ~° "åº èŒ∞Å ÉÏi#Ñ_Õ J=HÍâ◊O LOk.

Wà◊§Ö’¡, ÇÏŸ@à◊§Ö’¡ Ñ≤Å¡ÅKÕ « Ñx KÕ~ÚOK«_®xfl x¿+kèã∂Î K«@ìO J~Ú Õ=zÛOk HÍh, D Õâ◊OÖ’ J=∞Å∞‰õΩ <ÀK«∞HÀx J<ÕHõ K«\ÏìÖÏ¡Q D K«@ìO LO>Ë„ÑÜ≥∂[#O â◊¥#ºO Hõ#∞Hõ....

„ÑÉèí∞ «fiO, Ñ≤Å¡Å KÕ « WO_»¡Ö’¡, ÇÏŸ@à◊§Ö’¡ Ñx KÕ~ÚOK«_»O x¿+kèOK«|_çO ŒxJxfl Ñ„uHõÖ’¡, \.q Kèå<≥à◊¡Ö’¡, ~_çÜ≥∂ •fi~å XHõ ãO= «û~°O =~°‰õΩ „ÑKå~°Ox~°fiÇ≤ÏOKåe.

„Ñ è•#OQÍ „ÑÉèí∞ «fi L^ÀºQÆ∞Å‰õΩ «=∞ WO_»¡Ö’¡ Ñ≤Å¡Å#∞ ÑxÖ’ ÃÑ@∞ìHÀ‰õÄ_» ŒxP Õtã∂Î L «Î~°∞fiÅ∞ *Ïs KÕÜ«∂e.

Jxfl „ÑÉèí∞ «fi HÍ~åºÅÜ«∂Å Ñiã~åÖ’¡ L#fl ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ#∞ "≥O@<Õq=ÚHÎ KÕã≤ "åiH q Œº`À ‰õÄ_ç# ÑÙ#~å"åãO HõeÊOKåe.

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 89

Jxfl ÇÏŸ@à◊§ Ü«∂[=∂<åºÅ‰õÄ, Jáê~°∞¡"≥∞O@¡ Ü«∂[=∂<åºÅ‰õÄ ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ#∞ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë tHõ∆ «ÑÊ Œx ÃÇÏK«Ûiã∂Î HÍi‡Hõ âßY <À\©ã∞Å∞*Ïs KÕÜ«∂e.

Jxfl ÇÏŸ@à◊√§, Jáê~°∞ì"≥∞O@∞ÅÃÑ· ^•_»∞Å∞ x~°fiÇ≤ÏOz ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ#∞q=ÚHÎ KÕã≤, "åiH q Œº`À ‰õÄ_ç# ÑÙ#~å"åãO HõeÊOKåe.

Jxfl ÇÏŸ@à◊¥§ =∞iÜ«Ú Jáê~°∞ì"≥∞O@∞ÅÃÑ· x~°O «~° xÑ¶∂ LOKåe. „Ñu áÈbãπ ¿ãì+<£ XHõ áÈbãπ PÑ¶‘ã~üH ÉÏÅ HÍi‡Hõ (x¿+ èŒ =∞iÜ«Ú xÜ«∞O„ «)

K«@ìO – 1986ÃÑ· J=QÍÇÏ# HõeÊOKÕO Œ∞‰õΩ tHõ∆Ï «~°QÆ «∞Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKåe.

Wk `å`å¯eHõ q[Ü«∞O =∂„ «"Õ∞

ÉÏÅ HÍi‡Hõ «#∞ =ºu~Hã∂Î Ñ≤Å¡Å∞ K« Œ∞=ÙH˘x ã=Ú#fl «OQÍ Z ŒQÍÅhHÀ~°∞‰õΩ<Õ JÉèí∞º ŒÜ«∞ â◊‰õΩÎÅ‰õΩ, =º‰õΩÎÅ‰õΩ, Wk XHõ å`å¯eHõ q[Ü«∞O. Wà◊§Ö’¡,ÇÏŸ@à’§ Ñ≤Å¡ÅKÕ « Ñx KÕ~ÚOK«_®xfl x¿+kèOK«=∞x J<ÕHõ Z<£.l.FÅ∞, L Œº=∞ãOã÷Å∞ KåÖÏ ~ÀAÅ∞QÍ áÈ~å_»∞ «∞<åfl~Ú. „ÑÉèí∞ «fiO <Õ\H D ã=∞ãº#∞ QÆ∞iÎOzÉÏÅ HÍi‡Hõ (x¿+ èŒ–xÜ«∞O„ «) K«\Ïìxfl ã=iOzOk. HÍh Wk 14 ãO= «û~åÅÖ’ÑÙ Ñ≤Å¡Å∞ Ñx KÕÜ«∞_®xfl =∂„ «"Õ∞ D K«@ìO x¿+kèã∞ÎOk. 15,16,17,18 ãO= «û~åÅÑ≤Å¡Å KÕ « Ñ#∞Å∞ KÕ~ÚOK«∞HÀ=K«Û#fl =∂@, Wk D K«@ìO Ü≥ÚHõ JuÃÑ ŒÌÖ’ÑO, |ÅÇ‘Ï# «. =∞# Õâ◊OÖ’<Õ J=∞Å∞Ö’ L#fl A=<≥·Öò [ã≤ìãπ (Ñ≤Å¡Å ~°Hõ∆=∞iÜ«Ú ãO~°Hõ∆) K«@ìO – 2000, =∞iÜ«Ú =∞# Õâ◊O JOwHõiOz, ãO «HõOKÕã≤# JO «~åfÜ«∞ ÉÏÅÅ K«@ìO (K≥·Öò¤ Ô~·\òû Hõ<£"≥#¬<£) „ÑHÍ~°OQÍ Ñ≤Å¡O>Ë 18ãO= «û~åÅ∞ xO_»x"å~°∞. HÍh ÉÏÅHÍi‡Hõ (x¿+ èŒ – xÜ«∞O„ «) K«@ìO =∂„ «OÑ≤Å¡Å∞ JO>Ë 14 ãO= «û~åÅ Ö’ÑÙ "å~°∞ Jx ¿Ñ~˘¯O@∞#flk. HÍ=Ù# WÑÙ_»∞nxx ã=iOz 18 ãOII~åÅ =~°‰õΩ Ñ≤Å¡Å`À U Ñx KÕ~ÚOz<å „Ñ=∂ Œ"Õ∞#xQÆ∞iÎã∂Î x¿+kèOK«_®xH ÉÏÅHÍi‡Hõ (x¿+ èŒ – xÜ«∞O„ «) K«\Ïìxfl ã=iOK«_®xHL Œºq∞OKåeû# J=ã~°O ZO «~Ú<å LOk. Ñ≤Å¡Å∞ U Ñx KÕã≤<å „Ñ=∂ ŒHõ~°"Õ∞."å~°∞ |_çÖ’ ÖË#@¡~Ú Õ ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ∞QÍ QÆ∞iÎOKÕ q èŒOQÍ D ÉÏÅHÍi‡Hõ(x¿+ èŒ – xÜ«∞O„ «) K«\Ïìxfl =∞m§ ã=iOKÕO Œ∞ÔH· L Œºq∞OK«=eû# J=ã~åxflQÆ∞~°∞ÎOK«∞H˘x =ÚO Œ∞‰õΩ #_»"åeû LOk. ZO Œ∞HõO>Ë Ñ≤Å¡Å∞ ÉÏQÆ∞O>Ë<Õ Õâ◊OÉÏQÆ∞O@∞Ok.

- 10–09–006

Œo ü P"å*ò90

ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ L «ÊuÎ HO„ ŒO '‰õΩÅ"Õ∞—ÉèÏ~°fÜ«∞ ã=∂[O ‰õΩÖÏÅ ã=¸ÇÏO. "ÕÅ ãO= «û~åÅ∞QÍ D Õâ◊OÖ’

u+ª"Õã≤# Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ# ‰õΩÅ =º=ã÷ â◊¥„ Œ∞Å∞, Ju â◊¥„ Œ∞Å∞ K« Œ=‰õÄ_» Œx POHõ∆Å∞qkèOz q Œº‰õΩ, q*Ï<åxH© Œ∂~°O KÕã≤Ok. HÍ=Ù<Õ, Œo «, |Çï[# ‰õΩÖÏÅÖ’<ÕÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ∞ WÑÊ\H© JkèHõOQÍ =Ù<åfl~°∞. XHõ ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ∞QÍ<Õ HÍ‰õΩO_®¿Ñ ŒiHõO=Å¡ "Õâ◊ºÅ∞QÍ, aHõ∆QÍà◊√¡QÍ r=#O ™êyã∞Î#fl "åà◊√¡ ‰õÄ_® Œo «, |Çï[#∞ÖË.áê~î°âßÅ q Œº#∞ ‰õÄ_® ÑÓiÎKÕÜ«∞‰õΩO_® =∞ èŒºÖ’ K« Œ∞=Ù P¿Ñã∞Î#fl"åà◊√¡ ‰õÄ_®Œo « |Çï[#∞Å a_»¤ÖË. WÖÏ =∞ èŒºÖ’ |_ç =∂<Õã∞Î#fl "åix ''„_®Ñ=Ù\òû——

(=∞ èŒºÖ’ =∂x"Õã∞Î#fl"å~°∞) J#@O Hõ<åfl ''ÑÙ+π_£ J=Ù\òû—— (ÔQO\"ÕÜ«∞|_»∞ «∞#fl"å~°∞)J#@O J~°ú=O «OQÍ =ÙO@∞Ok. ZO Œ∞HõO>Ë =∞ èŒºÖ’ |_ç =∂x"ÕÜ«∞|_»∞ «∞#flÑ≤Å¡Å‰õΩQÍx, "åi «e¡ ŒO„_»∞Å‰õΩQÍh |_ç=∂x"ÕÜ«∂Å<Õ L ÕÌâ◊O ZO «=∂„ «O=ÙO_» Œ∞. ã=∂[OÖ’ <≥ÅH˘x =Ù#fl Ñiã≤÷ «∞Å∞ "åix |_çH Œ∂~°O KÕã∞Î<åfl~Ú.J„QÆ‰õΩÅ ã=∂*ÏxH JQÍi# ‰õΩÖÏÅ‰õΩ K≥Ok# Ñ≤Å¡Å#∞ K« Œ∞=Ù‰õΩ Œ∂~°OKÕ¿ãO Œ∞‰õΩ ãO|OkèOz# ã=∞„QÆ „ÑÏoHõ =ÙOk. JQÍi# ‰õΩÖÏÅ‰õΩ K≥Ok#Ñ≤Å¡Å#∞ K« Œ∞=Ù‰õΩ Œ∂~°O KÕ¿ã "å`å=~°O D ‰‰õΩÅ ã=∂[OÖ’<Õ H˘Å∞=Ùni=ÙOk. „ÑÉèí∞ «fi, „ÑÉèí∞ Õfi «~° ãOã÷Å‰õΩ ãO|OkèOz# UÑ äŒHÍÖ·<å D x*ÏxflQÆ∞iÎOK«\ÏxH ã≤ ŒúOQÍÖË=Ù. HÍ=Ù<Õ, ÉÏÅHÍi‡Hõ =º=ã÷Ö’ ‰õΩÅO áê„ « QÆ∞iOz`≥eã≤‰õÄ_® ‰õΩÅO TÃã`«Î‰õΩO_® ÉÏÅHÍi‡Hõ =º=ã¨÷#∞ ~°∂Ñ¨Ù=∂¿ÑO^Œ∞‰õΩPK«~°™ê èŒºO HÍx Ñ äŒHÍÅ∞ J=∞Å∞ KÕã∞Î<åfl~°∞.

~å*ÏºOQÆO J=∞Å∞Ö’H =zÛ ãfi~À‚ «û"åÅ∞ [~°∞ÑÙ‰õΩO@∞#flÑÊ\H© ÉÏÅHÍi‡Hõ=º=ã÷#∞ x~°∂‡eOKÕO Œ∞‰õΩ WÑÊ\H© ã=∞„QÆ"≥∞ÿ# K«@ìO ÖË Œ∞. ÉÏÅÅ Éèíq+º üHÀãOPÖ’zOK«ÖËx"å~ <Õ\H© =∞# áêÅ‰õΩÅ∞QÍ H˘#™êQÆ∞ «∞<åfl~°∞. 1986Ö’ ÉÏÅHÍi‡Hõ(x¿+ Œ =∞iÜ«Ú xÜ«∞O„ «) K«@ìO fã∞‰õΩ=KåÛ~°∞. Wk J «ºO « Jã=∞„QÆOQÍ=ÙOk. ÑO@á⁄ÖÏÖ’¡, WO\Ñ#∞Ö’¡, ÇÏŸ@à◊¡Ö’ ÑxKÕ¿ã Ñ≤Å¡Å#∞ D K«@ìO ÉÏÅ

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 91

HÍi‡‰õΩÅ∞QÍ QÆ∞iÎOK«@O ÖË Œ∞. ZO Œ∞HõO>Ë, Wq „Ñ=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ# Ñ#∞Å∞ HÍ=xD K«@ìO K≥|∞ «∞#flk. 90 âß «O Ñ#∞Å∞ Ñ≤Å¡Å∞ KÕÜ«∞\ÏxH D K«@ìO J#∞=∞uã∞Î#flk.XHõ"≥·ÑÙ ~å*ÏºOQÆO 21–Z q Œº „áê äŒq∞Hõ ÇÏ‰õΩ¯Jx K≥a Õ, 14 ãO= «û~åÅÖ’ÑÙÑ≤Å¡Å‰õΩ x~°ƒùO èŒ q Œº#∞ JOkOKåÅx K≥a Õ, D K«@ìO =∂„ «O „Ñ=∂ ŒHõ~°OHÍx Ñ#∞Å#∞ Ñ≤Å¡Å∞ KÕÜ«∞=K«Ûx K≥|∞ «∞#flk. JO>Ë, ~å*ÏºOQÍxH, K«\ÏìxH=∞ èÕº "≥·~°∞ ŒºO =ÙOk. HÍ=Ù# D K«\Ïìxfl "≥O@<Õ ã=iOKåeû# J=ã~°=ÚOk.

ã∞=∂~°∞ 10 HÀ@¡ =∞Ok Ñ≤Å¡Å∞ D Õâ◊OÖ’ ZÖÏO\ q Œº‰õΩ <ÀK«∞HÀ‰õΩO_®qq èŒ =$ «∞ÎÅÖ’ =∞yæáÈ «∞<åfl~°x JOK«<å. ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ ÇÏ‰õΩ¯ÅÃÑ· SHõº~å[ºãq∞u [#~°Öò JÃãOc¡ Õk 20–11–1989 <å_»∞ P"≥∂kOz# f~å‡#OÃÑ· ÉèÏ~° «„Ñ¨Éèí∞ «fiO Õk 11–12–1992# ãÖ «HõO KÕã≤Ok. D f~å‡#OÖ’x PiìHõÖò 32„ÑHÍ~°O Ñ≤Å¡Å∞ "åi q^•º~°#‰õΩ ãO|OkèOz ÖË • "åi P~ÀQÆºO, Éè∫uHõ, =∂#ã≤Hõ,P è•ºu‡Hõ, <≥·uHõ, ™ê=∂lHõ Jaè=$kúH ãO|OkèOz# „Ñ„HÜ«∞Å‰õΩ qÑ¶∂ «O HõeyOKÕÑiã≤÷ «∞Å #∞O_ç ~°Hõ∆ á⁄O Õ ÇÏ‰õΩ¯Å#∞ Hõey=Ù<åfl~°∞. ÉèÏ~° « „ÑÉèí∞ «fiO xÜ«∞q∞Oz#2= ÖË|~ü Hõg∞+<£ ''ÉÏÅ HÍi‡Hõ «—— x¿+kèOK«|_®ÅO>Ë JO Œ∞‰õΩ ã~°~Ú# =∂~°æO|_ç =∂„ «"Õ∞. ÑxKÕ¿ã „Ñ ÕâßÅ∞, Wà◊√¡ HÍ=<Õk QÆ∞iÎOKåe. HÍ|\ì "≥Ú Œ@QÍx~°ƒO èŒ „áê äŒq∞Hõ q Œº#∞ J=∞Å∞Ñ~°Kåe. „ÑÑOK«"åºÑÎOQÍ ÉÏÅHÍi‡Hõ =º=ã÷#∞W Õ q èŒOQÍ x¿+kèOKå~°∞. Ñ≤Å¡Å∞ "å[º~°OQÆOÖ’ ÑxKÕã∞Î<åfl~å? "≥\ì KÕã∞Î<åfl~å?ÖË • "Õ «<åÅ`À ÑxKÕã∞Î<åfl~å? ÖË • ‰õΩ@∞O| =$ «∞ÎÅÖ’ =Ù<åfl~å† J<Õk ÑiQÆÖ’H~å Œ∞. "å~°∞ U Ñ#∞Ö’¡ =Ù<åfl Jk "åi Z Œ∞QÆ∞ ŒÅ‰õΩ „Ñ=∂ Œ"Õ∞—— Jx ¿Ñ~˘¯Ok.Ñ≤Å¡Å∞ ÑÓiÎHÍÅO |_çÖ’ ÖË#@ì~Ú Õ "åi „áê äŒq∞Hõ =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å‰õΩ ~°Hõ∆=ÙO_» Œ∞. Ñ≤Å¡Å ÇÏ‰õΩ¯Å∞ JO>Ë ÑÙ>Ëì ÇÏ‰õΩ¯, ÉÏÖÏºxfl J#∞ÉèíqOKÕ ÇÏ‰õΩ¯,P~ÀQÆºÑÙ ÇÏ‰õΩ¯, Éè’[#O á⁄O Õ ÇÏ‰õΩ¯, ã=∂[OÖ’ «=∞ áê„ «‰õΩ ãO|OkèOz#ÇÏ‰õΩ¯, K« Œ∞=Ù‰õΩ<Õ ÇÏ‰õΩ¯ ^•fi~å<Õ ã≤kú™êÎ~Ú. HÍh, JÉèí∞º ŒÜ«∞ "å Œ∞Å=∞xK≥ÑC‰õΩ<Õ "å~°∞ Ãã· «O 1986 ÉÏÅHÍi‡Hõ (x¿+ èŒ, xÜ«∞O„ «) K«@ìO WO\Ö’ÑxKÕ¿ã Ñ≤Å¡Å#∞ ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ∞QÍ QÆ∞iÎOK«ÖË Œ#fl q+Ü«∂xfl ™ê‰õΩQÍ K«∂Ñ≤„QÍ=∂Å‰õΩ K≥Ok# =Ú‰õΩ¯ÑK«ÛÖÏ~°x Ñ≤Å¡Å#∞ ÇÏÇ#QÆ~åÅ‰õΩ fã∞‰õΩ=zÛ, «=∞Wà◊¡Ö’ ÑxKÕ~ÚOK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. D <ÕÑ äŒºOÖ’ J=∂#∞+"≥∞ÿ# ÉÏÅHÍi‡Hõ =º=ã÷#∞~°∂ÑÙ=∂¿ÑO Œ∞‰õΩ Œo «, |Çï[#∞Å∞ „Ñ ÕºHõ L Œº=∂Å‰õΩ ã≤ Œú"≥∞ÿ «=∞ ÉèÏq «~åÅ#∞~°H∆OK«∞HÀ"åeû =ÙOk.

– =∞# Ñ„uHõU„Ñ≤Öò – 2006

Œo ü P"å*ò92

ÉÏÅº q"åÇ¨Å#∞™ê=∂lHõ Ñ¨Ù<åk #∞O_ç x~°∂‡e^•ÌO

„Ñu t=~å„uH z «∂Î~°∞ lÖÏ¡Ö’x N HÍà◊ÇÏã≤Î =~° Œ~å[™êfiq∞ PÅÜ«∞„áêOQÆOÖ’ "ÕÖÏk ÉÏÅºq"åÇÅ∞ „ÑuU\Ï [~°∞QÆ∞ «∞<åfl~Ú. D q+Ü«∂xfl\q-9 "≥Å∞QÆ∞Ö’H fã∞‰õΩ~å=_»O [iyOk.

2003Ö’ ÃÇÏKü.P~ü.ZÖò.Z<£ ÉÏÅº q"åÇÅ#∞ x~ÀkèOK«=eûOkQÍ HÀ~°∞ «∂ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ìÖ’ „Ñ*Ï „ÑÜ≥∂[<åÅ "å[ºO "ÕÜ«∞_»O [iyOk. D Hã∞ _»|∂¡.Ñ≤.<≥O.212/2003 Õk 28/2/2005# Ñ≤\©+#~ü "å Œ#Å∞ q#fl «~åfi « ''ÉÏÅºq"åÇÅ∞«~°K«∞QÍ [~°∞QÆ∞ «∞#fl „áêO`åÖ’¡x HõÖHõì~°∞¡, Zãπ.Ñ≤Å∞ ÉÏÅº q"åÇÅ#∞ J_»∞¤‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ«QÆ∞K«~°ºÅ∞ fã∞HÀ"åÅx P ÕtOzOk. D P ÕâßÅ∞ L#flÑÊ\H© NHÍà◊ÇÏã≤ÎÖ’

"ÕÖÏk ÉÏÅºq"åÇÅ∞ [iy# q+Ü«∂xfl ÃÇÏKü.P~ü.ZÖò.Z<£ ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ì Œ$+≤ìHfã∞‰õΩ"≥à◊§_»O [iyOk.

JÑÙ_»∞ Q“~°= ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ì ÉÏÅºq"åÇÅ∞ [~°∞QÆ∞ «∞#fl ~å„ëêìÖ’¡x =∂#=ÇÏ‰õΩ¯Å Hõg∞+<£Å∞ qKå~° [iÑ≤ iáÈ~°∞ì KÕÜ«∞=eûOkQÍ =∞m§ P ÕâßÅ∞ W=fi_»O[iyOk. nx À Õk 23/10/05# =∞# ~åR =∂#=ÇÏ‰õΩ¯Å ãOÑ¶∞O Q“~°=ãÉèí∞ºÅ~Ú#[ã≤ìãπ ~å=∞Hõ$+‚O~åA QÍ~°∞ NHÍà◊ÇÏã≤ÎH "≥o§ qKå~° [iÑ≤ JHõ _» ÉÏÅºq"åÇÅ∞[~°∞QÆ∞ «∞#flk "åãÎ="Õ∞#x x~åúiã∂Î D q+Ü«∂xfl ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ì‰õΩ x"ÕkOKå~°∞.WkÖÏ LO_»QÍ D t=~å„uH NHÍà◊ÇÏã≤ÎÖ’ [~°∞QÆÉ’ÜÕ∞ ÉÏÅºq"åÇÅ#∞ ZÖÏQÆ~Ú<åJ_»∞¤HÀ"åÅx ™ê÷xHõOQÍ ÑxKÕ¿ã Z<£.l."ÀÅ∞ QÆ « <≥Å~ÀAÅ #∞O_ç „QÍ=∂Ö’¡qãÎ$ «OQÍ „ÑKå~° HÍ~°º„Hõ=∞O KÕÑ\Ïì~°∞.

Z<£.r."ÀÅ∞, „Ñ*ÏãOÑ¶∂Å∞ Hõeã≤ ''z «∂Î~°∞ lÖÏ¡ ÉÏÅºq"åÇÅ x~°∂‡Å<åáÈ~å@ "ÕkHõ—— ™ê÷Ñ≤OK«_»O [iyOk. WO Œ∞Ö’ ZO.q.ZÑ¶π, Ô~·ãπ, =∂ãπ, q<£û,

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 93

„ÑQÆu, kâ◊, Zãπ.Zãπ.Zãπ, ÃÇÏKü.P~ü.ZÖò.Z<£ – ZÑ≤, Ö’H±ã`åÎ, ã≤.Ñ≤.ZO áêsìHK≥Ok# ãOÑ¶∂Å∞ ãÉèíº ãOÑ¶∂Å∞QÍ L<åfl~Ú. ZO.q.ZÑ¶πH K≥Ok# HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞NHÍà◊ÇÏã≤Î Ñiã~° „QÍ=∂Ö’¡ ''ÃÑo§ÔHO Œ∞‰õΩ ˘O Œ~°—— J<Õ gkè<å@HÍxfl „Ñ Œi≈OKå~°∞.ÉÏÅºq"åÇÅ x~°∂‡Å# áÈ~å@ "ÕkHõ «~°ÑÙ# Hõ~°Ñ„`åÅ∞, áÈãì~°∞¡ =Ú„kOz„ÑKå~°O x~°fiÇ≤ÏOKå~°∞. „ÑÉèí∞ «fi âßYÅ~Ú# ''ã=∞„QÆ tâ◊√ Jaè=$kú âßY, áÈbã∞âßY, Õ"å^•Ü«∞ âßY, WOk~å„HÍOu Ñ äŒHõOÅ∞ "åÖòáÈãì~°∞¡ =Ú„kOz ÉÏÅºq"åÇÅ∞<Õ~°=∞x „ÑKå~°O x~°fiÇ≤ÏOKå~°∞. ÉÏÅºq"åÇÅ∞ [iQ ~ÀA 28/2/2006# Ñ@ìOK«∞@∂ì qq èŒ Z<£.r."ÀÅ‰õΩ K≥Ok# HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ K≥H± áê~ÚO\òÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOzÃÑo§ H˘~°‰õΩ =Ú™êÎ|~Ú =ã∞Î#fl "≥∞ÿ#~ü ÉÏeHõÅ#∞ J Œ∞ÑÙÖ’H fã∞H˘x JkèHÍ~°∞Å‰õΩJÑÊyOK«_»O [iyOk. Õk 28/2/2006 L ŒÜ«∞O #∞O_ç Õk 1/3/2006 L ŒÜ«∞O=~°‰õΩ Jxfl Z<£.r."ÀÅ∞ J Œ∞ÑÙÖ’H fã∞‰õΩ#fl "≥∞ÿ#~ü ÉÏeHõÅ∞ ^•^•ÑÙ 100=∞Okx u~°∞ÑuÖ’x '' ≥Å∞QÆ∞ ÉÏÅ =∞Ç≤ÏàÏ „áêOQÆÏxH—— «~°eOKå~°∞.

|ã=Ü«∞º áêÖO‰õΩ K≥Ok# (1) ã≤. ¿ãflÇÏ 15 ãOII~åÅ∞ (2) "Õ Œ=u 14ãOII~åÅ∞ (3) Q“i 13 ãOII~åÅ∞ ÃÑo§ H˘~°‰õΩ =ã∞ÎO>Ë HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ "åix J Œ∞ÑÙÖ’Hfã∞H˘x áÈbã∞¿ãì+<£ ÑOÑ≤OK«QÍ ™ê÷xHõ _ç.Zãπ.Ñ≤ Õ=^•ã∞ QÍ~°∞ "åi`À =∂\Ï¡_çÕ=Ù_ç ÃÑo§ =ÚÇ˙~åÎxHõO>Ë =ÚO Œ∞ "åix ÑOÑ≤Oz "ÕÜ«∞_»O`À "å~°∞ "≥o§

=∞m§ ÃÑo§ „ÑÜ«∞`åflÅ∞ KÕã≤#@∞ì ≥eûOk.

„H «O ãO= «û~°O ^•^•ÑÙ 2000 ÉÏÅºq"åÇÅ∞ [iy<åÜ«∞x JkèHÍ~°∞Å∞K≥ÑÙ «∞<åfl~°∞. D ãO= «û~°O ÉÏÅº q"åÇÅ∞ H=ÅO 300 =∂„ «"Õ∞ [iy<å~Ú.=Ü«∞ã∞û èŒ$gHõ~° Ñ„`åÅ∞ fã∞‰õΩ=zÛ# =∞iH˘xfl [O@Å∞ "åiq «ÑC_»∞ãiìÑ¶≤ÔH@∞¡ Jx ≥ÅÑ_»O`À ZO.P~ü."À QÍ~°∞ =∞m§ PÜ«∂ [O@Å#∞ =Ü«∞ã∞ûèŒ$gHõ~° H˘~°‰õΩ _®Hõì~°¡ = ŒÌ‰õΩ ÑOÑ≤OKå~°∞. _®Hõì~°∞¡ "å~°∞ "≥∞ÿ#~ü Jx ÕÅÛ_»O`À

50 =~°‰õΩ [O@Å∞ "≥#∞kiy áÈ~Ú<å~°∞.

NHÍà◊ÇÏã≤Î Ñiã~° „QÍ=∂Ö’¡x „QÍ=∞ HÍ~°º Œ~°∞≈Å∞ =∞iÜ«Ú ã~°ÊOKüÅ∞ «ÑC_»∞=Ü«∞ã∞û èŒ$gHõ~° Ñ„`åÅ∞ *Ïs KÕâß~°∞. NHÍà◊ÇÏã≤Î Ñ@ìOÖ’ ÉÏÅºq"åÇÅ∞J_»∞¤‰õΩ#flO Œ∞‰õΩ H˘xfl [O@Å∞ å=Ú#fl „áê «OÖ’<Õ ≥·= =ÚÇ˙~åÎxH =∞OQÆà◊ã∂„ «OHõ\ì ŒOÑ «∞Å~Ú<å~°∞. D™êi Õk 1/3/2006 L ŒÜ«∞O 4QÆOIIÅ‰õΩ Õ=Ù_ç ÃÑo§=ÚÇ˙~°ÎOQÍ PÅÜ«∞ J~°Û‰õΩÅ∞ x~°‚~ÚOKå~°∞. P ã=∞Ü«∂xH PÅÜ«∂xH KÕ~°∞HÀÖËx"åà◊√§, ÃÑo§à◊√§ J_»∞¤‰õΩ<Õ q+Ü«∞O ≥eã≤ ZHõ _» L#fl"å~°∞ JHõ _Õ ÃÑo§à◊√§KÕã∞‰õΩ#fl@∞¡ ≥eã≤Ok.

Œo ü P"å*ò94

Éè∫uHõ =#~°∞Å#∞ LÑÜ≥∂yOz ÉÏÅº q"åÇÅ#∞ KåÖÏ=~°‰õΩ PÑ≤#ÑÊ\H©„Ñ*Ï ã=¸ÇÖ’¡ =∂#ã≤Hõ Ñi=~°Î# fã∞‰õΩ~åQÆey Õ ãOÑÓ~°‚OQÍ ÉÏÅº q"åÇÅx~°∂‡Å#‰õΩ J=HÍâ◊O LO@∞Ok.

ÉÏÅº q"åÇÅ∞ "≥Ú «ÎO ‰õÄ_® a.ã≤, Zãπ.ã≤, Zãπ.\ ‰õΩÖÏÖ’¡<Õ [~°∞QÆ∞ «∞<åfl~Ú.¿Ñ ŒiHõO`À áê@∞, ‰õΩÅ Hõ@∞ìÉÏ@∞¡, PKå~åÅ∞, "Õ∞#iHÍÅ∞, ™êO„Ñ^•Ü«∂Å∞,™êOã¯$uHõ, ™ê=∂lHõ HÍ~°ÏÅ∞ ÉÏÅºq"åÇÅ∞ [~°QÆ_®xH •ifã∞Î<åfl~Ú.

J~Ú+ìOQÍ#~Ú<å ã~ D™êi „ÑÉèí∞ «fi Ü«∞O„`åOQÆO ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ì P ÕâßÅ#∞Q“~°qOz ÉÏÅºq"åÇÅ#∞ J_»∞¤‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ =ÚO Œ∞‰õΩ ~å=_»O [iyOk. NHÍà◊ÇÏã≤ÎÖ’ÉÏÅº q"åÇÅ#∞ J_»∞¤‰õΩ<Õ „Hõ=∞OÖ’ áœ~° ã=∂[O #∞O_ç KåÖÏKÀ@¡ =ºu~Hõ «#∞Z Œ∞~À¯=Åã≤ =zÛOk.

^•^•Ñ¨Ù 2000 #∞O_ç 300 =~°‰õΩ ÉÏÅº q"åÇ¨Å∞ `«yæ<åÜ«∞O>Ë Wk<åºÜ«∞ =º=ã¨÷#∞ ã¨~°~Ú# Ñ¨^ŒúuÖ’ LÜ≥∂yOK«∞HÀ=_»O =ÖÏ¡, Z<£.r."ÀÅ„Ñ*ÏãOÑ¶∂Å Hõ$+≤ =Å¡<Õ. Éè∫uHõ =#~°∞Å •fi~å ÉÏÅºq"åÇÅ#∞ J_»∞¤‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩHÍ=eû# Ü«∞O„`åOQÍxfl „ÑÉèí∞ «fiO U~åÊ@∞ KÕã∂Î =∞iÜ«Ú ÉÏÅºq"åÇÅ#∞™ê=∂lHõ HÀO #∞O_ç PÖ’zOz, J<Õfi+≤Oz, g\H HÍ~°=∞~Ú# ‰õΩÅ Ñ≤ «$™êfiq∞Hõ,ã=∂*Ïxfl x~°∂‡eOz, ã=∞„QÆ ™ê=∂lHõ =∂~°∞ÊHÀãO JO Œ~°∂ Hõeã≤ ÑxKÕÜ«∂e.JÑÙ_Õ ÉÏÅºq"åÇÖ`À áê@∞ WOHÍ J<ÕHõ ™êOÑ¶≤∞Hõ Œ∞~åKå~åÅ∞ ~°∂ÑÙ=∂Ñ_»O™ê èŒºO J=Ù «∞Ok. „ÑÉèí∞ «fiO ~å*ÏºOQÍxfl Q“~°qOz âß„ã‘ÎÜ«∞ ÉèÏ"åÅ#∞ =∂„ «"Õ∞„ÑKå~°O KÕÜ«∂e. =¸_è»#=∞‡HÍÅ#∞ „áÈ «ûÇ≤ÏOK«_»O =∂#∞HÀ"åe.

- 10–03–2006

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 95

K«@ìO J=∞Å∞ KÕÜ«∞=∞O>Ë...JHÀì|~ü 21, 2006# PÑ¶‘ã∞ Ñx H˘OK≥O ÑÓ~°Î~Ú, WOHÍ H˘O « Ñx KÕÜ«∂eû

L#fl W ŒÌ~°∞ <åºÜ«∞"å Œ∞ÅO, #Å∞QÆ∞~°∞ ™ê=∂lHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÅO '\© „ÉËH±— fã∞‰õΩx~À_»∞¤ g∞kH =KåÛ=Ú. ã~° •QÍ \© åQÆ∞ «∞O>Ë, F #_ç=Ü«∞ã∞¯_»∞ KÕuÖ’ =GO`ÀHõÑ≤ÊL#fl XHõ =¸@`À =∞=∞‡efl ãg∞Ñ≤OKå_»∞. ''JÜ«∂º, D Ñ≤Å¡ «Å‰õΩ ≥|ƒ«yeOk. "≥· ŒºO KÕ~ÚOKåe. _»|∞ƒÅ∞ ™êÜ«∞O K≥Ü«∞ºO_ç——, JO@∂ Ç≤ÏOnÖ’

Ü«∂zOKå_»∞.

K«\ÏìÅ∞, ÇÏ‰õΩ¯Å g∞ Œ ÑxKÕ¿ã =∂‰õΩ "≥O@<Õ Ô~O_»∞ K«\ÏìÅ∞, Ô~O_»∞ ÉÏ èŒº «Å∞QÆ∞~ ÎKåÛ~Ú. P K«\ÏìÖË=O>Ë – ~åROÖ’ aèH∆Í@# x¿+ èŒ K«@ìO – 1977, A=<≥·Öò[ã≤ìãπ (H~ü JO_£ „á⁄>Hõ∆<£ PÑ¶π z„Å¤<£) K«@ìO – 2000.

ÉÏ èŒº «ÖË=O>Ë – Z=Ô~·<å áœ~°∞Å∞ K«@ìO LÅ¡OÑ¶∞#‰õΩ áêÅÊ_»∞ «∞O>Ë Pq+Ü«∂xfl K«@ìO J=∞Å∞ JkèHÍ~°∞Å Œ$+≤H fã∞‰õΩ "≥àÏ§e Jx, „Ñ[Å#∞ "≥· ŒºOHÀãO„ÑÉèí∞`åfiã∞Ñ„ «∞Å‰õΩ "≥àı§ÖÏ „áÈ «ûÇ≤ÏOKåÅx. "≥O@<Õ, "≥Ú Œ\ ÉÏ èŒº «QÍ ''PáêÑx QÍOnè „ÑÉèí∞ «fi PãÊ„uÖ’ KÕ~°∞^•ÌO—— Jx "Õ∞=Ú P =ºHÎH „ÑuáêkOKå~.JO Œ∞HÍÜ«∞# XÑCHÀHõáÈ=_»O, J Õ „áêO «OÖ’x H˘O Œ~°∞ =∂ ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ,''W «#∞ L ŒÜ«∞O WOHÀ áêÑ`À =zÛ J_»∞‰õΩ¯<åfl_»∞, WÑC_»∞ WOHÀ Ñã≤HõO Œ∞x≥KåÛ_»∞—— Jx K≥ÑÊ_»O Hõ∆ÏÖ’¡ [iQÍ~Ú. =∂ K«@ì| Œú ÉÏ èŒº « x~°fiiÎOKåÅx,

#Å¡‰õΩO@ áÈbã∞Å‰õΩ á¶È<£ KÕã≤, D Ü«∂K«‰õΩ_ç q+Ü«∞O ≥eáê=Ú. XHõ Ñã≤HõO Œ∞D Ü«∂K«‰õΩx KÕuÖ’ „Ñ=∂ ŒHõ~° ã≤÷uÖ’ LO Œx áÈbã∞Å‰õΩ q=iOKå=Ú. áÈbã∞rÑÙ JHõ _çH =KÕÛÖ’QÍ P =ºHÎ Ñ~å~°Ü«∂º_»∞. "Õ∞=Ú áÈbã∞Å ™êÜ«∞O`À ~À_»¡hfl"≥kH P Ü«∂K«‰õΩ_çx Ñ\ìKåÛ=Ú. P\’Ö’ áÈbã∞ ¿ãì+<£‰õΩ fã∞‰õΩ"≥àÏ§=Ú.

áœ~°∞Å∞QÍ "Õ∞"Õ∞ áÈbã∞Å‰õΩ Ñ¶≤~åº Œ∞ ~åã≤zÛ, A=<≥·Öò [ã≤ìãπ (H~ü JO_£„á⁄>Hõ∆<£ PÑ¶π z„Å¤<£) Ü«∂H±ì – 2000 „ÑHÍ~°O P áêÑ‰õΩ K≥·Öò¤ W<£ h_£ PÑ¶π H~ü

Œo ü P"å*ò96

JO_£ „á⁄>Hõ∆<£ HO Œ ~°Hõ∆ HõeÊOKåÅx, Ñã≤áêÑ#∞ Ü«∂K«#‰õΩ LÑÜ≥∂yã∞Î#flJ «xÃÑ· Hã∞ #"≥∂ Œ∞ KÕÜ«∂Åx HÀ~å=Ú. "Õ∞=Ú WÖÏ Ñ¶≤~åº Œ∞ ~åã∞ÎO_»QÍ<ÕáÈbã∞Å∞ P =ºHÎx qKåiOK«QÍ, J «x ¿Ñ~°∞ ~°+‘ £ Jx, P áêÑ ¿Ñ~°∞ ~°∞HÍû<åJx, P"≥∞ ãb"£∞ J<Õ =ºHÎ a_»¤ Jx, «#ÖÏO\ "å~°∞ ~°O*Ï<£ ã=∞Ü«∞OÖ’ _èçb¡#∞Oz WHõ _çH =zÛ Ü«∂‰õΩ üÑÙ~å Ô~·ÖËfi¿ãì+<£ ŒQÆæ~° LO_ç #QÆ~°=∞O`å Ü«∂K«#KÕ™êÎ~°x "≥Å¡_çOKå_»∞.

W^ŒO`å q#fl =ÚQÆ∞æ~°∞ ÃÇÏ_£ HÍx¿ãì|∞Öòû =∞=∞‡efl L^ÕÌtOz ''g∞~°∞K« Œ∞=Ù‰õΩ<åfl~å... =∂ >ÿ=∞O`å "Õãπì KÕâß~°∞—— Jx Œ∞"≥∞‡uÎ áÈâß~°∞. Zãπ.S. QÍÔ~· Õ,HÍ¿ãÑÙ xÅÉ>Ëì =∂\Ï¡_ç# J#O «~°O, WÖÏO\ ã≤b¡ Ñ¶≤~åº Œ∞Å`À =∂>ÿO "ÕãπìK≥Ü«∞ºHõO_ç... Jx ÑOáê~°∞.

K«\ÏìÅ LÅ¡OÑ¶∞##∞ «=∞ Œ$+≤ìH ≥zÛ#O Œ∞‰õΩ Jaè#O Œ#Å =~°¬O ‰õΩiÑ≤OK«HõáÈ~Ú<å, K«\ÏìÅ#∞ Q“~°qOKÕ =∂ ÖÏO\ "åiH áÈbã∞Å∞ „áÈ`åûÇÏq∞™êÎ~°x,JO_»QÍ xÅ∞™êÎ~°x PtOz# "Õ∞=Ú | «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º (Ç˙º=∞<£ Ô~·\òû ÖÏ<≥\ò=~ü¯), #~°ã≤OÇ¨Ï (<Õ+¨#Öò _˘"≥∞ã≤ ìH± =~°¯~üû =¸"≥∞O\ò), NHÍO`ü(ÃÇÏKü.P~ü.ZÖò.Z<£), Z„~å=∞ÖË¡+π, J[Üü∞ (™ê=∂lHõ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞), ZO.Z.+H©Öò(Ç˙º=∞<£ Ô~·\òû ÖÏ <≥\ò=~üû) J<Õ P P~°∞QÆ∞~°O JÑ¶‘ã∞ =ÚYO Ñ\Ïì=Ú. K«@ìLÅ¡OÑ¶∞##∞ K«∂ã≤ JkèHÍ~°∞Å Œ$+≤ìH fã∞‰õΩ"≥o§ J=∞Å∞ KÕÜ«∞=∞x HÀ~åO. HÍhU K«\ÏìÅÃÑ· HOz ü J=QÍÇÏ# ÖËx áÈbã∞Å =∞O Œ|∞kÌ =∞~À™êi ~°∞A=~ÚºOk.

- «~°x

JHÀì|~ü – 2006

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 97

q ŒºÃÑ· q+¨ „Ñ¨Ü≥∂QÆOˆHO„^ŒOÖ’ JkèHÍ~°OÖ’ xÅ^˘‰õΩ¯‰õΩ#fl a.*ˇ.Ñ≤ `«# Jã¨Å∞ ÅH∆ÍºÅ#∞

<≥~°"Õ~°∞Û‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ LÑ„Hõq∞OzOk. JO Œ∞Ö’ ÉèÏQÆ"Õ∞ q Œº ÃÇ·ÏO ŒgHõ~°. WO Œ∞‰õΩ=ºu~HõOQÍ "å=∞ÑHõ∆ qÑ¡= ta~åÅ‰õΩ K≥Ok# q^•ºi÷ ãOÑ¶∂Å #∞Oz ~å=eû#„ÑuÑ¶∞@# ~å=_»O ÖË Œ∞. q^•º~°∞÷Å#∂, q^•ºi÷ ãOÑ¶∂Å#∞ „ÑuHõ∆O JxtÛuHQÆ∞i KÕã∞Î#fl áêÅ‰õΩÅ Z «∞ÎQÆ_»Å∞ WO Œ∞‰õΩ HÍ~°O. áÈ~Ú<Õ_»∞ ÃãO„@Öò Ü« x=iû\©,J„yHõÅÛ~ü Ü« x=iû\©, D U_»∞ PO„ è• Ü« x=iû\© q^•º~°∞÷Å ~°ã≤ìH+¨<£Å∞WO Œ∞‰õΩ L^•ÇÏ~°. g\ =Å¡ q^•º~°∞÷Å∞, q^•ºi÷ ãOÑ¶∂Å∞ L#fl J_ç‡+<£Å#∞HÍáê_»∞HÀ"åeû =™ÈÎOk. Ñ¶‘AÅ «yæOÑÙ#‰õΩ, q^•ºÅÜ«∂Ö’¡ Hõhã J=ã~åÅ HõÅÊ#‰õΩáÈ~å\ÏÅ`À áê@∞ q Œº – ÃÇ·ÏO ŒgHõ~°O ÖÏO\ n~°…HÍeHõ áÈ~å\ÏÅ‰õΩ ã=∂Ü«∞ «ÎOHÍ=_»OÖ’ PÅãºO [~°∞QÆ∞`ÀOk. W^À HÍ~°O HÍQÍ HÍëê~¸Hõ~°ÏxH =ºu~HõOQÍáÈ~å\ÏxH PãHÎQÍ ÖËHõáÈ=_»O =∞~À HÍ~°O. JO Œ∞=Å¡<Õ ã∞„Ñ‘OHÀ~°∞ì q^•ºÅÜ«∂Ö’¡=∞ « É’ èŒ x¿+ èŒO HÍ Œx f~°∞Ê W=fiQÆeyOk. q Œº ÃÇ·ÏO ŒgHõ~°=Å¡ =KÕÛ H˘ «Î„Ñ=∂ ŒO Ug∞ÖË Œx ÉèÏqOK«_»O =∞Ozk HÍ Œ∞. ZO Œ∞HõO>Ë *’ºu+ºO, "≥·kHõ QÆ`åÅ À>ËPyáÈ‰õΩO_® Ç≤ÏO Œ∞ «fi "å Œ∞Å∞ <Õ_»∞ K«i„ «#∞ «=∞‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ =∞ÅK«∞‰õΩ<ÕÑxÖ’ L<åfl~°∞. q^•ºq è•# ~°∂ÑHõÅÊ#, áêÅ#‰õΩ ãO|OkèOz# Jxfl ãOã÷Ö’¡#∞P~ü.Zãπ.Zãπ., Éèí[~°OQ∑ Œàò HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ xO_çáÈÜ«∂~°∞. (Z<£.ã≤.W.P~ü.\, Ü«Ú.l.ã≤,ÉèÏ~°fÜ«∞ Ñiâ’ èŒ<å =∞O_»e ÖÏO\ "å\Ö’¡) Wk Ç≤ÏO Œ∂ Õâ◊=∞x, Ç≤ÏO Œ∂ Õâ◊OÇ≤ÏO Œ∂=ÙÅ Õ#x, =Úã≤¡OÅ∞, „H+≤ìÜ«∞#∞¡ „ ÀÇïÅ<Õ P~ü.Zãπ.Zãπ ÉèÏ=*ÏÖÏxfl áê~îåºOâßÖ’¡KÕ~åÛ~°∞. nx =Å¡ q^•º~°∞÷Å =∞#ã∞ûÖ’¡H Ç≤ÏO Œ∂ «fi qëêxfl ZH¯OK«_»O KÕã∞Î<åfl~°∞.ã~°ãfiu tâ◊√ =∞Ok~åÖ’¡ [~°∞QÆ∞ «∞#fl É’ èŒ# J Õ. K«i„ «HÍ~°∞Å „ÑHÍ~°O x*ÏxH'Ç≤ÏO Œ∞— J<Õk =∞ «O HÍ Œ∞. ã≤O èŒ∂#n Ñi"åÇÏHõ „áêO «OÖ’ x=ã≤OKÕ "åixÇ≤ÏO^Œ∞=ÙÅx Ñ≤eKÕ"å~°∞. ''D =∂#= ã¨=∂[O ZO`« =ÚiH˜QÍ HõOÑ¨ÙH˘_»∞`«∂„Ñ=Ç≤Ïã∞Î#flÑÊ\H©, =∞Ç L èŒ$ «OQÍ „Ñ=Ç≤Ï™ÈÎOk. nxH J_»∞¤Hõ@ì"Õã≤, =ÚiH HõOÑÙxáÈxzÛ, qÅ∞"≥··# ^•xx =∂„ «"Õ∞ q∞QÆÖÏÛe. P Ñx q^•º~°OQÆ"Õ∞ KÕÜ«∂e—— J#flÅ∞#Kå~üã‘ PÖ’K«<å q è•<åxH J#∞QÆ∞OQÍ qÑ¡=, "å=∞ÑHõ∆ q^•ºi÷ ãOÑ¶∂Å∞Hõ$+≤ KÕÜ«∂e. =∞#O "Õ∞Å∞HÀx ÑHõ∆OÖ’ WÑÊ\H <åâ◊#"≥∞ÿ# q^•º~°OQÆO =∞iO «„Éèí+µìÑ_»∞ «∞Ok.

- PO„ èŒ*’ºu k#Ñ„uHõ14.11.2002 – [# "åHõºO

ÖËYÅ∞

Œo ü P"å*ò98

Œo « – "≥∞ÿ<åi\©ÖË „Ñ¨ åº=∂flÜ«∞OQÆ∞[~å ü JÃãOc¡ ZxflHõÖ’¡ u~°∞QÆ∞ ÖËx "≥∞*Ïi\© ™êkèOz# a.*.Ñ≤ =∞m§

#~O„ Œ"≥∂_ç <åÜ«∞Hõ «fiOÖ’ „ÑÉèí∞`åfixfl U~åÊ@∞ KÕÜ«∞É’`ÀOk. „Ñ[Ö’¡ =∞ «q Õfiëêxfl ~°yeÛ, « •fi~å „ÑÉèí∞`åfixfl xÅÉ@∞ìHÀ=K«∞Û#<Õ ‰õΩ\Å hu q[Ü«∞=O «=∞=_»O „Ñ*Ï™êfi=∂ºxH Q˘_»¤eÃÑ@∞ì =O\k. W Õ =∂~°∞¯ ~å[H©Ü«∂Å#∞ Õâ◊=∞O «\Ï„ÑÜ≥∂yOK«_®xH "å~°∞ "≥#∞HÍ_»~°<Õk ã «ºO. Ãã‰õΩºÅiã∞ìÅ=∞x K≥ÑC‰õΩ<Õ ~å[H©Ü«∞áêsìÅ∞ ã¨fi„Ñ¨Ü≥∂[<åÅ`À a.*ˇ.Ñ≤H˜ „Ñ¨`åº=∂flÜ«∂xfl U~åÊ@∞ KÕÜ«∞_»OÖ’qÑ¶Å"≥∞ÿ<å~Ú. D Ñiã≤÷ «∞Ö’¡ Œo « – "≥∞ÿ<åi\©ÖË „Ñ`åº=∂flÜ«∞ ~å[H©Ü«∞ â◊HÎQÍxÅ|_»QÆÅQÍe. Œo «∞Å, "≥∞ÿ<åi\©Å SHõº «‰õΩ W Õ ãÔ~·# «~°∞O. JO ÕHÍ Œ∞"≥∞ÿ<åi\©Å#∞ Ç≤ÏO Œ∂ «fi"å Œ∞Å #∞O_ç HÍáê_»QÆeQk XHõ Œo «∞ÖË J#fl q+Ü«∂xfl"å~°∞ QÆ∞iÎOKåe. =∞ «O «Ñ≤Ê Õ =∞~À q+Ü«∂xfl Ñ\ìOK«∞HÀx "≥∞ÿ<åi\©Å∞ WHõ<≥·<å"Õ∞Å∞HÀ"åe. ™ê=∂lHõ L Œº=∂ÅÖ’ ÉèÏQÆO HÍ"åe. H˘O «=∞Ok "≥∞ÿ<åi\© Ü«Ú=‰õΩÅ∞D kâ◊Ö’ WÑÊ\H Hõ$+≤ KÕã∞Î<åfl~°∞. D Hõ$+≤x =∞iO « qãÎ$ «O KÕÜ«∂eû LOk."≥∞ÿ<åi\©ÅO`å JO Œ∞‰õΩ ÑÓ#∞HÀ"åe. Œo « – "≥∞ÿ<åi\©Å∞ ã"≥∞ÿHõºOQÍ ÑxKÕÜ«∂e.JÑC_Õ Ç≤ÏO Œ∂ «fi"å Œ∞Å Œ∂‰õΩ_»∞‰õΩ J_»∞¤Hõ@ì "ÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞`åO. ÖË ŒO>Ë QÆ∞[~å üÖ’xÑïã≤÷`Õ Jxfl ~å„ëêìÅÖ’ U~°Ê_»=K«∞Û. ^Œo`« – "≥∞ÿ<åi\©Å∞ Ç≤ÏO^Œ∞`«fiO‰õΩ„Ñ`åº=∂flÜ«∞OQÍ Z ŒQÍe.

- "å~°Î k#Ñ„uHõ – „Ñ*Ï"å‰õΩ¯19.12.2002

P Œ~°≈hÜ«ÚÖ·# "åi J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ #_»"åe#∂ «# ãÇÏ„™êaÌÖ’ „Ñ[Å∞ #∂ «<À`åûÇÏO`À ã=∂[OÖ’QÆÅ ™êOÑ¶≤∞Hõ

Œ∞~åKå~åÅ#∞ x~°∂‡eOKÕO Œ∞‰õΩ áê@∞Ñ_®e. ã=∂[OÖ’QÆÅ Jqhu, =~°Hõ@flŒ∞~åKå~åÅ∞, =¸_è®Kå~åÅ∞ x~°∂‡eOKÕO Œ∞‰õΩ „Ñ[Å∞ K≥· «#ºÑ~°∞Ö· Hõ$+≤ KÕÜ«∂e.Õâ◊OÖ’x Jã=∂# «Å∞ `˘Åy „Ñ[ÅO`å ™ê=∂lHõ, Pi÷Hõ, ~å[H©Ü«∞ ¿ãfiK«Û#∞

ã=∂#OQÍ á⁄O^•e.- "å~°Î k#Ñ„uHõ 30 [#=i 2000

PkÖÏÉÏ £ lÖÏ¡ Z_ç+<£

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 99

=∂#= «fiO g_ç Õ =∞#ÖË~°∞Ü«∂K«‰õΩÅ‰õΩ ~°∂áêÜ≥∂, J~ÀÌ "Õ¿ã"åiH 10 ~°∂áêÜ«∞Å ÃÑ¶·#∞ qkè™êÎ=∞x

„ÑHõ\OK«@O KåÖÏ Ç™êºãÊ ŒOQÍ LOk. WÖÏO\ K«~°ºÅ∞ ã=∞ãº#∞ Ñi+¯iOK«ÖË=Ù.Ü«∂K«‰õΩÅÖ’ =$ Œ∞úÅ∞, Ñ≤Å¡Å∞, =∞Ç≤Ïà◊Å∞, ‰õΩ+µª"åºkè„QÆã∞ÎÅ∞, qHõÖÏOQÆ∞Å∞ L<åfl~°∞.Hõ~°∞=Ù „áêO`åÅ#∞O_ç =Åã =zÛ# =º=™êÜ«∞ HÍi‡‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞.giÖ’ J<Õ‰õΩÅ∞ J_»∞HÀ¯=_®xH HÍ~°O YzÛ «OQÍ „ÑÉèí∞ «fi q è•<åÖË. "ÕÅHÀ@¡~°∂áêÜ«∞Å`À ~À_»∞¡, Ñ¡Üü∞F=~°∞¡, "≥∞"≥∂iÜ«∞Öò áê~°∞¯Å∞, Hõ\ìã∞Î<åfl~°∞. D _»|∞ƒ`Àã=∞„QÆ h\áê~°∞ ŒÅ Ñ äŒHÍÅ∞ KÕÑ\ì Õ Hõ~°∞=Ù „áêO`åÅ#∞O_ç =ÅãÅ∞ PyáÈ`å~Ú.Ü«∂K«Hõ =$uÎ x¿+kèOÑ Œy# ÕQÍx JO Œ∞‰õΩ HÍ~°"≥∞ÿ# ™êOÑ¶≤∞Hõ <ÕÑ äŒºO Uq∞\?~å*ÏºOQÆO HõeÊOKÕ rqOKÕ ÇÏ‰õΩ¯=∂>Ëq∞\? <Õ_»∞ ~å[ è•x #QÆ~°Ö’ ÅHõ∆=∞OkHÃÑ·QÍ ~À_»¡g∞ Õ ~ÀAÅ∞ QÆ_»∞ÑÙ‰õΩO@∞<åfl~°∞. g~°O Œ~°∂ YzÛ «OQÍ „ÑÉèí∞ «fi q è•<åÅÉÏkè «∞ÖË. <Õ#∞ HÍzQÆ∂_», *Ï"≥∞ÿ L™ê‡xÜ«∂ „áêO`åÅÖ’ Ü«∂K«‰õΩÅ∞, K≥ «ÎZ ÕÎ"å~°∞, ‰õÄbÅ∞, iH∆Í ÖÏQ"åi`À =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å HÍ~°ºHõ~°ÎQÍ ÑxKÕã∞ÎO\Ï#∞.giÖ’ KåÖÏ=∞Ok uO_ç HÀã"Õ∞ Ñ@flO KÕ~å~°∞. ^• «Å∞ H˘O Œ~°∞ J#flO =O_çfã∞‰õΩ=zÛ =_ç¤™êÎ~°∞. =∞iH˘O Œ~°∞ áê « QÆ∞_»¤Å∞, zÅ¡~° _»|∞ƒÅ∞ JOkã∞ÎO\Ï~°∞.JÖÏ P Œ∞HÀ"åeûOk áÈ~Ú, P Œ∞‰õΩ<Õ"åiÃÑ· [i=∂<åÅ∞ qkèOK«_»O J=∂#∞+O.H˘xfl áÈbãπ ¿ãì+#¡= ŒÌQÆÅ ¿Ñ"£"≥∞O@¡ÃÑ· Ñ_»∞‰õΩ#fl P_»Ñ≤Å¡Å#∞ H˘O Œ~°∞ áÈbã∞Å∞=ºaèKåi∞Å∞QÍ "å_»∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ XuÎ_ç KÕã∞Î<åfl~°∞. "åiH kÔH¯=~°∞? ™ê#∞Éèí∂u,=∂#= «fiO = ŒÅ∞‰õΩ#fl „ÑÉèí∞`åfiÅ∞ =∞#ÖË=Ù.

- "å~°Î k#Ñ¨„uHõ, '„Ñ¨*Ï"å‰õΩ¯—

18 #=O|~ü 2002

Wk "≥e"ÕÜ«∞_»"Õ∞!~åR =ÚYº=∞O„u Œo «"å_»Ö’¡ "≥OHõ>Ëâ◊fi~° Õ"åÅÜ«∂Å∞ xi‡OKåÅh,

JO Œ∞‰õΩ \.\._ç x èŒ∞Å #∞O_ç =O Œ HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞ H\Ï~ÚOKåÅx ‰õÄ_®x~°‚~ÚOKå~°∞. x[OQÍ Œo «∞Å‰õΩ D Õ"åÅÜ«∂Å∞ J=ã~°=∂? "≥Ú Œ\ #∞O_çÕ=Ù_»∞, Õ"åÅÜ«∞O J<Õk q„âßOu =~åæÅ‰õΩ ãO|OkèOz# JOâ◊O. Pk#∞O_ç

Œo ü P"å*ò100

Œo «∞Å∞ «=∞‰õΩ „Ñ ÕºHõ Õ= «Å∞, PKå~° =º=Ç~åÅ∞ Hõey L<åfl~°∞. WÑÙ_»∞Õ"åÅÜ«∂Å∞ xi‡OKåÅ#∞HÀ=_»O "åix Ç≤ÏO Œ∂ «fi QÀuÖ’H˜ ÖÏˆQO Œ∞ˆH#x

J#∞=∂#O HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. x[OQÍ Œo «∞Å‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕÜ«∂Å#∞‰õΩ#fl@¡~Ú Õ WÑÊ\HL#fl Õ"åÅÜ«∂Ö’¡H "åix PÇfixOKåe. JO ÕHÍx Œo « "å_»Ö’¡ PÅÜ«∂Å∞Hõ\ÏìÅ#∞HÀ=_»O ã=∂[O #∞O_ç "åix "≥e"ÕÜ«∞_»"Õ∞ J=Ù «∞Ok. JÖÏHÍ‰õΩO_®QÆ∞à◊√§ Hõ\ìOK«_®xH H\Ï~ÚOKÕ =O ŒHÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å`À Œo « "å_»Ö’¡ |_»∞Å∞Hõ\ìOKåe. „QÆO ä•ÅÜ«∂Å∞ xi‡OKåe. Œo «∞Å∞ <Õ_»∞ Hõ~°∞=Ù`À h\H©, uO_çH©uÑÊÅ∞ Ñ_»∞ «∞<åfl~°∞. "åiH HõhãO J=ã~åÅ∞ HõeÊOK«‰õΩO_®, Õ"åÅÜ«∂Å¿Ñ~°∞`À Œo «∞Å#∞ =∞ÉèíºÃÑ\ì F@∞¡ ŒO_»∞HÀ"åÅ#∞HÀ=_»O ‰õΩ\Å hu J=Ù «∞Ok.D „Ñuáê Œ##∞ q~°q∞OK«∞H˘x „ÑÉèí∞ «fiO "åi JÉèí∞º#fluH Hõ$+≤KÕÜ«∂e.

- "å~°Î k#Ñ¨„uHõ '„Ñ¨*Ï"å‰õΩ¯—=∂iÛ– 6, 2003

'Ñ¨„uHÍ¿ãfiK«Ûù—ÃÑ· áÈbã¨∞Å AÅ∞OW\©=Å HÍÅOÖ’ Ñ„uHÍ HÍ~åºÅÜ«∂ÅÃÑ· áÈbã∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ J=∂#gÜ«∞OQÍ

KÕã∞Î#fl ^•_»∞Å∞ áÈbã∞ ÃÑ ŒÌÅ`À ãO|O èŒO ÖË‰õΩO_® [iyO ŒO>Ë #=∞‡â◊HõºOHÍ Œ∞. áÈbã∞Å∞ „Ñ è•#OQÍ JkèHÍ~°∞Å∞, «=∞ z «ÎO =zÛ#@∞¡ KÕã≤ =∂=¸Å∞[#OÃÑ· QÆ∂O_®yi KÕÜ«∞_»O, ÖÏHõÑCÖ’¡ [<åÅ#∞ Kå=Q˘@ì_»O, x «ºO [~°∞QÆ∞ «∞#fl Õ.gi PQÆ_®Å#∞ „ÑtflOKÕ"å~°∞ ÖËHõ áÈ=_»O =Å¡<Õ JÑC_»ÑC_»∞ „Ñtflã∞Î#fl Ñ„uHõÅÃÑ·‰õÄ_® •_»∞Å‰õΩ ÑÓ#∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. J~Ú<å U "å~°ÎÅ∞ ~åÜ«∂Ö’, Uq ~åÜ«∞=^ÀÌáÈbã∞Å#∞ J_çy ~å™êÎ~å? Ñ„uHÍ ¿ãfiK«Ûù‰õΩ ÉèíOQÆO "å\ÖË¡ q èŒOQÍ „Ñ=iÎOz#"åiÃÑ· Hõiî# K«~°º fã∞HÀ"åe. D ^•_çH ã∂„ « •~°∞Ö·# áÈbã∞ ÃÑ ŒÌÅÃÑ· ‰õÄ_®„Hõ=∞tHõ∆Ï K«~°º fã∞HÀ"åe. WÖÏO\ q+Ü«∂Ö’¡ „ÑÉèí∞ «fiO "≥∞ «Hõ "≥·Yi „Ñ Œi≈¿ãÎ=ÚO Œ∞ =ÚO Œ∞ gi PQÆ_®Å‰õΩ J_»∂¤ J Œ∞ÑÓ ÖË‰õΩO_® áÈ «∞Ok. WHõ=ÚO Œ∞Ñ„uHÍ HÍ~åºÅÜ«∂ÅÃÑ· ^•_ç [~°‰õΩ¯O_® LO_®ÅO>Ë D ^•_ç KÕã≤# "åix«ÑÊHõ tH∆OKåe. « •fi~å „Ñ*Ï™êfi=∂ºxH ~°Hõ∆ Hõ=K«"≥∞ÿ# Ñ„uHÍ ¿ãfiK«Ûù#∞ HÍáê_»∞HÀ"åe.

- PO„ èŒÉèí∂q∞ k#Ñ„uHõ12 U„Ñ≤Öò – 2003

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 101

áÈ\Ï = Œ∞ÌáêÅ‰õΩÅ∞ áÈ\Ï K«\Ïìxfl y@ìx "åiÃÑ· #"≥∂ Œ∞ KÕã∞Î<åfl~°∞. Wk H˘O_»

ã∞~Y q+Ü«∞OÖ’ ~°∞A=~ÚºOk. #HõûÖ·@¡ À ãO|O è•Å∞#fl "å~°O ŒiÃÑ· Hã∞Å∞#"≥∂ Œ∞ KÕ¿ãÎ, WÑC_»∞#fl ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÖ’¡ 90 âß «O =∞Ok *·Å∞H "≥àÏ§eû=ã∞ÎOk. H˘O_» ã∞~YÃÑ· áÈ\Ï #"≥∂ Œ∞ KÕ¿ãÎ q∞QÆ å <åÜ«∞‰õΩÅÃÑ· ‰õÄ_® áÈ\Ï#"≥∂ Œ∞ KÕÜ«∂e. JO Œ∞H ã∞~YÃÑ· áÈ\Ï #"≥∂ Œ∞ KÕÜ«∞É’=∞x =ÚYº=∞O„uJ#fl@∞¡<åfl~°∞. JÖÏQ ~åROÖ’ #"≥∂ Œ∞ KÕã≤# áÈ\Ï Hã∞ÅxflO\h q~°q∞OK«∞HÀ"åe.WHõ=ÚO Œ∞ WÖÏO\ Ñ#∞Å‰õΩ ÑÓ#∞HÀ~å Œ∞.

- "å~°Î k#Ñ„uHõ - „Ñ*Ï"å‰õΩ¯8 U„Ñ≤Öò 2003

Childline 1098 is a 24-hour free phone emergency service

meant for the children in difficult circumstances. But all the public

telephone booths and owners of Subscriber Trunk Dialling booths

are collecting money for calling 1098 also.

I request the telephone department to direct the PCOs and STD

booth owners not to collect charges for calling 1098.

As Childline is a free service provided by the Union government,

the non-government organizations and all those who know about

1098 must explain to others to call 1098 to inform about the missing

children and orphans.

- Deccan Chronicle - dt.22.9.2001

Œo ü P"å*ò102

K« Œ∞=Ù~åx "åiH˜ =∞O„`åÖˇÖÏ =™êÎ~Ú?JOÉË Œ ~ü J#fl@∞ì D Õâ◊OÖ’x ÑÖ¡Å∞ J*Ï#O, =¸~°ö «fiO, =Ú~îå HõHõ∆Å‰õΩ

xÅÜ«∂Å∞—. ™êfi «O„ «ºO =zÛ W<Õflà◊§~Ú<å D Ñiã≤÷uÖ’ U =∂~°∞Ê ÖËHõáÈQÍ=∞iH˘xfl J=ÅHõ∆ÏÅ∞ À_»Ü«∂º~Ú. „QÍ=∂Ö’¡ x «ºO KÕ «|_ç, ÉÏÏ=∞u, zÅ¡OyÅ¿Ñ~°∞ À ÇÏ «ºÅ∞, ãr= ŒÇÏ<åÅ∞, =∞Ç≤Ïà◊Å #QÆfl T~yOÑÙÅ∞ ã~°fi™ê è•~°=∞Ü«∂º~Ú.WÖÏ "ÕkèOÑÙÅ‰õΩ QÆ∞~°=Ù «∞#fl"å~°O`å Œo «∞ÖË HÍ=_»O qâı+O. WHõ _» QÆ∞iÎOKåeû#q+Ü«∞O Uq∞@O>Ë Œo «∞Å‰õΩ D Õâ◊OÖ’x =~°‚ ã=∂[O =¸_»∞"ÕÅ ãO= «û~åÅ∞q^Œº#∞ x~åHõiOzOk. D <ÕÑ¨^èŒºOÖ’ ^Œo`«∞Å∞ =∞O„`åÅ∞ K«^Œ=ÖË~°<Õkxifi"å^•Oâ◊O. JãÅ∞ K« Œ∞=ÙH <ÀK«∞HÀx Œo «∞Å∞ =∞O„`åÅ∞ <Õ~°∞ÛH˘x W «~°∞ÅÃÑ·„ÑÜ≥∂yOK«_»O J™ê èŒºO. K« Œ∞=Ù ≥eã≤#"å~ =∞O„`åÅ∞ LK«ÛùiOK«QÆ∞Å∞QÆ∞`å~°∞."ÕÅ ãO= «û~åÅ∞QÍ q Œº <ÕiÛ# "åÔ~=fiiÃÑ· WÖÏO\ JÑ"å Œ∞Å∞ ÖË=Ù. H=ÅOŒo «∞Å<Õ Dq èŒOQÍ "ÕkèOK«_»O J<åºÜ«∞O.

- "å~°Î – '„Ñ¨*Ï"å‰õΩ¯—2003

áêºÑ≤e Œo «∞ÅÃÑ· ™ê#∞Éèí∂u = Œ∞ÌáêºÑ≤e Œo «∞Å∞ «~°eã∞Î#fl q<åÜ«∞Hõ q„QÆÇxfl F.a.ã≤Å∞ J_»∞¤H˘x èŒfiOãO

KÕâß~°∞. áÈbã∞Å∞ ‰õÄ_® D ãOÑ¶∞@#Ö’ Uq∞ KÕÜ«∞ÖËHõáÈÜ«∂~°∞. nxH HÍ~°OŒo «∞Å∞ q<åÜ«∞Hõ K«qux [~°∞ÑÙHÀ"åÅ#∞HÀ=_»O, «=∞#∞ å=Ú Ç≤ÏO Œ∞=ÙÅ∞QÍ

ÉèÏqOK«∞HÀ=_»O. WÖÏO\ Ñiã≤÷ «∞Å HÍ~°OQÍ<Õ JOÉË Œ ~ü É∫^•úxfl ã‘fiHõiOKå~°∞.WÑÊ\ÔH·<å Œo «∞Å∞ Ç≤ÏO Œ∂=∞ «O QÆ∞iOz J~°÷O KÕã∞H˘x É∫^•úxH =∂~°_»O=∞Ozk. WOHÍ Ç≤ÏO Œ∂=∞ «OÖ’ H˘#™êQÆ∞ «∞O_»_»O =¸~°ö «fiO HÍHõ =∞~q∞\?D ãOÑ¶∞@#‰õΩ ÑÓiÎQÍ Œo «∞ÖË ÉÏ èŒ∞ºÅx QÆ∞iÎOKåe. QÆËâ◊√x ÑÓlOz#O Œ∞‰õΩ"åiH ^˘iH# '#[~å<å— QÍ nxfl ÉèÏqOKåe.

- PO„ èŒ*’ºu - [#"åHõºO

4 JHÀì|~ü, 2003

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 103

JOÉË_» ~ü ~å*ÏºOQÆO ~åÜ«∞ÖË •?Õâ◊OÖ’ Ü«ÚQÍÅ∞QÍ ™êQÆ∞ «∂ =ã∞Î#fl „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ =º=ã÷ JQÍi# ‰õΩÖÏÅ#∞

K« Œ∞=Ù‰õΩ, q*Ï<åxH Œ∂~°O KÕã≤, ™ê=∂lHõOQÍ, Pi÷HõOQÍ J èŒóáê`åàÏxH ˘H¯ã≤Ok.JÖÏO\ Œo « |Çï[#∞Å HÀãO JOÉË Œ ~ü ~å*ÏºOQÆOÖ’ i[~fi+#∞¡ HõeÊOz"åi L#fluH Hõ$+≤ KÕâß~°∞. JO Œ∞H<Õ"≥∂ PÜ«∞# „áê è•#º « «yæOK«_®xH H˘O Œ~°∞„ÑÜ«∞uflã∞Î<åfl~°∞. =∞# ~å*ÏºOQÆO – W «~° ÕâßÅ ~å*ÏºOQÍÅ #∞O_ç ãO„QÆÇ≤ÏOz# ÕHÍx JOÉË Œ ~ü ~åÜ«∞ÖË Œx W\©=Å XHõ H˘ «Î „ÑKå~°O "≥Ú ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~°∞. J=ã~°"≥∞ÿ#JOâßÅ#∞ PÜ«∂ ÕâßÅ ~å*ÏºOQÍÅ #∞O_ç ã‘fiHõiOz, JOÉË Œ ~ü ~å*ÏºOQÍxfl~°zOKå~°x "å~°∞ „QÆÇ≤ÏOKåe. Œo «∞_»∞ ~åã≤# ~å*ÏºOQÍxfl J=∞Å∞KÕÜ«∞‰õΩO_®P ~å*ÏºOQÍ<Õfl =∂~åÛÅx áêÅ‰õΩÅ∞ „ÑÜ«∞uflOKå~°∞. Jk ™ê èŒºO HÍHõáÈ=_»O`ÀJOÉË Œ ~ü ~å*ÏºOQÆO ~åÜ«∞ÖË Œ<Õ „ÑKå~åxH ÑÓ#∞‰õΩ<åfl~°∞. W\©=Å H˘O Œ~°∞J è•ºÑ‰õΩÅ∞ ÑxQÆ@∞ìH˘x JOÉË Œ ~ü ~å*ÏºOQÆO ~åÜ«∞ÖË Œx q^•º~°∞÷Å‰õΩ É’kèOK«_»OqKå~°Hõ~°O. x*Ïx*ÏÅ∞ É’kèOKåeû# J è•ºÑ‰õΩÅ∞ WÖÏO\ Jã «º É’ èŒ#Å∞KÕÜ«∞_»O Láê è•ºÜ«∞ =$uÎH Hõà◊OHõO. D èÀ~°x „Ñu XHõ ~°∂ YO_çOKåe.ÉèÏ~° «~å*ÏºOQÍxH – JOÉË_» ~ü‰õΩ L#fl J#∞|O èŒO q_»nÜ«∞~åxk. JOÉË Œ ~ü =ºHÎ «fiOÃÑ·=∞K«ÛÑ_Õ q èŒOQÍ Z=~°∞ „ÑKå~°O KÕã≤<å ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ∞, =ÚYºOQÍ Œo «∞Å∞YO_çOKåe. JOÉË Œ ~üx ‰õΩÖÏxfl |\ì HÍ‰õΩO_® PÜ«∞# B#fl`åºxfl |\ì JO Œ~°∂Q“~°qOKåe.

- "å~°Î– '„Ñ¨*Ï"å‰õΩ¯—

31.1.2003

≥ÅOQÍÏ ãÖã¨ $u HÍ Œ∞\.P~ü.Zãπ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ K«O„ ŒâıY~° ~å=Ù D =∞ èŒº ™ÈxÜ«∂ QÍOnèx, "≥·Zãπx

≥ÅOQÍÏ q+Ü«∞OÖ’ |*Ï~°∞H©_»∞™êÎ#x J<åfl~°∞. nxÃÑ· ÃÑ ŒÌ Œ∞=∂~°O K≥Å~yOk.nx #∞O_ç «Ñ≤ÊOK«∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ ÔH.ã≤.P~ü |*Ï~°∞H©_»Û_»O JO>Ë ≥ÅOQÍÏÖ’ÑOKå~Úf ÃÑ@∞ìHÀ=_»O Jx ãO*Ï~Ú+‘ WK«∞ÛHÀEã∞Î<åfl~°∞. HÍh |*Ï~°∞H©_»Û_»OJ<Õk U ÉèÏ+Ö’<≥·<å ã~ =∞~åº ŒÑÓ~°fiHõ"≥∞ÿ#k HÍ Œ∞. ≥ÅOQÍÏÖ’ '#Å∞æiÖ’ÃÑ_®ÎO— JO\Ï~°∞ QÍh |*Ï~°∞H©_»∞™êÎ J#~°∞. '|*Ï~°∞H©_»Û_»O— J<Õ =∂@#∞ ≥ÅOQÍÏÖ’

Œo ü P"å*ò104

J «ºkèHõ [#O LÑÜ≥∂yOK«~°∞. Wk ≥ÅOQÍÏÖ’x ˘~°Å ÉèÏ+. •xfl D_»∞Û‰õΩ~åO„_ç'gxfl Ñ@∞ì‰õΩ~åO„_ç— Jx JÅ"å@∞#fl ≥ÅOQÍÏ ˘~° ÔH.ã≤.P~ü. JO Œ∞H PÜ«∞#<À\ Œ∞~° Œ#∞ ≥ÅOQÍÏ ãOã¯$uQÍ K≥ÑÊ_»O ≥ÅOQÍÏ „Ñ[Å#∞ =OzOK«_»OJ=Ù «∞Ok. "ÕÅ ãO= «û~åÅ∞ ™ê=∂lHõ, ~å[H©Ü«∞, Pi÷Hõ ~°OQÍÖ’¡ PkèÑ «ºOK≥ÖÏ~Úã∂Î XHõ Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ# ãOã¯$uH, J=∂#gÜ«∞ HÀÏxH "å~°ã «fi"Õ∞ ˘~° «#O.Jk JO «iOz#@∞ì HõxÊOz<å ÔH.ã≤.P~ü ÖÏO\ "åà◊§Ö’¡ WOHÍ ãr=OQÍ<Õ =ÙO Œxx~°∂Ñ≤OzOk. 3 HÀ@¡ „Ñ¨[Å `≥ÅOQÍÏ ãÖã¨¯$u JO>Ë „â◊=∞ ãÖã¨¯$u,Pf‡Ü«∂#∞|O è•Å ãOã¯$u. D ãOã¯$uH ÔH.ã≤.P~ü. „Ñuxkè HÍ Œ∞. Œo « |Çï[#≥ÅOQÍÏÔH· áÈ~å@O KÕÜ«∂eû# J=ã¨~°O LOk. Œo « |Ç¨ï[# ãÖã¨ $u

HÍáê_»∞HÀ"åeû# J=ã~°O LOk.- PO„ èŒÉèí∂q∞ – 'L «Î~åÜ«∞O—

06–07–2004

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 105

QÆ∞[~å`üÖ’ ~å|O^Œ∞Å qO^Œ∞ÔHq∞HõÖò Õâ◊ÉèíHÎ|ÖË¡Å ãOã¯$uHõ «∞ÎÅ ™êO„Ñ^•Ü«∞O„uâ◊¥ÖÏÅ PKå~°OHÍëêÜ«∞ "å~°ã «fiOHõ™ê~Ú "å~°ã «fiO"≥∞ÿHõOÖ’ *Ï#O, =∞u «Ñ≤Ê# jÅO, QÆuÖËx UHõ «WOÔHO « HÍÅO |i^•ÌO !Z=Ô~· Õ<ÕO? xO_»∞ QÆiƒù© ! (H“ã~ü|<À)á⁄@ì pi Ñ≤O_®xfl #iH =∞O@Ö’¡ "ÕÜ«∞_»OZãÇÏ<£ *Ï„Ñ¶≤ =ÚãÖÏ‡<£ J~Ú Õ =∂„ «O«Å #iH ^•O`À „HÔH@∞ì P_»@O

"å_ç „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ *Ïu ÉèíHÎQÍx=∞# Õâ◊ÉèíHÎ ZÖÏ J=ÙkÌ?«Å∞¡Å =ÚO Œ∞ Ñ≤Å¡Å#∂

Ñ≤Å¡Å =ÚO Œ∞ «Å∞¡Å#∞ K≥~°z«e¡ Ñ≤Å¡Å#∞ #QÆflOQÍ T~yOK«_»O

"å_ç „ÉÏÇÏ‡ *Ïu ãOã¯$ Õ QÍh=∞# ÉèÏ~° « ãOã¯$u HÍ Œ∞QÍ ?xãûÇÜ«ÚÖ·# „ã‘ÎÅ#∞, Ñ≤Å¡Å#∞ x~åÌH∆ºOQÍ#iH K«OÑ_»"Õ∞ g∞ g~° «fi=¸, Ñ~å„Hõ=∞=¸ !äŒ∂ !

Wk "åi *Ïu ™êO„Ñ^•Ü«∞"Õ∞ QÍh

Œo ü P"å*ò106

=∞# Õâ◊ ™êO„Ñ^•Ü«∞O ZÖÏ J=ÙkÌ?«e¡ ŒO„_»∞efl #iH Jg∞~ü, WOuÜ«∂*ò... ÅÖÏO\

=O ŒÅ =∞Ok Ñ≤Å¡Å#∞ J<å äŒÅ∞ KÕã≤=ÚãÖÏ‡<£ a_»¤efl ~å=ÚxH |ezÛ# "å_çk,„ÉÏÇÏ‡ PKå~°"Õ∞ HÍhÉèÏ~° « PKå~°O HÍ Œ∞.=∞ã‘ Œ∞Å∞ ‰õÄÅÛ_»O, Y∞~å#∞Å∞ HÍÅÛ_»O, Œ~åæÅ#∞ ¿ÑÅÛ_»O"å_ç „ÉÏÇÏ‡©Ü«∞ "å~°ã «fi"Õ∞HÍh ÉèÏ~°fÜ«∞ "å~°ã «fiO HÍ Œ∞.WÑÊ\ÔH·<å Hõà◊√§ ≥~°z "å_»∞ D Õâ◊O QÆ∞iOzD Õâ◊ "å~°ã «fiO, ™êO„Ñ^•Ü«∞O, PKå~°O, ãOã¯$u, Õâ◊ÉèíHÎ QÆ∂iÛ=∂\Ï¡_»_®xfl x¿+kè •úO !q#∞~å ! q#∞, q#∞"Õ∞=Ú =ÚãÖÏ‡#∞Å"≥∞ÿ<å, Œo «∞Å"≥∞ÿ<å, Pk"åã∞Å"≥∞ÿ<å"Õ∞=∞O`å D Õâ◊ =¸Å"åã∞ÅO !"Õ∞O ¿Ñ ŒÅ=∞O`å XHõ >Ë=∂ ÉÏ èŒÅO`å XHõ >Ëã∞<£ ! ã∞<£ !JOu=∞OQÍ D Õâ◊OÖ’Hõeû | «HÍeû# "Õ∞=ÚHõeû KÕ¿ã Ñx XHõ \ LOkJk h [O ≥O`À h‰õΩ Li ayOK«_»O

- q[$OÉèí=∂ãÑ„uHõ =∂iÛ – 2004

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 107

QÆ∞[~å`ü QÍÜ«∞O=∞#∞"å^Œ∞Å Ñ¶¨∞’~°OQÆ∞[~å ü ~åROÖ’<å..... <å «Å∞¡ÖÏ¡~å !=∞#∞"å Œ∞Å Ñ¶∞’~°O E_»~ .... =∂ J=∞‡ÖÏ~å !

"≥∂_ô ã~å¯~°∞ – =∂~°ÇÏŸ=∞OÖ’=∞ã‘ Œ∞Å∞ ‰õÄÖË – Œ~åæÅhfl HÍÖËY∞~å#∞Å#∞ HÍÅÉ\ì<å~°∞«∞~À¯à◊§ Pã∞ÎÅ#∞ H˘Å¡Q˘\ì<å~°∞

QÆ_»¤=Ú<Àflà◊§#∞ LiHOz ãOÑ≤O„_»∞QÆ∞[~å ü =Úã≤¡OÅO`å .... <å «Å∞¡ÖÏ~å !uO_çÖËHõ ZO_»∞ «∞<åfl~.... =∂ J=∞‡ÖÏ~å !

~å=Úx ¿Ñ~°∞`À ~å[H©Ü«∞O KÕã≤„Ñ è•#=∞O„u Ñ ŒqZHÍ¯ÅxZÖò.ÔH. J^•fix HõÅÅ∞QÆO@∞<åfl_»∞*ÏÉÏe=Úx «Å #iH#"å_»∞Kå@∞QÍ "åex "Õ@∞"Õã≤#"å_»∞~å=Ú_≥\Ï¡ Õ=Ù_»=Ù «_Õ .... <å «Å∞¡ÖÏ~å !ÇÏO «‰õΩÅ‰õΩ QÆ∞_»∞ÖO Œ∞H ... =∂ J=∞‡ÖÏ~å !Hõ «∞ÎÅ`À Hõ~°¿ã= KÕ¿ã\’à◊√§Kè«Ö’ JÜ≥∂ èŒº‰õΩ |Ü«∞Å∞ Õi<å~°∞^•iá⁄_»=Ù# Z<Àfl Ñ¶∞’~åÅ∞ KÕâß~°∞|∞~°MÏÅ∞ zOzO„_»∞, QÆ_®¤Å∞ HÀã≤O„_»∞*· ~å=∂ J#<Àà◊§ ™ê=Q˘\ì<å~°∞

Œo ü P"å*ò108

H˘\Ï¡@`À Ô~·Å∞ É’y ... <å «Å∞¡ÖÏ~åHÍÅ∞\Ï‰õΩ HÍ~° g∞àı§ =∂ J=∞‡ÖÏ~å

JÜ≥∂ èŒº, QÀ„^•Å∞ Pã~å KÕã∞H˘x|O ŒO@∂ ÇÏ «ºÅ‰õΩ áê¡#∞ÖËã≤<å~°∞^ÀÇÏ, |~À_®, ã|~°HÍO «Ö’#JÇÏ‡^•ÉÏ £Ö’#, Jxfl lÖÏ¡Ö’¡#ÑOK«=∞ÇÏÖò Ö’#, ÑÖ¡ÑÖ¡Ö’#Hõ#∞=¸ã≤# "ÕÅ=∞O Œ"≥∂‡.... <å «Å∞¡ÖÏ~å=Úã≤¡OÅ∞ Œo «∞ÖË#"≥∂‡ .. =∂ J=∞‡ÖÏ~å

~îå‰õÄ~üÅ∞, „ÉÏÇÏ‡#∞¡, |xÜ«∂#∞¡ ™ê=ÖËÑ>ËÅ∞ ™ê=ÖË, áêÅ‰õΩÅ∞ ™ê=ÖË‰õÄe# ÇÏŸ@à◊√§, HÍe# HõOÃÑ#∞¡Å∂~î°~Ú# ëêÑÙÅ∞ – MÏÅ~Ú# WO_»¡xflXHõ>Ë =∞`åxq – XHõ f~°∞QÆ∞#flq=∞ « QÀ_»=Å =∂~°∞ "Õ+"≥∞ÿ ... =∂ «Å∞¡ÖÏ~åQÆ ≥Ì H˘~°‰õΩ Ñ¶∞’~°O [iQ#∞ ... =∂ J=∞‡ÖÏ~å

=∞ « H˘\Ï¡@Å∞ =∞#q HÍ<ÕHÍ=ÙZ=fii =∞ «"≥∞ÿ# |∞=fiÃÑ@ì Œ∞ =∞#‰õΩ=∞ «=∞O>Ë =∞ «∞Î =∞O Œx K≥Ñ≤Ê#=∂~°∞¯û =∞Ç «∞‡x =∂@Å∞ «Å∞ã∞H˘xŒo «∞Å∞ – =Úã≤¡OÅ∞ XHõ >ÿ LO_®Ö

=∞ «"å Œ∞Å#O «O KÕÜ«∞ .. =∂ «Å∞¡ÖÏ~åUHõ=∞~Úº áÈ~°∞ K≥Ü«∞º~ ... =∂ J=∞‡ÖÏ~å

- QÆ∞[~å ü QÆ∞O_≥ QÍÜ«∞O P_çÜ≥∂ HÍºÃã\ò #∞O_ç

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 109

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º (HÍsÎH±)„QÍ=∞O: "≥Ú„iQÆ∂_», áÈãπì : =Úi=∞_»∞QÆ∞,

=∞O_»ÅO: [<åfl~°O, lÖÏ¡: PkÖÏÉÏ £ – 504206

PO„^èŒ„Ñ¨^Õâò.

‰õΩ@∞O|O :

ÉèÏ~°º : | «∞ÎÅ q[Ü«∞‰õΩ=∂i (L^Àºyx)

‰õΩ=∂~°∞_»∞ : | «∞ÎÅ ÇÏi¬ ü #=Ü«∂<£

`«e¡ : | «∞ÎÅ ÖH∆‡ (=º=™êÜ«∞ ‰õÄe)

`«O„_ç : | «∞ÎÅ Œ∞|ƒÜ«∞º (=º=™êÜ«∞ ‰õÄe)

J#fl : | «∞ÎÅ „ÑHÍ+π (™ê=∂lHõ HÍ~°ºHõ~°Î)

`«=Ú‡à◊√§ : | «∞ÎÅ [Ü«∂Hõ~ü (_ç„w q^•ºi÷)

| «∞ÎÅ ~å*Ëâ◊O (_ç„w q^•ºi÷)

K≥Ö¡Å∞ : | «∞ÎÅ "≥<≥flÅ (WO@~ü q^•ºi÷x)

~°K«~Ú « |Ü≥∂_Õ\Ï

ÇÏi¬ ü #=Ü«∂<£ q[Ü«∞HÍsÎH±

Œo ü P"å*ò110

K« Œ∞=Ù :

10= «~°QÆu : lÖÏ¡ „Ñ*ÏÑi+ ü L#fl « áê~î°âßÅ, ŒO_ÕÑe¡,(1991 - 92) PkÖÏÉÏ £ lÖÏ¡

WO@s‡_çÜ«∞\ò : „ÑÉèí∞ «fi ExÜ«∞~ü HõàÏâßÅ, ÅÔH∆\ì¿Ñ@,(1994 - 96) PkÖÏÉÏ £ lÖÏ¡

_ç„w : „ÑÉèí∞ «fi _ç„w HõàÏâßÅ, =∞Oz~åºÅ,(1996 - 2000) PkÖÏÉÏ £ lÖÏ¡

ZÖò.ZÖò.a : _®IIa.P~ü. JOÉË Œ ~ü <åºÜ«∞HõàÏâßÅ,(2000 - 2004) ÉÏQ∑eOQÆOÑe¡, ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £

ZÖò.ZÖò.ZO : áÈã∞ì „QÍ_»∞ºÜÕ∞\ò HÍÖË*ò PÑ¶π ÖÏ, |+‘~üÉÏQ∑, ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £(2004 - 2006) ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £Ö’ <åºÜ«∞"åkQÍ „áêH©ìã∞,

Ç˙º=∞<£ Ô~·\òû ÖÏ <≥\ò=~ü Ö’ ÖÏ PÑ¶‘ã~ü

J_»„ãπ :

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞ºa.HÍO., ZÖò.ZÖò.ZO., <åºÜ«∞"åkÇ˙º=∞<£ Ô~·\òû ÖÏ <≥\ò=~ü ,PO„ èŒ„Ñ Õâò KåÑì~ü,1–9–312/5/2, q^•º#QÆ~ü, ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £ - 500 044

á¶È<£ : 040–27661883,ÃãÖò : 09347506219e-mail : [email protected],

[email protected]

| «∞ÎÅ HÍO «Ü«∞º 111

DALIT AAWAAZ (Essays on dalit & child rights)

B a t t u l a K a n t h a i a h , A d v o

''„Ñü L Œº=∞HÍ~°∞_»∞, „Ñü HÍ~°ºHõ~°Î`«# J#∞Éèí"åÅ#∞ ~åã≤ ÃÑ@∞ìHÀ"åe. PJ#∞Éèí"åÅ∞ J «x ãfiO «O HÍ=Ù, L Œº=∞OÖ’

áêÖÁæ#fl JO Œig. ~åã≤# =ºHÎ P J#∞Éèí"åÅ#xflO\h XHõ =¸@ Hõ_» å_»∞ JO Õ. P =¸@

ZO`À LÑÜ≥∂QÆÑ_»∞ «∞Ok. L Œº=∂Å#∞ H˘#™êyã∞Î#fl "å~°∞P =¸@ qÑC‰õΩO\Ï~°∞, K«∂™êÎ~°∞. •x=Å# „áÈ`åûÇÏO á⁄O Œ∞`å~°∞.„¿Ñ~°=ã¨∞ÎOk. L`åûÇ¨xfl Wã¨∞ÎOk. ^è≥·~åºxfl Wã¨∞ÎOk. Pâ◊#∞ÃÑOK«∞ «∞Ok. P =¸@Ö’ «=∞ J#∞Éèí"åÅ#∞ H˘xfl KÕiÛ =∞m¡=¸@Hõ>Ëì™êÎ_»∞. JÖÏ [~°∞QÆ∞ «∂ LO@∞Ok. =∞#O KÕã∞Î#fl Ñ#∞Å∞QÍx, ~åã∞Î#fl JOâßÅ∞ QÍx Jhfl H˘#™êyO¿Ñ. nO\’¡ ÉèÏQÆ"Õ∞ Dzxfl Ñ¨ÙãÎHõO.——

- ÉÁ*Ï å~°HõO, ã‘xÜ«∞~ü <åºÜ«∞"åk, PO.„Ñ. ÃÇ·ÏHÀ~°∞ì

''=∂Ô~¯\ò#∞ ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ =∞øoHõ ã¨^Œ∞áêÜ«∂Å∞ HõeÑ≤¿ãÎãi. ™ê=∂lHõ ã=∞ãºÅ#∞ J Õ K«∂ã∞H˘O@∞Ok Jx „ÑÉèí∞`åfiÅ∞K≥áêÊ~Ú. WÑÙ_»∞ =∂Ô~¯\ò =∞ÇÏ=∂‡iÖÏ «Ü«∂Ô~· JO Œi =#~°∞efl,=∂=¸Å∞ „Ñ[Å r=<Àáêkèx J=∂O «OQÍ q∞OQã∞ÎOk. WOHÍxâ◊≈|ÌOQÍ ã=∂[OÖ’ <≥ÅH˘x L#fl Ç≤ÏO Œ∂ ÉèÏ=*ÏÖ `åufiHõ «ãiQÍæ WÑÊ\ =∂Ô~¯\ò ÉèÏ=*ÏÖÏxH ãiáÈ~ÚOk. |∞ Œ∞ú_»∞ K≥Ñ≤Ê#`åufiHõ «Ö’ =Ù#fl =∂#=`å è•~° JO Œ∞Ö’ =Ù#fl Hõ~°∞, ¿ãflÇÏO,P^è•~°OQÍ =º=ã¨÷Å Ñ¨Ù#ifl~å‡O J=ã¨~°O QÆ∞iOz ~°K«~Ú`««# "åºãOÖ’ K≥áêÊ_»∞. "åº™êÅhfl ~å*ÏºOQÆOÖ’ á⁄O Œ∞Ñ~°z#

Ç¨Ï‰õΩ¯Å "≥Å∞QÆ∞Ö’ =∞# Õâ◊OÖ’x Ñïã≤÷ «∞efl qâ◊nHõiOKå~Ú.——

- Ü«∞ãπ. r=<£‰õΩ=∂~ü, =∂#= ÇÏ‰õΩ¯Å HÍ~°ºHõ~°Î

''HÍO «Ü«∞º D ÑÙãÎHõOÖ’ aK«ÛQÍà◊§x, ÉÏÅHÍi‡‰õΩefl ÑÅHõi™êÎ_»∞.P"Õ^Œ# K≥O^Œ∞`å_»∞, PÖ’z™êÎ_»∞. |∞^Œ∞ú_ç ^èŒ=∞‡Ñ¨^äŒ=∞ø`å_»∞.JOÉË_»¯~ü heÑ¨`åHõ=∞ø`å_»∞. iÜ«∂*ò Ñ≤_çH˜Öˇ· Z„~°*ˇO_®QÍ

Œo ü P"å*ò112

Vikasa Dhatri1-122, Shivalayam StreetZampani Post, Vemuru MandalGuntur District, Andhra PradeshIndia 522266Ph:9440994244, [email protected]

Download Telugu Books fromwww.vikasadhatri.org

New Download Telugu Books from · 2010. 6. 30. · Download Telugu Books from Vikasa Dhatri 1-122, Shivalayam Street Zampani Post, Vemuru Mandal Guntur District, Andhra Pradesh India

Documents