NATM تونل زنی به روش

1

NATM روش

New Austrian Tunneling

Method

استاد مربوطه : دکتر یازرلو

تهیه و تظیم : احسان ابراهیمی ، مهدی الهامی

92-93سال تحصیلی

2

فهرست

...............................................................مق�دمه

..............................................4

.............................................................تاریخچه

............................................5

اج��������������������رای مراح��������������������ل

NATM.................................................................................7

مزای�����������������������ای اس�����������������������تفاده از روش

NATM :..............................................................................33

نتيج������������������������������������������������������������������������ه

.................................................................گ�يري

...............................35

3

مقدمه روش تون-ل زني جدي-د اتريش-یNATM را مي ت-وان ب-ه عن-وان مكت-بي ن-وين در ام-ر تون-ل

س-ازي ب-ه حس-اب آورد ك-ه ب-ه بهب-ود فع-اليت ه-اي تون-ل زنی منج-ر ش-ده اس-ت. بهب-ود از آن

جهت ك-ه از اختص-اص هزين-ه ه-اي غ-ير ض-روري در ام-ر تون-ل زنی ت-ا ح-د ممكن كاس-ته ش-ده و

در عين ح-ال ايم-ني در انج-ام فرآين-د تون-ل زنی ت-أمين می گ-ردد . از آ نج-ايي ك-ه پارامتره-اي

م-وثر در حف-ر و ايج-اد ي-ك س-ازه زيرزمي-ني بس-يار زي-اد هس-تند ل-ذا تنه-ا راه ك-اهش هزين-ه ه-ا و

ن-يز ت-امين ايم-ني، اس-تفاده از روش-ي اس-ت ك-ه انعط-اف پ-ذيري الزم را ب-راي تغي-ير در ط-راحي

و اجرا داشته باشد

NATM روش-ي اس-ت ك-ه اين انعط-اف پ-ذيري را در ام-ر حف-اري ، نگه-داري و اب-زار بن-دي

ميس-ر س-اخته اس-ت. ك-اربرد زي-اد اين روش در حف-ر تون-ل م-ترو در من-اطق ش-هري ، ب-ا وارد

آوردن كم-ترين خس-ارت ب-ه س-اختما ن ه-ا و تاسيس-ات ش-هري ب-اعث ش-ده ك-ه توج-ه زي-ادي ب-ه

اس-تفاده از اين روش تون-ل زني در پ-روژه ه-اي حف-ر تون-ل م-ترو ش-ود. در كش-ور م-ا ن-يز ك-ه

ايج-اد ش-بكه ه-اي م-ترو از برنام-ه ه-اي در ح-ال اج-را و آتي من-اطق ش-هري اس-ت ، شناس-ايي

ب-ه عن-وان روش-ي موف-ق و كارآم-د ب-ا مطالع-ه و NATMبه-تر و دقي-ق ت-ر روش تون-ل زني

بررسي موارد عملي اجرا شده در دنيا مفيد خواهد بود

4

در ات-ريش اب-داع گردي-د. نخس-تين ارائ-ه 1965 ت-ا 1957، در فاص-له س-الهاي روشاین

بودند. Franz Pacherو Leopold Müller دهندگان اين روش

در حف-ر تون-ل م-تروي فرانكف-ورت آلم-ان 1968اولين ك-اربرد م-وفقيت آم-يز آن در س-ال

در من-اطق ش-هري و در زمين رس-ي ب-وده اس-ت. تون-ل مزب-ور توس-ط پيمانك-اران اتريش-ي

حف-ر ش-د و ب-ا نص-ب نگه-داري ه-اي اولي-ه س-بك، امك-ان بارپ-ذير ب-ودن زمين ف-راهم ش-د. در

از روش ب-ود ك-ه اس-تفاده پ-روژه تون-ل ه-ا NATMاين ب-ه ص-ورت اساس-ي در حف-اري

مطرح شد.

تاریخچه 

5

از پرك-اربردترين روش ه-اي تون-ل زنی در س-طح دني-ا اس-ت. تنه-ا در NATMام-روزه روش

حف-اري NATMم-تر مرب-ع ب-ا 140 ت-ا 110 تون-ل راه آهن ب-ا س-طح مقط-ع بين 120آلم-ان

ش-ده اس-ت ك-ه بيش-ترين تمرك-ز اس-تفاده از اين روش تون-ل زنی در دني-ا اس-ت. از جمل-ه

در آلم-ان ش-د، تخمين بس-يار NATMمس-ائلي ك-ه م-وجب اعتق-اد ب-ه روش تون-ل س-ازي

نزديك هزينه هاي اجرائي تونل زني بود .

ب-ه دلي-ل انعط-اف پ-ذيري ه-اي خ-اص اين روش، مي ت-وان ب-ه آس-اني و NATMدر روش

ارائ-ه تمهي-دات س-اده و ص-رف هزين-ه كم در قي-اس ب-ا روش ه-اي ديگ-ر نظ-ير تون-ل زنی

س-پري ، اق-دام ب-ه اص-الح ط-رح اولي-ه ك-رد و در نتيج-ه مق-دار س-رريز هزين-ه ھ-اي اج-رايي

پروژه را از مقادير پيش بيني شده در ابتداي طرح ، به حداقل رساند

6

 ( نقشه برداری ژئوتکنیکی وپایشMonitoring:) پيش از انج-ام حف-اري تون-ل درحقیقت تنه-ا ب-ا اس-تفاده از برداش-ت ه-اي س-طحي و حف-ر گمان-ه ه-ا

ت-وا-ن م-ي - م-ورد- ا-رزي-ا-ب-ي- ق-رار- -داد-. -ب-ا- ا-س-تفا-ده- ا-ز -ب-رو-ن- ي-ابي- -اين- ن-ت-ايج- ت-وان- زمين -ر-ا م-ي

ك-ر-د-. ب-خ-اطر- -ا-طمي-ن-ا-ن -از- ب-رخ-ي -از -ط-رح- و- -نقش-ه- اي -ا-ز- تو-ن-ل- و- س-نگ- در-ب-ر -گ-ير-ن-ده- ي -آن- -ا-يج-اد

� ضر-وري است-. ع-دم ق-طعيت- ها-، نقشه -ب-رداري- او-لي-ه جبهه- ك-ا-ر تو-نل -در -حين- ا-جرا- كامال

وس-عت انج-ام نقش-ه ب-رداري ه-اي جبه-ه ك-ار تون-ل ب-ه ض-رورت ط-رح و م-دت زم-اني ك-ه در اختي-ار

-بس-ت-گي- دا-ر-د. -البت-ه برداش-ت ج-زئي-ا-ت و- بد-س-ت -آوردن- اط-الع-ات گس-تر-ده -از- ش-رايط ت-وده اس-ت

س-ن-گ و آ-ب زي-ر-زمي-ني- و.. -تنه-ا- زم-اني امك-ان پ-ذيراس-ت- -ك-ه -عملي-ات- -حف-اري تو-ن-ل م-ت-وق-ف ش-ود-.

تص-ادف-ي ث-ب-ت ت-وا-ن- ب-رخي ا-ز- ا-ين -اط-الع-ات ر-ا ب-ه- ط-و-ر- -ب-ا -ا-نج-ا-م -ي-ك -بر-دا-ش-ت ب-ا- -روا-ل ع-اد-ي- م-ي

زم -ا-ست- -كه -انحرا-ف-ات -و- تغ-يي-را-ت م-ح-لي- ت-ش-خيص- داده ش-د-ه -و -ثبت شو-ند. ه ك-ر-د. ب- هر ح-ال ال-

مانيتورين-گ ن-يز همانن-د نقش-ه ب-رداري از اس-اس مش-ترك تش-كيل ش-ده اس-ت ك-ه نگه-داري الزم

ان-د-ازه - گ-يرد.- -در نه-ايت- تفي-س-ر نت-ا-يج ش-رايط -محلي -زمي-ن -را ان-دازه- مي -ب-ر-ا-ي تط-ابق- ب-ا

ح- -و بهين-ه- س-ا-زي -الي-نين-گ -م-وق-تي و ي-ا -ث-اب-ت-، م-ورد - گ-ير-ي- ش-ده- مو-ج-ود از- قب-ل-، باي-د- ب-راي- اص-ال-

گ-ي-ري- م-وجب -ك-اهش- و- ي-ا اس-ت-فاد-ه ق-را-ر گ-يرد-. ه-مچ-ن-ين -آ-ن-اليز- پاي-دا-ر-ي ب-ر -اس-اس -نت-ا-يج- ان-د-ازه-

ه-اي انج-ام ش-ده د-ر م-و-رد پا-رامتره-ا ش-و-د ك-ه نا-ش-ي -از ف-رض ح-ذ-ف ع-دم -قطعيت -ه-ايي -مي

است

اجرای     NATMمراحل

7

بتن پاشی(  Shotcrete :) : ک-ه ب-ه منظ-ور پوش-ش حم-ایتی اولی-ه، بع-د از اس-ت مخل-وط آب، س-یمان ومص-الح ماس-ه ای

ش-ود.- ب-تن -پاش-ی ب-ا ف-ش-ار -زی-اد -توس-ط پ-مپ مخص-وص- -روی -س-طح -حف-ا-ری- پاش-ید-ه- می حف-ا-ری- و-

ب-ه ع-ن-و-ان س-ا-زند-ه- س-از-ه ت-ر-کي-ب-ي- ق-و-س- س-ن-گ ک-ه - و- -ی-ا -ت-ر- -انج-ا-م م-ی- ش-ود- ب-ه -دو -ر-وش -خ-ش-ک -و

به حلقه حمال سنگ موسوم بوده و حفره را احاطه مي کند.

بتن پاش--ي ب--ه م-راتب ق--ديمي ت--ر ازNATM مي باش--د ام-ا وي--ژگي ه-اي ع--الي آن از نظ-ر  

زنیمق-او-مت و لغ-زش، اين ر-وش ر-ا ب-ه عن-وان يکي از- ابز-اره-اي غ-الب نگه-داري- در تون-ل ب-ه

گر-داني-د-ه- اس-ت.- بيش-ت-رين اه-م-يت آن- امک-ا-ن اج-ر-ا-ي س-ر-ي-ع- ب-را-ي- پ-وش-ان-ي-دن س-ط-ح NATMروش

در ت-ا-ز-ه -حف-اري- -ش-ده- س-نگ- م-ي با-ش-د. م-زي-ت- -ديگ-ر -آ-ن- د-س-تي-ا-ب-ي- -ب-ه -ي-ک- م-ق-او-مت- ن-س-ب-ي- ب-اال-

مي باش-د. - س-اعت 6 ني-و-تن ب-ر -م-يلي -م-ترمربع -)-مگاپ-اس-کال( د-ر -5م-د-ت زم-ان -کوت-ا-ه-، ح-دود- -

زنیشاتکريت در تون-ل ه-وازدگي و براب-ر داراي اث-ر مض-اعف اس-ت؛ مح-افظت س-نگ در

همچ-ني-ن ض-خامت -و ؛ ب-ا -بس-تن- ت-رک- ه-ا -تمرک-ز -تنش در اط-را-ف تون-ل -ک-اه-ش يافت-ه فرس-اي-ش

ز-ي-اد ش-ات-ک-ريت- -ب-ه عن-وا-ن- ي-ک- ق-وس -نگ-ه-دارن-ده عم-ل- -مي ک-ن-د. -در -ت-م-ام م-وا-ر-د ا-تص-ال ت-نگا-تن-گ- ب-ا

س-نگ- -مهم مي- ب-اش-د-. -ز-ي-را -اي-ن ع-م-ل م-وجب- -م-ي گ-ر-دد- س-ن-گ -ب-اره-ا ر-ا -مش-تر-ک- حم-ل ن-م-وده- و

دهد. می ساختاري مرکب با سنگ تشکيل

8

9

10

  ( قابهای فوالدیLattice Girder) :

گیرن-د و انتق-ال ب-ار م-ورد اس-تفاده ق-رار می ، تحم-ل و برای ش-کل دهی تون-ل

د. اين قابه-ا در ت-وده ه-اي س-نگ نوس-يله ای ب-راي س-اختن ط-اق ب-يروني مي باش-

ش-ونده ب-ه ک-ار گرفت-ه ش-ده و تکي-ه گ-اهي س-ريع و فش-رده ش-ده و بس-يار خ-رد

ين-د. در چن-د س-ال اخ-ير ک-اربرد قوس-هاي آم-وثر ب-راي س-نگ ب-ه ش-مار مي

پ-روفيلي ب-ه م-يزان زي-اد اف-زايش يافت-ه اس-ت. اين ق-وس ه-ا نس-بت ب-ه قابه-اي

ف-والدي مزاي-اي بيش-تري دارن-د و ن-يز ب-ه دلي-ل س-بک وزن ب-ودن، نص-ب آنه-ا

آسانتر مي باشد

11

12

میل مهار :هم-راه ب-ا زنیدر تون-ل NATM نص-ب مي-ل مهاره-ا جايگ-اه وي-ژه اي دارد و اهميت ،

ه-ا ن-يز -مث-ل- مهار-آنه-ا ب-ه ه-م-ان- ان-د-ازه ا-هميت ش-اتکريت- مي باش-د. اين- مي-ل

ش-ا-تکر-يت در ص-ورت -نص-ب م-و-جب -تش-کيل -حلق-ه حم-ال د-ر اط-راف -ت-وده -س-نگ

رو ايج-اد ش-ک-لي ش-عاع-ي مق-ا-ومت ک-رد-ه از ا-ين در -براب-ر دگ-رو گردن-د. م-ي

مي -نمايد -که شک-ل ژئومتريک- تو-نل -را حفظ مي -نمايد-. -شک-لي کنترل شده دگر

مي و ک-ه ت-اثير ناهمس-اني و ن-اهمگوني را ک-اهش همچ-نين مي-ل مهاره-ا از آن-ر

دهن-د، ت-ش-کيل -ص-فحات- برش-ي و -لغزش-ي را- مش-کل ت-ر س-ا-خته- و س-بب ا-يج-اد

خ-ورد-ه م-ي گ-ردد مق-ا-ومت م-ان-دگار ب-اال ح-ت-ي در -ت-وده ه-ا-ي س-نگ- ب-ه -ش-دت -دس-ت-

که اين نيز به نوبه خود سبب بهسازي کيفيت سنگ مي گردد.

ه-ا مي مهارتنش مماس-ي در حلق-ه س-نگ حم-ال م-وجب اف-زايش چس-بندگي مي-ل

ه-ا، -در براب-ر ت-ماي-ل ت-وده- س-نگ -گ-ردد-. طاقه-اي -ثانوي-ه ا-يج-اد -ش-ده -بين تکي-ه گ-اه

ن-س-بت ب-ه جا-بج-ايي -ب-ه دا-خ-ل تو-ن-ل مق-اومت- ايج-اد م-ي نماي-د ک-ه- اي-ن مق-اومت ب-ه

ها بستگي دارد. مهارنزديکي ميل

13

ميخ هاي فوالديSpiles رو در س-ينه در س-نگهاي سس-ت، ميخ ه-اي ف-والدي ب-ه عن-وان نگه-داري پ-ييش

ت-ا حف-اري اض-افي رخ نده-د و هم گيرن-د حف-اري م-ورد اس-تفاده ق-رار مي ك-ار

ه-ا در ن-زديكي منطق-ه ك-ار در براب-ر س-قوط س-نگ ايمن ش-ود. ميخح-لاينك-ه م

م-وازي مح-ور تون-ل و آرايش آنه-ا همانن-د ب-اد و ش-وند س-قف تون-ل نص-ب مي

ب-زن اس-ت. آنه-ا پيش از مرحل-ه ي حف-اري نص-ب مي ش-وند. ط-ول ميخ ه-ا باي-د

كوچك-تر از س-ه براب-ر ط-ول پيش-روي باش-د ب-ه ط-وري ك-ه هم پوش-اني قاب-ل

باي-د ب-الغ ب-ر از هم ه-ا قب-ولي ب-راي نگه-داري س-قف داش-ته باش-د. فاص-له ميخ

سانتي متر باشد.30

14

15

مراح-ل حف-اری در NATMچ-ه از نظ-ر ابع-اد بای-د کوت-اه باش-د؛ ، چ-ه از نظ-ر زم-ان و

نص--ب -عناص--ر پش--تیبا-ن م-ث--ل ش--اتکریت هم- با-ی--د س--ریع- انج--ام ش--ود.-  اس--تفاده -از

ش-اتکری-ت و -المانه-اي ل-تیس از ج-مل-ه ویژگیه-اي -این روش -اس-ت و -البت-ه ای-نک-ه ا-لمانه-اي -

، -یکی از م-وارد- مهم -در ای-ن ک-رد در ز-م-ا-ن و -م-ک-ان -من-اس-ب ا-س-تفاده - با-ی-د-مج-ز-ا را -چط-ور

سبک حفر تونل است.

ه-اي کلی-دي روش اتریش-ی نس-بت ب-ه روش-هاي دیگ-ر، نقش حس-اس یکی از وی-ژگی

درده-د عکس العم-ل زمین مونیتورین-گ اس-ت ک-ه ب-ه مهندس-ان اج-ازه می مقاب-ل

ه-اي- زیرزمی-نی را ب-ا -رفتار-نگ-اري پ-ایش ک-نن-د. ذک-ر -این نکت-ه - عم-لی-ات اج-را-یی و -حف-اري

زم ا-س-ت ک-ه -رفت-ا-ر ال-م-ان ه-اي -ه ه-اي د-اخ-ل خ-اك ب-ا رفت-ار ا-لمانه-اي س-ازه ه-اي س-از- ال-

ه-دف اص-لی در ا-ین -روش- آن- اس-ت -ک-ه ت-ا ح-د امک-ان - خ-ا-رج از خ-اك تف-ا-وت دا-ش-ته و

؛ در وا-ق-ع -س-عی ب-ر آن -اس-ت رد -ش-کل زمی-ن و خ-ا-ك را د-ر ش-را-یط -ط-بیعی خ-ود ح-ف-ظ -ک-

که از هرگونه تغییر مکان دور از انتظار حین عملیات اجرایی پرهیز شود.

از نظ-ر ایم-نی وبهداش-ت هم روشNATM روش م-ورد قب-ولی اس-ت، چ-را ک-ه آل-ودگی  

ک---ار در آن ب---ه ح---داقل رس---یده اس---ت. خط---رات ناش---ی از محی---ط زیس---ت و

16

17

18

در م-واردي ك-ه دهان-ه بازش-دگي فض-اي زيرزمي-ني زي-اد باش-د ، ب-ه ك-ارگيري از

روش حف-اري بخش-ي در ايج-اد فض-اي زيرزمي-ني الزم و ض-روري اس-ت. در اين

از تون-ل ه-اي مختل-ف س-طح مقط-ع ت-والي حف-اري قس-مت و ت-رتيب زمين-ه،

اهميت زی-ادی برخ-وردار اس-ت. روش ه-اي مختل-ف حف-اري س-طح مقط-ع ه-اي

بزرگ را به گروه هاي زير مي توان تقسيم كرد :

( (Side wall Driftبازكردن از ديواره ها

TOP- Down, Heading – Bench – invertروش ب-ازكردن از ت-راز فوق-اني

))

NATMحفاری بخشی در  

19

( بازكردن از ديواره هاSide wall Drift)

در اين روش حف-اري از قس-مت دي-واره آغ-از مي ش-ود و ي-ا ب-ه اص-طالح ب-ازكردن

م-قط-ع حف-اري -از د-ي-واره ه-ا -ش-روع م-ي ش-ود. اين -روش خ-ود ب-ه دو- ن-وع- "روش

بازكردن منفرد" و "روش بازكردن دوگانه" تقسيم مي شود.

( روش بازكردن منفردSingle side wall drift)

ت-والي حف-اري و م-يزان تق-دم و ت-أخر پيش-روي در قس-مت ه-اي 1در ش-كل ،

مختل-ف س-طح مقط-ع تون-ل خ-ط ج-وبيلي م-تروي ش-هر لن-دن ب-ه خ-وبي نش-ان داده

ش-ده اس-ت. در- اين روش مط-ابق ش-كل، ح-ف-اري ا-ز مج-اورت -يكي از دي-واره ه-ا

آغ-از ش-ده- و ا-ز ب-ا-ال ب-ه پ-اي-ين ت-ا- ك-ف- تون-ل -ادا-م-ه مي- ياب-د.- در اين -قس-مت دي-واره

م-و-قت مي-اني ن-ي-ز ب-ا ش-اتكري-ت و -وس-ا-يل نگه-داري -مناس-ب پ-وش-انده مي- ش-ود. ب-ا

حف-ا-ري قس-مت ا-ول، ق-س-مت -دوم س-ط-ح مقط-ع تون-ل ب-ا تع-ر-يض قس-م-ت حف-ا-ري

ش-ده د-ر قسمت- اول -از مح-ل ديواره- موقت، حفاري- مي -شود

20

21

روش بازكردن دوگانهTwin side wall drift))

ب-ا س-طح مقط-ع كوچك-تر در دو ط-رف مقط-ع تون-ل ابت-دا دو اين روش در

اص-لي، ب-ه ص-ورت همزم-ان و ي-ا ب-ا ت-أخير حف-اري مي ش-ود . س-پس حف-اري

قس-مت ه-اي بع-دي ب-ا ت-والي مش-خص مانن-د ح-الت نش-ان داده ش-ده در ش-كل

، انجام مي شود.2

مط-ابق ش-كل ب-ا ب-اقي گ-ذاردن قس-مت مي-اني تون-ل، پاي-ه اي ط-بيعي ب-راي

كن-ترل فش-ار س-قف ايج-اد مي ش-ود ك-ه ب-ا اعم-ال تحكيم-ات الزم در قس-مت

دي-وار ه ه-ا اين پاي-ه ن-يز در مراح-ل بع-دي برداش-ته مي ش-ود و نگه-داري س-قف

ب-ه س-رعت تكمي-ل مي ش-ود . الزم ب-ه ذك-ر اس-ت ك-ه در م-واقعي ك-ه دي-واره

پاي-ه ب-اقي گذاش-ته ش-ده سس-ت باش-د، اعم-ال پوش-ش ش-اتكريت روي اين

ديواره هاي موقت نيز الزامي است.

22

23

البت-ه هرك-دام از بخش ه-اي كن-اري و ي-ا س-تون مرك-زي ن-يز مي توانن-د ب-ا ت-رتيب(، ك-ه ين ام-ر ب-ه ارتف-اع مقط-ع حف-اري و 3ه-اي مختلفي حف-ر ش-وند )ش-كل

ب-ودن زمين ن-يز تجه-يزات و ماش-ين آالت نص-ب نگه-داري و م-يزان سس-ت بستگي دارد.

24

25

26

نوع ديگ-ري از حف-اري ب-ازكردن از دي-واره ه-ا(Side wall drift وج-ود دارد )

ك-ه بيش-تر ب-راي تون-ل ه-اي دو قل-وي م-ترو و ي-ا تون-ل ه-اي راه ك-ه احتي-اج ب-ه

فض-اي اط-راف در ض-خيم و ش-ده تق-ويت نگه-داري ه-اي س-تون اج-راي

زيرزمي-ني دارن-د اس-تفاده مي ش-ود. در اين روش حف-اري گ-الري ه-اي ج-انبي

از ت-رازي پ-ايين ت-ر از ت-راز فوق-اني تون-ل نه-ايي آغ-از م يش-ود و بالفاص-له پس

، 5 و 4از حف-اري پاي-ه ه-اي نگه-داري بتن ري-زي و اج-را مي ش-ود . در ش-كل

دو نمونه از تونل هاي حفاري شده با اين روش ها نشان داده شده است

27

28

29

روش ب-ازكردن از ت-راز فوق-اني(TOP- Down , Heading – Bench –

invert )

در اين روش م-يزان دهان-ه بازش-دگي نس-بت ب-ه روش قبلي كم-تر اس-ت و در نتيج-ه

ني-ازي ب-ه ب-اقي گ-ذاردن پاي-ه در قس-مت ، مي-اني حف-اري نیس-ت. در پ-روژه حف-اري

اس-تفاده ش-ده اس-ت . Ambelokipiم-تروي ش-هر آتن از اين روش در ايس-تگاه

(6)شكل

م-تر ب-وده اس-ت. نگه-داري انج-ام ش-ده در اين 12م-تر ب-ا ارتف-اع 16/5عرض حف-اري

م-تر 4 و 3 س-انتيمتر و بولته-اي ب-ا ط-ول 20ايس-تگاه، اج-راي ش-اتكريت ب-ا ض-خامت

متر بوده است1* 1/5و با فاصله داري

30

31

32

روش از استفاده : NATM مزایای

1انعطاف پذیر در ارائه الگوهای مختلف حفاری وژئومتری تونل -

2نیاز به ابزاراالت با هزینه کم -

3انعطاف پذیر در نصب ساپورتهای اضافه مثل میل مهار -

4راحتی نصب ابزاراالت پشتیبان وزهکش -

5انعطاف پذیر در مونیتورینگ استرسها وتغییر شکل تونل -

6برقراری ارتباط بهتر بین زمین ووسایل پشتیبان -

7راحتی انجام شاتکریت -

8درخیلی ازشرایط زمین شناسی قابل انجام است -

33

از جمل-ه توص-يه ه-اي روشNATM در مواج-ه ب-ا ش-رايط نامس-اعد زمين ب-ه

شرح زير است:

كاهش طول سيكل حفاري

اجراي حفاري بخشي در تونل

تغيير در توالي بخشها و اولويت قسمت هاي مختلف در حفاري بخشي

ب-روز از متق-ارن مقط-ع و س-طح پيوس-ته ص-ورت ب-ه حف-اري عم-ل انج-ام

ن-اهمگني در س-ختي نگه-داري اولي-ه )پوش-ش ش-اتكريت اولي-ه ( و در پي آن

تغي-ير در ش-رايط بارگ-ذاري، مي كاه-د و توزي-ع تنش مناس-ب و يكنواخ-تي را

در پوشش و نيز در توده فراهم مي آورد.

34

◄: گيري نتيجه به ك-ارگيري گس-ترده روش تون-ل زنيNATM ب-ه ص-ورت م-وفقيت آم-يز در

پ-روژه- ه-اي م-ترو -و عموم-ا- در م-ن-اطق ش-هري م-ي توان-د- پتان-س-يل اس-تفاده از اين

روش- تون-ل زن-ي را د-ر اي-ر-ان -ن-يز ف-راهم- آور-د. -ب-ه -ه-ر- ح-ا-ل ر-وش ه-ا ي -عملي و

-در ز-م-ي-ن-ه -ح-ف-اري- -ب-ا -بر-ر-س-ي NATM - -تك-ن-ي-ك- -ه-اي -ا-ج-ر-اي -روش ت-و-ن-ل زني

موارد عملي اجرا شده در دنيا قابل دريافت است.

هدف اص--ليNATM ايج--اد ي--ک ق--وس نيم--ه ص--لب خ--ارجي بالفاص--له پس از

ح-ف-اري- ب-ا وس-ا-يل نگه-داري -از -قبي-ل ش-اتک-ريت، س-نگ پ-يچ، -می-ل مه-ار و غ-يره -مي

با-ش-د.- -اين- ام-ر م-وجب- تنظيم- تنش- در- مح-د-ود-ه- اط-ر-اف- تون-ل گ-ر-دي-د-ه- -از- سس-ت

ش--د-گي -مخ--رب- ج-لوگ--يري -ب--ه عم--ل مي- آورد و ا-ين ه-م--ان چ--ي-زي -اس--ت ک--ه-

NATMز-ني -م-حافظ-ه -ک-ارا-ن-ه- ت-م-يز- -مي د-ه-د. -زي-را -اص-وال -را از -روش ه-ا-ي -تون-ل-�

،- ب-ار- س-نگ- -م-ي ب-ا-ي-س-ت ت-مام-ا- بو-س-يل-ه- تجه-يزات- زنی- د-ر- ش-ي-وه -ه-اي- -س-نتي- -تون-ل-

نگه-داري تحم-ل ش-ود ک-ه- اي-ن ک-ا-ر ن-يز م-س-تلز-م ص-رف- هزين-ه- ه-اي زي-اد -مي با-ش-د.

35

روش NATM بيش-تر در نتيج-ه تجرب-ه عملي بوج-ود آم-ده و مانن-د ديگ-ر خ-وش تغي-ير و ه-ايي ک-ه در ح-ال تکمي-ل و تک-وين مي باش-ند، دس-ت روش

تح-والت و مش-کالت متع-ددي گردي-ده ت-ا ب-ه ش-کل کن-وني در آم-ده اس-ت. اين روش از انعط-اف پ-ذيري قاب-ل ت-وجهي در ش-رايط مواجه-ه ب-ا وض-عيت ه-اي

متفاوت توده سنگي برخوردار است. بط-ور کلي ض-روري مي باش-د ک-ه مطالع-ات و بررس-ي دقيقي ب-ه منظ-ور

رايط زمين س-اختاري ب-ويژه در زمين ه-اي نامناس-ب انج-ام گرفت-ه، ش-بررس-ي بين هزينه هاي مطالعات و اجراي عمليات رابطه اي منطقي ايجاد گردد.

تهي-ه م-واد و مص-الح م-ورد ني-ازNATM و طريق-ه ريختن بتن در فض-اها، ح-تي زنیدر ط-رح ه-اي کوچ-ک تون-ل ني-از ب-ه س-اماندهي مناس-ب و NATM ب-ا

کارآمد دارد مهاره--ا ب--ه ط--ور سيس--تماتيک در س--نگ ه--اي می--ل اهميت نص--ب ش--عاعي

سس-ت، ب-ه منظ-ور ت-امين توزي-ع مناس-ب تنش ه-اي بوج-ود آم-ده در ق-وس ه-اي داي-ره اي ش-کل س-نگي، ف-وق الع-اده مناس-ب تش-خيص داده ش-ده اس-ت.

ني-از ب-ه آم-وزش ه-اي تئوري-ک و عملي همزم-ان در NATMم-وفقيت در روش مح-ل عملي-ات دارد زي-را تنه-ا در ارتب-اط ب-ودن نزدي-ک و دقي-ق مهندس-ان ب-ا مس-ائل و مش-کالت در مح-ل ک-ار مي توان-د آنه-ا را ب-ه اعم-ال راهنم-ايي ه-اي

خاص و دقيق قادر سازد. يک بخش مهم و ج--دايي ناپ--ذير در اين روش مش--اهده رفت--ار تنش ک--رنش

سنگ با فنون اندازه گيري مي باشد.

36

37

38

منابع فهرست

1 )Kolymbas D. , Tunneling and tunnel mechanics2( M. Karakuş & R.J. Fowell , An insight into the New Austrian Tunneling Method )NATM(3( Walter W., Berndt Pierau, Claus Erichsen, New Austrian Tunneling Method, Germany

اجل لوئیان ر. ،دادخواه ر.،حسین میرزایی ز.، زمین شناسی مهندسی وکاربرد ( 4، انتشارات علوی1390آن در تونلها،

، انتشارات دانشگاه بوعلی 1388قبادی م. ح.، مبانی زمین شناسی مهندسی، ( 5سینا همدان

اطالعات بدست آمده از سایتهای اینترنتی ( 6