Nasza Konstytucja

okładka: czerwona + wykrojnik orzeł

do ustalenia: położenie i wielkość wykrojnika

okładka: czerwona + wykrojnik orzeł

do ustalenia: położenie i wielkość wykrojnika

NASZAKONSTY

TUCJA A l b u m p l a ka t ó w - p ra c a w s p ó l n a .

© Copyright by Wydawnictwo WIT

ul. Newelska 6, 01-447 Warszawatel. +48 22 348 65 [email protected]

Opracowanie graficzne

Adamczyk EmiliaBeda MikołajJędrosz MałgorzataKharkievich YuliyaKocuba PaulaKwapisz AgnieszkaMajewska MagdalenaOlesiuk PaulinaZwierzyk Renata

Druk

Drukarnia WIT

Entiae explabo. Is de qui velloris mo es nempe repu-damet quissum quostrum imolla cum fugias aperfer erepudit, quo escimin pore rem quiassimus aut dolo imporitem fugia comnis consequis nim et ulpa vent molessita conserum dist, ad mil et alit, cusapit alitem ad magnam ipsunt.

Ta autest ped quoditem apit ellique commolum so-lorep errupicidunt labo. Ut re ped ut quiaecab ipit plibustis volendionet accus sapid quodi rae. Nequo qui dolorib usantiis et dolecupta quatiur ate volupti unt hariae pa cum faceperum, invelic idest, utet velli-gnatqui officto tassequi sit vit quam nulluptae vitatio nsequam harion pelessi tem. Itasperum aut et ut quia doloribus maio im quame debis rem velit ilit, soleseq uaturis repudion enis rem faccum voluptatus.

Sequi del molendis entur sendendanda dendipita vo-luptus aut voloresto et ut quam faces dolest aspelle stiosseque nonsecab iur alitae nim dunt ut evelite lauta parumet rem qui coreritia qui doluptam repelig enimolumqui quiasitat molorrorunt ipsapidit, siten-dit et dolenih itaestrum quistotat voloreped quas sint ex expel ipsa quam rem idelles dolorerro intotatem quas andam voluptat quuntur eprerest, quaturepre ipsandi genimet renti quidel essed et ideseque dolo odites quaspercient moditis quae. Unt qui consequo blaut eosto con cus, inulparum quaspiendit andust molenis sitatur aut opti con et aut ut voluptur assum eaquo con eiunt que vollo es atium fuga. Itatur sunt fuga. Itatios elit erumquunt officimpero il expe pe-remodit, sit ut volorro cus, nonet labo. Bit quo qui seroritibus prent, ipsaest ibuscia esto dis etureiunda et, unt, qui dolorum aut aut aliquis sanihicid ea sunt omnime quae vent adipit doluptas inullum fugitat.

WSTĘP

3

Entiae explabo. Is de qui velloris mo es nempe repu-damet quissum quostrum imolla cum fugias aperfer erepudit, quo escimin pore rem quiassimus aut dolo imporitem fugia comnis consequis nim et ulpa vent molessita conserum dist, ad mil et alit, cusapit alitem ad magnam ipsunt.

Ta autest ped quoditem apit ellique commolum so-lorep errupicidunt labo. Ut re ped ut quiaecab ipit plibustis volendionet accus sapid quodi rae. Nequo qui dolorib usantiis et dolecupta quatiur ate volupti unt hariae pa cum faceperum, invelic idest, utet velli-gnatqui officto tassequi sit vit quam nulluptae vitatio nsequam harion pelessi tem. Itasperum aut et ut quia doloribus maio im quame debis rem velit ilit, soleseq uaturis repudion enis rem faccum voluptatus.

Sequi del molendis entur sendendanda dendipita vo-luptus aut voloresto et ut quam faces dolest aspelle stiosseque nonsecab iur alitae nim dunt ut evelite lauta parumet rem qui coreritia qui doluptam repelig enimolumqui quiasitat molorrorunt ipsapidit, siten-dit et dolenih itaestrum quistotat voloreped quas sint ex expel ipsa quam rem idelles dolorerro intotatem.

Quas andam voluptat quuntur eprerest, quaturepre ipsandi genimet renti quidel essed et ideseque dolo odites quaspercient moditis quae. Unt qui consequo blaut eosto con cus, inulparum quaspiendit andust molenis sitatur aut opti con et aut ut voluptur assum eaquo con eiunt que vollo es atium fuga. Itatur sunt fuga. Itatios elit erumquunt officimpero il expe pe-remodit, sit ut volorro cus, nonet labo. Bit quo qui seroritibus prent, ipsaest ibuscia esto dis etureiunda et, unt, qui dolorum aut aut aliquis sanihicid ea sunt omnime quae vent adipit doluptas.

KONSTYTUCJARZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJTekst uchwalony w dniu 2 kwietnia 1997 r. przez Zgromadzenie Narodowe.

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demo-kratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi kra-jami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatel-skie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywa-my, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obo-wiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospo-litej Polskiej. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecz-nej. Art. 3. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Art. 4. Władza zwierzchnia w Rzeczypospo-litej Polskiej należy do Narodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Art. 5. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Art. 6. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamo-ści narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszka-łym za granicą w zachowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym. Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Art. 8. Konstytucja jest najwyższym pra-wem Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja sta-nowi inaczej. Art. 9. Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Art. 10. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wy-konawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Art. 11. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrze-szają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokra-tycznymi na kształtowanie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. Art. 12. Rzecz-pospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościo-wą, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utaj-nienie struktur lub członkostwa. Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środ-ków społecznego przekazu. Art. 15. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodar-cze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa. Art. 16. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy pu-blicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Art. 17. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad na-leżytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wy-konywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Art. 18. Małżeń-stwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 19. Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych. Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy part-nerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 21. Rzeczpo-spolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 23. Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie naru-sza postanowień art. 21 i art. 22. Art. 24. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.Art. 25. Kościoły i inne związki wyzna-niowe są równouprawnione. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyraża-nia w życiu publicznym. Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Stosunki między Rzecząpo-spolitą Polską a Kościołem katolickim określają umowa międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską

myNaród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej,zarównowierzący w Bogajak i nie podzielającytej wiary

plakat: wyciągnięty na spady

do ustalenia: dopasowanie do a4

MY, NARÓD POLSKI – WSZYSCY OBYWATELE RZECZYPOSPOLITEJ

zarówno wierzący

w Bogajak i nie podzielający

tej wiary

W PRAWACH I W POWINNOŚCIACH

POLSKIRÓWNI

WOBEC DOBRA WSPÓLNEGO

Bez nazwy-1 1 2016-06-04 13:01:26

Projekt: Renata Zwierzyk

7

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demo-kratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi kra-jami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatel-skie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywa-my, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obo-wiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospo-litej Polskiej. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecz-nej. Art. 3. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Art. 4. Władza zwierzchnia w Rzeczypospo-litej Polskiej należy do Narodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Art. 5. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Art. 6. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamo-ści narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszka-łym za granicą w zachowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym. Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Art. 8. Konstytucja jest najwyższym pra-wem Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja sta-nowi inaczej. Art. 9. Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Art. 10. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wy-konawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Art. 11. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrze-szają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokra-tycznymi na kształtowanie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. Art. 12. Rzecz-pospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościo-wą, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utaj-nienie struktur lub członkostwa. Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środ-ków społecznego przekazu. Art. 15. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodar-cze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa. Art. 16. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy pu-blicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Art. 17. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad na-leżytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wy-konywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Art. 18. Małżeń-stwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 19. Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych. Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy part-nerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 21. Rzeczpo-spolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 23. Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie naru-sza postanowień art. 21 i art. 22. Art. 24. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.Art. 25. Kościoły i inne związki wyzna-niowe są równouprawnione. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyraża-nia w życiu publicznym. Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Stosunki między Rzecząpo-spolitą Polską a Kościołem katolickim określają umowa międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską

... zobowiązani, by przekzać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku

plakat: wyciągnięty na spady

do ustalenia: dopasowanie do a4

Projekt: Paulina Olesiuk 9

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demo-kratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi kra-jami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatel-skie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywa-my, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obo-wiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospo-litej Polskiej. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecz-nej. Art. 3. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Art. 4. Władza zwierzchnia w Rzeczypospo-litej Polskiej należy do Narodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Art. 5. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Art. 6. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamo-ści narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszka-łym za granicą w zachowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym. Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Art. 8. Konstytucja jest najwyższym pra-wem Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja sta-nowi inaczej. Art. 9. Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Art. 10. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wy-konawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Art. 11. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrze-szają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokra-tycznymi na kształtowanie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. Art. 12. Rzecz-pospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościo-wą, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utaj-nienie struktur lub członkostwa. Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środ-ków społecznego przekazu. Art. 15. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodar-cze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa. Art. 16. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy pu-blicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Art. 17. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad na-leżytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wy-konywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Art. 18. Małżeń-stwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 19. Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych. Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy part-nerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 21. Rzeczpo-spolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 23. Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie naru-sza postanowień art. 21 i art. 22. Art. 24. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.Art. 25. Kościoły i inne związki wyzna-niowe są równouprawnione. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyraża-nia w życiu publicznym. Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Stosunki między Rzecząpo-spolitą Polską a Kościołem katolickim określają umowa międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską

Art. 3. RZECZPOSPOLITA POLSKA JEST PAŃSTWEM JEDNOLITYM.

RZECZPO-SPOLITA POLSKA

JEST PAN-STWEM

JEDNOLI-TYM.

plakat.indd 1 2016-05-07 11:15:29

plakat: wyciągnięty na spady

do ustalenia: dopasowanie do a4

RZECZPO-SPOLITA POLSKA

JEST PAN-STWEM

JEDNOLI-TYM.

plakat.indd 1 2016-05-07 11:15:29

Proj

ekt:

Mag

dale

na M

ajew

ska

11

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demo-kratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi kra-jami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatel-skie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywa-my, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obo-wiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospo-litej Polskiej. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecz-nej. Art. 3. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Art. 4. Władza zwierzchnia w Rzeczypospo-litej Polskiej należy do Narodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Art. 5. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Art. 6. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamo-ści narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszka-łym za granicą w zachowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym. Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Art. 8. Konstytucja jest najwyższym pra-wem Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja sta-nowi inaczej. Art. 9. Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Art. 10. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wy-konawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Art. 11. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrze-szają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokra-tycznymi na kształtowanie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. Art. 12. Rzecz-pospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościo-wą, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utaj-nienie struktur lub członkostwa. Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środ-ków społecznego przekazu. Art. 15. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodar-cze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa. Art. 16. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy pu-blicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Art. 17. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad na-leżytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wy-konywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Art. 18. Małżeń-stwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 19. Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych. Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy part-nerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 21. Rzeczpo-spolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 23. Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie naru-sza postanowień art. 21 i art. 22. Art. 24. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.Art. 25. Kościoły i inne związki wyzna-niowe są równouprawnione. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyraża-nia w życiu publicznym. Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Stosunki między Rzecząpo-spolitą Polską a Kościołem katolickim określają umowa międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską

Art. 30. przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i prawczłowieka i obywatela.

PRZYRODZONA I NIEZBYWALNA GOD-NOŚĆ CZŁOWIEKA STANOWI

ŹRÓDŁO

WO

LNO

ŚCI

PRAW CZŁOWIEKA

OBYWATELA

plakat.indd 1 2016-06-04 13:51:17

Projekt: Paula Kocuba 13

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demo-kratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi kra-jami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatel-skie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywa-my, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obo-wiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospo-litej Polskiej. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecz-nej. Art. 3. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Art. 4. Władza zwierzchnia w Rzeczypospo-litej Polskiej należy do Narodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Art. 5. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Art. 6. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamo-ści narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszka-łym za granicą w zachowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym. Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Art. 8. Konstytucja jest najwyższym pra-wem Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja sta-nowi inaczej. Art. 9. Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Art. 10. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wy-konawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Art. 11. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrze-szają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokra-tycznymi na kształtowanie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. Art. 12. Rzecz-pospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościo-wą, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utaj-nienie struktur lub członkostwa. Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środ-ków społecznego przekazu. Art. 15. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodar-cze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa. Art. 16. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy pu-blicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Art. 17. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad na-leżytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wy-konywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Art. 18. Małżeń-stwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 19. Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych. Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy part-nerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 21. Rzeczpo-spolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 23. Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie naru-sza postanowień art. 21 i art. 22. Art. 24. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.Art. 25. Kościoły i inne związki wyzna-niowe są równouprawnione. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyraża-nia w życiu publicznym. Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Stosunki między Rzecząpo-spolitą Polską a Kościołem katolickim określają umowa międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską

Art. 32.1. Wszyscy są wobec prawa równi.

plakat: wyciągnięty na spady

do ustalenia: dopasowanie do a4

W s z y s c y s ą w o b e c p r a w a r ó w n i .

WSZYSCY

W s z y s c y s ą w o b e c p r a w a r ó w n i . W s z y s c y s ą w o b e c p r a w a r ó w n i .

W s z y s c y s ą w o b e c p r a w a r ó w n i .

są

wobec prawa

RÓWNI

plakat.indd 1 2016-05-07 13:13:48

Proj

ekt:

Agn

iesz

ka K

wap

isz

15

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demo-kratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym poko-leniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi roda-kami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi krajami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospolitej Polskiej. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Art. 3. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Art. 4. Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Na-rodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Art. 5. Rzeczpospolita Pol-ska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środo-wiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Art. 6. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamości narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszkałym za granicą w za-chowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym. Art. 7. Organy władzy publicznej dzia-łają na podstawie i w granicach prawa. Art. 8. Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej. Art. 9. Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Art. 10. Ustrój Rzeczypospo-litej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypo-spolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Art. 11. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrzeszają na zasadach do-browolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokratycznymi na kształtowa-nie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. Art. 12. Rzeczpospolita Polska zapew-nia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totali-tarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa. Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu. Art. 15. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej. Zasadniczy po-dział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa. Art. 16. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorzą-dową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ra-mach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpo-wiedzialność. Art. 17. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawo-dów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Art. 18. Małżeństwo jako związek kobiety i mężczy-zny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 19. Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwa-lidów wojennych. Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 21. Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopusz-czalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 23. Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie narusza postanowień art. 21 i art. 22. Art. 24. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.Art. 25. Kościoły i inne związki wyznaniowe są równouprawnione. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądo-wych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym. Stosunki między pań-stwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla do-bra człowieka i dobra wspólnego. Stosunki między Rzecząpospolitą Polską a Kościołem katolickim okre-ślają umowa międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską i ustawy. Stosunki między Rzecząpospolitą

...Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

w ł a d z e

r ó w n e

g o

r ó w n i

w s z y s c y

równis ą w o b e c

p r a w awszyscywładzep r z e zt r a k t o w a n i arównego

d o

prawo

m aj ą

wsz

ysc

y równis ą w o b e c p r a w a

wszyscy

w ł a d z ew ł a d z erównego

w ł a d z erównego

równego

prawo

w ł a d z eprawo

prawo

równego

prawo

równego

w ł a d z erównego

równego

prawo

równego

w ł a d z ew ł a d z ewsz

ysc

y

w ł a d z ewsz

ysc

yw

szysc

y

r ó w n e g or ó w n e g or ó w n e g or ó w n e g o

równegor ó w n e g o

równego

równego

równegor ó w n e g o

równego

równegor ó w n e g or ó w n e g or ó w n e g or ó w n e g o

prawor ó w n e g o

prawo

prawo

r ó w n ir ó w n iwszyscyr ó w n iwszyscy

w s z y s c yw s z y s c yw s z y s c y

równi

równi

w ł a d z erówni

w ł a d z ew ł a d z ew ł a d z erówni

w ł a d z ew ł a d z e

s ą w o b e c

równis ą w o b e c wszyscyrówni

wszyscy

s ą w o b e c s ą w o b e c p r z e zs ą w o b e c p r z e zp r z e zs ą w o b e c p r z e z

p r a w a p r a w a

w ł a d z e p r a w a

w ł a d z ew ł a d z ew ł a d z e p r a w a

w ł a d z ew ł a d z ewładze p r a w awładzewładze p r a w awładze

w ł a d z ewładze

w ł a d z e p r a w a

w ł a d z ew ł a d z ewładze

w ł a d z ew ł a d z e

wszyscywszyscyr ó w

n e g o

wszyscyr ó w n e

g o

r ó w n e

g o

r ó w n e

g owszyscyr ó w

n e g o

r ó w n e

g o

t r a k t o w a n i awszyscyt r a k t o w a n i ar ó w

n e g o

t r a k t o w a n i ar ó w

n e g o

wszyscyr ó w n e

g o

r ó w n e

g o

t r a k t o w a n i ar ó w

n e g o

r ó w n e

g o

t r a k t o w a n i ar ó w

n e g o

wszyscyr ó w n e

g o

r ó w n e

g o

t r a k t o w a n i ar ó w

n e g o

r ó w n e

g orównego

wszyscyrównego

t r a k t o w a n i arównego

t r a k t o w a n i awszyscyt r a k t o w a n i arównego

t r a k t o w a n i a

władzer ó w n e

g owładzer ó w n e

g o

r ó w n e

g owładzer ó w n e

g owładzer ó w n e

g o

r ó w n e

g o

t r a k t o w a n i a

władzet r a k t o w a n i a

r ó w n e

g o

t r a k t o w a n i ar ó w

n e g owładzer ó w

n e g o

r ó w n e

g o

t r a k t o w a n i ar ó w

n e g o

r ó w n e

g orównego

władzerównego

równego

władzerównego

r ó w n e

g orównego

r ó w n e

g owładzer ó w n e

g o

r ó w n e

g orównego

r ó w n e

g o

r ó w n e

g orównego

r ó w n e

g owładzer ó w n e

g o

r ó w n e

g orównego

r ó w n e

g o

r ó w n e

g oprawo

władze

prawo

m aj ą

władze

m aj ą

wsz

ysc

y

władzewsz

ysc

y

w ł a d z ew ł a d z ewładze

w ł a d z ew ł a d z erównego

w ł a d z erównego

równego

władzerównego

w ł a d z erównego

równego

prawo

w ł a d z eprawo

prawo

władze

prawo

w ł a d z eprawo

prawo

p r z e z d op r z e z d o

prawo

p r z e z

prawo

d o

prawo

d op r z e z d o

prawo

d o

t r a k t o w a n i a

prawot r a k t o w a n i a

prawot r a k t o w a n i a

równegot r a k t o w a n i a

równegor ó w n e g or ó w n e g ot r a k t o w a n i ar ó w n e g or ó w n e g or ó w n e g or ó w n e g ot r a k t o w a n i ar ó w n e g or ó w n e g o

równegor ó w n e g o

równego

równegot r a k t o w a n i a

równegor ó w n e g o

równego

równego

prawor ó w n e g o

prawo

prawot r a k t o w a n i a

prawor ó w n e g o

prawo

prawo

równegorównegorównegor ó w n irównegor ó w n ir ó w n irównegor ó w n i

równego

równego

równego

równego

równego

równego

równirównegorównir ó w n irównir ó w n irównegor ó w n irównir ó w n ir ó w n irównir ó w n irównegor ó w n irównir ó w n i

r ó w n e g or ó w n e g orównego

r ó w n e g or ó w n e g or ó w n e g or ó w n e g orównego

r ó w n e g or ó w n e g o

równegor ó w n e g o

równego

równego

równego

równegor ó w n e g o

równego

równegot r a k t o w a n i a

równegot r a k t o w a n i a

prawot r a k t o w a n i a

prawo

równego

prawot r a k t o w a n i a

prawor ó w n e g or ó w n e g ot r a k t o w a n i ar ó w n e g or ó w n e g o

równegor ó w n e g or ó w n e g ot r a k t o w a n i ar ó w n e g or ó w n e g o

równid o

równir ó w n irównir ó w n id or ó w n irównir ó w n iprawo

prawo

równiprawo

równirównipra

wo

równir ó w n irównir ó w n iprawo

r ó w n irównir ó w n is ą w o b e c p r a w apra

wos ą w o b e c p r a w as ą w o b e c p r a w apra

wos ą w o b e c p r a w a

równis ą w o b e c p r a w a

równiprawo

równis ą w o b e c p r a w a

równirównis ą w o b e c p r a w a

równiprawo

równis ą w o b e c p r a w a

równi

wszyscypra

wowszyscy

równirównegorównipra

wo

równirównegorówni

równid o

równiprawo

równid o

równi

m a j ąwszyscym a j ąwszyscywszyscym a j ąwszyscy

wsz

ysc

yw s z y s c yw

szysc

yw s z y s c yw

szysc

y

równiwsz

ysc

y

równis ą w o b e c p r a w awsz

ysc

y

s ą w o b e c p r a w a

wszyscy

wsz

ysc

ywszyscy

równirówni

w s z y s c yrówniw s z y s c y r ó w n i

równir ó w n ir ó w n i

równir ó w n i

s ą w o b e c p r a w a

s ą w o b e c p r a w arówni

s ą w o b e c p r a w arównirówni

s ą w o b e c p r a w arówni

wszyscy

wszyscy

wszyscy

Bez nazwy-1 1 2016-05-01 16:25:13

Proj

ekt:

Em

ilia

Ada

mcz

yk

17

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demo-kratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi kra-jami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatel-skie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywa-my, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obo-wiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospo-litej Polskiej. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecz-nej. Art. 3. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Art. 4. Władza zwierzchnia w Rzeczypospo-litej Polskiej należy do Narodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Art. 5. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Art. 6. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamo-ści narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszka-łym za granicą w zachowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym. Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Art. 8. Konstytucja jest najwyższym pra-wem Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja sta-nowi inaczej. Art. 9. Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Art. 10. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wy-konawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Art. 11. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrze-szają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokra-tycznymi na kształtowanie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. Art. 12. Rzecz-pospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościo-wą, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utaj-nienie struktur lub członkostwa. Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środ-ków społecznego przekazu. Art. 15. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodar-cze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa. Art. 16. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy pu-blicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Art. 17. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad na-leżytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wy-konywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Art. 18. Małżeń-stwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 19. Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych. Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy part-nerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 21. Rzeczpo-spolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 23. Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie naru-sza postanowień art. 21 i art. 22. Art. 24. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.Art. 25. Kościoły i inne związki wyzna-niowe są równouprawnione. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyraża-nia w życiu publicznym. Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Stosunki między Rzecząpo-spolitą Polską a Kościołem katolickim określają umowa międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską

Art. 31.4. Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych.

obowiązanyjest

wolnościi prawa

szanować

INNYCH

Każdy

vaaaaa.indd 1 2016-05-21 11:31:42

plakat: wyciągnięty na spady

do ustalenia: dopasowanie do a4

obowiązanyjest

wolnościi prawa

szanować

INNYCH

Każdy

vaaaaa.indd 1 2016-05-21 11:31:42

Projekt: Yuliya Kharkevich 19

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demo-kratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi kra-jami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatel-skie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywa-my, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obo-wiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospo-litej Polskiej. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecz-nej. Art. 3. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Art. 4. Władza zwierzchnia w Rzeczypospo-litej Polskiej należy do Narodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Art. 5. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Art. 6. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamo-ści narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszka-łym za granicą w zachowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym. Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Art. 8. Konstytucja jest najwyższym pra-wem Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja sta-nowi inaczej. Art. 9. Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Art. 10. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wy-konawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Art. 11. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrze-szają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokra-tycznymi na kształtowanie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. Art. 12. Rzecz-pospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościo-wą, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utaj-nienie struktur lub członkostwa. Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środ-ków społecznego przekazu. Art. 15. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodar-cze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa. Art. 16. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy pu-blicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Art. 17. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad na-leżytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wy-konywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Art. 18. Małżeń-stwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 19. Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych. Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy part-nerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 21. Rzeczpo-spolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 23. Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie naru-sza postanowień art. 21 i art. 22. Art. 24. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.Art. 25. Kościoły i inne związki wyzna-niowe są równouprawnione. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyraża-nia w życiu publicznym. Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Stosunki między Rzecząpo-spolitą Polską a Kościołem katolickim określają umowa międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską

Kobieta i mężczyzna w Rzeczypospolitej Polskiej mają równe prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym.Art. 33.1.

kobietamężczyzna

mają RÓWNE prawa

w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym.

i

Plakat.indd 1 2016-05-07 12:34:35

Projekt: Małgorzata Jędrosz

21

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demo-kratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi kra-jami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatel-skie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywa-my, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obo-wiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospo-litej Polskiej. Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecz-nej. Art. 3. Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym. Art. 4. Władza zwierzchnia w Rzeczypospo-litej Polskiej należy do Narodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Art. 5. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Art. 6. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamo-ści narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszka-łym za granicą w zachowaniu ich związków z narodowym dziedzictwem kulturalnym. Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Art. 8. Konstytucja jest najwyższym pra-wem Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja sta-nowi inaczej. Art. 9. Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego. Art. 10. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wy-konawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Art. 11. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne zrze-szają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami demokra-tycznymi na kształtowanie polityki państwa. Finansowanie partii politycznych jest jawne. Art. 12. Rzecz-pospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Art. 13. Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościo-wą, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utaj-nienie struktur lub członkostwa. Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środ-ków społecznego przekazu. Art. 15. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej. Zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględniający więzi społeczne, gospodar-cze lub kulturowe i zapewniający jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych określa ustawa. Art. 16. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy pu-blicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Art. 17. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad na-leżytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wy-konywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Art. 18. Małżeń-stwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 19. Rzeczpospolita Polska specjalną opieką otacza weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych. Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy part-nerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 21. Rzeczpo-spolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 23. Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie naru-sza postanowień art. 21 i art. 22. Art. 24. Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.Art. 25. Kościoły i inne związki wyzna-niowe są równouprawnione. Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyraża-nia w życiu publicznym. Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Stosunki między Rzecząpo-spolitą Polską a Kościołem katolickim określają umowa międzynarodowa zawarta ze Stolicą Apostolską

Art. 73.

Każdemu zapewnia się wolność twórczości artystycznej, badań naukowych oraz ogłaszania ich wyników, wolność nauczania, a także wolność korzystania z dóbr kultury.

plakat: wyciągnięty na spady

do ustalenia: dopasowanie do a4

Projekt: Mikołaj Beda 23

S p i s t r e ś c i

3 W s t ę p

7 M y , N a r ó d P o l s k i / Renata Zwierzyk /

9 Z o b o w i ą z a n i / Paulina Olesiuk /

11 P a ń s t w o J e d n o l i t e / Magdalena Majewska /

13 G o d n o ś ć / Paula Kocuba/

15 R ó w n i / Agnieszka Kwapisz /

17 W s z y s c y m a j ą p r a w o / Emilia Adamczyk /

19 S z a c u n e k / Yuliya Kharkievich /

21 K o b i e t a i m ę ż c z y z n a / Małgorzata Jędrosz /

23 W o l n o ś ć / Mikołaj Beda /

okładka: czerwona

okładka: czerwona