BÁO CÁO THAM LUẬN KẾT QUẢ VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SẢN XUẤT MÍA VÙNG NGUYÊN LIỆU MÍA ĐƯỜNG LAM SƠN – THANH HÓA
BÁO CÁO THAM LUẬN KẾT QUẢ VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU
QUẢ SẢN XUẤT MÍA VÙNG NGUYÊN LIỆU MÍA
ĐƯỜNG LAM SƠN – THANH HÓA
TT Vụ mía Diện tích
(ha)
NSBQ
(tấn/ha)
SL mía
(tấn)
SL đường
(tấn)
1 2010 - 2011 12.626 60 756.695 91.481
2 2011 - 2012 15.231 57 862.222 82.186
3 2012 - 2013 17.315 60 1.036.870 104.716
4 2013 - 2014 16.542 61 1.005.903 109.883
5 2014 - 2015 12.500 68 850.000 95.000
PHẦN 1; DIỆN TÍCH, NĂNG SUẤT VÀ SẢN LƯỢNG MÍA 5 VỤ GẦN ĐÂY
ĐÁNH GIÁ, PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH SẢN XUẤT
MÍA ĐƯỜNG TRONG NHỮNG NĂM QUA
DIỆN TÍCH TRỒNG MÍA KHỒNG ỔN ĐỊNH, BẤP BÊNH
12.626 (ha)
15.231 (ha)
17.315 (ha)
16.542 (ha)
12.500 (ha)
10.000
11.000
12.000
13.000
14.000
15.000
16.000
17.000
Vụ mía2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013 2013 - 2014 2014 - 2015
Diện tích (ha)
756.695
862.222
1.036.870 1.005.903
850.000
5.000
205.000
405.000
605.000
805.000
1.005.000
1.205.000
Sản lượng (tấn)
2010 -
2011
2011 -
2012
2012 -
2013
2013 -
2014
2014 -
2015
Vụ mía
SẢN LƯỢNG MÍA 5 NĂM GẦN ĐÂY
6057
60 61
68
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
70
Năng suất (tấn/ha)
2010 -
2011
2011 -
2012
2012 -
2013
2013 -
2014
2014 -
2015
Vụ mía
NĂNG SUẤT MÍA CÒN THẤP VÀ TĂNG GIẢM THẤT THƯỜNG
Về mặt tổ chức sản xuất:
- Đất trồng mía chủ yếu là
đất đồi (chiếm 80%).
+ Năng suất mía
vùng đất đồi đạt 50 – 55
tấn/ha, một số diện tích đồi
cao, độ dốc lớn năng suất
chỉ đạt 40 – 45 tấn/ha.
+ Diện tích đất bãi
và đất thấp năng suất đạt
80 – 100 tấn/ha chỉ chiếm
20% tổng diện tích.
Đất đồi (80%)Đất đồi
Đất bãi
Đất thấp
Đất bãi
(12%)
Đất thấp
(8%)
NGUYÊN NHÂN LÀ DO
- Diện tích trồng mía:
+ Manh mún, nhỏ lẻ, phân tán.
+ Quy mô đất trồng mía của hộ nông dân
quá ít (BQ 0,56 ha/hộ).
NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)
Về điều kiện kỹ thuật
* Giống mía:
+ Chưa chuẩn bị được ruộng giống riêng
để lấy giống non từ 6 – 7 tháng tuổi để trồng.
+ Giống trồng mới trong vùng vẫn chủ
yếu tận dụng ngọn 1 mía nguyên liệu.
Chất lượng giống trồng không đảm bảo,
giống bị lẫn nhiều.
NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)
* Nước tưới cho mía:
+ Đất trồng mía chủ yếu là đất đồi nước
tưới cho mía chủ yếu là nước trời.
+ Hệ thống thủy lợi không được nhà
nước quan tâm đầu tư.
Diện tích mía vùng đất đồi chủ động được
nước tưới không quá 1%.
NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)
* Phân bón cho mía:
+ Chủ yếu sử dụng phân vô cơ bón cho
mía.
+ Rất ít bón các loại phân hữu cơ, phân
vi sinh để cải tạo đất.
+ Cách thức bón của các hộ trồng mía
không đúng kỹ thuật gây lãng phí và hiệu quả
sử dụng phân bón thấp.
NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)
* Cơ giới hóa trong sản xuất mía:
+ Trong vùng mới cơ giới 80% khâu làm
đất, các khâu khác vẫn chủ yếu là thủ công.
+ Do diện tích trồng mía manh mún, nhỏ
lẻ, phân tán, quy mô đất đai hộ gia đình quá
nhỏ bé nên rất khó khăn cho việc đưa cơ giới
hóa đồng bộ vào sản xuất.
NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)
* Áp dụng kỹ thuật của nông dân:
+ Phần lớn nông dân trồng mía chưa áp
dụng đầy đủ kỹ thuật vào sản xuất.
+ Vẫn làm theo cách truyền thống, đầu tư
lớn, lãng phí, song hiệu quả không cao.
NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)
Về chính sách của Nhà nước và của tỉnh
- Quy hoạch không ổn định, tùy tiện. Diện tích trồng mía
trong vùng đang dần bị thu hẹp (Giảm gần 4.000 ha) do
UBND tỉnh quy hoạch các dự án khác lên vùng nguyên liệu:
+ Dự án khu công nghiệp đô thị Lam Sơn – Sao vàng
1.800 ha.
+ Quy hoạch diện tích mía sang trồng cỏ chăn nuôi bò
sữa NT Thống Nhất 1.700 ha.
+ Quy hoạch vùng nguyên liệu nhà máy sắn xã Phúc
Thịnh – huyện Ngọc Lặc (Ngay cạnh Công ty) 1.000 ha.
NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)
- Thời hạn giao đất, cho thuê, thầu đất
của các địa phương đối với dân ngắn, do đó
người trồng mía không chú trọng đầu tư lâu
dài cho sản xuất mía.
NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)
- Tình trạng đường nhập lậu hàng năm ngày
một tăng:
Làm lũng loạn thị trường đường trong
nước (không ổn định).
Làm giảm giá đường trong nước, ảnh
hưởng đến giá mua mía cho bà con nông
dân.
NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)
- Nhà nước giao các chính sách khuyến
nông cho tỉnh quản lý:
Tỉnh chỉ chú trọng, quan tâm đến các loại
cây trồng khác.
Cây mía không được hưởng chính sách
gì về khuyến nông.
NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)
Phần 2
CÁC GIẢI PHÁP
Về xây dựng mối quan hệ với nông dân:
- Công ty đã có chính sách gắn bó hợp tác với
người trồng mía suốt hơn 20 năm qua:
+ Hình thành mối liên kết chặt chẽ với nông dân.
+ Hợp đồng đầu tư ứng trước vật tư, tiền vốn và
bao tiêu sản phẩm thông qua hợp đồng ổn định 3 – 5
năm để người trồng mía yên tâm sản xuất.
CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN
- Hình thành mối liên kết bền vững lâu dài với nông
dân, thành lập HHMĐ Lam Sơn giải quyết hài hòa
mối quan hệ lợi ích giữa Công ty và người trồng
mía.
- Xây dựng quỹ phòng chống rủi ro (trợ bảo hiểm)
cho người trồng mía.
CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN (Tiếp theo)
* Về tưới nước cho mía:
Từ năm 2005 Công ty đã đầu tư dự án tưới
nước nhỏ giọt cho mía với nhiều chính sách:
- Đầu tư không tính lãi bình quân 70 triệu
đồng/ha.
- Hỗ trợ không hoàn lại 20 triệu đồng/ha.
- Mua mía giá tăng 20.000 đồng/tấn vụ mía tơ.
CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN (Tiếp theo)
- Tổng tiền đã hỗ trợ cho người trồng mía tham gia
Dự án tưới nước trên 15 tỷ đồng.
- Tuy đầu tư, hỗ trợ rất tốn kém nhưng chưa phát
huy hết tác dụng và chưa mở rộng được diện tích.
Nguyên nhân là do đất đai manh mún, nhỏ lẻ;
nông dân không chịu hợp tác và ứng dụng công
nghệ mới.
CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN (Tiếp theo)
* Về giống mía:
- Trong hơn 20 năm đã du nhập hơn 30 loại
giống mía mới:
Có năng suất, chất lượng cao chống chịu sâu
bệnh hại để khảo nghiệm và nhân rộng cung cấp
hàng vạn tấn giống mía mới cho nông dân.
Nhưng do tình trạng sản xuất nhỏ lẻ lạc hậu
nên cũng bị lẫn tạp và năng suất chưa đạt như
mong muốn.
CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN (Tiếp theo)
* Thành lập các Công ty tại địa phương và TT
nghiên cứu NN CNC:
- Thành lập Công ty CP nông nghiệp dịch vụ
thương mại Vân Sơn gắn với xây dựng cánh đồng tập
trung quy mô lớn và xây dựng nông thôn mới.
- Thành lập và đưa vào hoạt động Trung tâm
nghiên cứu nông nghiệp công nghệ cao để chuyển
giao công nghệ, kỹ thuật, cung cấp giống mía chất
lượng cao, sạch sâu bệnh cho vùng nguyên liệu.
CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN (Tiếp theo)
CÁC GIẢI PHÁP TỪ NAY
ĐẾN NĂM 2020
Tổ chức triển khai thực hiện chương
trình: Làm mới lại cây mía hạt đường Lam
Sơn toàn diện, đồng bộ theo hướng tập trung
xây dựng cánh đồng mẫu lớn trồng mía, cơ
giới hóa đồng bộ bằng các giải pháp:
CÁC GIẢI PHÁP TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020
Tổ chức lại đất đai trồng mía
- Quy hoạch bố trí lại diện tích, chuyển diện
tích mía từ vùng cao, vùng có độ dốc trên 15 độ
xuống vùng thấp, vùng đất bãi, vùng đất trồng
lúa kèm hiệu quả.
- Dồn điền đổi thửa, tích tụ đất đai, xây
dựng cánh đồng mẫu lớn tập trung, liền vùng,
liền khoảnh để áp dụng kỹ thuật và cơ giới hóa
đồng bộ vào sản xuất mía, mỗi cánh đồng mẫu
có diện tích từ 50 – 100 ha.
CÁC GIẢI PHÁP TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020 (Tiếp theo)
Tổ chức lại người trồng mía
- Tổ chức liên kết, hợp tác thành những
nông gia, trang trại, hoặc hợp tác xã chuyên
canh trồng mía.
- Hình thành những khu vực cánh đồng
mía có đủ điều kiện cơ giới hóa đồng bộ, quy
mô lớn liền vùng, liền khoảnh 50 -100 ha trở
lên.
- Bỏ những diện tích mía nhỏ lẻ, năng
suất, chất lượng mía thấp.
CÁC GIẢI PHÁP TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020 (Tiếp theo)
Tổ chức lại lực lượng phục vụ vùng mía
- Kiểm soát chặt chẽ từ khâu phục vụ,
chất lượng, giá cả đối với các loại dịch vụ cho
cây mía như: Phân bón, làm đất, thuốc
BVTV....
- Phát triển các doanh nghiệp nông, công
nghiệp, dịch vụ, thương mại tại địa phương,
đây là nơi triển khai các mô hình đầu tư thâm
canh, cơ giới hóa đồng bộ cây mía và cung cấp
các dịch vụ cho người trồng mía.
CÁC GIẢI PHÁP TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020 (Tiếp theo)
Tổ chức lại các yếu tố kỹ thuật
- Tổ chức quy hoạch đường giao thông,
thủy lợi nội đồng đưa cơ giới hóa đồng bộ vào từ
khâu làm đất, trồng mía, bón phân, chăm sóc, thu
hoạch, bốc xếp và vận chuyển đến nhà máy.
- Cải tạo phát triển bộ giống mía có năng
suất, chất lượng cao, sạch sâu bệnh được cung
cấp từ giống nuôi cây mô theo quy mô công
nghiệp tại Trung tâm Nông nghiệp công nghệ
cao Lam Sơn.
CÁC GIẢI PHÁP TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020 (Tiếp theo)
Tổ chức lại các yếu tố kỹ thuật
- Xây dựng hệ thống tưới đủ điều kiện
tưới tiêu trong điều kiện thời tiết khô hạn.
- Xây dựng được bộ quy trình thâm canh
phù hợp: cho từng giống, từng vùng trồng mía
để nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả
sản xuất.
CÁC GIẢI PHÁP TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020 (Tiếp theo)
Phần 3
ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ
1/ Đề nghị Chính phủ, các Bộ, Ngành có
liên quan:
- Xây dựng các cơ chế chính sách dành quỹ đất
trồng lúa kém hiệu quả chuyển sang trồng mía.
- Quy hoạch ổn định lâu dài để xây dựng cánh
đồng tập trung, quy mô lớn đưa cơ giới đồng bộ vào
sản xuất mía.
- Tăng thời gian giao, thuê, thầu đất để người
trồng mía yên tâm đầu tư lâu dài sản xuất mía.
ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ
2/ Đề nghị Bộ NN&PTNT có các chính
sách hỗ trợ nông dân và Doanh nghiệp trong
việc triển khai thí điểm mô hình áp dụng cơ
giới hóa đồng bộ trong sản xuất mía.
ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ (Tiếp theo)
3/ Đề nghị Bộ NN&PTNT có thông tư
hướng dẫn cụ thể triển khai thực hiện Nghị định
210/2013/NĐ-CP ngày 19 tháng 12 năm 2013 của
Chính phủ về chính sách khuyến khích Doanh
nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, liên
kết đầu tư với nông dân xây dựng những doanh
nghiệp trồng mía và chế biến đường, xây dựng
nông thôn mới.
ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ (Tiếp theo)
4/ Đề nghị Chính phủ, các Bộ, Ngành có liên
quan hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thông,
thủy lợi tưới tiêu cho vùng nguyên liệu, nhằm
nâng cao năng suất, chất lượng mía. Hỗ trợ đầu tư
áp dụng công nghệ vào sản xuất: Tưới nước nhỏ
giọt cho mía, sử dụng các loại phân bón thế hệ
mới (bón qua lá, cải tạo đất), phân bón vi sinh…
ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ (Tiếp theo)
5/ Đề nghị Bộ NN&PTNT có dự án đầu tư xây
dựng Trung tâm giống mía tại vùng nguyên liệu mía
đường Lam Sơn để cung cấp các loại giống mía năng
suất, chất lượng cao, sạch sâu bệnh cho khu vực mía
miền Bắc và Bắc Miền trung.
6/ Đề nghị trong các chính sách khuyến nông, cây
mía cũng được quan tâm như các loại cây trồng khác và
đưa các chính sách này về các huyện, các Công ty mía
đường để thuận lợi cho công tác tổ chức thực hiện.
ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ (Tiếp theo)
XIN CẢM ƠN!