> OUDEREN IN VERPLEEG- EN VERZORGINGSHUIZEN, DIE NIET MAKKELIJK EEN MUSEUM KUNNEN BEZOEKEN “… Mensen waren lang geboeid en dat is toch bijzonder voor deze doelgroep…” Jacqueline Mook, Medewerkster Welzijn Rosendael “ Door de professionele uitstraling van de presentae van de materialen leek het of we ‘echt’ in een klein privé museum waren.” Bernadee Vriends, Zuylenstede “ Ik was helemaal niet van plan om te komen, maar ik wil mij meteen opgeven voor de volgende keer.” Mevrouw Zeidveld, bewoner zorgcentrum Tolsteeg, Utrecht “ De mensen hebben genoten. …Voor de bewoners haal je op deze manier de wereld binnen.” Alea Gerritsen, Welzijn De Lichtkring “ Je hoort zoveel meer dan in het museum”, aldus mevr. Snellerberg.” Bewoner Zorgcentrum De Wartburg, Utrecht CONTACT ArteKino, Angela Manders Fluitekamp 31 3828 WD Hoogland 06 16710824 info@artekino.nl www.artekino.nl COLOFON Concept – Angela Manders, ArteKino Ontwerp poster – Ontwerpgroep Lâle Fotografie – Paul Voorthuis, Highzone Fotografie Met dank aan – NUZO en AxionContinu OPRICHTING STICHTING < ONTWIKKELING PROGRAMMA < ONTWERP EN PRODUCTIE PRESENTATIEVORM < TEAM VERHALENVERTELLERS < PROJECTMANAGEMENT < FINANCIERING < ACQUISITIE EN PR < > VUM – VERENIGING UTRECHTSE MUSEA • Tabaksteeltmuseum Amerongen • Centraal Museum • Museum Dorestad • Huis Doorn • Heksenwaag • Cavaleriemuseum • Kasteel De Haar • Kasteel Groeneveld • Militaire Luchtvaart Museum • Museum Maluku • Historisch Museum Viseum Veenendaal • Museum Flehite • Museum Speelklok • Spoorwegmuseum • Slot Zuylen • Museum Het Rondeel • Universiteitsmuseum Utrecht • Museum Maarssen • Museum Militaire Tradie ’t Schilderhuis • Museum Spakenburg • Het Utrechts Archief • Stadsmuseum Woerden • Stedelijk Museum Vianen • Stadsmuseum IJsselstein • Sonnenborgh museum & sterrenwacht • Mondriaanhuis • AAMU Museum voor Hedendaagse Aboriginal Kunst • Museum De Ronde Venen • Nederlands Waterleidingmuseum • Touwmuseum ‘De Baanschuur’ • Armando Museum • Volksbuurtmuseum Wijk C POEL VERHALENVERTELLERS < > IVVU – VERENIGING VAN INSTELLINGEN VOOR VERPLEGING EN VERZORGING IN UTRECHT • Accolade Zorggroep • Amaris Zorggroep • Antroz Antroposofische Woonzorggroep • Beweging 3. • Birkhoven Zorggoed • De Koperhorst • De Wulverhorst • Huize Het Oosten • Interkerk. stg. zorgvoorzieningen De Brug • Julia Schng Agnietenhove • Landelijke schng Vredenoord • Leger des Heils Midden Nederland • Maria Dommer schng • Mgr. Blom Schng • St. Pieters en Bloklands Gasthuis • Stg. verpleging en verzorging Beukenstein • Stg. Zorgpalet Baarn-Soest • Schng De Bilthuysen • Schng QuaRijn • Warande • Woon- zorgcentra De Rijnhoven • Zonnehuisgroep Amstelland • Zorg- en wooncentrum De Haven • Zorggroep Charim • Zorggroep de Vechtstreek • Zorggroep Sint Maarten • Zorgspectrum MUSEUM VOOR 1 DAG WAARDE: CULTUUR OP MAAT, OP LOCATIE, GRATIS WAARDE: Welzijn van ouderen in verpleeg- en verzorgings- huizen WAARDE: Bereik nieuwe doelgroep en maatschappelijk draagvlak KLANTRELATIE > PERSOONLIJK > DIRECT CONTACT > MAILING OP NAAM ACTIVITEITEN DOELGROEP SAMENWERKINGSPARTNERS “ Prikkelend ook, dat bewoners direct na afloop aangeven naar musea te willen gaan...” Mikki Schmitz, Zorgcentrum Transwijk, Utrecht “ Ik was erg verrast. Ik had niet gedacht dat ik zo’n leuke middag zou meemaken, bijzonder interessant.” Bewoonster zorgcentrum Tolsteeg BEREIK-KANALEN MIDDELEN Het museum komt naar u toe! Australië geweest, dus ik herkende het direct. En die stapelpannetjes ken ik ook goed. Wij hadden een ouder echtpaar op de trap wonen, ik haalde met die pannetjes eten voor ze. Aardappelen in het ene pannetje, groente in het andere en vlees in de volgende. Heel handig.” Mevrouw Brouwer: “Dat touw uit de Domtoren vond ik erg interessant. Ik ben geïnteresseerd in de Domkerk en de geschiedenis. Dat komt omdat mijn zusje, die in Duitsland woont, gek is van de Domtoren. Hier in het gebouw hangen ook drie aeeldingen, die ga ik haar de volgende keer dat ze hier is, laten zien. Tijdens ‘Vrijdag Museumdag’ kunnen bewoners van woon- en zorginstellingen gras en voor niets, geheel verzorgd een dagje naar een van de Utrechtse musea. Maar er zijn ook bewoners voor wie het lasg is om mee te gaan, bijvoorbeeld vanwege een fysieke beperking. Kunt u niet mee? De Utrechtse musea hebben een eenvoudige oplossing: het museum komt naar u toe! MUSEUMKRANT INHOUD Centraal Museu Object uitgelich Mee met Vrijda Toen en Nu: He Gepassioneerd Deelnemende M Colofon – 4 VOORJAAR 2012 DIT IS EEN UITGAVE VAN MUSEA UTRECHT – VRIJDAG MUSEUMDAG EN MUSEUM V IN SAMENWERKING MET AXIONCONTINU 1 Ook geur roept herinneringen op AxionConn wonen, zorg AxionConnu heeſt succesvol een mus een grote groep ou Een mooi voorbeel werking met Sch kwarer en de Van AxionConnu orga eigen locaes en o 5 UTRECHT Elf senioren zitten vrijdagochtend gezellig in een halve kring naast el- kaar in de bibliotheek van zorgcen- trum Parkzicht in Utrecht. Gast- educator Angela Manders laat een mosterdpotje zien, afkomstig uit het Volksbuurtmuseum Wijk C en vraagt: ‘Waar komt dit vandaan?’ ,,Nee, ik herken het niet,’’ zegt be- woonster Hennie Heiminge (79). ,,Ik ben geen Utrechtse.’’ ,,Het is een mosterdpotje van Van Rijn, de fabriek zat aan de Nieuwe Kade,’’ weet een andere bewoonster. ,Ze hadden ook stenen potjes.’’ Omdat veel ouderen niet meer in staat zijn om zelf een museum te be- zoeken, komen 13 Utrechtse musea naar het bejaardenhuis. Aan de hand van dertien voorwerpen (uit elk museum één object) vertelt de bedenker van het project Museum voor één Dag, Angela Manders, een verhaal. Het ruim een uur durende ‘muse- umbezoek’ in het eigen tehuis is een proefproject tot eind december. Manders heeft dan 38 bezoeken ge- bracht aan Utrechtse zorginstellin- gen. Mogelijk wordt Museum voor één Dag uitgebreid naar de provin- aan. Zo komen uit het pittoreske kruidenierswinkeltje en museum Betje Boerhave ouderwetse snoep- jes. Ulevellen, dat zijn platte glas- achtige suikersnoepjes. Wanneer de snoepjes worden uitgedeeld, begin- nen Gerard Wannet (87) en Fenny Boer (88) spontaan te zingen: ‘Jarig Jetje zou trakteren alle meisjes van de klas; Jetje had wat uitgekozen waar ze zelf zo dol op Een versleten, afgebroken stuk touw heeft dienst gedaan in de Domtoren. Angela vertelt dat er twee dikke tou- wen nodig zijn om de grootste en zwaarste klok van de Dom te luiden. ,,Er hangen in totaal dertien klok- ken en één verstekeling - van het universiteitsgebouw - in de Domto- ren,’’ legt ze uit. ,,Om ze allemaal gelijktijdig te lui- den, heb je twintig man nodig. Dat vaak op de Dom geweest, vroeger met de kinderen,’’ zegt ze tegen haar buurman. ,,Ook in de Domkerk.’’ Met een mooi verhaal over een schilderij uit het Aboriginal Mu- seum beëindigt Angela haar voor- dracht. Op het schilderij staan de eieren van een regenboogslang, een mythologisch dier uit de droomtijd van de Aborinals. Als de ouderen op weg zijn naar Utrechtse musea op bezoek bij zorginstellingen ‘MosterdvanVanRijn’ UTRECHT • Met voorwer- pen uit dertien Utrechtse musea bezoekt gast-edu- cator Angela Manders zorginstellingen. Ouderen leven op als ze een stuk Sunlight-zeep vastpak- ken of een polkabrok (een babbelaar) laten smelten op de tong. PETER VAN DE VUSSE Bewoonster Gerardina Glastra bekijkt het afgebroken stuk touw uit de Domtoren. FOTO HANS GEERLINGS > MUSEUMKIST > (SOCIALE) MEDIA > PERS > TEAM WELZIJN: COORDINATOREN EN ACTIVITEITEN- BEGELEIDERS OM DEZE GROEP TE BEREIKEN PR-MIDDELEN < VERVOERSMIDDEL < OPSLAGRUIMTE < PRESENTATIEVORM < VERHALENVERTELLERS < COLLECTIE < GRATIS > VOOR DE DOELGROEP > SOCIAL BENEFITS DONATIES > CROWDFUNDING > FONDSEN EIGEN INVESTERING > COLLECTIE + KENNIS – MUSEA (Pr-Budget Musea) > OPRICHTING STICHTING – ARTEKINO > VRIJWILLIGERS – ZORGLOCATIES > BENADEREN ‘CROWD’ – ZORGLOCATIES INKOMSTENSTROOM KOSTEN INITIELE KOSTEN > ONTWIKKELING PROGRAMMA > ACQUISITIE EN PR > PROJECTMANAGEMENT > OPRICHTING ORGANISATIE VARIABELE KOSTEN > UITVOERING MV1D per locatie > VERVOERSKOSTEN per locatie > MATERIALEN per locatie > CONTINUITEIT PROGRAMMA > PRESENTATIEVORM > OPSLAG EN VERZEKERING > VERVOERSMIDDELEN > FONDSEN • VSBfonds • Fonds voor cultuurparcipae • Mondriaanfonds • Prins Bernhard Cultuurfonds (Utrecht) • SNS Reaal fonds • kfHein fonds • Schng RCOAK (Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor) • Oranje fonds “ Cultuur is een bron van inspirae, maakt het leven rijker, zorgt voor verbinding. Cultuur beleef je niet alleen op individueel niveau maar ook samen met anderen. Dat maakt het waard cultuur te ondersteunen.” Marie Hélène Cornips, algemeen directeur SNS Reaal fonds > CROWDFUNDING PLATVORM LOCATIES MUSEA – VUM < LOCATIES ZORGINSTELLINGEN – IVVU < CROWDFUNDING IN NEDERLAND < FONDSEN < COPYRIGHT – ARTEKINO 2012 © ONDERZOEKS- METHODE SCENARIO VERBREDING PROVINCIE UTRECHT CONCLUSIE > EVALUATIE PILOTGROEPEN • ENQUETE 29 VERZORGINGS- EN VERPLEEGHUIZEN • ENQUETE 13 MUSEA > INTERVIEWS KERNPARTNERS • ZORG • CULTUUR • FINANCIERING > SWOT-ANALYSE • STERKE EN ZWAKKE PUNTEN, KANSEN EN BEDREIGINGEN > BUSINESS MODEL CANVAS • DE 9 BOUWSTENEN VOLGENS OSTWALDER & PIGNEUR 2009 > LITERATUUR • CULTUUR- EN WELZIJNSBELEID • PUBLIEKSBEGELEIDING IN MUSEA • MOBILITEIT COLLECTIE > MV1D SLUIT AAN OP VERANDERENDE VISIE OUDERENZORG, AANDACHT VOOR WELZIJN EN KUNST, LIFELONG-LEARNING IN MUSEA EN DE VISIE OP MOBILITEIT VAN COLLECTIES > GROOTSTE BEDREIGING MV1D GEBREK AAN FINANCIERING. ALTERNATIEVE INKOMSTENSTROOM BIEDT MOGELIJKHEDEN > MV1D IS VOOR VERBREDING AFHANKELIJK VAN STERKE WAARDEPROPOSITIE, VERSCHILLENDE INKOMSTENSTROMEN EN MAATSCHAPPELIJK DRAAGVLAK. HET IS EEN PROJECT MET EEN STERKE SOCIALE MISSIE VRAAGSTELLING KAN MUSEUM VOOR 1 DAG (MV1D) PROVINCIEBREED WORDEN UITGEZET BINNEN VERPLEEG- EN VERZORGINGSHUIZEN EN AAN WELKE ORGANISATORISCHE, INHOUDELIJKE EN FINANCIELE VOORWAARDEN MOET DAN WORDEN VOLDAAN? MUSEUM VOOR 1 DAG WAARDE: CULTUUR OP MAAT, OP LOCATIE, GRATIS