I MPLEMENTEREN VAN ONLINEHULP VOOR WELZIJN EN GEZONDHEID 17 JANUARI 2017 P HILIPPE B OCKLANDT
IMPLEMENTEREN
VAN ONLINEHULP
VOOR WELZIJN EN GEZONDHEID17 JANUARI 2017PHILIPPE BOCKLANDT
Kennismaking en focus Een kader voor het implementeren
van onlinehulp Programma vierdaagse Onlinehulpbeleid in Vlaanderen en België Basisvoorwaarden voor onlinehulp Strategische partners: intern en extern Varia + afspraak bijeenkomst 2
met dank aan Daniëlla Provost (Knooppunt-online) voor het grafisch ontwerp
Wat je mag verwachten
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 2
Waarop wil je focussen in de bijscholing
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 3
4P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Waarop wil jij focussen in deze bijscholing?
Onlinehulp implementeren heeft vele aspecten.
Zoek een ‘focus’ waarrond jij wil werkentijdens deze vierdaagse:
Een thema
Een tool
Een doelgroep
???
Noteer drie ‘kernuitdagingen’ op drie post-its
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 5
Een kader voor het implementeren van onlinehulp
6P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Onlinehulp implementeren = veranderen
https://youtu.be/2lXh2n0aPyw
kwaliteitsvol onlinehulp uitwerken vergt
visie + vaardigheden + motivatie + middelen + actieplan
Visie + vaardigheden + motivatie + middelen + actieplan = verwarring
Visie + vaardigheden + motivatie + middelen + actieplan = angst
Visie + vaardigheden + motivatie + middelen + actieplan = weerstand
Visie + vaardigheden + motivatie + middelen + actieplan = frustratie
Visie + vaardigheden + motivatie + middelen + actieplan = valse start
Veranderingsmodel van Knoster
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 7
8P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Business model canvas voor onlinehulp
9 domeinen om aandacht aan te besteden om optimaalonlinehulptoepassingen te implementeren in welzijnswerken gezondheidszorg
Bron: Alexander Osterwalder: business model canvas (2008)
9P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (1)--- de situatie ---
Annie (85 jaar)
verblijft alleen thuis
is zorgbehoevend
ondersteuning van
2 kinderen en drie kleinkinderen (dagelijks)
Thuisverpleging (2 x daags)
Poetshulp (op donderdag)
Warme maaltijd (dagelijks)
Sociale dienst Ziekenfonds (maandelijks)
Huisarts (wekelijks)
10P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (2)--- beeldbellen: opportuniteiten ---
Kort contact tussen Annie en dochter elke ochtend
Contact met kleinkinderen op kot
Verpleging 1 contact ivm medicatie-inname
Dokterscontact enkel voor medicatieverlenging
Thuiszorgoverleg tussen Annie, dochter, thuisverplegingsociale dienst zekenfonds
…
11P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (3)--- beeldbellen: drempels ---
Vele huisbezoeken blijven onontbeerlijk
Annie vindt login ‘skype’ te moeilijk
Thuisverpleging heeft geen degelijke tablet met stabiel internet
Zorg- en hulpverleners zijn bezorgd dat minder F2F-contacten zorgen voor verlies aan presentie, kwaliteit, …
Geen tijd om beeldbellen in de praktijk te introduceren
Budget slechts voorzien voor proefperiode
Beeldbelverwachtingen van verschillende partners niet goed in kaart gebracht of op elkaar afgestemd
12P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (4)--- domein 1: cliënten ---
Annie
haar kinderen
kleinkinderen
andere kennissen van Annie
…
wat zijn hun mogelijkheden en verwachtingen ?
hoe hen bereiken ?
…
13P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (5)--- domein 2: (onlinehulp-)aanbod ---
Wanneer, waarvoor, met wie wordtbeeldbellen aangeboden?
Waarvoor wordt beeldbellen nietingezet?
Hoe wordt omgesprongen met juridische en ethische aspecten bijbeeldbellen?
Wat wordt (waar) van die beeldbelcontacten al dan nietgeregistreerd en opgeslagen?
14P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (6)--- domein 3: relaties ---
Wie kan initiatief nemen voor beeldbelcontacten: client of hulpverlener ?
Wat zijn wederzijdse verwachtingennaar beschikbaarheid voor beeldbellen ?
(Hoe) verandert dit de zorgregie ?
(vb. Premanent beeldbelhelpdesk
beschikbaar)
…
15P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (7)--- domein 4: kanalen ---
Kan het verzenden van ‘documenten’ gekoppeldworden aan beeldbelgesprek?
Werken allehulpverleners/zorgverstrekkersmet hetzelfdebeeldbelprogramma?
Hoe verhoudt beeldbelaanbodzich t.a.v. ander hulpaanbod?
…
16P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (8)--- domein 5: kernactiviteiten ---
Hoe past beeldbellen binnen de visievan de organisatie ?
Wat is de positie van onlinehulp (oabeeldbellen) t.a.v. ander hulpaanbod ?
Wat zijn onze kernactiviteiten in de organisatie en waar zou beeldbellenvoor een meerwaarde kunnen zorgen ?
…
17P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (9)--- domein 6: mensen en middelen ---
Wie zal tijd besteden om Annie met tablet en beeldbellen te leren werken?
Hebben medewerkers de competentie/motivatie om beeldbellenprofessioneel in te zetten?
…
Welke beeldbeltool zullen we gebruiken ?
Beschikken medewerkers en Annie over degelijke laptop, tablet of smartphone?
…
18P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (10)--- domein 7: strategische partners ---
Thuisverpleging
Poetshulp
Warme maaltijddienst
Sociale dienst Ziekenfonds
Huisarts
Leverancier hardware
Leverancier softwareprogramma
Mediotheek (tools in bruikleen, via beeldbellen uitleg ziekenhuisbed, …)
…
19P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (11)--- domein 8: kosten ---
Degelijke tablets, stabiele internetverbinding,
Licentie beeldbelprogramma
Tijd om medewerkers en cliënten wegwijs te makenmet beeldbelaanbod
…
20P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
BMC-casus: implementeren van beeldbellen (12)--- domein 9: opbrengsten ---
Verhuur van tablets voor cliënten
Beeldbelcontact met client aanrekenen/registreren alscliëntcontact ?
Vermindering verplaatsingstijd en –kosten
…
21P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Business Model Canvas … aan het werk
Ga uit van een eigen onlinehulpuitdaging in je organisatie
Formuleer van daaruit per BMC-domein drie elementen
Stel jouw BMC-oefening voor aan 3 collega’s
Laat je door hun feedback en hun eigen presentatieinspireren om je eigen BMC aan te vullen
Op de agenda deze vierdaagse
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 22
23P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Programma ‘implementeren onlinehulp’
17 januari: Vlaams/Belgisch onlinehulpbeleid in als kader Basisvoorwaarden voor onlinehulp Strategische partners: intern en extern
2 februari: Plaats van onlinehulp in de kernactiviteiten Wat is het doel … en wat de eerste stap? Kernbronnen:
Medewerkers Middelen
24P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Programma ‘implementeren onlinehulp’
21 februari: Welke doelgroepen betrekken en hoe?
Kans om feedback op onlinehulpidee Hoe draagvlak creëren? Aandachtspunten bij gebruik onlinetools Overeenkomsten met ICT-leveranciers Sociale mediarichtlijnen Deontologische aspecten concreet
9 maart: Kosten en opbrengsten in kaart brengen Carroussel feedback op onlinehulpideeën Getuigenis Online-hulpverlening.be
25P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Programma ‘implementeren onlinehulp’
Werkafspraken: Ik zet jullie meer concreet aan het werk Hoe duidelijker jullie keuze, hoe meer baat je uit het
samenbrengen van alles zal halen Bezorg me tijdens en tussen de bijeenkomsten jullie
implementeringsvragen en ik bekijk of we ze kunnen opnemen
Voor wie een verwerkopdracht wil maken: Bundel al je ‘implementatieconcretiseringen’ in 1
‘presentatie’ of document Alleen of met meerdere uit eenzelfde organisatie Je krijgt daarop feedback
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 26
Onlinehulpbeleid als kader
Vlaamse beleidsacties onlinehulp 2015-2019
Ontwikkelen van vorming ‘kennismaking onlinehulp’
Realiseren van Knooppunt-online
Ontwikkelingsincentive i.v.m. onlinehulp voor organisaties
Lanceren Vlaamse Scriptieprijs onlinehulp
Stimuleren van aandacht voor kwaliteit van onlinehulp
Regelgevende belemmeringen wegwerken
Investeren in ontwikkeling sociale kaart onlinehulp
Samenwerking van Vlaamse overheid met (federale) overheidsdiensten om onlinehulpaanbod te optimaliseren
Helpen de digitale kloof verder te dichten
Stimuleren van fondsen om middelen toegankelijk te maken voor onlinehulpprojecten
Vlaamse regering (2015), Minister Vandeurzen schakelt versnelling hoger inzake onlinehulpverlening, persmededeling, Brussel, 3 juni 2015. 27
Focus Vlaamse onlinehulpbeleid 2015-2019
Erkennen dat onlinehulp wezenlijk deel begint uit te maken van welzijns- en zorgaanbod
Met beperkte middelen ontwikkeling van onlinehulp in welzijnswerk en gezondheidszorg stimuleren – ondersteunen
Organisaties zelf de kans geven om visie op en positie van onlinehulp te ontwikkelen
Bocklandt, P. (e.a.) Bouwstenen Vlaams Actieplan Onlinehulp. Leuven: Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
28P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Belgisch Plan e-gezondheid.be
29
http://www.plan-egezondheid.be/
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Belgisch Plan e-gezondheid.beActiepunt 19: mobile health
30
http://www.plan-egezondheid.be/actiepunten/19-mobile-health/
Kader creëren, afstemmen en coördineren tussen alle beleidsniveaus van mhealth acties, met oog voor efficiëntie, breed kader, administratieve eenvoud
Juridisch kader voor mobile health (inclusief terugbetalingsvoorwaarden)
E-health services mobiel beschikbaar maken voor alle zorgverstrekkers + mobiele toegang van de patiënt tot zijn PHR.
5 use cases (zie verder)
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Middenveld- en overheidsorganisaties die (specifiek) inzetten op onlinehulp
31
Flanders’ Care
Voka Health Community
In4care
Knooppunt-online
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Voorbeelden van ontwikkelingsincentives voor onlinehulp
32
Onlinehulpincentives Vandeurzen ‘Mijn CGG’ = cliëntportaal voor CGG’s
Depressiehulp.be
Online training voor kinderen met obesitas
Online vroeginterventie rond alcohol- en druggebruik
Parents online: werken aan herstel met je kind
Sorrybox 2.0
Steljedoelen.be
Cera Foundation Nood aan onlinehulpaanbod voor jonge nabestaanden
Lerend netwerk omgaan met sociale netwerken als sociaal werk
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Voorbeelden van ontwikkelingsincentives voor onlinehulp
33
mHealth-projecten De Block 2 projecten binnen strokezorg;
3 projecten binnen diabeteszorg;
2 projecten rond zorg voor patiënten met chronische pijn;
3 projecten binnen de geestelijke gezondheidszorg;
8 projecten met betrekking tot cardiovasculaire aandoeningen;
3 projecten rond een combinatie van bovenstaande zorgdomeinen;
3 projecten binnen een ander zorgdomein (oncologie, slaapapneu en COPD).
VLAIO Onlinedagboeken voor welzijn en gezondheid
Valorisatie van draagbare technologie voor GGZ
Schuldbemiddeling 2,0
Implementeren beeldbellen in ambulante hulp en zorg – IN AANVRAAGP. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Voorbeelden van ontwikkelingsincentives voor onlinehulp
34
Koning Boudewijnstichting
Mediawijs.be
Telenet Foundation
….
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Vragen
35
Welke van deze beleidsaccenten zijn zinvol voor jouw organisatie ?
Zet jouw koepel, steunpunt, … in op onlinehulp ?
Wie volgt in jouw organisatie deze onlinehulpkaders en –mogelijkheden op ?
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 36
Basisvoorwaarden voor onlinehulp
Uit de nota ‘kwaliteitscriteria onlinehulp’ van Knooppunt-online
37
Directie is bereid om visie op onlinehulp te bepalen en mee op te nemen tijdens beleidsbesprekingen
Directie is bereid tijd en middelen voor verkennen, ontwikkelen en implementeren van onlinehulp te voorzien
Verantwoordelijke voor onlinehulp-ontwikkeling beschikt over voldoende projectmanagementcompetenties
Medewerkers beschikken over krachtige computers, laptops of smartphones, bijdetijdse besturingsprogramma en internetbrowser
Medewerker (en cliënt) beschikken over stabiele internetverbinding
Bocklandt, P. & Claeys, H. (2017) Een veelzijdige kijk op kwaliteit van onlinehulp voor welzijn en gezondheid. Berchem: Knooppunt-online
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Veiligheidsplanner voor online-activiteiten in sociaal werk (1)
38
Gebaseerd op The South West Grid for Learning trust
Instrument met als doel …
… risico’s van online-communicatie in kaart brengen
… systematische aandacht voor ICT vergroten
… verbeteracties in kaart brengen
… draagvlak bij medewerkers en beleid hierrond vergroten
… meteen mediawijsheid bij medewerkers versterken
Drie stappen:
Quickscan individueel scoren
Gemeenschappelijke socrekaart maken
Verbeteracties bepalenP. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Veiligheidsplanner (2)
39P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Veiligheidsplanner (3)
40P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Veiligheidsplanner (3)
41P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 42
Strategische partners voor onlinehulp
Dubbele focus
43
Als ik een onlinehulpproject wil ontwikkelen …
… wie wil ik dan in het ‘onlinehulpteam’ betrekken
… welke strategische partners van buiten de organisatie zijn dan belangrijk ?
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Interne keypartners in een onlinehulpteam
44
Team met minimum 4 – maximum 10 personen Iemand die mag beslissen
= (contact met) directie / middenkader
Medewerkers … eindgebruikers onlinehulptoepassing
Niet alleen overtuigde believers
“ICT-er” - vormgever
Cliënt of doelgroep
Met duidelijk mandaat
Voorbeelden:
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Interne keypartners in een onlinehulpteam
45
Stel je eigen ideale onlinehulpteam samen
Ga in gesprek met iemand van een andere organisatie over … je motieven van je keuze
… de sterktes van dit team
… de valkuilen in dit team
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
externe keypartners
46
Onlinehulp brengt
Nieuwe collega’s ?
Nieuwe concurrenten ?
Focus verandert: van regio naar taalgebied ?
Contactmogelijkheden verruimen ?
Wat met ‘niet-leden’ ?
Toeleiding via andere onlinehulp ?
Doorverwijzing naar andere onlinehulp ?
‘Mosterd’ halen bij andere onlinehulp ?
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
externe keypartners“Nupraatikerover.be” van Child focus als voorbeeld
47
Belgacom
Livecomkoningshuis
Vlaamse overheid
SteunpuntAlgemeenWelzijnswerk
1712
VK’sCAW’s
Arteveldehogeschool
OIAT
NMBS
Tele-Onthaal
Awel
Slachtofferchat
JAC-online
EU-commissie
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Maak je eigen overzicht van externe keypartners
48P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 49
Varia
Nog wat links naar inspirerende tools op vraag
50
‘Games’ voor kinderen/jongeren rond emoties
http://theplayniceinstitute.com/mindlight-2/ http://www.faceturn.com/fear/index.php
http://www.buddypoke.com/ https://www.medianest.be/
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Nog wat links naar inspirerende tools op vraag
51
‘Games’ rond emoties
GPS-traject op maat
https://www.karify.com/nl/product/hoe-overleef-gevoelens/
http://www.lomap.be/ http://www.takenbaas.nl/#
Signs of safety
‘beloningssysteem’http://www.signsofsafety.net/4303/
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Breng volgende keer (online) mee
52
Missie/visie van je oganisatie
Overzicht kerntaken die jullie realiseren …. … in je eigen (deel-)werking
… in een ‘doorsnee’ begeleidingstraject
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017
Waar haal je de mosterdP. Bocklandt - implementeren van
onlinehulp - 17.1.201753
Waar haal je de mosterd?
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 54
Deel 1 – hoofdstuk 4 Onlinehulp kwaliteitsvol
opstarten
1
2 Knooppunt-online > mediatheek > implementatie
http://www.knooppunt-online.be/mediatheek/implementatie/
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 55
3 Redmax
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 56
https://redmax.nl/
www.knooppunt-online.be
facebook.com/knooppunt.online
@knoopptonline
met de steun van
#knooppunt
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 57
www.sociaal-werk-netwerkt-online.be www.onlinehulp-arteveldehogeschool.be
[email protected]@knooppunt-online.be
linkedin.com/philippe-bocklandt
facebook.com/philippe.bocklandt
@phbocklandt
P. Bocklandt - implementeren van onlinehulp - 17.1.2017 58