Top Banner
1 Mózg jako siedlisko emocji i intuicji Rafał Ohme Uniwersytet SWPS
40

Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Feb 27, 2019

Download

Documents

builien
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

1

Mózg jako siedliskoemocji i intuicji

Rafał Ohme

Uniwersytet SWPS

Page 2: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Narodziny Neuronauki Społecznej

Mierząc aktywność elektryczną kory mózgowej możemy śledzić

• uwagę

• pamięć

• emocje

Page 3: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

2008

Co nas prawdziwie angażuje?

Page 4: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

CZĘŚĆ 1

NAJWIĘKSZE ODKRYCIE NEURO

Page 5: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Największe odkrycie neuro

Możemy przez to jednocześnie odczuwać dwie różne emocje

New York University

Joseph LeDouxMózg emocjonalny(2000)

„Istnieją DWIEdrogi emocjonalnego

reagowania, dolna i górna”

Page 6: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Dwie drogi reagowania

WOLNAgórna

SZYBKAdolna

Page 7: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Odkrycie LeDoux pozwala zrozumieć:

• Dlaczego jesteśmy smutni, a nie wiemy dlaczego

• Dlaczego coś nas pociąga, a równocześnie się tego boimy

• Dlaczego pożądamy, a jednocześnie mamy wyrzuty sumienia

• Dlaczego emocje są szybsze niż rozum

Page 8: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Think Do

FeelThinkDo

Feel

Na samym początku są EMOCJE, nie rozum

nowy modeltradycyjny model

tradycyjny model

Page 10: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Racje czy Emocje?

FALE MÓZGOWE ujawniają, co tak naprawdę podobało się badanym

spędzanie czasu wolnego

Co oryginalny spot chciał pokazać?

kibicowanie Centrum Nauki Kopernik

RACJE

EMOCJE

stadion

krajobraz i przyroda

infrastruktura - mosty

infrastruktura - drogi

wymiana pokoleń

Page 11: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

EMOCJE plus RACJE, czy same EMOCJE?

oryginał60”

fine-tuned30”

RACJE

EMOCJE

EMOCJE+

Page 12: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Koniec złudzeń!

„Nazwę gatunkową Homo sapiens otrzymaliśmy nieco na wyrost”

A. SmithArystoteles J.S. Mill

• Homo aeconomicus to pobożne życzenie

• Niestety większość teorii ekonomicznych, zarządzania i wychowania wciąż bazuje na założeniu racjonalności

Johann Huizingahistoryk, językoznawca

Page 13: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

• Chcę rzucić palenie

• Nie będzie łatwo, ale dam radę!

• Ustalę odpowiednią datę

• Muszę się pilnować!

• Palenie jest groźne i zabija…

• Wielu się poddało, ale ja muszę wytrwać!

• Dam radę (ja nie dam?)

• Chcę rzucić palenie

• Publicznie się zobowiążę

• Wskażę niezależnego jurora

• Ustalę finansową karę

• Mianuję niegodziwego adresata

• Transferuję środki każdorazowo przy niedotrzymaniu obietnicy

ROZUM i SILNA WOLA EMOCJE i… EMOCJE

Jak rzucić palenie? – praktyczny przewodnik

Page 14: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Warto przeczytać!

„Nadchodzi rewolucja? Analizy behawioralne w interwencjach publicznych”

Karol Olejniczak, Paweł Śliwowski

Page 15: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Oto „trojaczki” z których będziemy dumni!

DZIECI

• ekonomia behawioralna

• neuronauka

• psychologia eksperymentalna

OPIEKUN

• nowe technologie

Page 16: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Dwa systemy operacyjne umysłu

Nie masz nad nim kontroli,a jednak często to pod jego

wpływem podejmujesz decyzje.(System 1)

BadaniaNeuro

System 1szybkie,nieuświadomione emocje, wrażenia, zamiary i uczucia.5.000.000 lat

BadaniaTradycyjne

System 2

nasza świadomość

logika, rozsądek,

samokontrola

250.000 lat

Page 17: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Przełomowa data w historii ekonomii

rozpoczyna się

NOWOCZESNA EKONOMIA

kończy się

KLASYCZNA EKONOMIA

2002

laureat Nagrody Nobla z ekonomii

Daniel Kahneman

Page 18: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

myślę

czuję więc

jestem

René Descartes (1596-1650)

Page 19: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

pasja

przeszkadza

pomaga

rozumowi

Aristotle (384 p.n.e. - 322 p.n.e.)

Page 20: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

CEO’s poszukiwani

Chief

Emotions

Officer

Prezes Gilead

Michał Kazimierski

Page 21: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

CZĘŚĆ 2

CZY UFAĆ INTUICJI?

Page 22: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Transfer Lustrzane odbicie Rezonans

Odkrycie Neuronów Lustrzanych– Giacomo Rizzolatti (1990s)– dolna kora czołowa i górny płat

ciemieniowy są aktywne gdy człowiek wykonuje pewną akcję, oraz gdy widzi kogoś innego, kto wykonuję taką samą czynność

Funkcje Neuronów Lustrzanych– odczuwanie emocji– przeczuwanie intencji – łączenie się z innymi ludźmi

Odkrycie Neuronów Lustrzanych – jest dla Biznesu tym, czym

odkrycie DNA dla Biologii.Giacomo Rizzolatti

Page 23: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

przez miliony lat mózg wykształcił skutecznymechanizm orientowania

się w sieci relacji oraz emocji

Page 24: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

potocznie nazywamy to

INTUICJĄ

Page 25: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Oto natura intuicji

proprioreceptory

markery somatyczne

jądra brzuszno-przyśrodkowe w korze

przedczołowej

gut feelings

Page 26: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

czy ufać

INTUICJI?

Page 27: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

TAK! Słuchaj swojej intuicji!

jeśli dotyczy ludzi, nie liczb

Page 28: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Im starsi tym lepsza intuicja!

• Intuicja to suma wiedzy i doświadczenia

• gromadzona w magazynach pamięci jawnej (15%) i utajonej (85%)‒ zatarciu ulegają ścieżki

dostępu, ale pliki pozostają na zawsze

• To przeczucie, „nos biznesowy”

INTUICJA = WIEDZA + DOŚWIADCZENIE

Page 29: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

i we wszystkim

Czy Czy kobiety mają lepszą intuicję?

Rafal Ohme

Kobiety są bardziej

Page 30: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Kobiety lepiej czytają emocje

• Ewolucja lepiej przygotowała kobiety do postrzegania emocji.– łatwiej odczytują mimikę

– lepiej odczytują relacje wewnątrz grupy

– mają większą zdolność do empatii

– ale czy mają lepszą intuicję?

Page 31: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

mężczyźni kobiety

3 xwięcej

1,2

1,3

1,1

4,75

3,75

2,58

Kim ona jest?

Co się stało?

Co się stanie?

Kobiety mają większą intuicję

Page 32: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Oto jak postrzegamy…

Page 33: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Oto jak postrzegamy…

Page 34: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

I jak tu się porozumieć?

Page 35: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

ZAKOŃCZENIE

Po co nam emocje

Page 36: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

emocje nas MOTYWUJĄ

(skuteczniej niż logika)

Page 37: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

emocje nas ZABEZPIECZAJĄ

(czyniąc nieprzewidywalnymi)

Page 38: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

emocje tworzą

INNOWACJE

Page 39: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

Wiek XXI to epoka EMOCJI

• Wiek XX był epoką rozumu i informacji, a XXI emocji i relacji

• Nadchodzą czasy przyjazne dla empatii i intuicji

• Wykorzystajmy to!

Page 40: Mózg jako siedlisko emocji i intuicji - gruparobocza.orggruparobocza.org/dokumenty/siedlisko_emocji.pdf · •psychologia eksperymentalna OPIEKUN •nowe technologie. Dwa systemy

40

DziękujęRafał Ohme