yulni tunan Maintalnin ki tinglau kasnin kidi Warkni yaksihni yamwa balna Basni sahyakna kidi 6 Pág. 2 Pág. AÑO 2 • 2da. Edición No. 9 en Mayagna • junio de 2010 • www.inta.gob.ni Tiraje: 2,500 ejemplares Pág. 6
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Tisnak wasni damni kidi amput
turuh bayahnin
kidi
6Pág.
6
Taimni balnaYamak ba balnaYakat
yusmunna atninki
2Pág.
Maintalnin ki tinglau kasnin
kidi
yulni tunan
Parasni kaladanh turuh kasnin balna
kurih taimni
Pág.
AÑO 2 • 2da. Edición No. 9 en Mayagna • junio de 2010 • www.inta.gob.ni Tiraje: 2,500 ejemplares
Turuh kasni sat as kidi Ting kasnin wisamni kidi 35 - 45 ma balna kalawa kidi
Daknin kidiKasnin nunuhni kidika
50- 60 ma balna yus munwa kidi
Adika laih di basta laih mayawi baisa yamni atnin kidi 70 - 90 ma balna
Satni balna minit ni yak dakda taimni kat di basta kidi uahnini diswi kidi bang ma ising pakwi dawak apis buhna atnin ma karak.
3. Wisnin balna kidi
Baisa isi palni kidi laih aput balna yamnin ki, apaknin pani kidi daknin ki 2 mita balna. Kat kaput laih yamni bitik wisna atnin karangki buhna yakarak.
4. Banhna yamni puna atnin kidi
Apakna pani kidi puna bunh yamni atnin kat an bik baisa isi mai kalahnin kat yus munnin dini balna kidi bitik palni duna atnin ki ma yaih kit yakat. Kidi yulni laih yakat yamni palni duwarangki punin pani balna kidika.
Sip mayang dakna atnin 3, 630 paun kulna atnin ki turuh as kasnin kidika kaswi 100 má
as pasyak yakat
Parasni kaladanh turuh kasnin balna kurih taimni
4
Dana taimni kat 24 awar balna kiwas tanit yak apaknin pani balna kidi baisa kidi minitni yak bis warangkat apaknin uni kidi bung yamni maintalnin kidika yulni.
Adika tunan bahnin kat apaknin pani plastik kau blna kidi yakau laih takat sipki tanka balna duna atnin turuh yus munwa dini balna bitik kau yus munwa kidika balna, kaunah kidi awas kat mayang sipki sat uk kau di balna kidi mai kalahna atnin yamni pani kaladas mawarang kat.
Ramh palni kidika laih pan yamyamni balni balna kidi nit palni awas ki talna atnin. Kaunah ising pakna as kidi laih adika tinglau kasnin balna kidi sat mahni bangki kidi balna tanka duwi yus munnin ki.
Di basta uk as dunin kidi laih dunin ki 8%(8 - 10 paun balna kaput pitni 100 paun duwa kapat as balna duwa praisni kidi laih takat yus munnin sipki tinglau balna yakat.
5. Amput apaknin kidika
Main talnin ki apaknin pani balna satni balna kidika sau balna yamni yakat dawakat kipala balna yaksihni yakat bik ais yulni win balna laihnin awas kidi yulni dawakat ting lau balna tribil dunin awas kidika yulni.
INTA wayani: UNI BALNA PLASTIK KAU BALNA KIDI
6. Wisnin taimni balna kidibik kaiwarangki kurih balna pas yakat
Kaput ma balna danin ki apaknin Pani Kidi 30 ma balna.
7. Turuh kasnin dini balna kidi apaknin uk as kidi
Turuh balna rtirisda usnit yakat apaknin pani balna kidi, talnin ki turuh tawas kidi ampat walapnini duwa kidi.
Satni bitik kau main talnin kidika
Ma ramhki balna kidika taldananh adika di basta balna kidika dunin kidika waiku balna bayakwa atnin ki usnit kau yus munnin ki kurih balna mani yakat. Kat satuk palni ki adi dini balna adika yus yamna atnin ma bitik pasyakat.
Warkni satuk balna as ma niking kawa balna kidi
• Walwi talnin ki turuh kasnin pani balna kidi angdika pani kidi ramh palni tinglau kaswi salawa kidika.
• Turuh kasnin kidi daknin awarni balna kaiwa taimni kat. Kidi dini basta laih adi balna ki tinglau yamni salawa kidi (Angleton, estrella) kidi laih 25 - 30 ma balna; duwi (Brachiarias, Panicum) kidi laih 30 - 35 ma balna kalanin ki adi basni laih puluni duwa balna taimni mahka daknin ki.
• Taimni balna kidi yus munnin kat kalanin ki kurih taimni kat (babil wainiku taimni balna yakat awas kat kurih balna taimni yakat bik.
• Turuh kasnin satni balna kidika bitik balna kidika paunni balna adi talnin ki.
Turuh dinin Pani Satuk as kidikaAdi kasnin dini balna adika baisa isi palni ki warkni balna bik yamni kidika yulni, kat adika munah kidika yulni kat mai yulwi turuh kasnin pani balna satni duda kidika baisa yamni main talnin kidika kaput laih turuh tawas kidi baisa mahni yak darang.
Tinglau di diwa kapni kidika
• Yamni main talnin ki turuh yamwa dini balna kidi mayang kapat.
• Usnit yakat di balna kaiwa kidika mayang duda kidika talnin ki kaput bik talninki turuh kidika witing kat yus munnin kidika yulni.
Taldanang ais sat asangni pas yakat bang atnin kidika
Tinglau balna sinika balna kidi yus yamwi bayahnin kat amput yus yamwi kalanin kidi kulwi talnin ki ramh palni kalada kat turuh kidika siknis laihwas atnin kidika tani bik yamni duninbalna bik.
Turuh pani balna satni kau walwi pani kalana atnin kidi
• Ridi munnin ki 3-5 paun balna kidika uk as kidi 20-30 litru balna was dunin ki 100 paun balna dunin ki turuh pani balna kidika.
• Turuh pani sat uk as kidika dunin ki 30 - 40 intimita balna dawakat usnit yak was balna bik kalana atnin ki.
INTA wayani: PANI SAT AS KIDIKABloque multinutricional
Turuh sinika balna kidika kasnin pani yakat awakat kat yusmunnin sinika balna kidika, adika ki
• Adika apaknin pani balna kidi yamni main talnin ki.
• Usnit yakat apaknin uni plastik balna kidika yamni putnin ki usnit yak danin ki sandi bu awas kat bas ma balna yakat dawak turuh yus munwa dini balna kidi yamni atnin kidi yulni.
• Kaput bik sinika satni kidi ais want kidi kalanin ki sinika balna kaupak kasnin kaupak pani balna kaupak kidi balna bitik kau mayang kidi talna atnin ki.
• Ris balna bik kalana atnin ki taim balna 9-12 awar kaput balna.
Tinglau balna kidi kalawa kat kal dakanin ki angkat bang kidi: sandi as balna pas yakat yus munnin ki 16 paun balna kapat balna 8 dunin ki turuh kidi usnit yak 16 paun uk balna kaput dunin ki sandi bas bayakwa usnit yak kaput laih duwarang ki 24 turuh bitik kidi. Kaunah kidi awas karang kat sip ki yak laknin nawatni kauh.
7
Warkni yaksihni yamwa balna Basni sahyakna kidi
INTA wayani: TURUH KASWI KASNIN SATNI KAU
Tinglau kasnin uk kidiBitik adi balna yudi mahaiwakidi pasyakat turuh kasnin basni satni balna kau yuldi mahaiwa kidi bitik kidi mayang yakat sangnika yaksihni mayawa yulni kat turuh pani balna satni yuldi mahaiwa kidi. Baisa palni yulda kidi tinglau kidi siknis laihnin awas yulni kasnin yamnin yulni mayang tadi mundi mawi muih mayang kat bik hilp mahni mayawa kidika yulni ma taimki balna ana atnin.
Pani balna yamni kidika mayang kapat mayang ma sauki bang mayang akat pa mahni dudi ais yulni mayang kuduh sau mahni duda kidika yulni sau sanni yamni duda kidi bitik kau kaput laih 2-4 paun balna duwarang ki tinglau kidi kasnin yamni kaswa yakarak 6 -8 kaput unhni kalwarang. Kaunah maintalnin ki pa dutni kau kawi kiunin awas kidi yulni.
Yus munnin sat uk kidika Yus munnin satni balna kidi taldananh mayang kidi ma takit yakat mawinin kidi yulni wark balna kidi ma taimki adi mawi. Yahanh mani kat mayang muih kapat atnin kidi yulni ma sauki ritsni kaupak kidi tulni kat ma ising pakwi adi warkni adiwa munah.
Ridi yamnin ki ma bani yakat adika isining katna adi munah, taldananh ramh palni kulda yakat laihdarang yah yahan mani kidi di kasna satni balna mahni kidi dunin kidi yulni kat.
Tinglau balna kidi kakaswi 7 - 8 paun balna ma as yakat kaput. Usnit yakat payahwa bani tani was tirisda taimni kasnin balna satni kasnin ki turuh kidi (kaput laih takat tinglau kidi barakwi salawarangki ma bani yakat kasak palni talnin ki ma sangkika bitik yakat.
Pan yulni tadi munda taimni kat taldananh yamni palni kulda kat kalahna atnin kidi yulni.
Pan Minik balna kidi uduhnin ki plastik apaknin apaknin Pani Kau.
Tinglau balna kidi pan minik balna kasnin awas ki, kat turuh kuduh turuh kuduh witing kasnin awas ki pan minik kidi kidi yulni witing kasnin kidi dibasta ki.
Pan minik balna kidi laihwi talna atnin karang ki ramh palni mayang yakat sangnika lani balna duaiwarang yah awas kat kat bik di taldas karang yah.
INTA wayani: PAN PIPIHNI MINIK BALNA
INTA wayani: TINGLAU PAN MINIK KASWA KIDI
INTA wayani:TURUH KASNIN BAISA YAMNI KIDIKA
Preparación de concentrado casero Cantidad en libras1. Sinika balna satni balna (isining pakwa kidika
amang lana atnin kidi yulni. 17
2. Bins minik balna, tikna balna kidi. 39
3. Triku satni kidi. 43
4. Sinika satni balna kidika. 1
UDUHNA TAIMNI 100 PAUN DUWI
A di sinika balna 19.5 % bahna atnin kidi 3 - 4 kaput duwi kiwi yus munwi turuh balna kidika.