Monografija

-1-

-2-

-3-

Izdava: Univerzitet u Tuzli Za izdavaa: Dr. sc. Enver Halilovi, redovni profesor, rektor Univerziteta Redakcijski odbor: Dr. sc. Vedad Spahi, vanr. prof., predsjednik, Dr. sc. Rejhana Dervievi, vanr. prof., Dr. sc. Mensura Aeri, vanr. prof., Dr. sc. Naser Prljaa red. prof., Dr. sc. Snjeana Mari, vanr. prof., Jasmina Berbi, generalni sekretar Univerziteta Saradnici: Dr. sc. Sead Selimovi, docent, Dr. sc. Ivan Petric, docent, Dr. sc. Vesna Ferkovi, vanr. prof., Dr. sc. Ermina Mustafi, docent, Dr. sc. Muris ug, docent, Dr. sc. Mehmed Nurkanovi, vanr. prof., Dr. sc. Nedmija Demirovi, docent, Dr. sc. Nevzeta Salihovi, vanr. prof., Dr. sc. Alma Dizdarevi, docent, Dr. sc. Dafer Kudumovi, red. prof., Dr. sc. Indira Sijeri, vanr. prof., Vlado Keroevi, red. prof., Dr. sc. Edin Mutapi, docent, Mr. sc. Maja Hrvanovi, Bernes Aljuki, Jasmin Jati, Mirza Mehmedovi, Amra Pezi, Ahmet Bajri Blicko, Zoran Pavljaevi, Alma Babi, Alen Alagi, Alma Tanovi, Vedad Daferagi Design i tehnika priprema: Mr. sc. Maja Hrvanovi i Jasmin Jati tampa: Grin d. o. o. Graanica Tira: 700 primjeraka Tuzla, 2011. godina

------------------------------------------------CIP - Katalogizacija u publikaciji Nacionalna i univerzitetska biblioteka Bosne i Hercegovine, Sarajevo 378.4(497.6 Tuzla)1976/2011(084) UNIVERZITET u Tuzli : 35 godina. - Tuzla : Univerzitet, 2012. - 169 str. : ilustr. ; 25 X 25 cm ISBN 978-9958-609-65-7 COBISS.BH-ID 19299078 -------------------------------------------------4-

Istraivanje, uenost, kreativni i kritiki rad sredinje su vrijednosti Univerziteta u Tuzli. Vizija Univerziteta u Tuzli je da u sklopu integralnog evropskog visokoobrazovanog i istraivakog prostora provodi referentna nauna, umjetnika i struna istraivanja te na osnovu njih i meunarodnih spoznajnih dostignua studentima sva tri ciklusa studija prui vrhunsko obrazovanje i razvije fundamentalna nauna istraivanja iz grupacija prirodnih nauka, tehnikih nauka, biomedicinskih i zdravstvenih nauka, biotehnikih nauka, drutvenih nauka i humanistikih nauka, te na osnovu toga postane glavni generator razvoja Tuzlanskog kantona u svim oblastima ivota i rada, privredi, obrazovanju, zdravstvu, kulturi, sportu.

Vizija

Misija Univerziteta u Tuzli je da kontinuirano prenosi i razvija meunarodno prepoznatljiv kvalitet naunih, umjetnikih i strunih istraivanja i visokog obrazovanja na tri stupnja bolonjskog ciklusa, nauno istraivakog rada i cjeloivotnog obrazovanja, kako bi, kroz generiranje, transfer i primjenu znanja razliitih grupacija nauka ostao vodea visokoobrazovana institucija na prostoru sjeveroistone Bosne i Hercegovine i ire.

Misija

-5-

-6-

UNTZ 1976-2011.-7-

Sveana promocija diplomanata i magistranata: 25. 11. 2011. godine u Velikoj sali SKPC Mejdan.

-8-

SADRAJUvodne napomene Tuzla univerzitetski centar Univerzitet u Tuzli - 35 godina Bolonjski proces Organizaciona struktura Univerziteta Fakulteti /Akademija Nauno-istraivaki rad i nauna periodika Univerzitetska biblioteka Meuuniverzitetska saradnja Ljetni univerzitet Univerzitetski centri Studentski centar Studentska organizacija Otvoreni univerzitet Kampus Univerziteta u Tuzli Univerzitetska kulturno-umjetnika i sportska drutva 11 15 29 45 49 57 111 117 121 127 131 149 153 157 159 163

-9-

Sveane akademije povodom obiljeavanja godinjica osnivanja Univerziteta.

- 10 -

UVODNE NAPOMENETrideset pet godina postojanja i uspjenog rada Univerziteta u Tuzli znaajan je jubilej koji elimo dostojno obiljeiti. injenica da Univerzitet do sada nije imao preglednu publikaciju informativno-monografskog tipa opredijelila nas je da niz prigodnih aktivnosti u povodu ove vane godinjice obogatimo objavljivanjem knjige u kojoj emo se osvrnuti na preeni put, dati presjek aktuelnog stanja, infrastrukturnih, kadrovskih i naunih potencijala kao i viziju daljnjeg razvoja Univerziteta. Jubileji kojima obiljeavamo posebne datume obrazovnih institucija prilika su i da sagledamo vlastitu poziciju u drutvu i vremenu u kojem ivimo. Osvrui se na prolost spoznajemo da samo prave vrijednosti traju i da vremenom dodatno potvruju svoj znaaj. Jer, univerzitet je ustanova koja je po svojoj prirodi istovremeno i konzervativna i avangardna sredina, ambijent stalnog preispitivanja i stalnog susreta s novim izazovima. Za trideset i pet godina postojanja Univerziteta u Tuzli izgraene su hiljade kvadratnih metara laboratorijskog i nastavnog prostora, otvoreni studentski domovi, sakupljeno na hiljade bibliotekih jedinica, nabavljena savremena oprema, osposobljava se Kampus, ali, u prvom redu, Univerzitet u Tuzli su inili i ine ljudi desetine hiljada

- 11 -

studenata i hiljade zaposlenih koji su svojim radom kreirali ono to danas prepoznajemo u ovoj vanoj instituciji. Vjerodostojno i ustrajno posveen stvaranju uslova za bolji ivot, Univerzitet u Tuzli e ostati jednim od kljunih sudionika daljnjeg drutvenog napretka tuzlanske regije i Bosne i Hercegovine u cjelini. Vrijeme i trud uloeni u obrazovanje na univerzitetu ostaju u trajnom sjeanju, bilo da je rije o nezaboravnim studentskim godinama, zavretku studija i zaposlenju, bilo da govorimo o napornom asistentskom radu, kada se stjeu prva iskustva u prenoenju znanja, osmiljavanju i tumaenju svojih istraivakih poduhvata, preko profesorskih zvanja koja donose nove profesionalne obaveze i odgovornost prema naunom podmlatku. Knjiga u tom pogledu, kao trag u vremenu, ima posebno znaenje za lanove nae akademske zajednice, ali je, dajui prednost aktuelnom i informativnom nad historijom i analitikom, prije svega namijenjena za iru recepciju. Bitna sastavnica takvog koncepta je i mnotvo ilustrativnih foto-priloga, preko 450, koje smo uvrstili u sadraj monografije rukovodei se injenicom da je govor slike neusporedivo svjedoanstvo o trajanju i djelima, koja su, kada je rije u Univerzitetu u Tuzli, vie nego vidljiva. Redakcijski odbor i Menadment Univerziteta zahvaljuju se svima koji su uestvovali u izradi ove monografije. Za Redakcijski odborVrijeme i trud uloeni u obrazovanje na univerzitetu ostaju u trajnom sjeanju.

prof. dr. Vedad Spahi

- 12 -

- 13 -

- 14 -

TUZLA UNIVERZITETSKI CENTARTuzla je najvei grad u sjeveroistonoj Bosni i jedan od najveih gradova u Bosni i Hercegovini. Prema posljednjem popisu stanovnitva iz 1991. godine, opina Tuzla imala je 131.618 stanovnika, rasporeenih u 66 naselja, a procjenjuje se da danas u Tuzli ivi preko 160.000 ljudi. Tuzla je jedan od najveih industrijskih centara Bosne i Hercegovine. U gradu ili neposrednoj blizini grada nalaze se mnoge tvornice hemijske, prehrambene i teke industrije. Grad Tuzla administrativno je sjedite te privredni, kulturni i obrazovni centar Tuzlanskog kantona. Prirodni resursi i bogata nalazita energetskih i mineralnih sirovina bili su opredjeljujui faktor za usmjeravanje dosadanjeg privrednog razvoja ovog podruja, a ujedno su i vaan oslonac budueg razvoja. Tuzla je danas jedini grad u Evropi koji ima slano jezero (Panonsko jezero) i jedini grad na svijetu ije je slano jezero u najuoj historijskoj jezgri grada. Grad ima bogatu umjetniku, knjievnu i likovnu tradiciju. U Tuzli postoje Arhiv Tuzlanskog kantona, Muzej istone Bosne, Zavod za zatitu spomenika, Narodno pozorite, Teatar Kabare, Narodna i univerzitetska biblioteka Dervi Sui itd.

- 15 -

Kratak historijat Tuzle i regijeivot ljudi na prostoru Tuzle i njene okoline zapoeo je u razdoblju starijeg kamenog doba (paleolita) i kontinuirano je nastavljen kroz sve prethistorijske i historijske epohe. Tu injenicu potvruju sauvani historijski izvori, meu kojima sve do srednjeg vijeka preovlauju ostaci materijalne kulture, a od tada su dominantni pisani historijski izvori. Meu sauvane ostatke materijalne kulture spadaju arheoloki lokaliteti naselja u Gornjoj Tuzli (iz starijeg neolita), u Tuzli (sojeniko naselje iz srednjeg neolita), zatim ostaci gradinskih naselja iz metalnog doba, nastalih na uzvienjima radi lake odbrane u vrijeme velikih pomjeranja stanovnitva itd. Naselje u Donjoj Tuzli nalazilo se na desnoj obali rijeke Jale. Najviu taku naselja predstavljalo je dominantno mjesto gdje se danas nalazi Stara ili arena damija. Iliri su ostavili trajna kulturna obiljeja (od konca II milenija stare ere), kao i Rimljani koji su bili nosioci nove civilizacije (u toku pet vijekova svoje dominacije). Iz toga perioda postoji i spomen naselja Salines (na mjestu dananje Tuzle, kao naselja uz slane izvore). S Rimljanima je na ove prostore dola i nova vjera kranstvo. Na ovome prostoru vremenom su se u znatnoj mjeri konzervirale vjerske, kulturne i politike tradicije, koje su opstale do kasnog srednjeg vijeka, stvarajui time osnovu za nastanak autentine bosanske vjere (bogomilstva). S obzirom na potpuno slavensko okruenje, i oveRekonstruirano izvorno sojeniko naselje iz srednjeg neolita.

je prostore od poetka 7. stoljea postepeno zahvatila slavenizacija.

- 16 -

Veoma vano mjesto u ivotu stanovnika Tuzle i njene okoline imala je so koja je odigrala presudnu ulogu u formiranju naselja. Za razliku od materijalnih ostataka koji datiraju jo iz vremena prethistorije, prvi pisani izvori o Tuzli i njenoj okolini potjeu iz vremena ranog srednjeg vijeka. Prvi spomen Salinesa kao solarskog naselja iz polovine je 10. stoljea (950. godine) kod bizantijskog historiara cara Konstantina Porfirogenita. On u svom djelu De administrando imperio meu teritorijama koje je drao vladar aslav, u grkoj transkripciji spominje Castron to Salenes. Podruje Tuzle i njene okoline tokom postojanja srednjovjekovne bosanske drave bilo je u sastavu upa Usora i Soli. Meutim, pouzdano se ne zna koje je podruje obuhvatala upa Soli, jer o tome ne svjedoe sauvani srednjovjekovni historijski izvori. Pisani historijski izvori ne postoje a nisu pronaeni ni ostaci materijalne kulture (steci i sl.) u blioj ili daljoj okolini dananje Tuzle iz ijeg bi se natpisa moglo tano utvrditi koja su mjesta ulazila u sastav upe Soli. Jedini konkretan historijski izvor o jednom naselju u ovom podruju je spominjanje mjesta Sol, u dokumentu pronaenom u dubrovakom arhivu, a potjee iz 1412. godine. Tuzlanski kraj bio je karakteristian po smjenjivanju razliitih vjerskih i kulturnih utjecaja tokom stoljea. Od poetka 12. do sredine 15. stoljea presudan utjecaj imalo je uenje Crkve bosanske, koje od vremena podizanja prvog samostana (1340.) poinje potiskivati katolika crkva. Na tu injenicu su posebno utjecali franjevci koji su na ovome prostoru predstavljali jedino katoliko sveenstvo. VjerujeSlani bunar: vano mjesto u ivotu stanovnika Tuzle imala je so koja je odigrala presudnu ulogu u formiranju naselja.

- 17 -

se da su prvi franjevci doli najprije u bosansko Podrinje krajem 13. stoljea. Do kraja 14. stoljea, bili su podignuti franjevaki samostani u Srebrenici, Teoaku, Bijeljini, Skakavi, Modrii i Koraju, a neto kasnije u Zvorniku, Gornjoj i Donjoj Tuzli. Postepenim osvajanjem Bosne Osmanlije su unitile feudalnu bosansku dravu i u zauzetim oblastima uspostavile svoj drutveno-politiki sistem. ire tuzlansko podruje zauzimanjem Zvornika i Srebrenice palo je pod osmansku vlast oko 1460. godine. Prostor Tuzle i njene okoline Osmanlije su definitivno osvojile 1474. godine, a ve od 24. aprila te godine u prvom popisu Bosne zabiljeena je Agac Tuzla, kao timarski posjed sa spahijskim prihodom od 3.632 ake. Od tada se Tuzla i njena okolina kontinuirano nalazila pod osmanskom vlau sve do okupacije Bosne i Hercegovine od strane Austro-Ugarske monarhije 1878. godine. Iako je u poetku osmanske vladavine Gornja Tuzla bila razvijeniji grad, imala je prve solane, medresu i bila je sjedite kadije, Donja Tuzla (lokalitet dananjeg urbanog podruja) se skoro uporedo razvijala. Turali-beg je ve u drugoj polovini 16. stoljea shvatio privredni znaaj ovoga kraja, pa je uznastojao da se i u Donjoj Tuzli razvije grad. Sagradio je damiju, han, izgradio vodovod, otvorio 38 duana, podigao ljekovitu slanu banju i uvakufio 300.000 srebrnih dirhema da se daju na poslovanje stalno nastanjenim trgovcima u Tuzli i to bez obzira kojoj vjeri ti trgovci pripadaju. Sredinom 18. stoljea Donja Tuzla preuzimaTuzlanski kraj je karakteristian po smjenjivanju razliitih vjerskih i kulturnih utjecaja tokom stoljea.

primat, dobija zidani grad izmeu ijih zidina su smjetene trgovine, administrativne i upravne ustanove. Naselje se razvija izvan gradskih

- 18 -

zidina, a stanovnici su pripadnici svih konfesija. Osmanska feudalna drutvena struktura i islamsko-orijentalna kultura u cjelini, a posebno urbana, dala je dotadanjim srednjovjekovnim naseljima orijentalna obiljeja. Na podruju Tuzle i njene okoline sauvan je veliki broj vrijednih kulturno-historijskih spomenika iz ovog perioda: Hadi Hasanova (arijska) damija u Tuzli, Kurumlija damija u Kladnju, Husejnija damija u Gradacu, Ahmed-paina damija u Graanici, Atik-damija u Gornjoj Tuzli. Za vrijeme osmanske vladavine prostor Tuzle i njene okoline imao je znaajnu ulogu, u poetku kao jedno od vanijih sredita, a od 19. stoljea i kao administrativno-upravni centar Zvornikoga sandaka. Tuzla i njena okolina razvijala se kao znaajan privredni (prvenstveno trgovako-zanatlijski), saobraajni, vojni i kulturni centar. Na kraju osmanske vladavine u Tuzli kao centru cijeloga podruja ivjelo je oko 5.000 stanovnika, a etnika struktura nije odudarala od ostalih krajeva Bosne. Poslije Berlinskog kongresa, uslijedila je vojna okupacija Bosne i Hercegovine od 29. jula do 20. oktobra 1878. godine, uz snaan otpor prvenstveno muslimanskoga stanovnitva. Tuzla i njena okolina predstavljali su jedno od glavnih uporita otpora austrougarskoj okupaciji. Najee borbe za sam grad voene su 9. i 10. augusta 1878. godine. Pobjeda snaga otpora, na elu sa energinim pljevaljskim muftijom Mehmedom Vehbi emsekadiem, poremetila je austro-ugarske vojne planove, to je, izmeu ostaloga, odgodilo okupaciju sjeveroistone Bosne za 42 dana.Sudar tradicije i modernizacije na kraju 19 stoljea

- 19 -

Podruje Tuzle i njene okoline u Austro-Ugarskoj monarhiji organizirano je kao okrug. U njegov sastav su ulazili gradovi: Tuzla, Bijeljina, Brko, Graanica, Gradaac, Modria, Bosanski amac, Kladanj, Maglaj, Oraje, Srebrenica, Vlasenica i Zvornik. U prvo vrijeme okupacije i Gornja Tuzla imala je status grada, ali je 1885. izgubila taj status. Sredite okruga bila je Tuzla, po kojoj je ova oblast i nazvana. Tu su organizirane okruna, sreska (kotarska) i opinska vlast. S obzirom na to da je ova oblast granino podruje sa Srbijom, Tuzla je bila i jedan od znaajnih vojnih centara Austro-Ugarske monarhije. Razvoj i strukturu privrede u Tuzli i njenoj okolini odredila su prirodna bogatstva (so i ugalj), ijoj se eksploataciji, sa slubene strane, proricala dobra budunost. Rudna bogatstva Bosne i Hercegovine bila su poznata Austro-Ugarskoj i prije okupacije 1878. godine. Nakon vojnoga zaposjedanja, koristei se ranijim saznanjima, zapoela su sistematska geoloka istraivanja. Beki strunjaci su pristupili izradi rudarskoga katastra, a 1881. godine donijet je Rudarski zakon za Bosnu i Hercegovinu kojim su regulirani pravni i drugi odnosi u ovoj oblasti. Od velikoga znaaja za novu upravu bila je eksploatacija soli. Nakon izvrenih potrebnih predradnji, 1884. godine poela je izgradnja solane u Simin Hanu, prve moderne solane u Bosni i Hercegovini. Ova solana imala je veliki znaaj za Austro-Ugarsku privredu, to se vidi i po nazivu Franz Jozef Soline. Ovaj industrijski prvijenac puten je u probnu proizvodnju 25. marta 1885. godine. U Kreki je 1885. godiZgrada Barok sagraena je za vrijeme austrougarske vladavine.

ne otvoren rudnik uglja i ciglana, a 29. aprila 1886. godine zavrena je i putena u javni saobraaj pruga Doboj Simin Han, duine 67

- 20 -

kilometara. Istovremeno, s podizanjem prvih industrijskih preduzea u neposrednoj okolini Tuzle, poela je i eksploatacija uma u umskome podruju Oskova Gostilja. U Tuzli, kao i u drugim veim gradskim naseljima, mijenja se i socijalna struktura stanovnitva. Broj onih koji ive od poljoprivrede se smanjivao, a poveavao procenat uposlenih u industriji, zanatstvu, trgovini i raznim drutvenim djelatnostima. Podignute su mnoge graevine s odlikama evropske arhitekture (sreski uredi, kole, pote, hoteli, eljeznike stanice, bolnice i vojni objekti), od kojih neke postoje i danas u uem gradskom jezgru. Izmeu ostaloga, u ovome periodu (1882) dovrena je izgradnja Saborne crkve u Tuzli, na kojoj su radovi trajali od 1874. godine, te obnovljena Atik (arena) damija (1888). Stvaranjem Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, (1. decembra 1918.) administrativno-teritorijalni okvir Tuzlanskog okruga ostao je isti, osim to je 1922. godine preimenovan u Tuzlansku oblast podijeljenu na srezove i opine. Poslije ukidanja Pokrajinske vlade za Bosnu i Hercegovinu, ovaj prostor je bio neposredno vezan za Beograd, odnosno za Vladu Kraljevine. Velike administrativno-teritorijalne promjene ovaj kraj doivio je 1929. godine, poslije proglaenja diktature kralja Aleksandra Karaorevia i promjene naziva zemlje u Kraljevinu Jugoslaviju. Podruje Tuzle i njene okoline pripalo je Drinskoj banovini sa sjeditem u Sarajevu. Time je Tuzla prestala biti administrativno-upravno sredite sjeveroistone Bosne, to se odrazilo na njen privredni i drutveni razvoj. Sporazumom Cvetkovi-Maek iz 1939. godine u sastav Banovine Hrvatske ukljueni su gradovi ovePruga Doboj Simin Han, duine 67 kilometara, zavrena je 1886. godine.

- 21 -

regije Brko i Gradaac, dok su ostali gradovi trebali pripasti takozvanim srpskim zemljama. U Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca/Kraljevini Jugoslaviji nisu zabiljeeni ozbiljniji privredni i drutveni pomaci na prostoru Tuzle i njene okoline. Takozvanom agrarnom reformom od bonjakih posjednika oduzete su zemlje i ume i dodijeljene preteno srpskim seljacima, bivim kmetovima. Ovaj region je, kao i cijela Bosna i Hercegovina, zaostajao u svom razvoju. To se naroito osjealo u porastu broja nezaposlenih. Stagnirajua privreda nije mogla apsorbirati relativno veliki prirast nove radne snage, niti prihvatiti one koji su bjeali iz osiromaenih sela. U prvim godinama ivota Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, biljei se snano organiziranje radnika, sindikalno i politiko, to e 1920. godine dovesti do podizanja uvene Husinske bune, koju je kraljevski reim krvavo uguio. Stanovnitvo tuzlanskog kraja masovno je uestvovalo i u narodnooslobodilakom ratu (NOR). Jedinice Narodnooslobodilake vojske (NOV) oslobodile su Tuzlu prvi put 2. oktobra 1943. godine. Drugi put Tuzla je definitivno osloboena 17. septembra 1944. godine. Nakon zavretka Drugog svjetskog rata, Tuzla je zauzela vano mjesto u privrednom i kulturnom razvoju Bosne i Hercegovine. U prvo vrijeme sjeveroistona Bosna je administrativno bila ureena kao oblast sa upravno-politikim centrom u Tuzli. Poslije je, ukidanjem oblasti, formiran Okrug Tuzla. Nakon vie administrativnih reorganiAtik (arena) damija obnovljena je 1888. godine.

zacija, cijela oblast je organizirana u devetnaest opina. Rudna bogatstva, ugalj, so i drvo bili su osnova ubrzanog razvoja.

- 22 -

Prvi veliki razvojni pothvat bila je izgradnja eljeznike pruge Brko Banovii (1946) u duini od 92 kilometra, kojom je ovaj sirovinski bazen povezan sa drugim dijelovima Jugoslavije. Velike potrebe Jugoslavije za energentima podstakle su razvoj rudnika uglja, otvaranje novih jamskih, a kasnije i povrinskih kopova. Privredni rast ubrzan je naroito u razdoblju od poetka ezdesetih do druge polovine osamdesetih godina 20. stoljea. U tom periodu poela je savremenija eksploatacija uglja povrinskim metodom, a zatim izgradnja termoenergetskih kapaciteta za proizvodnju elektrine struje. Dovrena je Termoelektrana Bukinje (1978), hemijska industrija podizana za preradu prirodnih resursa (ugalj, so, krenjak) prerasta u velike privredne sisteme SODA SO u Tuzli i Koksnohemijski kombinat u Lukavcu, u kojima je osvojena najsavremenija hemijska tehnologija. Osim toga, razvila se drvna i drvnopreraivaka industrija, metalna i metalnopreraivaka industrija, industrija graevinskog materijala, graevinarstvo, industrija tekstila, obue, prehrambena industrija. Prostor Tuzle i njene okoline bio je pogodan i za razvoj poljoprivrede, voarstva i stoarstva. U periodu socijalistike Jugoslavije stvoreno je nekoliko velikih poljoprivrednih i prehrambenih kombinata. Najznaajniji razvoj, ipak, doivjela je infrastruktura. Pored eljeznike pruge Brko Banovii, modernizirana je pruga Tuzla Doboj, izgraena nova pruga Tuzla Zvornik; izgraena i modernizirana putna mrea: Tuzla Brko, Tuzla Sarajevo, Tuzla Zvornik, Tuzla Bijeljina, Tuzla Doboj.Jedinice Narodnooslobodilake vojske (NOV) oslobodile su Tuzlu prvi put 02. 10. 1943. godine.

- 23 -

Prosvjetno-kulturna djelatnost pratila je ekonomsko-privredni razvoj. Uspostavljena je dobra mrea predkolskih ustanova i osmogodinjih kola, u svim razvijenim opinskim centrima otvorene su srednje kole; u Tuzli je osnovan i Univerzitet (1976). Ustanovljene su mnoge institucije regionalnog znaaja: Istorijski arhiv, Muzej istone Bosne, Narodna i univerzitetska biblioteka, Narodno pozorite, Galerija portreta, Dom mladih. U svim opinama postojali su centri za kulturu gdje su djelovala brojna kulturno-umjetnika drutva. U toku agresije na Bosnu i Hercegovinu (1992-1995.) Tuzla i njeno okruenje prostor su dobro organiziranog oruanog otpora osvajakim velikodravnim planovima ali istovremeno i sredina koja je uspjela ouvati tradiciju muuetnike tolerancije.

Od poetka ezdesetih do polovine osamdesetih godina traje izgradnja termoenergetskih kapaciteta za proizvodnju elektrine struje.

- 24 -

Pogled na historiju kolstva u Tuzlikolstvo je u vrijeme osmanske uprave u Bosni i Hercegovini bilo organizirano na vjerskoj osnovi. Postojale su muslimanske, katolike i pravoslavne kole. Muslimani su pohaali sibjan mektebe i medrese, a od sredine 19. stoljea i rudije. Prva medresa u Tuzli spominje se 1626. godine. Bila je to Behrambegova medresa. Medrese su bile srednje i vie kole u kojima se uilo tumaenje Kur`ana, zatim vrila obuka u vjerskim i erijatsko-pravnim znanostima. U drugoj polovini 19. stoljea osmanske vlasti su u Bosni poele otvarati i svjetovne kole, poznate pod imenom rudije. Rudija je postojala i u Donjoj Tuzli u vrijeme namjesnika erif Osman-pae (1861 1869). Prema raspoloivim podacima, rudija je 1869. godine imala 30 uenika. Za prosvjeivanje i razvoj katolikog stanovnitva najvee zasluge imali su franjevci, koji 1823. godine otvaraju prvu katoliku osnovnu kola u Gornjoj Tolisi. Organizirano kolstvo bosanskog pravoslavnog stanovnitva javlja se tek u 19. stoljeu, do tada se njegovo opismenjavanje odvijalo u crkvama, manastirima i putem tzv. samoukog opismenjavanja. Prema jednome dokumentu iz 1841. godine u kome se spominje tuzlanski uitelj Avram Simi, moe se zakljuiti da je te godine postojala pravoslavna kola i u Tuzli. Prva trgovaka kola u Bosni i Hercegovini osnovana je upravo u Tuzli, a poela je s radom 6. oktobra 1884. godine. Ukupno je bilo 19 mukih polaznika prve generacije. Prva Velika gimnazija otvorenaBehram-begova medresa u Tuzli spominje se 1626. godine.

- 25 -

u Sarajevu 1879. godine, dok je Velika gimnazija u Tuzli poela s radom 1899. godine. U periodu izmeu dva svjetska rata u Bosni i Hercegovini su radile osnovne i srednje kole. Tuzlanski okrug bio je administrativna jedinica sa najvie osnovnih kola u Bosni i Hercegovini, a u gradu Tuzli radile su etiri osnovne kole (dvije djeake i dvije djevojake). Gimnaziju su pohaali uenici svih vjeroispovijesti koje su u tome periodu ivjele na prostoru tuzlanskoga kraja i ire. Osim gimnazije, otvorene su Dvorazredna trgovaka kola 1927. godine i Graanska kola. Godine 1926, na insistiranje obrtnika ovoga grada, osnovana je i Zanatska kola. U periodu izmeu dva svjetska rata u Tuzli su radile i vjerske kole. U toku Drugog svjetskog rata kolstvo u Tuzli odvijalo se u sklopu i prema nastavnim planovima i Nezavisne drave Hrvatske (NDH). Sve kole radile su u oteanim uslovima, kolske zgrade koristila je vojska a najvei broj nastavnika bio je mobiliziran i rasporeen na ratita. Poslije Drugog svjetskog rata uporedo sa opim i privrednim razvojem Bosne i Hercegovine izgraivao se i novi kolski sistem. U godinama poslije osloboenja u Tuzli se otvara Uiteljska kola, a kasnije i druge srednje kole: Medicinska, Elektrotehnika, Mainska, Graevinska, Rudarska itd. Zabranjen je rad vjerskih kola, pa je Behram-begova medresa 1949. godine prestala s radom, da bi rad ponovo otpoela 1993. godine.Velika gimnazija u Tuzli poela je sa radom 1899. godine.

- 26 -

Tehnoloki fakultet osnovan je 1959. godine, kao prvi dislocirani fakultet Univerziteta u Sarajevu.

- 27 -

lanovi Odbora matiara za osnivanje Medicinskog fakulteta u Tuzli, novembra 1976. godine.

Prva sveana promocija diplomanata Medicinskog fakulteta.

Prvi sat na Medicinskom fakultetu odran je 5. 11. 1976. godine.

- 28 -

UNIVERZITET U TUZLI 35 GODINA Historijat, prezent, vizijaHistorija Univerziteta u Tuzli moe se posmatrati iz tri aspekta: (1) aspekt zastupljenosti naunih oblasti, (2) aspekt integriranosti organizacionih jedinica (3) aspekt prostornog plana i lokacije Univerziteta. S obzirom na prvi aspekt, zastupljenost naunih oblasti i profila studijskih programa, u pedesettrogodinjoj historiji visokog kolstva i tridesetpetogodinjoj historiji Univerziteta u Tuzli mogu se razlikovati tri glavna razdoblja: poetno razdoblje od formiranja prvih viih i visokih kola i fakulteta do 1976. godine, drugo razdoblje od 1976. do 1993. i tree od 1993. godine do danas. Vie i visoko kolstvo u Tuzli organizira se u vrijeme bive Jugoslavije koje je obiljeeno dosta intenzivnim drutvenim i privrednim razvojem. Tako je 1958. godine na zahtjev bosanskohercegovakih rudnika osnovana Via rudarsko-tehnika kola. Ova kola, ispunivi neophodne uvjete, 1960. prerasta u Rudarski fakultet, koji je, zahvaljujui svome uspjenom radu, danas prepoznatljiv topos u oblastima rudarstva i geologije na akademskoj mapi regiona i Evrope. Tehnoloki fakultet osnovan je 1959. godine, kao prvi dislocirani fakultet Univerziteta u Sarajevu. Formiranje ovog fakulteta prvenstveno je izraz

- 29 -

potreba regionalne privrede, ali ne treba pri tome zanemariti zasluge koje je u svemu imala lokalna politika elita kao i neki privrednici. Time je otvoren iri proces demetropolizacije visokog obrazovanja u Bosni i Hercegovini. Na ovom fakultetu je 1962. godine odbranjena i prva doktorska disertacija. Godine 1960. poinje s radom Via pedagoka kola. Oktobra 1970. godine otvoren je novi savremeni objekat, koji je mogao da zadovolji tadanje pedagoke i druge standarde. Via pedagoka kola prerasla je 1970. godine u Pedagoku akademiju, iz koje je e se kasnije razviti Filozofski fakultet. Godine 1972. otvoren je Elektrotehniki fakultet koji je imao iznimno vano mjesto u razvoju visokog kolstva te privrednom razvoju Tuzle i cijele regije sjeveroistone Bosne. Vaan dogaaj za Tuzlu, ali i Bosnu i Hercegovinu, bilo je osnivanje Medicinskog fakulteta 1976. godine. Za nau sredinu to je bila svojevrsna akademska raskrsnica sa koje se ulo u podruje multidisciplinarnosti, to je visokom kolstvu u Tuzli donijelo novi kvalitet. Ve tada je postalo jasno da je osnivanje Univerziteta nunost i logian slijed dogaaja, ne samo da bi se nastavio razvoj visokog obrazovanja, nego i da bi se osigurao dalji kulturni i drutveni preobraaj jedne od najmnogoljudnijih regija Bosne i Hercegovine. Univerzitet u Tuzli osnovan je 1976. godine. Osnivanju je prethodilo konstituiranje Zajednice visokokolskih i naunoistraivakih institucija u sjeveroistonoj Bosni 1972. godine i Konzorcija za raNa ast prvog rektora Univerziteta u Tuzli imenovan je redovni profesor Tehnolokog fakulteta akademik dr. sc. Tihomil Markovi.

zvoj vieg i visokog obrazovanja i naunoistraivakog rada u Tuzli.

- 30 -

Odlukom Skuptine Opine Tuzla od 15. aprila 1975. godine imenovan je Inicijativni odbor za osnivanje Univerziteta sa 104 lana i predsjednikom akademikom Ismetom Mujezinoviem. Sporazum o udruivanju u Univerzitet potpisan je 18. novembra 1976. godine u Sarajevu, a sveanost poetka rada je odrana 18. decembra u Tuzli. Na ast prvog rektora Univerziteta u Tuzli imenovan je redovni profesor Tehnolokog fakulteta akademik dr. sc. Tihomil Markovi. Od 1976. godine u sastavu Univerziteta uspjeno radi Ekonomski fakultet u Brkom, koji je 1992. dislociran u Tuzlu. Teak period u radu Univerziteta u Tuzli predstavljalo je vrijeme agresije na Republiku Bosnu i Hercegovinu 1992 1995. godine. Veliki broj profesora i studenata ukljuio se aktivno u odbranu domovine, pri emu su mnogi poloili svoje ivote. Naalost, jedan dio nastavnika tada je napustio Tuzlu. Bez obzira na iznimno teke uvjete rada, Univerzitet je nastavio sa obrazovanjem kadrova razliitih akademskih profila, a postojale su i ideje za otvaranjem novih fakulteta. Tako je poetkom 1993. godine pokrenuta inicijativa da se Pedagoka akademija transformira u Filozofski fakultet. Nedostatak strunih nastavnikih kadrova u osnovnim i srednjim kolama sjeveroistone Bosne ubrzao je aktivnosti oko osnivanja ovog fakulteta. Filozofski fakultet je upisan u sudski registar Vieg suda u Tuzli 11. marta 1994. godine. Osnivanje Filozofskog fakulteta imalo je podrku tadanje okrune, ali je imalo otpor opinske i republike vlasti. Zahvaljujui Filozofskom fakultetu Univerzitet je promijenio profil,Inicijativni odbor za osnivanje Univerziteta sastojao se od 104 lana sa predsjednikom akademikom Ismetom Mujezinoviem na elu.

- 31 -

od do tada preteno bipolarnog, tehnikog-medicinskog postao je opi, polinauni. Time je stvoren ozbiljan osnov kasnijeg razvoja Univerziteta. Proirena je lepeza naunih oblasti koje se izuavaju, formirani su novi studijski programi, ne samo drutvenih i humanistikih, ve i prirodnih i kineziolokih nauka. Na taj nain Univerzitet je bitno poveao svoju ponudu, postao je konkurentnijim na regionalnom tritu, to je nuno rezultiralo poveanjem broja studenata. Uporedo s tim uveavane su potrebe za novim nastavnim kadrom, opremom, veim prostorom i drugim uslugama. Iste, 1993. Osnovan je i Defektoloki fakultet koji je kasnije promijenio ime u Edukacijsko rehabilitacijski fakultet. Zavretak rata donio je ukljuivanje BiH kao suverene drave u meunarodnu zajednicu, te prihvatanje bitno novih i drugaijih standarda u svim oblastima ivota i rada. Za Univerzitet to je znailo ulazak u reforme, inoviranje obrazovnih i nauno-istraivakih interesa, nastavljen je dinamian proces prestruktuiranja postojeih i osnivanja novih fakulteta. Tako je 1998. godine osnovana Akademija dramskih umjetnosti. Dvije godine kasnije (2000), Fakultet elektrotehnike i mainstva podijeljen je na Fakultet elektrotehnike i Mainski fakultet. Transformacijom Filozofskog fakulteta nastali su Prirodno-matematiki fakultet (2003) i Fakultet za tjelesni odgoj i sport (2004). Iste godine (2004) osnovani su Farmaceutski i Pravni fakultet. Ove godineOtvaranje prvog Kongresa studenata medicine Bosne i Hercegovine odrano u Kristalnoj dvorani Hotela Tuzla, 6. 6. 1996. godine.

osnovan je studijski program Agronomija, a upis studenata e biti od idue akademske godine.

- 32 -

S obzirom na drugi aspekt historije i razvoja Univerziteta, integraciju fakulteta u Univerzitet, razlikuju se dva perioda. Prvi period od formiranja prvih fakulteta (1959) i nastanka Univerziteta (1976) do 2000. godine i drugi period od 2000. kada je izvrena integracija Univerziteta do danas. Univerzitet u Tuzli izvrio je integraciju neposredno nakon rata, prije nego to je obnovljena njegova ratom devastirana infrastruktura, u vrijeme skromne nastavne i nauno istraivake opremljenosti, odmah nakon osnivanja nekoliko novih fakulteta, bez dovoljno akademskog osoblja i drugih nunih pretpostavki za kvalitetan rad. Poetna integracija Univerziteta izvedena je administrativno-politiki s obrazloenjem spasavanja Univerziteta od ukidanja budui da se nije uklapao u preovlaujui koncept nacionalno-politikog ekskluziviteta i trojnog fiksiranja centara (Sarajevo Banja Luka Mostar) razvoja visokog obrazovanja u BiH. S druge strane, eljela se time dokazati u jednom akademski prihvatljivijem smislu vlastita ekskluzivnost i liderstvo u visokom obrazovanju, to je u tom momentu znailo i neku vrstu reformistike i proevropske legitimacije pred meunarodnim subjektima u BiH. Ukinuta je pravna samostalnost fakulteta, brojne akademske, menaderske, finansijske i druge nadlenosti fakulteta prenesene su na organe Univerziteta. Glavni cilj ove reforme, akademska integracija univerziteta jo nije ostvaren u punoj mjeri. Premda su pomaci vidni ostaje jo dosta posla na putu do istinske akademske i nauno istraivake integracije Univerziteta.Detalj sa otvaranja Prirodno-matematikog fakulteta 2003. godine.

- 33 -

Nema sumnje da koncept integriranog univerziteta ima brojne prednosti u odnosu na neintegrirani univerzitet. Ali, budui da ne postoji jedinstven model integriranog univerziteta, Univerzitet u Tuzli nastoji stvoriti vlastiti kroz prilagoavanje bolonjskom procesu, s jedne, i ouvanje naela autonomije, s druge strane. Sve unutar tih dviju determinanti je otvoreno i ostavlja prostor kreativnosti i vizionarstvu, dakako uz uslov da se respektuje specifinost Univerziteta uvjetovana brojem i vrstama njegovih lanica, njihovom opremljenou, meusobnom prostornom udaljenou, razliitim brojem studenata, brojem izvrilaca radnog procesa, brojem nastavnika i saradnika u naunonastavnim, umjetnikim i nauno-istraivakim zvanjima itd. Sve to trai specifino rjeenje, to znai da se ni jedan oblik univerziteta u svijetu, ma koliko bio dobar i uspjean u ovom konkretnom sluaju, ne moe prenijeti na na Univerzitet. S obzirom na trei, prostorni aspekt historije i razvoja Univerziteta tek od ove godine moemo govoriti o novoj stranici u historiji Univerziteta. Do sada je Univerzitet u gradu Tuzli bio razmjeten na dvije-tri meusobno udaljene lokacije. Sad smo ve u vremenu kada se jasno nazire prostorna integracija Univerziteta zahvaljujui otpoinjanju rada Kampusa Univerziteta. Odlukom od 14.12.2010. godine Vlada Federacije BiH dio bive kasarne Husein-kapetan Gradaevi dala je na raspolaganje Univerzitetu u Tuzli. Ve od dana primopredaje, koja je izvrena 16.2.2011., teku aktivnosti na osposobljaUniverzitet u Tuzli nastoji stvoriti vlastiti organizacioni model kroz prilagoavanje bolonjskom procesu.

vanju prostora i objekata bive kasarne za potrebe Kampusa. Uprkos iznimno tekim finansijskim i drugim okolnostima, a s obzirom da

- 34 -

Univerzitet ima izraen nedostatak prostora, na ovom projektu radi se ubrzano. Ove godine je poela izrada graevinske dokumentacije za rekonstrukciju, zapoeti su zanatski radovi adaptacije i opremanje kolskim namjetajem jednog objekta za potrebe nastave. Odnedavno se dio nastave i drugih aktivnost obavlja u objektima Kampusa da bi u dogledno vrijeme dolo do potpunog preseljenja onih fakulteta i organizacionih jedinica koje imaju najvie tekoa u izvoenju nauno-nastavnog procesa zbog deficita prostora. Mislimo da nije vrijeme za pozivanje na zasluge, mi gledamo u budunost. Naa vizija je jasna. Univerzitet u Tuzli kao integralni dio evropskog prostora visokog obrazovanja treba da razvije fundamentalna i primijenjena nauna, umjetnika i struna istraivanja iz prirodnih, tehnikih, medicinskih, biotehnikih, drutvenih i humanistikih nauka te na osnovu njih, uvaavajui meunarodne standarde, spoznaje i dostignua, studentima sva tri bolonjska ciklusa studija prui savremeno i kvalitetno obrazovanje te tako postane nezaobilazan faktor razvoja Tuzlanskog kantona i BiH u svim oblastima ivota i rada, privredi, obrazovanju, zdravstvu, kulturi, sportu... U novim generacijama koji upisuju studij na naem Univerzitetu prepoznajemo strunjake koji e upravljati tehnolokim procesima, ekonomskim tokovima i drugim drutvenim promjenama u prvoj polovici 21. stoljea. Stie se utisak da je glavni problem funkcioniranja Univerziteta danas postavljanje okvira rada svim fakultetima. Ali, u traenju veeg stepena fleksibilnosti i demokratinosti odnosa na Univerzitetu treba imati mjeru, jer u suprotnom jaaju dezintegracioni trendovi suprotniOdlukom od 14. 12. 2010. godine Vlada Federacije BiH dio bive kasarne Husein-kapetan Gradaevi dala je na raspolaganje Univerzitetu u Tuzli.

- 35 -

bolonjskoj agendi. Pri tome smo svjesni da u traenju funkcionalnog balansa izmeu fakulteta i interesa integriranog univerziteta ne postoje trajna rjeenja, jer je cio Univerzitet u stalnim i dinaminim promjenama i razvoju. Ovo se ponajprije odnosi na redefiniranje postojeih i eventualno uvoenje novih univerzitetskih tijela, drugaiju raspodjelu nadlenosti, odreenje i razdvajanje upravnih, nadzornih, financijskih, naunoistraivakih, znanstvenih i akademskih pitanja te distribuciju ovlasti lanicama unutar funkcionalno integriranog univerziteta. U posljednjih dvadesetak godina dolo je do snane ekspanzije Univerziteta, do osnivanja brojnih fakulteta i studijskih odsjeka. To na alost nije praeno akademskim i materijalnim pretpostavkama na adekvatan i blagovremen nain. Radna preoptereenost akademskog osoblja ima viestruke negativne posljedice, ne samo na akademsku ve i sve druge djelatnosti Univerziteta. Do integracije Univerzitet u Tuzli bio je organiziran disfunkcionalno. Fakulteti su bili samostalni u svakom pogledu. Svaki je vodio svoju poslovnu politiku. Transformacija u integrirani univerzitet donijela je sa sobom mnogo dobroga ali i neke neeljene posljedice. Mi smo ih svjesni i radimo na njihovom otklanjanju. Univerzitet se i danas susree sa brojnim problemima, od kojih su najoitiji: nedostatak odgovarajueg prostora za odravanje nastave, deficit nastavnog osoU posljednjih dvadesetak godina dolo je do snane ekspanzije Univerziteta, osnivanjem brojnih fakulteta i studijskih odsjeka.

blja, prevelik broj studenata u odnosu na evropske akademske norme

- 36 -

(broj nastavnika, prostor, oprema), nedostatan studentski standard, neracionalnosti u koritenju ljudskih, financijskih i infrastrukturnih resursa, nedovoljno i neprimjereno izdvajanje budetskih sredstava za Univerzitet, nizak nivo ostvarenja vlastitih prihoda, nedovoljna integriranost, kako u nauno-nastavnoj tako i u nauno-istraivakoj djelatnosti itd. Kljuni pojmovi tzv. bolonjskog procesa kao politike osnove za reformu visokog obrazovanja, kao to su funkcionalna integracija, pravna integracija, policentrini razvoj, akademska samouprava, autonomija univerziteta nisu jasno i distinktno odreeni na nivou BiH, niti u akademskoj praksi niti u zakonima po kojima radi Univerzitet u Tuzli. Prema Daytonskom mirovnom sporazumu, Aneks IV, svi nivoi obrazovanja, to znai i visoko obrazovanje, u FBiH su u nadlenosti kantona, a u RS na nivou entiteta. Heterogenost pravne regulative visokog obrazovanja u BiH usloila je i njegovu praksu. Univerziteti u BiH djeluju i rade na tzv. ostrvskom principu. Svaki univerzitet je postao sam svoje mjerilo kvaliteta rada. Usljed politikih opstrukcija Agencija za kvalitet i razvoj visokog obrazovanja BiH nije jo u potpunosti zaivjela, te zbog toga ne predstavlja dovoljno snaan oslonac izgradnje jedinstvenog akademskog prostora BiH. Donesen je Okvirni zakon o visokom obrazovanju u BiH, ali problemi neusaglaenosti bujaju na niim nivoima. Kantoni koji nemaju univerzitete nemaju ni svoje zakone o univerzitetu, a oni kantoni kojiU novim generacijama koje upisuju studij na naem Univerzitetu prepoznajemo strunjake koji e upravljati drutvenim promjenama u prvoj polovici 21. stoljea.

- 37 -

imaju univerzitete usvojili su razliite zakone o univerzitetu, tako da bi pravna ili neka druga komparativna analiza kantonalnih zakona i statuta univerziteta u BiH zasigurno dovela do zakljuka o postojanju svojevrsnog akademskog nereda. Do danas nesprovedena (pitanje je da li je i mogua) ta bi komparativna analiza podrazumijevala preispitivanje zakonitosti statuta univerziteta u BiH, organizacionih modela univerziteta, nadlenosti univerzitetskih tijela, odnosa univerzitetskih tijela, naina i kriterija izbora njihovih lanova, zastupljenosti predstavnika naunih i umjetnikih podruja u tijelima univerziteta, zastupljenosti odreenih organizacionih jedinica u univerzitetskim tijelima, zastupljenosti akademskog osoblja po zvanjima, razdijeljenosti akademske, poslovodne i savjetodavne nadlenosti upravljanja meu tijelima univerziteta i fakulteta, raspodjelu i preklapanje nadlenosti univerzitetskih tijela i tijela organizacionih jedinica, analizu procesa donoenja i provedbe akata tih tijela, njihovu djelotvornost, funkcionalnost pojedinih modela univerziteta s obzirom na njihovu veliinu, broj i vrstu studija, stanje na tritu rada svog drutvenog okruenja i druge relevantne parametre misije univerziteta. Borba za principe kvaliteta u obrazovanju reformiranog evropskog akademskog prostora jedna je od naih najvanijih tenji. Univerzitet u Tuzli ustanova je iji se pravi znaaj moe sagledati na razini na kojoj je drutvena zajednica prepoznala ulogu nauke, umjetnosti i visokog obrazovanja u svome ukupnom razvoju. Na cilj jeste razvijanjeBorba za principe kvaliteta u obrazovanju reformiranog evropskog akademskog prostora jedna je od naih najvanijih tenji.

konkretnih znanja i sposobnosti naih studenata, ali nita manje nije vana tendencija da mlade ljude nauimo da razmiljaju racionalno i

- 38 -

da kao autonomne i slobodne linosti budu u stanju da donose ispravne odluke o sebi, o drutvu u kome ive i rade, da analiziraju i rasuuju ukupnost drutvenih, ekonomskih, prirodnih i tehniko-tehnolokih pojava i procesa u njihovoj sloenosti, kao i da promiljaju razliite dimenzije i pravce stratekog razvoja zajednice. Na putu razvoja i unapreenja Univerziteta kljuna nunost su usavravanje, ovladavanje novim i savremenijim pristupima, takvim koji e na svojevrstan nain ouvati sutinu i znaaj univerzitetske tradicije. Uz nae zalaganje za kvalitet i efikasnost obrazovnog sistema, promovirat emo dostupnost visokog obrazovanja za sve pod jednakim uslovima, podstiui kreativnost, inovativnost i poduzetnitvo. U takvom pristupu posebno mjesto zauzima reforma studijskih programa, uenje zasnovano na izlaznim kompetencijama i fleksibilnim putevima stjecanja znanja, sveobuhvatno razvijanje autonomije Univerziteta, ali i strateko partnerstvo s osnivaem i privredom. elimo naprijed i podmlaivanjem nastavnog kadra, meunarodnom akreditacijom naih fakulteta, laboratorija i nastavnih programa, savremenim informacionim sistemom, intenzivnom domaom i meunarodnom saradnjom kroz intenziviranje naune pokretljivosti nastavnog osoblja i mladog nastavnog narataja, boljim uvjetima za rad i uenje, razvojem sporta ali i kreativnom zabavom za nae studente. Ouvanje dostignutih vrijednosti takoer je jedan od naih dugoronih ciljeva uz njegovanje interdisciplinarnosti i multidisciplinarnosti, ouvanje i unapreenje dostignutog nivoa izdavatva na Univerzitetu te poboljanje materijalnog poloaja uposlenika i Univerziteta u cijelosti.Na cilj jeste razvijanje konkretnih znanja i sposobnosti naih studenata...

- 39 -

Znanje je ona nezamjenjiva produktivna sila kojom kritiki i vizionarski razvijamo svijest o vlastitom identitetu i mjestu u drutvu. Internacionalizacija, globalizacija i evropeizacija paralelni su procesi koji su nunost i trend svake moderne i odgovorne obrazovne institucije. Da bismo se uspjeno nosili s njima, potrebna su kreativna partnerstva u nastavi, nauci i istraivanju, razmjeni znanja i novih tehnologija, mobilnost na svim razinama. U vremenu koje je obiljeeno dinaminim i sveobuhvatnim promjenama snaga Univerziteta u Tuzli jeste da nudi konkretne uslove za obrazovanje promocijom evropskih standarda obrazovanja, ostvarujui svoju misiju stvaranjem specijalistiki i humanistiki osposobljenih intelektualaca. Autonomna akademska zajednica nastavnika-istraivaa, umjetnika i studenata, inkorporirana u meunarodnu univerzitetsku mreu, trebalo bi da bude glavni nosilac sistema cjeloivotnog obrazovanja usmjerenog ka studijskim programima relevantnim za drutveni razvoj, a ujedno i privlanim i konkurentnim na evropskom prostoru. Univerzitet u Tuzli, lider u implementaciji bolonjskog procesa i prvi integrirani univerzitet na prostoru Bosne i Hercegovine, snana je i ambiciozna akademska zajednica koja u vremenu obiljeenom promjenama nudi univerzalne ljudske vrijednosti kao stabilan ivotni oslonac.

Univerzitet u Tuzli, lider u implementaciji bolonjskog procesa i prvi integrirani univerzitet na prostoru Bosne i Hercegovine.

Rektor Univerziteta u Tuzli prof. dr. Enver Halilovi

- 40 -

Univerzitetsko kulturnoumjetniko drutvo Zvonko Ceri osnovano je 18. 12. 1979. godine.

Univerzitet u Tuzli organizirano okuplja studentsku omladinu u vannastavnim aktivnostima.

STELEKT, klub studenata Elektrotehnikog fakulteta i Studentske sportske igre

- 41 -

Rudarsko-geolokograevinski fakultet u Tuzli je za pet decenija postojanja obezbijedio respektabilan struni i nauni potencijal privredi i nauno-istraivakim institucijama.

- 42 -

Jubileji kojima obiljeavamo posebne datume obrazovnih institucija prilika su i da sagledamo vlastitu poziciju u drutvu i vremenu u kojem ivimo.

- 43 -

2004. godine su izraeni ECTS vodii, te provedena eksterna evaluacija od strane eksperata EU.

- 44 -

BOLONJSKI PROCESUkljuivanje Bosne i Hercegovine u meunarodnu zajednicu, te prihvatanje potpuno novih i drugaijih standarda u svim oblastima za Univerzitet u Tuzli je znailo viestruke reforme organizacije i menadmenta, ali i inoviranje obrazovnih i nauno-istraivakih metoda i sadraja. Svoju reformu Univerzitet je zapoeo znatno ranije od ostalih univerziteta u regionu. U septembru 2000. godine kada su fakulteti izgubili status pravnog lica Univerzitet je zapoeo provedbu i drugih organizacijskih reformi. Najprije je donesena Odluka o uvoenju ECTS bodova na Univerzitetu. Nastavni planovi i programi su usklaeni sa prihvaenim promjenama, pa je ECTS sistem primjenjen na nastavne planove i programe svih fakulteta od akademske 2003/2004. godine. 2004. godine su izraeni ECTS vodii, te provedena eksterna evaluacija od strane eksperata EU. Na ministarskoj konferenciji u Bergenu 2005. godine Bosna i Hercegovina je dobila prolaznu ocjenu u implementaciji Bolonjske deklaracije upravo zahvaljujui onome to

- 45 -

je uraeno na Univerzitetu u Tuzli i Sveuilitu u Mostaru. I u godinama koje su slijedile nastavljen je rad na evaluaciji nastavnih planova i programa, te unaprjeenju kvaliteta nastavnog procesa. Bodovnim ECTS sistemom, kao najprikladnijim sredstvom za najiru razmjenu studenata, nastoji se afirmisati mobilnost studenata, nastavnika i istraivaa, ali i potrebna evropska dimenzija u visokom obrazovanju, posebno u razvoju nastavnih curricula, meuinstitucionalne saradnje, mobilnosti i integriranih programa studija i istraivanja. Na Univerzitetu je prihvaen sistem prepoznatljivih i usporedivih akademskih stepena i uvodeno izdavanje dodatka diplomi, u cilju potpore zapoljavanja evropskog graana i meunarodne konkurentnosti sistema visokog obrazovanja. Prihvaen je sistem zasnovan na tri obrazovna ciklusa. Prvi ciklus vodi do sticanja zvanja bachelora s naznakom struke, drugi do magistra /master/, a trei doktora nauka/umjetnosti, kao to je u mnogim evropskim zemljama u trajanju od tri godine. Nastava na drugom ciklusu je zasnovana na raznovrsnim usmjerenjima unutar studijskih programa na Univerzitetu. Univerzitet je spreman da se trino orijentira i za potrebe konkretnih naruilacaSvoju reformu Univerzitet je zapoeo znatno ranije od ostalih univerziteta u regionu.

- 46 -

ponudi programe ciljanog specijalistikog usavravanja, a po ukazanoj potrebi i na kratke programe periodikog osvjeavanja i dopunjavanja znanja. Na ovaj nain Univerzitet preuzima ulogu u podizanju opeg nivoa obrazovanja u drutvu i spreman je efikasno odgovoriti brzim promjenama, a obrazovanje prilagoditi primjereno potrebama korisnika i naruilaca. Do sada sprovedene reforme u BiH su tek poetni koraci, jer je za daljne provoenje reforme nuno usklaivanje kurikuluma na nivou studijskih programa u BiH kao i zemljama u okruenju, a tek onda stvaranje akademske mree to i jeste smisao i poruka Bolonjskog procesa. Univerzitet u Tuzli trenutno pohaa oko 17.500 studenata na dodiplomskom i 1.500 na postdiplomskom studiju. Do sada je na naem Univerzitetu diplomiralo preko 32.500 studenata, magistriralo preko 3.500 studenata, a doktorsku disertaciju odbranilo preko 500 doktoranata. U nastavno-naunom procesu na fakultetima uestvuje preko 1.000 nastavnika, saradnika i vanjskih saradnika. Pored ovoga, na Univerzitetu je zaposleno preko 200 radnika koji obavljaju strune, administrativno-tehnike i pomone poslove.Univerzitet u Tuzli trenutno pohaa oko 17.500 studenata na dodiplomskom i 1.500 na postdiplomskom studiju.

- 47 -

Organi Univerziteta u Tuzli su Upravni odbor, Senat i Rektor. Po potrebi Univerzitet osniva strune i savjetodavne organe.

- 48 -

ORGANIZACIONA STRUKTURA UNIVERZITETAOrgani Univerziteta u Tuzli su Upravni odbor, Senat i Rektor, a Univerzitet moe imati strune i savjetodavne organe. Organ upravljanja Univerzitetom je Upravni odbor, koji ima devet lanova - pet iz reda Osnivaa koje imenuje Vlada Tuzlanskog kantona i etiri koja imenuje Senat Univerziteta. Mandat lanova Upravnog odbora traje etiri godine. Senat Univerziteta je najvie izborno akademsko tijelo, koje se bira u skladu sa Statutom, na nain kojim se osigurava zastupljenost svih nauno-nastavnih jedinica Univerziteta i razliitih podruja nauke i umjetnosti, kao i ostalih zaposlenih na Univerzitetu. 15% lanova Senata su studenti iz svakog studijskog ciklusa, izabrani od strane studentskog predstavnikog organa. Senat Univerziteta uspostavlja tijela po naunim grupacijama, i to: drutvene, humanistike, prirodne i tehnike nauke, te biomedicina i zdravstvo. Svaka od grupacija funkcionira kao organizaciona jedinica Univerziteta i ima svoje vijee.

- 49 -

Organ rukovoenja Univerzitetom je Rektor, koji se bira u proceduri javnog konkursa, a na to mjesto moe biti izabran nastavnik u nauno-nastavnom zvanju redovnog profesora, koji ispunjava uslove za to zvanje na Univerzitetu. Rektor zastupa i predstavlja Univerzitet te organizira i rukovodi radom Univerziteta. Rektora tajnim glasanjem bira i razrjeava Senat, na mandat od etiri godine s mogunou ponovnog izbora na jo jedan mandat. Za Rektora ne moe biti izabrano lice koje ima funkciju u izvrnim organima politike partije ili organizacije koja je povezana sa politikom partijom. U sluaju odsutnosti ili sprijeenosti, Rektora zamjenjuje jedan od prorektora. Na Univerzitetu su ustanovljene etiri prorektorske pozicije: Prorektor za nastavu i studentska pitanja, Prorektor za naunoistraivaki rad, Prorektor za meuuniverzitetsku saradnju u zemlji i inostranstvu, Prorektor za razvoj i ekonomsko-finansijske poslove. U sastavu rektorata funkcioniraju kao podorganizacione jedinice: Ured za nastavu i studentska pitanja, Ured za na naunoistraivaki rad, Ured za meuuniverzitetsku saradnju u zemlji i inostranstvu, Ured za razvoj i ekonomsko-finansijske poslove, Sluba za ekonomskofinansijske poslove, centri za podrku nauno-nastavnom i naunoistraivakom radu. U sastavu Univerziteta u Tuzli djeluje 12 fakulteta i Akademija dramskih umjetnosti koji imaju svoje organe i podorganizacione jedinice: dekane, prodekane, nauno-nastavna/umjetniko-nastavna vijea, studijske odsjeke i voditelje odsjeka. Status organizacione jedinice ima i Studentski centar. Kao podorganizacione jedinice naNa Univerzitetu su ustanovljene etiri prorektorske pozicije.

pojedinim fakultetima egzistiraju: biblioteke, laboratorije, scene, sportske dvorane itd.

- 50 -

U sastavu Univerziteta u Tuzli djeluje 12 fakulteta i Akademija dramskih umjetnosti, koji imaju svoje organe i podorganizacione jedinice.

- 51 -

STUDENTI I, II, III CIKLUSA

REKTOR

VLADA TUZLANSKOG KANTONA

Imenuju 5 lanova prema javnom konkursu

UPRAVNI ODBOR 9 LANOVA

Imenuje 5 lanova prema javnom konkursu

Imenuju po 1 lana direktno u Senat

Imenuju 4 lana iz reda izabranih nastavnika po javnom konkursu

Imenuju 1 predstavnika u Senat Rektor Tel: + 387 (0) 35 300 500 Fax: + 387 (0) 35 300 547 Prorektor za nastavu i studentska pitanja Tel: + 387 (0) 35 300 504 Fax: + 387 (0) 35 300 531 Prorektor za naunoistraivaki rad Tel: + 387 (0) 35 300 525 Fax: + 387 (0) 35 300 524 VIJEA GRUPACIJA NAUKA I UMJETNOSTI Prorektor za meuuniverzitetsku saradnju u zemlji i inostranstvu Tel: + 387 (0) 35 300 506 Fax: + 387 (0) 35 300 528 Prorektor za finansiranje i razvoj Univerziteta Tel: + 387 (0) 35 300 505 Fax: + 387 (0) 35 300 547 Generalni sekretar Tel: + 387 (0) 35 300 502 Fax: + 387 (0) 35 300 547

SENAT UNIVERZITETA

ZAPOSLENICI IZ REDA ADMINISTRATIVNOG OSOBLJA

Po 1 lan organizacionih jedinica

NNV FAKULTETA / AKADEMIJE

Imenuju 3 lana od kojih 1 istovremeno i za Senat

- 52 -

Dosadanji rektori Univerziteta u Tuzli

prof. dr. Tihomil Markovi, redovni lan ANUBiH (decembar 1976. august 1981.)

prof. dr. Vojislav Magazinovi (septembar 1981. august 1985.)

prof. dr. Ibro Pai (septembar 1985. decembar 1988.)

prof. dr. Sadik Latifagi (januar 1989. august 2000.),

v.d. rektora prof. dr. efik Mulabegovi (august 2000. oktobar 2000.)

prof. dr. Izudin Kapetanovi (novembar 2000. februar 2006.)

prof. dr. Demo Tufeki (februar 2006. juli 2006. / juli, 2006. juli, 2010.)

prof. dr. Enver Halilovi (juli 2010. - ...)

- 53 -

Studenti i profesori Univerziteta u posjeti Spomen obiljeju u Potoarima.

Studenti Rudarskogeoloko-graevinskog fakulteta 2011. godine i uesnici Prvog meunarodnog kongresa studenata medicine 1996. godine odaju poast rtvama masakra na Kapiji.

Predstavnici Univerziteta u Tuzli polau vijence i cvijee rtvama na Kapiji u Tuzli.

- 54 -

Promocija doktora nauka 2005. i 2006.

Dodjela zlatnih plaketa 2003. i 2005. godine

Zlatni studenti na Sveanoj akademiji povodom obiljeavanja 30 godina Univerziteta

- 55 -

- 56 -

Akademija dramskih umjetnosti Edukacijsko rehabilitacijski fakultet Ekonomski fakultet Fakultet elektrotehnike Fakultet za tjelesni odgoj i sport Farmaceutski fakultet Filozofski fakultet Mainski fakultet Medicinski fakultet Pravni fakultet Prirodno-matematiki fakultet Rudarsko-geoloko-graevinski fakultet Tehnoloki fakultet

AKADEMIJA I 12 FAKULTETAUNTZ 1976-2011.- 57 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: Ulica ZAVNOBiH-a 2 75 000 Tuzla, BiH Telefon/Faks: +387 (0)35 27 76 90 E-mail: [email protected] Web stranica: www.adu.untz.ba

- 58 -

DEKANI1. prof. Miralem Zupevi (1998 2000) 2. prof. dr. Ahmet Kasumovi (2000 2003) 3. prof. Vlado Keroevi (2003 )

HistorijatAkademija dramskih umjetnosti (pozorite, film, radio i TV) Univerziteta u Tuzli osnovana je 28.12.1998. godine. Odmah nakon osnivanja, Akademija prima prvu generaciju studenata i zapoinje rad na Odsjeku Gluma. Akademija je od osnivanja bila smjetena u prostor Bosanskog kulturnog centra Tuzlanskog kantona, a od akademske 2005/06. godine smjetena je u prostoru biveg Doma Armije u Tuzli, gdje i danas radi.

- 59 -

ObrazovanjeAkademija dramskih umjetnosti (pozorite, film, radio i TV) jedina je visokokolska umjetnika institucija, organizaciona jedinica Univerziteta, koja educira i dovodi do diplome studente Odsjeka Gluma i Odsjeka Produkcija, kao i studente postdiplomskih studija: Drama i pozorite i Teatrologija, a nakon uvoenja bolonjskog procesa, akademske 2008/09. godine, studente prvog i drugog ciklusa studija na odsjecima/studijskim programima: Gluma, Produkcija i Teorija umjetnosti. Ono to je znaajna posebnost umjetniko-nastavno-naunog procesa na Akademiji jeste interaktivna nastava i vjebovni proces na relaciji student-asistent-profesor, gdje se realizira mentorski princip rada nastavnika s asistentima, a i sa studentima kroz razmjenu strunih, umjetnikih, pedagokih i nastavno-naunih metoda mentorske poduke u manjim grupama studenata klasama.

Odsjeci i steena zvanja Gluma ProdukcijaAkademija rad zapoinje Odsjekom Gluma, a od akademske 2004/05. godine nastava se izvodi i na Odsjeku Produkcija. Ovi odsjeci su i danas sastavi dio Akademije. Od akademske 2007/08. uveden je bijenalni moratorij na upis studenata prvog ciklusa studija na odsjecima/studijskim programima Gluma i Produkcija, tako da se svake druge godine naizmjenino upisuju studenti na prvu godinu jednog od navedenih odsjeka. Trajanje studija na oba odsjeka organizirano je po modelu 4+1+3. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 60 -

- 61 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: Univerzitetska 1 75 000 Tuzla, BiH Telefon: +387 (0)35 32 06 66 Faks: +387 (0)35 32 06 60 E-mail: [email protected] Web stranica: www.erf.untz.ba - 62 -

DEKANI1. prof. dr. Devdet Sarajli (1993 2001) 2. prof. dr. Faruk ii (2001 2006) 3. prof. dr. Nevzeta Salihovi (2006 2010) 4. doc. dr. Zamir Mrkonji (2010 )

HistorijatObrazovanje kadrova za rad sa osobama s tekoama u razvoju u Bosni i Hercegovini sistematski se poinje provoditi najprije na Defektolokom fakultetu od 1993. godine. Prije otvaranja Defektolokog fakulteta, u Bosni i Hercegovini nije postojala niti jedna via niti visokokolska ustanova za obrazovanje kadrova za rad sa populacijom koja ima tekoe u razvoju bilo koje vrste ili stupnja. Defektoloki fakultet je zapoeo nastavu na prvoj godini studija 23.11.1993. godine. Od 2003. provodi se reforma nastavnih planova i programa, u skladu s Bolonjskom deklaracijom i ECTS sistemom. 2004. godine naziv Defektoloki fakultet promijenjen je u Edukacijsko-rehabilitacijski fakultet.

- 63 -

ObrazovanjeEdukacijsko-rehabilitacijski fakultet jedina je visokokolska institucija u Federaciji BiH koja svojim programskim opredjeljenjima obrazuje kadrove za rad sa osobama s poremeajem govora, jezika, sluha, motorikim poremeajima i hroninim bolestima, oteenjem vida, zaostajanjem u intelektualnom razvoju, tekoama u uenju i poremeajem u ponaanju. Reforma visokokolskog obrazovanja na ovom fakultetu rezultirala je uvoenjem jednosemestralnih predmeta ime se studentima omoguuje kvalitetnije, bre i lake polaganje ispita. Sadraji predmeta su inovirani u skladu sa programima slinih studija u Evropskoj uniji, a uvedeni su i izborni predmeti. Pored toga, nabavljena je savremena oprema za akustiki laboratorij za istraivanja u podruju glasa, govora i sluha, laboratorij za istraivanja u podruju edukacije i rehabilitacije i laboratorij Odsjeka Poremeaji u ponaanju.

Odsjeci i steena zvanja Logopedijaisurdoaudiologija Edukacijairehabilitacija PoremeajiuponaanjuTrajanje studija na svim odsjecima organizirano je po modelu 4+1+3. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 64 -

- 65 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: Univerzitetska 8 75000 Tuzla, BiH Telefon: + 387 (0)35 32 08 20 Faks: + 387 (0)35 32 08 21 E-mail: [email protected] Web stranica: www.ef.untz.ba

- 66 -

DEKANI1. prof. dr. Murat Sinanagi (1976 1979) 2. doc. mr. Ivan Jozi (1979 1980) 3. prof. dr. Duan Penezi (1980 1982) 4. doc. mr. Enes Kari (1982 1983) 5. prof. dr. Murat Sinanagi (1983 1984) 6. prof. dr. Mehmed Dedi (1984 1985) 7. doc. dr. Ivan Jozi (1985 1989) 8. doc. dr. Devad ehi (1989 1991) 9. prof. dr. Murat Sinanagi (1991 1993) 10. prof. dr. Muhamed Pamuki (1993 1998) 11. prof. dr. Mehmed Dedi (1998 1999) 12. prof. dr. Muhamed Pamuki (1999 2001) 13. prof. dr. efik Mulabegovi (2001 2003) 14. prof. dr. Kadrija Hodi (2003 2006) 15. prof. dr. Reuf Kapi (2006 2010) 16. prof. dr. Safet Kozarevi (2010 )

HistorijatU Brkom je 1961. godine osnovana Via ekonomsko-komercijalna kola koja je davala zvanje ekonomist i viu kolsku spremu tj. prvi stepen studija ekonomije. Ova kola 1976. godine prerasta u Ekonomski fakultet u Brkom, tako da je prva generacija studenata upisana akademske 1976/77. Krajem aprila 1992. godine Ekonomski fakultet u Brkom privremeno prekida rad zbog ratnih djelovanja, ali ve u junu 1992. rad je nastavljen dislociranjem sjedita Fakulteta u Tuzlu. Akademske 1999/2000. godine u sklopu Fakulteta osniva se Via poslovna kola, danas Visoka poslovna kola, koja se u isto vrijeme otvara i u Brkom.

- 67 -

ObrazovanjeStudentima se omoguuje stjecanje osnovnih ekonomskih, poslovno-teoretskih i metodolokih znanja s ciljem da budu osposobljeni za upravljanje poslovnim procesima u privredi i vanprivrednim djelatnostima. etverogodinji dodiplomski studij je osnovni fakultetski program. Od kolske 2003/04. godine na etverogodinjem dodiplomskom studiju i na Vioj poslovnoj koli nastava se odvija prema novom nastavnom planu i programu zasnovanom na evropskom sistemu prijenosa bodova/kredita - ECTS. Via poslovna kola Ekonomskog fakulteta od akademske 2006/07. prerasta u Visoku poslovnu kolu - trogodinji studij. Nastavni planovi dizajnirani su s ciljem ovladavanja savremenih poslovnih vjetina i voenja poslovnih komunikacija. Proizvod ovog studija treba da budu ne samo budui menaderi ve i poslovni analitiari s odlinim poznavanjem logike odvijanja poslovnih procesa. Ekonomski fakultet Univerziteta u Tuzli, u posljednjih desetak godina pokrenuo je i realizirao etiri ciklusa postdiplomskog studija Strategije poslovnog upravljanja, a pokree i postdiplomski studij Ekonomija u evropskom okruenju. Postdiplomski studij predstavlja nadgradnju dosadanjeg dodiplomskog studija i u skladu je sa zahtjevima Bolonjske deklaracije.

Odsjeci i steena zvanja Ekonomija VisokaposlovnakolaNa Odsjeku Ekonomija trajanje studija organizirano je po modelu 4+1+3, a studij na Visokoj poslovnoj koli traje 3 godine. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 68 -

- 69 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: Franjevaka 2 75000 Tuzla, BiH Telefon: + 387 (0)35 25 96 00 Faks: + 387 (0)35 25 96 17 Web stranica: www.fe.untz.ba - 70 -

DEKANI1. prof. Slobodan Voki (1976 - 1977.) 2. prof. mr. Aleksa Petrovi (1977.) 3. doc. mr. Refik Fazli, v. d. dekana (1977 - 1979.) 4. prof. mr. Slavko Jovi (1979 - 1986.) 5. doc. mr. Mirad Zadi, v.d. dekana (1986) prof. dr. Dragomir Milii 6. (1986 - 1989.) 7. prof. dr. Izudin Kapetanovi (1988 1998) 8. prof. dr. Mirza Kuljugi (1998 2001) 9. prof. dr. Vlado Madarevi (2001 2005) 10. prof. dr. Naser Prljaa (2005 2006) 11. prof. dr. Amir Toki (2006 )

HistorijatOdjeljenje Elektrotehnikog fakulteta iz Sarajeva osnovano je u Tuzli u julu 1972. godine. Prva generacija studenata upisana je u septembru 1972. godine, a neto kasnije, 1976. godine, Elektrotehniki fakultet u Tuzli poinje s radom upisujui 5. generaciju studenata. Od decembra 1988. godine, Fakultet djeluje pod nazivom Fakultet elektrotehnike i mainstva u Tuzli. U skladu sa Zakonom o Univerzitetu u Tuzli od 22.9.1999. Fakultet elektrotehnike i mainstva razdvojen je na dvije organizacione jedinice, Fakultet elektrotehnike i Mainski fakultet.

- 71 -

ObrazovanjeStudijski program prvog ciklusa Fakulteta elektrotehnike daje mogunosti studentima da steknu sposobnost da analiziraju i rjeavaju probleme u domenu elektrotehnike i raunarstva primjenom fundamentalnih znanja iz oblasti prirodnih nauka i ininjerstva, da steknu sposobnost da identificiraju, formuliraju i rjeavaju kompleksne ininjerske probleme, naue da primjenjuju moderne vjetine, tehnike i ininjerske alate, komuniciraju, sarauju i rade u ininjerskim timovima, razviju sposobnost usvajanja novih tehnologija, steknu profesionalnu zrelost kroz samostalni odabir izbornih predmeta studijskog programa i dr.

Odsjeci i steena zvanja Energetskaelektrotehnika Tehnikainformatika KomunikacijeTrajanje studija na svim odsjecima organizirano je po mnodelu 4+1+3. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora-ininjera, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 72 -

- 73 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: 2. oktobra, 75 000 Tuzla Telefon: + 387 (0)35 27 85 37 Faks: + 387 (0)35 27 85 35 Web stranica: www.ftos.untz.ba - 74 -

DEKANI1. prof. dr. Ferhad Noinovi (2002 2006) 2. prof. dr. Branimir Miki (2006 2011) 3. doc. dr. Vlatko eparovi (2011 )

HistorijatNeposredno po okonanju drugog svjetskog rata 1945. godine u Tuzli je poela s radom Uiteljska kola. Iz nje 1960. godine nastaje Via pedagoka kola u Tuzli u okviru koje je formiran i Odsjek Fizika kultura. Godine 1970. ova kola prerasla je u Pedagoku akademiju, u ijem sastavu je takoer zastupljen Odsjek za fiziku kulturu, koji od 1993. nastavlja djelovati i u okviru novoformiranog Filozofskog fakulteta. Prerastanjem tog odsjeka u samostalni fakultet 2003. godine nastaje Fakultet za tjelesni odgoj i sport.

- 75 -

ObrazovanjeFakultet za tjelesni odgoj i sport ve niz godina radi po novom nastavnom planu i programu zasnovanom na Bolonjskoj deklaraciji i ECTS sistemu. Studenti, pored ostalog, imaju na raspolaganju informatikodijagnostiki centar kao vaan preduslov za razvoj sporta i sportskih vjetina, vrhunski opremljen amfiteatar i moderno opremljene sportske dvorane koja se mogu koristiti za sportske igre, plesove, sportsku gimnastiku, borilake sportove i dr. Osnovno podruje naunog interesa i edukacije na dodiplomskom studiju i poslijediplomskim studijima je kineziologija, relativno mlada nauka koja se definira kao empirijsko transdisciplinarno nauno polje u kojemu dominira, prije svega, eksperimentalni pristup u sveobuhvatnim istraivanjima principa i zakonitosti ljudskog pokreta, tjelesne aktivnosti i vjebanja. Diplomirani profesori tjelesnog odgoja i sporta primjenjuju svoja znanja i vjetine u nastavi tjelesne i zdravstvene kulture na svim nivoima odgoja i obrazovanja u Bosni i Hercegovini. Studenti se koluju i za organiziranje i provoenje izvannastavnih aktivnosti kao i za organiziranje brojnih sportskih i rekreacijskih sadraja polaznika odgojno-obrazovnih programa.

Odsjeci i steena zvanja Tjelesniodgojisport 4+1+3 Edukacijatrenerausportu 3Trajanje studija na Odsjeku Tjelesni odgoj i sport organizirano je po modelu 4+1+3, a na Odsjeku Edukacija trenera u sportu 3 godine. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 76 -

- 77 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: Univerzitetska 8 75000 Tuzla, BiH Telefon: +387 (0)35 32 09 90 Faks: +387 (0)35 32 09 91 E-mail: [email protected] Web stranica: www.farmacy.untz.ba

- 78 -

DEKANI1. prof. dr. Lejla Begi (2004 )

HistorijatFarmaceutski fakultet osnovan je 2004. godine. Prve generacija studenata upisana je u akademskoj 2004/05. godini. Osloncem na vlastite snage, na resurse integriranog Univerziteta, te uz pomo srodnih fakulteta iz Bosne i Hercegovine i okruenja Farmaceutski fakultet uspjeno kombinira svoju edukativnu misiju sa istraivakim i naunim radom.

- 79 -

ObrazovanjeDa bi se postigla harmonizacija kurikuluma s veinom farmaceutskih fakulteta u Evropi i omoguila mobilnosti studenata i nastavnika, kao i ravnopravnost tretmana buduih magistara farmacije koji e zavriti ovaj studij s kadrovima istog strunog zvanja iz okruenja i Evrope, etverogodinji studij na Farmaceutskom fakultetu je transformiran u studij sa petogodinjim trajanjem. Studij farmacije je interdisciplinaran. Stjeu se znanja iz prirodnih, temeljnih biomedicinskih i strunih farmaceutskih predmeta. Ciljevi studijskog programa jesu omoguiti diplomantima magistrima farmacije da steknu adekvatna znanja i kompetencije za rad sa lijekovima u javnim, privatnim i bolnikim apotekama, rad u farmaceutskoj industriji, biohemijskim laboratorijima, u istraivakim, proizvodno-tehnolokim i kontrolnoanalitikim laboratorijima, marketingu lijekova, registraciji lijekova, agencijama za lijekove, zavodima za kontrolu lijekova, te u drugim javnozdravstvenim i privatnim zdravstvenim institucijama koje e im obezbijediti zapoljavanje u razliitim poljima farmacije i kliniko-medicinske biohemije. Djelatnosti Farmaceutskog fakulteta su: dizajniranje novih puteva sinteze lijekova, razvoj i primjena metoda u kontroli lijekova, farmakokinetika i farmakodinamika ispitivanja lijekova, izbor farmaceutskih oblika, procesa i razvoj tehnolokog postupka, analitika, farmakoloko djelovanje, standardizacija i primjena ljekovitog bilja, regulativa lijekova, istraivanja u podruju biotehnologije, biohemije i ishrane.

Odsjeci i steena zvanjaStudij je organiziran po modelu 5+0+3. Zavretkom drugog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje magistra farmacije, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 80 -

- 81 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: dr. Tihomila Markovia 1 75 000 Tuzla, BiH Telefon: +387 (0)35 30 63 30 +387 (0)35 30 63 31 Faks: +387(0)35306332 Web stranica: www.ff.untz.ba - 82 -

DEKANI1. prof. dr. Enver Halilovi (1993 2001) 2. prof. dr. Boo Banjanin (2001 2003) 3. prof. dr. Ahmet Kasumovi (2003 2006) 4. prof. dr. Azem Koar (2006 2009) 5. prof. dr. Enver Halilovi (2009 2010) 6. prof. dr. Bego Omerevi (2010 )

HistorijatFilozofski fakultet osnovan je 1993. godine transformacijom Pedagoke akademije. Pedagoka akademija lanica je Univerziteta u Tuzli od njegovog osnivanja 1976. godine, a prije toga od 1961. godine radila je pod imenom Via uiteljska odnosno Via pedagoka kola. Od osnivanja Vie uiteljske kole do danas na ovoj se nauno-obrazovnoj instituciji izuavao skup nastavno-naunih disciplina iz oblasti drutvenih, humanistikih, prirodnih i tehnikih nauka. Fakultet je prvu akademsku 1993/94. godinu zapoeo sa sedam studijskih odsjeka od kojih je est ve postojalo na Pedagokoj akademiji Bosanski jezik i knjievnost, Matematika-fizika, Biologija-hemija, Fizika kultura, Razredna nastava, Tehniki odgoj i obrazovanje te Historija-geografija kao novoosnovani odsjek.

- 83 -

ObrazovanjeNa Filozofskom fakultetu studenti se obrazuju iz oblasti drutvenih i humanistikih nauka a zastupljena je i edukacija iz domena cjeloivotnog i doivotnog uenja. Razmjenom znanja, istraivanjem i kreativnom kooperacijom tei se izvrsnosti u uenju i poduavanju, dok se kroz saradnju sa srodnim institucijama razvijaju intelektualni, kadrovski, kulturalni i ekonomski potencijali za ostvarivanje stratekih ciljeva i kljunih vrijednosti akademske zajednice: otvorenosti, razvojnosti, mobilnosti, kreativnosti, kritinosti, kooperativnosti i zajednitva. Misija Filozofskog fakulteta je obrazovanje studenata s ciljem razvoja zajednice, podizanje nivoa informiranosti i obrazovanja graana, poveanje konkurentnosti iz oblasti humanistikih, drutvenih i pedagokih nauka na dravnom i regionalnom nivou, poboljanje nastavnih planova i programa kako bi se postigla mobilnost nastavnika i studenata i meunarodno priznavanje sva tri ciklusa studija kao i drugi oblici naunog i strunog obrazovanja i usavravanja. Filozofski fakultet u cijelosti podstie studente na efikasno uenje, uee u istraivanjima i usavravanju profesionalnih znanja i sposobnosti.

Odsjeci i steena zvanja Bosanskijezikiknjievnost Engleskijezikiknjievnost Njemakijezikiknjievnost Turskijezikiknjievnost Historija Pedagogija-psihologija urnalistika Socijalnirad Filozofija-sociologija Razrednanastava Tehnikiodgojiinformatika - 84 -

Studij na odsjecima Razredna nastava i Tehniki odgoj i informatika organiziran je u trajanju od 3 godine. Na ostalim odsjecima Filozofskog fakulteta studij je organiziran po modelu 4+1+3. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 85 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: Univerzitetska 4 75000 Tuzla, BiH Telefon: + 387 (0)35 32 09 20 Fax: + 387 (0)35 32 09 21 E-mail: [email protected] Web stranica: www.mf.untz.ba

- 86 -

DEKANI1. prof. dr. Demo Tufeki (2000 2004) 2. prof. dr. Ramiz elo (2004 2006) 3. prof. dr. Izet Ali (2006 2010) 4. doc. dr. Muhamed Mehmedovi (2010 )

HistorijatStudij mainstva u Tuzli svoje poetke vezuje za 1961. godinu kada je otvoren prvi stepen mainskog smjera u rudarstvu pri Rudarskom fakultetu, a 1974. godine organiziran je i drugi stepen rudarsko-mainskog smjera. 1987. godine osnovan je Odsjek Energetsko mainstvo u sklopu Fakulteta elektrotehnike i mainstva, a 1997. formira se i drugi Odsjek Proizvodno mainstvo. Od 2000. godine, reformom Univerziteta u Tuzli po savremenom modelu integracije lanica, Mainski fakultet postaje jedna od njegovih samostalnih organizacionih jedinica.

- 87 -

ObrazovanjePrva generacija studenata koji studiraju po Bolonjskoj deklaraciji upisana je u kolskoj 2003/04. godini. kolske 2004/05. godine upisana je prva generacija studenata na novi Odsjek Mehatronika. Studij na ovom fakultetu traje 8 semestara, odnosno 4 godine. Prve dvije godine studija imaju zajednike nastavne predmete, a u treoj godini studenti nastavljaju studij na jednom od ponuenih odsjeka, i to: Proizvodno mainstvo, Energetsko mainstvo i Mehatronika. Nastavni planovi i programi su sainjeni na bazi prakse relevantnih evropskih univerziteta to treba da omogui prohodnost studenata, odnosno nastavak studija na domaim i evropskim univerzitetima. Studij tree i etvrte godine profiliran je tako da bude u funkciji zapoljavanja i potreba nove industrijske politike Bosne i Hercegovine, posebno programa od stratekog interesa za Tuzlanski kanton i Bosnu i Hercegovinu u cjelini. Ovaj fakultet educira ininjere koji su u svome radu sposobni da koncipiraju, dizajniraju, proizvedu i upravljaju pokretnim elementima i mainama koje se koriste u svim aspektima modernog ivota. Bitan funkcionalni aspekt u djelovanju Fakulteta je i provoenje naunih, razvojnih i strunih istraivanja u najsavremenijim laboratorijama koje posjeduje.

Odsjeci i steena zvanja Energetskomainstvo Proizvodnomainstvo MehatronikaTrajanje studija na svim odsjecima organizirano je po modelu 4+1+3. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora-ininjera, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 88 -

- 89 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: Univerzitetska 1 75000 Tuzla, BiH Telefon: +387 (0)35 32 06 00 Faks: +387 (0)35 32 06 01 e-mail: [email protected] Web stranica: www.medf.untz.ba

- 90 -

DEKANI1. prof. dr. Ibro Pai (1976 1982) 2. prof. dr. Mitar Novakovi (1982 1985) 3. prof. dr. Abdulah Smaji (1985 1990) 4. prof. dr. Boina Radevi (1990 1993) 5. prof. dr. Ahmet Halilbai (1993 2001) 6. prof. dr. Husref Tahirovi, akademik (2001 2005) 7. prof. dr. Hajrija Seleskovi, v.d. dekana (2005 2006) 8. prof. dr. Farid Ljuca (2006 )

HistorijatRedovna nastava na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Tuzli poela je akademske 1976/77. godine. Tokom proteklog perioda Medicinski fakultet Univerziteta u Tuzli je postao jedan od najboljih medicinskih fakulteta u Bosni i Hercegovini i u regionu, a grad Tuzla evropski referentan centar u pruanju zdravstvenih usluga. Od 2003. godine u sastavu fakulteta djeluje i Visoka zdravstvena kola.

- 91 -

ObrazovanjeMedicinski fakultet Univerziteta u Tuzli, kroz sve nivoe nastave i prakse, osigurava i razvija struno i nauno kompetentne studijske programe za studente koji su ga odabrali. Nastavnici i saradnici, koji uestvuju u izvoenju teoretske i praktine nastave, su krai ili dui period boravili na univerzitetima u Europi i SAD-u usavravajui se na nauno-istraivakom i edukacijskom polju. Matini nastavni predmeti su svrstani u: temeljne medicinske nauke, klinike medicinske nauke i javno zdravstvo-preventivne medicinske nauke. Specifikum studijskih programa je interdisciplinarna komunikacija kroz zdravstveni sistem, razvoj medicinske profesije za 21 stoljee, primjena najbolje medicinske prakse, samoprocjena kvaliteta ishoda edukacije u razvoju standarda akreditacije i provoenje studija u skladu sa zahtjevima stanovnika i promjenama u okruenju.

Odsjeci i steena zvanja Opismjer Visokazdravstvenakola Studij sestrinstva/zdravstvene njege Fizioterapija Medicinsko-laboratorijska dijagnostika Radioloka tehnologija Medicinska protetika i ortotika Sanitarno zdravstvoTrajanje studija na Opem smjeru organizirano je po modelu 6+0+3. Na Visokoj zdravstvenoj koli organiziran je model u trajanju od 4 godine. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora, drugog ciklusa zvanje doktora medicine, a treeg ciklusa studija doktora medicinskih nauka.

- 92 -

- 93 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: M. H. Uskufija 7 75000 Tuzla, BiH Telefon: + 387(0)35 25 06 57 Faks: + 387(0)35 25 02 57 Web stranica: www.pf.untz.ba - 94 -

DEKANI1. prof. dr. Hajro Kofrc (2004 2010) 2. prof. dr. Izudin Hasanovi (2010 )

HistorijatPravni fakultet Univerziteta u Tuzli je osnovan je 2004. godine. Studenti su poeli pohaati nastavu akademske 2004/05. godine. U prvim godinama postojanja i rada Fakultet se kadrovski oslonio na provjerene strunjake iz BiH i okruenja ali je vrlo brzo osposobio vlastitu struno-naunu bazu od domaih mladih kadrova. Od samog svog osnivanja Fakultet je prepoznatljiv po elastinosti prema reformskim projektima ime je izazvao veliki interes kod studenata, kako dodiplomskog tako i postdiplomskog studija.

- 95 -

ObrazovanjePravni fakultet u Tuzli obrazuje kadrove za poslove u oblasti pravosua, uprave i privrede. Stalno unapreenje nauno-istraivakog rada u funkciji je edukacije studenata u svim podrujima prava, s ciljem da pravo u cijelosti zadobije znaajniju ulogu u rjeavanju pravnih, ekonomskih i uope politikih pitanja u regiji i ire. Pored tradicionalnih ciljeva, kao to je razvijanje ideja demokratije, ljudskog dostojanstva, vladavine prava, multireligijskog i multietnikog suivota ljudi na ovim prostorima, meu primarnim zadacima Fakultet ima praenje integracionih procesa na evropskom kontinentu, te iznalaenje naina i puteva kako da BiH i region to prije postanu dio porodice drava integriranih u Evropsku uniju. Pravni fakultet u Tuzli nastoji dosegnuti maksimum kvaliteta studijskih programa, nastavnog procesa, nauno-istraivakog i strunog rada, ime eli postati prepoznatljiva, moderna i atraktivna visokokolska institucija u regionu. Studentima se nastoje pruiti vrhunska znanja i tako doprinijeti stvaranju intelektualaca lidera, naunika i strunjaka, sposobnih da se suoe sa novim izazovima, kako u javnom, tako i u privatnom sektoru.

Odsjeci i steena zvanjaStudij je organiziran po modelu 4+1+3. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 96 -

- 97 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: Univerzitetska 4 75 000 Tuzla, BiH Telefon: + 387(0)35 32 08 60 Faks: + 387(0)35 32 08 61 E-mail: [email protected] Web stranica: www.pmf.unz.ba

- 98 -

DEKANI1. prof. dr. Refik Fazli (2003 2006) 2. prof. dr. Fehim Dedagi (2006 2010) 3. prof. dr. Rifat Terzi (2010 )

HistorijatPrirodno-matematiki fakultet u Tuzli osnovan je 2002. godine. Fakultet je nastao kao rezultat potreba lokalne zajednice regije za visokoobrazovanim kadrovima ovog profila izdvajanjem studijskih odsjeka prirodnih nauka i matematike iz sastava Filozofskog fakulteta u Tuzli. Prirodne nauke i matematika izuavane su na Filozofskom fakultetu u Tuzli 1993. godine kao i prije toga na Vioj pedagokoj koli i Pedagokoj akademiji.

- 99 -

ObrazovanjeNastava na Fakultetu je organizirana za redovne studente i izvodi se na pet odsjeka. Implementacijom evropskog sistema visokog obrazovanja, akademske 2003/04. godine na Univerzitetu u Tuzli je uveden prijenosa bodova (ECTS), tako da je i na PMF-u od te godine promijenjen nastavni plan i program studija. Edukacijska koncepcija Prirodno-matematikog fakulteta u Tuzli utemeljena je na evropskim akademskim standardima. PMF je pedagoka i nauno-istraivaka institucija, koja ima razvijene temeljne naune discipline vezane za podruje prirodnih nauka i matematike. Planovi i programi I ciklusa studija Prirodno-matematikog fakulteta u Tuzli po svojoj strukturi odgovaraju programima preporuenim Bolonjskom deklaracijom i slini su studijskim programima vie uglednih univerziteta u zemljama Evropske unije, uz djelimine razlike zbog uvaavanja specifinih aktuelnih potreba.

Odsjeci i steena zvanja Matematika Fizika Geografija Biologija HemijaNa ovim odsjecima trajanje studija organizirano je po modelu 4+1+3, a odsjeci: Matematika, Fizika, Biologija i Hemija imaju i model trajanja studija od 3 godine. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 100 -

- 101 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: Univerzitetska 2 75 000 Tuzla, BiH Telefon: + 387(0)35 32 05 50 Faks: + 387(0)35 32 05 70 Web stranica: www.rggf.untz.ba - 102 -

DEKANI1. prof. in. Nenad Gruji (1960 1964) 2. prof. in. Mihajlo Jeremi (1964 1966) 3. prof. in. Maks trajher (1966 1969) 4. prof. dr. Fejtulah Smailbegovi (1969 1972) 5. vii predava, mr. Milan Tati (1972 1973) 6. doc. dr. Boko Miletovi (1973 1975) 7. prof. dr. Aleksandar Kalov (1975 1979) 8. prof. mr. Mladen Stjepanovi (1979 1981) 9. doc. dr. Predrag Risti (1981 1983) 10. prof. dr. Aleksandar Kalov (1983 1986) 11. prof. dr. Sadudin Hodi (1986 1988) 12. prof. dr. Milan Stevi (1988 1990) 13. prof. dr. Mehmed Suljkanovi (1990 1993) 14. prof. dr. Taib Omeragi (1993 1998) 15. prof. dr. Sadudin Hodi (1998 2006) 16. prof. dr. Abdulah Bai (2006 2010) 17. prof. dr. Kemal Guti (2010 )

HistorijatPoeci dananjeg Rudarsko-geoloko-graevinskog fakulteta vezuju se za Srednju tehniku kolu u Tuzli koja 1958. godine prerasta u Viu kolu, a razvojni put nastavlja se 1960. godine kada se osniva Rudarski fakultet u Tuzli pri sarajevskom Univerzitetu. Fakultet je od poetka razvijao one smjerove za koje je postojao interes rudarstva u BiH i odgovarajua materijalno-struna osnova (rudarsko-eksploatacioni, rudarsko-mjeraki i rudarsko-mainski, Podzemna eksploatacija uglja i Rudnika geologija). Osnivanjem Geolokog odsjeka 1973/74. godine Rudarski fakultet je prerastao u Rudarsko-geoloki fakultet, a osnivanjem Graevinskog odsjeka 1998/99. akademske godine postaje Rudarsko-geoloko-graevinski fakultet.

- 103 -

ObrazovanjeRudarsko-geoloko-graevinski fakultet u Tuzli je za pet decenija postojanja dao ogroman struni i nauni potencijal privredi i nauno-istraivakim institucijama. Studijski programi I ciklusa na Rudarsko-geoloko-graevinskom fakultetu prilagoeni su zahtjevima novog Zakona o visokom obrazovanju i novim standardima kojima se regulira visoko obrazovanje u BiH. To podrazumijeva potpuno prilagoavanje bolonjskim principima, novi sistem organiziranja nastave i kontinuirano ocjenjivanje studenata. Studenti sluaju dvije grupe predmeta (obavezni i izborni), ijim polaganjem ostvaruju razliiti broj ECTS. Studenti biraju izborne predmete sa liste ponuenih izbornih predmeta svog studijskog programa

Odsjeci i steena zvanja Rudarstvo Geologija Graevinarstvo Buotinskaeksploatacijamineralnihsirovina SigurnostipomoTrajanje studija na svim odsjecima organizirano je po modelu 4+1+3. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora-ininjera, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 104 -

- 105 -

KONTAKT INFORMACIJE:Adresa: Univerzitetska 8 75000 Tuzla, BiH Telefon: + 387(0)35 32 07 40 Faks: + 387(0)35 32 07 41 E-mail: [email protected] Web-stranica: www.tf.untz.ba

- 106 -

DEKANI1. prof. Borislav Jovanovi (1959 1960) 2. prof. dr. Branko Popovi (1960 1962) 3. prof. dr. Slavko Baum (1962 1963) 4. prof. dr. Tihomil Markovi, akademik (1963 1967) 5. prof. dr. Stjepan Ivi. (1967 1971) 6. prof. dr. Irena Ranogajec (1971 1973) 7. prof. dr. Tihomil Markovi, akademik (1973 1974) 8. prof. dr. Muhidin ati (1975 1977) 9. doc. dr. Stanko Blatnik (1977 1981) 10. doc. dr. Jozo Budimir. (1981 1983) 11. prof. dr. Sadik Latifagi (1983 1988) 12. prof. dr. Zdenka Duek (1988 1993) 13. prof. dr. Mahmud Ahmedbai (1993 2001) 14. prof. dr. Nusreta onlagi (2001 2006) 15. prof. dr. Mirjana Radi (2006 2010) 16. prof. dr. Amra Odobai (2010 )

HistorijatTehnoloki fakultet u Tuzli osnovan je 1959. godine kako bi u prvom redu bile zadovoljene kadrovske potrebe hemijske i procesne industrije regije Sjeveroistone Bosne i ire. Uao je u bosanskohercegovaku akademsku povijest kao prva visokokolska institucija izvan Sarajeva. Fakultet je od 1976. godine nastavio djelovati u sastavu Univerziteta u Tuzli. U sreditu bazne industrije ovaj je Fakultet i danas kljuni nosilac unapreenja materijalne proizvodnje i privrede Tuzlanskog kantona. Nastavni kadar je svoje znanje i strunost iskazao kroz mnogobrojne projekte, magistarske i doktorske radove, strune i naune studije koje su imale znaajan uticaj na razvoj novih proizvoda, tehnologija i inenjerstva u hemijskoj i prehrambenoj industriji.

- 107 -

ObrazovanjePrva generacija po bolonjskom procesu upisana je na Tehnolokom fakultetu akademske 2003/2004.godine. Vjebe, seminarske radove, konsultacije, pripreme za nastavu, projekte i diplomske, odnosno magistarske radove studenti rade 40 sati sedmino. Ue naune oblasti u okviru koji se realizira nauno-nastavni i naunoistraivaki rad su procesno inenjerstvo, prehrambena tehnologija, hemijska tehnologija, zatita okoline, analitika hemija, organska hemija te fizikalna hemija i elektrohemija. Najvaniji ciljevi Fakulteta su stvaranje, ouvanje i transfer naunih znanja; transformacija fundamentalnih znanja u primjenjene inovacije kontinuirano inoviranje i osavremenjivanje nastavnih planova i programa studija, omoguavanje najviih akademskih standarda za stjecanje znanja i vjetina u skladu sa potrebama drutva, podizanje i akademski razvoj mladog kadra, to bre ukljuivanje u evropske standarde visokog obrazovanja kako bi se postigla validnost steenih diploma na dodiplomskom i postdiplomskom studiju i ostvarila profesionalna kompetentnost.

Odsjeci i steena zvanja Hemijskatehnologija Prehrambenatehnologija ZatitaokolineTrajanje studija na svim odsjecima organizirano je po modelu 4+1+3. Zavretkom prvog ciklusa studija studenti dobijaju zvanje bachelora-ininjera, drugog ciklusa magistra, a treeg ciklusa studija doktora nauka iz odgovarajue oblasti.

- 108 -

- 109 -

Evolucija modela organiziranja nauno-istraivakog rada na Univerzitetu u Tuzli odvijala se u skladu sa drutveno-ekonomskim i drutveno-politikim prilikama u kojima je Univerzitet egzistirao.

- 110 -

NAUNO-ISTRAIVAKI RAD I NAUNA PERIODIKAUniverzitet u Tuzli je tokom svog postojanja nastojao na najbolji mogui nain ispuniti svoju drutvenu ulogu, tj. funkciju visokoobrazovne ustanove koja je u isto vrijeme i nastavna i nauno-istraivaka. Na Univerzitetu u Tuzli od njegovog nastanka ukorijenjeno je shvatanje o nedjeljivosti i integriranosti nastavnih i nauno-istraivakih aktivnosti, iji zajedniki sinergijski efekti rezultiraju kvalitetnim studijskim programima, struno osposobljenom osoblju Univerziteta, kompetentnim obrazovanim kadrovima i doprinosom razvoju drutva u cjelini. Evolucija modela organiziranja nauno-istraivakog rada na Univerzitetu u Tuzli odvijala se u skladu sa drutveno-ekonomskim i drutveno-politikim prilikama u kojima je Univerzitet egzistirao. U bivoj SFRJ lanice Univerziteta bili su fakulteti i instituti koji su bili nosioci nauno-istraivake djelatnosti. Na fakultetima se odvijala nastavna i nauno-istraivaka djelatnost, dok su instituti bili nosioci iskljuivo nauno-istraivake djelatnosti. Rad nastavnika i saradnika Univerziteta u Tuzli voen je injenicom da je polje naunog istraivanja prvi preduslov za kvalitetan nastavni rad, kao i polazitem da je sklonost za istraivanjem bitna pretpostavka za bavljenje akademskim poslom en general. Rezultati ovih istraivanja publicirani su u domaim i stranim asopisima te u zbornicima domaih i stranih naunih skupova.

- 111 -

lanicama Univerziteta sedamdesetih i osamdesetih godina prolog stoljea postali su i instituti, osnovani od strane drave, s ciljem pruanja nauno-istraivakih i visokostrunih usluga u dinaminom razvoju rudarske, hemijske i graevinske industrije u regiji Rudarski institut, Institut za hemijsko inenjerstvo i Graevinski institut. Ovaj model organiziranja i realizacije nauno-istraivakog rada kroz povezivanje obrazovnih, naunih i privrednih subjekta uz plansku podrku drave pokazao se uinkovitim, rezultirajui znaajnim doprinosom razvoju privrednih subjekata. Znaajno je istaknuti da je u BiH pred poetak rata za nauku izdvajano vie od 1% BDP. U toku rata a poslije agresije na Bosnu i Hercegovinu desetkovani su nauno-istraivaki kapaciteti, kako kadrovski tako i infrastrukturni. U isto vrijeme su prestali postojati dravni nauni fondovi za finansiranje nauno-istraivakih projekata, kao i nauni fondovi privrednih subjekata. Sektor naunog istraivanja i razvoja je poslije 1995. godine na alost izuzet od obnove, tako da nije osigurana odgovarajua naunoistraivaka infrastruktura, prvenstveno IKT, biblioteka i laboratorijska infrastruktura, niti su uspostavljeni stabilni i znaajni dravni fondovi finansiranja nauno-istraivakih projekata. Znaajno je istaknuti da se trenutno u BiH za nauku